Thực trạng chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm tại Bệnh viện Quân y 7A

TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018

THỰC TRẠNG CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH THEO MÔ HÌNH
NHÓM TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A
Vũ Thị Như1, Huỳnh Thị Thu Nguyệt1, Nguyễn Sơn Chi1
TÓM TẮT
Mục tiêu: Đánh giá thực trạng công tác chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm
và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh tại Bệnh viện Quân y
7A.
Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu cắt ngang mô tả trên 260 bệnh nhân và
66 điều dưỡng từ tháng 3/2018 – 6/2018 tại Bệnh viện Quân y 7A. Sử dụng bộ câu hỏi
tự điền.
Kết quả: Chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm qua đánh giá của người bệnh
có tỷ lệ đạt yêu cầu tương đối cao trên 80%. Có 70% người bệnh hài lòng với quá trình
điều trị và chăm sóc người bệnh của điều dưỡng. Công tác chăm sóc người bệnh theo
mô hình nhóm được các thành viên tham gia nhóm có ý thức tốt ở tất cả các tiêu chí cụ
thể đạt được tỷ lệ cao từ 87,9 – 97%. Mức độ hài lòng với mô hình chăm sóc này đạt tỷ
lệ 95,5%. Sự phối hợp giữa bác sĩ và điều dưỡng và giữa điều dưỡng với nhau đạt tỷ lệ
77,27%. Tình trạng người bệnh đông, công việc nhiều, cũng ảnh hưởng đến công tác
chăm sóc người bệnh của điều dưỡng.
Kết luận: Mô hình chăm sóc người bệnh theo nhóm có thể áp dụng vào điều kiện
thực tiễn ở Bệnh viện Quân y 7A. Mô hình đã đem lại hiệu quả cao trong việc chăm sóc,
theo dõi và đánh giá người bệnh toàn diện góp phần nâng cao chất lượng điều trị, mang
đến sự hài lòng của người bệnh.
Từ khóa: Điều dưỡng, mô hình điều dưỡng nhóm
SITUATION OF CARING FOR PATIENTS ACCORDING TO THE
GROUP MODEL AT 7A MILITARY HOSPITAL
SUMMARY
Objective:To assess the status of group care and propose solutions to improve the
quality of care for patients at 7A Military Hospital.
Subject and method:cross-sectional study of 260 patients and 66 nurses from March

Bệnh viện Quân y 7A/QK7
Người phản hồi (Corresponding): Vũ Thị Như ()
Ngày nhận bài: 20/10/2018, ngày phản biện: 30/10/2018
Ngày bài báo được đăng: 30/12/2018
1

16


HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A

2018 to May 5 at 7A Military Hospital. The self-reported  questionnaire used  in  this
study.
Results:Caregiving of the patients according to the group model through interviews
with patients with relatively high satisfaction rate was over 80%. 70.3% of patients
were satisfied with the nursing care and treatment process. The group-based caregivers
were well aware of all the criteria and achieved a high rate of 87.9-97%. The level of
satisfaction with this model of care was 95.5%. Lack of human resources, low college
and university degrees, overload of work, coordination between doctors and nurses, and
nursing care have a positive influence on nursing care of patients.
Conclusion:Models of care in nursingcan be applied to practical conditions at 7A
Military Hospital. The model has been highly effective in providing comprehensive care
for patients and improving the quality of nursing patient monitoring.
Keywords: nursing, models of care in nursing.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
hiện mô hình điều dưỡng chăm sóc người
Chăm sóc điều dưỡng đóng một vai trò bệnh theo nhóm tại bệnh viện đến nay.
rất quan trọng trong chăm sóc sức khỏe (duy
Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài
trì, nâng cao sức khỏe và phòng chống bệnh nhằm mục tiêu: “Đánh giá thực trạng

tật) từ chăm sóc người khỏe đến chăm sóc công tác chăm sóc người bệnh theo mô
người bệnh và phục hồi chức năng.
hình nhóm và đề xuất giải pháp nâng cao
Mô hình chăm sóc theo nhóm là mô chất lượng chăm sóc người bệnh tại Bệnh
hình cải tiến của mô hình chăm sóc ban viện Quân y 7A”.
đầu. Một nhóm điều dưỡng được phân 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
công chăm sóc cho một nhóm ca bệnh
2.1. Đối tượng nghiên cứu:
từ khi vào viện đến khi xuất viện. Mỗi
260 người bệnh và 66 điều dưỡng
nhóm có 1 trưởng nhóm có trình độ cử chọn vào nghiên cứu từ tháng 3/2018 –
nhân. Trưởng nhóm có trách nhiệm lập 6/2018.
kế hoạch chăm sóc cho tất cả bệnh nhân
Tiêu chuẩn lựa chọn:
trong nhóm và hướng dẫn điều dưỡng viên
Tất cả điều dưỡng và hộ sinh ở các
trong nhóm thực hiện các hoạt động chăm Khoa lâm sàng thực hiện chăm sóc theo
sóc người bệnh. Mô hình chăm sóc này mô hình nhóm.
đảm bảo người bệnh được một nhóm nhỏ
Người bệnh có bệnh án nội trú đã nằm
điều dưỡng viên chăm sóc, duy trì được sự viện ≥ 04 ngày kể từ ngày vào viện.
liên tục trong chăm sóc và giải quyết được
Tiêu chuẩn loại trừ: Người bệnh
những vấn đề khó khăn gặp phải của người không đủ năng lực trả lời, những phiếu
bệnh.[5]
không hoàn thành hết 2/3 bộ câu hỏi.
Với điều kiện thực tế về nhân lực, cơ
Nhóm nghiên cứu.
sở vật chất và những lợi thế của mô hình
Các đối tượng không đồng ý tham

chăm sóc theo nhóm như tính hiệu quả, gia nghiên cứu.
tiếp cận chăm sóc toàn diện; với tiêu chí
2.2. Phương pháp
lấy người bệnh làm trung tâm năm 2017
Thiết kế nghiên cứu:cắt ngang mô tả
Bệnh viện Quân y 7A đã triển khai thực
Công cụ nghiên cứu:
17


TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018

Dùng phiếu đánh giá sự hài lòng của được mô tả bằng trung bình và độ lệch
người bệnh: Phát phiếu bệnh nhân tự điền, chuẩn. Các biến danh định được trình bày
không cần ghi tên bệnh nhân để hạn chế dưới dạng tỷ lệ (%).
đánh giá thiếu khách quan.
3. KẾT QUẢ
Dùng phiếu đánh giá mức độ tuân
Chúng tôi thực hiện nghiên cứu trên
thủ, chấp hành chăm sóc theo nhóm của 260 người bệnh trong đó: nam chiếm
nhân viên: Phỏng vấn nhân viên tại buồng 150NB (57,69%), nữ chiếm 110NB
bệnh theo những nội dung của phiếu.
(42,31%). Độ tuổi trung bình: 69,73 ±
Xử lý số liệu: nhập liệu bằng phần 3,34. Đa số người bệnh là ở thành phố
mềm epidata 3.1, phân tích số liệu bằng chiếm 70,65%.
phần mềm Stata 13.0. Các biến định lượng
3.1. Kết quả chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm ở điều dưỡng qua
đánh giá của người bệnh
Không đạt
Đạt

Nội dung đánh giá
n
%
n
%
Tiếp đón người bệnh của ĐD
236
90,77
24
9,23
281
83,85
42
16,15
Hướng dẫn người bệnh
202
77,69
58
22,31
Tư vấn - GDSK
251
96,54
9
3,46
Theo dõi đánh giá người bệnh
247
95,00
13
5,00
Thái độ của ĐD với người bệnh

242
93,07
18
6,93
Chăm sóc về tâm lý, tinh thần

Thực hiện theo y lệnh BS

216

83,07

44

16,93

Nhận xét: Trong các tiêu chí đánh giá chăm sóc người bệnh theo mô hình nhóm
thông qua đánh giá của người bệnh có tỷ lệ đạt yêu cầu cao trên 80%. Riêng công tác tư
vấn và giáo dục sức khỏe thấp nhất chiếm 77,69%.
3.2. Đánh giá thời gian chờ của người bệnh

Thời gian chờ

Số TH

Tỷ lệ (%)

Lâu

122

260

46,92
100,00

Bình thường

138

53,08

Tổng
Nhận xét: Có 46,92% người bệnh nhận xét việc chờ được điều dưỡng chăm sóc
còn lâu.

18


HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A

3.3. Đánh giá mức độ hài lòng với quá trình điều trị, chăm sóc

Mức độ hài lòng
Rất hài lòng

Hài lòng
Bình thường
Không hài lòng
Rất không hài lòng

Số TH

Tỷ lệ (%)

0
260

0
100,00

67
115
69
9

25,77
44,23
26,53
3,47

Tổng
Nhận xét: Có 70% người bệnh hài lòng với quá trình điều trị và chăm sóc người
bệnh của điều dưỡng.
3.3. Đánh giá kết quả hoạt động chăm sóc theo nhóm của Điều dưỡng tại
các khoa(n = 66)
Tiêu chí đánh giá
n
%
Đầy đủ
42

63,64
Tham gia đi buồng hàng ngày
Không đầy đủ
24
36,36
Có
63
95,5
ĐD nắm vững thông tin người bệnh
Không
3
4,5
Có
51
77,27
Sự phối hợp giữa các thành
Không
viên (thảo luận khi lên

kế hoạch chăm sóc)

Tư vấn- giáo dục sức khỏe
Hướng dẫn thân nhân người bệnh
Hài lòng với mô hình chăm sóc nhóm
Nhận xét: Mức độ hài lòng với mô
hình chăm sóc này đạt tỷ lệ 95,5%. Sự
phối hợp giữa bác sĩ và điều dưỡng và các
điều dưỡng khác đạt tỷ lệ 77,27%.
4. BÀN LUẬN
Chăm sóc người bệnh theo mô

hình nhóm ở điều dưỡng qua đánh giá
của người bệnh
Nghiên cứu chúng tôi đánh giá toàn
diện các nội dung của chăm sóc người
bệnh theo mô hình nhóm. Công tác theo

Có
Không

Có

Không

15

22,73

60
6
62

90,91
9,09
93,9

4

6,1

Hài lòng

63
95,5
Không hài lòng
3
4,5
dõi đánh giá người bệnh chiếm tỷ lệ cao
nhất 96,54%, thấp nhất là công tác tư vấn
giáo dục sức khỏe chiếm 77,69%. Kết quả
chúng tôi cũng tương đồng với nghiên cứu
của Dương Thị Bình Minh (2013) cũng cho
rằng công tác tư vấn và giáo dục sức khỏe
cũng cần được quan tâm hơn [1]. Kết quả
cũng khá tương đồng với tác giả Nguyễn
Thị Hồng Minh (2010) cho rằng việc tư
vấn và giáo dục sức khỏe là công việc ít
được thực hiện ở điều dưỡng [4]. Tương
19


TẠP CHÍ Y DƯỢC THỰC HÀNH 175 - SỐ 16 - 12/2018

đồng với nghiên cứu tác giả Nguyễn Thành
Nhân (2014), cho tỷ lệ tư vấn giáo dục sức
khỏe là 73,17% [2]. Nhóm nghiên cứu
cũng nhận thấy cần phải quan tâm hơn nữa
việc giáo dục sức khỏe cho người bệnh vì
giúp cho người bệnh hiểu về bệnh tật của
họ, họ sẽ phối hợp tốt hơn, góp phần rất
lớn cho điều trị thành công một ca bệnh.
Đánh giá thời gian chờ của

người bệnh
Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy
thời gian chờ của người bệnh còn lâu
chiếm tỷ lệ cao 46,92%. Có thể do lượng
bệnh nhân đông, thiếu nguồn nhân lực, tại
thời điểm nghiên cứu số lượng mỗi nhóm
điều dưỡng chăm sóc số lượng người
bệnh ngày càng tăng (trung bình 20 NB/1
nhóm 2 – 3 điều dưỡng) mặt khác Điều
dưỡng phải thực hiện nhiều công việc gián
tiếp như: thủ tục thanh toán viện phí, ghi
phiếu chăm sóc, công khai thuốc, phiếu
hồ sơ điều dưỡng, thực hiện các chỉ định
cận lân sàng của bác sĩ .. những công việc
này chiếm quá nhiều thời gian nên việc
để bệnh nhận chờ đợi trong chăm sóc sẽ
không tránh khỏi.
Đánh giá mức độ hài lòng của
người bệnh về công tác chăm sóc của
điều dưỡn
Theo nghiên cứu của chúng tôi, có
70% người bệnh hài lòng với công tác
theo dõi và chăm sóc của điều dưỡng. Kết
quả của chúng tôi cũng phù hợp với kết
quả nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành
Nhân cho kết quả mức độ hài lòng của bệnh
nhân và người nhà bệnh nhân là 73,13%
[2]. Tỷ lệ hài lòng về giúp đỡ bệnh nhân vệ
sinh, ăn uống đạt 47,8%. Tương đồng với
tác giả Hastings khảo sát 26 bệnh nhân cho

rằng mức độ chăm sóc bệnh nhân từ bình
thường trở lên đạt ít nhất 85% [6].
20

Mức độ hài lòng của điều dưỡng
khi áp dụng mô hình theo nhóm
Khảo sát 66 điều dưỡng đang công
tác tại các khoa lâm sàng đang thực hiện
mô hình chăm sóc theo nhóm cho kết quả
95,5% điều dưỡng hài lòng với mô hình
chăm sóc theo nhóm. Kết quả nghiên cứu
của chúng tôi tương đồng với nghiên cứu
của tác giả Thu Nguyêt (2013)[3] về Mô
hình chăm sóc toàn diện theo đội ở Bệnh
viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cho
thấy rằng Nhân viên y tế rất hài lòng về mô
hình đội nhóm, sinh viên tham gia vào mô
hình đội, 90,5% sinh viên rất hài lòng khi
thực tập tại Bệnh viện.
Công tác đi buồng bệnh hằng ngày
của điều dưỡng chiếm 63,64% cao hơn so
với nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành
Nhân cho kết quả công tác thực hiện đi
buồng bệnh ở điều dưỡng trưởng khoa là
58,33% và nữ hộ sinh là 34,78% [2]. Tỷ lệ
nghiên cứu của chúng tôi cao hơn có thể
do nghiên cứu của chúng tôi không phân
nhóm đối tượng điều dưỡng như nghiên
cứu của Nguyễn Thành Nhân.
Sự phối hợp giữa bác sĩ và điều

dưỡng và các điều dưỡng khác được đánh
giá cao 77,27% góp phần nâng cao chất
lượng chăm sóc người bệnh, điều này cho
thấy có sự đoàn kết thống nhất rất cao
trong mỗi nhóm chăm sóc.
Qua kết quả nghiên cứu trên nhóm
nghiên cứu đề xuất một số giải pháp sau:
Ban Giám đốc quan tâm hơn nữa
trong việc xây dựng và củng cố hệ thống
điều dưỡng cũng như phương tiện chăm
sóc người bệnh.
Ban Điều dưỡng duy trì và củng cố
mô hình Điều dưỡng chăm sóc ngày càng
hoàn thiện hơn nữa, làm tiền đề xây dựng
mô hình chăm sóc toàn diện theo đội.


HỘI NGHỊ KHOA HỌC ĐIỀU DƯỠNG MỞ RỘNG LẦN I BỆNH VIỆN QUÂN Y 7A

Lực lượng ĐD thay vì ngồi tại phòng
giao ban hàng ngày bằng hoạt động đến tại
giường từng người bệnh để thảo luận, đưa
ra phương án chăm sóc tiếp theo.
Từng điều dưỡng viên cần học hỏi
nhiều hơn nữa, phát huy năng lực chuyên
môn nghiệp vụ của mình: Độc lập trong
công việc, phối hợp chặt chẽ với đồng
nghiệp, chú trọng hơn nữa trong công tác
giao tiếp, giải thích rõ ràng, động viên an
ủi, trao đổi với người bệnh với các hình

thức “ba không” không nặng lời, không
thờ ơ, không từ chối; “ba công đoạn” xin
phép, xin lỗi, cảm ơn.
5. KẾT LUẬN
Công tác theo dõi đánh giá người
bệnh của điều dưỡng qua đánh giá của
người bệnh đạt tỷ lệ cao nhất là 96,54%,
Các tiêu chí còn lại (bảng 3.1) có tỷ lệ đạt
yêu cầu tương đối cao từ 83,07% đến 95%.
tiêu chí tư vấn và GDSK người bệnh đạt tỷ
lệ thấp nhất là 77,69%. Đánh giá thời gian
chờ của người bệnh ở mức độ bình thường
là 53,08%, mức độ lâu là 46,92%. Có 70%
người bệnh hài lòng với quá trình điều trị
và chăm sóc người bệnh của điều dưỡng.
Công tác đi buồng hàng ngày của điều
dưỡng đạt tỷ lệ 63,64%. Có 95,5% điều
dưỡng nắm vững thông tin người bệnh.
Tiêu chí hướng dẫn người bệnh đạt tỷ lệ
từ 90,91%. Tỷ lệ thấp nhất là 77,27% là sự
phối hợp giữa các thành viên trong nhóm.
Mức độ hài lòng của điều dưỡng với mô
hình chăm sóc người bệnh theo nhóm đạt
tỷ lệ 95,5%.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dương Thị Bình Minh (2013)

Thực trạng công tác chăm sóc điều dưỡng
người bệnh tại các Khoa Lâm sàng Bệnh
viện Hữu Nghị. Tạp chí Y học thực hành,

3,876, tr 126-129.
2. Nguyễn Thành Nhân (2014) Đánh
giá hiệu quả công tác chăm sóc người bệnh
theo mô hình đội tại Bệnh viện đa khoa
Thành phố Vinh, Kỷ yếu Bệnh viện.
3. Thu Nguyệt (2013) Mô hình chăm
sóc toàn diện theo đội ở Bệnh viện Việt
Nam – Thụy Điển Uông Bí,
4. Nguyen Thi Hong Minh (2010)
Identification of Nursing Activitives at
General Medical and Surgical Nursing
Units in Vietnam. The Thesis for the
degree of Master, Department of Nursing
Scienses The Graduate School, Korean.
5. Trần Quỵ và các cộng sự (2005) Sự
hài lòng nghề nghiệp của điều dưỡng bệnh
viện và các yếu tố liên quan. Kỷ yếu đề tài
nghiên cứu khoa học điều dưỡng Hội nghị
khoa học điều dưỡng toàn quốc lần thứ II,
Hà Nội, tr. 33-42
6. Hastings, S. E., Suter, E., Bloom,
J., & Sharma, K. (2016). Introduction of
a team-based care model in a general
medical unit.  BMC health services
research, 16(1), 245.
7. Li-ming You và các cộng sự (2012)
Hospital nursing, care quality, and patient
satisfaction: Crosssectional surveys of
nurses and patients in hospitals in China
and Europe. International Journal of

Nursing Studies.

21