TÌM HIỂU MỘT SỐ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN, HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN HIỆN NAY

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (257.62 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TÌM HIỂU MỘT SỐ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN, HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP

NHỎ VÀ VỪA TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN HIỆN NAY

Đặng Thị Mai*

Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật - ĐH Thái Nguyên

TÓM TẮT

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa là một thành phần quan trọng và đóng góp một phần lớn GDP trong
nền kinh tế. Tuy nhiên, khối doanh nghiệp này cịn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong tiếp cận nguồn
vốn. Để giúp các doanh nghiệp nhỏ và vừa vượt qua khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, cần
tiếp tục rà sốt, đổi mới cơ chế chính sách tạo môi trường thuận lợi để tăng khả năng tiếp cận vốn,
khuyến khích đầu tư… Bài báo tìm hiểu các chính sách đã và đang thực hiện có tác động đến phát
triển doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Thành phố Thái Nguyên, đưa ra những đánh giá về mặt ưu điểm và
các hạn chế, từ đó đề xuất một số chính sách trong thời gian sắp tới.

Từ khóa: chính sách, phát triển kinh tế, hỗ trợ, doanh nghiệp vừa và nhỏ, Thái Nguyên

ĐẶT VẤN ĐỀ*

Trong cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam thì
doanh nghiệp nhỏ và vừa là loại hình doanh
nghiệp chiếm đa số và chủ yếu trong nền kinh
tế. Theo đó, loại hình doanh nghiệp này đóng
vai trị quan trọng nhất là tạo việc làm, tăng
thu nhập cho người lao động, giúp huy động
các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển và
xóa đói giảm nghèo. Nhưng trong những năm
gần đây do ảnh hưởng của các cuộc khủng
hoảng và suy thoái kinh tế khu vực và trên thế

giới đã ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế
Việt Nam và ảnh hưởng mạnh đến những
doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong chiến lược
phát triển doanh nghiệp của Đảng và Nhà
nước cũng chỉ rõ “Chú trọng phát triển các
doanh nghiệp nhỏ và vừa là hoạt động trọng
yếu của chiến lược kinh tế quốc gia”. Chiến
lược phát triển kinh tế xã hội nhấn mạnh
“Phát triển rộng khắp các cơ sở sản xuất công
nghiệp nhỏ và vừa với ngành nghề đa
dạng”.[8]

Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Thành phố Thái
Nguyên luôn gặp phải thách thức hơn các
doanh nghiệp quy mô lớn về việc trả lời bài
toán làm thế nào để có thể đáp ứng nhu cầu
nguồn vốn. Trong quá trình phát triển các
doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng bộc lộ nhiều
khiếm khuyết và yếu kém như: Vốn cho sản

Tel: 0972 477468, Email:

xuất kinh doanh còn thiếu, tiềm lực kinh tế
còn nhỏ bé, sức đầu tư hạn chế, quy mơ đầu
tư cịn nhỏ lẻ hoạt động manh mún, khối
lượng sản phẩm sản xuất và năng suất còn
thấp dẫn đến khả năng cạnh tranh kém. Cùng

với đó là những biến động về giá cả, lãi suất
cho vay cùng những chính sách chi tiêu,
chính sách tiền tệ thắt chặt của chính phủ,
khủng hoảng tài chính tiền tệ trong những
năm gần đây đã làm cho việc huy động vốn
cho đầu tư phát triển của các doanh nghiệp
nhỏ và vừa ngày càng có nhiều khó khăn.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phương pháp phân tích thơng tin

- Phương pháp thống kê mô tả: Là phương
pháp nghiên cứu việc tổng hợp, số hóa, biểu
diễn bằng đồ thị các số liệu thu thập được.
- Phương pháp phân tổ: Được áp dụng để
phân tổ hiện tượng nghiên cứu theo các tiêu
thức như: Theo ngành kinh tế cấp I, theo loại
hình theo tính sở hữu, theo lĩnh vực kinh
doanh, theo quy mô; để thuận lợi trong tính
tốn, tổng hợp, phân tích và đánh giá.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Điều kiện để so sánh là: Các chỉ tiêu so sánh
phải phù hợp về yếu tố không gian, thời gian,
cùng nội dung kinh tế, đơn vị đo lường,
phương pháp tính tốn.

Phương pháp phân tích hệ thống: sự phân tích
các mối tương tác giữa các phân hệ của hệ
thống kinh tế - xã hội, từ đó xác định vị trí,
vai trị của từng yếu tố trong hệ thống.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
Khái quát sự phát triển của doanh nghiệp 
nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố

Doanh nghiệp nhỏ và vừa là doanh nghiệp có
quy mơ nhỏ về vốn, lao động theo Nghị định
số 56/2009/NĐ-CP ngày 30/6/2009 của Chính
phủ, tiêu chí phân loại doanh nghiệp nhỏ và

vừa. Có thể khẳng định doanh nghiệp nhỏ và
vừa đã và đang trở thành một bộ phận quan
trọng trong nền kinh tế, kết quả điều tra doanh
nghiệp năm 2014 - 2016 cho thấy, số doanh
nghiệp siêu nhỏ, doanh nghiệp nhỏ và vừa
chiếm đến 97,56% tổng số doanh nghiệp trên
địa bàn, các doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng
góp đáng kể vào tổng thu nhập quốc dân, tạo
công ăn việc làm, huy động các nguồn vốn
trong và ngoài nước cho hoạt động sản xuất
kinh doanh, giải quyết các vấn đề xã hội.
Ngồi ra, trong q trình vận hành, các doanh
nghiệp nhỏ và vừa đã tạo ra một đội ngũ
doanh nhân và công nhân với kiến thức và tay
nghề ngày càng được nâng cao và hoàn
thiện.[4]

Bảng 1. Đóng góp của doanh nghiệp nhỏ và vừa trong ngân sách giai đoạn 2014 - 2016 [1][2] 
Đơn vị tính: Tỷ đồng

Tiêu chí

Năm 2014 Năm 2015 Năm 2016 So sánh Bình

quân 
2016/ 
2014

2015/2014 2016/2015

Tỷ

đồng % đồng Tỷ % đồng Tỷ % đồng Tỷ % đồng Tỷ %

Tổng 256,8 100 274,2 100 294,8 100 17,40 6,78 20,60 7,51 7,14%

Công ty CP 106,88 41,62 114,78 41,86 123,5 41,89 7,90 7,39 8,72 7,60 7,49%
C.ty TNHH 101,33 39,46 106,33 38,78 113,6 38,53 5,00 4,94 7,27 6,83 5,88%
Tư nhân 44,53 17,34 48,89 17,83 53,3 18,08 4,36 9,79 4,41 9,02 9,41%
Hợp tác xã 4,06 1,58 4,20 1,53 4,40 1,49 0,14 3,40 0,20 4,88 4,14%

Nguồn: Theo tính tốn của tác giả 
Tính bình qn giai đoạn 2014 - 2016, số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa tăng 10,48% trong đó:
Khu vực nơng lâm nghiệp và thủy sản tăng 8,2%, khu vực công nghiệp và xây dựng (B-F) tăng
bình quân 8,9% và khu vực dịch vụ tăng cao nhất tỷ lệ 11,13%.[4]

Khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp quan trọng và tăng trưởng khá nhanh vào ngân sách
trong những năm qua. Năm 2014 doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp vào ngân sách nhà nước
khoảng 256,8 tỷ đồng, năm 2015 là 274,2 tỷ đồng, năm 2016 tăng lên 294,8 tỷ đồng. Trong đó,
các doanh nghiệp nhỏ và vừa khu vực ngồi nhà nước đóng góp trên 95,6% trong tổng mức đóng
góp của khối doanh nghiệp nhỏ và vừa.[4]

Thực trạng chính sách phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Thái Nguyên

Xuất phát từ nội dung chính sách phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam và quan
điểm chỉ đạo chung về chiến lược chính sách phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Tỉnh
Thái Nguyên, các chính sách phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn Thành phố Thái
Nguyên đã và đang có vai trị tích cực trong việc thúc đẩy các doanh nghiệp nhỏ và vừa vận hành
và phát triển.[8]

Chính sách hỗ trợ tạo lập mơi trường kinh doanh

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Hỗ trợ môi trường đầu tư: Từ năm 2009, bộ phận một cửa liên thơng chính thức đi vào hoạt động,
đến nay có thể khẳng định đã đạt được các mục tiêu cơ bản đề ra là giảm thiểu các thủ tục, tiết kiệm
thời gian cho nhà đầu tư và doanh nghiệp, được dư luận nhân dân và các nhà đầu tư đánh giá cao,
tạo bước đột phá trong công tác cải cách thủ tục hành chính của Tỉnh. Thái Nguyên là một trong
những địa phương đi đầu trong cả nước về thực hiện cơ chế một cửa liên thông về đầu tư.

Chính sách hỗ trợ các yếu tố đầu vào

Hỗ trợ về vốn: Căn cứ vào Quyết định số 601/QĐ-TTg ngày 17 tháng 4 năm 2013 của Thủ tướng
Chính phủ về việc thành lập Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa. Các doanh nghiệp nhỏ và
vừa có thể vay vốn trực tiếp từ quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa khi đạt đủ các điều kiện
của Quỹ.

Bảng 2. Tỷ trọng cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa của một số Ngân hàng tại tỉnh Thái Nguyên năm 2016 
Chỉ tiêu

Ngân hàng

Tỷ trọng cho vay

doanh nghiệp nhỏ và vừa (%)

- Ngân hàng TMCP Công Thương 52

- Ngân hàng Đầu tư &Phát triển 43

- Ngân hàng Quốc tế (VIB) 49

- Ngân hàng TMCP Quân Đội 41

- Ngân hàng Đông Á 35

- Ngân hàng Nông nghiệp&Phát triển Nông thôn 34

(Nguồn: Số liệu do tác giả điều tra năm 2016) 
Hỗ trợ về công nghệ, quản lý: Nghị quyết

34/2010/NQ-HĐND ngày 10 tháng 12 năm
2010 Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội Tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn 2011 - 2015, đã chỉ rõ
nhiệm vụ phải thực hiện là: Xây dựng và phát
triển tiềm lực khoa học và công nghệ kết hợp
với công nghệ truyền thống với công nghệ hiện
đại đảm bảo phù hợp với trình độ sản xuất.
Hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực: Đối với dự án
thuộc danh mục khuyến khích đầu tư của
Tỉnh, nếu nhà đầu tư có nhu cầu đào tạo nghề
và sử dụng lao động đã đào tạo là người lao
động có hộ khẩu thường trú tại Tỉnh Thái
Nguyên thì được xem xét, hỗ trợ chi phí đào

tạo nghề.

Chính sách hỗ trợ đầu ra

Nhà đầu tư được hỗ trợ thực hiện xúc tiến
thương mại theo Chương trình xúc tiến
thương mại hàng năm được Ủy ban nhân dân
Tỉnh phê duyệt như: Triển khai thực hiện phát
triển thương mại hàng nông, lâm, thủy sản
theo Quyết định số 3293/QĐ-UBND ngày
30/12/2010 thông qua Đề án phát triển thương
mại hàng nông, lâm, thủy sản Tỉnh Thái
Nguyên giai đoạn 2011 - 2020); Tổ chức

thành công các hội chợ Xuân; Hội chợ triển
lãm tôn vinh sản phẩm công nghiệp nông thôn
tiêu biểu của tỉnh Thái Nguyên… [5]

Các hoạt động hỗ trợ khác

Thực hiện Luật đầu tư và các văn bản quy
phạm khác của Nhà nước, để thực hiện việc
phát triển các thành phần kinh tế trong tỉnh
đặc biệt là khu vực kinh tế dân doanh. Thái
Nguyên đã xây dựng và ban hành những chủ
trương, giải pháp theo điều kiện cụ thể của
Tỉnh nhằm:[5]

- Cung cấp đầy đủ thông tin về quy hoạch
tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của Tỉnh

đã được Chính phủ phê duyệt và những thuận
lợi, khó khăn ở các khu vực, nhà đầu tư quan
tâm, có ý tưởng đầu tư sản xuất kinh doanh.
- Thủ tục về xét duyệt dự án, quy hoạch, mặt
bằng, giao mặt bằng cho các nhà đầu tư trong
thời ngắn nhất, thuận lợi nhất. Hỗ trợ giá thuê
đất theo địa bàn trong Tỉnh

- Hỗ trợ việc đào tạo, sử dụng lao động đối
với ngành nghề, loại hình đào tạo…

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

ngạch xuất khẩu, xuất khẩu sản phẩm mới,
đạt tiêu chuẩn ISO, đăng ký bản quyền, nhãn
mác hàng hóa. Hỗ trợ các dự án đầu tư sản
xuất sử dụng công nghệ cao.

- Hỗ trợ cho các chương trình phát triển kinh
tế của Tỉnh: Ni trồng thuỷ sản, cải tạo đàn
bị, chăn ni bò sữa, xây dựng cơ sở chăn
nuôi tập trung, chế biến thịt gia súc gia cầm
khuyến khích đầu tư trong phát triển kinh tế
dân doanh.

- Tạo môi trường an ninh, trật tự xã hội ổn
định để các nhà đầu tư yên tâm đầu tư, sản
xuất kinh doanh.

- Cơng bố các thơng tin về chính sách ưu đãi
đầu tư của Tỉnh đối với từng ngành nghề, lĩnh
vực hoạt động và trên từng địa bàn cụ thể, sản

xuất ra sản phẩm mới.

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG
Thành công

Nghị quyết của Tỉnh đã chú trọng việc đẩu
mạnh đầu tư công nghệ cho khu vực doanh
nghiệp nhỏ và vừa. (Nghị quyết về việc Xây
dựng và phát triển tiềm lực khoa học và
công nghệ Tỉnh Thái Nguyên giai đoạn
2011 - 2015... ). Theo đó các doanh nghiệp
nhỏ và vừa có điều kiện được hỗ trợ và tiếp
cận với công nghệ cao nhằm thúc đẩy q
trình sản xuất...

Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và
vừa của Trung ương đã được quan tâm và
từng bước triển khai một cách phù hợp với
hoàn cảnh địa phương. Điều này thể hiện tính
linh hoạt của các chính sách hỗ trợ của chính
quyền địa phương đối với các doanh nghiệp
nhỏ và vừa.

Hạn chế

Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và
vừa tiếp cận vốn phục vụ kinh doanh chưa
đồng bộ, khả năng truyền thơng chính sách hỗ
trợ tiếp cận vốn chưa phủ khắp cộng đồng
doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn.

Các chính sách của Tỉnh mới chỉ tập trung hỗ
trợ cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ yếu

hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, dệt
may và mới đây mới triển khai hỗ trợ cho
doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực công
nghệ cao. Vì vậy, việc đầu tư, các chính sách
chung cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong các
lĩnh vực khác cịn nhiều hạn chế, yếu kém.
Các chính sách nhằm hỗ trợ các hoạt động
xúc tiến thương mại còn chưa hiệu quả. Do
vậy, các hoạt động xúc tiến thương mại mới
dừng ở các hình thức căn bản như: giới thiệu
sản phẩm, tham gia các hội chợ triển lãm. Các
ngành hàng khác vẫn chưa được quan tâm
trong cơng tác tìm kiếm đối tác xuất khẩu.
Để các Doanh nghiệp nhỏ và vừa nói riêng và
các doanh nghiệp nói chung phát triển hơn
nữa trong thời gian sắp tới, cần sự hệ thống
hóa, minh bạch hóa về chính sách hỗ trợ cho
các doanh nghiệp của Nhà Nước nói chung và
của tỉnh Thái Nguyên nói riêng.

- Hồn thiện chính sách hỗ trợ tạo lập 
môi trường kinh doanh

+ Hồn thiện các chính sách hỗ trợ thơng tin
cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

+ Hỗ trợ về đất đai, địa điểm, đầu tư cơ sở
hạ tầng.

+ Cần có quy hoạch về đất cho DN theo địa bàn.

- Hồn thiện chính sách hỗ trợ các yếu tố 
đầu ra

+ Hỗ trợ về vốn: Tạo điều kiện thuận lợi cho
các doanh nghiệp tiếp cận các nguồn vốn, ưu
tiên các doanh nghiệp sản xuất hàng xuất
khẩu, hàng có giá trị gia tăng cao.

+ Hồn thiện chính sách hỗ trợ phát triển
nguồn nhân lực tại địa phương.

+ Nâng cao chất lượng đội ngũ quản lý Nhà nước.
+ Hồn thiện chính sách hỗ trợ về Công nghệ,
kỹ thuật.

KẾT LUẬN

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

của mình. Bản thân các doanh nghiệp nhỏ và
vừa cũng cần thay đổi, cố gắng để nắm bắt tốt
nhất các cơ hội và chú trọng đầu tư vào các
lĩnh vực là thế mạnh của địa phương, các
ngành nghề yêu cầu ít vốn, ít kỹ thuật và sử
dụng nhiều lao động…

Các chính sách của Nhà nước muốn đi vào

thực tiễn, thực sự phát huy hết tác dụng của
mình cần có một cơ chế rõ ràng, tiêu chí cụ
thể, có sự phối hợp giữa các bộ ngành, các cơ
quan Trung ương và địa phương.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Các báo cáo hàng năm của Sở Công thương,
Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Lao động - Thương
binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội Tỉnh Thái
Nguyên.

2. Chi cục thuế Thành phố Thái Nguyên: Báo cáo 
tổng kết năm 2014,2015, 2016.

3. Chỉ thị số 19-CT/TU ngày 18/4/2012 của Ban
Thường vụ Tỉnh ủy Tỉnh Thái Nguyên về tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng trong thực hiện các
giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh cấp Tỉnh
(PCI)

4. Cục Thống kê Tỉnh Thái Nguyên (2016), Niên 
giám thống kê Tỉnh Thái Nguyên năm 2016 
5. Cổng thông tin điện tử của tỉnh Thái Nguyên:
www.thainguyen.gov.vn

6. Cổng thông tin điện tử của Thành phố Thái
Nguyên:
7. Diễn đàn phát triển Việt Nam (2013), Hồn 
thiện chiến lược phát triển cơng nghiệp Việt Nam,

NXB Lý luận Chính trị, Hà Nội.

8. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII

9. Đảng bộ Thái Nguyên (2016), Nghị quyết Đại 
hội Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên lần thứ XVIII, Văn 
phòng Tỉnh ủy Thái Nguyên.

10. Luận văn: Chính sách phát triển doanh nghiệp
vừa và nhỏ trên địa bàn Tỉnh Thái Nguyên, Ngô
Văn Quyết, 2016.

SUMMARY

UNDERSTANDING A NUMBER OF DEVELOPMENT POLICIES,

SUPPORTING SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES IN THAI NGUYEN

Dang Thi Mai*
College of Economics and Techniques - TNU

Small and medium enterprises are an important component and contribute a large part of GDP in
the economy. However, this sector is facing many difficulties, especially in accessing capital. In
order to help small and medium enterprises overcome difficulties and promote production and
business, it is necessary to continue reviewing and reforming policies and mechanisms to create a
favorable environment for increasing access to capital and encouraging investment. The paper
focuses on the analytical criteria based on the comparison of data with a basic indicator, the
analysis of the factors affecting the development of SMEs in the city. Thai Nguyen has studied the
policies that have been implemented with general encouragement, not specific, resulting in limited

support, policy support has not come to life. Typically, financial support policies, production sites,
public procurement support, business incubation ...

Keywords: policy, development, support, small and medium enterprises, Thai Nguyen

Ngày nhận bài: 22/8/2018; Ngày phản biện: 07/9/2018; Ngày duyệt đăng: 12/10/2018

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6></div>

TÌM HIỂU MỘT SỐ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN, HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN HIỆN NAY

<b>TÌM HIỂU MỘT SỐ CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN, HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP </b>

<b>NHỎ VÀ VỪA TẠI THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN HIỆN NAY </b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về