NGHIEN CLTU - TRAO DOI
TdlCdCtPTAlsANTKONGLUATHiNHSlTVI^NAM
ô:;
;
i.''ôi ã :
.;:ã;
ã:ã<':'ã
v'-'js
0;.'(-!'
ã'.'>ã"ã'ã'
ThS. PHAM VAN BAU *
T
rong luat hinh sir Viet Nam, tdi cudp tai
nhdm... " la dau hieu bat budc phai cd d tat
san la mdt trong cac tdi xam pham sd
ca cac hanh vi khach quan dugc quy -dinh
hiiu CO tinh chiem doat dugc quy dinh va xet
trong dieu luat la "dimg vii luc", "de doa
xu theo luat hinh su kha sdm,^'^ hien nay tdi
dimg vii luc ngay tiic khac" va "hanh vi
cudp tai san dugc quy dinh tai Dieu 133
khac" hay chi bat budc phai cd d dang hanh
BLHS nam 1999 (sau day gpi tit la BLHS).
vi khach quan la "hanh vi khac"? Trong
Tuy dugc quy dinh va xet xir sdm nhu vay
khoa hpc luat hinh sir Viet Nam hien nay cd
nhung trong li luan va thuc tien van cdn cd
cac nhdm y kien sau:
su nhan thiic khac nhau ve hanh vi khach
Y kien thii nhat cho rang: Dau hieu "Idm
quan ciia tdi pham nay dupe quy dinh trong
cho ngudi bi tdn cdng Idm vdo tinh trgng
luat, CO quan cd tham quyen ciing khdng kip
khdng the chdng cu duoc nhdm... " chi ddi
thdi ban hanh van ban giai thich quy dinh
hoi phai cd d dang hanh vi thii ba la "hanh vi
cua luat, viec cd cac each hieu khac nhau ve
khac" ma khdng ddi hdi phai cd d hanh vi
quy dinh cua luat, nhat la ciia nhirng ngudi
"dung vii luc" va "de doa dimg vii lire ngay
lam cdng tac ap dung phap luat trong cac co
tire khic" P
quan tien hanh td tung se lam cho cong tac
Y kien thii hai cho rang: Dau hieu "Idm
ap dung phap luat hinh sir trong thuc tien
cho ngudi bi tdn cdng Idm vdo tinh trgng
thieu chinh xac va khdng thdng nhat, lam
khdng the chdng cu duoc nhdm..." la hau
giam chat lugng xet xir. Bai viet nay tiep tuc
qua bat budc ddi vdi tat ca cac nhdm hanh vi
trao ddi va neu ra y kien cua ca nhan ve hanh
di lien trude dd da dugc md ta trong dieu
vi khach quan cua tdi cudp tai san dugc quy
luat.^^^ Theo y kien nay, dii la hanh vi "dimg
dinh tai Dilu 133 BLHS.
vii luc", hay "de doa dung vii luc ngay tiic
•
Dilu 133 BLHS quy dinh: "Ngudi ndo
khac" hay "hanh vi khac" deu phai lam cho
dimg vu luc, de dog dung vii luc ngay tire
ngudi bi tan cdng lam vao tinh trang khdng
khdc hoac cd hdnh vi khdc Idm cho ngudi bi
the chdng cu dugc nham chiem doat tai san
tdn cdng lam vdo tinh trgng khdng the chdng
mdi dugc coi la hanh vi khach quan cua tdi
cu duoc nhdm chiem dogt tdi sdn,..." .
cudp tai san va trong su ket hgp vdi cac diu
Theo quy dinh tren, cau hdi dat ra la dau
hieu "Idm cho ngudi bi tdn cdng lam vdo
tinh
trgng khdng
the chdng
TAP CHI LUAT HOC SO 10/2010
cu
duoc
* Giang vien chinh Khoa luat hinh sir
Truong Dai hoc Luat Ha Noi
NGHIEN CCrU - TRAO DOI
hieu khac nhu loi, chu thi tdi pham dugc coi
cudp tai san nhu tdi cudng doat tai san, tdi
la hoan thanh. Nlu cac hanh vi "dung vii
cudp giat tai san, tdi cdng nhien chiem doat
lire", "de doa dung vii luc ngay tiic khic"
tai san thi hieu hanh vi pham tdi cua tdi
hoac "hanh vi khac" khdng lam ngudi bi tin
cudp tai san theo quy dinh ciia Dieu 133
cdng lam vao tinh trang khdng thi chdng cu
BLHS nhu y kien thii hai la chinh xac. "...
dugc nhim chilm doat tai san thi day la
dung vU luc, de dog diing vii luc ngay ticc
trudng hgp pham tdi chua dat.
khdc hoac co hdnh vi khdc" la ba dang hanh
Y kien thii ba cho ring: Ddi vdi nhdm
vi khach quan cua tdi cudp tai san va ba
hanh vi "dung vu luc" thi khdng bit budc
dang hanh vi nay cd diem chung (hau qua
phai gay ra hau qua "Idm cho ngudi bi tdn
chung) la "lam cho ngudi bi tdn cdng Idm
cdng Idm vdo tinh trgng khdng thi chdng cu
vdo tinh trgng khdng the chdng cu duoc
duoc nhdm..." cdn ddi vdi hai nhdm hanh
(nhung vdi cac bieu hien cu thi khac nhau
vi "de doa dung vii luc ngay tiic khic hoac
tiiy thupc vao hanh vi thuc te) nhdm chiim
cd hanh vi khac" thi bit budc phai gay ra
dogt tdi sdn" .
i,
hau qua la "Idm cho ngudi bi tdn cdng Idm
- Ddi vdi hanh vi "diing vii luc Idm cho
vdo tinh trgng khdng the chdng cu duoc
ngudi bi tdn cdng lam vdo tinh trgng khdng
nhdm..."
mdi dugc coi la hanh vi khach
the chdng cu duoc nhdm chiem dogt tdi
quan cua tdi cudp tai san va tdi pham dupe
sdn": Theo each bieu phd bien hien nay
coi la hoan thanh.^'*^ Sd dl cd cac each bilu
"duoc hieu Id hdnh vi diing sue mgnh vat
khac nhau tren day ca trong li luan va thue
chdt (cd hoac khdng sic dung cdng cu,
tien la do cac co quan nha nude cd tham
phuong tien phgm tdi nhu dao, sung... trg
quyen chua kip thdi tdng ket va cd hudng
giup) tdc dong den thdn the ngudi hi tdn
din mot each day du ve cac hanh vi dugc
cdng (thudng Id ngudi chu tdi sdn hoac
coi la hanh vi pham tdi ciia tdi cudp tai san
ngudi cd trdch nhiem qudn li, bdo ve tdi
ma mdi chi cd mdt sd hudng dan cd tinh
sdn) Idm cho ngudi bi tdn cdng lam vdo
chat cap bach mdt sd vin de cu the cua tdi
tinh trgng khdng the chdng cu duoc nhdm...
pham nay ma thuc tien xet xir dat ra trong
Bdng hdnh vi tdn cdng nhu vay, ngudi
hdi nghi tdng ket cdng tac cua nganh toa an.
phgm tdi khdng chi nhdm (mong mudn) md
Quy dinh cua dieu luat ciing chua that sir rd
tren thuc te thudng dd lam te liet su chdng
rang nen mdt dilu luat cd the cd nhieu each
cu cua ngudi bi tdn cdng, Idm cho khd ndng
bilu khac nhau nhu tren.
thuc te cua su chdng cu khdng the xdy ra
Theo chiing tdi, tir quy dinh ciia Dieu
hoac Idm cho ngudi bi tdn cdng bi te liet ve
133 BLHS va dat trong mdi lien he vdi mdt
y chi, khdng ddm khdng cu" .'^^ Vi du: lam
sd tdi xam pham sd hiiu cd tinh chiem doat
cho ngudi bi tan cdng bi thuong tich, bi trdi
khac cd tinh chit cdng khai, gin gui vdi tdi
lai, bi nhdt lai tham chi bi giet chet nham
TAP CHi
LUAT HOC SO
10/2010
NGHIEN CLTU - TRAO DOI
chilm doat tai san. Khi ngudi bi tin cdng da
bi tdn cdng khdng the khdng cu dugc, nhu
(bi trdi, bi thuong, bi chit, bi tudc tu do...)
ddnh, chem, bdn, trdi... ".^^^ Theo dinh
nhu vay chinh la hp da "lam vdo tinh trgng
nghia nay, lam cho ngudi bi tin cdng lam
khdng the chdng cu duoc " ma dilu luat quy
vao tinh trang khdng the chdng cu dugc la
dinh. Day la diu hieu cho phep phan biet
dau hieu bat budc ciia tdi cudp tai san.
hanh vi dung vii luc trong \o\ cudp tai san
- Ddi vdi hanh vi "de dog diing vU luc
CO tinh chat nguy hiem cao so vdi hanh vi
ngay ticc khdc Idm cho ngudi bi tdn cdng
dung vii lire nhung ngudi cd hanh vi khdng
Idm vdo tinh trgng khdng the chdng cu
nhim "duong diu" va ciing khdng lam te
dugc nhdm chiem dogt tdi sdn" theo each
liet y chi ciia ngudi bi tan cdng ma chi de
hieu phd bien hien nay la trudng hgp ngudi
dl dang thuc hien hanh vi chiem doat tai
pham tdi khdng dung vu luc nhu tren ma
san mdt each nhanh chdng trong tdi cudp
bang ldi de doa (dpa giet chet, dpa gay
giat tai san (Dieu 136 BLHS) nhu danh vao
thuong tich hoac tdn hai siic khoe) hoac cir
tay cho rdi tai san rdi nhanh chdng chiem
chi (di dao, siing vao ngudi) hoac va
doat, xd nga ngudi khac rdi nhanh chdng
thudng la ket hgp ca hai (cd ldi ndi, cir chi
chiem doat tai san va nhanh chdng tau
de doa va kem theo cdng cu, phuong tien
thoat. Vi vay neu hanh vi dung vii lire ma
trg giup) dpa se dung vii luc ngay tiic khac
khdng lam cho ngudi bi tan cdng lam vao
neu ngudi bi tan cdng (ngudi chii tai san,
tinh trang khdng the chong cir dugc, "khdng
ngudi quan li tai san, ngudi than cua ngudi
den mice Idm te liet y chi phdn khdng cua
chii tai san...) chdng cu lai. Bang hanh vi
ngn nhdn hoac Idm cho su phdn
khdng
de dpa, vi du: dpa dam, chem hay ban chet
khdng the xdy ra nhdm chiem dogt tdi sdn"
ngay... nhu vay, ngudi pham tdi (mong
nhu dinh (mong mudn) danh, ban, chem...
mudn) va thuc te thudng da khdng che
bi thuong ngudi khac nham chiem doat tai
dugc y chi cua ngudi bi tan cdng, lam cho
san cua hp nhung lai ban chech hoac bi
ngudi bi tan cdng bi te liet y chi khang cu,
ngudi nay tranh dugc va ngan chan "hay
ngudi bi tan cdng sg bi giet chet ngay, sg
chdng lai dugc va cung khdng chiem doat
bi gay thuong tich ngay hoac sg qua ma bi
dugc tai san la trudng hgp pham tdi chua
ngat, bi chet nen khdng cd dieu kien khang
dat. Td trinh ve hai du thao Phap lenh ngay
cu lai. Khi da lam te liet y chi khang cu
19/10/1970 ciia TANDTC,
VKSNDTC,
hoac lam cho ngudi bi tan cdng bi ngat, bi
BCA giri Uy ban thudng vu Qude hdi ciing
chet nhu vay, tdi cudp tai san dugc coi la
cd viet: "Cudp Id dung bgo luc de chiem
hoan thanh. Va khi ngudi bi tan cdng
dogt, dung bgo luc (nay la diing vU luc) Id
khdng cd dieu kien de chdng cu nhu vay
diing sice mgnh vat chdt gdy nguy hiem din
chinh la hp da "lam vdo tinh trgng khdng
tinh mgng, siic khoe hay Id Idm cho ngudi
the chdng cu dugc " ma dieu luat cd ndi tdi
TAP CHi LUAT HOC SO 10/2010
NGHIEN CCrU - TRAO DOI
va day cung la diu hieu quan trpng cho
bi tdn cdng khdng the ngdn cdn dugc viec
phep phan biet hanh vi "de dog diing vU
chiem dogt. Do vdy, nhiing hdnh vi ndy
luc ngay tiec khdc" trong tdi cudp tai san
dugc coi Id co cung tinh chdt nhu hdnh vi
cd dau hieu nay vdi hanh vi "de dog se
diing vii luc vd hdnh vi de dog diing vii luc
diing VM luc" trong tdi cudng doat tai san
ngay tiec khdc. Chiing deu cd khd ndng de
khdng cd dau hieu nay ma chi cd kha nang
bep hoac Idm te liet su khdng cu vd dugc
khdng ehl y chi cua ngudi bi de dpa, ngudi
quy dinh la dgng hdnh vi khdch quan thii ba
bi de doa van cd dieu kien suy nghi, can
ciia tdi cudp tdi sdn".^^^ Vi du: Hanh vi dau
nhac de lira chpn viec chdng lai nlu muda
doe bang thude ngii, hanh vi dimg thudc gay
O tdi cudng doat tai san ngudi pham tdi
me, hanh vi dung rugu hoac chat kich thich
khdng nham (mong mudn) lam cho ngudi
khac dau ddc lam mat kha nang phan khang
bi de doa lam vao tinh trang khdng thi
cua ngudi bi tan cdng la nhiing trudng hgp
chdng cu dugc va thuc t l ngudi bi tin cdng
cu the ciia hanh vi khac ndi trong dieu luat.
ciing khdng bi te liet y chi - khdng lam vao
Ciing nhu cac hanh vi dung vii lire va hanh
tinh trang khdng the chdng cu dugc. Do
vi de doa dung vu luc ngay tiic khic, hanh
dd, neu hanh vi de doa dimg vii luc ngay
vi khac nay dii dudi hinh thiic cu the nao
tiic khac khdng lam cho ngudi bi tan cdng
ciing deu phai lam cho ngudi bi tan cong
lam vao tinh trang khdng the chdng cu dugc
lam vao tinh trang khdng the chdng cu dugc
nham... la trudng hgp pham tdi chua dat chii
nham... mdi thoa man dau hieu hanh vi
khdng the "chuyen xudng" tdi cudng doat tai
khach quan cua tdi cudp tai san va tdi pham
san nhu mdt sd y kien. Vi du: dung siing gia
dugc coi la hoan thanh. Cdn neu da cd hanh
dpa ban chet ngay nham... nhung ngudi bi
vi khac nao dd ma chua lam cho nan nhan
de doa nhan thiic dugc dd la siing gia va
lam vao tinh trang khdng the chdng cu dugc
chdng cu lai; hoac dpa dam, ban chet ngay
(vi du: da bd thudc me, thudc ddc... nhung
nham... nhung ngudi bi tan cdng do cd vd
nan nhan chua an, chua udng phai thudc
da gat dugc dao, sung vd hieu hoa va bat giii
me, thudc ddc dd hoac thudc Bde sir dung
dugc ke tan cdng.
de dau ddc la thudc gia nen ngudi bi tan
- Ddi vdi "hdnh vi khdc Idm cho ngudi
cdng tuy da udng nhung khdng bi lam vao
bi tdn cdng lam vdo tinh trgng khdng the
tinh trang khdng the chdng cu dugc va
chdng cu dugc nhdm chiem dogt tdi sdn"
ngudi pham tdi ciing chua chiem doat dugc
ciing theo each hieu phd bien hien nay dugc
tai san) thi phai coi day la trudng hgp pham
hieu la nhiing hanh vi "tuy khdng phdi la vii
tdi chua dat.^*^
luc ciing khdng phdi Id de dog dung vU luc
Theo quy dinh ciia Dilu 133 BLHS, tdi
ngay tiec khdc nhung Igi cd khd ndng nhu
cudp tai san dugc coi la hoan thanh khi
nhiing hdnh vi do, khd ndng Idm cho ngudi
ngudi pham tdi thuc hien mdt trong cac
TAP CHI LUAT HOC SO 10/2010
NGHIEN CLTU - TRAO DOI
hanh vi: dung vii luc, de doa dimg vii lire
ngay tiic khic, hanh vi khac va da lam cho
ngudi bi tin cdng lam vao tinh trang khdng
the chong cu dugc nhim chilm doat tai san.
Viec ngudi pham tdi chilm doat dupe tai
san hay chua khdng phai la dau hieu bat
bupc cua tdi pham nay va ciing khdng phai
la dau hieu de xac dinh thdi diem hoan
thanh cua tdi cudp tai san.
Tir nhiing phan tich tren va can cii vao
quy dinh cua Dieu 133 BLHS can phai hieu
toi cudp tai san cd ba dang hanh vi khach
quan, dd la: 1) Hanh vi dung vii luc lam cho
ngudi bi tan cdng lam vao tinh trang khdng
the chdng cu dugc nham chiem doat tai san;
2) Hanh vi de doa dung vii lire ngay tiic
khac lam cho ngudi bi tan cdng lam vao
tinh trang khdng the chdng cu dugc nham
chiem doat tai san; 3) Hanh vi khac lam cho
ngudi bi tan cdng lam vao tinh trang khdng
the chong cu dugc nham chiem doat tai san.
Khdng the cho rang chi cd "hanh vi khac"
thi mdi ddi hdi "lam ngudi bi tan cdng lam
vao tinh trang khdng the chdng cu dugc"
con hanh vi "dung vii lire" va hanh vi "de
doa dung vii luc ngay tiic khac" thi khdng
doi hdi phai "lam cho ngudi bi tan cdng lam
vao tinh trang khdng the chdng cu dugc"
nhu y kien thii nhat. Ciing khdng the cho
rang chi cd hanh vi "de doa diing vii luc
ngay tiic khic" va "hanh vi khac" mdi ddi
hoi phai "lam cho ngudi bi tan cdng lam
vao tinh trang khdng thi chdng cu dugc"
cdn hanh vi "dimg vu luc" thi khdng ddi hdi
TAP CHi LUAT HOC SO 10/2010
phai "lam cho ngudi bi tan cdng lam vao
tinh trang khdng the chdng cu dugc" nhu y
kien thii ba. Bdi vi theo quy dinh ciia Dieu
133 BLHS phai hieu cac hanh vi: dii la
diing vii lire hay de doa dung vii lire ngay
tiic khac hay la hanh vi khac thi cac hanh vi
nay deu phai dan den viec lam cho ngudi bi
tan cdng lam vao tinh trang khdng the
chdng cu dugc va viec thuc hien cac hanh
vi va gay ra hau qua dd la nham muc dich
chiem doat tai san, day la sir lien ket giiia
hanh vi va muc dich ciia hanh vi trong cau
thanh tdi pham co ban cua tdi cudp tai san
va cung la dau hieu cho phep phan biet tdi
cudp tai san va cac tdi pham khac cd hanh
vi khach quan gidng vdi hanh vi khach quan
ciia tdi cudp tai san nhung hanh vi dd dugc
thuc hien khdng nham muc dich chiem doat
tai san nen khdng phai la cudp tai san. Tir
"hoac" trong quy dinh ciia dieu luat dugc su
dung la de thay cho dau phay trong cau chii
khdng phai la su cat diit (hay pha bd) su
lien ket giiia hai nhdm hanh vi "dimg vii
luc, de doa dimg vii luc ngay tiic khac" vdi
dau hieu "lam cho ngudi bi tan cdng lam
vao tinh trang khdng the chdng cu dugc" va
do vay khdng phai chi cd "hanh vi khac"
mdi ddi hdi "lam cho ngudi bi tan cdng lam
vao tinh trang khdng the chdng cu dugc"
ma cac hanh vi "diing vii lire, de doa dung
vii luc ngay tiic khac" ciing ddi hdi "lam
cho ngudi bi tan cdng lam vao tinh trang
khdng the chdng cu dugc". Trong BLHS cd
nhieu tdi nha lam luat sir dung tir "hoac" de
NGHIEN CLTU - TRAO DOI
thay cho dau phay trong cau tuong tu nhu d
tdi cudp tai san. Vi du. Tdi biic tir (Dilu
100 BLHS) quy dinh nhu sau: "Ngudi ndo
ddi xic tdn dc, thudng xuyen ice hiep, ngugc
ddi hoac lam nhuc ngudi le thudc minh Idm
ngudi do tie sdt". Theo quy dinh nay thi
phai hieu tat ca cac hanh vi "ddi xir tan ac",
"thudng xuyen lic hiep", "ngugc dai", "lam
nhuc" ngudi le thupc minh deu phai dan
den hau qua "lam ngudi dd tu sat" tu
"hoac" d day chi don thuan la thay cho dau
phay trong cau chii khdng phai dugc sir
dung de cat diit su lien ket giiia eac nhdm
hanh vi trude dd la hanh vi "ddi xir tan ac,
thudng xuyen lie hiep, ngugc dai" vdi hau
qua "lam ngudi dd tu sat" de cho rang chi
cd hanh vi "lam nhuc ngudi le thudc minh"
mdi ddi hdi "lam ngudi dd tu sat" cdn cac
hanh vi "ddi xir tan ac, thudng xuyen lie
hiep, ngugc dai ngudi le thudc minh" thi
khdng ddi hdi "lam ngudi dd tu sat" .
Cling can chii y la: Khdng phai khi nao
hanh vi "dung vii lire", "de doa dimg vii lire
ngay tiic khac" hoac "hanh vi khac" ciing
ludn dan den hau qua la "lam cho ngudi bi
tan cdng lam vao tinh trang khdng thi chdng
cu dugc" (trong thuc tl do tinh chit nguy
hiem ciia hanh vi thudng ngudi bi tin cdng
da lam vao tinh trang khdng thi chdng cu
dugc). Bdi vi, viec ngudi bi tin cdng cd thi
"lam vao tinh trang khdng thi chdng cu
dugc" hay khdng lam vao tinh trang dd la
phai can eii vao tinh chit va kha nang nguy
hiem cua hanh vi thuc tl, vao hoan canh xay
ra hanh vi va vao kha nang chdng cu lai cua
ngudi bi tin cdng va cac nguyen nhan
khac... Viec ngudi bi tin cdng cd chdng cu
dugc hay khdng la nim ngoai y thiic chu
quan cua ngudi pham tdi. Khi ngudi bi tan
cdng khdng bi lam vao tinh trang khdng the
chdng cu dugc thi mong mudn "lam cho
ngudi bi tan cdng lam vao tinh trang khdng
the chdng cu dugc nham..." cua ngudi pham
tdi chua dat dugc, day chinh la trudng hgp
"cd y thuc hien tdi pham nhung khong thuc
hien dugc den cimg vi nhiing nguyen nhan
ngoai y mudn cua ngudi pham tdi" (Dieu 18
BLHS). Se la sai lam khi cho rang vi ngudi
bi tan cdng chdng cu lai ma hanh vi tan cong
mat di tinh chat nguy hiem ciia hanh vi dd va
khong pham tdi cudp tai san hay chuyen
sang tdi danh khac, hanh vi tan cdng nay van
la hanh vi pham tdi cudp tai san va thupc
trudng hgp pham tdi chua dat neu hanh vi
tan cdng dd dugc thuc hien nham muc dich
chiem doat tai san. Lai cang khdng the cho
rang da cd hanh vi tan cdng "dimg vii lire, de
doa dimg vii luc ngay tiic khac" hoac "hanh
vi khac" nham chiem doat tai san dii ngudi
bi tin cdng khdng bi "lam vao tinh trang
khdng thi chdng cu dugc" la da thoa man
diu hieu hanh vi khach quan cua tdi cudp
tai san va tdi pham dugc coi la hoan thanh
vi khi ngudi bi tan cdng chua hay khdng bi
"lam vao tinh trang khdng thi chong cu
dugc" thi hanh vi da thuc hien chua dap
ling dugc ddi hdi ciia dieu luat la "... diing
VM luc, de dog diing vii luc ngay tiec khdc
TAP CHi
LUAT HOC
SO 10/2010
NGHIEN CLTU - TRAO DOI
hoac cd hdnh vi khdc Idm cho ngudi bi tdn
cdng bdng khi cdnh bdo do dugc chuyen tdi
cdng lam vdo tinh trgng khdng thi chdng cu
tdi ddn chung bdng mdt thie ngdn ngii md
dugc nhdm chiim dogt tdi sdn" . Neu khdng
ddn chung ndi chung co the hieu dugc -
thira nhan diu hieu "Idm cho ngudi bi tdn
dugc nhu vdy thi mdi la hgp li Md de viec
cdng lam vdo tinh trgng khdng the chdng cu
cdnh bdo dugc cdng bdng thi quy dinh phdi
dugc... " la diu hieu bit budc ciia tdi cudp
rdt ro rdng".
(9)
tai san thi phai bd diu hieu nay ra khdi quy
djnh ciia dilu luat va dilu nay la khdng the
vi ciing vdi cac dau hieu khac, dau hieu
"Idm cho ngudi bi tdn cdng lam vdo tinh
trgng khdng the chdng cu dugc" la mot
trong nhiing dau hieu dac trung cua tdi
cudp tai san cho phep phan biet tdi nay va
mdt sd tdi khac khdng cd dau hieu dd nhu
toi cudng doat tai san, tdi bat cdc nham
chilm doat tai san... Theo chung tdi, de
hiiu va ap dung thdng nhat quy dinh ciia
BLHS vl tdi cudp tai san dac biet la hanh vi
khach quan cua tdi pham nay ca trong li
luan va thuc tien va cung de mdt dieu luat
(nhat la dieu luat quy dinh ve tdi pham)
khong the cd nhieu each hieu khac nhau
nhu hien nay, co quan cd tham quyen can
CO hudng dan chinh thiic quy dinh cua Dieu
133 BLHS. Bdi khi quy dinh ciia luat chua
ro rang, lai thieu su giai thich su chua rd
rang do thi viec nhan thirc va ap dung quy
dinh cua luat trong thuc tien se khdng thdng
nhat va cd the dan den oan, sai. Va de ket
thiic bai viet nay xin trich dan y kien cua
mot tham phan nude ngoai ma chiing tdi rat
ddng tinh: "Su cdnh bdo de moi ngudi ddn
hiiu rdngphdp ludt se xu li nhu the ndo neu
xdy ra vi phgm mot quy dinh ndo do chi
TAP CHi LUAT HOC SO 10/2010
(l).Xem: Dieu 4 Ph^p lenh trimg tri cdc toi xam pham
tdi san xa hoi chu nghia va Dieu 3 Phdp lenh trimg tri
cdc toi xam pham tdi san rieng ciia cong dan do Uy
ban thuang vu Quoc hoi nu6c Viet Nam dan chii cong
hod ban hdnh ngdy 21/10/1970; D i k 4 S5c luat s6
03-SL/76 ngdy 15/3/1976 ciia Hoi d6ng Chinh phu
cdch mang lam th6i quy dinh cdc toi pham vd hinh
phat; DiSu 129 vd Di6u 151 BLHS ndm 1985.
(2).Xem: Trucmg Dai hpc Luat Hd Noi, Gido trinh
ludt hinh su Viet Nam (tap 2), Nxb. Cong an nhan
dan, Hd Noi, 2009, tr. 14, 15; Vien khoa hoc phdp li,
Binh ludn khoa hpc Bp ludt hinh su (Phan cdc toi
pham), Nxb. Chinh tri Qu6c gia, Hd Noi, 1993, tr.
164, 165; Dinh Vdn QuS, Binh ludn khoa hpc Bp ludt
hinh su (Phdn cdc toi pham) tap 2, Nxb. Thdnh ph6
H6 Chi Minh, 2000, tr. 31- 40.
(3).Xem: Bo gido due vd ddo tao, Dai hoc Hu6, Trung
tam ddo tao tir xa, Gido trinh ludt hinh su Viet Nam
(Phdn cdc toi pham), Nxb. Cong an nhan dan, Hd Npi,
2001, tr. 198-200.
(4).Xem: "V6 toi cudp tdi sdn: Mot di6u ludt, nhieu
cdch hieu khdc nhau", Bdo phdp luat Viet Nam, so
136 ngdy 8/6/2009.
(5).Xem: Trudng Dai hoc Luat Hd Npi, Gido trinh
ludt hinh su Viet Nam (tap 2), Nxb. Cong an nhan
dan, Ha Npi, 2009, tr. 14 - 15.
(6).Xem: Tod an nhan dan toi cao, H^ thong hod ludt
le vi hinh su (tap 1) ndm 1945 - 1974, tr. 222.
(7).Xem: Trudng Dai hpc Ludt Hd Npi, Gido trinh
ludt hinh su Viet Nam (tap 2), Nxb. Cong an nhan
dan, Hd Npi, 2009, tr. 16.
(8).Xem: Tod dn nhan dan toi cao, Cdc vdn bdn ve
hinh su, ddn su vd to tung (tap 2), 1992, tr. 34.
(9).Xem: Vien nghien ciiu khoa hpc phdp U, Bp tu phdp,
Chuyen de ve tuphdp hinh suso sdnh, 1999, tr. 68.