Khóa luận tốt nghiệp vận dụng TTHCM về giáo dục đoàn viên

TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH LÀO CAI
LỚP TRUNG CẤP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ - HÀNH CHÍNH A02-20

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP

ĐỀ TÀI:
VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CƠNG TÁC GIÁO DỤC THANH NIÊN
TẠI XÃ TẢ NGÀI CHỒ, HUYỆN MƯỜNG KHƯƠNG,TỈNH LÀO CAI

Họ và tên: Vàng Thị Khư
Lớp Trung cấp lý luận chính trị - Hành chính A02-20
Giảng viên hướng dẫn: ThS, GV Mai Trung Sâm

Lào Cai, tháng 12 năm 2020


2

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thân thế và sự nghiệp của Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã được cả thế giới
quan tâm, nghiên cứu, nhằm tìm ở Người khơng chỉ như một tấm gương cách
mạng tuyệt vời về “người chiến sỹ” lỗi lạc của phong trào cách mạng giải
phóng dân tộc và cộng sản quốc tế, mà còn với tư cách nhà tư tưởng, nhà văn
hóa lớn của Nhân loại. Những quan điểm lý luận và giá trị tư tưởng về nhiều
phương diện, cũng như khí phách anh hùng, phẩm chất cao quý của Người đã
trở thành tài sản vô giá của phong trào cách mạng và nhân loại tiến bộ trên
thế giới. Trong đó có tư tưởng về thế hệ trẻ - thanh niên.
Ngày nay, thanh niên, thế hệ trẻ của chúng ta vẫn đang tiếp tục thể hiện
được vai trò là rường cột của nước nhà, là lực lượng xung kích trong xây dựng

và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự
nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước. Trong xu thế hội nhập quốc tế
ngày nay, thanh niên tiếp tục được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi
dưỡng, phát huy nhân tố con người. Chăm lo, phát triển thanh niên vừa là mục
tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển bền vững của đất
nước.
Tuy nhiên, trước những biến động khó lường của tình hình chính trị - kinh
tế - xã hội thế giới và khu vực, những vấn đề về chiến tranh, xung đột sắc tộc,
tôn giáo, những tác động tiêu cực của kinh tế thị trường, sự du nhập ồ ạt khó
kiểm sốt và chọn lọc những tư tưởng, văn hóa nước ngồi, cùng với một bộ
phận thanh niên vẫn còn hạn chế về lập trường tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối
sống. Khơng ít thanh niên còn lúng túng, mơ hồ trong nhận thức về âm mưu thủ
đoạn của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam. Đáng lo ngại hơn,
một bộ phận khơng nhỏ thanh niên cịn chây lười trong học tập, rèn luyện, ngại
tham gia vào hoạt động của các đoàn thể, các tổ chức xã hội nên đã từng bước bị
thoái hoá, hư hỏng, sa vào các tệ nạn xã hội... gây nên nhiều hậu quả nghiêm
trọng cho bản thân, gia đình và xã hội. Đảng ta nhận định: “Mơi trường văn hóa


3

bị xâm hại, lai căng, thiếu lành mạnh, trái với thuần phong mỹ tục, các tệ nạn
xã hội, tội phạm và sự xâm nhập các sản phẩm và dịch vụ độc hại làm suy đồi
đạo đức, nhất là trong thanh thiếu niên rất đáng lo ngại”. Đặc biệt là đối với lực
lượng thanh niên các khu vực biên giới, trong đó có lực lượng thanh niên xã Tả
Ngài Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai càng trở thành những mục tiêu,
đối tượng quan trọng để “chúng” nhắm vào tác động, tun truyền, kích động,
mua chuộc, tha hóa nhằm băng hoại lực lượng dự bị hùng hậu này của cách
mạng, hòng tạo ra một lớp cán bộ, đoàn viên thanh niên suy thối về phẩm chất
chính trị, đạo đức lối sống.

Tình hình trên địi hỏi cần phải quan tâm chăm lo nhiều hơn nữa tới việc
bồi dưỡng, giáo dục, rèn luyện thế hệ thanh niên, xem đây là một việc làm “rất
quan trọng và rất cần thiết” như Bác Hồ đã căn dặn trong Di chúc của Người.
Tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng yêu nước, tự cường dân
tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có đạo đức cách
mạng, ý thức chấp hành kỷ luật, sống có văn hố, có năng lực, bản lĩnh trong hội
nhập quốc tế; có sức khoẻ, tri thức, kỹ năng và tác phong công nghiệp trong lao
động, trở thành những công dân tốt của đất nước.
Vì những lý do trên đây, tơi chọn vấn đề: “Vận dụng tư tưởng Hồ Chí
Minh về cơng tác giáo dục thanh niên tại xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường
Khương, tỉnh Lào Cai” làm đề tài Khóa luận tốt nghiệp Khóa học Trung cấp
lý luận Chính trị – Hành chính của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
Mục đích của đề tài là vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác giáo
dục thanh niên để đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
thanh niên tại xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai trong giai
đoạn hiện nay.
2.2. Nhiệm vụ


4

Tìm hiểu, phân tích thực trạng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng
tác giáo dục thanh niên tại xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào
Cai trong thời gian qua.
Đề ra các giải pháp vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác giáo
dục thanh niên tại xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai giai
đoạn hiện nay.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1. Đối tượng nghiên cứu
- Thực trạng giáo dục thanh niên của Đoàn thanh niên xã Tả Ngài Chồ,
huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai
- Các Nghị quyết, chương trình hành động, kế hoạch, báo cáo, kết quả
giáo dục thanh niên của Đoàn thanh niên xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường
Khương, tỉnh Lào Cai. Đề ra các giải pháp vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh
về cơng tác thanh niên trong giáo dục thanh niên giai đoạn hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về khơng gian: Khóa luận nghiên cứu cơng tác giáo dục thanh niên
của Đoàn thanh niên xã Tả Ngài Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai.
- Về thời gian: Trong năm 2020
4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng các phương pháp chủ yếu sau:
- Phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử.
- Phương pháp phân tích - tổng hợp.
- Phương pháp lịch sử - logich.
- Phương pháp thống kê.
- Phương pháp quan sát thu thập thông tin.
- Phương pháp chuyên gia.
5. Kết cấu đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, và tài liệu tham khảo, nội dung của đề tài
gồm có 03 chương


5

Chương 1
LÝ LUẬN CHUNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CƠNG TÁC GIÁO DỤC THANH NIÊN
1.1. Nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác giáo dục

thanh niên
Tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên là hệ thống nhận thức tư duy, quan
điểm lý luận của Người về những vấn đề quan trọng: Nhìn nhận, đánh giá vai
trị, vị trí của thanh niên trong tiến trình lịch sử qua các thời kỳ cách mạng;
đường lối nội dung bồi dưỡng, giáo dục - đào tạo thanh niên thành lớp người kế
tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc; nhiệm vụ công tác thanh niên của
Đảng, Nhà nước, đặc biệt là của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đội
dự bị tin cậy của Đảng.
Những năm tháng tuổi trẻ, được hịa mình vào cuộc sống lao động, đấu
tranh của nhân dân nhiều nước trên thế giới, Hồ Chí Minh đã có điều kiện tìm
hiểu thêm về vai trò của thanh niên trong sự phát triển của lịch sử nhân loại.
Nhờ có phương pháp luận mác xít và những hiểu biết thực tiễn cách mạng và sự
phát triển xã hội. Hồ Chí Minh cho rằng thanh niên là lớp người trẻ tuổi có hồi
bão, ước mơ, giàu nghị lực: Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội; Tuổi trẻ là bức vạn
lý trường thành vững chắc. Người đã chỉ ra thanh niên là thời kỳ đẹp nhất, sống
động nhất, như mùa xuân trăm hoa đua nở tràn đầy nhựa sống, khẳng định vai
trò của thanh niên đối với cả dân tộc và sự kỳ vọng vào tương lai. Do vậy nếu
được giáo dục tốt, phù hợp với tính cách và tâm lý, một sự giáo dục tiến hành
trên cơ sở những điều kiện vật chất, tinh thần cho sự phát triển tính cách tâm lý
đó và biết định hướng, động viên đúng mức thanh niên sẽ say sưa với lý tưởng
sống cao đẹp, phát huy tài năng, tính sáng tạo sẵn sàng hy sinh vì đại nghĩa.
Hồ Chí Minh ln coi thanh niên là rường cột của đất nước, tương lai của
dân tộc, bởi lẽ thanh niên là thế hệ trẻ, năng động và là thế hệ kế thừa sự nghiệp


6

cách mạng của Đảng, Nhà nước và dân tộc: “thanh niên là người tiếp sức cách
mạng cho thế hệ thanh niên già, đồng thời là người phụ trách, dìu dắt thế hệ
thanh niên tương lai - tức là các cháu nhi đồng”.

Khi nói về thanh niên với tính chất là một lực lượng xã hội, Hồ Chí Minh
đã xác định: Thanh niên là cơng dân của nước Việt Nam. Đó là lực lượng đông
đảo, luôn hăng hái xung phong đi đầu trong mọi nhiệm vụ khó khăn gian khổ, và
có khả năng hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao: các cháu thanh niên cần phải
xung phong trong lao động và trong học tập, cần thực hiện khẩu hiệu: “Đâu
Đảng cần thì thanh niên có, việc gì khó thì thanh niên làm”,“Đồn viên thanh
niên nói chung là tốt, mọi việc đều hăng hái xung phong, khơng ngại khó khăn, có
chí tiến thủ”.
Trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, Hồ Chí Minh đã chỉ rõ thanh
niên : “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì nhất định phải có học thức, cần
phải học văn hóa, chính trị, kỹ thuật”. Trong điều kiện mới, Hồ Chí Minh khẳng
định: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy nước nhà
thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên. Thanh niên
muốn làm người chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện
tinh thần và lực lượng của mình phải ra làm việc để chuẩn bị cái tương lai đó”.
Đánh giá cao vị trí và vai trị của thanh niên nhưng Hồ Chí Minh cũng đã
thẳng thắn chỉ ra những hạn chế như tính nơng nổi, thiếu thực tế, ham chuộng
hình thức, thiếu kinh nghiệm do chưa từng trải…, Người thường xuyên quan
tâm giáo dục, tổ chức, hướng dẫn để thanh niên làm tốt vai trị đặc biệt của
mình. Khơng những thế, Người còn gắn trách nhiệm giáo dục thanh niên là
nhiệm vụ của toàn xã hội, để xứng đáng vào sự kỳ vọng của toàn dân tộc, trong
sự nghiệp cách mạng thanh niên “…cần phải hăng hái tham gia kháng chiến.
Cần phải rèn luyện mình thành những chiến sỹ kiên quyết và gan góc, khơng sợ
nguy hiểm, khơng sợ khó khăn. Cần phải yêu lao động và kính trọng của cơng,
chống quan liêu tham ơ, lãng phí. Cần phải tuyệt đối yêu Tổ quốc, dũng cảm hy
sinh cho Tổ quốc. Cần phải gắn chặt lịng u nước chân chính với tinh thần
quốc tế chân chính, thật thà trung thành với nhân dân, với Đảng và chính phủ”.


7

Thanh niên cần phải đoàn kết chặt chẽ, phấn đấu anh dũng, vượt khó khăn, thi
đua giúp sức vào sự nghiệp xây dựng nước nhà. Thanh niên phải có ý chí, tự
cường, tự lập, có khí khái làm việc, khơng ham địa vị, ham tiến bộ, ham học hỏi,
đã làm gì thì đến nơi đến chốn.
Hồ Chí Minh đã truyền lửa nhiệt huyết cho thanh niên tinh thần chiến
đấu, làm việc học tập say sưa bất chấp khó khăn: “Khơng có việc gì khó, Chỉ sợ
lịng khơng bền. Đào núi và lấp biển, quyết chí ắt làm nên”. Người dạy thanh
niên phải kiên quyết làm được những điều: “Các sự hy sinh khó nhọc thì mình
làm trước người ta, cịn sự sung sướng thanh nhàn thì mình nhường người ta
hưởng trước (tiên thiên hạ ưu, hậu thiên hạ lạc). Các việc đáng làm thì khó mấy
cũng cố chịu quyết tâm làm cho kỳ được. Ham làm những việc ích quốc lợi dân,
không ham địa vị công danh phú quý. Đem lịng chí cơng vơ tư mà đối với
người, đối với việc. Quyết tâm làm gương về mọi mặt: siêng năng, tiết kiệm,
trong sạch chớ kiêu ngạo, tự mãn, tự túc. Nói ít làm nhiều, thân ái đồn kết”.
Trên cơ sở nhìn nhận vai trị quyết định của thanh niên đối với sự nghiệp
cách mạng và tương lai của dân tộc, đất nước, Hồ Chí Minh đã dành sự quan
tâm đặc biệt đến cơng tác thanh niên. Chính Hồ Chí Minh đã sáng lập, rèn luyện
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Sau khi giành được chính quyền, Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã lãnh đạo Nhà nước đề ra các chính sách thanh niên phù hợp
với từng thời kỳ cách mạng, đặc biệt là về mặt giáo dục, đào tạo. Công tác thanh
niên mà cơ bản là đào tạo, giáo dục, phát huy thanh niên theo Hồ Chí Minh là
quá trình tác động đồng bộ của các chủ thể từ gia đình, đồn thể, xã hội cho đến
các cấp ủy đảng và chính quyền. Hồ Chí Minh đưa ra luận điểm nổi tiếng: “Vì
lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”.
Trước lúc đi xa, trong Di chúc để lại cho Đảng và dân tộc, Bác còn căn dặn:
“Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là việc quan trọng và rất cần thiết”.
Nội dung bao quát của công tác giáo dục thanh niên của Chủ tịch Hồ Chí
Minh là đào tạo thanh niên trở thành những người kế thừa xây dựng chủ nghĩa
xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên”.

1.2. Quan điểm của Đảng về công tác giáo dục thanh niên


8

1.2.1. Đảng ta luôn đặt niềm tin vào thanh niên
Từ khi ra đời cho đến nay, Đảng ta luôn đặt niềm tin vào thanh niên; phát
huy vai trò làm chủ và tiềm năng to lớn của thanh niên, để thanh niên thực hiện
được sứ mệnh lịch sử, đi đầu trong cuộc đấu tranh chiến thắng nghèo nàn, lạc
hậu, xây dựng và bảo vệ đất nước giàu mạnh, xã hội văn minh, Nhân dân có
cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc. Để phát huy tiềm năng to lớn đó, Đảng ta
luôn luôn chú ý tới việc giáo dục, bồi dưỡng và rèn luyện thế hệ thanh niên:
"Thường xuyên chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng và tạo điều kiện thuận lợi cho
thanh niên phấn đấu để hình thành một thế hệ con người mới có lý tưởng cao
đẹp, có ý thức trách nhiệm cơng dân, có tri thức, có sức khỏe, lao động giỏi,
sống có văn hóa và tình nghĩa, giàu lịng u nước và tinh thần quốc tế chân
chính". Vì thế, công tác thanh niên luôn được xác định là nhiệm vụ ưu tiên thực
hiện của Đảng và cả hệ thống chính trị.
1.2.2. Đảng ta ln ghi nhận, đề cao vai trị của thanh niên
Trong q trình lãnh đạo đất nước, Đảng ta ln ghi nhận, đề cao vai trị
của thanh niên, đặt trọn niềm tin vào thế hệ trẻ. Lịch sử đã khẳng định vai trị và
vị trí của thanh niên, thanh niên là rường cột, là tương lai của đất nước. Từ khi
đổi mới (1986) đến nay, Đảng ta đã ban hành 3 nghị quyết chuyên đề về cơng
tác thanh niên. Ngày 9/2/1991, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 25 NQ/TW về đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh
niên. Nghị quyết có tầm quan trọng đặc biệt, là điểm khởi đầu cho đường lối đổi
mới của Đảng về công tác thanh niên thời kỳ đổi mới. Năm 1993, Nghị quyết
Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VII được ban hành đã
khẳng định "Cơng tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong
những nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng". Đây là bước chuyển
biến có tính đột phá, căn bản trong nhận thức, chủ trương của Đảng đối với công

tác thanh niên. Tháng 7/2008, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị
quyết số 25 - NQ/TW về Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác
thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Nghị quyết
tiếp tục khẳng định vai trò to lớn và quan trọng của thanh niên đối với tương lai


9

của dân tộc và tiền đồ của cách mạng Việt Nam: "Thanh niên là rường cột của
nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước...là nhân tố quyết định sự thành bại
của sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước, hội nhập quốc tế và xây
dựng chủ nghĩa xã hội". Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam (Điều 44) xác định:
"Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng, thường
xuyên bổ sung lực lượng trẻ cho Đảng, kế tục sự nghiệp cách mạng vẻ vang của
Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng cốt trong phong trào thanh
niên; là trường học xã hội chủ nghĩa; đại diện quyền lợi của thanh niên; phụ
trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.
1.2.3. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục
thanh niên
Trước yêu cầu công cuộc đổi mới của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước... địi hỏi phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
công tác thanh niên, nhằm chăm lo, bồi dưỡng và phát huy vai trò, sức mạnh của
thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa". Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã hoạch định những chiến lược quan
trọng để phát triển đất nước, trong đó có việc bồi dưỡng, phát triển đội ngũ
thanh niên. Nghị quyết xác định "Đổi mới nội dung, phương thức giáo dục chính
trị, tư tưởng, lý tưởng, truyền thống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, lòng yêu
nước, xây dựng đạo đức, lối sống lành mạnh, ý thức tôn trọng và nghiêm chỉnh
chấp hành Hiến pháp và pháp luật cho thế hệ trẻ. Có cơ chế, chính sách phù hợp
tạo mơi trường, điều kiện thuận lợi cho thế hệ trẻ học tập, nghiên cứu, lao động,

giải trí, phát triển trí tuệ, kỹ năng, thể lực. Khuyến khích, cổ vũ thanh niên ni
dưỡng ước mơ, hồi bão, xung kích, sáng tạo, làm chủ khoa học, cơng nghệ hiện
đại. Phát huy vai trị của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thu hút rộng rãi thanh niên, thiếu niên và nhi đồng tham gia các tổ chức do
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh làm nịng cốt và phụ trách".
1.2.4. Xây dựng thế hệ thanh niên thời kỳ mới ưu tú
Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy
mạnh CNH, HĐH khơng chỉ là u cầu khách quan của tình hình thanh niên và


10

yêu cầu phát triển của đất nước, mà còn là yêu cầu chủ quan tự thân của Đảng
với vai trò là lực lượng lãnh đạo xã hội, thực hiện Di chúc của Bác trước lúc đi
xa "Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất
cần thiết". Phải xây dựng được một thế hệ thanh niên thời kỳ mới có đạo đức và
nhân cách, có tri thức, sức khoẻ và tư duy năng động, tiếp nối được truyền thống
hào hùng của cha anh đi trước, xứng đáng là những thanh niên ưu tú, vững vàng
về chính trị, kiên định con đường XHCN, có có "tâm trong, trí sáng, hồi bão
lớn", góp phần đi đầu trong thực hiện cơng nghiệp hóa, hiện đại hố đất nước, là
lực lượng hùng hậu, trung thành, kế tục sự nghiệp của Đảng và dân tộc.
1.2.5. Đào tạo thanh niên cần có sự phối kết hợp giữa nhiều tổ chức
Kể từ khi ra đời, có thể nói rẳng Đảng cộng sản Việt Nam không một phút
giây nào lơ là trong công tác thanh niên, tuy nhiên nhiệm vụ giáo dục và định
hướng thanh niên không chỉ là việc của các chi bộ Đảng mà quan trọng là cái
nôi gia đình, là bản thân mỗi thanh niên phải biết tự trau dồi và phấn đấu. Một
thế hệ thanh niên có sức khỏe, có tri thức và đạo đức chính là động lực, là nền
tảng để đất nước phát triển.
Thanh niên là lực lượng chủ chốt trong sự nghiệp phát triển đất nước, nếu
khơng muốn nói là quan trọng nhất, nếu có định hướng đúng đắn trong cơng tác

thanh niên thì không chỉ tạo ra được một thế hệ thanh niên vừa có tài vừa có
đức, giúp đỡ cho chính họ và cho gia đình họ mà cịn góp phần khơng nhỏ vào
sự nghiệp chung, vào sự phồn thịnh của đất nước. Ngược lại nếu không coi
trọng công tác thanh niên hoặc định hướng sai lệch cho hoạt động thanh niên thì
hậu quả sẽ khơn lường, do vậy mà Đảng ln phải giám sát, hướng dẫn và uốn
nắn công tác thanh niên trong mọi thời kỳ.

Chương 2
THỰC TRẠNG VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
CƠNG TÁC GIÁO DỤC THANH NIÊN TẠI XÃ TẢ NGÀI CHỒ,
HUYỆN MƯỜNG KHƯƠNG, TỈNH LÀO CAI HIỆN NAY


11

2.1. Khái qt tình hình đồn viên thanh niên xã Tả Ngài Chồ, huyện
Mường Khương, tỉnh Lào Cai
Tổng số đoàn viên Đồn TNCS Hồ Chí Minh xã Tả Ngài Chồ bao gồm
284 đồn viên, cụ thể:
- Số đồn viên nơng thơn: 235 đ/c(chiếm 83%); Số đồn viên khối trường
học: 49 đ/c (chiếm 17%)
- Về sinh hoạt, cơng tác: 100% đồn viên thanh niên sinh hoạt tại đoàn xã
Tả Ngài Chồ.
- Về giới tính: Nam: 154 đ/c (chiếm 54%); Nữ: 130 đ/c (chiếm 46%).
- Về độ tuổi: 16 đến 20 tuổi: 70 đ/c (chiếm 25%); 20 đến 25 tuổi: 130 đ/c
(chiếm 45%); 25 đến 30 tuổi: 84 đ/c (chiếm 30%).
- Về trình độ chun mơn: Đại học: 30 đ/c (chiếm 10%); Cao đẳng 22 đ/c
(chiếm 7,7%); Trung cấp: 15 đ/c (chiếm 5,3%); Sơ cấp và chưa đào tạo: 217 đ/c
(chiếm 77%).
- Về trình độ lý luận chính trị: Trung cấp: 10 đ/c (chiếm 3,5%); Sơ cấp: 20

đ/c (chiếm 7,5%); chưa qua đào tạo: 254 đ/c (chiếm 89%)
- Đảng viên: 13 đ/c (chiếm 4,5%).
- Dân tộc thiểu số: 265 đ/c (chiếm 93%).
- Đồn viên thanh niên xã Tả Ngài Chồ có lịng yêu nước nồng nàn, khẳng
định niềm tin vào mục tiêu, lý tưởng cách mạng và sự lãnh đạo của Đảng; có
nhận thức và thái độ chính trị đúng đắn, kiên quyết chống lại những biểu hiện
sai trái, âm mưu “diễn biến hịa bình”, các hành vi gây tổn hại đến sự phát triển
đất nước của các thế lực phản động, thù địch; quan tâm đến các vấn đề chính trị,
kinh tế, xã hội của đất nước; có ý chí vươn lên trong học tập, lao động và công
tác, mong muốn đất nước phát triển không thua kém các nước trên thế giới; sẵn
sàng vì lợi ích dân tộc, bảo vệ chủ quyền quốc gia, giữ gìn trật tự an tồn xã hội.
Nhiều thanh niên có ý thức chính trị tốt, tích cực tham gia các hoạt động xã hội,
hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, bảo đảm an sinh xã hội… tỷ lệ thanh niên
phấn đấu trở thành đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam ngày càng tăng.


12

Tuy nhiên, hiện nay còn một số thanh niên trong xã khơng có chí hướng
rõ ràng, ít quan tâm đến tình hình đất nước; một bộ phận thanh niên lười lao
động, lười học tập, ngại khó, ngại khổ, chưa làm trịn trách nhiệm và nghĩa vụ
của mình ở gia đình, địa phương; khơng có ý chí vươn lên phát triển bản thân và
xã hội, có những thanh niên có biểu hiện giảm sút niền tin, bản lĩnh non kém,
vướng vào các tệ nạn xã hội.
2.2. Những thuận lợi và khó khăn trong giáo dục thanh niên tại xã Tả
Ngài Chồ hiện nay
2.2.1. Thuận lợi
Hệ thống các quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác
giáo dục thanh niên ngày càng được nghiên cứu, bổ sung và biên soạn hoàn
chỉnh tạo cơ sở, căn cứ lý luận vững chắc để triển khai giáo dục thanh niên trong

toàn xã.
Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, chính quyền xã, Đồn
TNCS Hồ Chí Minh các cấp về công tác giáo dục thanh niên. Công tác giáo dục
thanh niên của Ðồn xã có những chuyển biến tích cực theo xu hướng đa dạng
hóa hình thức, từng bước phù hợp tâm lý, nguyện vọng của đoàn viên thanh
niên. Ðồng thời, các hoạt động giáo dục của Ðoàn đã nhạy bén, theo sát các sự
kiện chính trị, xã hội của đất nước, ln gắn hoạt động của đồn viên thanh niên
với giáo dục truyền thống, giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống đẹp
và ý thức công dân trẻ.
Xác định công tác giáo dục thanh niên là một trong những nhiệm vụ quan
trọng trong xây dựng tổ chức Đoàn Thanh niên xã vững mạnh. Đoàn xã thực
hiện triển khai cơng tác giáo dục thanh niên có trọng tâm, có điểm nhấn khá rõ
rệt, thơng qua các cơng trình, phần việc thanh niên, phong trào thanh niên tình
nguyện, phong trào thi đua yêu nước, chương trình hành động cách mạng của
Đồn TNCS Hồ Chí Minh gắn với tham gia xây dựng nơng thơn mới thu hút
được đơng đảo đồn viên thanh niên tham gia góp phần nâng cao nhận thức
chính trị, lý tưởng cách mạng, tinh thần cống hiến, thi đua phấn đấu, tu dưỡng
rèn luyện trong đoàn viên thanh niên.


13

Điều kiện cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ cho công tác giáo dục
thanh niên được quan tâm đầu tư, trang bị.
2.2.2. Khó khăn
Cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng của Đoàn xã tuy đã đổi mới nhưng
chưa tác động sâu sắc đến thanh niên; việc bổ sung nội dung học tập lý luận
chính trị cho đồn viên thanh niên cịn chậm. Cơng tác tun truyền, định hướng
lý tưởng, giáo dục đạo đức lối sống, nêu gương người tốt, việc tốt cho thanh
niên chưa thường xuyên. Công tác nắm bắt, định hướng tình hình tư tưởng thanh

niên có lúc, có nơi thiếu kịp thời.
Một bộ phận thanh niên cịn thiếu bản lĩnh, khơng nghiêm túc rèn luyện
và phấn đấu, từ đó phai nhạt lý tưởng, lười học tập, coi nhẹ tu dưỡng đạo đức,
sống buông thả, sa vào các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật, sùng bái văn hóa
ngoại lai… Thực tế, tình trạng này cản trở sự phát triển lành mạnh của xã hội,
đồng thời bị các thế lực thù địch khai thác, lợi dụng để tiến hành âm mưu “diễn
biến hịa bình”, chuyển hóa, lôi kéo lực lượng thanh niên.
Tác động tiêu cực của nền kinh tế thị trường, sự du nhập các luồng tư
tưởng, văn hóa độc hại đã tác động tiêu cực tới một bộ phận thanh niên, nhất là
những đoàn viên thanh niên trẻ, thiếu bản lĩnh chính trị, trung bình chủ nghĩa, a
dua, đua địi, sống khơng có lý tưởng.
2.3. Thực trạng vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác giáo
dục thanh niên tại xã Tả Ngài Chồ hiện nay
2.3.1. Giáo dục tinh thần yêu nước
Hiện nay việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục tinh thần
yêu nước cho đoàn viên thanh niên đã được Đồn xã trú trọng, tập trung triển
khai có hiệu quả. Trong năm 2020, Đoàn xã ban hành 02 Nghị quyết, 02 Chương
trình hành động, tổ chức 12 hoạt động giáo dục tinh thần yêu nước theo tư tưởng
của Hồ Chí Minh cho đoàn viên thanh niên.
Đồng thời, kết hợp triển khai có hiệu quả phong trào “Tơi u Tổ quốc
tơi” do Trung ương Đồn phát động, qua đó đồn viên thanh niên với tinh thần


14

trách nhiệm, nghĩa vụ sâu sắc với Tổ quốc, với Đảng và Nhân dân đã khơng
quản khó khăn, vất vả, hi sinh, tích cực thi đua phấn đấu hồn thành xuất sắc
mọi nhiệm vụ được giao. Điển hình, khi đại dịch Covid-19 bùng phát, với tình
yêu quê hương, đất nước, trách nhiệm với sức khỏe, sinh mạng của Nhân dân,
hơn 500 lượt đoàn viên thanh niên xã dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy cùng với

tinh thần “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, tới từng nhà từng thôn bản để rà sốt,
thống kê nhân hộ khẩu, xác định người có lịch sử dịch tễ cần phải lưu ý, cách ly
y tế; Đồn xã cũng đã vận động, đóng góp 08 triệu đồng ủng hộ Quỹ chung tay
phòng chống dịch Covid-19 do Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát
động; trao tặng 5.000 khẩu trang, 100 chai nước sát khuẩn, 100 xà phịng rửa tay
cho các thơn trên địa bàn tồn xã.
Với phong trào “Chung tay xây dựng nơng thơn mới”, nhận thức rõ vai
trị, vị trí của Đồn, những năm qua, với sự quan tâm của tổ chức Đoàn TNCS
Hồ Chí Minh các cấp, sự dìu dắt của Cấp ủy chính quyền xã, Đồn xã đã nỗ lực
phát huy vai trị của tổ chức Đồn trong cơng tác dân vận, thể hiện trước hết qua
cơng tác đồn kết, tập hợp thanh niên; tuyên truyền, vận động, phát huy hiệu quả
tinh thần tình nguyện, tính tích cực, năng động, sáng tạo, xung kích của thanh
niên trong tham gia phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng quê hương ngày càng
giàu đẹp. Tiêu biểu trong đó là cơng tác tun truyền, vận động đoàn viên, thanh
niên, Nhân dân tham gia xây dựng nơng thơn mới nói chung, thực hiện cơng
trình thanh niên “Thắp sáng làng q” nói riêng. Đồn xã hăng hái tham gia các
hoạt động tình nguyện, xây dựng 05 cơng trình thanh niên “Thắp sáng làng q”
trên 15km điện đường chiếu sáng được đưa vào sử dụng, mang lại hiệu quả dân
sinh cao đã làm thay đổi diện mạo nơng thơn, góp phần làm đẹp đường làng,
khơng chỉ phục vụ việc đi lại thuận tiện cho người dân mà cịn đảm bảo an ninh,
trật tự, an tồn giao thông trên địa bàn tại 5/9 thôn bản của xã với tổng kinh phí
215 triệu đồng. Bên cạnh đồn xã huy động vốn xã hội hóa từ các nhà hảo tâm,
các doanh nghiệp đóng chân trên địa bàn xã xây dựng nhiều cơng trình ý nghĩa
như: 02 nhà khăn qng đỏ; 01 nhà văn hóa; 10 lị đốt rác bảo vệ mơi trường
nơng thơn… đã góp phần làm thay đổi bộ mặt của xã vùng cao biên giới, đời


15

sống vật chất, văn hóa, tinh thần của Nhân dân được nâng lên. Bên cạnh đó

Đồn xã thực hiện đảm nhận các cơng trình, phần việc thanh niên tham gia xây
dựng nơng thơn mới. Đồn xã đăng ký đảm nhận, duy trì các đoạn đường tự
quản trên địa bàn xã sáng - xanh - sạch - đẹp với 13,5km, gồm 4 tuyến ( tuyến
đường liên thơn Sín Chải A - Thàng Chư Pến; Sín Chải B, ; Máo Chóa Sủ; Bản
Phố) trên 200 đoàn viên thanh niên tự quản các tuyến đường trên. Bằng nhiều
hoạt động thiết thực và thường xuyên như: dọn dẹp, xử lí rác khu vực trung tâm
xã, khơi thông, khơi thông cống rãnh, phát quang, trồng mới 200 cây lát dọc hai
tuyến đường thanh niên tự quản liên thơn Sín Chải A, Sừ Ma Tủng thu hút trên
500 lượt đoàn viên thanh niên tham gia.
Bằng các hoạt động thiết thực Đoàn thanh niên xã Tả Ngài Chồ đẩy mạnh
mơ hình " giữ gìn bình n nơi biên giới" tại các thôn, các tuyến đường biên
giới. Với 04 thơn: Bản Phố, Sín Chải A, Sín Chải B, Thàng Chư Pến và 7,5 km
đường biên giới tiếp giác xã Kiều Đầu - Hà Khẩu - Vân Nam - Trung Quốc với
09 cột mốc ( từ mốc 149+500 đến mốc 158+500); Đoàn xã đẩy mạnh tuyên
truyền đến nhân dân; hội viên, thanh niên làm tốt nhiệm vụ, chấp hành đường lối
của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, an ninh trật tự tốt, không truyền
đạo, di cư tự do, đặc biệt tuyên truyền về ba văn kiện pháp lý về biên giới đất
liền Việt Nam - Trung Quốc; thường xuyên phối hợp cùng lực lượng dân quân,
đồn Biên phịng Pha Long, tổ cơng tác xã Tả Ngài Chồ tuần tra, phát quang
đường biên, cột mốc, thu hút trên 300 lượt đoàn viên thanh niên tham gia.
Mặt khác, theo tư tưởng Hồ Chí Minh giáo dục tình u nước cho thanh
niên thông qua những tấm gương cách mạng sáng ngời, tri ân những anh hùng
liệt sĩ là một vấn đề hết sức quan trọng. Đảng ủy, Đoàn Thanh niên xã đã vận
dụng tốt phương pháp giáo dục này cho đoàn viên thanh niên, cụ thể: hàng năm
đều tổ chức các chương trình tri ân, thăm hỏi, tặng quà 12 gia đình chính sách,
thân nhân Liệt sĩ, thương binh trên địa bàn xã; thường xuyên tổ chức quét dọn,
vôi ve, phát quang đài tưởng niệm trên địa bàn xã. Tổ chức lễ thắp nến tri ân các
anh hùng Liệt sĩ vào ngày 26/7 hàng năm… qua đó, giáo dục cho đoàn viên
thanh niên nhận thức rõ khát khao độc lập, tình yêu nước mãnh liệt, cũng như

16

những mất mát, hi sinh của các thế hệ cha, anh để thêm sự trân trọng, biết ơn đối
với các bậc tiền nhân, tạo dựng cho đoàn viên thanh niên tâm thế sẵn sàng hi
sinh tất cả để bảo vệ đất nước, bảo vệ An ninh quốc gia, chủ quyền, trật tự xã hội
và bình yên, hạnh phúc của Nhân dân.
2.3.2. Giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên
Xác định cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng lý tưởng cách
mạng cho đoàn viên thanh niên là nhiệm vụ trọng tâm trong cơng tác giáo dục
đồn viên thanh niên Trong năm 2020, Đoàn xã tổ chức 12 buổi hoạt động giáo
dục, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị, lý tưởng cách mạng cho trên 500 lượt đoàn
viên thanh niên, với nhiều hình thức giáo dục phong phú, đa dạng, sáng tạo, hiệu
quả, góp phần nâng cao nhận thức chính trị, định hướng lý tưởng cho đồn viên
thanh niên. Công tác tuyên truyền giáo dục truyền thống, lịch sử cách mạng
được duy trì thường xuyên nhân dịp các ngày Lễ lớn, kỷ niệm các sự kiện lịch
sử trọng đại của đất nước, của Đảng, của Ngành, Đồn... trong đó tổ chức được
trên 10 cuộc giao lưu, tọa đàm ôn truyền thống nhân kỷ niệm các ngày truyền
thống của Đảng, của Đoàn, của đất nước, của đơn vị... với nhiều hoạt động thiết
thực như: Tổ chức các hoạt động “Mừng Đảng, mừng xuân” tuyên truyền kỷ
niệm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; ngày thành lập Đồn TNCS Hồ
Chí Minh; ngày giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước; ngày sinh Chủ Tịch
Hồ Chí Minh...
Mặt khác, 100% đồn viên thanh niên đều được Đảng ủy tổ chức học tập,
quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước. Đặc biệt, hàng năm đều tổ chức cho đồn viên thanh niên tìm hiểu,
học tập 06 bài học lý luận chính trị theo bộ cơng cụ giáo trình mới, các văn bản
kết luận của Hội nghị TW (khoá XI) Ban chấp hành Trung ương Đảng; Nghị
quyết số 25-NQ/TW/2008 của BCH TW Đảng về “tăng cường sự lãnh đạo của
Đảng đối với công tác thanh niên trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH”... từ đó

thanh niên có nhận thức đúng đắn về đường lối, quan điểm chủ trương, chính
sách của Đảng về con đường xây dựng Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa; bản
lĩnh chính trị được nâng cao, niềm tin của đồn viên thanh niên đối với sự lãnh


17

đạo của Đảng, ý thức, thái độ tinh thần trách nhiệm vì Nhân dân phục vụ được
nâng cao rõ rệt, đồng thời hun đúc khát vọng được đứng trong hàng ngũ Đảng
Cộng sản Việt Nam để được cống hiến, bảo vệ lý tưởng cao đẹp của Đảng: vì
độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội.
2.3.3 Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, nội dung quan trọng hàng đầu trong việc
giáo dục, bồi dưỡng đoàn viên, thanh niên là giáo dục đạo đức cách mạng, giáo
dục tư tưởng xã hội chủ nghĩa và gột rửa chủ nghĩa cá nhân. Người dạy: “Trong
việc giáo dục và học tập phải chú trọng đủ các mặt: đạo đức cách mạng, giác
ngộ cách mạng xã hội chủ nghĩa, văn hóa, kinh tế, lao động và sản xuất”. Không
phải ngẫu nhiên mà Người đặt tư cách đạo đức của người cách mạng là nội dung
trước tiên của cuốn sách Đường cách mệnh. Nội dung cốt lõi nhất của đạo đức
cách mạng theo Bác là cần, kiệm, liêm, chính. Những phẩm chất này giống như
bốn mùa của trời, đất. Nếu thiếu một trong bốn phẩm chất đó thì con người
không trở thành người theo đúng nghĩa. Nhưng đạo đức cách mạng khơng phải
là cái có sẵn, khơng phải từ trên trời rơi xuống, mà là kết quả của sự đấu tranh,
rèn luyện bền bỉ hàng ngày của mỗi người. Do vậy, Bác cho rằng đối với thế hệ
trẻ, trước hết là đồn viên, thanh niên phải ln nỗ lực, rèn luyện đạo đức cách
mạng: thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư; sống trong sạch, có chí
tiến thủ và đồn kết, khơng kiêu ngạo; tích cực đấu tranh chống chủ nghĩa cá
nhân; phê phán những thói hư, tật xấu; thường xuyên tiến hành phê bình và tự
phê bình... để giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
Quá trình vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong cơng tác giáo dục đạo

đức cho thanh niên, Đòan Thanh niên xã Tả Ngài Chồ đã đề ra các chương trình
hành động, xây dựng, ban hành các kế hoạch về “Chương trình rèn luyện đồn
viên” theo hướng dẫn của Ban Bí thư Trung ương đồn giai đoạn 2018-2020;
“Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” gắn với thực hiện
Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2015 về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối
với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ
trẻ giai đoạn 2015 - 2030”, tập trung vào cụ thể hóa các giá trị cốt lõi “tâm


18

trong”, “trí sáng”, “hồi bão lớn” thành những tiêu chí hình mẫu thanh niên phù
hợp với từng lĩnh vực, từng đối tượng. Đẩy mạnh tuyên truyền cuộc vận động
“Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp”. Tổ chức các hoạt động
tuyên truyền, vận động đoàn viên thanh niên tham gia xây dựng đời sống văn hóa,
trách nhiệm đối với cộng đồng, có nếp sống văn minh lành mạnh và ứng xử văn
hóa tại nơi cư trú.
Đồng thời, ban hành các kế hoạch về việc đẩy mạnh học tập và làm theo
tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong cán bộ, đồn viên, thanh niên
xã. Qua đó, tập trung chỉ đạo quyết liệt, hướng dẫn các chi đoàn triển khai đồng
loạt các nội dung học tập và làm theo Bác, tổ chức sinh hoạt chi đoàn chun đề,
tun truyền, giới thiệu các mơ hình, cách làm hay, sáng tạo, cá nhân điển hình
tiên tiến để các chi đồn nghiên cứu, vận dụng trong thực tiễn cơng tác. Trong
năm 2020, Đoàn xã tổ chức 10 buổi tọa đàm, diễn đàn về ý nghĩa, tầm quan
trọng của việc thấm nhuần những tư tưởng của Di chúc Chủ tịch Hồ Chí Minh
gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh
thu hút trên 500 lượt đoàn viên thanh niên tham gia.
Với việc triển khai đồng bộ các Nghị quyết, Chỉ thị, Kế hoạch và vận
dụng có hiệu quả tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách mạng cho
đoàn viên thanh niên, trong năm 2020, đồn xã có 05 thanh niên được vinh danh

Đảng viên trẻ tiêu biểu cấp huyện; 03 cá nhân được vinh danh Thanh niên tiến
tiến học tập và làm theo Bác cấp huyện, 01 thanh niên được vinh danh cấp tỉnh.
2.3.4. Giáo dục văn hóa, kỹ thuật và nghề nghiệp cho thanh niên
Trong thời kỳ đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước và xu thế hội nhập kinh tế
quốc tế, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục văn hóa, kỹ thuật và
nghề nghiệp cho thanh niên, Cấp ủy, chính quyền thường xun chỉ đạo Đồn xã
tiếp tục triển khai có hiệu quả các mơ hình, hình thức giúp cho đồn viên thanh
niên học tập nâng cao trình độ. Quan tâm, tạo điều kiện để đồn viên, thanh niên
tham gia các lớp học bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ chính trị, nghiệp vụ,
pháp luật và kỹ năng xã hội. Trong năm 2020, đã có hơn 100 lượt đoàn viên
thanh niên tham gia theo học lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, chính trị đáp ứng được


19

nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ và đoàn viên thanh niên. Ngoài ra, quan
tâm tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề về kỹ năng mềm trong cơng tác đồn
như kỹ năng thuyết trình, nói trước đám đông; kỹ năng tổ chức các hoạt động bề
nổi gắn với điều kiện của địa phương...; tổ chức tập huấn các chun đề về bình
đẳng giới, phịng chống bạo lực gia đình cho đồn viên thanh niên.
Bên cạnh đó, Đồn Thanh niên xã triển khai cuộc vận động “Mỗi thanh
niên một ý tưởng, sáng kiến sáng tạo” đến đông đảo ĐVTN. Đoàn xã đăng tải
20 ý tưởng, sáng kiến lên Ngân hàng ý tưởng sáng tạo thanh niên Việt Nam. Có
01 ý tưởng tham gia cuộc thi ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp Startup Ideas tỉnh
Lào Cai lần thứ II năm 2020. Qua những nội dung trên, mỗi đoàn viên thanh
niên trong xã được tăng cường, nâng cao về nhận thức, trình độ, kỹ năng, khơng
ngừng nỗ lực rèn luyện, phấn đấu nhằm đáp ứng những yêu cầu đặt ra trong tình
hình hiện nay.
Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới đang vận động nhanh mạnh trong Cuộc
cách mạng công nghệ lần thứ Tư tiếp tục đặt ra cho công tác giáo dục văn hóa,

kỹ thuật và nghề nghiệp cho thanh niên nói chung và thanh xã Tả Ngài Chồ
nhiều thách thức, trong đó xuất hiện nguy cơ tụt hậu, nguy cơ bị tác động,
chuyển hóa tư tưởng chính trị trong q trình nghiên cứu, học tập... Ngồi ra,
một bộ phận thanh niên trong xã vẫn cịn tư tưởng trung bình chủ nghĩa, an
phận, khơng có trí tiến thủ, khơng muốn va chạm hoặc đảm nhận những cơng
việc khó khăn từ đó khơng muốn nâng cao trình độ của mình.
2.3.5. Giáo dục sức khỏe và thể chất cùng tinh thần yêu lao động cho
thanh niên
Với quan điểm xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh giúp thanh niên
rèn luyện nâng cao kiến thức, thẩm mỹ, thể lực, đồng thời vận dụng tư tưởng Hồ
Chí Minh về giáo dục sức khỏe thể chất, tinh thần yêu lao động cho thanh niên,
Đoàn xã Tả Ngài Chồ đẩy mạnh các hoạt động nâng cao đời sống văn hóa tinh
thần cho đồn viên, thanh niên. Trong năm 2020, Đoàn xã đã tổ chức giao lưu
văn nghệ, thể dục thể thao vào các ngày như 8/3, 26/3, 20/10 và các ngày hội
của địa phương và ngày lễ lớn của đất nước. Hoạt động thu hút trên 300 lượt


20

đồn viên, thanh niên tham gia. Thơng qua các hoạt động giao lưu văn nghệ, thể
dục thể thao của xã đã góp phần khơng nhỏ trong việc tạo khí thế thi đua sôi nổi,
hứng thú trong lao động, học tập của thế hệ trẻ. Các hoạt động này cũng góp
phần hướng thanh niên sống lành mạnh, sống đẹp và sống có ích cho gia đình,
cộng đồng. Đồng hành với thanh niên trong nâng cao đời sống, văn hóa tinh
thần cũng là một trong những hình thức để đồn xã tập hợp và thu hút tuổi trẻ
tham gia sinh hoạt trong tổ chức Đoàn, Đội ở địa phương.
Đặc biệt trong dịp hè năm 2020, Đoàn xã tham mưu cho cấp ủy, chính
quyền thành lập Ban chỉ đạo hoạt động hè trên địa bàn xã. Tổ chức khai mạc
hoạt động hè và ra quân chiến dịch thanh niên tình nguyện hè năm 2020. Ngay
sau buổi lễ phát động, trên 200 đoàn viên thanh niên, thiếu nhi tham gia các hoạt

động: vệ sinh môi trường, xử lý rác thải nhựa, phát quang tuyến đường thanh
niên tự quản, chăm sóc hàng cây thanh niên, tham gia các hoạt động vui chơi...
Thông qua hoạt động tình nguyện tạo mơi trường cho đồn viên, thanh niên rèn
luyện, cống hiến và trưởng thành; tiếp nối truyền thống 21 năm Chiến dịch
Thanh niên tình nguyện hè, góp phần hình thành lớp thanh niên sống đẹp, có bản
lĩnh, trí tuệ, có sức khoẻ, có kỹ năng thực hành xã hội đóng góp cho sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bên cạnh đó, Đồn xã khuyến khích thanh niên tăng gia sản xuất ngay tại
địa phương, thường xuyên phổ biến các kỹ thuật chăm sóc hiệu quả các mơ hình
do thanh niên làm chủ: mơi hình Qt, Sa nhân; xây dựng mơ hình giúp đỡ
thanh niên chậm tiến, yếu thế hịa nhập cộng đồng,...trong năm 2020 có 10 mơ
hình Qt, 07 mơ hình Sa Nhân, 05 mơ hình Bưởi, 01 mơ hình lê Tai Nung do
thanh niên làm chủ với thu nhập từ 50 -80 triệu đồng/năm.
Tuy nhiên, các phong trào giáo dục sức khỏe và thể chất cùng tinh thần
u lao động cho thanh niên cịn thiếu tính sáng tạo, hình thức, độ hấp dẫn của
các cơng tác này chưa cao.
2.3.6. Một số tồn tại và nguyên nhân
Qua khảo sát, đánh giá cũng như thẳng thắn nhìn nhận, Đảng ủy, Đoàn
Thanh niên xã Tả Ngài Chồ cũng nhận thấy cơng tác tun truyền, giáo dục cịn


21

gặp những hạn chế, vướng mắc cần thẳng thắn xem xét, nhìn nhận và rút kinh
nghiệm nhất định, hình thức chưa thực sự đổi mới, sáng tạo; chưa theo kịp yêu
cầu thực tiễn, đặc điểm phát triển cũng như sự biến động của tình hình thực tế.
Cơng tác dự báo, nắm bắt tình hình tư tưởng, định hướng thanh niên cịn chậm
trễ, một số đồn viên thanh niên vẫn cịn tư tưởng thực dụng, chủ nghĩa cá nhân,
thờ ơ trước khó khăn của địa phương, khiến sức "đề kháng" của giới trẻ trước
các quan điểm cực đoan, lệch lạc và nhất là các luồng thông tin sai trái trên

mạng xã hội trở nên hạn chế.
Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục lý tưởng cách mạng cho
thanh niên xã Tả Ngài Chồ được thực hiện rất tốt. Tuy nhiên, trước những khó
khăn trong q trình chuyển đổi cơ chế kinh tế cộng với mặt trái của cơ chế thị
trường, sự yếu kém, thiếu đồng bộ trong công tác quản lý kinh tế, xã hội và các
hiện tượng, đặc biệt là tệ suy thoái về lý tưởng, đạo đức của một bộ phận không
nhỏ cán bộ đảng viên trong đó cũng có cả những người giữ chức vụ cao trong
các cơ quan Đảng, Nhà nước bị khởi tố, đưa ra xét xử trước pháp luật… đã tác
động không tốt đến tư tưởng, nhận thức niềm tin lý tưởng, lối sống của thanh
niên, cản trở việc phát huy tính tích cực xã hội của thanh niên.
Một bộ phận đồn viên thanh niên do tác động của cuộc sống, ít quan tâm
tới chính trị. Thế giới quan, nhân sinh quan cách mạng của chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh chưa thấm nhuần sâu sắc. Mặt khác là chưa có
nhiều thanh niên tự nguyện học tập lý luận chính trị, say mê các mơn học Mác –
Lênin mà hầu như phải do Đảng ủy, Đoàn Thanh niên tổ chức Lớp, Hội nghị
mới tham gia nghiên cứu, học tập.
Do ảnh hưởng của kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, cuộc cách mạng
công nghệ lần thứ phát triển bùng nổ, trong thanh niên nổi lên một bộ phận sống
thực dụng, chạy theo danh lợi, bất chấp đạo lý, dẫn đến nhiều tiêu cực trong xã
hội. Cùng với đó, sự chống phá của các thế lực thù địch, phản động nhằm thực
hiện âm mưu "diễn biến hịa bình", đã tác động khơng nhỏ đến tâm lý của khơng
ít bạn trẻ còn mơ hồ về kiến thức, thiếu vững vàng về lập trường, tư tưởng chính
trị. Hậu quả là đã có một bộ phận thanh niên xa rời lý tưởng, mất phương hướng


22

phấn đấu, khơng có ý chí lập thân, lập nghiệp, thậm chí lơi kéo các thanh niên
khác đi theo con đường sai trái. Ðây thật sự là một thách thức rất lớn đối với các
cấp chính quyền và nhất là Ðồn TNCS Hồ Chí Minh trong cơng tác giáo dục
thanh niên.

Chương 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ CƠNG TÁC GIÁO DỤC THANH NIÊN TẠI XÃ TẢ NGÀI CHỒ,
HUYỆN MƯỜNG KHƯƠNG, TỈNH LÀO CAI HIỆN NAY
3.1. Tập trung xây dựng, củng cố tổ chức Đoàn vững mạnh, làm cơ sở
để thực hiện tốt chức năng giáo dục thanh niên
Đồn TNCS Hồ Chí Minh “phải là cánh tay đắc lực của Đảng trong việc
tổ chức và giáo dục thế hệ thanh niên những chiến sĩ tuyệt đối trung thành với sự
nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”. Do đó, muốn tập
hợp, thu hút đơng đảo thanh niên thì trước hết, tổ chức Đồn phải nghiên cứu
tìm ra các phương pháp và hình thức thích hợp để đồn kết và tập hợp thanh
niên một cách rộng rãi, vững chắc; Chú trọng xây dựng Chi đoàn mạnh, tổ chức
Đoàn vững về tư tưởng, mạnh về hành động; đổi mới hình thức, chú trọng áp
dụng công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng sinh hoạt Đồn, tạo tính hấp dẫn,
thu hút đơng đảo đồn viên, thanh niên tự giác tham gia.
Tham mưu cho cấp ủy, lãnh đạo địa phương đơn vị quan tâm, tạo điều
kiện đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn đáp ứng yêu cầu cơng tác trong tình hình
mới; khơng ngừng nâng cao chất lượng rèn luyện đồn viên; thực hiện tốt cơng
tác bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng; tạo nguồn cán bộ trẻ cho
Đảng, hệ thống chính trị, các địa phương, đơn vị.
3.2. Nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của việc vận dụng
tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác giáo dục thanh niên
Đây là giải pháp cơ bản nhằm xây dựng, hình thành nhân cách con người
mới xã hội chủ nghĩa cho thanh niên, vì đạo đức là “gốc của người cách mạng”.
Trước hết cần quan tâm giáo dục những vấn đề cơ bản về chủ nghĩa Mác-Lênin,


23

tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh, nhằm xây dựng cho thanh niên

giới quan, phương pháp luận đúng đắn để giải quyết những vấn đề do thực tiễn
đặt ra. Đặc biệt tổ chức Đoàn phải thường xuyên quan tâm bồi dưỡng cho thanh
niên những tình cảm cao đẹp về tình yêu quê hương, đất nước, lý tưởng cách
mạng cao đẹp. Từ đó hình thành cho thanh niên lối sống trong sạch, lành mạnh,
những hành vi đạo đức trong sáng phù hợp với các giá trị truyền thống tốt đẹp
của dân tộc, thời đại và đạo đức người thanh niên thời kỳ mới.
Việc nâng cao nhận thức của tổ chức Đồn các cấp về cơng tác giáo dục
thanh niên là hết sức cần thiết để nâng cao chất lượng cơng tác này, đây là vấn đề
có tầm chiến lược, lâu dài. Cần thống nhất được những quan điểm cơ bản chung
nhất, từ xây dựng kế hoạch đến chỉ đạo thực hiện, hình thành một cơ chế hợp lý
nhằm phát huy được vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức Đoàn các cấp
trong giáo dục thanh niên, làm cho cơng tác giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh cho
thanh niên trở thành nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng đoàn vững
mạnh. Đồng thời, để việc giáo dục bồi dưỡng có hiệu quả, cần tổ chức tốt các
phong trào hành động cách mạng của Đoàn thanh niên mà tiêu biểu là phong
trào: “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, “Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè”, “Tình
nguyện mùa đơng, xuân tình nguyện”, cuộc vận động “Thanh niên chung tay
xây dựng nơng thơn mới”, “Ngày thứ bảy tình nguyện”; “Ngày chủ nhật xanh”,
… Bện cạnh đó, cần phải duy trì và mở rộng các hoạt động nêu gương, biểu
dương các điển hình tiên tiến, để hướng đồn viên thanh niên đến những hành vi
và cách sống tích cực.
Ngồi ra, cần phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục thanh niên
trên phạm vi toàn xã cho mọi đối tượng, xem đây là việc xây dựng nền tảng, tạo
một mảnh đất tốt cho việc gieo trồng tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác giáo dục
thanh niên và từ đó vận dụng tư tưởng này vào hoạt động thực tiễn. Đổi mới
cơng tác giáo dục chính trị tư tưởng, truyền thống, lý tưởng, đạo đức lối sống
cho phù hợp với đặc điểm của từng đối tượng thanh niên, trọng tâm là đổi mới
hình thức học tập lý luận chính trị cơ bản, cách thức quán triệt và triển khai nghị
quyết của Đảng, của Đoàn. Nắm chắc đặc điểm tư tưởng, tâm lý của thanh niên

24

để thiết kế nội dung, phương thức giáo dục một cách khoa học từ nhận thức đến
hành vi, thói quen dẫn dắt thanh niên trở thành thành viên tích cực trong mọi
hoạt động của cơ quan và xã hội.
Tiếp tục bám sát thực tế, bám sát thanh niên, kết hợp tốt giữa trang bị kiến
thức với trải nghiệm thực tiễn, trong đó coi trong giáo dục thanh niên qua thực
tiễn. Tăng cường đấu tranh phòng, chống mọi hành vi vi phạm pháp luật và tệ
nạn xã hội; nâng cao năng lực “tự đề kháng” của tuổi trẻ trước những hiện
tượng suy thoái về đạo đức và lối sống; phát huy tính tự giác và khả năng sáng
tạo của thanh niên trong tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống; quan tâm gần
gũi, động viên, cảm hóa, giáo dục thanh niên chậm tiến, thanh niên yếu thế. Tăng
cường tuyên truyền, giáo dục ý thức trách nhiệm và nghĩa vụ của thanh niên
trong việc xây dựng và bảo vệ tổ quốc, chủ động cung cấp và định hướng thông
tin, hướng dẫn cho thanh niên tự nghiên cứu, tự học tập để có năng lực nhận biết
và chủ động đấu tranh chống lại các luận điểm sai trái của các thế lực thù
địch;kịp thời dự báo, nắm chắc tình hình diễn biến tư tưởng, tâm trạng của các
đối tượng thanh niên để tập hợp, phản ánh và kịp thời giải quyết các vấn đề mới
nảy sinh.
3.3. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về học
tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với tư
dưỡng đạo đức suốt đời”
Đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ
Chí Minh” theo chỉ thị số 05 của Bộ chính trị cho đồn viên thanh niên với các
hình thức đa dạng, phong phú, nội dung thiết thực, ý nghĩa. Thông qua các hoạt
động sinh động qua các cuộc gặp mặt, giao lưu tọa đàm, biểu dương, tuyên
dương các tập thể và cá nhân điển hình tiên tiến Đồn xã Tả Ngài Chồ giáo dục
tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng cho thanh niên có hiệu quả. Đồng thời
Đồn xã xây dựng chương trình, kế hoạch và hướng dẫn thực hiện một cách

khoa học thiết thực, sát hợp với tình hình, điều kiện của địa phương giúp thanh
niên xác định rõ những nội dung tu dưỡng, rèn luyện đạo đức trong tình hình
hiện nay, xây dựng thanh niên có “tâm trong- trí sáng- hồi bão lớn” gắn với


25

các hoạt động thực tiễn trong học tập, lao động sản xuất, cơng tác, trong các mối
quan hệ của đồn viên thanh niên. Bên cạnh đó giúp thanh niên nhận thức rõ
việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cần được tiến hành thường xuyên, liên tục, suốt
cả cuộc đời.
3.4. Chọn lọc những nội dung cơ bản nhất của tư tưởng Hồ Chí Minh
về giáo dục thanh niên để tăng cường phổ biến, tuyên truyền trong các buổi
sinh hoạt Đoàn
Căn cứ vào tình hình thực tế điều kiện của địa phương cũng như tình hình
thanh niên xã Tả Ngài Chồ, Đồn xã lựa chọn nội dung về giáo dục thanh niên là
khá phong phú, về cơ bản những nội dung giáo dục đó phù hợp, cần thiết đối với
thanh niên hiện nay. Nhất là thơng qua các buổi Sinh hoạt Đồn là một trong
những hình thức giáo dục tập trung mang tính chất giáo dục cao. Để vận dụng có
hiệu quả tư tưởng Hồ Chí Minh trong giáo dục thanh niên tại xã Tả Ngài Chồ,
đoàn xã lựa chọn những nội dung cơ bản nhất, thiết thực, được chắt lọc kỹ
lưỡng, súc tích từ tư tưởng của Hồ Chí Minh về thanh niên qua các phong trào
như: Tổ chức hội thi “Cán bộ đoàn giỏi” cấp xã; tổ chức “Ngày hội an tồn
giao thơng”; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về Đảng quang vinh; Bác Hồ vĩ đại;
tìm hiểu tư tưởng tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tìm hiểu lịch sử xây dựng
và phát triển của địa phương... Bên cạnh đó, hàng tháng, hàng q Đồn thanh
niên tổ chức và nâng cao chất lượng các chương trình phát thanh do Đồn thanh
niên xã biên tập. Thơng qua các chương trình phát thanh này, thanh niên có thể
nắm bắt được các chủ trương chính sách của Đảng, của Nhà nước và của Đoàn,
Hội, gương người tốt việc tốt, gương đoàn viên nghèo vượt khó.

Ngồi ra, trong các ngày lễ hội của dân tộc tại địa phương như lễ hội Gầu
Tào, Cúng rừng, ngày truyền thống của Đoàn, Hội Đoàn thanh niên xã để tổ
chức các buổi tọa đàm, trò chuyện, giao lưu trao đổi với các nhân chứng lịch sử,
chiến sĩ anh dũng trong các phong trào kháng chiến bảo vệ tổ quốc... Thông qua
các buổi tọa đàm, trao đổi góp phần giúp thanh niên thấm nhuần sâu sắc hơn lý
tưởng cách mạng của Đảng, của đất nước.