Giải pháp chống buôn lậu và Gian lận thương mại ở việt nam

Giải pháp chống buôn lậu và Gian lận thơng mại ở việt
nam
I-/ Quan điểm chung về chống buôn lậu và gian lận thơng mại.
1-/ Quan điểm pháp chế xã hội chủ nghĩa.
Pháp chế XHCN đòi hỏi tất cả các cơ quan nhà nớc, các tổ chức chính trị xã
hội, các cán bộ công nhân viên và tất cả các công dân của đất nớc phải tuân thủ
chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của nhà nớc XHCN, hệ thống pháp luật duy nhất
do cơ quan quyền lực cao nhất ban hành, mà ở nớc ta là Quốc Hội - cơ quan đại
diện cho quyền lực của quần chúng nhân dân Việt Nam.
Xã hội muốn ổn định và phát triển đợc đòi hỏi phải có một hệ thống pháp
luật đầy đủ hoàn thiện và đồng bộ phù hợp với cơ sở kinh tế xã hội. Buôn lậu và
gian lận thơng mại là một hiện tợng kinh tế xã hội tiêu cực, do vậy cần phải loại
trừ chúng. Muốn vậy chúng ta phải có luật cụ thể về vấn đề này, phải làm tốt các
khâu xây dựng, tổ chức thực hiện và kiểm tra, kiểm soát việc thực thi pháp luật về
chống buôn lậu và gian lận thơng mại.
- Xây dựng và hoàn chỉnh hệ thống pháp luật: Nhà nớc quản lý xã hội bằng
pháp luật, do vậy nhà nớc phải không ngừng xây dựng và hoàn thiện hệ thống
pháp luật hơn nữa thủ đoạn của bọn buôn lậu và gian lận thơng mai ngày càng
tinh vi và phức tạp, hệ thống pháp luật cũ không đầy đủ sẽ không đáp ứng đợc cho
yêu cầu chống buôn lậu và gian lận thơng mại thực tế, do đó phải bổ sung thêm
cho phù hợp với tình hình thực tế đang diễn ra, nâng cao hiệu quả của công tác
chống buôn lậu và gian lận thơng mại từ đó nâng cao hiệu quả của công tác quản
lý của nhà nớc về thơng mại.
- Tổ chức thực hiện pháp luật : Đây là một khâu rất quan trọng vì có tổ chức
thực hiện đợc tốt thì công tác chống buôn lậu và gian lận thơng mại mới phát huy
đợc tác dụng, để làm tốt đợc khâu này đòi hỏi phải có các văn bản hớng dẫn cụ
thể những nội dung của luật và không trái với luật, nâng cao ý thức pháp luật và
sự hiểu biết pháp luật về chống buôn lậu và gian lận thơng mại cho các lực lợng
chống buôn lậu và toàn thể quần chúng nhân dân. Muốn vậy phải tuyên truyền
giáo dục ý thức trách nhiệm, đây là nhiệm vụ của Đảng, Nhà nớc và của toàn xã
hội.

- Kiểm tra kiểm soát việc thực thi pháp luật: An ninh trật tự xã hội muốn ổn
định đòi hỏi pháp luật phải đợc thực thi một cách đầy đủ và nghiêm minh, các
hành vi vi phạm pháp luật phải đợc xử lý. Do đó đây là khâu đảm bảo cho pháp
luật đợc thực hiện nghiêm chỉnh và công bằng đối với tất cả mọi ngời trong xã
hội.
2-/ Quan điểm quần chúng.
Chống buôn lậu và gian lạn thơng mại không chỉ là trách nhiệm của Đảng và
Nhà nớc, của các lực lợng chống buôn lậu và gian lận thơng mại mà đây là trách
nhiệm của mọi ngời, của toàn xã hội.
Giữ gìn trật tự an toàn xã hội, không là trách nhiệm của riêng ai. Do vậy để
sự nghiệp cách mạng XHCN đợc thành công thì nhân dân phải đoàn kết với nhau,
Nhà nớc và nhân dân cùng làm. Có nh vậy thì mới có đợc những chuyển biến tích
cực trong lịch sử. Để chống buôn lậu và gian lận thơng mại có hiệu quả, phải có
quan điểm lấy dân làm gốc, phải để nhân dân thấy đợc quyền lợi của mình trong
công tác chống buôn lậu và gian lận thơng mại. Qua đó nâng cao ý thức và năng
lực làm chủ của quần chúng nhân dân. Đảng và Nhà nớc phải có trách nhiệm chỉ
rõ cho nhân dân con đờng hoạt động đúng, hiểu rõ quan điểm chủ trơng chính
sách của Đảng và Nhà nớc.
3-/ Quan điểm toàn diện và đồng bộ.
Sở dĩ bọn buôn lậu và gian thơng có đờng hoạt động là do rất nhiều yếu tố
khác nhau trong đó có cả yếu tố khách quan và chủ quan nh sự sơ hở của hệ thống
pháp luật, sự trợ giúp của cán bộ hải quan tha hoá biến chất...Do vậy đồng thời với
công tác chống buôn lậu và gian lận thơng mại thì cần phải bịt kín các khe hở của
luật pháp, cơ chế chính sách và đào tạo sử dụng ngời tham gia vào công tác chống
buôn lậu và gian lận thơng mại có đầy đủ năng lực phẩm chất, sự nhiệt thành với
công việc...
Quan điểm toàn diện và đồng bộ đòi hỏi phải có các giải pháp khác nhau
không chỉ trong công tác chống buôn lậu và gian lận thơng mại mà còn trong các
công tác khác nh hoàn chỉnh luật pháp, giáo dục t tởng đạo đức và nhận thức, các
giải pháp kinh tế xã hội khác...

II-/ Một số giải pháp chống buôn lậu và gian lận thơng mại ở
Việt Nam
1-/ Hoàn thiện hệ thống pháp luật.
Pháp luật là một trong những công cụ cơ bản để điều chỉnh quan hệ xã hội nói
chung và là một công cụ để chống buôn lậu và gian lận thơng mại có hiệu quả. Luật
pháp là căn cứ để bắt giữ và xử lý các hành vi vi phạm. Tuy nhiên hệ thống pháp
luật của ta hiện nay vừa thiếu vừa cha đầy đủ rõ ràng, còn tạo ra nhiều khe hở cả
trong quy định lẫn xử lý, cơ sở pháp lý còn thiếu, cha thống nhất và đồng bộ. Nhiều
văn bản pháp quy đã đợc sử dụng từ lâu bộc lộ nhiều thiếu sót thậm chí không còn
phù hợp trong điều kiện hiện tại vẫn đang đợc sử dụng và cha đợc sửa đổi, bổ sung
cho phù hợp. Một số văn bản của một số cơ quan còn chồng chéo nhau, cha đợc
quy định cụ thể rõ ràng hoặc có sự mâu thuẫn nhau gây khó khăn cho ngời thừa
hành cũng nh gây ra các tệ quan liêu tham nhũng hối lộ, tuỳ tiện trong sử dụng, chủ
quan duy ý chí trong cả công tác điều tra lẫn xử lý, trong cả quản lý và điều hành.
Để chống buôn lậu và gian lận có hiệu quả đòi hỏi phải có hệ thống pháp
luật hoàn chỉnh hơn nữa, sửa đổi bổ sung các van bản cũ,xây dựng thêm các điều
luật mới về chống buôn lậu và gian lận thơng mại, quy định rõ chức năng, nhiệm
vụ và quyền hạn của các lực lợng chống buôn lậu, các van bản thống nhấtvà đồng
bộ từ trung ơng đến địa phơng, thiết lập các biểu thuế thích hợp cho hoạt động
xuất nhập khẩu, quy định cụ thẻ cho từng mặt hàng,tránh chung chung dẫn đến áp
dụng tuỳ tiện....Hệ thống pháp luật phải thờng xuyên sửa đổi, bổ sung đáp ứng
yêu cầu hiện tại của công tác chống buôn lậu cả trong bắt giữ và xử lý vi phạm,
khắc phục các sơ hở làm thất thoát tài sản của nhà nớc, gây trở ngại cho các hoạt
động sản xuất kinh doanh, làm thiẹt hại lợi ích của nhân dân....
2-/ Cải cách thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính là một trong các công cụ để quản lý, kiểm tra,kiểm soát
hoạt động xuất nhập khẩu, hoạt động lu thông hàng hoá trong và ngoài nớc. Tuy
nhiên các thủ tục của ta còn rờm rà, phức tạp, ngời kinh doanh phải làm rát nhiều
các thủ tục khác nhau làm mất thời gian công sức, tiền của và thậm chí mất cơ hội
kinh doanh của họ. Tù đó gây khó khăn cho hoạt động đầu t nớc ngoài cũng nh

kinh doanh buôn bán với các đối tác nứoc ngoài...dẫn đến các thủ đoạn gian lận
trốn thuế. Điều này đòi hỏi các thủ tục phải đợc tinh giản đi nhng vẫn bảo đảm sự
quản lý của Nhà Nớc, chống đợc buôn lậu và gian lận thơng mại, bảo dảm thu
đúng, thu đủ các khoản thuế tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nớc đồng thời bảo
vệ đợc sản xuất trong nớc và ngời tiêu dùng, không gây phiền hà ách tắc trong lu
thông, trong tiến trình hội nhập thơng mại vào khu vực và thế giới Đổi mới cả về
quy trình, nghiệp vụ, tổ chức quản lý các giấy tờ, rà soát lại các văn bản các quy
định và hệ thống lại theo hớng đơn giản, hài hoà thống nhất và dễ hiểu, dễ thực
hiện. áp dụng trang thiết bị máy móc hiện đại vào việc tổ chức, kiểm tra, kiểm
soát, lu trữ các tài liệu văn bản, tính thuế thống kê hàng hoá xuất nhập khẩu, tra
mã...làm cho các thủ tục đợc giải quyết nhanh chóng và có hiệu quả, đảm bảo tính
trung thực khách quan.Việc áp dụng này đòi hỏi phải có nguồn kinh phí lớn để
đầu t cho trang thiết bị máy móc, đào tạo cán bộ nghiệp vụ có kĩ thuật sử dụng,
thông thạo ngôn ngữ máy
Công tác kiểm dịch hàng hoá cũng phải đợc tinh giản, chỉ cần có một cơ
quan giám định hàng hoá, chứng nhận thì hải quan có thể thông qua thay vì phải
thông qua 3 hay 4 cơ quan giám định nh trớc kia ở một số nơi
3-/ Kiểm tra sau thông quan.
Kiểm tra sau thông quan là một khâu kiểm tra hải quan thực hiện để kiểm
tra thẩm định tính trung thực các nội dung khai báo và tính thuế của ngời làm thủ
tục hải quan đối với lô hàng xuất nhập khẩu đã đợc giải phóng nhằm thu đúng thu
đủ thuế cho ngân sách nhà nơc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh
nghiệp, tổ chức và cá nhân có liên quan
Hàng hoá đã đợc đa vào lu thông nhng vẫn phải đợc rà soát lại các thủ tục.
Việc kiểm tra sau thông quan chỉ có thể thực hiện tốt trên cơ sở các số liệu, tài
liệu đợc ghi chép đầy đủ. Nhng trên thực tế các tài liệu này cha đợc ghi chép và lu
trữ một cách cẩn thận, do đó phải đợc chấn chỉnh và sắp xếp lại đảm bảo cho công
tác kiểm tra sau thông quan đợc thực hiện nhanh chóng, ngăn chặn việc để cho
các gian thơng lọt lới trốn thuế...
4-/ Thực hiện quản lý giá đối với hàng hoá xuất nhập khẩu

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu các gian thơng thờng trốn thuế bằng cách
khai giá hành nhập khẩu thấp, do vậy mà phải có sự quản lý giá nhập khẩu chặt
chẽ. Theo thông t 82/1997/BTC của bộ tài chính: Ba điều kiện để nhập khẩu hàng
hoá nằm ngoài danh mục hàng hoá quy định giá tối thiểu là: Hợp đồng hợp pháp,
có xác nhận thanh toán qua ngân hàng và không có trong bảng giá tối thiểu. Các
quy định này thực tế đã bị các gian thơng lạm dụng thông đồng khai giá thấp. Do
vậy các lực lợng chống buôn lậu phải tổ chức kiểm tra một cách chặt chẽ các hợp
đồng và bảng thanh toán 100% qua ngân hàng với giấy tờ hồ sơ phát hiện kịp thời
và thực hiện truy thu thuế, xử phạt vi phạm...
Trong hoạt động xuất khẩu các gian thơng cũng thờng khai tăng giá hàng
xuất khẩu để lấy hạn ngạch cao, vì nhà nớc ta thờng không quản lý giá hàng xuất
khẩu. Do vậy việc quản lý giá hàng xuất khẩu cũng phải đợc đặt ra, ngăn chặn
tình trạng đạt kim ngạch xuất khẩu giả tạo và nạn quay vòng hàng hoá, tìm cách
phát hiện giá thực xuất, xử phạt vi phạm truy thu thuế đối với số hàng vợt quá hạn
ngạch thực tế của lô hàng thực xuất.
5-/ Tuyên truyền giáo dục nâng cao ý thức giác ngộ nâng cao đời sống cho
nhân dân.
Chống buôn lậu và gian lận thơng mại là một công tác đòi hỏi phải có sự
tham gia của đông đảo quần chúng nhân dân, trên thực tế nhiều cá nhân tổ chức
cho rằng nhiệm vụ này chỉ là của các lực lợng chống buôn lậu và gian lận thơng
mại, tiếp tay cho buôn lậu bằng cách tiêu dùng hàng trốn lậu thuế với giá rẻ.. thái
độ không hợp tác và tiếp tay cho bọn buôn lậu đã gây ra tác hại không mhỏ cho
sản xuất tiêu dùng, an ninh trật tự xã hội do vậy mà việc tuyên truyền nâng cao ý
thức giác ngộ cho quần chúng nhân dân là một việc làm cần thiết và phải đợc tiến
hành thờng xuyên liên tục để mọi ngời thấy hết đợc tầm quan trọng của công tác
chống buôn lậu và gian lận thơng mại, phối hợp với các lực lợng chống buôn lậu
áp dụng các biện pháp cóhiệu quả cao, tham gia vào việc lập pháp và hoàn thiện
pháp luật..
Các dân c ở khu vực biên giới do điều kiện khó khăn về kinh tế không đợc
giáo dục ý thức pháp luật nên vì lợi ích trớc mắt họ đã tiếp tay cho bọn buôn lậu

và gian lận thơng mại. Do đó yêu cầu Nhà nớc và Chính phủ quan tâm hơn nữa
đến việc phát triển kinh tế các vùng biên giới phát triển y tế giáo dục tuyên truyền
giáo dục họ để có thể nhận thức đợc và tiếp tục phát triển kinh tế địa phơng. Đây
là yêu cầu hết sức khó khăn vì hầu hết họ đều là ngời dân tộc ít ngời khác biệt về
ngôn ngữ, ngèo khó, họ làm nh vật chỉ mong có một cuộc sống khá hơn..nhng lại
rất cấp bách trong mọt vài năm trở lại đây đòi hỏi phải đợc quan tâm giải quyết
kịp thời.
6-/ Đẩy mạnh sản xuất trong nớc.
Sản xuất trong nớc có nhiều yếu kém năng suất chất lợng thấp, chi phí giá
thành cao khả năng cạnh tranh với nớc ngoài kém là một trong những nguyên
nhân của tệ nạn buôn lậu và gian lận thơng mại do đó mà sản xuất trong nớc phải
đợc đầu t phát triển mạnh hơn nữa cả về trang thiết bị máy móc công nghệ hiện
đại, trình độ năng lực quản lí của cán bộ kĩ thuật phải đợc nâng lên một bớc nâng
cao tay nghề của công nhân viên, nâng cao năng suất lao động từ đó nâng cao số
lợng chất lợng sản phẩm hạ giá thành tăng khả năng cạnh tranh trên thị trờng và
dần thay thế hàng ngoại, có nh vậy thì mới hạn chế đợc hàng lậu. Tuy nhiên, với
điều kiện thực tế củaViệt Nam là cơ sở hạ tầng thấp kém thì khó mà có thể đầu t
đợc đặc biệt là thiếu vốn, quản lí mang tính chủ quan khó thay đổi... Mặc dù vậy
các doanh nghiệp trong nớc đã biết khắc phục khó khăn dựa vào các lợi thế, tiềm
lực của mình để có thể phát triển và trụ vững trong kinh doanh.
7-/ Tăng cờng phối hợp giữa các bộ ngành trong công tác chống buôn lâu
và gian lận thơng mại đồng thời phân định rõ chức năng nhiệm vụ và
quyền hạn của các cơ quan chuyên ngành.