Sáng kiến kinh nghiệm, SKKN - Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn trong các trường tiểu học nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (7.49 MB, 19 trang )
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn
trong các trường tiểu học, nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ
Họ và tên nhóm tác giả
- Trần Thị Kim Liên, Trưởng phòng, số điện thoại: 0942525450
- Trần Trọng An, Phó Trưởng phịng, số diện thoại: 0915895868
- Đinh Thị Lan Anh, Chuyên viên, số điện thoại: 0944315336
Email:
Đơn vị cơng tác: Phịng Giáo dục và Đào tạo Nho Quan.
Lĩnh vực áp dụng: Quản lý Giáo dục cấp Tiểu học huyện Nho Quan
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Thực hiện Nghị quyết 29 - NQ/TW ngày 04 tháng 11 năm 2013 của Ban
chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XI "Về đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng u cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc
tế". Giáo dục phổ thông cần đạt tới mục tiêu cụ thể là tập trung phát triển trí tuệ,
thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi dưỡng năng
khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh; nâng cao chất lượng giáo dục toàn
diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin
học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tự học,
phát triển khả năng sáng tạo, khuyến khích học tập suốt đời.
Giáo dục tiểu học là cấp học nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân, do
vậy giáo viên tiểu học có vị trí, vai trị quan trọng. Giáo viên tiểu học là người
góp phần quyết định trong việc thực hiện hoạt động dạy và học có chất lượng.
Bàn về vị trí vai trị của người thầy giáo trong sự nghiệp giáo dục,
nguyên Thủ tướng Phạm Văn Đồng có nói: "Thầy giáo là nhân vật trung tâm
trong nhà trường, là người quyết định đào tạo nên những con người mới xã hội
chủ nghĩa". Chính vì vậy, thầy giáo phải khơng ngừng phấn đấu vươn lên, rèn
luyện, tu dưỡng phấn đấu về mọi mặt, để thực sự xứng đáng là người thầy giáo
xã hội chủ nghĩa.
Từ nhận thức về vai trò của người giáo viên như trên, là những cán bộ
quản lý, chúng tôi nhận thấy cần phải quan tâm đặc biệt tới công tác bồi dưỡng
đội ngũ giáo viên và xem đó là địi hỏi cấp bách cần được giải quyết. Trong
những năm qua Phòng Giáo dục và Đào tạo Nho Quan đã tập trung chỉ đạo, thực
hiện nhiều giải pháp có hiệu quả để bồi dưỡng đội ngũ giáo viên. Một trong
những biện pháp được Phòng Giáo dục và Đào tạo quan tâm chỉ đạo là nề nếp
sinh hoạt chuyên môn trong các nhà trường tiểu học trong toàn huyện, chất
1
lượng của các buổi sinh hoạt chun mơn góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ
từ đó nâng cao chất lượng giáo dục cấp giáo dục tiểu học. Chính vì vậy mà
chúng tôi đã chọn Đề tài: “Một số biện pháp chỉ đạo sinh hoạt chuyên môn
trong các trường tiểu học nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ ” nhằm tìm ra
các biên pháp chỉ đạo sinh hoạt chun mơn phù hợp, góp phần nâng cao hơn
nữa chất lượng giáo dục trong các trường tiểu học hiện nay.
B. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Nhân tố quyết định chất lượng học tập của học sinh là chất lượng dạy của
giáo viên. Vì vậy muốn nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục tiểu học thì
trước hết phải chăm lo nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Việc nâng cao
chất lượng đội ngũ giáo viên tiểu học cần gắn với cơng tác bồi dưỡng để nâng
cao trình độ chun môn nghiệp vụ, là điều kiện tiên quyết nhằm khẳng định sự
tồn tại của các nhà trường tiểu học nói chung. Nâng cao trình độ chun mơn
nghiệp vụ cho giáo viên cịn có ý nghĩa bền vững, có tác dụng lâu dài cho sự
phát triển của nhà trường và trước mắt là đáp ứng được yêu cầu đổi mới mục
tiêu, nội dung, phương pháp theo chương trình và sách giáo khoa mới.
Muốn nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ cho giáo viên thì ngồi
việc tự học, tự bồi dưỡng của mỗi giáo viên thì việc bồi dưỡng chun mơn,
nghiệp vụ cho giáo viên của các cấp quản lý có vai trị hết sức quan trọng. Một
hình thức bồi dưỡng mà qua đó giáo viên nhanh chóng tiếp cận được với những
vấn đề mới, những phương pháp mới, những hình thức tổ chức hay, những cách
đánh giá học sinh phù hợp… đó là các buổi sinh hoạt chun mơn.
Trong q trình quản lý, chỉ đạo chun mơn tiểu học của huyện Nho
Quan, qua quá trình nghiên cứu, dựa trên cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề
tài; từ những cách làm cũ đã thực hiện Phòng Giáo dục và Đào tạo Nho Quan
trong những năm trước đây, chúng tơi đã phân tích những ưu điểm, nhược điểm
của cách làm đó và áp dụng một số giải pháp mới để nâng cao chất lượng đội
ngũ giáo viên cấp tiểu học huyện Nho Quan. Sau đây chúng tôi xin trình bày
những giải pháp cũ đã làm và đề xuất những giải pháp mới được áp dụng trong 2
năm gần đây.
II. GIẢI PHÁP CŨ THƯỜNG LÀM
Trước năm học 2014 -2015 việc chỉ đạo tổ chức sinh hoạt chuyên môn ở
các trường tiểu học vẫn được tiến hành thường xuyên, nhưng cách tổ chức và
hiệu quả của nó thì khơng được như mong đợi. Cụ thể những giải pháp cũ đã chỉ
đạo thực hiện sinh hoạt chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên ở Cấp tiểu
học huyện Nho Quan như sau:
2
1. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn cấp huyện
Việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn cấp huyện vẫn tổ chức đều đặn mỗi
tháng 1 đến 2 chuyên đề, dựa vào các chuyên đề cấp trên triển khai xuống hoặc
sau khi chúng tơi đi tiếp thu về thì mới triển khai đến cán bộ quản lý và giáo
viên các nhà trường.
Trong mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn, đều tổ chức dự giờ, sau đó tập
trung trao đổi vào cách dạy của giáo viên, cuối cùng thì chủ tọa thống nhất cách
dạy, quy trình các tiết dạy của các mơn học để mọi giáo viên làm theo. Đơi khi
giảng viên chủ trì chuyên đề giảng giải, thuyết trình, cán bộ quản lý, giáo viên
thụ động tiếp thu, bắt trước làm theo, như vậy khơng có tính chủ động, khơng có
tính sáng tạo, hiệu quả không cao.
2. Chỉ đạo các trường tổ chức sinh hoạt chun mơn cấp trường, cấp tổ
Phịng Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các trường xây dựng và tổ chức sinh
hoạt chuyên môn cấp trường, cấp tổ hàng tuần, hàng tháng.
Ở các buổi sinh hoạt chuyên môn nhà trường phân cơng giáo viên chuẩn
bị tiết dạy, sau đó lên lớp dạy minh hoạ, rồi tổ chức rút kinh nghiệm tìm ra
những ưu điểm, hạn chế cách dạy của giáo viên và xếp loại giờ dạy, cuối cùng
thì chủ tọa thống nhất cách dạy, quy trình dạy các dạng bài của từng môn học để
giáo viên cùng thực hiện, bài dạy minh hoạ thường được coi là giờ dạy mẫu để
mọi giáo viên làm theo.
Tuy nhiên chỉ được tiết dạy đó, mơn đó và ở dạng bài kiểu mẫu đó khi
sang dạng khác, mẫu khác giáo viên khơng chủ động, không sáng tạo để áp dụng
được, cho nên việc sinh hoạt chuyên môn kiểu này giáo viên luôn luôn ở tư thế
bị động áp đặt.
Ưu điểm của giải pháp cũ
- Đã chú ý đến công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên để nâng cao trình độ
chun mơn nghiệp vụ cho giáo viên và thực hiện đúng Điều lệ trường tiểu học
và các quy định về chuyên môn của Sở Giáo dục và Đào tạo.
- Những việc làm trong giải pháp cũ đều là những công việc thường
xuyên, cần thiết phải làm. Những giải pháp đó ít, nhiều thì cũng mang lại kết
quả nhất định trong việc nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ cho giáo viên
của các nhà trường trong tồn huyện.
- Qua sinh hoạt chun mơn thì những vấn đề mới, văn bản mới, chủ
trương mới về giáo dục, bước đầu cán bộ quản lý giáo viên cũng nắm bắt được
để phục vụ cho công tác chỉ đạo, giảng dạy.
Nhược điểm của giải pháp cũ
3
- Với cách tổ chức sinh hoạt chuyên môn như vây, chưa thu hút được sự
tham gia tích cực, sáng tạo của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các nhà trường.
- Cán bộ quản lý thường áp đặt, dập khn máy móc, cứng nhắc theo
đúng quy trình, khơng phát huy tính sáng tạo, tiềm năng của giáo viên dẫn đến
giáo viên dạy học một cách thụ động, không dám đổi mới.
- Cán bộ quản lý chưa hiểu hết tâm tư nguyện vọng, những khó khăn của
giáo viên trong quá trình dạy học, vì vây giáo viên thường ngại chia sẻ, thường
xuyên đối phó khi bị kiểm tra, đánh giá.
- Hiệu quả trong sinh hoạt chuyên môn bị hạn chế.
III. GIẢI PHÁP MỚI CẢI TIẾN
1. Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn cấp huyện theo hướng đổi mới
Từ thực tế của việc tổ chức cũng như chỉ đạo sinh hoạt chun mơn đã trình
bày, từ năm học 2014-2015, chúng tôi đã rất quan tâm đến việc tổ chức cũng như chỉ
đạo việc tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hướng đổi mới, cụ thể đó là:
- Định kỳ mỗi tháng tổ chức ít nhất 01 buổi sinh hoạt chuyên môn cấp
huyện cho các cán bộ quản lý, giáo viên của các trường.
- Chủ đề của các buổi sinh hoạt chun mơn được lên kế hoạch từ tháng
trước, có nội dung sinh hoạt chuyên môn cụ thể để các nhà trường tổ chức cho
giáo viên nghiên cứu thảo luận viết bài nghiên cứu trước. Nội dung tập trung
chủ yếu vào các vấn đề mới như: dạy Tiếng Việt 1-CGD, dạy học theo Mơ hình
VNEN, áp dụng các thành tố của Mơ hình VNEN, Đánh giá học sinh theo
Thơng tư 30, dạy Mĩ thuật theo phương pháp mới, phương pháp bàn tay nặn bột,
“Đổi mới căn bản giáo dục toàn diện…”…
- Địa điểm tổ chức chuyên đề sinh hoạt chuyên mơn được ln phiên ở
các trường tiểu học, khuyến khích các trường tự nguyện đăng ký và khi lựa chọn
giáo viên dạy minh hoạ cũng khuyến khích giáo viên tự nguyện đăng ký.
- Lựa chọn đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên có năng lực, nhiệt tình
làm màng lưới, cốt cán từng môn học.
- Các tiết dạy minh họa không được dạy trước, dạy thử, giáo viên cùng
giáo viên trong tổ xây dựng kế hoạch bài dạy, trong q trình dạy, giáo viên có
thể linh hoạt điều chỉnh kế hoạch dạy học sao cho phù hợp với học sinh trong lớp.
- Lãnh đạo, chuyên viên phòng trực tiếp chủ trì buổi sinh hoạt chun mơn,
cùng trao đổi, tháo gỡ những khó khăn cho giáo viên trong q trình tổ chức giảng dạy.
- Khi dự giờ yêu cầu người dự phải chọn vị trí để thuận tiện quan sát học
sinh học tập, cùng tham gia các hoạt động cùng giáo viên giảng dạy, cùng học
sinh; đồng thời quan sát học sinh, nắm bắt được các hoạt động học của từng học
sinh …
4
- Khi trao đổi thảo luận chúng tôi luôn tạo điều kiện tốt nhất để giáo viên
nào cũng được tham gia ý kiến theo ý hiểu của mình, các ý kiến tập trung chủ
yếu vào việc học của học sinh, việc tổ chức cho học sinh học của giáo viên và
đặc biệt là chia sẻ kinh nghiệm của bản thân. Đồng thời người chủ trì tổ chức
sinh hoạt chun mơn, chuyên đề dẫn dắt buổi thảo luận tập trung nội dung
trọng tâm, tạo khơng khí thân thiện, cởi mở, linh hoạt trong việc xử lý các tình
huống trong quá trình thảo luận, tôn trọng, lắng nghe mọi ý kiến phát biểu,
không áp đặt ý kiến chủ quan.
- Mỗi người tham gia tự tìm ra những cái hay, yếu tố tích cực, cái học tập
được và cần rút kinh nghiệm từ đồng nghiệp của mình, chủ tọa khơng chốt,
khơng thống nhất quy trình chung.
- Kết thúc mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn cho các thành viên tham dự
viết lại những suy nghĩ, những điều mình thu hoạch và những băn khoăn trăn trở
hay kiến nghị đề xuất qua buổi sinh hoạt chuyên môn.
Với cách tổ chức sinh hoạt chuyên môn như trên thì lãnh đạo, chun viên
có cơ hội đi sâu, đi sát chuyên môn, hiểu được nguyên nhân của những khó khăn
của giáo viên, của các nhà trường trong việc tổ chức sinh hoạt chun mơn,
trong q trình dạy và học để có các biện pháp hỗ trợ, tư vấn kịp thời.
Qua các buổi sinh hoạt chuyên môn như thế sẽ phát huy tính sáng tạo của
mỗi giáo viên, sự linh hoạt trong giảng dạy của các giáo viên, trong giảng dạy
giáo viên sẽ quan tâm đến những khó khăn mà học sinh gặp phải trong quá trình
học tập, từ đó tìm hiểu ngun nhân và đưa ra biện pháp tư vấn, giúp đỡ học
sinh kịp thời trong từng tiết dạy, tạo điều kiện cho các giáo viên nhiệt tình, tích
cực, tự giác tham gia vào q trình đổi mới, nhờ đó mà chất lượng giáo dục
được nâng cao.
Khi các buổi sinh hoạt chuyên môn cấp huyện được tổ chức như thế thì
hiệu quả các buổi sinh hoạt chun mơn, chuyên đề cấp huyện được nâng cao rõ
rệt, từ đó góp một phần khơng nhỏ nâng cao được trình độ chuyên môn cho đội
ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các nhà trường.
Phòng Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các buổi sinh hoạt chuyên môn ở
các tổ, các trường, liên trường đều tiến hành như cách làm của buổi sinh hoạt
chun mơn cấp huyện có sự sáng tạo, linh hoạt, phù hợp với đội ngũ và điều
kiện của từng nhà trường.
2. Thành lập và tổ chức sinh hoạt chuyên môn liên trường đối với các
môn Tiếng Anh, Âm nhạc, Thể dục, Mĩ thuật
Từ đầu năm học 2012-2013, các giáo viên dạy các môn Tiếng Anh, Âm
nhạc, Thể dục, Mĩ thuật được thành lập thành các tổ sinh hoạt chuyên môn liên
5
trường, tạo cơ hội cho các giáo viên được đào tạo cùng trình độ chun mơn
được sinh hoạt chun mơn với nhau. Cụ thể:
- Toàn huyện thành lập 09 tổ sinh hoạt chuyên môn liên trường đối với
các môn Tiếng Anh, Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục; trong đó Tiếng Anh 03 tổ, Âm
nhạc, Mĩ Thuật, Thể dục mỗi môn 02 tổ.
- Tổ chức hướng dẫn các tổ lập kế hoạch và tổ chức các buổi sinh hoạt
ngay từ đầu năm học.
- Tổ chuyên môn liên trường sinh hoạt định kỳ mỗi tháng ít nhất một lần.
- Địa điểm tổ chức luân phiên tại các trường tiểu học.
- Địa điểm đặt ở đâu thì cán bộ quản lý ở trường đó chỉ đạo, giám sát và
quản lý buổi sinh hoạt chuyên môn.
- Lãnh đạo chuyên viên thường xuyên tham dự các buổi sinh hoạt chuyên
môn liên trường của các tổ.
- Lựa chọn các giáo viên có trình độ năng lực để làm tổ trưởng, Tổ phó tổ
sinh hoạt chun mơn liên trường. Mỗi tổ có một tổ trưởng, một tổ phó, một thư
ký. Tổ trưởng, tổ phó theo Quyết định của Trưởng phòng, thư ký do các thành
viên trong tổ bầu.
- Nhiệm vụ của tổ trưởng:
+ Xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn của tổ.
+ Chuẩn bị nội dung của từng buổi sinh hoạt chun mơn.
+ Chủ trì, điều hành các buổi sinh hoạt chuyên môn và chịu trách nhiệm
trước Trưởng phòng về tổ chức, chất lượng các buổi sinh hoạt chun mơn của
tổ mình.
+ Phân cơng nhiệm vụ cho các thành viên trong tổ.
+ Báo cáo với cán bộ quản lý trường đặt địa điểm sinh hoạt chuyên môn
nội dung của buổi sinh hoạt.
+ Báo cáo với lãnh đạo, chun viên Phịng tình hình làm việc, những
kiến nghị đề xuất…sau mỗi buổi sinh hoạt chuyên môn.
- Nhiệm vụ của tổ phó:
+ Cùng tổ trưởng xây dựng kế hoạch hoạt động chuyên môn của tổ.
+ Chuẩn bị nội dung, chủ trì và điều hành các buổi sinh hoạt chuyên môn
khi được tổ trưởng ủy quyền.
- Nhiệm vụ của thư ký ghi nghị quyết của buổi sinh hoạt chuyên môn.
- Nhiệm vụ của các thành viên trong tổ sinh hoạt chuyên môn.
+ Tham dự đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn.
6
+ Chấp hành, chuẩn bị chu đáo khi được sự phân công nhiệm vụ của tổ
trưởng.
+ Nghiên cứu bài dạy, tài liệu,… trước buổi sinh hoạt chuyên môn để
tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến.
+ Báo cáo với cán bộ quản lý nhà trường trước một tuần khi buổi sinh
hoạt chun mơn đặt tại trường mình.
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn
+ Chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học, Dạy học theo chuẩn kỹ
năng các môn học.
+ Trao đổi, thảo luận: Tình hình khó khăn thuận lợi khi thực hiện các tiết,
chương khó theo phân mơn giảng dạy. Nội dung kiến thức khó trong tháng, bàn
biện pháp để tháo gỡ. Đánh giá học sinh theo thông tư 30. Cách thức, nội dung
xây dựng đề kiểm tra đánh giá. Cách sử dụng đồ dùng thiết bị, bảo quản và làm
đồ dùng dạy học thực hiện trong tháng, tài liệu sách giáo khoa … Việc thực hiện
tích hợp giáo dục đạo đức; học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM; bảo
vệ môi trường; giáo dục kỹ năng sống…
- Đặc biệt ở tất cả các buổi sinh hoạt chuyên môn liên trường các tổ phải
tổ chức giao lưu với học sinh ở trường đặt địa điểm như: các hoạt động ngoại
khóa, văn nghệ, thi đấu thể thao…
- Tổ chức buổi tổng kết sinh hoạt chuyên môn liên trường cuối năm, giao
lưu với học sinh và giáo viên của một trường đặt địa điểm: văn hoá văn nghệ,
thể dục thể thao, hoạt động ngoại khóa, tổ chức học sinh vẽ…tuỳ thuộc vào đặc
trưng của từng môn.
Do trước đây số giáo viên dạy các môn học này chưa được tuyển dụng
nhiều, chưa tổ chức sinh hoạt chuyên môn liên trường, là môn đặc thù, năng
khiếu không sinh hoạt chuyên môn để trao đổi thảo luận nên chưa biết năng lực,
chun mơn nghiệp vụ đến đâu cịn khiếm khuyết về chuyên môn điểm nào.
Xong từ khi triển khai, chỉ đạo tổ chức sinh hoạt chuyên môn liên trường các
giáo viên này đã được trao đổi dự giờ, thảo luận, chia sẻ góp ý cho nhau, chất
lượng và hiệu quả giáo dục được nâng lên rõ rệt thể hiện thông qua các cuộc thi,
hội thi, sân chơi trí tuệ… Ví dụ học sinh tham gia Olympic tiếng Anh qua mạng
Internet năm học 2015-2016, tồn huyện có 16 em được tham gia cấp Quốc gia,
kết quả có 01 em đạt huy chương Bạc, 02 em đạt huy chương đồng và 04 em đạt
giải khuyến khích.
3. Chỉ đạo các trường tổ chức sinh hoạt chuyên môn cấp trường, cấp
tổ theo hướng đổi mới
7
Việc chỉ đạo sinh hoạt sinh hoạt chuyên môn cấp trường, cấp tổ được
chúng tôi đặc biệt quan tâm, cụ thể:
- Chỉ đạo các trường xây dựng kế hoạch sinh hoạt chuyên môn ngay từ
đầu năm học, cấp trường mỗi tháng 01 chuyên đề, cấp tổ mỗi tháng ít nhất 01
chuyên đề.
- Việc lựa chọn nội dung các chuyên đề phải tùy thuộc vào điều kiện của
mỗi nhà trường, vào nhu cầu của giáo viên cần lựa chọn và nhiệm vụ trọng tâm
trong năm học, không dàn trải, không chung chung.
- Nội dung các chuyên đề nhằm bồi dưỡng kiến thức cơ bản, chủ yếu của
từng mơn học, chương trình môn học, chuẩn kiến thức, kỹ năng, kiến thức về
tâm lý lứa tuổi, về đổi mới phương pháp giảng dạy, đánh giá, nhận xét học sinh,
những vấn đề mới...
- Để chuẩn bị cho mỗi buổi sinh hoạt chun mơn thì cán bộ quản lý cùng
với tổ trưởng chuyên môn cùng trao đổi, thống nhất thời gian, địa điểm, phương
tiện và nội dung của buổi sinh hoạt chuyên môn tập trung vào những nội dung
mới giáo viên cần, nội dung giáo viên cịn gặp khó khăn để cùng nhau trao đổi
tháo gỡ.
- Trong sinh hoạt chuyên môn cấp tổ, chuyên môn cấp trường tổ chức cho
các thành viên cùng nhau dự giờ, cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm của mỗi giáo
viên, lấy trọng tâm là trao đổi, thảo luận về các chủ đề, nội dung giảng dạy, tháo
gỡ những khó khăn vướng mắc của giáo viên khi giảng dạy cũng như giáo dục
học sinh, không xếp loại giờ dạy và không thống nhất quy trình cách dạy, khơng
áp đặt khn mẫu, tạo điều kiện đổi mới sáng tạo phát triển tư duy của mỗi
thành viên, phù hợp với điều kiện của giáo viên và nhà trường, lấy hiệu quả chất
lượng đội ngũ, chất lượng học sinh làm mục tiêu chính.
- Cán bộ quản lý các trường là người chủ trì các buổi sinh hoạt chuyên môn,
cán bộ quản lý, tổ trưởng chuyên môn là người nắm vững chuyên môn, nắm bắt
được tâm tư tình cảm, những khó khăn của giáo viên từ đó trong sinh hoạt chun
mơn mới tháo gỡ được khó khăn cho giáo viên nhằm nâng cao chất lượng chuyên
môn cho đội ngũ.
- Lãnh đạo, chuyên viên và màng lưới cốt cán thường xuyên dự các buổi
sinh hoạt chuyên môn cấp trường, cấp tổ.
Với cách chỉ đạo sinh hoạt chun mơn cấp trường, cấp tổ như trên thì
mỗi giáo viên luôn tự tin, chủ động, sáng tạo và biết cách tự điều chỉnh mình
trong chun mơn, đổi mới phương pháp giảng dạy, hình thức tổ chức dạy học...
từ đó tìm ra được biện pháp hữu hiệu nhất để nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy
và học. Khi đó mối quan hệ giữa các đồng nghiệp trở nên gần gũi, thân thiết
hơn, biết chia sẻ khó khăn với đồng nghiệp, sẵn sàng giúp đỡ nhau và điều thành
8
công hơn cả là kết quả học tập của học sinh được cải thiện, học sinh sẽ tự tin
hơn trong q trình học tập, được cơ giáo và bạn bè, tư vấn giúp đỡ, sửa sai kịp
thời.
4. Chỉ đạo và tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo cụm trường
Từ đầu năm học 2015-2016, với đặc thù về địa lý tự nhiên của huyện,
chúng tôi đã chia 27 trường tiểu học thành 3 cụm sinh hoạt chuyên môn liên
trường và cụm 04 trường dạy học theo Mơ hình VNEN: Phú Long, Phú Lộc, Thị
trấn Nho Quan và Thạch Bình.
- Sinh hoạt cấp cụm trường được thực hiện ít nhất 1 lần/năm học do các
trường luân phiên đăng cai tổ chức.
- Khi đặt địa điểm ở trường nào thì cán bộ quản lý ở trường đó là người
chủ trì, với sự tư vấn, giúp đỡ của lãnh đạo, chuyên viên phòng và tổ màng lưới
cốt cán.
- Cách thức tổ chức như các buổi sinh hoạt chun mơn cấp huyện, có
linh hoạt sáng tạo phù hợp với đặc điểm tình hình của trường đặt địa điểm.
Qua các buổi sinh hoạt chuyên môn theo cụm trường, cán bộ quản lý, giáo
viên trong từng trường được rèn luyện thêm kỹ năng ứng xử văn hóa, giao tiếp,
giảng dạy. Qua các buổi sinh hoạt đó các đồng nghiệp của các trường bạn nhận
xét, đánh giá một cách khách quan về phương pháp dạy học, giúp bản thân mỗi
giáo viên nhận ra những thế mạnh để phát huy cũng như khắc phục những hạn
chế, thiếu sót.
Hình thức sinh hoạt chuyên môn theo cụm trường, đã giúp nhiều cán bộ
quản lý, giáo viên nắm vững kiến thức hơn, tự tin hơn trong chuyên môn, nghiệp
vụ, nhất là học hỏi được cách triển khai các phương pháp dạy học mới sao cho
phù hợp với đơn vị, học sinh lớp mình phụ trách.
Thực tế cho thấy,với hình thức tổ chức theo cụm trường không những
giúp cán bộ quản lý, giáo viên tích lũy được nhiều kinh nghiệm mà cịn được
giao lưu, học hỏi những cách làm hay của trường bạn. Qua đó cịn được chia sẻ
với các cấp lãnh đạo về những khó khăn trong thực tế giảng dạy, từ đó được
định hướng những cách làm hay, phù hợp và hiệu quả hơn.
Tính mới, tính sáng tạo của giải pháp
- Giải pháp mới đã khắc phục được những tồn tại mà giải pháp cũ chưa
làm được.
- Tạo cơ hội cho giáo viên tự học tập, rút kinh nghiệm và học tập lẫn
nhau. Tìm giải pháp để nâng cao chất lượng học tập của học sinh. Mỗi giáo viên
tự rút ra bài học để áp dụng vào từng môn học, bài học hằng ngày.
9
- Trong quá trình trao đổi giờ dạy minh hoạ tập trung hoạt động học của
học sinh, không xếp loại giờ dạy, không so sánh giáo viên này với giáo viên
khác...
- Góp phần tích cực trong việc tạo mối quan hệ chia sẻ, học tập, giúp đỡ
nhau giữa giáo viên và cán bộ quản lý, giữa giáo viên với giáo viên, giữa các tổ,
khối chuyên môn trong trường và giữa các trường với nhau.
- Là cơ hội để mỗi cán bộ, giáo viên được phát huy khả năng sáng tạo,
đóng góp sáng kiến kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng
yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục cấp học hiện nay, chuẩn bị hành
trang thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa theo Nghị quyết của Quốc hội.
Một số hình ảnh về việc chỉ đạo, tổ chức sinh hoạt chuyên môn của
Cấp Tiểu học huyện Nho Quan (có phụ lục kèm theo).
C. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN
Trong thời gian thử nghiệm, áp dụng các giải pháp nêu trên, chúng tôi đã
thu được kết quả rất tốt trong việc bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo
viên và góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, cụ thể số các
buổi sinh hoạt chuyên môn đã được tổ chức như sau:
1. Cấp huyện
TT
1
2
3
4
5
6
Nội dung
Thành phần tham gia, địa điểm
Số lượng
Dạy học Tiếng Việt-CGD
Cán bộ quản lý và giáo viên
dạy lớp 1 năm 2014-2015, tại
TH Thạch Bình
160
Nâng cao năng lực đánh CBQL và Tổ trưởng tổ chuyên
giá học sinh tiểu học theo môn của 27 trường, tại TH Phú
TT 30
Lộc
130
Nâng cao năng lực cho Giáo viên Tiếng Anh, TH Thị
giáo viên Tiếng Anh tiểu trấn
học
34
Dạy học theo Mơ hình Phó hiệu trưởng và Tổ trưởng
VNEN
chuyên môn 27 trường, Tại TH
Phú Long
90
Dạy học Tiếng Việt-CGD
CBQL và giáo viên dạy lớp 1
năm 2015-2016, Tại TH Thạch
Bình
Dạy tiếng Anh tiểu học Giáo viên Tiếng Anh của 27
theo chương trình và trường, Tại TH Văn Phong
160
36
10
SGK mới
7
8
9
Dạy Mĩ Thuật theo PP Cán bộ quản lý và GV Mĩ thuật
mới
của 27 trường, tại TH Gia
Tường
50
Dạy theo PP bàn tay nặn Phó hiệu trưởng và Tổ trưởng
bột
chuyên môn 27 trường, TH
Đồng Phong
90
Dạy học Tiếng Việt-CGD
Cán bộ quản lý và giáo viên
dạy lớp 1 năm 2015-2016, Tại
TH Thượng Hoà
160
10 Dạy Mĩ Thuật theo PP Cán bộ quản lý và GV Mĩ thuật
mới
của 27 trường, tại TH Phú Sơn
50
11 Dạy Tốn theo Mơ hình Phó hiệu trưởng và Tổ trưởng
Trường học mới
chuyên môn 27 trường, TH Thị
trấn Nho Quan
90
(Mẫu Ba)
12 Dạy học Tiếng Việt-CGD
Cán bộ quản lý và giáo viên
dạy lớp 1 năm 2015-2016, tại
TH Lạng Phong
160
13 Dạy Tiếng Việt theo Mơ Phó hiệu trưởng và Tổ trưởng
hình VNEN
chun mơn 27 trường, TH
Thạch Bình
90
14 Nâng cao năng lực đánh Cán bộ quản lý và Tổ trưởng tổ
giá học sinh tiểu học theo chuyên môn của 27 trường, tại
TT 30
TH Đồng Phong
90
Mẫu : Luật chính tả
15 Dạy học Tiếng Việt-CGD
Mẫu: Luyện tập tổng hợp
Cán bộ quản lý và giáo viên
dạy lớp 1 năm 2015-2016, TH
Thị trấn Nho Quan
160
2. Các tổ sinh hoạt chuyên môn liên trường
Tổ
Tiếng Anh
Mĩ thuật
Âm nhạc
Năm học
Số tổ
Số buổi
Số giáo viên từng tổ
2014-2015
3
24
34
2015-2016
3
27
38
2014-2015
1
8
17
2015-2016
2
18
21
2014-2015
2
16
26
2015-2016
2
18
26
11
Thể dục
2014-2015
2
16
26
2015-2016
2
18
25
3. Cấp trường, cấp tổ
Năm học
Cấp tổ
Cấp trường
2014-2015
435
249
2015-2016
438
259
4. Cụm trường
Năm học
Số buổi
Số người
tham gia
Địa điểm
2015-2016
04
676
TH Sơn Thành, TH Yên Quang, TH
Đức Long, TH Phú Lộc
5. Thông kê số giáo viên giỏi các cấp
Năm học
Cấp trường
Cấp huyện
Cấp tỉnh
2014-2015
263
163
67
2015-2016
296
201
67
Như vậy với việc chỉ đạo và tổ chức sinh hoạt chuyên môn từ cấp tổ đến
cấp huyện trong hai năm học qua tất cả cán bộ quản lý và giáo viên trong các
môn học, trong các nhà trường đều được bồi dưỡng chun mơn nghiệp vụ góp
phần khơng nhỏ để nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ, từ đó chất lượng
giáo dục của huyện miền núi Nho Quan ngày càng khởi sắc.
D. ĐIỀU KIỆN VÀ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG
- Muốn nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt chun mơn nói riêng,
chất lượng đội ngũ nói chung thì cán bộ quản lý cấp phịng phải là những người
có năng lực, có trình độ chun mơn vững vàng, có kỹ năng tổ chức và quản lý
tốt, nhiệt tình, trách nhiệm trong cơng việc, luôn sáng tạo, dám nghĩ dám làm,
dám chịu trách nhiệm, là người tiên phong trong việc thực hiện đổi mới giáo
dục.
- Lãnh đạo, chuyên viên phòng và cán bộ quản lý các trường phải xây
dựng kế hoạch chỉ đạo, tổ chức thực hiện phù hợp với điều kiện cụ thể của từng
buổi sinh hoạt chuyên môn, đồng thời phải nắm bắt được tâm tư, tình cảm và
những nhu cầu cần thiết bồi dưỡng về chuyên môn của giáo viên, từ đó có
những chun đề sinh hoạt chun mơn phù hợp, đúng mục đích, thiết thực thì
mới có hiệu quả để nâng cao chất lượng chuyên môn đội ngũ.
12
Sau khi nghiên cứu và áp dụng đề tài trên tại huyện Nho Quan, chúng tôi
nhận thấy rằng đề tài mà chúng tơi nghiên cứu có ý nghĩa rất quan trọng trong
việc nâng cao chất lượng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên trong
tồn huyện, góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục của các
trường tiểu học.
Chúng tôi thiết nghĩ rằng, những giải pháp trên đã áp dụng có hiệu quả
cao trong tất cả các trường tiểu học của huyện Nho Quan. Như vậy có thể áp
dụng được ở các đơn vị khác trong và ngồi tỉnh.
Rất mong được sự góp ý của đồng nghiệp và các cấp quản lý giáo dục để
đề tài nghiên cứu của chúng tơi được hồn thiện hơn, giúp chúng tơi có thêm bài
học kinh nghiệm chỉ đạo, tổ chức các hoạt động giáo dục nói chung, hoạt động
sinh hoạt chun mơn nâng cao chất lượng đội ngũ nói riêng, phấn đáu hoàn
thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao./.
Nho Quan, ngày 10 tháng 4 năm 2016
XÁC NHẬN
CỦA PHÒNG GD&ĐT
NHÓM TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
Trần Thị Kim Liên, Trần Trọng An, Đinh Thị Lan Anh
PHỤ LỤC 1:
Một số hình ảnh về việc chỉ đạo, tổ chức sinh hoạt chuyên môn của
Cấp Tiểu học huyện Nho Quan.
13
Ảnh 1: Sinh hoạt chuyên môn cấp huyện: Dạy tiếng Anh tiểu học theo chương
trình và SGK mới, tại Trường Tiểu học Văn Phong, tháng 9, năm 2015
Ảnh 2: Sinh hoạt chuyên môn cấp huyện: dạy Tiếng Việt 1-CGD,
tại Trường Tiểu học Thạch Bình, tháng 3, năm 2016
14
Ảnh 3: Sinh hoạt chuyên môn Tổ Mĩ thuật: tiết dạy minh họa,
tại Trường Tiểu học Gia Tường, tháng 9, năm 2015
Ảnh 4: Sinh hoạt chuyên môn Tổ Mĩ thuật, tại Trường Tiểu học Phú Sơn,
tháng 10, năm 2015
15
Ảnh 5: Sinh hoạt chuyên môn Tổ Tiếng Anh, tại Trường Tiểu học Sơn Thành
Ảnh 6: Sinh hoạt chuyên môn cấp trường tại Trường Tiểu học Xích Thổ
16
Ảnh 7: Sinh hoạt chuyên môn cấp trường tại Trường Tiểu học Thạch Bình
Tiết dạy minh họa: Tiếng Việt- Lớp 2 theo Mơ hình trường học mới
Ảnh 8: Sinh hoạt chuyên môn cấp trường tại Trường Tiểu học TT Nho Quan
Hướng dẫn cách tổ chức trị chơi theo Mơ hình trường học mới
17
Ảnh 9: Sinh hoạt chuyên môn cấp cụm trường: Tiết dạy minh họa,
tại Trường Tiểu học Thượng Hòa
Ảnh 10: Sinh hoạt chuyên môn cấp cụm trường tại Trường Tiểu học Xích Thổ
18
Ảnh 11: Tổng kết và giao lưu của Tổ Tiếng Anh tại Trường Tiểu học Phú Long
tháng 5, năm 2015
Ảnh 12: Tổng kết và giao lưu của Tổ Tiếng Anh tại Trường Tiểu học Đồng Phong
tháng 5, năm 2016
19
