Giải pháp mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng isushi buffet nhật bản tại thị trường hà nội của công ty cổ phần thương mại dịch vụ cổng vàng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA MARKETING
----- o0o -----

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
Đề tài:
Giải pháp mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi
Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần
Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng
CHUYÊN NGÀNH: MARKETING THƯƠNG MẠI
Giáo viên hướng dẫn:

Sinh viên thực tập:

- Họ và tên: TS. Phạm Văn Kiệm

- Họ và tên: Hồ Thị Nhân

- Bộ môn: Logistics kinh doanh

- Lớp: K52C5
- MSV: 16D120387

HÀ NỘI, 2020


TĨM LƯỢC

Sau một thời gian thực tập tại Cơng ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng,
cùng với sự hướng dẫn của thầy Phạm Văn Kiệm và nỗ lực nghiên cứu, tìm tịi của bản
thân, em đã hồn thành khóa luận tốt nghiệp với đề tài “Giải pháp mua nguyên vật

liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty
Cổ phần Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng”
Nội dung đề tài được tóm lược như sau:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về mua nguyên vật liệu trong doanh
nghiệp.
Ở chương này, em đưa ra một số kiến thức bao quanh chủ đề mua nguyên vật liệu
và xây dựng chiến lược mua trong doanh nghiệp. Đồng thời, phân tích những yếu tố môi
trường tác động tới công tác mua hàng của doanh nghiệp kinh doanh.
Chương 2: Thực trạng mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật
Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng
Ở chương 2, em chủ yếu đi sâu vào phân tích 6 bước trong q trình mua nguyên vật
liệu của chuỗi nhà hàng iSushi thuộc công ty Cổng Vàng. Đồng thời, giới thiệu vài nét về
công ty và thương hiệu iSushi, sử dụng những kiến thức đã tìm hiểu được để phân tích
ảnh hưởng của các yếu tố môi trường tới hoạt động mua của chuỗi nhà hàng iSushi. Qua
đó, rút ra những thành cơng, hạn chế và đặt ra vấn đề liên quan đến công tác mua hàng.
Chương 3: Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác mua nguyên vật liệu cho
chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần
Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng.
Chương 3 sẽ tập trung đưa ra những dự báo về các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động
mua của chuỗi. Dựa trên những tồn tại, phương hướng và mục tiêu đề ra của công ty để
đưa ra những giải pháp và kiến nghị nhằm hồn thiện cơng tác mua ngun vật liệu cho
chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội.

i


LỜI CẢM ƠN

Để có được bài khóa luận tốt nghiệp này, em xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu
sắc nhất tới trường Đại học Thương mại, đặc biệt là TS. Phạm Văn Kiệm đã trực tiếp

hướng dẫn, giúp đỡ và dìu dắt em trong suốt quá trình triển khai, nghiên cứu và hồn
thành khóa luận “Giải pháp mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet
Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Cổng
Vàng”
Em xin chân thành cảm ơn
- Các Thầy Cô giáo đã trực tiếp giảng dạy truyền đạt những kiến thức chuyên
ngành Marketing trong những năm tháng vừa qua.
- Ban Giám đốc cùng tồn thể các phịng ban trong Công ty Cổ phần Thương mại
Dịch vụ Cổng Vàng, ban quản lý của chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại Hà Nội
đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong q trình thực hiện khóa luận này.
Và cuối cùng trong khn khổ bài khóa luận với thời gian nghiên cứu và kiến thức,
kinh nghiệm còn hạn chế, chắc chắn bài viết của em cịn nhiều thiếu sót. Em rất mong
nhận được sự chỉ đạo và đóng góp ý kiến của các thầy cơ để bài khóa luận của em được
hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 18 tháng 04 năm 2020
Sinh viên thực hiện

Hồ Thị Nhân

ii


MỤC LỤC

TÓM LƯỢC.................................................................................................................... I
LỜI CẢM ƠN................................................................................................................II
MỤC LỤC..................................................................................................................... III
DANH MỤC BẢNG BIỂU..........................................................................................VI
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ................................................................................VII

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT....................................................................................VIII
PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................................................1
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI.........................................................................................1
2. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU............................................................................2
3. CÁC CÂU HỎI NGHIÊN CỨU TRONG ĐỀ TÀI....................................................................3
4. CÁC MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.........................................................................................3
5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU..................................................................................................4
6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.........................................................................................4
7. KẾT CẤU KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP...............................................................................6
CHƯƠNG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ MUA NGUYÊN VẬT
LIỆU TRONG DOANH NGHIỆP................................................................................7
1.1 KHÁI QUÁT VỀ MUA NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI DOANH NGHIỆP......................................7
1.1.1 Khái niệm về mua, chiến lược mua của doanh nghiệp..........................................7
1.1.2 Vai trò của mua hàng đối với doanh nghiệp............................................................8
1.1.3 Xác lập chiến lược mua thích hợp với doanh nghiêp..............................................8
1.2 NỘI DUNG Q TRÌNH MUA NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG DOANH NGHIỆP....................10
1.2.1 Phân tích nhu cầu mua..........................................................................................10
1.2.2 Quyết định mua hay tự làm....................................................................................11
1.2.3 Quyết định phương thức mua................................................................................11
1.2.4 Xác định nhà cung cấp........................................................................................11
1.2.5 Tiếp nhận hàng hóa mua.......................................................................................12
1.2.6 Đánh giá sau mua...............................................................................................12
1.3 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI HOẠT ĐỘNG MUA NGUYÊN VẬT LIỆU CỦA DOANH
NGHIỆP............................................................................................................................ 13
1.3.1 Yếu tố vĩ mô........................................................................................................... 13
1.3.2 Yếu tố vi mô........................................................................................................... 14

iii

CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG MUA NGUYÊN VẬT LIỆU CHO CHUỖI NHÀ
HÀNG ISUSHI BUFFET NHẬT BẢN TẠI THỊ TRƯỜNG HÀ NỘI CỦA CÔNG
TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ CỔNG VÀNG........................................16
2.1 ĐÁNH GIÁ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH KINH DOANH CỦA CHUỖI NHÀ HÀNG ISUSHI
BUFFET NHẬT BẢN TẠI THỊ TRƯỜNG HÀ NỘI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI DỊCH
VỤ CỔNG VÀNG.............................................................................................................. 16
2.1.1 Giới thiệu tổng quan về Công ty CP Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng và chuỗi nhà
hàng iSushi Buffet Nhật Bản..........................................................................................16
2.1.2 Cơ cấu tổ chức và lĩnh vực kinh doanh của doanh nghiệp....................................20
2.1.3 Tình hình và kết quả kinh doanh của cơng ty......................................................21
2.2 PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG ĐẾN MUA NGUYÊN VẬT LIỆU CHO
CHUỖI NHÀ HÀNG ISUSHI TẠI THỊ TRƯỜNG HÀ NỘI........................................................23
2.2.1 Môi trường vĩ mơ..................................................................................................23
2.2.2 Mơi trường vi mơ..................................................................................................26
2.3 KẾT QUẢ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG MUA NGUYÊN VẬT LIỆU CHO CHUỖI NHÀ HÀNG
ISUSHI BUFFET NHẬT BẢN TẠI THỊ TRƯỜNG HÀ NỘI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG
MẠI DỊCH VỤ CỔNG VÀNG..............................................................................................29
2.3.1 Thực trạng việc phân tích nhu cầu mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi
Buffet Nhật Bản
.....................................................................................................29
2.3.2 Thực trạng quyết định mua hay tự thực hiện.........................................................29
2.3.3Thực trạng quyết định phương thức mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi
Buffet Nhật Bản
.....................................................................................................30
2.3.4 Thực trạng xác định nhà cung cấp......................................................................31
2.3.5 Thực trạng công tác tiếp nhận nguyên vật liệu mua............................................35
2.3.6 Thực trạng công tác đánh giá sau mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng
iSushi Buffet Nhật Bản.......................................................................................................
36
2.4 CÁC KẾT LUẬN VÀ PHÁT HIỆN QUA NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG................36

2.4.1 Thành công............................................................................................................ 36
2.4.2 Hạn chế................................................................................................................. 37
2.4.3 Các vấn đề đặt ra..................................................................................................38
CHƯƠNG 3 ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC MUA
NGUYÊN VẬT LIỆU CHO CHUỖI NHÀ HÀNG ISUSHI BUFFET NHẬT BẢN TẠI
THỊ TRƯỜNG HÀ NỘI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ
CỔNG VÀNG................................................................................................................ 39

iv


3.1 DỰ BÁO CÁC THAY ĐỔI HOẶC TRIỂN VỌNG CỦA CÁC YẾU TỐ MÔI TRƯỜNG, THỊ
TRƯỜNG CỦA CÔNG TY VÀ PHƯƠNG HƯỚNG HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY TRONG THỜI
GIAN TỚI......................................................................................................................... 39

3.1.1 Dự báo xu hướng mua hàng..................................................................................39
3.1.2 Dự báo các thay đổi của các yếu tố môi trường, thị trường có tác động đến mua
nguyên vật liệu của chuỗi nhà hàng...............................................................................39
3.1.3 Phương hướng hoạt động của công ty trong thời gian tới.....................................41
3.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC MUA NGUYÊN VẬT LIỆU CHO
CHUỖI NHÀ HÀNG ISUSHI TẠI THỊ TRƯỜNG HÀ NỘI........................................................42
3.2.1 Giải pháp nhằm giảm chi phí mua nguyên vật liệu...............................................42
3.2.2 Giải pháp nhằm kiểm soát chất lượng nguyên vật liệu đầu vào............................43
3.2.3 Giải pháp về tổ chức mua nguyên vật liệu............................................................44
3.2.4 Giải pháp về hậu cần mua nguyên vật liệu...........................................................44
3.3 CÁC KIẾN NGHỊ CHỦ YẾU..........................................................................................45
3.3.1 Kiến nghị ngành....................................................................................................45
3.3.2 Kiến nghị vĩ mô.....................................................................................................46
KẾT LUẬN................................................................................................................... 47
TÀI LIỆU THAM KHẢO

v


DANH MỤC BẢNG BIỂU

BẢNG 2.1. KẾT QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CHUỖI NHÀ HÀNG ISUSHI
BUFFET NHẬT BẢN TẠI HÀ NỘI THUỘC CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI
DỊCH VỤ CỔNG VÀNG GIAI ĐOẠN 2017 – 2019.......................................................22
BẢNG 2.2. DANH SÁCH MỘT SỐ NHÀ CUNG CẤP TIỀM NĂNG CHO CHUỖI
NHÀ HÀNG ISUSHI....................................................................................................34
BIỂU ĐỒ
BIỂU ĐỒ 2.1. CƠ CẤU CỔ ĐÔNG CỦA CÔNG TY GOLDEN GATE.......................18

BIỂU ĐỒ 2.2. KẾT QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY GOLDEN
GATE TỪ 2017-2019
21

vi


vii


DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
SƠ ĐỒ
SƠ ĐỒ 1.1. QUÁ TRÌNH MUA NGUYÊN VẬT LIỆU TRONG DOANH NGHIỆP..10
SƠ ĐỒ 2.1. CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA CÔNG TY GOLDEN GATE...........................20
SƠ ĐỒ 2.2. QUY TRÌNH XÁC ĐỊNH NHÀ CUNG CẤP................................................32

viii


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT

Tên viết tắt

Tên đầy đủ

1

CP

Cổ phần

2

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

3

QA

Quality Assurance
(Đảm bảo chất lượng)

4

QC

Quality Control
(Kiểm định chất lượng)

ix


Phần mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài
Thứ nhất, bất kỳ một doanh nghiệp nào khi kinh doanh dịch vụ ăn uống đều phải
quan tâm đến vấn đề chi phí. Bởi vì thơng thường chi phí ngun vật liệu sẽ chiếm
khoảng 60-70% trong giá thành của sản phẩm. Do vậy, yêu cầu về quản lý chi phí
nguyên vật liệu là rất phức tạp và cần thiết. Các doanh nghiệp phải tìm được nhà cung
cấp chất lượng với giá thành phải chăng mới có thể đảm bảo được lợi nhuận cho cơng ty
của mình.
Thứ hai, chất lượng dịch vụ phải tuân thủ được nhiều yếu tố, trong đó bao gồm về
chất lượng của thực phẩm chế biến. Vậy nên, vấn đề đặt ra với các nhà hàng là cần phải
chọn được nhà cung cấp đảm bảo. Chất lượng sản phẩm luôn luôn được ưu tiên hàng
đầu và vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm cũng là vấn đề được xã hội chú ý hơn cả. Các
nhóm thực phẩm tươi sống rất dễ bị hỏng, ơi thiu gây có mùi, nếu khơng được đảm bảo
sẽ gây lãng phí, nghiêm trọng hơn sẽ gây ngộ độc thực phẩm cho khách hàng. Việc này
thực sự ảnh hưởng lớn tới danh tiếng của nhà hàng.
Thứ ba, nguyên vật liệu đầu vào góp phần quyết định vào doanh thu của nhà hàng.
Nguyên liệu, nhân công, khách hàng..... là những yếu tố tiên quyết ảnh hưởng tới việc
kinh doanh. Khi tìm nhà cung cấp, bên cạnh yếu tố chất lượng sản phẩm cần quan tâm
đến giá cả. Thường các nhà cung cấp sẽ đưa ra mức giá cao hơn, và phía nhà hàng sẽ

thương lượng để 2 bên cùng đi đến một thỏa thuận nhất định. Tùy từng sản phẩm sẽ có
mức giá khác nhau nhưng nhà quản lý cần có sự so sánh để có lợi nhất cho mình.
Thứ tư, hiện nay có rất nhiều đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Tâm lý của người
tiêu dùng khi mua hàng nói chung và sử dụng dịch vụ nói riêng là thích chất lượng tốt
nhưng giá thành thấp. Ở tại các nhà hàng, khách hàng luôn muốn nhận được những giá
trị làm thỏa mãn hơn những gì bản thân mong muốn. Bên cạnh đó, món ăn phải đảm bảo
chất lượng, có sự đặc sắc và độc đáo riêng của từng nhà hàng. Khách hàng sẽ so sánh
giữa chất lượng dịch vụ, giá thành và thái độ phục vụ giữa các nhà hàng với nhau. Việc
khách hàng có quay lại hay khơng phụ thuộc rất lớn vào 3 yếu tố trên. Các nhà hàng cần
phải thực sự quan tâm đến vấn đề nguyên vật liệu để có thể tạo được lịng tin trong lịng
khách hàng.
Thứ năm, sau một thời gian thực tập tại Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ
Cổng Vàng, em nhận thấy công ty đang phát triển nhiều loại hình nhà hàng khác nhau

1


và đang làm điều này khá tốt. Tuy nhiên, trong một vài năm gần đây có rất nhiều đối thủ
cạnh tranh mạnh như RedSun, Món Huế, MeatPlus…. và tình hình kinh doanh có vẻ
đang chững lại. Điều đó đặt ra yêu cầu cấp thiết công ty phải xây dựng lại các chiến
lược mua mới thích hợp hơn nhằm mở rộng thị trường doanh nghiệp và tăng cường sự
thỏa mãn khách hàng.
Với những lý do nêu trên, việc nghiên cứu đề tài “ Giải pháp mua nguyên vật liệu
cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần
Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng” có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cao.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Tình hình mua nguyên vật liệu đang là vấn đề được các doanh nghiệp rất chú ý tới,
vậy nên đã có nhiều bài nghiên cứu về vấn đề này trước đây. Liên quan đến vấn đề này,
em đã tìm hiểu được một số đề tài liên quan như:
+ [1] TS. Thông Thái, PGS.TS An Thị Thanh Nhàn, PGS.TS Nguyễn Văn Minh –

Giáo trình Quản trị logistics kinh doanh (2018) – NXB Thống Kê. Quyển sách này viết
chi tiết về quản trị mua. Trong đó bao gồm các nội dung như khái niệm mua, chiến lược
mua tại doanh nghiệp, xác định nhà cung cấp, quá trình mua…. Em có sử dụng một số
khái niệm cũng như nội dung trong giáo trình cho bài khóa luận.
+ [2] Đỗ Thị Mai – Chuyên đề thực tập tốt nghiệp (2007) – Hoàn thiện hoạt động
quản trị chuỗi cung ứng nguyên vật liệu tại Công ty Cổ phần ELOVI Việt Nam
Ở bài viết này, tác giả có nêu thực trạng về cơng tác mua và quy trình cung ứng ngun
vật liệu của cơng ty. Từ đó nêu ra được những mặt thành công và hạn chế của công ty.
Cuối cùng, dựa trên những vấn đề nghiên cứu được, tác giả đã đưa ra một số giải pháp
cho hoạt động của công ty.
+ [3] Nguyễn Minh Phương – Luận văn tốt nghiệp (2015) – Hồn thiện cơng tác
mua ngun vật liệu đầu vào cho sản xuất của Công ty TNHH Hợp tác Thương mại và
Xuất nhập khẩu Công nghệ Nam Mỹ. Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về cơng
tác mua ngun vật liệu đầu vào mang tính đặc thù trong ngành xuất nhập khẩu của Việt
Nam. Đồng thời, luận văn cũng đi sâu nghiên cứu quy trình mua ngun vật liệu của
cơng ty nghiên cứu, từ đó hồn thiện công tác mua nguyên vật liệu đầu vào của cơng ty.
+ [4] Báo cáo tốt nghiệp – Hồn thiện công tác quản lý nguyên vật liệu tại Công ty
sản xuất kinh doanh đầu tư và dịch vụ Việt Hà. Với đề tài này, tác giả đã làm rõ các lý
luận cơ bản về q trình mua tại cơng ty sản xuất kinh doanh đầu tư và dịch vụ Việt Hà.
Đồng thời, những yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý nguyên vật liệu của công ty
cũng được tác giả làm rõ. Tác giả cũng đánh giá những ưu nhược điểm mà công ty đã

2


đạt được, từ đó đưa ra những giải pháp hồn thiện công tác quản lý nguyên vật liệu tại
công ty, nhằm nâng cao sự hài lòng của khách hàng, giúp doanh nghiệp phát triển bền
vững, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
+ [5] Phạm Thị Thùy Phố - Luận văn tốt nghiệp (2013) – Giải pháp hoàn thiện
hoạt động quản trị cung ứng nguyên vật liệu tại Công ty TNHH Hiệu Quả

Tác giả đã nghiên cứu, chỉ ra những điểm thành công và hạn chế trong hoạt động quản
trị chuỗi cũng ứng của cơng ty. Từ đó hồn thiện hoạt động mua nguyên vật liệu cho
công ty dựa trên những vấn đề nghiên cứu được. Các giải pháp này khá đầy đủ và phù
hợp với tình hình kinh tế của công ty.
3. Các câu hỏi nghiên cứu trong đề tài
Bài khóa luận cần tập trung trả lời các câu hỏi sau:
- Cơ sở lý luận về công tác mua nguyên vật liệu của doanh nghiệp là như thế nào?
- Thực trạng công tác mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản
tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương Mại Dịch vụ Cổng Vàng là như thế nào?
- Giải pháp nào để hồn thiện cơng tác mua ngun vật liệu cho chuỗi nhà hàng
iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương Mại Dịch vụ
Cổng Vàng?
4. Các mục tiêu nghiên cứu
- Mục tiêu chung:
+ Đề xuất giải pháp cho công tác mua nguyên vật liệu của chuỗi nhà hàng iSushi
Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội.
- Mục tiêu cụ thể:
+ Hệ thống hóa cơ sở lý luận về mua và quá trình mua của doanh nghiệp. Trong
đó, nội dung cụ thể bao gồm các khái niệm về hoạt động mua và chiến lược mua, những
lý luận và nhân tố ảnh hưởng tới quá trình mua, các bước trong hoạt động mua của
doanh nghiệp.
+ Phân tích thực trạng và đánh giá về công tác mua nguyên vật liệu của công ty đối
với chuỗi nhà hàng iSushi. Trong đó nội dung chủ yếu bao gồm phân tích các yếu tố ảnh
hưởng, thành công và hạn chế trong cơng tác mua hàng. Phân tích thực trạng các bước
trong hoạt động mua của chuỗi nhà hàng. Từ đó, rút ra vấn đề đặt ra đối với chuỗi nhà
hàng iSushi nói riêng và cơng ty Cổng Vàng nói chung.

3

+ Đề xuất một số giải pháp hồn thiện cơng tác mua nguyên vật liệu cho chuỗi
nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương
mại Dịch vụ Cổng Vàng, nhằm giúp công ty giảm chi phí, tăng tối đa lợi nhuận.
5. Phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng: hoạt động mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật
Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng.
- Không gian: thị trường Hà Nội
- Thời gian: tập trung nghiên cứu hoạt động mua nguyên liệu đầu vào của chuỗi
nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản trong vòng 3 năm từ năm 2017 đến năm 2019
- Thời gian thu thập dữ liệu sơ cấp: 2 tuần
- Nội dung: Hoạt động mua nguyên vật liệu
Trong đó, hoạt động này tập trung vào các nguyên liệu được sử dụng trực tiếp để
sản xuất ra các món ăn phục vụ khách hàng. Đây cũng chính là hàng hóa mà doanh
nghiệp cần mua để phục vụ cho hoạt động kinh doanh. Vì vậy, trong khóa luận này được
coi là mua nguyên vật liệu tiếp cận theo hướng mua hàng hóa đầu vào phục vụ cho hoạt
động kinh doanh của nhà hàng.
6. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình thu thập dữ liệu và thực hiện đề tài nghiên cứu, em đã sử dụng
những phương pháp sau:
6.1 . Phương pháp luận:
Phương pháp này dùng dữ liệu từ những giáo trình, luận văn, nghiên cứu đã có từ
trước, chắt lọc thơng tin phù hợp với đề tài. Từ những lý luận cơ bản về hoạt động mua
hàng của doanh nghiệp, em phân tích và nghiên cứu những vấn đề thực tế ảnh hưởng tới
cơng tác mua. Từ đó rút ra những điểm thành công và hạn chế trong công tác của doanh
nghiệp. Phương pháp này sử dụng hình thức so sánh, thống kê, quan sát để thu thập dữ
liệu cho hoạt động mua nguyên vật liệu của chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản của
Công ty CP Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng.
6.2. Phương pháp thu thập dữ liệu:
- Dữ liệu thứ cấp: đây là nguồn dữ liệu sẵn có, khơng cần phải qua nghiên cứu hay
điều tra. Tuy nhiên, kho dữ liệu của cơng ty là q lớn và có nhiều nội dung không phù

hợp với đề tài nên em đã sàng lọc những dữ liệu cần thiết cho bài nghiên cứu bao gồm:

4


+ Các số liệu về doanh thu, lợi nhuận và chi phí của Cơng ty CP Thương mại Dịch
vụ Cổng Vàng từ năm 2017 đến năm 2019.
+ Số liệu về chi phí, phần trăm trong doanh thu đối với nguyên vật liệu đầu vào
của chuỗi nhà hàng iSushi.
Số liệu về doanh thu, chi phí và lợi nhuận được lấy từ báo cáo thường niên theo
từng năm của công ty. Đây là báo cáo chính thống được cơng khai trên trang chủ
www.ggg.com.vn . Ngồi ra, thơng tin được chắt lọc từ dữ liệu ở phịng kế tốn và
phịng kinh doanh.
Với dữ liệu của chuỗi nhà hàng, thông tin được lấy từ báo cáo theo tuần, tháng
năm của nhà hàng. Dữ liệu này được thu thập trực tiếp từ hồ sơ lưu trữ của nhà hàng.
- Dữ liệu sơ cấp:
+ Những đánh giá của nhà quản trị về vấn đề mua nguyên vật liệu tại nhà hàng.
+ Những đánh giá của nhân viên ( nhân viên bếp, nhân viên phục vụ) về chất
lượng của nguyên vật liệu.
+ Những ý kiến phản hồi từ khách hàng trực tiếp tại bữa ăn (sản phẩm không tươi...)
Dữ liệu được thu thập từ các đánh giá hàng nhập định kì theo tuần của các nhà
hàng. Đánh giá được thực hiện bởi nhà quản trị về chất lượng sản phẩm của nguyên vật
liệu trên 1 phần mềm chung của hệ thống.
Quy trình thu thập đánh giá bao gồm:

+ Phương pháp quan sát:
Quan sát quy trình đặt mua của nhà hàng. Bắt đầu từ kiểm đồ, dự trữ hàng cho
ngày bán tiếp theo, lên danh mục hàng cần order, order hàng, nhận hàng và đánh giá
chất lượng.
6.3. Phương pháp phân tích các nguồn dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:

Nguồn thông tin sau khi thu thập được cần thơng qua xử lý, phân tích nhằm lấy
thơng tin cho các hoạt động kinh doanh của công ty.

5


- Phương pháp thống kê:
Sử dụng những thông tin từ ghi chép, báo cáo và quan sát được, lập bảng thống kê
các dữ liệu cần thiết cho bài khóa luận.
- Phương pháp so sánh:
Sau khi có dữ liệu từ bảng thống kê, ta có thể so sánh số liệu qua từng thời kỳ hoặc
từng năm.
Phương pháp so sánh sẽ chỉ ra hoạt động kinh doanh của cơng ty có tốt hay khơng,
bởi vì từng con số đơn lẻ sẽ khơng thể biểu hiện được các mức độ tốt xấu trong tình hình
tài chính của doanh nghiệp. Từ đó, sẽ đưa ra những giải pháp và dự báo cho tương lai để
cơng ty đạt tối đa lợi nhuận. Bên cạnh đó, thơng tin sau khi nghiên cứu có thể đóng góp
vào việc quản lý của nhà quản trị doanh nghiệp.
7. Kết cấu khóa luận tốt nghiệp
Ngồi phần mở đầu và kết luận thì đề tài được bố cục làm 3 chương như sau:
Chương I: Một số vấn đề lý luận cơ bản về mua nguyên vật liệu trong doanh
nghiệp.
Chương II: Thực trạng mua nguyên vật liệu cho chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật
Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần Thương Mại Dịch vụ Cổng Vàng
Chương III: Đề xuất một số giải pháp hồn thiện cơng tác mua nguyên vật liệu cho
chuỗi nhà hàng iSushi Buffet Nhật Bản tại thị trường Hà Nội của Công ty Cổ phần
Thương mại Dịch vụ Cổng Vàng.

6

Chương 1
Một số vấn đề lý luận cơ bản về mua nguyên vật liệu trong doanh nghiệp
1.1 Khái quát về mua nguyên vật liệu tại doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm về mua, chiến lược mua của doanh nghiệp
- Khái niệm về mua của doanh nghiệp
Theo quan niệm truyền thống thì mua được hiểu là “ hành vi thương mại, đồng
thời cũng là hoạt động nhằm tạo nguồn lực đầu vào, thực hiện các quyết định của dự trữ,
đảm bảo vật tư, nguyên liệu, hàng hóa cho sản xuất hoặc cung ứng trong phân phối”
([1]tr246).
Ở quan điểm này, mua là một chuỗi các hoạt động nhằm mục đích tạo lập nguyên
liệu, vật tư, hàng hóa để phục vụ nhu cầu sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Trong chuỗi giá trị của Michael Porter, mua có vị trí kết nối then chốt các giá trị
trong chuỗi, là hình thức đầu tiên của các hoạt động kinh doanh trong doanh nghiệp. “
Theo cách tiếp cận này, mua (Procurement) được hiểu là một phần chiến lược logistics
chuỗi cung ứng, bao gồm những hoạt động liên quan đến xác định nhu cầu, định vị và
lựa chọn nhà cung cấp, đàm phán các điều khoản, theo dõi và đánh giá để đảm bảo hiệu
suất cung cấp và phát triển các nhà cung cấp.” ([1]tr247)
- Khái niệm về chiến lược mua của doanh nghiệp:
Chiến lược mua đang dần trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp nằm trong
chuỗi cung ứng. “ Chiến lược mua được hiểu là tập hợp các mục tiêu và kế hoạch dài
hạn về tạo nguồn hàng hóa và dịch vụ nhằm đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của dự trữ và
phân phối tại doanh nghiệp”. ([1]tr249)
Chiến lược mua của doanh nghiệp nhằm vào 3 mục tiêu:
+ Tối thiểu hóa đầu tư dự trữ và giảm tối đa chi phí doanh nghiệp: Khi xây dựng
một chiến lược mua cho doanh nghiệp, yếu tố cần thiết là chi phí phù hợp. Việc tối đa
hóa chi phí sẽ giúp giảm giá thành sản phẩm, thu hút khách hàng, tăng khả năng cạnh
tranh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, bản chất của mua là hoạt động dự trữ hàng hóa.
Do vậy, mua phải đảm bảo đúng thời điểm và đủ số lượng, không bị dư thừa hay thiếu
hụt. Mục tiêu tối thiểu hóa đầu tư dự trữ là yếu tố cần trong công tác mua hàng.
+ Phát triển quan hệ các nhà cung cấp: Mua là hoạt động gắn kết giữa khách hàng,

doanh nghiệp và nhà cung ứng. Hoạt động mua diễn ra thường xuyên sẽ giúp cho doanh

7


nghiệp có vị trí trong chuỗi cung ứng, tạo sự thuận lợi cho cả hai bên. Trong một thời
gian dài, các mối quan hệ tốt đẹp sẽ phát sinh, tạo điều kiện cho hoạt động mua phát
triển ổn định.
+ Cải tiến chất lượng cung cấp và đảm bảo cung ứng liên tục: Mua là hoạt động
mở đầu trong quá trình kinh doanh nên tốc độ là yếu tố cực kỳ quan trọng. Đặc biệt với
những sản phẩm có chu kỳ sống ngắn hạn, nhà cung ứng cần đảm bảo thời gian cung
cấp hàng nhanh, giảm thiểu tối đa sự gián đoạn cho doanh nghiệp.
1.1.2 Vai trò của mua hàng đối với doanh nghiệp
Xây dựng một chiến lược mua tốt sẽ giúp doanh nghiệp tối đa hóa cho cả bên mua
và bên bán, tối đa hóa thời gian, tăng khả năng đầu tư, từ đó tăng lợi nhn. Vai trị của
mua hàng đối với doanh nghiệp tập trung vào một số ý sau:
- Tăng cường sự thỏa mãn của khách hàng: Nếu nhìn ở góc độ truyền thống thì mua
tách rời hoàn toàn với khách hàng và người tiêu dùng. Tuy nhiên, theo quan điểm hiện
đại, mua là khởi đầu cho mọi đánh giá của khách hàng. Bởi, sản phẩm/dịch vụ đến tay
khách hàng chỉ thực sự tốt khi nguyên liệu chế biến ra nó phải đảm bảo chất lượng, giá cả
hợp lý và đúng thời điểm. Khách hàng sẽ cảm nhận được sự chăm chút trong từng món đồ
mà mình sử dụng. Do vậy, mua đóng vai trị cực kỳ quan trọng đối với doanh nghiệp.
- Liên kết mở rộng thị trường của doanh nghiệp: Hoạt động mua luôn nắm bắt các
biến động mới của thị trường bằng cách liên kết với nhà cung ứng. Do vậy doanh nghiệp
sẽ dựa vào đó thay đổi các chiến lược cung ứng của mình để phù hợp với thị trường và
khách hàng mục tiêu.
- Phát triển các nhà cung ứng và quản lý các mối quan hệ: Chiến lược mua bắt đầu
khi nhà quản trị tìm được nhà cung ứng thích hợp cho doanh nghiệp của mình. Do vậy,
mua góp phần phát triển các mối quan hệ giữa nhà cung ứng với doanh nghiệp. Bên
cạnh đó, mua hỗ trợ trong việc phát triển các sản phẩm/dịch vụ mới, giúp cho doanh

nghiệp đạt vị trí trong thị trường.
- Hỗ trợ các chức năng khác trong chiến lược tổ chức: Mua là hoạt động đầu tiên
của doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh, là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới các
yếu tố đầu vào. Do vậy mà chiến lược mua hỗ trợ tối đa các chức năng khác trong tổ
chức như marketing, sản xuất, dự trữ, kế tốn……..
1.1.3 Xác lập chiến lược mua thích hợp với doanh nghiêp
Trong việc xác lập chiến lược mua thích hợp với doanh nghiệp, mơ hình Kraljic là
mơ hình được sử dụng phổ biến. Năm 1983, mơ hình này trở nên phổ biến hơn sau khi

8


xuất hiện trên Havard Business Review. Nó giúp hỗ trợ doanh nghiệp tối đa hóa chi phí
và tạo sự an tồn trong q trình mua. Mơ hình này có 4 bước:
Bước 1. Phân loại hàng mua
Phân loại tất cả các loại vật tư, hàng hóa, nguyên liệu mà doanh nghiệp cần mua
theo mức độ rủi ro và độ ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của cơng ty. Có 3 mức độ
rủi ro của hàng hóa mà doanh nghiệp cần quan tâm, đó là:
- Rủi ro cung ứng cao: đây là những sản phẩm mang tính hiếm, khó đặt hàng, khả
năng mua ngồi thấp, vận chuyển khó khăn. Chỉ cần một sự tác động nhẹ từ thị trường
mà mối liên hệ giữa sản phẩm này với nhà cung ứng và doanh nghiệp có thể bị cắt đứt.
Hơn nữa, nhóm sản phẩm này chỉ có một nhà cung ứng duy nhất mà khơng có thay thế
cho nên sự rủi ro cho nhóm hàng này là rất cao.
- Ảnh hưởng lợi nhuận cao: sản phẩm trong nhóm này thường là sản phẩm chủ lực
của cơng ty sản xuất (ví dụ trái cây là sản phẩm chủ lực của công ty sản xuất nước ép
trái cây). Những sản phẩm này thường mang đến lợi nhuận cao, vì vậy nhóm hàng này
ln được ưu tiên hàng đầu. Các yếu tố để nhận biết sản phẩm thuộc nhóm hàng này bao
gồm số lượng đặt mua, khả năng sản phẩm tác động tới sản xuất, mức độ tăng trưởng
kinh doanh và tỷ trọng nguyên liệu ảnh hưởng tới sản phẩm cuối cùng. Nhìn chung, số
lượng và khả năng mua sản phẩm càng cao thì tác động tới lợi nhuận càng cao.

- Các mặt hàng không quan trọng: đo mức độ quan trọng thì nhóm hàng này độ rủi
ro thấp. Các sản phẩm này thường tốn kém chi phí nhiều hơn giá trị thực, nhà cung ứng
cho sản phẩm cũng có nhiều lựa chọn. Do vậy, để tối đa hóa chi phí, doanh nghiệp cần
giảm thiểu sự phức tạp trong đặt hàng và nhận hàng.
Bước 2. Phân tích thị trường:
Doanh nghiệp cần nghiên cứu khả năng của nhà cung ứng và các đối thủ cạnh
tranh liên quan. Bước này cần chỉ ra những ưu điểm của thị trường để đạt được tối đa lợi
nhuận.
Bước 3. Định vị chiến lược:
Phân loại sản phẩm theo sức mạnh mua của doanh nghiệp và sức mạnh mua của thị
trường.
Bước 4. Lập kế hoạch hành động:
Dựa trên những quan sát và nghiên cứu ở trên, nhà quản trị lập một kế hoạch chi
tiết về hoạt động mua hàng của doanh nghiệp.

9


Kế hoạch có thể đi theo những định hướng khác nhau như cân bằng (Balance),
khai thác (Exploit) hoặc đa dạng hóa ( Diversify).
1.2 Nội dung q trình mua ngun vật liệu trong doanh nghiệp
“Quá trình mua là tập hợp các quyết định về chính sách và phương pháp có tính kế
tiếp và chu kỳ trong triển khai thực hiện các thương vụ mua ”. Tùy thuộc vào yêu cầu và
đặc điểm của doanh nghiệp mà q trình mua có các hoạt động khác nhau, tuy nhiên cơ
bản sẽ có 6 bước sau:

Sơ đồ 1.1. Quá trình mua nguyên vật liệu trong doanh nghiệp
1.2.1 Phân tích nhu cầu mua
- Mục tiêu: nhằm xác định lại nhu cầu mua để đáp ứng các hoạt động của doanh
nghiệp.

Nhu cầu mua cần rõ ràng và cụ thể như số lượng, loại nguyên liệu/hàng hóa cần
thiết, chất lượng…. Đôi khi hoạt động này cũng rất đơn giản khi doanh nghiệp đã có
định hướng từ trước. Nếu doanh nghiệp mới bắt đầu kinh doanh hoặc mới chuyển hướng
sang một lĩnh vực mới, hoạt động này khá phức tạp và đòi hỏi thời gian dài.

10


1.2.2 Quyết định mua hay tự làm
Trước khi xem xét các nhà cung cấp bên ngoài, doanh nghiệp cần xác định sẽ mua
hay tự làm sản phẩm/dịch vụ để thỏa mãn nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, khi
doanh nghiệp tự làm vẫn cần có những nguyên liệu đầu vào thô sơ. Bước này rất quan
trọng trong các hoạt động của doanh nghiệp. Thông thường, các doanh nghiệp kinh
doanh thường quyết định mua thay vì tự làm để tập trung tăng tính chun mơn, tạo sự
khác biệt cho sản phẩm của mình.
1.2.3 Quyết định phương thức mua
Lựa chọn phương thức mua sẽ giúp nhà quản trị xác định rõ mối quan hệ với nhà
cung cấp và ước lượng tổng thời gian mà hoạt động mua tiêu hao. Có ba phương thức
mua được sắp xếp theo tính phức tạp và thời gian mua, đó là:
- Mua lại (Straigh rebuy hay routine purchase): Với hình thức này, doanh nghiệp
liên hệ với nhà cung cấp hiện tại (nhà cung cấp đã có mối quan hệ từ trước) để đặt hàng.
Trường hợp này diễn ra khi chất lượng sản phẩm ổn định, không cần phải có sự thay đổi
với chi phí thấp và thời gian nhanh chóng.
- Mua có điều chỉnh (Modified rebuy): Trong trường hợp này, doanh nghiệp vẫn
liên hệ với nhà cung cấp hiện tại, tuy nhiên cần có sự thay đổi. Khi chưa có sự đồng nhất
về giá cả hoặc chất lượng sản phẩm hay thời gian giao hàng… nhà cung cấp và doanh
nghiệp sẽ thương lượng với nhau để đi đến một thỏa thuận nhất định. Nếu không đi đến
thỏa thuận chung, nhà quản trị cần tìm một nhà cung cấp mới. Phương thức này sẽ tốn
chi phí khá lớn nếu phải tìm nhà cung cấp mới và tốn nhiều thời gian.
- Mua mới (New buy): Hình thức này diễn ra khi doanh nghiệp mới bắt đầu kinh

doanh với sản phẩm, thị trường mới hoặc cần tìm một nguồn hàng tốt hơn. Lúc này, nhà
quản trị cần xác định lại nguồn hàng và lựa chọn nguồn hàng tốt nhất. Phương thức này
chiếm thời gian dài và chi phí cho hoạt động khá lớn.
1.2.4 Xác định nhà cung cấp
Nhà cung cấp chiếm vị trí rất quan trọng trong q trình mua. Thơng thường, khi
bắt đầu kinh doanh và có nhu cầu mua hàng hóa hay nguyên vật liệu, nhà quản trị cần
xem xét rất nhiều yếu tố của nhà cung cấp để chọn lựa nhà cung cấp đảm bảo. Các yếu
tố đó bao gồm như chất lượng sản phẩm, thời gian giao hàng, khả năng xử lý tình
huống…..
Để đi đến lựa chọn cuối cùng tốt nhất cho doanh nghiệp nhà quản trị cần thực hiện các
bước sau:

11


- Phân tích thị trường cung ứng: Cần xác định số lượng nhà cung cấp và khả năng
cạnh tranh trên thị trường để đánh giá trong tương quan thị trường. Các thơng tin thu
thập được cần đảm bảo độ chính xác và tin cậy cao. Điều này sẽ ảnh hưởng tới mức giá
cạnh tranh và quyết định thương lượng khi mua hàng.
- Xác định danh sách nhà cung cấp tiềm năng: Sau khi phân tích thị trường cung
ứng, nhà quản trị sẽ tập hợp những nhà cung ứng tiềm năng, đáp ứng được nhu cầu của
doanh nghiệp. Nhà cung ứng có thể chưa có quan hệ hoặc đã từng đặt hàng.
- Phân tích các nhu cầu và ước muốn: Nhu cầu (Demand) và ước muốn (Desires) là
2 yếu tố mà doanh nghiệp cần xác định rõ. Nhu cầu là yếu tố quyết định trực tiếp tới
chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ. Cịn ước muốn khơng bắt buộc và có thể thương
lượng với nhà cung ứng.
- Đánh giá các nhà cung cấp còn lại: Đối với những hạng mục đơn giản, khơng
mang tính cạnh tranh cao có thể dùng phương thức kiểm tra kỹ thuật hoặc sự tiện lợi khi
sử dụng để loại trừ.
- Lựa chọn một nhà cung cấp: Việc lựa chọn nhà cung cấp phù hợp thường phải

dựa trên nhiều yếu tố bao gồm chất lượng sản phẩm, địa điểm nhà cung cấp, các ưu đãi,
độ tin cậy và mức độ tài chính.
1.2.5 Tiếp nhận hàng hóa mua
Q trình tiếp nhận hàng hóa sau mua thường sẽ diễn ra tại cơ sở của nhà quản trị
hoặc tại doanh nghiệp. Đây là q trình chuyển giao hàng hóa, ngun liệu, vật tư từ nhà
cung cấp cho doanh nghiệp. Khi nhận hàng, doanh nghiệp cần kiểm tra số lượng, chất
lượng của hàng hóa và những chứng từ liên quan.
Thơng thường, doanh nghiệp sẽ tự vận chuyển để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, với
một số doanh nghiệp có u cầu đặc biệt thì nhà cung cấp sẽ vận chuyển hàng hóa đến
địa chỉ đã đăng ký trước.
1.2.6 Đánh giá sau mua
Sau khi tiếp nhận hàng hóa đầy đủ, doanh nghiệp sẽ tiến hành hoạt động đánh giá
sau mua. Hoạt động này diễn ra nhằm mục đích đo lường kết quả theo thỏa thuận đã đạt
trước, bao gồm các nghiệp vụ:
- Đánh giá về tiêu chuẩn hàng hóa: bao gồm chất lượng, số lượng và cơ cấu của
hàng nhận.

12


- Đánh giá về tiêu chuẩn chi phí: giá cả phù hợp với hàng hóa và phù hợp với khả
năng của doanh nghiệp.
- Đánh giá về tiêu chuẩn hoạt động: bao gồm thời gian giao hàng, khả năng xử lý
vấn đề khi có tình huống phát sinh.
1.3 Các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động mua nguyên vật liệu của doanh
nghiệp
1.3.1 Yếu tố vĩ mô
- Nhân khẩu học
Đây là yếu tố đầu tiên ảnh hưởng tới các hoạt động của doanh nghiệp. Bởi vì con
người tạo ra sản phẩm, con người cũng tiếp nhận sản phẩm. Có cầu thì mới có cung, có

khách hàng thì mới có sản phẩm. Tất cả các hoạt động của doanh nghiệp, suy cho cùng,
đều là hướng tới khách hàng. Bởi khách hàng là người sử dụng sản phẩm cuối cùng và
sẽ đưa ra những nhận xét chân thực nhất. Do vậy, quá trình mua nguyên vật liệu đầu vào
chịu sự ảnh hưởng rất lớn từ yếu tố con người. Sản phẩm phải chất lượng từ bước đầu
tiên mới có thể nhận được sự chào đón từ khách hàng. Nếu ngược lại, nhà quản trị và
doanh nghiệp cần phải xem xét lại các hoạt động của mình để đưa ra những giải pháp để
hồn thiện khâu sản xuất kinh doanh.
- Kinh tế
Vấn đề kinh tế là vấn đề quan trọng đối với đại đa số doanh nghiệp. Hoạt động
mua của doanh nghiệp cần quan tâm tới giá cả, doanh thu và khả năng thu lời của sản
phẩm. Bên cạnh đó, nhà quản trị cũng cần quan tâm đến sự thay đổi tỷ giá, tốc độ tăng
trưởng kinh tế quốc dân, tình trạng lạm phát và phần trăm thất nghiệp. Khi nền kinh tế
đất nước có sự biến động, điều này chắc chắn ảnh hưởng tới kinh tế của doanh nghiệp,
và từ đó ảnh hưởng tới hoạt động mua nguyên vật liệu đầu vào. Tại các doanh nghiệp
sản xuất hiện nay, đa số chi phí cho sản phẩm thường chiếm khoảng 30-35% giá bán. Vì
vậy, nhà quản trị cần tính tốn kỹ lưỡng để giảm thiểu chi phí bỏ ra mà sản phẩm tới tay
khách hàng vẫn được đảm bảo.
- Chính trị pháp luật
Hoat động mua hàng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ dưới mơi trường chính trị pháp
luật. Mơi trường chính trị, pháp luật bao gồm những điều khoản trong bộ luật nhà nước
hiện hành, các văn bản dưới luật, các cơ quan nhà nước, các chính sách luật, các cơ chế
của nhà nước. Những bộ luật này đảm bảo cho hoạt động mua bán tại doanh nghiệp diễn
ra trơn tru và có hiệu quả. Bên cạnh đó, với chính sách mở cửa hội nhập, doanh nghiệp

13


có cơ hội tìm những nhà cung cấp từ phía bên ngoài, mang tới những sản phẩm chất
lượng khác biệt hơn, mang đậm văn hóa vùng miền. Nhờ đó mà ngành dịch vụ F&B tại
Việt Nam trở nên đa dạng hơn, đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, tất cả các

hoạt động của doanh nghiệp cần tuân thủ theo pháp luật, đảm bảo kinh doanh nhằm phát
triển nền kinh tế đất nước.
- Công nghệ
Ngày nay, khi công nghệ phát triển hơn thì hoạt động mua hàng cũng trở nên đơn
giản và dễ dàng hơn. Nếu như trước kia, mua hàng cần phải đến tận kho hàng/cửa hàng,
tiến hàng nghiên cứu sản phẩm, viết giấy mua hàng và quyết định mua. Quá trình này
tốn khá nhiều thời gian và cơng sức. Đơi khi, q trình này bị gián đoạn vì thơng tin đơn
hàng có thể bị thất lạc. Tuy nhiên, hiện nay, với sự phát triển của thời đại công nghệ 4.0,
doanh nghiệp chỉ cần đặt hàng qua các ứng dụng online. Nhà quản trị chỉ cần chọn mã
đơn hàng, số lượng và ngày giao tới, đơn hàng sẽ được giao đúng đủ số lượng mà doanh
nghiệp yêu cầu. Thao tác này khá đơn giản, tiết kiệm được rất nhiều thời gian và tiền
bạc cho doanh nghiệp.
- Văn hóa xã hội
Mơi trường văn hóa – xã hội bao qt tồn bộ các hoạt động của con người. Văn
hóa là mục tiêu, là động lực cho sự phát triển kinh tế xã hội. Các yếu tố văn hóa bao
gồm các chuẩn mực xã hội, quan điểm về thẩm mỹ, chuẩn mực đạo đức….. Hiểu rõ nền
văn hóa sẽ giúp cho cơng ty có những bước đi đúng đắn và chính xác hơn. Việc nắm rõ
các yếu tố trên sẽ giúp doanh nghiệp nhanh chóng thích nghi với thị trường, xây dựng
những chương trình thích hợp hơn với thời thế và con người. Những khía cạnh mà mơi
trường văn hóa – xã hội ảnh hưởng tới hoạt động mua hàng của doanh nghiệp như:
+ Những quan điểm về chuẩn mực đạo đức
+ Chuẩn mực xã hội, những phong tục tập quán
+ Những ưu tiên của xã hội……
Đôi khi, sự khác biệt về văn hóa vùng miền tác động tới những định hướng của
doanh nghiệp, bắt buộc phải thay đổi sản phẩm theo đặc trưng của từng vùng. Khi sản
phẩm thay đổi, thành phần cấu tạo cũng sẽ thay đổi theo. Từ đó ảnh hưởng tới các quyết
định mua nguyên vật liệu của doanh nghiệp khá rõ rệt.
1.3.2 Yếu tố vi mô
- Mơi trường nội bộ doanh nghiệp
Q trình mua phải phụ thuộc chặt chẽ vào các quá trình khác của doanh nghiệp

như sản xuất, hoạt động bán/cung cấp dịch vụ…. Trong doanh nghiệp, hoạt động mua
thường diễn ra không quá phức tạp. Tuy nhiên, nhà quản trị khi mua hàng cần xem xét

14


tới tình hình kế tốn của cơng ty, đảm bảo cơng tác mua khơng vượt q chi tiêu dự tính
ban đầu. Thông thường, ở trong doanh nghiệp, bộ phận kế toán hoặc bộ phận kinh
doanh sẽ chịu trách nhiệm cho hoạt động này.
Các hoạt động mua là hoạt động đầu tiên của doanh nghiệp khi bắt đầu kinh doanh.
Bên cạnh việc xem xét đến những yếu tố liên quan như đối thủ cạnh tranh, khách hàng,
nhà cung ứng…. doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược mua phù hợp với các hoạt
động khác.
- Khách hàng:
Khách hàng là yếu tố tiên quyết ảnh hưởng đến sự phát triển của công ty. Khách
hàng chính là người gián tiếp trả lương cho nhân viên. Khách hàng bỏ tiền (vật chất) để
nhận về sự phục vụ đồ ăn chất lượng và sự chăm sóc tận tình từ các nhân viên (giá trị
dịch vụ). Vấn đề mua nguyên vật liệu cũng cần phải xem xét qua phản ứng của khách
hàng. Bởi vì suy cho cùng, khách hàng sẽ là người sử dụng và cho nhận xét về sản
phẩm. Doanh nghiệp cần phải nghiên cứu kỹ về khách hàng mục tiêu của mình, các đặc
điểm thị trường kinh doanh để có chiến lược phù hợp, nhằm tối đa hóa lợi nhuận.
- Đối thủ cạnh tranh:
Trên thị trường hiện nay, dù cho kinh doanh ở lĩnh vực nào thì vẫn ln có đối thủ
cạnh tranh. Đơi khi, doanh nghiệp “vượt mặt” đối thủ của mình chỉ đơn giản là bước
chọn mua nguyên vật liệu. Chọn lựa đầu vào uy tín, nhanh gọn sẽ tạo thuận lợi ở bước
đầu tiên cho doanh nghiệp. Hơn nữa, nhà quản trị cũng cần nghiên cứu rõ đối thủ cạnh
tranh của mình để có chiến lược tốt hơn.
- Nhà cung cấp:
Đây là những cá nhân hoặc tổ chức cung cấp nguyên vật liệu trực tiếp cho doanh
nghiệp. Việc lựa chọn nhà cung cấp cũng là một yếu tố quan trọng. Tuy nhiên cần phải

xác định nhà cung cấp có mức giá phù hợp, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm để mang
đến cho khách hàng sản phẩm chất lượng nhất. Các mối quan hệ giữa nhà cung cấp với
doanh nghiệp đôi khi rất dễ bị phá vỡ. Do vậy sẽ ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh
nói chung và hoạt động mua nguyên vật liệu nói riêng của doanh nghiệp. Quả thực, nếu
nhà cung cấp không đạt chuẩn (về chất lượng sản phẩm, tốc độ giao hàng, giá cả hàng
mua, khả năng giải quyết khi có vấn đề phát sinh), thì doanh nghiệp thực sự bị tổn thất
không nhỏ, gây mất niềm tin với khách hàng.

15