Tải bản đầy đủ (.doc) (36 trang)

SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực chơi ở các góc trải nghiệm

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (719.45 KB, 36 trang )

MỤC LỤC
NỘI DUNG
TRANG
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
TÓM TẮT NỘI DUNG SÁNG KIẾN
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
1
1. 1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
2
1. 2. Lý do chọn đề tài.
3
2. Cơ sở lí luận của vấn đề
3
3. Thực trạng việc tổ chức hoạt động chơi ở các góc trong
4
trường mầm non
3.1. Thuận lợi
3.2. Khó khăn
3.2.1. Về phía chuyên môn của nhà trường
3.2.2. Việc xây dựng môi trường chơi
3. 2.3. Về giáo viên
3.2.4. Về phía trẻ
3.2.5. Về phía phụ huynh
3.3. Kết quả và hiệu quả của thực trạng.
4. Các biện pháp thực hiện:
4.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường nhóm lớp phong phú,

4
5


5
5
5
6
6
6
7
7

sắp xếp các góc theo nguyên tắc
4.2. Biện pháp 2: Chú trọng phát huy tính tích cực của trẻ khi tổ

12

chức cho trẻ chơi hoạt động ở các góc
4.3. Biện pháp 3: Áp dụng phương pháp dạy học của các nước

15

tiên tiến trong việc tổ chức cho trẻ chơi hoạt động ở các góc
4.4. Biện pháp 4: Thường xuyên quan sát theo dõi, đánh giá trẻ

18

trong khi chơi, để điều chỉnh kế hoạch chơi
4.5. Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh
5. Kết quả đạt được của sáng kiến.
5.1. Đối với trẻ
5.2. Đối với giáo viên
5.3. Đối với phụ huynh và cộng đồng

6. Điều kiện để nhân rộng sáng kiến.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Khuyến nghị và đề xuất
PHỤ LỤC
GIÁO ÁN MINH HOẠ
TÀI LIỆU THAM KHẢO

20
21
21
22
23
23
24
24
25
27
27
30

1


NHỮNG THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “ Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực chơi
ở các góc theo hướng trải nghiệm”.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn giáo dục.
3. Tác giả:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:

5. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu:
6. Các điều kiện để áp dụng sáng kiến:
- Có đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu.
- Giáo viên trực tiếp giảng dạy trong trường mầm non, có trình độ
chuyên môn đạt từ chuẩn trở lên, có kinh nghiệm, nhiệt tình trong công tác.
2


7. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Từ tháng 9/2019 - Tháng
2/2020 tại lớp mẫu giáo 5 – 6 tuổi.
TÁC GIẢ

XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ ÁP DỤNG
SÁNG KIẾN

XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GD&ĐT

TÓM TẮT SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Có thể nói: Trẻ mầm non "học mà chơi, chơi mà học" và xuất phát từ đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ, hoạt động vui chơi được coi là hoạt động chủ đạo
đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống xã hội của trẻ thơ.
Thông qua chơi trẻ được tương tác tích cực với những gì diễn ra xung
quanh mình. Trẻ được bắt chước, khám phá, trải nghiệm, thực hành để hiểu về
những sự vật, hiện tượng đang diễn ra, đồng thời trẻ học cách biểu đạt những
hiểu biết đó thông qua sự chia sẻ, trao đổi với bạn bè. Qua các vai chơi làm
biến đổi toàn bộ đời sống tâm lý của trẻ, nhằm giáo dục và phát triển toàn
diện nhân cách con người trẻ, đây được coi là cốt lõi của phương tiện giáo
dục đối với trẻ.
3



Song trên thực tế, điều kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, đồ dùng, đồ
chơi chưa phong phú, trẻ còn nhút nhát, chưa chủ động trong việc lựa chọn và
thể hiện vai chơi của chính mình, chưa mạnh dạn đến với những trải nghiệm
mới. Giáo viên thì còn ngại tổ chức hoạt động góc cho trẻ bởi để tổ chức tốt
hoạt động này đòi hỏi giáo viên phải tổ chức thường xuyên, luôn phải đổi mới
hình thức chơi, phải chuẩn bị nhiều đồ chơi, phân bố không gian chơi, tạo
nhiều hoạt động cho trẻ tham gia trải nghiệm để hấp dẫn và định hướng được
trẻ chơi,.... Bên cạnh đó phụ huynh chưa hiểu hết tầm quan trọng của hoạt
động chơi đối với sự phát triển tâm lý của trẻ theo lứa tuổi, họ chỉ muốn con
mình đọc thông thạo chữ cái, nhận biết chữ số,... Trước tình hình đó, tôi băn
khoăn nên dạy cho trẻ chơi cái gì, chơi như thế nào để đem lại kết quả tốt nhất
và tôi mạnh dạn chọn đề tài: “ Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực
chơi ở các góc theo hướng trải nghiệm”.
2. Điều kiện, thời gian và đối tượng áp dụng sáng kiến:
* Điều kiện để thực hiện hiệu quả đề tài này:
- Lớp học được cung cấp đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng, trang thiết bị
dạy học theo quy định.
- Giáo viên nắm chắc kiến thức, nội dung giáo dục, hiểu được sự phát
triển tâm sinh lý của trẻ trong độ tuổi 5 - 6 tuổi, có tâm huyết, tích cực năng
nổ trao đổi kinh nghiệm, cải tiến, sáng tạo và vận dụng linh hoạt các phương
pháp giảng dạy.
- Giáo viên phải biết linh hoạt trong sử dụng, khai thác cơ sở vật chất,
môi trường sẵn có của trường, lớp mình khi thực hiện đề tài. Phối hợp chặt
chẽ với nhà trường và các bậc phụ huynh để nâng cao chất lượng giáo dục
trên trẻ.
* Sáng kiến này được tôi áp dụng thử nghiệm từ tháng 9/2019 đến
02/2020.
* Đối tượng áp dụng sáng kiến: Trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong các trường

Mầm non.
3. Nội dung sáng kiến
4


Để nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động chơi ở các góc cho trẻ lớp tôi,
tôi đã áp dụng các biện pháp cụ thể sau:
Biện pháp 1: Xây dựng môi trường nhóm lớp phong phú, sắp xếp các góc
theo nguyên tắc.
Biện pháp 2: Chú trọng phát huy tính tích cực của trẻ khi tổ chức cho trẻ
chơi hoạt động ở các góc.
Biện pháp 3: Áp dụng phương pháp dạy học của các nước tiên tiến trong
việc tổ chức cho trẻ chơi hoạt động ở các góc.
Biện pháp 4: Thường xuyên quan sát theo dõi, đánh giá trẻ trong khi
chơi, để điều chỉnh kế hoạch chơi.
Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh.
* Tính mới, tính sáng tạo của giải pháp:
Qua gần 1 năm thực hiện đề tài, tôi đã đúc kết ra tính mới, tính sáng tạo
của sáng kiến như sau:
Để tổ chức tốt hoạt động chơi ở các góc cho trẻ giáo viên phải tạo môi
trường hoạt động phong phú, thu hút sự hứng thú của trẻ, tăng cường các
hoạt động trải nghiệm cho trẻ, luôn lấy trẻ làm trung tâm. Thực hiện hoạt
động không áp đặt, gò bó trẻ để trẻ thoải mái, tự do thể hiện những kỹ năng,
kỹ xảo thông qua chơi. Luôn tạo cơ hội cho trẻ được thỏa sức khám phá tìm
hiểu về môi trường xung quanh phát huy tính tích cực, mạnh dạn tự tin cho
trẻ. Tăng cường khuyến khích động viên trẻ trao đổi ý kiến, kinh nghiệm khi
chơi. Chú trọng công tác động viên, khích lệ kịp thời những sáng tạo trong
quá trình chơi của trẻ. Luôn tích cực đưa ra một số nội dung trao đổi về
chuyên môn nghiệp vụ với đồng nghiệp,...
4. Khẳng định giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến:

Sau khi thực hiện các giải pháp trên cho thấy chất lượng chơi của trẻ
được nâng lên rõ rệt. Trẻ của lớp tôi luôn thích thú và hoạt động tích cực khi
được tham gia chơi ở các góc. Trẻ nhanh nhẹn, hoạt bát, mạnh dạn, tự tin, có
kỹ năng tốt để xử lý các tình huống trong cuộc sống hàng ngày. Giáo viên đã
chủ động, tự tin tích cực, không ngừng sáng tạo trong tổ chức hoạt động góc.
5


Từ đó ngẫu nhiên được sự tham gia ủng hộ của phụ huynh học sinh,... Đến
nay, môi trường và chất lượng tổ chức hoạt động góc của lớp tôi luôn được
nhà trường đánh giá cao.
5. Đề xuất một số khuyến nghị để thực hiện áp dụng hoặc mở rộng sáng
kiến
- Đề nghị các cấp lãnh đạo đầu tư kinh phí, trang bị đầy đủ cơ sở vật
chất, đồ dùng, đồ chơi, trang thiết bị phục vụ cho dạy và học.
- Tiếp tục tổ chức nhiều buổi chuyên đề, hội thảo, thay đổi hình thức
sinh hoạt chuyên môn. Cung cấp tài liệu để các tổ trưởng, đông đảo giáo viên
nghiên cứu học hỏi kinh nghiệm, đặc biệt bồi dưỡng cho giáo viên áp dụng
phương pháp dạy học của các nước tiên tiến cho hiệu quả.
- Coi trọng công tác kiểm tra, đôn đốc, tư vấn giáo viên.
- Cần có chính sách động viên tích cực hơn nữa với giáo viên mầm non,
các giáo viên dạy giỏi các cấp.

MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến:
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Trong những năm gần đây, giáo dục được xem là kim chỉ nam, là hành
trang để mỗi người, mỗi quốc gia vững bước vào tương lai, là ngành sản xuất
mà lợi nhuận của nó khó có thể đong đếm được.
Giáo dục không chỉ có chức năng chuyển tải những kinh nghiệm lịch sử

xã hội của thế hệ trước cho thế hệ sau, mà quan trọng là trang bị cho mỗi
người phương pháp học tập, phát triển tư duy nội tại, thích ứng được với một
xã hội học tập thường xuyên, học tập suốt đời. Để giúp người học đáp ứng
được những yêu cầu đó, việc cải cách, đổi mới giáo dục là một việc làm hết
6


sức cần thiết và cấp bách, trong đó, đổi mới phương pháp giáo dục là khâu
then chốt nhất trong quá trình đạt đến mục tiêu đổi mới của ngành giáo dục
nói chung và giáo dục mầm non nói riêng.
Như chúng ta đã biết, trẻ mầm non đang ở thời kì phát triển mạnh mẽ
cả về thể chất, trí tuệ, cảm xúc. Trẻ tương tác tích cực với những gì diễn ra
xung quanh chúng. Thông qua các vai chơi trẻ được bắt chước, khám phá, trải
nghiệm, thực hành để hiểu về những sự vật, hiện tượng diễn ra xung quanh
mình, đồng thời trẻ học cách biểu đạt những hiểu biết đó thông qua sự chia sẻ,
trao đổi với bạn bè. Vì vậy, vai trò của giáo viên là khai thác các tình huống
cũng như các vật liệu khác nhau để khuyến khích trẻ chơi, khuyến khích trẻ
hoạt động cùng nhau. Giáo viên giúp trẻ suy nghĩ nhiều hơn về những gì
chúng nhìn thấy và đang làm, kích thích trẻ quan sát, xem xét, phỏng đoán các
sự vật hiện tượng xung quanh và chia sẻ điều trẻ nhìn thấy, điều trẻ nghĩ hoặc
điều còn băn khoăn, thắc mắc.
Nhưng trên thực tế hiện nay vẫn còn không ít giáo viên ngại thay đổi,
còn dạy trẻ theo phương pháp giáo dục truyền thống một chiều, vẫn còn khá
nhiều giáo viên lựa chọn việc áp đặt, tự phân công nhóm chơi, ấn định vai
chơi cho trẻ hơn là việc cho trẻ tự lựa chọn vai chơi, đồ chơi trẻ thích, tự thể
hiện vai chơi theo cách riêng của mình. Từ đó, lớp học trở lên thụ động, trẻ sợ
bị làm sai, nói sai, chơi trong gò bó nên hiệu quả đạt được không cao. Các
hoạt động cho trẻ chơi trải nghiệm chưa phong phú và đa dạng, giáo viên
chưa tận dụng triệt để môi trường tự nhiên, sẵn có để dạy trẻ, đồ dùng đồ chơi
cho trẻ vẫn chưa đáp ứng đủ số lượng theo quy định...đây chính là những biểu

hiện làm chậm đi sự phát triển của trẻ.
1.2. Lý do chọn đề tài
Ở lứa tuổi mầm non, tâm hồn trẻ rất ngây thơ và trong sáng, thế giới
xung quanh qua “lăng kính chủ quan” của trẻ tất cả đều mới lạ với biết bao
điều kỳ diệu và “Vì sao bác sĩ lại chữa được bệnh cho mọi người?” hay “Nấu
7


ăn thì phải làm như thế nào cho món ăn ngon và đẹp mắt?”,…luôn là những
câu hỏi thắc mắc, là những điều trẻ luôn khao khát muốn biết, muốn tìm hiểu
và trải nghiệm!
Bởi vậy khi chúng ta tổ chức hoạt động chơi ở các góc cho trẻ mẫu giáo
và tạo ra các tình huống giáo dục là yếu tố quan trọng trong sự tăng trưởng và
phát triển của trẻ. Với trẻ em, chơi là hình thức cơ bản giúp trẻ phát triển khả
năng suy nghĩ và sự giao tiếp của trẻ vì: Hoạt động vui chơi mà trung tâm là
trò chơi đóng vai theo chủ đề là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo. Thông
qua trò chơi giúp trẻ hình thành và phát triển cấu trúc tâm lý trong nhân cách
của trẻ. Hoạt động chơi gây ra những biến đổi về chất có ảnh hưởng quyết
định đến sự hình thành nhân cách trẻ mẫu giáo và chơi là tiền đề cho hoạt
động học tập ở lứa tuổi tiếp theo.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tôi đã tập trung nghiên cứu, tìm tòi
để tìm ra “ Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực chơi ở các góc theo
hướng trải nghiệm” để áp dụng vào giảng dạy.
1.3. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến
Xuất phát từ yêu cầu của mục tiêu giáo dục mầm non hiện nay, hoạt động
vui chơi hay còn gọi là chơi, hoạt động ở các góc là một trong những hoạt
động quan trọng không thể thiếu đối với trẻ mẫu giáo, nó mang đậm màu sắc
lứa tuổi. Nó ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống tâm lý của trẻ, nó được coi là
cốt lõi của phương tiện giáo dục đối với trẻ. Qua chơi hình thành ở trẻ óc
tưởng tượng, sáng tạo, phát triển ngôn ngữ và khả năng nhận thức, nó còn

giúp trẻ thể hiện năng lực, kỹ năng tình cảm nguyện vọng, và mối quan hệ
phức tạp với những người xung quanh.
Đối với phụ huynh chưa có cái nhìn đúng đắn về bậc học mầm non, chưa
nhìn nhận đúng mức về công việc của cô giáo, chưa tin tưởng nhiều vào các
hoạt động của cô và trẻ ở trường, không hiểu biết sâu sắc về tầm quan trọng
cũng như giá trị của hoạt động này đối với sự phát triển của trẻ như những
môn học khác.
8


Đối với nhà trường cơ sở vật chất thiếu thốn chưa đáp ứng cao được nhu
cầu chơi của trẻ hiện nay, giáo viên thường quan tâm tới việc dạy các môn
học nhiều hơn mà chưa coi trọng hoạt động này, không tổ chức cho trẻ chơi
thường xuyên dẫn đến hiệu quả giáo dục chơi hoạt động ở các góc còn thấp.
2. Cơ sở lý luận của vấn đề
Mỗi chúng ta đều biết rằng mục tiêu chung của giáo dục mầm non là
phát triển toàn diện và hình thành cơ sở ban đầu về nhân cách con người mới,
làm tiền đề cho sự phát triển tốt hơn trong những giai đoạn tiếp theo của trẻ.
Trong giáo dục mầm non vui chơi là một hoạt động rất quan trọng không thể
thiếu đối với trẻ, đó chính là hoạt động chủ đạo của trẻ ở lứa tuổi này, thông
qua giờ chơi giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính quan sát, kỹ năng phân biệt, so
sánh, phán đoán,… nhằm giáo dục kỹ năng sống áp dụng vào cuộc sống hàng
ngày của trẻ, mặt khác giúp trẻ khắc sâu kiến thức, kỹ năng, trẻ hiểu thêm về
nội dung bài học, phát triển trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện.
Thông qua chơi làm biến đổi toàn bộ đời sống tâm sinh lý của trẻ. Trong
chơi các dạng hoạt động được coi là cốt lõi của phương tiện giáo dục đối với
trẻ vì nó là phương tiện giáo dục tốt nhất. Nội dung chơi mang ý nghĩa giáo
dục mạnh mẽ ảnh hưởng trực tiếp tới nhận thức, tâm tư, tình cảm và hành vi,
đạo đức của trẻ. qua trò chơi, tâm lý trẻ được vui vẻ, thoải mái, lạc quan, trẻ
mạnh dạn, tự tin bộc lộ cảm xúc của mình một cách tự nhiên, giúp trẻ thu

lượm được những kiến thức, kỹ năng, một cách ngẫu nhiên, không gò bó.
Hình thành ở trẻ những xúc cảm, tình cảm tốt đẹp, trẻ hiểu biết về các mối
quan hệ đan xen trong cuộc sống xã hội của người lớn.Vì vậy "Vui chơi" thật
sự là rất cần thiết đối với trẻ mẫu giáo.
Tuy nhiên trong thực tế ở trường mầm non, khi tổ chức hoạt động chơi ở
các góc cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn, bất cập. Giáo viên chưa có nhiều
kinh nghiệm trong việc tổ chức cho trẻ chơi trải nghiệm, cở sở vật chất, đồ
chơi, trang thiết bị hiện đại còn thiếu thốn, còn nhiều trẻ nhút nhát, thụ động,
kỹ năng chơi chưa tốt,...
9


Là một giáo viên tôi luôn nghĩ phải làm gì để thay đổi? Làm gì để thỏa
mãn nhu cầu chơi, nhu cầu học hỏi và nhu cầu phát triển ngày càng cao của
các con? Muốn đạt được điều đó thì trước tiên cô giáo phải là người thể hiện
tốt nhiệm vụ của mình, không ngừng sáng tạo, luôn linh hoạt, luôn đổi mới,
giúp trẻ chơi mà học, bằng cách thông qua “chơi, hoạt động ở góc” để đem lại
kết quả giáo dục tốt nhất.
Chính vì vậy tôi mạnh dạn điều tra thực trạng và nghiên cứu áp dụng:
“ Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực chơi ở các góc theo hướng trải
nghiệm”, với mục đích giúp các bạn đồng nghiệp và mọi người liên quan
cùng tham khảo.
3. Thực trạng việc tổ chức hoạt động chơi ở các góc trong trường mầm
non:
Trong quá trình thực hiện đề tài này ở trường tôi đã gặp những thuận
lợi và khó khăn sau:
3.1. Thuận lợi
- Ban giám hiệu nhà trường quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện về mọi mặt
như: Tài liệu, phương tiện dạy học, cơ sở vật chất, đồ dùng dạy học và giúp
đỡ tôi thực hiện đề tài.

- Bản thân tôi là một giáo viên trẻ, nhiệt tình, tâm huyết, trách nhiệm
cao với nghề nghiệp, tích cực, tìm tòi, áp dụng những phương pháp mới, tiên
tiến vào dạy học. Có trình độ trên chuẩn về chuyên môn, là tổ trưởng chuyên
môn có nhiều năm kinh nghiệm trong giảng dạy, tiếp xúc với trẻ, nắm
được tâm sinh lý cũng như những xu hướng phát triển của trẻ.
- Sĩ số lớp ổn định, đa số trẻ tiếp thu nhanh, phát triển tốt cả thể chất
và trí tuệ, trẻ hứng thú tham gia cùng cô.
- Phụ huynh đã quan tâm hơn đến việc giáo dục trẻ nhất là việc trang bị
cho con mình những điều kiện cần thiết trong sinh hoạt và học tập hàng ngày.
3.2. Khó khăn
3.2.1.Về phía chuyên môn của nhà trường
10


Chưa có nhiều phát kiến về các phương pháp dạy học mới, chưa bồi
dưỡng nhiều về phương pháp dạy học hiện đại của các nước tiên tiến cho giáo
viên áp dụng phổ biến.
3.2.2. Việc xây dựng môi trường chơi
- Không gian chơi cho trẻ chơi chưa phù hợp. Các góc chơi, khu vực
chơi diện tích còn chật hẹp, việc chia các góc còn để ảnh hưởng tiếng ồn,
chưa có ranh giới, lối đi còn khó khăn khi cho trẻ di chuyển, giao lưu giữa các
nhóm chơi, chưa tạo được bầu không khí thân thiện gần gũi trong khi trẻ
chơi.
- Bố trí các góc chơi cũng như đồ chơi ở các góc còn mang tính trang
trí, một số đồ chơi, hình ảnh còn dính chặt trên tường trẻ không tự lấy chơi
được và khó thay đổi theo chủ đề chơi dẫn đến hiệu quả của hoạt động chơi
không cao.
- Việc cung cấp đồ dùng, đồ chơi, vật liệu chưa đa dạng, phong phú,
chủ yếu là đồ chơi đi mua, sử dụng đi sử dụng lại nhiều lần, chưa tận dụng
được nhiều nguyên liệu thiên nhiên. Đồ dùng tự tạo mang tính hình thức,

không có tính gợi mở, không bền, việc bổ sung, thay thế đồ dùng, đồ chơi,
giáo cụ, nguyên vật liệu ở các góc trong quá trình tổ chức hoạt động chơi để
thực hiện mục tiêu giáo dục theo chủ đề chưa nhiều, không gây được hứng
thú chơi, không phát triển được ý tưởng chơi của trẻ và chưa đảm bảo yêu cầu
lứa tuổi dẫn đến hiệu quả sử dụng không cao.
3. 2.3. Về giáo viên
- Giáo viên chưa nhanh nhẹn, linh hoạt, sáng tạo nhiều trong tổ chức, khi
thực hiện còn lúng túng. Trong quá trình tổ chức cho trẻ chơi đôi khi còn áp
đặt, ấn định trẻ vào từng góc chơi ngay từ đầu giờ chơi. Thỏa thuận chơi dài,
chưa quan tâm nhiều đến nhu cầu hứng thú chơi của trẻ. Giáo viên còn chồng
chéo trong việc hướng dẫn, chưa quan tâm đến kỹ năng chơi của trẻ cũng như
sự liên kết giữa các nhóm chơi, can thiệp sâu với trẻ dẫn đến trẻ thụ động.
- Thường xuyên áp đặt ý tưởng chơi cho trẻ, nội dung chơi chưa phong
phú, còn nghèo nàn,thường lựa chọn những trò chơi đã quen thuộc, thường
11


lặp đi lặp lại từ chủ đề này sang chủ đề khác chưa có sự mở rộng, nâng cao
yêu cầu qua các giờ chơi. Chưa tạo được nhiều cơ hội cho trẻ trải nghiệm,
phát huy tính tích cực của trẻ trong khi chơi.
- Nhận xét sau khi chơi chưa hiệu quả, còn mang tính hình thức, giáo
viên chưa chú ý gợi mở nội dung chơi mới cho buổi chơi ngày hôm sau.
3.2.4. Về phía trẻ
- Trong khi chơi đa số trẻ còn rụt rè,chưa mạnh dạn, tự tin giao tiếp với
bạn chơi, còn phụ thuộc, dựa dẫm nhiều vào ý tưởng của cô giáo, chưa phát
huy được tính tự do, tự nguyện, tích cực, chủ động sáng tạo của mình.
- Khả năng phối hợp giữa các vai chơi, nhóm chơi chưa tự nhiên, mối
quan hệ giữa các nhóm chơi dời dạc, chưa có sự tác động tương hỗ, qua lại,
chưa thiết lập được mối quan hệ trong khi chơi của trẻ.
- Trong khi chơi trẻ còn tranh giành vai chơi, đồ chơi với bạn.

- Trẻ chưa thể hiện được tình cảm, cảm xúc khi chơi.
3.2.5. Về phía phụ huynh
- Tầm nhìn còn hạn chế, đa số là nông dân và công nhân dân trí còn
thấp chưa hiểu hết tầm quan trọng của hoạt động chơi ở các góc trong trường
mầm non. Quan điểm của phụ huynh thường cho rằng trẻ đến lớp chỉ chơi cho
hết thời gian nên luôn thờ ơ, không quan tâm tới các hoạt động chơi của trẻ ở
trường.
3.3. Kết quả và hiệu quả của thực trạng
Từ những cơ sở thực tiễn và thực trạng trên tôi thấy đa số trẻ chơi, hoạt
động ở các góc còn phụ thuộc vào cô rất nhiều. Chưa kích thích được sự hứng
thú, tích cực, sáng tạo, trải nghiệm của trẻ.
Kết quả thực trạng ở lớp 5 - 6 tuổi do tôi phụ trách năm học 2019- 2020
như sau: Trước thực nghiệm( Tháng 9/ 2019)
Bảng khảo sát chất lượng trên trẻ qua hoạt động chơi ở các góc.
Nội dung

Số trẻ: 35
khá
12

Trung bình


Tốt
Số

Tỉ lệ

Số


Tỉ lệ

Số

Tỉ lệ

trẻ

%

trẻ

%

trẻ

%

10

28,6

11

31,4

14

40


11

31,4

9

25,7

15

42,9

9

25,7

12

34,3

14

40

9

25,7

11


31,4

15

42,9

- Trẻ chơi hứng thú, mạnh dạn,
tích cực, chủ động tham gia chơi.
- Trẻ biết cách chơi và đạt yêu
cầu đề ra.
- Trẻ có khả năng phối hợp khi
chơi.
- Trẻ có kỹ năng chơi thành thạo

Từ kết quả trên tôi đã mạnh dạn nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp
giúp trẻ 5 – 6 tuổi tích cực chơi ở các góc theo hướng trải nghiệm như sau:
4. Các biện pháp thực hiện
4.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường nhóm lớp phong phú, sắp xếp các
góc theo nguyên tắc.
Xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là một nhiệm vụ
hết sức quan trọng và có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển của trẻ ở lứa tuổi
này. Môi trường tạo cơ hội cho trẻ tìm tòi, khám phá, phát hiện nhiều điều
mới lạ, hấp dẫn trong cuộc sống, trẻ được tự lựa chọn hoạt động cá nhân hoặc
theo nhóm một cách tích cực, qua đó kiến thức và kỹ năng ở trẻ dần được
hình thành.
Môi trường giáo dục đa dạng, phong phú sẽ kích thích tính tích cực chủ
động của trẻ từ việc tự lựa chọn góc chơi, đồ chơi đến việc tự quyết định và
tìm cách giải quyết nhiệm vụ. Trẻ sẽ dần biết tự chịu trách nhiệm với hành
động của mình và biết đánh giá những thành công hay thất bại trong quá trình
chơi, trẻ sẽ dần rút ra những bài học cho bản thân mình. Trong quá trình hoạt

động, trẻ sẽ phối hợp chơi cùng nhau như cùng xây dựng công trình, cùng
chơi gia đình, biểu diễn,… trên cơ sở đó giúp trẻ tái hiện lại các mối quan hệ
13


gia đình, cộng đồng. Qua đó, trẻ học được cách làm việc với người khác, học
cách lắng nghe và chia sẻ suy nghĩ của bản thân với bạn bè. Đây là cơ sở hình
thành tính tập thể và đoàn kết ở trẻ.
Môi trường giáo dục phù hợp, đa dạng, phong phú sẽ gây hứng thú cho
trẻ và cả giáo viên, góp phần hình thành và nâng cao mối quan hệ thân thiện,
tự tin giữa giáo viên với trẻ và giữa trẻ với nhau.
Để khắc phục những khó khăn, thiếu thốn về đồ dùng đồ chơi, cũng
như mong muốn tạo một môi trường phong phú, đa dạng về đồ dùng đồ chơi,
thỏa mãn nhu cầu chơi cho trẻ đạt hiệu quả, tôi đã huy động phụ huynh tận
dụng những nguyên liệu sẵn có của địa phương và cùng trẻ làm đồ dùng đồ
chơi có nhiều màu sắc sinh động, đa dạng, phong phú về chủng loại, những
nhân vật ngộ nghĩnh.
Ví dụ: với góc phân vai: Bằng các nguyên vật liệu thiên nhiên có sẵn ở
địa phương và với đôi bàn tay khéo léo của các cô giáo và trẻ đã tạo thành
nhiều đồ dùng đồ chơi phong phú, sinh động và hấp dẫn như: Rau, củ, tủ, bàn
ghế từ các loại bông, vải cũ, vỏ hộp bánh, hộp sữa chua,.…Tương tự góc âm
nhạc: Tôi đã cùng trẻ làm được nhiều dụng cụ âm nhạc khác nhau như: Đàn,
sáo trúc, âm ly, micro, trống lắc, trống cơm, đàn organ, đàn ghi ta,…. từ vỏ
hộp sữa, hộp bánh, lon nước, những trang phục biễu diễn bằng giấy nhún, vải
cũ, nilon, …

14


Trong suốt một học kỳ vừa qua tôi đã cùng với trẻ làm được rất nhiều

loại đồ dùng đồ chơi bổ sung cho các góc, những đồ chơi đó được các cô và
trẻ sắp xếp, trang trí thành một mô hình trung tâm mua sắm với đầy đủ các
mặt hàng thiết yếu, đây chính là góc mở có rất nhiều sản phẩm cho trẻ mua
bán, trải nghiệm bao gồm những mặt hàng bánh kẹo, các món ăn, đồ dùng gia
đình, nông sản,...Trong những góc chơi này được thể hiện rõ ở sản phẩm của
trẻ. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung thường
xuyên, phù hợp với mục tiêu chủ đề, hoạt động và hứng thú của trẻ.
Ví dụ ở góc trải nghiệm: Chủ đề nghề nghiệp tôi sẽ cho trẻ trải nghiệm
với dụng cụ của một số nghề như dùng màu thực phẩm sơn móng tay, dùng
nan tre để đan tết,… Còn chủ đề thực vật tôi sẽ cho trẻ thực hành trải nghiệm
với các loại hạt, cây non, các loại quả. Tôi luôn tận dụng những nguyên vật
liệu mang tính mở (lá cây khô, hột hạt,…) cho trẻ tự do lựa chọn và chơi theo
ý thích của mình.
Khi đã có số lượng đồ dùng đồ chơi phong phú, để tận dụng tốt, đảm
bảo sự thuận tiện, hiệu quả khi cho trẻ hoạt động với những đồ dùng đồ chơi
đó tôi đã chú ý sắp xếp các góc thực hiện theo những nguyên tắc sau:
15


+ Đầu tiên tôi luôn chú ý đảm bảo, phù hợp với mục tiêu giáo dục: Tôi
đã tạo môi trường hoạt động chơi ở các góc phù hợp với mục đích, mục tiêu
giáo dục và phù hợp với sự phát triển của trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn.
Ví dụ: trong góc học tập của trẻ 5- 6 tuổi tôi có thể chuẩn bị những cây
toán học để trẻ có thể tự gắn số lượng trong phạm vi 10 theo yêu cầu, hoặc
những chữ số, chữ cái được dập lỗ cho trẻ xâu, những khối gỗ để trẻ chơi xếp
Domino, những bài tập tô, nối…phù hợp với lứa tuổi, với chủ đề.

+ Bên cạnh đó tôi luôn chú trọng đảm bảo tính khoa học: Trong quá
trình tạo môi trường chơi hoạt động ở các góc cho trẻ tôi đã xây dựng kế
hoạch có hệ thống đảm bảo khoa học, sắp xếp hợp lý như: Góc hoạt động yên

tĩnh bố trí xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện sử dụng sách, tranh ở những
nơi nhiều ánh sáng,… Các góc hoạt động có ranh giới rõ ràng (Tôi đã sử dụng
tường, các góc của lớp, các giá, tủ, rèm,…để phân ranh giới giữa các góc), có
lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi. Sắp xếp các
góc giáo viên có thể dễ dàng quan sát, giám sát được toàn bộ hoạt động của
trẻ. Trong quá trình chơi, cô và trẻ có thể thỏa thuận tự thay đổi vị trí của các
16


góc tạo sự mới mẻ, hấp dẫn cho trẻ nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc bố trí xây
dựng các góc.
Ví dụ ở chủ đề gia đình: Góc phân vai có thể để ở gần cửa sổ nhưng
sang chủ đề nghề nghiệp góc phân vai có thể thay góc học tập ở gần cửa sau
nhưng phải đảm bảo về vị trí, ánh sáng cũng như diện tích cho trẻ hoạt động,
đi lại, giao lưu,…
Các góc hoạt động trong lớp tôi luôn được sắp xếp mang tính mở, được
bố trí thuận tiện, hợp lý, linh hoạt, dễ thay đổi.
Ví dụ: Khi trang trí sắp xếp đồ dùng trong các góc tôi không đóng đinh
hoặc gắn chặt trên tường mà dùng nhám dính, buộc đây, dùng kẹp hoặc làm
các giá đựng trên tường tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tự lựa chọn thực hành,
trải nghiệm, tự thay đổi, lấy cất dễ dàng.
+ Khi thực hiện tôi luôn chú ý đảm bảo tính an toàn – thực tiễn: Khi
thực hiện lựa chọn các đồ dùng, đồ chơi, các thiết bị dạy học đảm bảo vệ sinh,
không gây nguy hiểm cho trẻ khi sử dụng (không sắc nhọn, không dễ vỡ,
không dùng vật liệu độc hại như thủy tinh, những lon nước phải còn nguyên
vẹn,…). Tổ chức hoạt động góc ở lớp luôn phù hợp với điều kiện cơ sở vật
chất (diện tích phòng học, đồ dùng, đồ chơi trong lớp,…). Đồ dùng, đồ chơi,
nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy,
dễ lấy, dễ dùng, dễ cất, bố trí sắp xếp đồ dùng, đồ chơi phù hợp gần gũi quen
thuộc với cuộc sống thực tế hàng ngày của trẻ. Các góc hoạt động chính được

duy trì thường xuyên qua trải nghiệm, khám phá, khuyến khích trẻ hoạt động
theo nhiều cách khác nhau. Từ đó trẻ được hình thành các kỹ năng giao tiếp,
ứng xử, kỹ năng hợp tác chơi với bạn, phát triển kỹ năng xã hội của bản thân.
Bằng sự nỗ lực, không ngừng tìm tòi, thay đổi, tân dụng triệt để những
điều kiện sẵn có về nguyên liệu tôi đã tạo cho trẻ một môi trường chơi phong
phú, đa dạng về đồ dùng đồ chơi, sắp xếp không gian hợp lý, thấm mĩ, thân
thiện. Từ đó tạo cơ hội cho trẻ được tiếp xúc trải nghiệm khơi dậy niềm đam
mê, ở trẻ nảy sinh ý tưởng chơi, những tình huống chơi mới,… Với sự trang
17


trí đẹp mắt sắp xếp hợp lý, thay đổi theo chủ đề để trẻ hoạt động, đảm bảo
đúng nguyên tắc đã mang lại ý nghĩa vô cùng to lớn, nó tạo thách thức mới
đối với trẻ, kích thích tính tò mò ở trẻ, trẻ luôn được quan sát thực tế, được
thực hành, trải nghiệm việc này góp phần không nhỏ vào sự phát triển toàn
diện cho trẻ.
4.2. Biện pháp 2: Chú trọng phát huy tính tích cực của trẻ khi tổ chức
cho trẻ chơi hoạt động ở các góc
Đối với trẻ chơi là phải vui. Trẻ có hứng thú thì trẻ mới chơi. Việc chơi
của trẻ không thể cứ gò ép mà trẻ chơi tốt được. Hiểu được điều này, trong
quá trình tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi ở các góc tôi luôn chú trọng phát
huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ, giúp trẻ tự phát triển cách chơi
của mình, để trẻ tự tìm tòi, khám phá sự vật hiện tượng xung quanh trẻ. Qua
đó phát huy tinh thần hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau, kích thích động cơ bên trong
của trẻ tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú cho trẻ tạo cơ hội
cho trẻ được hoạt động, phát triển những kỹ năng vận dụng những hiểu biết
của trẻ vào thực tiễn đồng thời giúp trẻ được hòa nhập, thích ứng với cuộc
sống.
Điều này đã được thể hiện ngay từ việc bố trí, sắp xếp lại các góc chơi
cho chủ đề mới tôi đã để trẻ tự làm dưới sự hướng dẫn, gợi ý của cô giáo. Khi

đưa ra một chủ đề mới tôi cùng trẻ thảo luận để xây dựng những góc nào?
Trong mỗi góc cần có những cái gì? và làm như thế nào để tạo ra những góc
đó?
Hoặc ví dụ trong chủ đề thực vật, tết và mùa xuân sau khi cùng trẻ sắp
xếp góc phân vai với cây đào, cây mai, những gian hàng bán hoa quả, bánh,
kẹo quần áo mới,…tôi gợi ý cho trẻ tự đặt tên cho gian hàng của mình. Có trẻ
đặt tên là chợ tết quê em, có trẻ lại đặt là chợ hoa ngày tết,…cuối cùng cô và
trẻ sẽ tự thỏa thuận, thống nhất lựa chọn cái tên mà trẻ thích nhất. Từ những
việc như vậy đã huy động kinh nghiệm, sáng tạo của mỗi trẻ, điều đó rất phù
hợp với quan điểm quan trọng trong việc đổi mới giáo dục theo hướng trải
18


nghiệm cho trẻ.
Để bản thân trẻ thực sự được thực hành trải nghiệm tôi giúp trẻ tận
dụng tất cả các giác quan để khám phá sự vật, hiện tượng, tôi dành thời gian
cho trẻ quan sát, xem xét, phỏng đoán, so sánh, sử dụng câu hỏi gợi mở, câu
hỏi kích thích trẻ tư duy nhằm dẫn dắt trẻ suy nghĩ và giúp trẻ nói lên được về
những gì trẻ đã sắp xếp, những gì chúng đang nhìn thấy xung quanh, tôi gợi ý
cho trẻ chia sẻ, bày tỏ ý kiến của mình, cùng nhau trao đổi để tìm hiểu, khám
phá đối tượng chơi, vai chơi.
Ví dụ: Tôi sẽ cho trẻ chơi một trò chơi nhỏ “ Đôi mắt thông thái” cô
yêu cầu bằng đôi mắt thông thái tuyệt vời của mình các con hãy nhìn tinh xem
trong các góc có điều gì đặc biệt làm con thích thú? Con thích góc thư viện vì
sao? Con sẽ chơi gì với những con rối, quyển sách truyện,…? Những ai có
cùng suy nghĩ giống bạn của mình? ( Giáo án minh họa)
Để trẻ được tự do lựa chọn đồ chơi, góc chơi, vai chơi, nhóm chơi mà
mình thích, tôi đã gợi ý cho trẻ nhận và gợi ý chia nhóm, mỗi nhóm chơi thỏa
thuận không để số trẻ quá nhiều hoặc quá ít. Tiếp theo tôi sẽ thăm dò ý tưởng
chơi,cùng chia sẻ, phát triển ý tưởng chơi với trẻ, chấp nhận ý tưởng của trẻ,

không áp đặt ý của mình.
Ví dụ: Trong góc phân vai khi trẻ chơi bán hàng, sau khi trẻ đã lựa chọn
đồ chơi, nhận vai chơi và đưa ra ý tưởng chơi, nhằm kích thích sự sáng tạo
cho trẻ cũng như hấp dẫn thêm phần chơi tôi sẽ gợi ý: Con có muốn bán được
nhiều hàng không? Muốn vậy con sẽ làm gì? Cô có thể gợi ý trẻ dùng phương
pháp quảng cáo sản phẩm, cho dùng thử sản phẩm, gửi sản phẩm giá rẻ,
khuyến mại tặng sản phẩm kèm theo, hoặc giảm giá, để thuận tiện cho mọi
người mua hàng trẻ có thể bán hàng dong, sử dụng dịch vụ ship hàng,…
(Giáo án minh họa)
Tôi luôn lắng nghe và hỗ trợ nhóm trẻ và cá nhân trẻ kịp thời khi cần
thiết, giao nhiệm vụ và đưa ra tình huống có vấn đề, đặt câu hỏi gợi mở,...
Những câu hỏi tôi đưa ra liên quan trực tiếp đến việc thực hiện mục tiêu chơi;
19


câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng dễ hiểu, đúng lúc, đúng chỗ, phù hợp với sự tiếp thu
của trẻ, câu hỏi phải kích thích sự suy nghĩ của trẻ nhằm khuyến khích sự phát
triển nhận thức và ngôn ngữ của trẻ, tôi không ghép nhiều nội dung trong một
câu hỏi, không hỏi nhiều vấn đề cùng một lúc, để trẻ trả lời dễ dàng hơn với
các câu hỏi đơn nghĩa, rõ ý.
Ví dụ: Trong chủ đề nghề nghiệp ở góc xây dựng tôi đã đưa ra những
câu hỏi: Để xây lên một công trình cần có những ai? Ai là chủ công trình? Ai
là người thiết kế?...Từ đó tôi sẽ đưa ra câu hỏi nhiệm vụ và cách thực hiện
nhiệm vụ của từng người.
Trong quá trình trẻ chơi muốn phát huy tính tự lực, chủ động của trẻ
trong khi chơi tôi luôn chú ý:
+ Không vội vàng can thiệp vào các tình huống xảy ra trong qúa trình
chơi, bình tĩnh lắng nghe và đưa ra các lời khuyên phù hợp.
+ Tuyệt đối không được làm hộ trẻ, chỉ hướng dẫn khi trẻ không thực
hiện được bằng thao tác mẫu hoặc dùng lời nói hướng dẫn trẻ thao

tác. Khuyến khích những trẻ có sáng kiến trong khi chơi.
+ Tuyệt đối không chuyên môn hóa trẻ một góc chơi cố định. Luân
chuyển để trẻ được thay đổi luân phiên nhau tham gia vào tất cả các góc chơi.
+ Linh hoạt giúp trẻ thiết lập và điều chỉnh các mối quan hệ giữa các
vai chơi và giữa các thành viên trong trò chơi:
Ví dụ:
Như bác sỹ khi khám bệnh cho bệnh nhân thì phải ân cần nhẹ nhàng
với bệnh nhân, phải khám bệnh trước rồi mới bán thuốc....
+ Luôn tạo bầu không khí vui tươi, thân thiện, hòa thuận, quan hệ gần
gũi, yêu thương, tôn trọng trong quá trình trẻ chơi.
Ví dụ:
+) Trong tình huống thiếu đồ chơi tôi đã dạy trẻ biết chờ đợi bạn, cùng
chơi với bạn hoặc dạy trẻ tìm đồ vật thay thế hay tìm cách chơi khác cho phù
hợp.
20


+) Trong tình huống giữa trẻ có xung đột tôi dạy trẻ học cách thỏa
thuận, giải quyết mâu thuẫn bằng lời nói.
+) Trong tình huống có đồ dùng, đồ chơi mới tôi khuyến khích trẻ lựa
chọn và hướng dẫn thao tác chơi.
Như vậy, bằng việc sử dụng và phương pháp dạy học phát huy tính tích
cực và sự hợp tác của trẻ một cách khéo léo, hợp lý tôi đã giúp trẻ mạnh dạn,
tự tin trải nghiệm, tạo điều kiện, cơ hội tự nhiên để trẻ giao tiếp với nhau và
trẻ hoạt động một cách tích cực, hứng thú tự nguyện tham gia vào trò chơi.
4.3. Biện pháp 3: Áp dụng phương pháp dạy học của các nước tiên
tiến trong việc tổ chức cho trẻ chơi hoạt động ở các góc
Hiện nay, bậc học mầm non trên thế giới cũng như ở Việt Nam đang áp
dụng rất nhiều mô hình dạy học tiên tiến, hiện đại, tích cực. Điểm chung của
tất cả mô hình này là đào tạo chủ nhân sáng tạo của tương lai, của kỷ nguyên

công nghệ mới.Với những phương pháp này, cô giáo không chỉ là người
truyền thụ kiến thức mà là người dẫn dắt, truyền cảm hứng, hướng dẫn cho trẻ
tự mình phát triển năng lực và phẩm chất. Tức là trẻ em sẽ tự mình tìm kiếm,
khám phá tri thức từ môi trường xung quanh, tự mình rèn luyện các kỹ năng
và đưa ra lựa chọn giá trị sống cho bản thân. Qua tất cả việc làm đó trẻ sẽ
hình thành, phát triển được năng lực và phẩm chất.
Để đáp ứng yêu cầu đó, đòi hỏi phải có sự linh hoạt, nhanh nhạy trong
lựa chọn và sử dụng các phương pháp. Và phương pháp được tôi tâm đắc nhất
chính là ứng dụng phương pháp Montessori vào tổ chức chơi hoạt động ở các
góc.
Phương pháp giáo dục Montessori là một phương pháp giáo dục trẻ em
đặc biệt dựa vào việc học qua cảm giác. Phương pháp này chấp nhận đặc
điểm riêng của mỗi trẻ và cho phép trẻ phát triển tùy theo những khả năng và
thời gian riêng của mình. Do đó việc tổ chức dạy học theo mô hình
Montessorri luôn đảm bảo sự tôn trọng tính riêng biệt của mỗi trẻ, khi dạy
phải bố trí phòng học, bài học phù hợp những nhu cầu và mục đích của mỗi
21


trẻ.
Khi áp dụng phương pháp này tôi đã tiến hành xây dựng các hoạt động
chơi hướng tới những hoạt động thực hành cuộc sống, giúp trẻ được trải
nghiệm những kỹ năng thực tế để tự chăm sóc và phục vụ bản thân như:
Chuẩn bị, sắp xếp bàn ăn, gian hàng, hình thành thói quen ăn uống lành mạnh,
văn minh,… Trẻ chăm sóc môi trường bằng cách giữ góc chơi của mình ngăn
lắp, sạch đẹp,…, ngoài ra khi thực hiện các hoạt động theo phương pháp này
trẻ cũng học được thói quen biết chờ đợi đến lượt mình, chờ đợi hoạt động
mình muốn làm, đưa ra những lời nhận xét mang tính chất xây dựng và tích
cực, đồng thời biết lắng nghe người khác.


Đặc biệt để hướng tới, mục tiêu mà phương pháp Montessori đặt ra là phát
triển toàn diện cho trẻ dựa trên việc học qua cảm giác, tức là việc lấy các giác
quan của trẻ làm tiêu chí để phát triển mọi mặt.
Ví dụ: Trong góc nghệ thuật tôi đã giúp trẻ lấy thính giác để phát triển
thẩm mỹ và tai nghe âm nhạc cho trẻ, lấy xúc giác (Trẻ nhảy múa) để phát
triển vận động tinh và vận động thô cho trẻ nhằm phát triển thể chất toàn diện
cho trẻ, lấy hứng thú để hoàn thiện những kĩ năng cơ bản cho trẻ .
22


Sử dụng phương pháp này khi tố chức chơi ở các góc chơi trẻ rất hứng
thú tham gia, bởi nội dung chơi rất đa dạng và phong phú, trẻ sẽ được nhập
vai theo cách riêng của mình.
Ví dụ: Góc góc phân vai, đặc biệt ở nhóm thực hành kĩ năng, khi chơi
trang điểm các bé gái thích thú nhập vai chơi để thỏa mãn sở thích điệu đà,
làm những cô gái xinh đẹp theo ý thích của mình, các bé cũng có thể xỏ dây
giày, tết tóc, cài khuy áo để thể hiện sự tỉ mỉ, tinh tế.

Góc xây dựng các bé trai sẽ được trải nghiệm làm ông chủ công trình,
làm những bác lái xe chở vật liệu, làm những người thợ thi công những công
trình mà mình mơ ước,… Tất cả đã được thực hiện trên những thỏa thuận, sự
liên kết, mong muốn thể hiện sâu được vai diễn mình yêu thích và lựa chọn.
Tôi đã thấy những lời giao hàng mạnh dạn, tự nhiên của cô bán kem đi từ góc
phân vai sang chào hàng cho các bác thợ xây, bán nước cho những cô ca sĩ,…
những bác lái xe đi mua vật liệu, những anh hề, những nghệ sĩ múa biều diễn
cho mọi người xem trong những phút giải lao. Có những em nhỏ học bài râm
ran, những nhà khoa học nhí đang chăm chú pha chế những sắc màu mới lạ,
23



… Tất cả như một xã hội thu nhỏ những vẫn rất chân thực tự nhiên, không hề
có sự áp đặt của cô giáo, vì lúc này đây, cô giáo cũng chỉ là một thành viên
đang cùng chơi với trẻ mà thôi.

Sau một thời gian ứng dụng tôi thấy phương pháp Montessori đặc biệt
thích hợp cho hoạt động chơi ở các góc. Vì vậy, sau khi các con đã được học
kiến thức mới trong giờ hoạt động chung, tôi thường cho trẻ hoạt động góc
theo hình thức Montessori dựa vào cơ sở vật chất của trường, lớp. Với những
cháu không nắm vững kiến thức trong hoạt động chung sẽ được cô hướng dẫn
lại trong giờ hoạt động góc để cháu chậm sẽ lĩnh hội những kiến thức mới
một cách nhẹ nhàng hứng thú, hiệu quả mà không gò bó. Những cháu nhanh
sẽ được thỏa sức thể hiện, trải nghiệm, tự đưa ra những ý tưởng chơi theo
cách của riêng mình.
4.4. Biện pháp 4. Thường xuyên quan sát theo dõi, đánh giá trẻ trong khi
chơi, để điều chỉnh kế hoạch chơi
24


Việc theo dõi, đánh giá kết quả chơi của trẻ cũng là một việc rất quan
trọng không thể thiếu khi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi đóng vai theo chủ đề.
Trong quá trình cho trẻ chơi, cô giáo là người theo dõi, quan sát các nhóm
chơi, các hoạt động của trẻ tại các góc, cô quan tâm bao quát toàn bộ khu vực
hoạt động của trẻ để nắm bắt kỹ năng chơi, hứng thú chơi của trẻ. Cô phải
thường xuyên theo dõi trẻ hoạt động trong góc để tìm hiểu năng lực, mức độ
suy nghĩ của từng trẻ, phát hiện ra đồ dùng, đồ chơi hoặc các vật liệu có khó
khăn gì so với khả năng của trẻ. Thông qua quan sát giúp giáo viên biết được
khi nào trẻ cần giúp đỡ, cần phải can thiệp, những gì cần phải bổ sung, thay
đổi, khuyến khích, động viên. Từ đó lựa chọn biện pháp tác động, hướng dẫn
trẻ chơi phù hợp, hiệu quả trên cơ sở kết quả quan sát.
Trong quá trình quan sát tôi dựa vào mục tiêu giáo dục và xem xét,

phân tích cái gì đạt tốt, cái gì còn chưa đạt để tìm cách khắc phục. Kết quả
chơi là cơ sở để tiếp tục xây dựng kế hoạch cho buổi chơi tiếp theo của trẻ.
Tôi thường xuyên cho trẻ tự kiểm tra đánh giá các biểu hiện chơi của
bản thân và của bạn. Sau đó tôi nhận xét, đánh giá biểu hiện chơi của trẻ một
cách công bằng tạo cho trẻ tự tin và cố gắng hơn trong lần chơi sau.
Ví dụ : Dựa vào phương pháp quan sát trẻ chơi như:
+ Quan sát hứng thú chơi của trẻ.
+ Quan sát kỹ năng chơi.
+ Chủ đề, nội dung chơi.
+ Khả năng sử dụng vật thay thế, thực hiện hành động tượng trưng các
định hướng, tình huống và khả năng đóng vai,…
+ Quan hệ của trẻ khi chơi.
+ Chức năng sử dụng ký hiệu tượng trưng.
Từ việc quan sát kết quả chơi, đánh giá hiệu quả buổi chơi làm cơ sở
điều chỉnh cho lần chơi sau đã tạo tâm thế vui sướng chờ đợi đến lần chơi sau
của trẻ.
VD: Cô nói: "Lần chơi sau các con sẽ được đóng vai vua đầu bếp để
chế biến những món đặc sản của quê hương nhé", hoặc "chúng ta sẽ đóng vai
25


×