Tải bản đầy đủ (.pdf) (14 trang)

Nghiên cứu mô hình đào tạo nghề kép (The dual system của Cộng hòa liên bang Đức và điều kiện áp dụng tại Việt Nam)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (357.69 KB, 14 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>MỤC LỤC </b>


<b>LỜI CAM ĐOAN </b>


<b>LỜI CẢM ƠN </b>
<b>MỤC LỤC </b>


<b>DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT </b>
<b>DANH MỤC BẢNG </b>


<b>DANH MỤC HÌNH </b>


<b>TĨM TẮT LUẬN VĂN ... 6 </b>
<b>LỜI NÓI ĐẦU ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>Chƣơng 1: MƠ HÌNH ĐÀO TẠO NGHỀ KÉP CỦA ĐỨCError! Bookmark not </b>
defined.


<b>1.1. Tổng quan Mơ hình đào tạo nghề kép của ĐứcError! </b> Bookmark not
defined.


<b>1.1.1. Mơ hình đào tạo nghề kép trong hệ thống giáo dục Đức ... Error! </b>
<b>Bookmark not defined. </b>


<b>1.1.2. Giới thiệu Mơ hình đào tạo nghề kép. ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>1.2. Nội dung Mơ hình đào tạo nghề kép ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>1.2.1. Các bên tham gia Mơ hình. ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>1.2.2. Chương trình đào tạo ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>1.2.3. Cơ chế tài chính và chia sẻ lợi ích trong hoạt động đào tạo ... Error! </b>
<b>Bookmark not defined. </b>


<b>1.3. Điều kiện áp dụng Mơ hình đào tạo nghề képError! Bookmark not defined. </b>


<b>1.3.1. Khung pháp lý ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>1.3.2. Chuẩn đầu ra ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>1.3.3. Năng lực doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề trong Mơ hình kép . Error! </b>
<b>Bookmark not defined. </b>


<b>1.3.4. Năng lực của trường nghề ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>1.3.5. Lợi ích của người học khi tham gia Mơ hìnhError! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined. </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>2.1. Hệ thống đào tạo nghề của Việt Nam. ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>2.1.1. Các bên tham gia trong mô hình ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>2.1.2. Chương trình đào tạo nghề ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>2.1.3. Cơ chế tài chính và chia sẻ lợi ích trong đào tạoError! Bookmark not </b>
<b>defined. </b>


<b>2.2. Chƣơng trình thí điểm đào tạo nghề kép tại Việt NamError! </b> Bookmark
not defined.


2.2.1. Quan hệ hợp tác phát triển dạy nghề giữa Chính phủ Việt Nam và Đức


<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>
2.2.2. Các chương trình đào tạo thí điểm theo Mơ hình đào tạo nghề kép triển
<b>khai tại Việt Nam từ sau ký kết Tuyên bố chungError! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined. </b>


2.2.3. Thực trạng nội dung, điều kiện áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép qua
<b>các chương trình thí điểm ở Việt Nam. ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>2.3. Đánh giá đào tạo nghề theo Mơ hình đào tạo nghề kép ở Việt Nam . Error! </b>
Bookmark not defined.



<b>2.3.1. Đánh giá nội dung Mô hình ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>2.3.2. Đánh giá điều kiện áp dụng Mơ hình ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>Chƣơng 3: HỒN THIỆN ÁP DỤNG MƠ HÌNH ĐÀO TẠO NGHỀ KÉP TẠI </b>
<b>VIỆT NAM VÀ ĐỊNH HƢỚNG LỘ TRÌNH HOÀN THIỆNError! </b> Bookmark
not defined.


<b>3.1. Sự cần thiết áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép ở Việt Nam những vấn </b>
<b>đề đặt ra ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>3.1.1. Sự cần thiết. ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>3.1.2. Những vấn đề đặt ra ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>3.2. Định hƣớng lộ trình hồn thiện áp dụng Mơ hình tại Việt Nam ... Error! </b>
Bookmark not defined.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

3.2.3. Định hướng mục tiêu hoàn thiện áp dụng Mơ hình cụ thể đến năm 2025:


<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>3.3. Hồn thiện áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép tại Việt Nam ... Error! </b>
Bookmark not defined.


<b>3.3.1. Hoàn thiện nội dung Mơ hình ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>3.3.2. Hồn thiện điều kiện áp dụng Mơ hình .... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>KẾT LUẬN ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>PHỤ LỤC 1: Phiếu khảo sát </b>



<b>Phụ Lục 2: Cơ cấu LLLĐ phân theo nhóm trình độ CMKT, 2004 </b>
<b>Phụ Lục 3: Thống kê Tỷ lệ thất nghiệp </b>


<b>Phụ Lục 4: Cơ cấu lao động trong doanh nghiệp theo loại hình doanh ngiệp và </b>
<b>trình độ CMKT </b>


<b>Phụ Lục 5: Chi phí - lợi ích </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT </b>



AEVO Pháp lệnh Đánh giá năng lực giảng viên hướng dẫn đào tạo nghề


BA Cơ qua Liên bang liên quan tới các vấn đề việc làm


BBiG Luật Dạy nghề CHLB Đức


BIBB Viện Dạy nghề Liên bang


BMBF Bộ Giáo dục và Nghiên cứu CHLB Đức


BMWi Bộ các vấn đề Kinh tế và Năng lượng CHLB Đức


BMZ Bộ hợp tác Kinh tế và Phát triển Liên bang Đức


CMKT Chuyên môn kỹ thuật


DIHK Hiệp Hội các Phịng Cơng nghiệp và Thương Mại CHLB Đức


GBA Hiệp hội Doanh nghiệp CHLB Đức



GDNN Giáo dục nghề nghiệp


GIC/AHK Việt Nam Phịng Thương Mại và Cơng Nghiệp Đức tại Việt Nam


GIZ Tổ chức Hợp tác Quốc tế CHLB Đức


HwO Luật Ngành nghề thủ công mỹ nghệ CHLB Đức


JArbSchG Luật Bảo hộ người lao động trẻ CHLB Đứca


KfW Ngân hàng Tái thiết Đức


KMK Thường vụ Hội nghị Bộ trưởng bang các vấn đề Giáo dục và
Văn hóa CHLB Đức


KNNQG Kỹ năng nghề quốc gia


LLLĐ Lực lượng lao động


MOET Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam


MOLISA Bộ Lao động, Thương binh – Xã hội Việt Nam


NOS Tiêu chuẩn nghề nghiệp quốc gia


NSNN Ngân sách Nhà nước


TCKNNQG Tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia


TTLĐ Thị trường lao động



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>DANH MỤC BẢNG </b>



Bảng 1.1: Phân loại lợi nhận thu lại trên học viên trong năm 2012 – 2013 theo vùng


<b>và lĩnh vực đào tạo ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>Bảng 2.1: Số lượng cơ sở dạy nghề theo loại hình cơ sở đào tạoError! Bookmark </b>


<b>not defined. </b>


<b>Bảng 2.2: Chi NSNN cho dạy nghề giai đoạn 2010 – 2014Error! Bookmark not </b>


<b>defined. </b>


Bảng 2.3: Tổng hợp về chi phí và lợi ích đối với hoạt động thực tập nghề tại doanh


<b>nghiệp của học viên ... Error! Bookmark not defined. </b>


Bảng 2.4: Số sinh viên, học sinh tham gia các hệ đào tạo sau chương trình giáo dục


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>DANH MỤC HÌNH </b>



<b>Hình 1.1: Hệ thống giáo dục của Đức ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 1.2: Cấu thành cơ bản của Mơ hình đào tạo nghề képError! Bookmark not </b>


<b>defined. </b>


<b>Hình 1.3: Cấp độ trách nhiệm đào tạo giữa các bên . Error! Bookmark not defined. </b>



<b>Hình 1.4: Trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền (Chamber)Error! </b> <b>Bookmark </b>
<b>not defined. </b>


Hình 1.5: Trách nhiệm và mối quan hệ pháp luật giữa các bên tham gia Mô hình kép


<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>
Hình 1.6: Khung chương trình giảng dạy trong Mơ hình đào tạo nghề kép tại Đức
<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>


Hình 1.7: Chi tiêu các bên tham gia trong Mơ hình đào tạo nghề kép tại Đức năm 2012 – 2013


<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>


Hình 1.8: Tài chính hỗ trợ học viên tham gia Mơ hình dựa trên thu thập số liệu thỏa


<b>thuận tiền lương năm 2014 theo ngành đào tạo ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 2.1: Vị trí của GDNN trong hệ thống giáo dục quốc dân Việt Nam... Error! </b>


<b>Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 2.2: Cơ cấu nguồn lực tài chính cho dạy nghề giai đoạn 2010 – 2014 .... Error! </b>
<b>Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 2.3: Chi sự nghiệp giáo dục – đào tạo, dạy nghềError! </b> <b>Bookmark </b> <b>not </b>
<b>defined. </b>


Hình 2.4: Một số dấu mốc trong quan hệ hỗ trợ và trợ giúp hợp tác phát triển đào



<b>tạo nghề Việt Nam – Đức ... Error! Bookmark not defined. </b>


Hình 2.5: So sánh đào tạo nghề tại Việt Nam và Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức


<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>Hình 2.6: Cơ cấu tổ chức trong Mơ hình đào tạo nghề kép ở Việt Nam ... Error! </b>
<b>Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 2.7: Kết quả vai trị trách nhiệm của Tổ chức điều phối Mơ hình ... Error! </b>


<b>Bookmark not defined. </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>Hình 2.9: Kết quả hình thức đào tạo ... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>Hình 2.10; Điều kiện xây dựng chương trình đào tạo khungError! Bookmark not </b>
<b>defined. </b>


Hình 2.11: Mơ hình đào tạo nghề tại Việt Nam theo quy định trong Luật GDNN (2015)


<b> ... Error! Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 2.12: Điều kiện về khung pháp lý ở Việt Nam Error! Bookmark not defined. </b>


<b>Hình 2.13: Số lượng Bộ TCKNNQG được xây dựng và ban hànhError! Bookmark </b>


<b>not defined. </b>


<b>Hình 2.14: Điều kiện chuẩn đầu ra... Error! Bookmark not defined. </b>
<b>Hình 2.15: Yếu tố thúc đẩy doanh nghiệp tham gia Mơ hìnhError! Bookmark not </b>


<b>defined. </b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>TÓM TẮT LUẬN VĂN </b>



<b>1. Lý do chọn đề tài </b>


Giáo dục đào tạo Việt Nam hiện nay đang đứng trước thực trạng “thừa thầy thiếu


thợ”, tỷ lệ thất nghiệp của lực lượng lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật trong


nhóm “đại học trở lên” cao. Trong khi đó, thị trường lao động lại thiếu hụt trầm trọng lực
lượng lao động đã qua đào tạo, có trình độ tay nghề phục vụ trực tiếp quá trình sản xuất.
Trình độ chun mơn kỹ thuật của người lao động tốt nghiệp chương trình đào tạo tại các
trường nghề có sự chênh lệch và khơng đáp ứng được nhu cầu sản xuất kinh doanh thực


tế của doanh nghiệp. Đứng trước những thực trạng đó giáo dục nghề nghiệp Việt Nam đặt


ra yêu cầu cần có những thay đổi trong mơ hình đào tạo hiện tại. Mơ hình đào tạo nghề


mới của Việt Nam cần đảm bảo thỏa mãn được những yêu cầu của thị trường lao động


đặt ra, đồng thời đáp ứng được những nhu cầu phát triển mới đặt ra trong nền kinh tế. Xu
hướng đổi mới mơ hình đào tạo nghề của Việt Nam đang ngày càng rõ nét trong thời gian
gần đây, thơng qua các chương trình hợp tác phát triển đào tạo nghề giữa Việt Nam và


một số quốc gia: Đức, Áo, Hàn Quốc, Vương quốc Anh…. Trên thế giới hiện có nhiều


mơ hình đào tạo nghề tiên tiến Việt Nam có thể vận dụng, học hỏi trong q trình cải
cách, thay đổi mơ hình đào tạo nghề. Một trong những mơ hình đào tạo nghề tiên tiến
được biết đến là Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức. Tại Việt Nam, Mơ hình đào tạo



nghề kép đang nhận được sự quan tâm lớn đến từ các nhà khoa học, nhà hoạch định chính


sách. Cấu trúc của Mơ hình kép được biết đến và lan tỏa rộng rãi trong các định hướng


phát triển đào tạo nghề hiện nay của Việt Nam. Sau một quá trình nghiên cứu, tác giả


nhận thấy rằng Mơ hình kép là mơ hình đào tạo nghề phù hợp nhất, giúp Việt Nam giải


quyết các thực trạng về lực lượng lao động phân tích phía trên và phù hợp với xu hướng
đổi mới đào tạo nghề hiện nay. Mơ hình kép là mơ hình đào tạo nghề theo định hướng


thực hành có sự liên kết chặt chẽ giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp bao gồm các


trường nghề và các doanh nghiệp trong nền kinh tế, doanh nghiệp trực tiếp tham gia các
hoạt động đào tạo học viên tại nơi sản xuất. Sau một quá trình lịch sử lâu dài áp dụng Mơ


hình tại Đức và những ví dụ áp dụng thành cơng Mơ hình tại một số quốc gia khác như


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

nghề hiệu quả và thành công nhất hiện nay. Từ những thành công thu được trong đào tạo


nghề ở Đức và một số quốc gia đã áp dụng Mơ hình, tác giả đặt ra câu hỏi: “Làm thế nào


để áp dụng khả thi Mơ hình đào tạo nghề kép trong điều kiện đặc điểm của Việt Nam?”


Xuất phát từ chính những u cầu nói trên tác giả đã lựa chọn nghiên cứu luận văn


với chủ đề: “Nghiên cứu Mơ hình đào tạo nghề kép (The Dual System) của Cộng hòa
Liên bang Đức và điều kiện áp dụng tại Việt Nam”


<b>2. Tổng quan nghiên cứu </b>



Trong quá trình nghiên cứu chủ đề luận văn, tác giả đã tham khảo và sử dụng kết


quả nghiên cứu của một số tài liệu nghiên cứu và trong nước và nước ngoài


<i><b>2.1. Tài liệu nước ngoài </b></i>


Tác giả Ute Hippach-Schneider và các cộng sự (2007) [19] đã tiến hành nghiên


cứu toàn diện và tổng thể toàn bộ hệ thống giáo dục và đào tạo nghề của Đức. Thông qua


việc nghiên cứu hệ thống giáo dục – đào tạo, nhóm tác giả vẽ nên một bức tranh bao trùm


về hệ thống giáo dục và đào tạo nghề của Đức: nội hàm, cấu trúc của hệ thống. Mơ hình
đào tạo nghề kép được các tác giả phân tích là một bộ phận trong giai đoạn đào tạo nghề
ban đầu tại Đức. Theo Hippach-Schneider (2007) hệ thống đào tạo nghề ở Đức nói chung
và Mơ hình đào tạo nghề kép nói riêng được thiết kế và vận động trên nguyên tắc chính
<i>“đào tạo một ngành bao quát hết mức có thể và cụ thể hết mức cần thiết” (“they should be </i>


<i>as broad as possible and as specific as necessary”). Nghiên cứu được đặt trong bối cảnh </i>


hệ thống giáo dục – đào tạo nghề tại Đức hiện nay đang phải đối mặt với những thách


thức đến từ việc tồn cầu hóa; sự di chuyển của các cá nhân ngày càng cao; những thay
đổi cấu trúc trong các ngành công nghiệp; cải tiến công nghệ trong sản xuất và thách thức
cuối cùng đến từ những thay đổi về nhân khẩu học. Đặt trong bối cảnh đó, một số kết


luận và giải pháp đối với hệ thống giáo dục – đào tạo nghề Đức đã được nhóm tác giả
đưa ra giúp giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực của các thách thức đến toàn hệ
thống. Do đây là nghiên cứu về toàn bộ hệ thống giáo dục - đào tạo nghề ở Đức với Mơ


hình đào tạo nghề kép là một bộ phận trong hệ thống đó. Nên các phân tích liên quan tới
Mơ hình kép chỉ dừng lại ở phác thảo một số nét chính, cơ bản và cấu trúc khung của Mơ


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Hai nghiên cứu tiếp theo của Bộ Giáo dục và Nghiên cứu Liên bang – BMBF


(2003) [11] và nhóm tác giả Michael Schwarz, Bettina Janssen, Diana Cáceres-Reebs,


Ilona Medrikat – BIBB (2016) [13] là hai nghiên cứu về Mơ hình đào tạo nghề kép của
Đức. Những nghiên cứu về các yếu tố cơ bản cấu thành nên Mơ hình, khung pháp lý;
trách nhiệm giữa các bên tham gia Mơ hình… và cách thức vận hành và cập nhật Mơ


hình trong bối cảnh hiện nay.


Các bộ phận trong cấu trúc Mơ hình đào tạo nghề kép được các học giả đặc biệt quan


tâm nghiên cứu. Bao gồm nghiên cứu về khung pháp lý điều chỉnh các hoạt động dạy nghề ở
Đức cụ thể là Luật Dạy nghề của Đức (BBiG) của Thomas Sondermann (2005) [17]. Một số
nghiên cứu về phân tích chi phí – lợi ích Mơ hình mang lại dưới góc độ doanh nghiệp của


nhóm tác giả Ursula Beicht, Hermann Herget, Günter Walden (2005) [20]; nhóm tác giả


Samuel Muehlemann và Stefan C Wolter (2014) [16].


Bên cạnh những nghiên cứu về nội dung, cấu trúc Mơ hình đào tạo nghề kép tại
Đức, nghiên cứu đáng chú ý nhất và có vai trị đặc biệt quan trọng trong q trình thực
hiện luận văn là nghiên cứu của Dieter Euler (2013) [10]. Nghiên cứu được tiến hành trên
cơ sở phân tích các kết quả thực nghiệm từ việc áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép tại
Đức và một số quốc gia Châu Âu. Euler đi đến kết luận và rút ra một số yếu tố (11 yếu
tố) quyết định có ảnh hưởng quan trọng và quyết định trực tiếp tới thành công của việc áp



dụng Mơ hình kép của Đức trong điểu kiện các quốc gia bên ngoài Đức. Một số kiến nghị


và cách thức giúp các quốc gia bên ngồi Đức có thể áp dụng thành cơng Mơ hình cũng
được Euler đề cập trong nghiên cứu của mình. Euler khẳng định “khơng thể áp dụng hồn
tồn một cách máy móc tồn bộ Mơ hình vào hệ thống đào tạo nghề của bất cứ quốc gia
nào khác ngồi Đức. Điều đó chắc chắn sẽ dẫn đến thất bại” [10]. Mơ hình đào tạo nghề
kép của Đức cần được cải biến, thay đổi để phù hợp với đặc thù của từng quốc gia. Đồng


thời, Mơ hình cải biến vẫn cần phải đảm bảo được những yếu tố quyết định thành cơng đã
được nhóm nghiên cứu tìm ra trong q trình phân tích.


<i><b>2.2. Tài liệu trong nước </b></i>


Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức hồn tồn đáp ứng được những đặc điểm tác


giả Bùi Tôn Hiến (2009) [1] khẳng định là những đặc trưng của việc làm của lao động


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

làm gắn với kỹ thuật và công nghệ, công việc trực tiếp sản xuất tập trung theo dây


chuyền. Trong nghiên cứu, Bùi Tôn Hiến có đưa ra kiến nghị “Khu vực doanh nghiệp


vừa là người thụ hưởng nhưng đồng thời phải là chủ thể quan trọng phối hợp, liên kết và


tự đào tạo nghề và có trách nhiệm chi trả khi sử dụng sản phẩm của hệ thống đào tạo


nghề” [1]. Tại thời điểm thực hiện nghiên cứu tác giả chưa đề cập đến phát triển Mơ hình


đào tạo nghề kép của Đức như một hướng giải pháp giúp phát triển hình thức đào tạo


nghề liên kết giữa trường nghề và doanh nghiệp mà tác giả đã đề cập trước đó.



Tổng cục Thống kê (2016) [8] đưa ra bức tranh cập nhật, tổng thể về tình hình lao
động – việc làm Việt Nam, đặc biệt là sau khi Luật Giáo dục Nghề nghiệp (2015) chính
thức có hiệu lực. Báo cáo đã giúp tác giả có dữ liệu phân tích hệ thống đào tạo nghề Việt


Nam trong khuôn khổ nội dung và các điều kiện áp dụng của Mô hình đào tạo nghề kép.


Từ đó tác giả có cơ sở rút ra các điểm cần hoàn thiện về nội dung và điều kiện áp dụng


khi tiến hành triển khai Mơ hình đào tạo nghề kép tại trong điều kiện đặc thù của Việt


Nam.


Tổng cục Dạy nghề (2012; 2015; 2016) [5]; [6]; [7] nghiên cứu và công bố một số


kết quả nghiên cứu thu được trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo nghề Việt Nam trong


khuôn khổ hỗ trợ, hợp tác của chính phủ Đức. Đây là những nghiên cứu đầy đủ và chính


thống nhất về lĩnh vực giáo dục và đào tạo nghề tại Việt Nam, thơng qua các nghiên cứu


giúp tác giả có cái nhìn chính xác và sâu sắc về tình hình phát triển của dạy nghề ở Việt


Nam. Các nghiên cứu đã hệ thống hóa, xem xét và phân tíưch cụ thể các hoạt động đào


tạo nghề ở Việt Nam dưới dạng mơ hình; thực trạng và những thách thức đặt ra trong bối


cảnh hiện nay. Báo cáo Dạy nghề Việt Nam 2015 [6] một số kết quả hợp tác thử nghiệm
ban đầu giữa Việt Nam và Đức áp dụng đào tạo nghề theo Mơ hình kép đã được công bố,
đánh giá hiệu quả thực hiện. Hiện tại, phía Đức vẫn đang tiếp tục tích cực hỗ trợ Việt


Nam cả về kỹ thuật và tài chính (dưới dạng mơ hình quy mơ nhỏ) các hoạt động đào tạo


nghề theo Mơ hình kép trong khn khổ tun bố chung giữa hai chính phủ, mở ra những


triển vọng mới trong phát triển đào tạo nghề tại Việt Nam.


Trong những nghiên cứu tác giả được tiếp cận, hiện chưa có một nghiên cứu nào hệ


thống hóa Mơ hình đào tạo nghề kép dưới dạng các đặc điểm về nội dung và điều kiện áp


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

hình giáo dục nghề nghiệp hiện nay trong điều kiện đặc điểm về nội dung và điều kiện áp


dụng của Mơ hình kép. Từ nhưng vấn đề đặt ra trên, tác giả đã tiến hành và thực hiện nghiên


cứu với chủ đề: “Nghiên cứu Mơ hình đào tạo nghề kép (The Dual System) của Cộng hòa


Liên bang Đức và điều kiện áp dụng tại Việt Nam”.


<b>3. Mục tiêu nghiên cứu </b>


<i><b>Mục tiêu chung: </b></i>


Trên cơ sở nghiên cứu Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức, đánh giá hệ thống đào


tạo nghề tại Việt Nam và các chương trình thí điểm đào tạo theo Mơ hình kép, luận văn


đưa ra các kiến nghị giải pháp hoàn thiện nội dung và điều kiện áp dụng Mơ hình kép tại


Việt Nam.



<i><b>Mục tiêu nghiên cứu của luận văn nhằm đạt được ba điểm lớn sau: </b></i>


Một là, nghiên cứu và tìm hiểu Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức. Trả lời câu hỏi


Mơ hình đào tạo nghề kép là mơ hình gì? Nội hàm của mơ hình bao gồm những yếu tố


nào? Những đặc điểm của Mơ hình kép và điều kiện để áp dụng được Mơ hình ở những


quốc gia/ vùng lãnh thổ bên ngoài Đức


Hai là, trên cơ sở nghiên cứu nội dung và điều kiện áp dụng mơ hình của hệ thống
đào tạo nghề tại Việt Nam và của các chương trình đào tạo thí điểm, luận văn chỉ ra những
điểm đã được đáp ứng trong nội dung mơ hình, điểm cịn thiếu trong nội dung. Tương tự


luận văn đi đến rút ra những điều kiện đã được đảm bảo và những điều kiện cịn thiếu cần


được hồn thiện thêm đối với điệu kiện áp dụng mơ hình.


Mục tiêu cuối cùng là từ những kết quả thu được trong phân tích hệ thống đào tạo nghề


tại Việt Nam và các chương trình đào tạo thí điểm, luận văn đưa ra các đề xuất kiến nghị giải


pháp hoàn thiện nội dung và điều kiện áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép trong hệ thống đào


tạo nghề Việt Nam. Hướng lộ trình áp dụng các giải pháp hồn thiện nội dung và điều kiện áp


dụng mơ hình được tác giả đặt ra khi kết thúc nghiên cứu.


<b>4. Đối tƣợng nghiên cứu </b>



Đối tượng nghiên cứu: Mô hình đào tạo nghề kép của Đức (nội dung và điều kiện


áp dụng Mơ hình); đào tạo nghề tại Việt Nam và các chương trình thí điểm đào tạo nghề


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>5. Phạm vi nghiên cứu </b>


<i><b>5.1. Phạm vi khơng gian </b></i>


Nghiên cứu tập trung phân tích các đặc điểm của hệ thống đào tạo nghề của Việt
Nam trong điều kiện đối chiếu với các đặc điểm của Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức
đã phân tích phía trên. Tiến hành điều tra khảo sát từ đó rút ra các điều kiện giúp áp dụng
thành cơng Mơ hình kép tại Việt Nam.


<i><b>5.2. Phạm vi thời gian </b></i>


Nghiên cứu Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức trong thời gian từ năm 2005 đến


nay, sau khi Luật Dạy nghề (BBiG) năm 1969 được sửa đổi và bổ sung vào năm 2005.


Nguồn số liệu thống kê, phân tích Mơ hình đào tạo nghề kép tại Đức được cập nhật và sử


dụng từ năm 2010 đến số liệu cơng bố chính thức mới nhất hiện nay vào năm 2016.


Hệ thống đào tạo nghề tại Việt Nam được tập trung nghiên cứu, phân tích, đánh


giá từ năm 2013 khi Việt Nam bắt đầu tiến hành thí điểm đào tạo nghề theo Mơ hình kép


ở một số ngành với sự hỗ trợ của chính phủ Đức.
<b>6. Phƣơng pháp nghiên cứu </b>



Luận văn sử dụng tổng hợp một số phương pháp nghiên cứu sau:


- Phương pháp nghiên cứu tại bàn được sử dụng để nghiên cứu Mơ hình đào tạo


nghề kép tại Đức, đặc điểm, nội hàm Mơ hình trên cơ sở các tài liệu nghiên cứu đánh giá


đã cơng bố trước đó của các tổ chức và học giả.


- Phương pháp thống kê mô tả và so sánh được sử dụng xuyên suốt trong luận văn bổ


trợ các phương pháp kể trên trong quá trình nghiên cứu nhằm trả lời các câu hỏi nghiên cứu
ban đầu đặt ra cho luận văn. Các thống kê mô tả sử dụng trong luận văn được kế thừa từ
những kết quả nghiên cứu, phân tích khảo sát trước đó được cơng bố, xuất bản trong các tài


liệu tham khảo được luận văn sử dụng bao gồm: Niên giám thống kê; Báo cáo dạy nghề, đào


tạo nghề hàng năm của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; nguồn số liệu cơng bố chính


thức của Tổng cục thống kê.


Nguồn số liệu sử dụng trong phương pháp thống kê mô tả và so sánh là số liệu thứ


cấp, bao gồm: Số liệu thống kê; Số liệu khảo sát của các cơ quan nghiên cứu; Các kết quả


nghiên cứu đã được công bố tại các cuộc hội thảo, các bài viết đăng tải trên các tạp chí


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

- Trong luận văn, tác giả có sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu và điều tra bảng hỏi


phục vụ quá trình nghiên cứu. Trên cơ sở kết quả điều tra bảng hỏi từ các chuyên gia hoạt



động trong lĩnh vực đào tạo nghề, tác giả đưa ra một số kết luận kiến nghị hoàn thiện nội


dung và điều kiện áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép tại Việt Nam.


Phương pháp sử dụng nguồn số liệu sơ cấp thu được từ kết quả điều tra bảng hỏi


lấy ý kiến chuyên gia giúp hồn thiện Mơ hình kép trong điều kiện, đặc điểm đặc thù của


đào tạo nghề Việt Nam. Bảng hỏi được xây dựng trên cơ sở kế thừa những thành quả


nghiên cứu của Euler và phỏng vấn sâu chuyên gia (chị Nguyễn Phương Trang – cán bộ


dự án chương trình hợp tác giữa Tổng cục Dạy nghề và GIZ). Bảng hỏi (Phụ lục 1) được


thiết kế bao gồm 20 câu hỏi. Một số điểm về nội dung và điều kiện áp dụng mơ hình quan


trọng đã được khoanh vùng phù hợp với đặc điểm đặc thù của đào tạo nghề tại Việt Nam.


Câu hỏi đưa ra nhằm xác định các mức độ đánh giá của chuyên gia đối với các yếu tố có


ảnh hưởng lớn đến thành cơng của Mơ hình tại Việt Nam.


Hình thức khảo sát: qua email (Bảng hỏi được thiết kế dưới dạng online form của


google)


Đối tượng mẫu: Cán bộ hoạt động trong lĩnh vực giáo dục – đào tạo nghề của


Tổng cục Dạy Nghề và phía GIZ



Mẫu: 60


Tỷ lệ phản hồi: 35/60 (59%)


<b>7. Kết cấu của luận văn </b>


Luận văn ngồi các phần: Lời nói đầu; nội dung; kết luận; tài liệu tham khảo; phụ


lục; được kết cấu bao gồm ba chương


<i><b>Chương 1: Mơ hình đào tạo nghề kép của Đức </b></i>


<i><b>Chương 2: Đánh giá áp dụng Mơ hình đào tạo nghề kép tại Việt Nam </b></i>


</div>

<!--links-->

×