Thuật ngữ chuyên ngành công nghệ sinh học - D

86

D


D loop vòng D (ADN)
dactyl ngón
dactylar (thuộc) ngón
daffodil rice lúa vàng
daffodils cây thuỷ tiên hoa vàng
daidzein daidzein (dạng aglycone của isoflavon)


daidzen daidzen (một đồng phân của isoflavon)
daidzin daidzin
(
dạng

-glycoside của isoflavon)


daily calorie supply per capita khẩu phần calo mỗi ngày
dalton dalton-đơn vị đo khối lợng
damping-off (sự) thối ủng
dark-fixation of carbon dioxide (sự) cố định CO2 trong tối
dark-ground illumination hiển vi nền đen, rọi sáng nền tối
dark reactions phản ứng tối
dart thể lỡi giáo
Darwin
,

s finches nhật ký của Darwin
Darwinian theory học thuyết Darwin
dasypaedes chim non
data mining tìm kiếm, khai thác dữ liệu
daughter thế hệ con
daughter sporocysts nhân của tế bào mẹ bào tử
day-neutral plant thực vật ngày trung bình
DBT viết tắt của Indian Department of Biotechnology
DC viết tắt của Dendritic Cells
ddNTP viết tắt của DiDeoxyNucleosid TriphosPhate
ddRNAi viết tắt của DNA-directed RNA Interference
de novo sequencing giải trình tự de novo
deabetes bệnh đái tháo đờng
deaminase deaminaza
deamination khử amin hoá
deamination reaction phản ứng khử amin
death (sự) chết, tử vong
death rate chỉ số chết, chỉ số tử vong
decalcification (sự) khử canxi
Decapoda 1. bộ Mời chân 2. phân bộ Mời chân
decarboxylase đecacboxylaza
decay (sự) phân r
decerebrate mất no, mất chức năng no

87
decerebrate tonus trơng lực cơ mất no
decidua màng rụng
deciduate (có) màng rụng
deciduous (bị) rụng
deciduous forest rừng rụng lá

decomposers (sinh) vật phân huỷ
decomposer system hệ thống phân huỷ
decomposition (sự) phân huỷ
decompound phức hợp
decondensed chromatin cromatin không ngng tụ
deconjugation (sự) tách tiếp hợp, giải tiếp hợp
decorticated (bị) bóc vỏ, (bị) lột vỏ
decurrent 1. men xuống 2. nhiều nhánh
decussate chéo chữ thập, đối chữ thập
decussation liệu pháp sâu
dedifferentiation (sự) giải biệt hoá
deep cytoplasmic movement vận chuyển bào chất sâu
deep zone of amphibian gastrula vùng sâu của phôi vị lỡng c
defaulr programs lỗi chơng trình
defective virus virut bị bất hoạt
defence mechanism cơ chế bảo vệ
defensins chất bảo vệ, yếu tố bảo vệ
defibrillator máy khử rung tim
deficiency (sự) thiếu đoạn, thiếu hụt
deficiency disease bệnh thiếu dinh dỡng, bệnh suy dinh dỡng
definite (có) dạng xim, (thuộc) gốc ghép
definite growth sinh trởng có hạn
definitive cuối cùng, hoàn toàn, phát triển đầy đủ, xác định
definitive host vật chủ vĩnh viễn
defoliation (sự) ngắt lá, rụng lá
deforestation (sự) đốt rừng, phá rừng
degeneracy sự thoái hoá, sự suy biến, sự suy thoái

degeneration (sự) thoái hoá, suy biến
degenerative disorders rối loạn thoái hoá

deglutition (sự) nuốt
degenerate codons các codon thoái hoá (nhiều codon qui định một axit amin)
degradation sự suy thoái, sự xuống cấp, sự giảm bậc, phân huỷ
dehiscence (sự) nứt, nẻ, mở
dehydration (s) khử nứơc
dehydrogenase đehydrogenza
de-iridividuation (sự) mất cá tính, mất cá thể
delamination (sự) phân lớp

88
degradative succession diễn thế suy thoái
dehydrogenases dehydrogenaza
dehydrogenation khử hydro
Deinococcus radiodurans Deinococcus radiodurans (vi khuẩn chịu phóng xạ)
delayed density-dependence (sự) trễ của phụ thuộc mật độ
delayed fertilization thụ tinh chậm
delayed-type hypersensitivity quá mẫm muộn
deletion (sự) khuyết đoạn, đoạn khuyết (nhiễm sắc thể)
deletion mapping of DNA sequences lập bản đồ khuyết đoạn các trình tự ADN
deletion mutation đột biến khuyết đoạn
deletion of chromosomal segment sự mất đoạn nhiễm sắc thể
delinquency (sự) phạm tội
delinquent kẻ phạm tội, phạm tội, lơ là, chểnh mảng
delta 12 desaturase desaturaza delta12
delta 15 desaturase desaturaza delta15
delta endotoxins endotoxin delta
deltoid 1. có dạng tam giác 2. cấu trúc tam giác
delusions (sự) hoang tởng
deme đem, nhóm liên phối
dementia (sự) sa sút trí tụê

dementia praecox sa sút trí tụê
demersal ở đáy, chìm
demifacet nửa mặt khớp
Demospongiae lớp Bọt biển thờng
demethylase demethylaza, enzym khử methyl
demethylation khử methyl
demographic processes quá trình dân số
demulcent dịu, giảm kích thích
demography dân số học
denaturation (sự) biến tính, biến chất, tách đôi (ADN)
denatured DNA ADN biến tính (đ tách làm 2 sợi đơn)
denaturing gradient gel electrophoresis điện di trên gel gradient biến tính
denaturing High Pressure Liquid Chromatography sắc ký lỏng cao áp biến tính
denaturing polyacrylamide gel electrophoresis điện di trên gel polyacrylamid biến
tính
dendrimers nhánh, nhánh phân
dendrite dendrit, đọt nhánh
dendritic cell
tế bào có tua, tế bào có dạng bạch tuộc, tế bào phân nhánh
dendritic langerhans cells (các) tế bào langerhans phân nhánh (nơi HIV
xâm nhập cơ thể)
dendritic polymers polyme phân nhánh

89
dendrochronology cổ khí hậu theo vòng cây
dendrogram cây phát sinh
dendrograph cây kí
dendroid 1. (có) dạng cây 2. (có) dạng phân nhánh cây
dendron sợi nhánh
denervated (bị) bóc dây thần kinh, (bị) bỏ dây thần kinh

denial (sự) từ chối
denitrification khử nitơ
denitrifying bacteria vi khuẩn khử nitơ
dens of axis trục răng
dens epistrophel mỏm răng
density mật độ
density dependence phụ thuộc mật độ
density dependent factor yếu tố phụ thuộc mật độ
density dependent inhibition (sự) ức chế phụ thuộc mật độ
density gradient centrifugatiori ly tâm trong gradien mật độ
density independent factor yếu tố độc lập mật độ
dental formula công thức răng
dentary xơng (mang) răng
dentary bone xơng răng
dentate (có) răng, (có) mép xẻ răng
denticle 1. mấu dạng răng nhỏ 2. vảy tấm
dentinal (thuộc) dentin, ngà răng
dentine dentin, ngà răng, chất xơng răng
dentition 1. mẫu răng 2. (sự) mọc răng 3. bộ răng
denuded quadrat ô trần
deoxynivalenol deoxynivalenol
deoxyribonucleic acid axit deoxyribonucleic
deoxynucleoside triphosphate deoxynucleosid triphosphat (dNTP)
deoxyribonuclease deoxyribonucleaza
deoxyribonucleic acid (DNA) axit deoxyribonucleic
deoxyribonucleotide deoxyribonucleotid
deoxyribose deoxyriboza
dependent variable biến dị độc lập
depersonalization (sự) mất cá tính, mất cá thể
depilate nhổ lông, nhổ tóc

depolarization (sự) khử cực, phân cực
deposit feeder sinh vật ăn cạn vẩn
depressant 1. làm suy giảm, làm suy yếu 2. tác nhân làm suy yếu
depressor 1. cơ hạ 2. chất giảm chuyển hoá
deprotection khử bảo vệ
depth chiều sâu, bề sâu

90
derepression khử ức chế
derived character đặc điểm dẫn xuất
derm bì, da
dermal (thuộc) bì, da
dermal tissue system hệ mô bì
dermal branchlae mang da, mang bì
dermatogen tầng sinh bì
dermatophyte nấm ngoài da
dermic (thuộc) bì, da
dermis bì, da
dermornuscular layer lớp cơ bì
dertrotheca bao mỏ sừng
dertrum bao mỏ sừng
desert hedgehog protein protein nhím Âu hoang mạc
desert hoang mạc, sa mạc
desertification (sự) hoá hoang mạc
descending chạy xuôi
desferroxamine manganese mangan desferroxamin
desmids tảo lục
desmognathous (thuộc) hàm da, mỏ da
desmosome thể liên kết, thể nối, thể cầu
desquamation (sự) tróc vảy, bong vảy

desulfovibrio phẩy khuẩn khử sulphat
determinate (đợc) xác định, (thuộc) gốc ghép, (có) xim
determination (sự) xác định giới hạn, xác định
determinate cleavage phân cắt xác định
determinate growth sinh trởng có hạn
detorsion xoắn ngợc chiều
detritovore sinh vật ăn mùn b, sinh vật ăn chất thối rữa, sinh vật ăn chất
tan rữa
detritus chất thối rữa, chất tan rữa, mùn b
Deuteromycetes lớp Nấm bất toàn, lớp Nấm khuyết
deuterostoma miệng thứ sinh
deuterotoky trinh sinh hai tính
deutocerebron hạch n
o II
development (sự) phát triển, triển khai, mở rộng
deviance so khớp thống kê
deviation độ lệch
deviation IQ IQ lệch
devonian kỷ devon
dew claw móng huyền
Deuteromycotina phân ngành Nấm bất toàn, phân ngành Nấm khuyết,

91
lớp Nấm bất toàn, lớp Nấm khuyết
dexiotropic cuốn phải, xoắn phải,
dextral cuốn phải
dextran dextran
dextrin dextrin
dextrorotary isomer isome quay phải, chất đồng phân quay phải
dextrorse cuốn phải, xoắn phải

dextrose dextroza
DGGE viết tắt của Denaturing Gradient Gel Electrophoresis
DHA DocosaHexanoic Acid
DHH viết tắt của Desert HedgeHog protein
dHPLC viết tắt của denaturing High Pressure Liquid Chromatography
di Georges syndrome hội chứng dị George
diabetes bệnh đái tháo đờng
diacoele buồng no thất III, khoang no III
diacylglycerols diacylglycerol
diadeiphous hai bó chỉ nhị
diadzein diadzein
diagnosis 1. mô tả đặc trng 2. chẩn đoán
diagnostic characters đặc điểm chẩn đoán
dialypetalous (có) cánh tràng rời
dialysis sự thẩm tích
Diamond vs. chakrabarty Bộ thơng mại Mỹ
diapause (sự) đình dục
diapedesis (sự) xuyên mạch, thoát mạch
diaphoresis (sự) chảy mồ hôi, thoát mồ hôi
diaphragm 1. màng ngăn 2. vách ngăn 3. cơ hoành
diaphysis thân xơng
diapophyses mấu ngang
diapsid (thuộc) hai hố thái dơng, hố thái dơng kép
diarthrosis khớp động
diastase diastaza
diastasis kỳ nghỉ tiền tâm thu
diastema 1. tấm giữa 2. khoảng trống răng
diaster thể sao chép
diastereoisomers diastereoisome
diastole

kỳ tâm trơng, kỳ gin tim
diastolic blood pressure áp suất máu tâm trơng
diastolic pressure huyết áp tâm trơng
diatoms khuê tảo, tảo silic
diatropism (tính) hớng ngang kích thích