MỘT SỐ GIẢI PHÁP VỀ VẤN ĐỀ lao động, tiền lương và các nhân tố ảnh hưởng đến chi phí lương tại công ty Cổ Phần Thuỷ Sản Cafatex

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP


GVHD: Th.S Lê Long Hậu Trang 59 SVTH: Hoàng Thị Xuân Yến

CHƯƠNG 5

MỘT SỐ GIẢI PHÁP VỀ VẤN ĐỀ LAO ĐỘNG VÀ TIỀN LƯƠNG
TẠI CÔNG TY
5.1 ĐÁNH GIÁ
5.1.1 Lực lượng lao động
Lực lượng lao động của Công ty tính đến thời điểm tháng 12/2008 là 2.135
người là tương đối đáp ứng được nhu cầu về nhân sự cho Công ty. Với một lực
lượng nhân viên hành chính đã qua đào tạo có hệ thống ở các trường Đại Học,
Cao Đẳng thì việc nâng cao, bổ sung kiến thức mới cho nhân viên tại công ty có
nhiều điều kiện thuận lợi hơn so với lực lượng lao động có trình độ thấp. Họ nhạy
bén trước sự thay đổi của thị trường, luôn chủ động tìm kiếm thị trường, khách
hàng kinh doanh có hiệu quả. Tuy nhiên bên cạnh đó, lực lượng lao động trực tiếp
tại các xưởng với trình độ học vấn vẫn còn thấp, chỉ được đào tạo qua lớp cơ bản,
do đó vẫn còn hạn chế việc nắm bắt các phương pháp, cách thức áp dụng mới khi
làm việc. Vì vậy, cần bồi dưỡng, nâng cao trình độ của công nhân viên.
Tình hình số lượng lao động trong công ty không đều nhau giữa các tháng
trong năm. Mặc dù số lao động định biên làm việc tại các phòng ban, phân xưởng
chiếm đa phần nhưng do công ty sử dụng lực lượng lao động thời vụ linh hoạt
theo hoạt động sản xuất kinh doanh nên đã dẫn đến sự dao động về số lượng lao
động trong công ty.
• Ưu điểm của việc sử dụng lao động thời vụ là tiết kiệm được chi phí trong
giá thành sản phẩm trong những trường hợp công ty dư thừa lao động vì có ít đơn
đặt hàng, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm và tăng lợi nhuận cho công ty.
• Bên cạnh đó cũng có mặt hạn chế là: khi hoạt động sản xuất kinh doanh
có hiệu quả, công ty nhận được nhiều đơn đặt hàng, cần tăng cường số lao động

thời vụ thì việc tìm kiếm số lao động thời vụ có đủ tiêu chuẩn, trình độ tay nghề
phù hợp với công việc sản xuất của công ty đôi lúc sẽ gặp khó khăn. Do thị trường
lao động không đủ đáp ứng hoặc tâm lý người lao động không thích làm việc theo
thời vụ mà ngược lại họ muốn có một công việc thật ổn định để có thể đảm bảo
www.kinhtehoc.net

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP


GVHD: Th.S Lê Long Hậu Trang 60 SVTH: Hoàng Thị Xuân Yến

cuộc sống của mình. Bên cạnh đó, đối với những người lao động theo thời vụ, họ
không phải đóng các khoản BHXH, KPCĐ và họ cũng không được hưởng một
khoản trợ cấp nào khi ốm đau, tai nạn lao động… Công ty cần phải xem xét đến
các trường hợp này để đảm bảo an toàn người lao động, có như thế người lao động
mới có thể yên tâm làm việc và đóng góp hết khả năng lao động của mình.
5.1.2 Hình thức trả lương và chính sách tiền lương
Tiền lương và trợ cấp bảo hiểm xã hội là nguồn thu nhập chủ yếu của
người lao động, đồng thời là yếu tố chi phí sản xuất quan trọng cấu thành giá
thành sản phẩm. Vì vậy, cùng với sự phát triển nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh, tiền lương của người lao động cũng không ngừng được nâng lên. Tuy
nhiên, công ty tăng mức tiền lương vượt quá năng suất lao động.
Công ty sử dụng cả hai hình thức trả lương là lương theo thời gian và lương
theo sản phẩm. Về lương theo thời gian thì công ty áp dụng hình thức trả lương
công nhật đối với lao động quản lý. Còn đối với lương theo sản phẩm thì áp dụng
đối với công nhân trực tiếp sản xuất. Tuy nhiên vẫn còn phụ thuộc nhiều vào sự
quyết định cho hưởng lương của Ban Giám Đốc. Tuy vậy hình thức trả lương theo
sản phẩm này có tác dụng làm cho người lao động quan tâm nhiều đến kết quả
hoạt động sản xuất kinh doanh vì nó gắn liền với lợi ích của họ, tránh nảy sinh tư
tưởng làm việc trì trệ, câu giờ không đẩy nhanh cường độ lao động. Do đó tạo nên

sự liên kết gắn bó trong công việc giữa nhân viên với người quản lý, lãnh đạo.
Như vậy với việc áp dụng cả hai hình thức trả lương thì Công ty đã khắc
phục được khuyết điểm khi chỉ trả lương theo thời gian là có những nhân viên do
thâm niên công tác lâu năm nên mức lương thời gian cao trong một khoảng thời
gian nào đó thì năng suất lao động không được cao do sức khỏe, năng lực, trình
độ,…Ngược lại có những người do thâm niên công tác ngắn nhưng năng lực làm
việc tốt thì mức lương lại thấp.
Qua 3 năm chính sách tiền lương của công ty có nhiều thay đổi, cụ thể đơn
giá tiền lương của người lao động ở từng phân xưởng thay đổi dẫn đến thu nhập
của người lao động không ngừng tăng, qua quá trình phân tích các nhân tố ảnh
hưởng đến chi phí tiền lương, ta thấy thu nhập của người lao động tăng qua các
www.kinhtehoc.net

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP


GVHD: Th.S Lê Long Hậu Trang 61 SVTH: Hoàng Thị Xuân Yến

năm chủ yếu là do đơn giá tiền lương tăng. Măc dù, doanh thu liên tục giảm qua
các năm nhưng công ty luôn có gắng tăng thu nhập bình quân cho người lao động
để đảm bảo đời sống người lao động mà quan trọng hơn cả là để giữ chân người
lao động làm việc tại công ty.
Còn đối với việc thưởng cho nhân viên khi làm việc đạt năng suất cao thì
không có mà chỉ tính tỉ lệ hưởng lương theo sản phẩm. Việc khen thưởng chỉ được
tiến hành mỗi năm một lần vào kỳ Đại hội công nhân viên toàn Công ty. Mặc dù,
kinh doanh năm 2008 của công ty gặp nhiều khó khăn, bị tác động từ cuộc khủng
hoảng kinh tế chung toàn cầu và ở Việt Nam. Kết quả kinh doanh năm 2008 của
công ty không có lãi, nhưng xét thấy đời sống CB- CNV còn nhiều khó khăn. Hội
Đồng Quản Trị công ty quyết định thưởng cuối năm 2008 mức thưởng mỗi người
là 1 tháng lương bình quân trong năm, xem đây là việc chia sẻ của công ty. Điều

này cho thấy, Công ty đã cố gắng rất nhiều khi tạo mọi điều kiện có thể cho nhân
viên của mình, trong tình trạng khủng hoảng hiện nay thì việc chính sách khen
thưởng của công ty là hợp lý.
Ngoài ra Công ty còn quan tâm chăm sóc đến tình trạng sức khỏe, đau
ốm… và đời sống của công nhân viên như sắp xếp thời gian lao động hợp lý theo
từng thời vụ, thời điểm, thực hiện làm thêm, tăng ca hợp lý, thực hiện nghỉ bù, để
đảm bảo ngày giờ công của người lao động là 8 giờ/ngày. Bên cạnh còn phổ biến
áp dụng những chính sách có lợi cho người lao động để người lao động được
hưởng tất cả quyền lợi của mình và yên tâm hơn trong công việc.
Tóm lại, trong tình hình suy thoái thì hình thức lương và chính sách lương
của công ty là hợp lý, luôn tạo mọi điều kiện cho người lao động làm việc tốt nhất.
Tuy nhiên, tốc độ tăng tiền lương nhanh hơn tốc độ tăng của năng suất lao động.
Vì vậy, công ty cần có những biện pháp tăng năng suất làm việc của người lao
động, từ đó tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản xuất, tăng doanh thu.




www.kinhtehoc.net

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP


GVHD: Th.S Lê Long Hậu Trang 62 SVTH: Hoàng Thị Xuân Yến

5.2 GIẢI PHÁP
5.2.1 Về lao động
Công ty nên xác định nhu cầu về lao động nhằm đảm bảo cho công ty có
được đúng người, đúng việc, vào đúng thời điểm cần thiết và đối phó linh hoạt với
sự thay đổi của thị trường. Xác định nhu cầu lao động không chính xác sẽ dẫn đến

một là thừa lao động sẽ làm tăng chi phí; hai là thiếu lao động hay chất lượng lao
động không đáp ứng nhu cầu sẽ ảnh hưởng đến chất lượng thực hiện công việc và
bỏ lở cơ hội kinh doanh.
Hiện nay công tác tuyển chọn nguồn nhân lực của Công ty là tương đối
hợp lý và đúng với chế độ, chính sách. Tuy nhiên để cho công tác này có hiệu quả
hơn nữa thì Công ty nên:
- Xác định rõ những yêu cầu về trình độ của người lao động đối với tất cả
các công việc.
- Việc tuyển chọn nguồn nhân lực của Công ty không nên quá tập trung
vào việc xem xét bằng cấp hay sự giới thiếu của người khác. Nên tập trung vào
quá trình phỏng vấn, thử việc.
- Ưu tiên cho những người biết nhiều việc
Công nhân trực tiếp tại các xưởng với trình độ học vấn vẫn còn thấp để
công nhân tiếp cận và sử dụng được công nghệ cao thì nhất thiết phải nâng cao
trình độ học vấn, tay nghề. Tuy nhiên với cường độ làm việc cao, thu nhập thấp
nên việc học, nâng cao trình độ của công nhân vẫn rất khó khăn. Ngoài việc tuyên
truyền cho công nhân tham gia các lớp dạy văn hóa vào buổi tối, công ty nên có
những chính sách nhằm giúp công nhân yên tâm học như giảm học phí, cho vay
tiền đi học.
Cuộc khủng hoảng kinh tế còn kéo dài, việc xuất khẩu chắc chắn sẽ gặp
nhiều khó khăn. Thu nhập qua kinh doanh xuất khẩu của công ty cũng sẽ bị ảnh
hưởng không nhỏ. Vì vậy, công ty cần phải xem xét và thắt chặt chi phí để có thể
duy trì đủ việc làm cho người lao động trong công ty và vượt qua được khó khăn.
Công ty muốn giảm chi phí thì trước hết phải giảm thời gian lao động hao phí và
nâng cao năng suất lao động:
www.kinhtehoc.net

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

GVHD: Th.S Lê Long Hậu Trang 63 SVTH: Hoàng Thị Xuân Yến

+ Để giảm thời gian lao động hao phí thì Công ty phải bố trí, sắp xếp lao
động thật sự phù hợp giữa trình độ tay nghề và yêu cầu của các công nhân. Hơn
thế nữa, những người có tay nghề cao nên bố trí những khâu đầu vào quan trọng
để xử lý nguyên vật liệu nhằm tránh các hiện tượng không đảm bảo chất lượng
nguyên liệu dẫn đến thành phẩm tạo ra cũng không đạt chất lượng cao.
+ Kiểm tra chất lượng nguyên vật liệu đầu vào giúp người công nhân sau
khi nhận vật tư thì có thể bắt đầu làm ngay không ảnh hưởng đến thời gian làm
việc, chất lượng công việc của công nhân. Vì vậy, nguyên vật liệu đầu vào đảm
bảo giúp người công nhân làm việc hiệu quả cao hơn.
+ Tính định mức hao phí của sản phẩm để giao cho công nhân đúng số
lượng nguyên vật liệu đầu vào nhằm không để lãng phí vật liệu đầu vào, làm cho
giá thành sản phẩm hạ, lợi nhuận tăng nên tiền lương cũng tăng.
+ Trang bị bảo hộ lao động đầy đủ giúp nhân viên yên tâm trong lao động,
sản xuất làm cho năng suất lao động tăng.
Bên cạnh đó, Công ty cần xây dựng đội ngũ Marketing để nghiên cứu các
chiến lược lâu dài về thị trường, khách hàng, duy trì quan hệ với các khách hàng
truyền thống. Cần có nhân viên đi khảo sát ở các nước cả Châu Á lẫn Châu Âu để
mở rộng thêm thị trường, ký kết thêm hợp đồng mới. Xây dựng chiến lược sản
phẩm, thương hiệu cho Công ty.
5.2.2. Về tiền lương:
Quỹ lương phụ thuộc vào doanh thu của công ty. Vì vậy, để thu nhập bình
quân của người lao động tăng. Doanh nghiệp cần có biện pháp tăng doanh thu bán
hàng, để kiềm chế và chống lại việc doanh thu của doanh nghiệp liên tục giảm qua
các năm. Vì vậy, muốn tăng doanh thu thì có hai cách, đó là tăng sản lượng tiêu
thụ hoặc là tăng giá bán, đồng thời, có thể kết hợp tăng sản lượng và giá bán. Tuy
nhiên, trong điều kiện môi trường kinh doanh cạnh tranh gay gắt, quyết liệt của
nền kinh tế như hiện nay thì khả năng tăng giá bán là vấn đề vô cùng khó khăn
không chỉ riêng với Công ty cổ phần thủy sản Cafatex mà là đối với tất cả các

doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung. Do đó, để tăng doanh thu
trong tương lai thì Công ty phải có những biện pháp thích hợp để có thể gia tăng
www.kinhtehoc.net

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP


GVHD: Th.S Lê Long Hậu Trang 64 SVTH: Hoàng Thị Xuân Yến

phần sản lượng tiêu thụ bằng cách đẩy mạnh việc đầu tư công nghệ mới hiện đại
hơn nữa với công suất lớn, hạn chế được thời gian hao phí trong sản xuất. Từ đó,
sẽ nâng cao năng lực sản xuất của Công ty, kết hợp với việc mở rộng thị trường,
tìm thêm khách hàng mới.
Để hạn chế mặt tiêu cực trả lương thời gian đối với lao động quản lý, bán
hàng. Công ty nên trả thêm lương trách nhiệm và lương hiệu quả cho khối phòng
ban. Nếu nhân viên nào không làm việc tích cực, không hoàn thành nhiệm vụ của
mình ảnh hưởng xấu đến kết quả hoạt động của công ty thì sẽ bị ban giám đốc trừ
đi phần lương hiệu quả, lương trách nhiệm. Chính điều này đã khuyến khích cán
bộ công nhân viên làm việc đúng tinh thần trách nhiệm của mình. Hơn nữa, họ
không ngừng phấn đấu làm việc để được đánh giá là làm việc có hiệu quả cao để
cuối năm tùy theo số điểm đánh giá mà họ nhận được khoản tiền thưởng phù hợp.
Để đối phó với tình huống khủng hoảng chưa thấy dấu hiệu phục hồi trong
thời gian dài và với mục đích tạm thời giữ được việc làm cho 100% CB-CNV.
Người lao động và công ty phải cùng nhau cố gắng hợp tác vượt qua khó khăn
trước mắt và phục hồi phát triển sản xuất ngay khi có điều kiện thuận lợi.
Cụ thể :
+ CB - CNV đi muộn từ 10 phút trở xuống không phải trừ lương (vẫn tính
là đủ 8 tiếng), đi muộn trên 10 phút thì trừ thời gian đi muộn không tính lương.
Công nhân viên nhiều lần đi muộn dưới 10 phút không tính cộng dồn thời gian mà
thực hiện theo quy định về kỷ luật của công ty.

+ Đối với lao động quản lý, kỹ thuật đang hưởng lương cố định trong toàn
công ty, nên chia sẻ với công ty bằng việc tạm thời điều chỉnh giảm lương từ 10%
- 30%.
+ Sắp sếp thời gian làm việc nghỉ không hưởng lương, chỉ đảm bảo vừa đủ
nhân lực (không thừa) theo quy mô sản xuất hằng ngày của 2 nhà máy đối với CB
- CNV quản lý của 2 nhà máy, cán bộ nhân viên quản lý kỹ thuật - công nghệ
phục vụ trực tiếp sản xuất (làm việc theo ca) .
+ Sắp xếp luân phiên cho nghỉ từ 1 đến 2 ngày làm việc trong 1 tuần không
hưởng lương đối với CB - CNV phòng nghiệp vụ (làm việc theo giờ hành chính).
www.kinhtehoc.net