Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (175.13 KB, 5 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>PHAM NGOC LINH </b>
<i>7 ^ oanh nghiep nhd vd viia (DNNW) chiem khoang 95% tdng so'cdc doanh nghiep dang </i>
<i>J-^ hoqt dgng tqi Viet Nam, song phdn Idn cdc DNNW dang gap khd khdn, nhat Id trong </i>
<i>vdn de tiep can cdc nguon vdn. Thdi gian qua, tuy hdnh lang phdp ly, mdi triidng kinh doanh dd </i>
<i>diidc cdi thien nhiing vdn chiia ddp iing diidc yeu cdu phdt trien da dqng cua cdc DNNW trong </i>
<i>tinh hinh khung hoang tdi chinh vd suy thodi kinh te the gidi vdn con tdc dgng den nen kinh te </i>
<i>Viet Nam. Tdc gid bdi vie't de cap mot sdgidi phdp ve chinh sdch giup cdc DNNW tiep can nguon </i>
<i>tin dung chinh thUc de ddng hdn, nhdm phdt huy hieu qud, siic cqnh tranh cdng nhii tiem ndng </i>
<i>cua khu viic ndy. </i>
<b>vTr heo so heu cua Tong cue Tho'ng ke, </b>
<b>VIU den thdi diem 31-12-2006 so liTdng cac </b>
doanh nghiep thUc te hoat dong san xuat kinh
doanh thuoc cac nganh kinh te (khong bao
gom hdp tac xa nong, lam, ngiJ va ho kinh
doanh ca the) la 131.322 doanh nghiep, trong
do CO 127.600 D N N W - xet theo tieu chi lao
dong, chiem 97,2% tong sd'doanh nghiep, hoac
114.790 doanh nghiep - xet theo tieu chi vo'n,
chiem 87,4% tong so'doanh nghiep. Ciing theo
danh giii ciia Tong cue Tho'ng ke, tijf nam 2000
den nam 2006, ciic doanh nghiep dan doanh
(khu viJc doanh nghiep dan doanh chiem hdn
95,5% tong so' cac D N N W - xet theo quy mo
lao dong, va hdn 97,9% tong so' cac D N N W
-xet theo quy mo vo'n) da dong gop hdn 40%
Xac dinh dUdc tam quan trong cua cac
D N N W , Chinh phu da co nhieu chinh sach,
giai phiip quan trong nhSm phat huy hieu
quii. siic canh tranh cung nhU tiem nang cua
khu vUc nay. He tho'ng phap luat, moi trUdng
kinh doanh dang dan dUdc cai thien. Cac
D N N W dang ngay cang dUdc hUdng nhieu
chinh sach Uu dai va binh dang hdn, tinh
trang phan biet do'i xU giUa cac doanh nghiep
dan doanh va doanh nghiep nha nUdc da giam
nhieu. Tuy nhien, theo danh gia ciia cac
chuyen gia, hanh lang phap ly, moi trUdng
kinh doanh hien nay chUa dap iing dUdc yeu
cau phat trien, da dang ciia cac D N N W . Dac
biet, trong van de tiep can cac nguon vo'n, cac
D N N W con gap nhieu kho khan, nhat la cac
khoan vay trung va dai han tijf cac ngan hang
<b>1. Kho khan cua D N N W trong tiep </b>
<b>can ho trd tin dung </b>
Theo so' lieu dieu tra cua Cue Doanh
nghiep nho va vula. Bo Ke hoach va Dau tU
<i>tien hanh cuo'i nam 2005: co t6i 66,95% doanh </i>
nghiep cho biet thUdng gap kho khan ve von
tai chinh, trong khi chi c6 50,62%) doanh
nghiep kho khan ve md rong thi trUdng. Hoac
theo dieu tra ciia Vien Nghien ciiu quan ly
kinh te trung Udng nam 2005, cac D N N W
<i>thUdng tiep can cac nguon vo'n til cac to chiic </i>
<i>phi tai chinh, cu the la chu yeu til than nhan </i>
va ban be chiem ty trong rat cao (80%)), chi co
khoang 20% vay tin dung tii ngan hang va mot
Pham Ngoc Linh, TS., Tiardng Dai hoc Kinh te qu6c
dan Ha Ndi.
ty le rat nho tU nguon von nha nUdc va nguon
khac'. Nguon von tU cac to chUc phi tai chinh
la mot nguon von an toan, it nii ro nhUng kho
dap ling dUdc nhUng nhu cau von 16n, kho
phuc vu dUdc cac du an dau tU lau dai ciia
doanh nghiep va doi khi doanh nghiep phai
tra lai suat cao hdn nhieu lan so vdi lai suat
chinh thiic de phuc vu cho nhu cau trUdc mSt
va cap bach ciia minh. Trong khi do nhiJng
<i>2. Nhin tii goc d o c h i n h s a c h cua </i>
Chinh phii
<i>Nhin td goc do chinh sach, noi chung boat </i>
dong trd giiip phat trien D N N W deu dUdc cac
dia phUdng tren ca nUdc thUc hien tich cUc.
Ngoai cac chinh sach chung, da co 39 tinh,
thanh thUc hien chUdng trinh ho trd trUc tiep
<i>Triidc het, Quy bdo Idnh tin dung - ciiu </i>
<i>cdnh cho tiep can vdn tin dung ciia cdc </i>
<i>DNNW- trien khai qud cham. Nhieu quoc gia </i>
va vung lanh tho co chinh sach ho trd cho
phat trien D N N W rat tot thong qua viec
thanh lap Quy bao lanh tin dung, vi du nhU:
Nhat Ban, Han Quoc, Dai Loan.... Muc dich ra
ddi va boat dong cua quy nay la chia se riii ro
vdi ngan hang, ho trd doanh nghiep lap
phUdng an san xuat kinh doanh de doanh
nghiep vay vo'n boat dong chi c6 lai ma khong
CO 16. Lam dUdc viec do, cac quoc gia nay da
gan ket rat tot ldi ich ciia doanh nghiep, ngan
hang va Nha nUdc vdi nhau.
Ngay 23-11-2001, Chinh phii Viet Nam
ban hanh Nghi dinh 90/2001/ND-CP trd giup
phat trien D N N W . Ngay sau do. Thii tUdng
<i>Nghien CM Kinh te so 373 - Thang 6'2009 </i>
1. Diiu tra DNNVV- Vien Nghien curu quiin ly kmh te
trung Udng. 2005.
2. Tiii lieu hoi thiio "Trd giup phiii triC-n DNNVV". llii
Ndi ngiiy 4-4-2008.
tu 93 thay the Thong tu so 42 hudng dan mot
sd noi dung cu the, trong do dUa ra cac dieu
kien thanh lap, td chiic dieu hanh quy va
hudng dan chi tiet ve quan ly tai chinh, che
do thong tin, bao cao kiem tra, tranh cha'p,
giiii the va td chUc thUc hien.
Theo Quyet dinh 193/QD-TTg, von boat
dong ciia Quy bao lanh tin dung cho D N N W
dUdc hinh thanh tii nguon vo'n ca'p ciia ngan
sach tinh, thanh pho'; vo'n gop cua cac td chUc
tin dung doanh nghiep va cac hiep hoi nganh
nghe, cac td chUc dai dien va ho trd cho cac
D N N W ; vdn tai trd hdp phap ciia cac td chiic
va ca nhan, vo'n bd sung tU ket quii boat dong
ciia Quy bao lanh tin dung. Tuy nhien, ngan
sach ciia hau bet cac dia phUdng deu ra't ban
hep ve nguon thu, ma Luat Ngan sach nha
nUdc lai khong co nguon cho Quy bao lanh
tin dung. Trong khi do, cac td chUc tin dung
Nhu vay, Quy biio lanh tin dung dUdc cdc
doanh nghiep dat nhieu ky vong vao kha
nang khai thong nguon vo'n van dang bi tac,
do mot so' quy dinh trong cdc van biin chUa
tbiit sU phu hdp vdi tinh hinh thiic te. Sau 7
niim ban hanh. mdi chi co 9 tinh thanh lap
difdc quy (Tra Vinh, Yen Bdi, Ddng Thap, Ha
Noi, thanh phd Hd Chi Minh, Vinh Phiic,
Binh Thuan. Bac Ninh, Ha Giang), trong dd
mdi chi cd 3 quy di vao boat dong thi diem, 6
quy con Lai da dUdc thanh lap nhUng chUa
dUa vao boat dong dUdc, do cbira buy dong du
sdvdn theo quy dinh (30 ty dong vo'n dieu le).
<i>Thii hai. thii tuc cho vay liu ddi phiic tap </i>
<i>niidc ngodi vdo cudc. Hien nay, cd che cho vay </i>
Uu dai do'i vdi D N N W dUdc thUc hien theo
Nghi dinh 106/2004/ND-CP cua Chinh phu.
Theo dd, cac doanh nghiep dUdc ca'p tin dung
Uu dai khi du dieu kien nam trong so 15
danh muc nganh nghe dau tU. Ciing co
nghia, chinh sdch Uu dai da khoanh viing
trong pham vi hep nhiing do'i tUdng dUdc thu
hUdng. De dUdc vay Uu dai, cdc doanh nghiep
phai trai qua cdc thu tuc het siic rUdm ra,
phUc tap. yeu cau cd tai san the cha'p va phi
moi gidi... la nhUng can trd khien cac doanh
nghiep co nhu cau vay vo'n niin long. Mat
khdc, do nguon cung tin dung ban che, lai
suat lai tha'p hdn dang ke so vdi lai sua't vay
ngan hang thUdng mai, dan den canh tranh
quyet liet giUa cdc doanh nghiep, xuat hien
tieu cUc, khong minh bach trong moi gidi,
trong xet tuyen cac tieu chuain difdc vay.
Trong khi cdc to chiic tai chinh trong nUdc
con dang ban ron xay dUng quy che de ho trd
ve vo'n cho D N N W thi cac td chUc tai chinh
nUdc ngoai da vao eupc. De co the ho trd ciic
D N N W tiep can nguon tai chinh chinh thUc,
mot so du an bo trd cua nUdc ngoai da cung
Ung nguon tin dung cho cac D N N W va cac
Co mot nghich canh la vo'n trong nUdc ho
trd cho D N N W da khd va kbi co vdn cua nUdc
ngoai cung iing cho cac ddi tUdng doanh
nghiep thi hp lai ciing ra't khd tiep can dUdc.
Chu yeu la do miic dp tin nhiem ve tdi chinb
va thUdng hieu cua cac D N N W chUa cao. cac
ngan bang cd doi tac lai c6 nhiing yeu cau ra't
<i>Tha ba, chinh sdch liu ddi tin dung dd tao </i>
<i>nen sii bdt binh dang trong cqnh tranh giUa </i>
<i>cdc doanh nghiep. Qua danh gia cua Bp Ke </i>
hoach va Dau tU, bien nay trong sd cac dU dn
da cap cho vay Uu dai, chi cd 23%o dU an cua
cac doanh nghiep ndm trong danh muc dUdc
vay Uu dai, cdn lai Id cac dU dn thupc hnh vUc,
nganh nghe khac. Dieu dd chiing td ho trd tin
dung cap sai doi tUdng chiem mot ty le ra't Idn,
<b>3. Nhifng thao gd( ban dau cho cac </b>
<b>D N N W </b>
Tif goc nhin chinh sach, mot so chuyen gia
kinh te^ da cho rang, chinh sdch thong dung
nha't giup cdc D N N W tiep can tin dung chinb
quy gom: (1) bao lanh vay; (2) thanh lap nbUng
dinh che tdi chinb rieng cho DNNVI': (3) phat
trien chUng khoan: va (4) cac chinh sach khac.
Ngoai ra cac doanh nghiep cd the tiep can vdn
vay thdng qua phdng thUdng mai, cac hpi kinh
doanh va cac hiep hpi bao trd Idn nhau. Trong
khuon kho bai vdet nay, cbi xin de cap den hai
giai phdp Idn ve chinh sach can phai lam:
<i>Tren cd sd that chat ddu tii cong, thuc ddy </i>
<i>nhanh chdng thdnh lap vd diia vdo hoqt ddng </i>
<i>Quy bdo Idnh tin dung d tat cd cdc dia </i>
Thdi gian giUa nam 2008, nham kiem che
lam phat, Chinh phu thUc thi chinh sach tbiit
chat tin dung. Vdi lai suat buy dpng 17-18°/o
va tran lai sua't cho vay dUdc khdng che tdi
21%, cac ngan hdng khd ma cd lai bdi cbi phi
cho vay cd tiet kiem lam cung da mii't 3.2"(..
Do dd, viec cac ngan hdng "bien tifdng" bang
cac loai phi, day lai thuc ma doanh nghiep
phiii tra len tren 21%, tham chi tdi 25-27%
dang la mot tbilc te. NbUng tieu cUc nhU tren
phat sinh la do lUdng vdn dang qua hiem khi
Nha nudc that chat tin dung. nhUng lUdng
tien vo'n dau tU dUdc chi ra nhieu va lang phi
lai chinh Id d dau tU cua Nbd nUdc. cua cac
doanh nghiep nha nUdc vdi sdtien hang nghin
ty ddng. Ngay 2-12-2008, Chinh phu da dUa
ra gdi kich cau dau tU va tieu diing tri gia 1 ty
USD nhdm ngan chan da suy giam kinh te.
Cu the, cac dU an ket cau ba tang giao thong
quy mo Idn, cac dU dn dUdng bp cao tdc, mot so
san bay, cang bien; cac dU dn diiu tU khu vUc
nong nghiep nong tbdn, xay dUng quy nha xa
hpi cho ngUdi ngheo cd thu nhap thap, doanh
nghiep vda va nhd... se dUdc hd trd 4°i lai
sua't vay vdn ngan hdng thUdng miu trong
thdi gian td'i da 8 thang, ket thuc vao ngay
31-12-2009. Dau thang 3-2009, Thu tUdng Chinh
<i>Nghi4n CM Kinh l4 s6 373 • Thang 6 2009 </i>
3. Vd Tri Thiuih. Vu Viet Ngoiin (2006). Niing cao kha
nang tiep ci'in ngudn tiii ehi'nh chinh quy cua ciic DNN\ V.
ChUdng trinh hd trd lai sud't cua Chinb phu,
hdn 202.130 ty ddng tien vo'n vay hd trd lai
sua't da den cac dd'i tUdng dang can vay vdn.
Mdi day Chinh phu Viet Nam tiep tuc dUa ra
gdi kich thich kinh te thii hai (Quyet dinh 443
do Thu tudng Chinh phu ban hanh va cd hieu
liic ngay 4-4-2009). Gdi kich thich kinh te ndy
nhdm cung ca'p bii lai sua't 4% cho doanh
nghiep, song hUdng vao cdc ngudn vo'n trung
va dai ban trong hkoang thdi gian td'i da 24
thang. Viec hd trd lai sua't nay dUdc thiic hien
tif ngay 1-4- 2009 den het ngdy 31-12-2011.
Doi tUdng ap dung van la cdc ngan hang
thUdng mai, Ngan hang Phat trien Viet Nam,
cong ty tai chinh thiic hien ho trd lai sua't theo
quy dinh cua Thii tUdng trUdc day. Ddy dUdc
xem la giai phdp dung vd can thiet, tuy nhien
giai phap nay da dUa ra qud cham va noi
dung, 16 trinh khong rd rdng da tao ke hd
Ly do cdc quy dinh trong Nghi djnh ve Quy
bao lanh tin dung cd nhieu sd xuat, nhieu bat
cap ma bay gid Bp Tai chinh van chUa sUa
dUdc, dd la quy dinh mdi dia phUdng bd ra 30
ty ddng, va ngdn hang ciing dau tU 30 ty
ddng... de "mdi" cho Quy bao lanh tin dung
boat dpng, nbUng tat ca deu khong cd hudng
dan cu the nen tif nam 2001 den nay viec
trien khai van giam chan tai chd.
Nhu vay, viec hd trd doanh nghiep tiep
can vo'n qua kenh Quy bao lanh tin dung vao
thdi diem nay la khong kha thi. Tuy nhien,
ve lau dai, can xiic tien viec thanh lap va
boat dpng cua Quy bao lanh tin dung d cac
dia phifdng. De giiii quyet kho khan ve ngudn
vo'n hinh thanh quy, Chinh phu va cac dia
phifdng nen sii dung nguon ngan sach hang
chuc nghin ty ddng dUdc cat giam tii dau tU
c6ng chuyen cho he th6'ng ngan hang vdi muc
dich duy nha't la cho D N N W vay, hoac diing
so' tien dd de hd trd lai sua't cho khu vUc ndy
de diim biio cho ngan hdng boat dpng van cd
liii. Nhu vay, khd khan ve vdn cua D N N W
<i>Rut ngdn khoang cdch giUa ngdn hdng vdi </i>
<i>cdc DNNW </i>
Tang kha nang tiep can tin dung cho
D N N W d Viet Nam la ra't can thiet de cd the
dat dUdc muc tieu tang trUdng kinh te manh
me hdn. Van de dat ra la can cd sii cai thien
ve mat chinh sach va phap ly dd'i vdi ca ngan
hang va doanh nghiep. Cac ngan hang can ddi
mdi phifdng thUc kinh doanh, tich ciic hdn
trong viec tim kiem kha nang cho vay, tang
cUdng dpi ngii cdn bp di sat cd sd, xay dUng va
td chiic tot mang ludi thong tin doanh nghiep,
binh ddng hdn trong quan he tin dung giiia
cdc loai hinh doanh nghiep, doi mdi cd cau dau
tu va nang cao ty trpng cho vay D N N W .
De thao gd va'n de the chap, Hiep hpi
D N N W nganh nghe ndng th6n Viet Nam cd
sang kien la: cac ngan hang chap nhan cho
D N N W vay vo'n neu dii an kha thi vdi dieu
kien doanh nghiep phai c6 50% tdi san the
chap; 50% cdn lai se la vdn ciia ngan hang.
TrUdng hdp cac doanh nghiep chifa dii 50%
vo'n vay ma dii an cd trien vpng thi hiep hpi se
"rot" vdn tham gia dau tU cho dii yeu cau de
ho trd doanh nghiep vay dUdc v6'n. Dinh che
tai chinh nay cd the hd trd giup cdc D N N W
Ve phia cac doanh nghiep ciing can phai
cd nd lUc bdn niia de nang cao nang liic, chu
dpng trong viec xay diing dU an, phUdng thUc
dau tu phii hdp vdi nang liic ve vdn, cdng
nghe va con ngUdi. Ben canh dd, cdc td chiic
tai chinh can dUdc tiep can vdi cac thdng tin
chinb xac mot each nbanh chdng de ra quyet
dinh cho vay ciia minh. Vi vay, mot he thd'ng
dang ky tho'ng nha't, triic tuyen se tdng
cUdng manh me hieu qua ludng thdng tin va
tao dieu kien thuan ldi cho ta't cii cac ben co
hen quan. D N N W muo'n vay vdn thanh cong
can phiii thuyet phuc dUdc ngan hang ve mat
hieu qua ciia phUdng an mot each rd rang va
day du cac yeu to' nhU: ldi nhuan, chi phi,
doanh thu, ke hoach tra nd... Cac ngan hang
ciing can hudng dan tan tinh cac doanh
nghiep ve each thiic chuan hi cac giay td can
thiet di kem vdi bo hd sd vay vo'n; hd sd thiic
hien du an./