Quản lý công tác sinh viên ở trường cao đẳng thống kê trong giai đoạn hiện nay

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN MAI HIỀN

QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN
Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG THỐNG KÊ
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2020


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NGUYỄN MAI HIỀN

QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN
Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG THỐNG KÊ
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8140114

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Tuyết Hạnh

THÁI NGUYÊN - 2020

LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu khoa học
độc lập của tác giả. Các số liệu, kết quả phân tích và nghiên cứu trong luận văn
là trung thực, có nguồn gốc và được trích dẫn rõ ràng.
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2020
Tác giả luận văn

Nguyễn Mai Hiền

i


LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới Ban giám hiệu, phòng Đào tạo
bộ phận Sau đại học, BCN khoa Tâm lý - Giáo dục, các thầy giáo, cô giáo
Khoa Tâm lý - Giáo dục - Trường Đại học Sư Phạm - Đại học Thái Nguyên đã
tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn
thành luận văn của mình.
Đặc biệt tác giả xin bày tỏ lòng kính trọng và sự biết ơn sâu sắc đến TS.
Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, người hướng dẫn khoa học đã tận tình chỉ dẫn, giúp
đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và
thực hiện luận văn.
Tác giả xin tri ân sự động viên, khích lệ và ủng hộ của gia đình, người
thân, bạn bè và đồng nghiệp đã giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn này.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 8 năm 2020
Tác giả luận văn

Nguyễn Mai Hiền

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN.....................................................................................................ii
MỤC LỤC......................................................................................................... iii
DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT.......................................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. viii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ.....................................................................................ix
MỞ ĐẦU............................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài.............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu.......................................................................................2
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu................................................................ 3
4. Giả thuyết khoa học........................................................................................ 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................................3
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu..........................................................................3
7. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................3
8. Cấu trúc nội dung luận văn.............................................................................4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH
VIÊN TRONG TRƯỜNG CAO ĐẲNG................................................5
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề quản lý công tác sinh viên........................5
1.1.1. Những nghiên cứu về công tác sinh viên..................................................5
1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý công tác sinh viên..................................... 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài.........................................................10
1.2.1. Quản lý....................................................................................................10
1.2.2. Sinh viên................................................................................................. 12
1.2.3. Công tác sinh viên...................................................................................13
1.2.4. Quản lý công tác sinh viên......................................................................14

1.3. Công tác sinh viên ở các trường Cao đẳng, Đại học...............................14
1.3.1. Nội dung công tác sinh viên ở các trường Cao đẳng, Đại học................14
1.3.2. Yêu cầu đối với công tác sinh viên ở các trường Cao đẳng, Đại học
trong giai đoạn hiện nay..........................................................................18

iii


1.3.3. Mối liên hệ giữa công tác sinh viên với chất lượng đào tạo...................21
1.4. Quản lý công tác sinh viên ở các trường Đại học, Cao đẳng..................23
1.4.1. Quản lý công tác tổ chức hành chính......................................................23
1.4.2. Quản lý hoạt động học tập, rèn luyện..................................................... 24
1.4.3. Quản lý công tác y tế, thể thao................................................................25
1.4.4. Quản lý công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.......................27
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác sinh viên............................28
1.5.1. Điều kiện kinh tế xã hội.......................................................................... 28
1.5.2. Đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước....................29
1.5.3. Điều kiện cơ sở vật chất nhà trường....................................................... 30
1.5.4. Năng lực của ban quản sinh và đội ngũ sinh viên tự quản......................30
1.5.5. Sự kết hợp của chính quyền địa phương trong công tác quản lý sinh viên
...........................................................................................................................31
Kết luận chương 1.............................................................................................32
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN Ở
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THỐNG KÊ TRONG GIAI ĐOẠN
HIỆN NAY.............................................................................................33
2.1. Khái quát về trường Cao đẳng Thống kê................................................ 33
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển..............................................................33
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của trường Cao đẳng Thống kê............................34
2.1.3. Quy mô đào tạo.......................................................................................35
2.1.4. Kết quả học tập, rèn luyện của sinh viên trường Cao đẳng Thống kê....36

2.1.5. Cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ, giảng viên........................................ 37
2.1.6. Cơ sở vật chất của trường....................................................................... 40
2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng.................................................................... 41
2.2.1. Mục đích khảo sát...................................................................................41
2.2.2. Nội dung khảo sát................................................................................... 41
2.2.3. Phương pháp khảo sát.............................................................................41
2.2.4. Công cụ khảo sát.....................................................................................42
2.2.5. Xử lý dữ liệu khảo sát.............................................................................42
2.3. Kết quả khảo sát thực trạng.....................................................................43

iv


2.3.1. Thực trạng công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê..................43
2.3.2. Thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê
trong giai đoạn hiện nay..........................................................................57
2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý công tác sinh viên ở
trường Cao đẳng Thống kê trong giai đoạn hiện nay..............................66
2.5. Đánh giá chung thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường Cao
đẳng Thống kê trong giai đoạn hiện nay.................................................68
2.5.1. Những ưu điểm....................................................................................... 68
2.5.2. Những hạn chế........................................................................................ 69
2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế............................................................ 71
Kết luận chương 2.............................................................................................72
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN Ở
TRƯỜNG CAO ĐẲNG THỐNG KÊ..................................................73
3.1. Các nguyên tắc xác định đề xuất biện pháp............................................ 73
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống..........................................................73
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo mức độ khả thi.......................................................73
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính giáo dục..........................................................74

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thiết thực........................................................ 75
3.2. Biện pháp quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê
trong giai đoạn hiện nay..........................................................................76
3.2.1. Tổ chức nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên
trực tiếp tham gia quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng
Thống kê................................................................................................. 76
3.2.2. Đổi mới quản lý tổ chức hành chính trong công tác sinh viên theo
hướng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin.................................. 78
3.2.3. Quản lý hoạt động học tập và rèn luyện của sinh viên ở trường Cao
đẳng Thống kê phù hợp với đào tạo theo tín chỉ.....................................80
3.2.4. Quản lý công tác y tế, thể thao phù hợp với thực tiễn nhà trường và
nhu cầu tham gia của sinh viên...............................................................83
3.2.5. Quản lý công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội phù hợp
với xu hướng đổi mới giáo dục và phát triển kinh tế xã hội của tỉnh
Bắc Ninh................................................................................................. 86

v


3.2.6. Thiết lập mối quan hệ giữa các phòng, ban, Đoàn thanh niên, Hội
sinh viên nhà trường và các đơn vị chức năng trong quản lý công
tác sinh viên............................................................................................ 89
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp..............................................................91
3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất.....93
3.4.1. Mục đích, khách thể khảo nghiệm..........................................................93
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm............................................................................93
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm......................................................................94
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm.............................................................................. 94
Kết luận chương 3.............................................................................................99
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ...............................................................100

1. Kết luận.......................................................................................................100
2. Khuyến nghị................................................................................................101
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................103
PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
BGDĐT

: Bộ Giáo dục và Đào tạo

BHYT

: Bảo hiểm y tế

BLĐTBXH

: Bộ lao động thương binh xã hội

CBQL

: Cán bộ quản lý

CĐSP

: Cao đẳng sư phạm

CNH, HĐH

: Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CNTT

: Công nghệ Thông tin

CSVC

: Cơ sở vật chất

CVHT

: Cố vấn học tập

GD&ĐT

: Giáo dục và Đào tạo

GDQP

: Giáo dục quốc phòng

GDTC

: Giáo dục thể chất

GV

: Giảng viên

HSSV

: Học sinh Sinh viên

HTTC

: Hệ thống tín chỉ

KTX

: Ký túc xá

LĐTBXH

: Lao động thương binh xã hội

QLĐT&QLKH : Quản lý Đào tạo và Quản lý khoa học
SV

: Sinh viên

TCTK

: Tổng cục thống kê

TDTT

: Thể dục Thể thao

TNCS

: Thanh niên cộng sản

vii


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1.

Quy mô đào tạo của trường Cao đẳng Thống kê..........................35

Bảng 2.2.

Kết quả học tập, rèn luyện của SV trường Cao đẳng Thống kê....37

Bảng 2.3.

Thống kê cán bộ, giảng viên, nhân viên của nhà trường..............40

Bảng 2.4.

Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về công tác tổ chức hành

chính trong công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê
Bảng 2.5.

Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về công tác tổ chức hoạt

động học tập, rèn luyện ở trường Cao đẳng Thống kê

Bảng 2.6.

44
47

Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về mức độ thực hiện
tổ chức công tác y tế, thể thao...................................................... 50

Bảng 2.7.

Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về mức độ thực hiện
công tác đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội............53

Bảng 2.8.

Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về mức độ thực hiện
quản lý công tác tổ chức hành chính.............................................57

Bảng 2.9.

Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về mức độ thực hiện
quản lý hoạt động học tập và rèn luyện........................................ 59

Bảng 2.10. Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về mức độ thực hiện
quản lý công tác y tế, thể thao...................................................... 62
Bảng 2.11. Đánh giá của cán bộ quản lý, giảng viên về mức độ thực hiện
quản lý công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội..............64
Bảng 2.12. Đánh giá của CBQL, GV, SV về thực trạng các yếu tố ảnh
hưởng đến quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng
Thống kê.......................................................................................66

Bảng 3.1.

Đánh giá của các khách thể khảo sát về mức độ cần thiết và mức

độ khả thi của các biện pháp quản lý công tác sinh viên trường
Cao đẳng Thống kê.......................................................................95
Bảng 3.2.

Mức độ tương quan giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi
của các biện pháp quản lý công tác sinh viên trường Cao đẳng
Thống kê.......................................................................................97

viii


DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1. Mức độ hài lòng của SV về công tác tổ chức hành chính trong
công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê

46

Biểu đồ 2.2. Mức độ hài lòng của sinh viên về công tác tổ chức hoạt động học
tập và rèn luyện ở trường Cao đẳng Thống kê

49

Biểu đồ 2.3. Mức độ hài lòng của sinh viên về công tác tổ chức y tế, thể thao
ở trường Cao đẳng Thống kê

52

Biểu đồ 2.4. Mức độ hài lòng của sinh viên về công tác an ninh chính trị, trật
tự an toàn xã hội ở trường Cao đẳng Thống kê

56

Biểu đồ 3.1. Mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp quản lý
công tác sinh viên trường Cao đẳng Thống kê

ix

96


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, GD&ĐT của mỗi quốc
gia đóng vai trò then chốt, trọng yếu trong việc đào tạo nguồn nhân lực phục vụ
cho sự nghiệp CNH, HĐH đất nước.
Nghị Quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã chỉ rõ:
“Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tập
trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân; gắn kết
chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với phát triển và ứng dụng khoa học, công
nghệ” nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một trong ba khâu đột phá để đưa
nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.
Giáo dục Cao đẳng, Đại học có một sứ mệnh rất to lớn là đào tạo nguồn
nhân lực để phát triển đất nước theo yêu cầu của Đảng. Để đào tạo được nguồn
nhân lực đáp ứng yêu cầu đổi mới, giáo dục Cao đẳng, Đại học không chỉ
nghiêng về đào tạo kiến thức, kỹ năng nghề nghiệp mà phải hết sức chú trọng
đến giáo dục đạo đức, lý tưởng làm người. Muốn vậy các trường Cao đẳng, Đại

học phải coi trọng quản lý công tác sinh viên, đây là nhiệm vụ quan trọng, phức
tạp và nặng nề có tác dụng mạnh mẽ đối với chất lượng đào tạo của các trường
Cao đẳng, Đại học.
Trong những năm qua, các trường Cao đẳng, Đại học đã có nhiều nỗ lực
trong quản lý công tác sinh viên như: ban hành quy chế quản lý công tác sinh
viên đối với từng đối tượng sinh viên nội trú, ngoại trú; phân cấp, phân quyền
quản lý công tác sinh viên cho các phòng, ban chuyên môn, giảng viên chủ
nhiệm, có cơ chế phối hợp với chính quyền địa phương trong quản lý công tác
sinh viên. Do đó, nhiều cơ sở giáo dục Cao đẳng, Đại học quản lý công tác sinh
viên đã dần đi vào quỹ đạo, nhiều sinh viên nắm vững quy chế nhà trường,
nhận thức rõ trách nhiệm của bản thân, nỗ lực trong học tập và phấn đấu, có
trình độ tay nghề đáp ứng được chuyên môn đào tạo. Các cán bộ quản lý nêu
cao tinh thần trách nhiệm, có sự phân cấp, phân quyền trong quản lý công tác
sinh viên. Sự phối hợp giữa các cá nhân, tổ chức, ban ngành trong thực hiện
nhiệm vụ quản lý công tác sinh viên có sự gắn kết khá chặt chẽ.

1


Tuy nhiên, ở nhiều cơ sở giáo dục Cao đẳng, Đại học vấn đề quản lý công
tác sinh viên cũng còn tồn tại những bất cập và hạn chế như:
Sự phân cấp, phân quyền trong quản lý công tác sinh viên đối với các
phòng ban chức năng, khoa chuyên môn và cá nhân còn có sự trùng chéo.
Việc ban hành các văn bản quản lý công tác sinh viên tuy thường xuyên,
kịp thời song hướng dẫn thực hiện còn chung chung, chưa rõ ràng, tường minh,
nên việc tổ chức thực hiện còn có những vướng mắc.
Hiện tượng sinh viên vi phạm các quy chế quản lý nhà trường, bỏ học, bỏ
tiết, tham gia vào các tệ nạn như uống rượu, đánh bạc, vi phạm trật tự xã hội và
khu dân cư vẫn còn tồn tại... Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng
đào tạo và uy tín của nhà trường, đặc biệt là niềm tin của xã hội đối với nhà

trường bị ảnh hưởng xấu. Đây là một thực tế cần được nghiên cứu và tìm biện
pháp giải quyết tại các cơ sở giáo dục Cao đẳng, Đại học hiện nay.
Trường Cao đẳng Thống kê trong xu thế hội nhập, phát triển, năng động
nhưng cũng bị tác động của mặt trái cơ chế thị trường. Vấn đề quản lý công tác
sinh viên nội trú, ngoại trú của nhà trường là mối quan tâm lớn của lãnh đạo.
Trong những năm qua, quản lý công tác sinh viên của nhà trường đã có những
tiến triển nhất định. Tuy nhiên, với quy mô đào tạo ngày một tăng, việc giáo
dục sinh viên trong học tập, tu dưỡng rèn luyện, nâng cao ý thức đạo đức nắm
vững kiến thức chuyên môn đòi hỏi hệ thống tổ chức, biện pháp quản lý, sự
phối hợp của các phòng ban chức năng trong việc quản lý công tác sinh viên là
những vấn đề mà nhà trường đang quan tâm, tìm những biện pháp để giải
quyết.
Với mong muốn ứng dụng những kiến thức quản lý đã học của bản thân,
góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và hiệu quả quản lý của nhà trường, tác
giả chọn đề tài: "Quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê
trong giai đoạn hiện nay" làm luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý công tác sinh viên ở trường
Cao đẳng Thống kê trong giai đoạn hiện nay, nhằm nâng cao chất lượng công tác
sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo ở trường Cao đẳng Thống kê.

2


3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Công tác học sinh, sinh viên và quản lý công
tác này tại trường Cao đẳng.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng
Thống kê.
4. Giả thuyết khoa học

Quản lý công tác sinh viên trường Cao đẳng Thống kê tuy đã đạt được
những kết quả nhất định, song còn có những bất cập và hạn chế về văn bản chỉ
đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá, cũng như phối hợp với các cấp chính
quyền trong quản lý công tác sinh viên. Nếu đề xuất được các biện pháp quản
lý công tác sinh viên của nhà trường hệ thống, đồng bộ, khoa học phù hợp bối
cảnh nhà trường, đảm bảo mức độ cần thiết và mức độ khả thi thì công tác sinh
viên của trường sẽ có hiệu quả hơn, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo ở
trường Cao đẳng Thống kê.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng

5.2. Khảo sát, phân tích thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường
Cao đẳng Thống kê trong giai đoạn hiện nay
5.3. Đề xuất các biện pháp quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng
Thống kê trong giai đoạn hiện nay
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp quản lý công tác sinh viên ở
trường Cao đẳng Thống kê của phòng Công tác HSSV, trong sự phối hợp với
chính quyền địa phương và giảng viên chủ nhiệm các khối lớp trong giai đoạn
hiện nay.
Đề tài khảo sát trên các khách thể gồm 35 CBQL và 75 giảng viên, cán
bộ chính quyền địa phương phụ trách phối hợp quản lý sinh viên, 125 sinh viên
trường Cao đẳng Thống kê.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đọc, phân tích, tổng hợp các tài liệu trong và ngoài nước (sách, báo, tạp
chí, luận án, luận văn... các đề tài nghiên cứu, các Văn bản, Nghị quyết của
Đảng, Nhà nước và ngành GD&ĐT) liên quan đến quản lý công tác sinh viên,
3

trên cơ sở đó hệ thống, khái quát hóa những vấn đề lý luận, xây dựng khung lý
thuyết của vấn đề nghiên cứu.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1. Phương pháp quan sát
Quan sát trực tiếp các hoạt động của sinh viên và quản lý công tác sinh
viên ở trường Cao đẳng Thống kê; Phát hiện, thu thập các thông tin về quản lý
công tác sinh viên tại nhà trường.
7.2.2. Phương pháp điều tra thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp
- Thu thập thông tin thông qua các báo cáo tổng hợp của trường Cao
đẳng Thống kê về số lượng sinh viên, chất lượng đào tạo, các ngành đào tạo, tổ
chức bộ máy... của trường Cao đẳng Thống kê.
- Điều tra thu thập số liệu, thông tin bằng các phiếu hỏi về thực trạng
quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê.
- Phân tích và xử lý số liệu điều tra để rút ra các nhận định về thực trạng
quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê.
7.2.3. Phương pháp phỏng vấn
Trao đổi với các khách thể khảo sát để khai thác thêm thông tin để làm rõ
thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê.
7.3. Nhóm các phương pháp bổ trợ
Dùng thống kê toán học để xử lý các số liệu điều tra, khảo sát, cụ thể hóa
bằng các sơ đồ, bảng biểu nhằm đánh giá thực trạng của quản lý công tác sinh viên
ở trường Cao đẳng Thống kê.
8. Cấu trúc nội dung luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận và Khuyến nghị, phần Phụ lục, luận văn
gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý công tác sinh viên trong trường Cao đẳng.

Chương 2: Thực trạng quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng
Thống kê trong giai đoạn hiện nay.

Chương 3: Biện pháp quản lý công tác sinh viên ở trường Cao đẳng
Thống kê.

4


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC SINH VIÊN
TRONG TRƯỜNG CAO ĐẲNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề quản lý công tác sinh viên
1.1.1. Những nghiên cứu về công tác sinh viên
Khi xã hội ngày càng phát triển và xã hội loài người chuyển mình sang
nền kinh tế cao hơn. Các quốc gia trên thế giới đều coi trọng phát triển sự
nghiệp giáo dục để đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp
phát triển kinh tế xã hội. Do đó, bên cạnh những cải cách về mục tiêu, chương
trình, chất lượng đào tạo. Nhiều tác giả còn chú trọng vào công tác quản lý giáo
dục, đặc biệt là quản lý người học để tạo nên một hệ thống giáo dục chất lượng
và hiệu quả.
Người đi đầu trong đổi mới quản lý người học để tạo nên một nền giáo
dục bình đẳng là J.P Varela, ông kịch liệt phê pháp hệ thống trường học và vấn
đề quản lý người học, ông cho rằng: “Giải pháp duy nhất để đào tạo thế hệ trẻ
là trường học, đó là nơi dạy chúng cách tôn trọng pháp luật, nhận thức về cái
đúng, cái sai, về đức hạnh và danh dự” [26, tr64]. Như vậy, J.P Varela chú
trọng đến công tác giáo dục pháp luật để tạo ra trật tự an toàn xã hội, phòng
chống tội phạm và các tệ nạn xã hội. Ông đặc biệt nhấn mạnh đến công tác sinh
viên ở các trường Đại học, từ đây một số sinh viên Đại học đã thành lập các câu
lạc bộ Universitario, dẫn đến thành lập các tổ chức quản lý và điều hành hoạt
động của sinh viên.
Trong bản “Tuyên ngôn về giáo dục Đại học thế giới”, UNESCO đã kêu
gọi các quốc gia cùng chung tay hành động nhằm nâng cao chất lượng giáo dục

Đại học. Hệ thống giáo dục này cần phải đáp ứng các nhu cầu cá nhân cơ bản
của sinh viên thông qua việc cung cấp các chương trình và dịch vụ toàn diện
cho sinh viên. Công tác sinh viên phải được thực hiện một cách hiệu quả để tạo
điều kiện thuận lợi cho các sinh viên tập trung nhiều hơn vào việc học tập cũng
như việc phát triển bản thân về nhận thức lẫn tư tưởng, tình cảm. Công tác sinh
viên góp phần nâng cao kết quả học tập của sinh viên trong các nhà trường.
UNESCO đặc biệt coi trọng việc lấy sinh viên làm trung tâm của các hoạt động
GD&ĐT bằng cách khuyến khích sinh viên tích cực trong học tập đồng thời

5


chú trọng phát triển các kỹ năng cá nhân, kỹ năng xã hội, nâng cao nhận thức
và văn hóa của sinh viên. Quan điểm chung của UNECO đối với công tác sinh
viên là: Giúp sinh viên tích lũy được kinh nghiệm học tập toàn diện và chất
lượng; Được tiếp cận một nền giáo dục tiên tiến, được rèn luyện kỹ năng nhằm
nâng cao tay nghề, tăng tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp và có việc làm; Giáo dục sinh
viên trở thành những công dân có trách nhiệm đối với xã hội [25].
Trong bài nghiên cứu: “Công tác sinh viên ở một số nước trên thế giới
và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam trong đào tạo theo học chế tín chỉ” [18],
tác giả Nguyễn Trung Luân chỉ rõ: Công tác sinh viên của các trường Đại học ở
Mỹ và các nước phát triển đang được thực hiện theo các tiêu chuẩn chuyên
nghiệp. Hiện nay đã có nhiều hiệp hội, tổ chức quy tụ các chuyên gia, những
người làm công tác sinh viên và dịch vụ sinh viên chuyên nghiệp như: Hiệp hội
các nhà quản lý công tác sinh viên quốc gia Mỹ (NASPA), Hiệp hội các nhà
quản lý trong lĩnh vực dịch vụ sinh viên (AMOSSHE), Hiệp hội các tổ chức
dịch vụ sinh viên trong trường Đại học, Cao đẳng (CACUSS), Hiệp hội các tổ
chức sinh viên của Đức (DSW)... Các tổ chức này đã đưa ra nhiều khuyến nghị,
hướng dẫn rõ ràng về các tiêu chuẩn công tác và dịch vụ sinh viên chuyên
nghiệp, đồng thời kết nối, chia sẻ kinh nghiệm giữa những người làm công tác

sinh viên trên toàn thế giới.
Tác giả Nguyễn Trung Luân chỉ rõ: Công tác sinh viên ở các trường Đại
học, Cao đẳng ở Trung Quốc có nhiều đặc điểm tương đồng với Việt Nam về
nội dung và phương pháp thực hiện. Công tác giáo dục tư tưởng chính trị cho
sinh viên lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Mao Trạch Đông, lý luận Đặng
Tiểu Bình làm cơ sở tư tưởng chủ đạo được các nhà trường triển khai toàn diện
và được đặt là vấn đề then chốt trong việc đào tạo, phát triển toàn diện sinh
viên do Đảng ủy nhà trường trực tiếp phụ trách. Quản lý công tác sinh viên ở
các trường Đại học, Cao đẳng Trung Quốc đều hướng đến ba mục tiêu: Duy trì
sự ổn định trong sinh viên để đảm bảo các hoạt động phát triển nhà trường; Tạo
mọi điều kiện cho sự phát triển của sinh viên cùng với sự phát triển của nhà
trường; Làm tốt các khâu dịch vụ liên quan đến sinh viên, mọi sinh viên được
hài lòng với dịch vụ giáo dục nhà trường [18].
Trong những năm gần đây, công tác sinh viên của các trường Đại học,
Cao đẳng ở Việt Nam đã dần được tăng cường, chuẩn hóa về nội dung, phương
6


pháp thực hiện. Đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay các trường chuyển đổi
mạnh mẽ từ việc đào tạo theo niên chế sang đào tạo theo tín chỉ. Từ năm 2006
đến nay, Bộ GD&ĐT đã ban hành trên 20 văn bản quy phạm pháp luật quy định
về nội dung, biện pháp thực hiện công tác sinh viên. Đây là hành lang pháp lý
quan trọng để các trường tổ chức thực hiện công tác sinh viên hiệu quả.
Hiện nay có nhiều công trình nghiên cứu về công tác sinh viên ở các
trường Đại học, Cao đẳng ở trong nước như:
Tác giả Lê Mỹ Phương và Nguyễn Thanh Hùng nghiên cứu: “Thực
trạng công tác sinh viên tại trường Đại học Sư phạm Huế” [20]. Trong bài
nghiên cứu, tác giả đã chỉ rõ những nội dung, phương pháp và hình thức quản
lý công tác sinh viên, đánh giá thực trạng công tác sinh viên tại nhà trường và
đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác sinh viên trong

trường Đại học Sư phạm Huế.
Tác giả Nguyễn Huy Nho nghiên cứu: “Giải pháp nâng cao chất lượng,
hiệu quả công tác sinh viên hướng tới đào tạo đạt chuẩn đầu ra” [19]. Trong
nghiên cứu của mình, tác giả đã phân tích và làm rõ thực trạng công tác sinh
viên tại các trường Đại học, Cao đẳng. Chỉ rõ mối quan hệ giữa công tác sinh
viên và chất lượng đào tạo của nhà trường, đặc biệt là chất lượng đào tạo theo
chuẩn đầu ra. Tác giả đã đề xuất các biện pháp phù hợp đối với công tác sinh
viên của các nhà trường hướng tới nâng cao hiệu quả đào tạo đáp ứng yêu cầu
xã hội theo chuẩn đầu ra của các trường Đại học, Cao đẳng.
Như vậy, nghiên cứu về công tác sinh viên trong các trường Đại học, Cao
đẳng trên thế giới và ở Việt Nam đã được nhiều tổ chức, cá nhân quan tâm, các tác
giả đã đề cập đến nhiều nội dung nghiên cứu như: Bối cảnh nền giáo dục và yêu
cầu đối với công tác sinh viên ở các trường Cao đẳng, Đại học; Các nội dung công
tác sinh viên; Đề xuất các biện pháp tăng cường công tác sinh viên đáp ứng yêu
cầu giáo dục Đại học. Trong xu thế phát triển giáo dục Đại học, Cao đẳng ở Việt
Nam hiện nay, đứng trước nhiều thời cơ và thách thức đối với hệ thống giáo dục,
vấn đề công tác sinh viên cần được nghiên cứu chuyên biệt để có những bước đổi
mới tích cực và hiệu quả là yêu cầu đối với các nhà trường.

1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý công tác sinh viên
J. Vasconcelos là hiệu trưởng của một trường Đại học, ông luôn quan tâm
đối với những nhu cầu to lớn của toàn xã hội đối với trách nhiệm của
7


trường Đại học. Thông qua các bài giảng và một loạt các sự kiện văn hóa, ông
đã kêu gọi mọi người tham gia vào phong trào giáo dục cho người trưởng
thành, ông chủ chương phát động một chiến dịch văn hóa với sự tham gia của
đội ngũ giảng viên và sinh viên. Trong quá trình là Hiệu trưởng, ông đưa ra
nhiều cải cách giáo dục Đại học, trong đó vấn đề quản lý công tác sinh viên,

quan tâm đến đời sống, hoạt động học tập và rèn luyện của sinh viên được ông
đề cao, nhằm thực hiện sứ mạng của trường Đại học trong công cuộc phục vụ
đất nước. Ông nói: “Tôi đến đây không phải làm việc cho trường Đại học mà
để đòi hỏi trường Đại học phải phục vụ nhân dân” [26, tr269].
Trong những năm gần đây, quy mô các trường Đại học, Cao đẳng và quy
mô đào tạo của các trường Đại học, Cao đẳng ở Việt Nam tăng lên nhiều so với
trước đây. Trong công tác quản lý ở các trường Đại học, Cao đẳng để đạt mục
đích nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu của xã hội thì ngoài việc
quản lý hiệu quả các mặt về người dạy, nội dung, chương trình, phương pháp
giảng dạy, cơ sở vật chất... thì không thể không quan tâm tới đối tượng người
học. Xung quanh vấn đề người học, có rất nhiều vấn đề cần quan tâm nghiên
cứu, trong đó vấn đề quản lý người học trong quá trình học tập và sinh hoạt nội
trú, ngoại trú là vấn đề được các ban ngành và các nhà trường chú trọng.
Để thực hiện các văn bản quy định của Bộ GD&ĐT, trong những năm
gần đây trong nước đã có một số công trình nghiên cứu về vấn đề quản lý công
tác sinh viên như:
Tác giả Bùi Sĩ Đức với nghiên cứu: “Các biện pháp quản lý sinh viên nội
trú ở trường CĐSP Yên Bái” (năm 2007), luận văn thạc sĩ Khoa học giáo dục.
Trên cơ sở đưa ra các vấn đề lý luận có liên quan, tác giả đã đánh giá thực trạng
công tác quản lý sinh viên nội trú của trường CĐSP Yên Bái và đề xuất các biện
pháp phù hợp nhằm quản lý công tác sinh viên tại nhà trường đạt hiệu quả.
Tác giả Nguyễn Thanh Bình nghiên cứu đề tài: “Biện pháp quản lý sinh
viên nội trú ở trường CĐSP Hòa Bình” (năm 2012), luận văn thạc sĩ Quản lý
giáo dục. Trong công trình nghiên cứu, tác giả cũng đã khái quát nhiều vấn đề
lý luận về công tác quản lý sinh viên nói chung và quản lý sinh viên nội trú nói
riêng, trên cơ sở đó đã phân tích và đánh giá thực trạng quản lý sinh viên nội
trú tại trường CĐSP Hòa Bình, chỉ rõ những mặt tích cực và hạn chế trong công
tác quản lý sinh viên nội trú, những khó khăn và nguyên nhân ảnh hưởng
8

đến quản lý sinh viên nội trú. Tác giả cũng đã đề xuất hệ thống các biện pháp
quản lý sinh viên nội trú tại nhà trường nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản
lý sinh viên nội trú, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của trường CĐSP
Hòa Bình.
Tác giả Nguyễn Thị Thu Thủy với nghiên cứu: “Biện pháp quản lý sinh
viên nội trú tại trường Đại học Hàng hải Việt Nam” (năm 2013), luận văn thạc
sĩ Quản lý giáo dục. Tác giả cũng đã nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý công
tác sinh viên, đánh giá thực trạng công tác quản lý sinh viên nội trú tại trường
Đại học Hàng hải Việt Nam. Trên cơ sở đó đã đề xuất được một số biện pháp
thích hợp nâng cao hiệu quả quản lý công tác sinh viên nội trú.
Năm 2015, tác giả Nguyễn Thị Thư đã nghiên cứu đề tài: “Các biện
pháp tăng cường quản lý sinh viên nội ngoại trú trường Cao đẳng Vĩnh Phúc”,
luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dục. Tác giả đã đánh giá được thực trạng công tác
quản lý sinh viên nội ngoại trú của trường Cao đẳng Vĩnh Phúc, chỉ rõ những
nguyên nhân ảnh hưởng đến công tác quản lý sinh viên nội ngoại trú và đề xuất
một số biện pháp tăng cường công tác quản lý sinh viên nội ngoại trú phù hợp
với thực tiễn và điều kiện của nhà trường.
Tác giả Lê Quang Đôn nghiên cứu đề tài: “Quản lý công tác sinh viên
nội trú tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội - Cơ sở Hà Nam trong bối cảnh
hiện nay” (năm 2017), luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dục. Tác giả cũng đã
nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý công tác sinh viên, đánh giá thực trạng
công tác quản lý sinh viên nội trú tại trường Đại học sư phạm Hà Nội - Cơ sở
Hà Nam trong bối cảnh hiện nay. Trên cơ sở đó đã đề xuất được một số biện
pháp thích hợp nâng cao hiệu quả quản lý công tác sinh viên nội trú tại cơ sở
đào tạo.
Tác giả Bùi Xuân Thức nghiên cứu đề tài: “Biện pháp quản lý công tác
sinh viên tại trường Đại học Kiến trúc Đà Nẵng” (năm 2017), luận văn thạc sĩ
Quản lý giáo dục. Trong công trình nghiên cứu, tác giả đã khái quát và tổng
hợp nhiều vấn đề lý luận có liên quan đến công trình nghiên cứu, phân tích và

đánh giá thực trạng công tác quản lý sinh viên tại nhà trường, phân tích các yếu
tố ảnh hưởng đến công tác quản lý sinh viên, đánh giá được thuận lợi và khó
khăn, ưu điểm và hạn chế trong công tác quản lý sinh viên, từ đó cũng đã

9


đề xuất được các biện pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý
sinh viên.
Như vậy, trong các công trình nghiên cứu về quản lý công tác sinh viên
trong và ngoài nước, các tác giả mới chỉ chủ yếu tập chung ở mảng quản lý
công tác sinh viên nội trú hoặc ngoại trú, ít có công trình nào nghiên cứu về
quản lý công tác sinh viên một cách toàn diện. Hơn nữa, những nghiên cứu lại
áp dụng trong những môi trường cụ thể, của từng trường. Có thể thấy rằng, mỗi
trường Đại học, Cao đẳng đều có những đặc thù riêng, quản lý công tác sinh
viên cũng có nhiều đặc điểm rất khác nhau nên những biện pháp quản lý công
tác sinh viên cần được đề xuất trên cơ sở nghiên cứu tình hình thực tế của mỗi
trường.
Thực tiễn hiện nay, Trường Cao đẳng Thống kê cũng gặp phải vấn đề
trong quản lý công tác sinh viên như các trường Đại học, Cao đẳng khác, nhà
trường cũng chưa có công trình nào nghiên cứu về quản lý công tác sinh viên.
Do đó, đề tài tác giả lựa chọn nghiên cứu mang tính thực tiễn và mới ở tại đơn
vị. Trên cơ sở những thành quả nghiên cứu của các tác giả đã nghiên cứu trước,
tác giả đề tài sẽ kế thừa để nghiên cứu lý luận về quản lý công tác sinh viên làm
cơ sở nghiên cứu thực tiễn và vận dụng để xây dựng các biện pháp quản lý
công tác sinh viên ở trường Cao đẳng Thống kê trong giai đoạn hiện nay.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lý
Nói đến hoạt động quản lý, người ta thường nhắc đến ý tưởng sâu sắc
của Các Mác:“Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động chung nào

tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cũng cần đến một sự chỉ đạo
để điều hòa sự hoạt động của cá nhân và thực hiện những chức năng chung
phát sinh từ sự vận động của những khí quan độc lập của nó. Một người độc
tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc
trưởng” [dẫn theo 2, tr180].
Còn theo H.Koontz “Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo sự
phối hợp những nỗ lực của cá nhân nhằm đạt được mục đích của tổ chức. Mục
đích của mọi nhà quản lý là hình thành môi trường mà trong đó con người có
thể đạt được mục đích của tổ chức. Mục đích của mọi nhà quản lý là hình

10


thành môi trường mà trong đó con người có thể đạt được các mục đích của
mình với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn cá nhân ít nhất” [dẫn theo
16, tr33].
Nhiều nhà nghiên cứu Việt Nam, xuất phát từ các góc độ khác nhau cũng
đã đưa ra những khái niệm quản lý:
Xuất phát từ các loại hình hoạt động quản lý, các tác giả Nguyễn Quốc
Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng “Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu
của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ
chức, chỉ đạo và kiểm tra” [10, tr11].
Một xu hướng nghiên cứu phương pháp luận quản lý ở Việt Nam trong
cuốn “Khoa học quản lý” của nhiều tác giả: Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Văn Bình,
Nguyễn Quốc Chí... cho rằng: “Hoạt động quản lý nhằm làm cho hệ thống vận
động theo mục tiêu đặt ra tính đến trạng thái có chất lượng mới” [3, tr176].

Như vậy, quản lý là một khái niệm rộng bao gồm nhiều lĩnh vực, mỗi
một lĩnh vực có một hệ thống lý luận riêng: các nhà kinh tế thiên về quản lý
nền sản xuất xã hội, các nhà luật học thiên về quản lý nhà nước, các nhà điều

khiển học thiên về quan điểm cho hệ thống. Cho nên khi đưa các định nghĩa về
quản lý, các tác giả thường gắn với các loại hình quản lý cụ thể hoặc phụ thuộc
nhiều vào lĩnh vực hoạt động hay nghiên cứu của mình. Nhưng bất cứ một tổ
chức, một lĩnh vực nào, từ sự hoạt động của nền kinh tế quốc dân, của một
doanh nghiệp, một đơn vị hành chính sự nghiệp... đến một tập thể nhỏ như tổ
chuyên môn, tổ sản xuất, bao giờ cũng có hai phân hệ: người quản lý và đối
tượng được quản lý. Đó là một loại hoạt động xã hội bắt nguồn từ tính chất
cộng đồng dựa trên sự phân công và hợp tác để làm một công việc nhằm đạt
một mục tiêu chung. Vì vậy, những nhà quản lý phải luôn luôn mềm dẻo, linh
hoạt để vận dụng những nguyên tắc quản lý khác nhau trong từng lĩnh vực và
tình huống cụ thể cho phù hợp nhằm đạt được hiệu quả quản lý cao nhất.
Từ nội hàm của khái niệm quản lý cho thấy:
- Quản lý được tiến hành trong một tổ chức hay một nhóm xã hội. Tức là
hoạt động quản lý chỉ cần thiết và tồn tại đối với một nhóm người.
- Quản lý gồm công việc chỉ huy và tạo điều kiện cho những người khác
thực hiện công việc và đạt mục đích của nhóm.

11


- Hoạt động quản lý gồm hai bộ phận cấu thành: Chủ thể quản lý và đối
tượng quản lý.
- Khi nói đến hoạt động quản lý chúng ta chủ yếu nói đến hoạt động
quản lý con người.
- Hệ thống quản lý được hiểu như sự phối hợp có tổ chức và thống nhất.
Qua các cách giải thích về quản lý của các tác giả trong và ngoài nước,
tuy có nhiều cách hiểu, cách diễn đạt khác nhau, song có thể hiểu một cách khái
quát: Quản lý là sự tác động có định hướng, có mục đích, có kế hoạch và có hệ
thống của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý, nhằm đạt tới mục đích chung
của tổ chức, phù hợp với quy luật khách quan.

1.2.2. Sinh viên
Điều 2, Quy chế công tác học sinh, sinh viên trong các trường Cao đẳng
(Ban hành kèm theo Thông tư số 17/TT-BLĐTBXH ngày 30 tháng 6 năm 2017
của Bộ LĐTBXH) nêu rõ: “Sinh viên được quy định trong quy chế này là
người đang học các chương trình đào tạo trình độ Cao đẳng hệ chính quy
trong trường”[8].
Điều 2, Quy chế sinh viên đối với chương trình đào tạo hệ chính quy
(Ban hành kèm theo Thông tư số 10/2016/TT-BGDĐT ngày 5 tháng 4 năm
2016 của Bộ GD&ĐT) nêu rõ: “Sinh viên được quy định trong quy chế này là
người đang học chương trình đào tạo Đại học hệ chính quy tại các cơ sở giáo
dục Đại học”[7].
Theo khoản 3, Điều 80 Luật giáo dục ban hành ngày 14 tháng 6 năm
2019 quy định về người học ghi rõ sinh viên được quy định trong luật này
là:“Người đang theo học chương trình đào tạo hệ chính quy trong các trường
Cao đẳng, trường Đại học”
Do nhu cầu phát triển nguồn nhân lực trong xã hội hiện nay, việc học tập
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ đối với đội ngũ lao động ngày càng
gia tăng. Các trường Cao đẳng, Đại học mở rộng cửa cho tất cả những ai có
nguyện vọng và điều kiện không phân biệt lứa tuổi, giới tính, giàu nghèo... đều
có thể học bằng nhiều con đường, hình thức khác nhau: Chính quy, chuyên tu,
tại chức, liên thông, văn bằng 2... Do đó, với khái niệm sinh viên như trên thì
ngoại diên của nó rất rộng.

12


Tuy nhiên, trong giới hạn của đề tài này chỉ nghiên cứu với đối tượng là
sinh viên hệ chính quy thì có thể thu hẹp nội hàm của khái niệm này như sau:
- Đó là những người đã tốt nghiệp trung học phổ thông.
- Họ đã vượt qua kỳ thi tuyển sinh vào trường Đại học, Cao đẳng và đỗ

vào trường.
- Họ thuộc nhóm thanh niên, nam nữ từ 18 tuổi trở lên.
- Họ chưa có nghề nghiệp, việc làm xác định do đó còn lệ thuộc gia đình
về kinh tế.
- Họ là nhóm xã hội đặc biệt gồm những thanh niên xuất thân từ các tầng
lớp xã hội khác nhau đang trong quá trình học tập, chuẩn bị nghề nghiệp
chuyên môn để bước vào một nhóm xã hội mới là tầng lớp tri thức trẻ.
Như vậy có thể hiểu: Sinh viên là những người đã tốt nghiệp chương
trình giáo dục phổ thông, vượt qua kỳ thi tuyển sinh và theo học hệ chính quy
tại các trường Cao đẳng và Đại học nhằm trau dồi trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ thuộc một ngành nghề nào đó, để chuẩn bị bước vào cuộc sống và
lao động nghề nghiệp.
1.2.3. Công tác sinh viên
Công tác sinh viên trong các trường đào tạo là một trong những công tác
trọng tâm của Hiệu trưởng. Hiệu trưởng các trường đào tạo chịu trách nhiệm tất
cả các khâu trong công tác sinh viên, tạo điều kiện để sinh viên thực hiện đầy
đủ quyền và nghĩa vụ của mình.
Làm tốt công tác sinh viên có ý nghĩa tiên quyết đối với việc thực hiện
thắng lợi các nhiệm vụ của nhà trường.
Từ đó có thể hiểu: Công tác sinh viên là một trong những công tác trọng
tâm của cơ sở giáo dục, bao gồm tổng thể các hoạt động giáo dục, tuyên
truyền, quản lý, hỗ trợ và dịch vụ đối với sinh viên nhằm đảm bảo các mục tiêu
của giáo dục nhà trường, được thực hiện theo đúng chủ trương, đường lối của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của ngành, trên cơ
sở đảm bảo tính dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch trong
các vấn đề có liên quan đến sinh viên.
13


1.2.4. Quản lý công tác sinh viên

Từ các khái niệm về quản lý, sinh viên và công tác sinh viên có thể hiểu: Quản
lý công tác sinh viên là hoạt động có mục đích, có tổ chức của chủ thể quản lý
(phòng Công tác HSSV) tác động đến nội dung công tác sinh viên
bằng hệ thống những biện pháp quản lý, nhằm nâng cao chất lượng công tác
sinh viên; Qua đó giúp nhà trường quản lý toàn diện và nâng cao chất lượng
đào tạo đáp ứng yêu cầu xã hội đề ra.
1.3. Công tác sinh viên ở các trường Cao đẳng, Đại học
1.3.1. Nội dung công tác sinh viên ở các trường Cao đẳng, Đại học
Qua nghiên cứu các quy định hiện hành của Bộ GD&ĐT ban hành về quy
chế học sinh sinh viên trong các trường Đại học, Cao đẳng. Công tác sinh viên ở
các trường Cao đẳng, Đại học được thể hiện qua các nội dung chính như:

1.3.1.1. Công tác tổ chức hành chính
Việc thực hiện nội dung công tác tổ chức hành chính trong công tác sinh
viên là nhiệm vụ được Hiệu trưởng ủy quyền cho Phòng có chức năng thực
hiện công tác sinh viên (Gọi tắt là Phòng Công tác HSSV)[4, điều 15]. Đây là
nhiệm vụ đầu tiên trong công tác sinh viên, do đó để đảm bảo nội dung công
tác tổ chức hành chính trong công tác sinh viên, Trưởng phòng Công tác HSSV
cần phối hợp với các đơn vị trong và ngoài nhà trường thực hiện tốt các nội
dung cụ thể sau [4, điều 7]:
- Phòng Công tác HSSV phối hợp với Phòng QLĐT&QLKH, Ban tuyển
sinh nhà trường tổ chức tiếp nhận sinh viên trúng tuyển vào học theo quy định
của Bộ GD&ĐT và nhà trường;
- Phòng Công tác HSSV phối hợp với giảng viên chủ nhiệm, cố vấn học
tập sắp xếp bố trí sinh viên vào các lớp; Chỉ định Ban cán sự lớp lâm thời (lớp
trưởng, lớp phó) trong thời gian đầu khóa học;
- Phòng Công tác HSSV thực hiện làm thẻ và cấp thẻ cho sinh viên;
- Phòng Công tác HSSV phối hợp với Phòng QLĐT&QLKH, các khoa
chuyên môn thống kê, tổng hợp dữ liệu, quản lý hồ sơ sinh viên;
- Phòng Công tác HSSV phối hợp với Phòng QLĐT&QLKH tổ chức

phát bằng tốt nghiệp cho sinh viên;

14