Đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần bưu điện Liên Việt

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (298.71 KB, 10 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ

CHƢƠNG I: TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

Những năm gần đây, mặc dù có nhiều dịch vụ mới được đẩy mạnh và triển khai
song lợi nhuận chủ yếu của các Ngân hàng thương mại (NHTM) ở Việt Nam vẫn là hoạt
động tín dụng truyền thống. Trong q trình tài trợ cho các dự án đầu tư, công tác đánh
giá rủi ro trong thẩm định dự án đóng một vai trị đặc biệt quan trọng bởi hoạt động tài
trợ theo dự án nói chung là rủi ro khi mà các dự án này có quy mơ lớn, tính chất kỹ thuật
phức tạp và thị trường khơng hồn hảo đồng thời có diễn biến phức tạp.

Với Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LPB) - một Ngân hàng TMCP còn non
trẻ, mới được thành lập năm 2008, trải qua 8 năm hoạt động thì hoa ̣t đơ ̣ng tín du ̣ng có vai
trị vơ cùng quan trọng,“là hoạt động đem la ̣i nguồn thu chủ yếu ”chiếm tới 80-90% lợi
nhuận của Ngân hàng. Do vậy quy mơ, chất lượng tín dụng ảnh hưởng quyết định đến sự
tồn tại và phát triển của ngân hàng. Trong đó các dự án đầu tư có tỷ suất lợi nhuận rất cao,
được LPB chú trọng tài trợ. Tuy nhiên thực tế cho thấy, hoạt động cho vay đối với các dự
án đầu tư còn nhiều hạn chế đã làm giảm chất lượng của hoạt động tín dụng và lợi nhuận
của Ngân hàng. Tỷ lệ nợ xấu trong những năm gần đây có xu hướng tăng. Kết quả này,
một mặt xuất phát từ bản thân hoạt động đầu tư dự án có mức độ rủi ro rất cao nhưng mặt

khác là do“công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án tại”LPB còn nhiều vấn đề bất
cập.

Do đó, việc nghiên cứu, tìm ra những hạn chế, nguyên nhân hạn chế và đề ra

các“giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án vay vốn
tại”LPB là rất cần thiết. Với mong muốn trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài “Đánh

giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên 
Việt” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Mục tiêu nghiên cứu chính của luận văn là thực trạng công tác đánh giá rủi ro
trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt, từ đó
đánh giá những kết quả, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế để đề xuất một số giải pháp
nhằm hồn thiện cơng tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân
hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt.

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án
đầu tư vay vốn do Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt thẩm định và xem xét tài trợ
giai đoạn 2010 -2015 và đề ra giải pháp cho những năm tiếp theo.

Trong luận văn tác giả sử dụng một số phương pháp như: phương pháp tổng hợp,
thống kê, đối chiếu, phân tích so sánh để phục vụ đề tài nghiên cứu.

Đề tài được kết cấu gồm 4 chương: Chương 1: Tổng quan về tình hình nghiên cứu,

Chương 2: Cơ sở lý luận chung về đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn

tại Ngân hàng thương mại, Chương 3: Thực trạng công tác đánh giá rủi ro trong thẩm 
định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt và Chương 4: Giải 
pháp hồn thiện cơng tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân
hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt.

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ“ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG

THẨM ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ VAY VỐN TẠI NGÂN HÀNG

THƢƠNG”MẠI

Trong chương này, luận văn đã làm rõ những vấn đề lý luận và đánh giá rủi ro
trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại các NHTM và đưa ra tiêu chí đánh giá cũng

như các nhân tố ảnh hưởng đến công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư
vay vốn tại các NHTM. Cụ thể như sau:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tƣ vay vốn tại Ngân hàng thƣơng

mại

Khái niệm về rủi ro, đánh giá rủi ro

Theo trường phái truyền thống, rủi ro chỉ liên quan đến các thiệt hại – rủi ro khơng
đối xứng. Theo quan điểm này thì rủi ro là „mất mát”.

Theo trường phái hiện đại, rủi ro liên quan đến cả thiệt hại và may mắn – rủi ro đối
xứng. Đây là cách nhìn nhận rủi ro một cách khách quan hơn, chúng ta coi rủi ro khả
năng sai lệch xảy ra giữa giá trị thực tế và kỳ vọng kết quả, sai lệch càng lớn rủi ro càng
nhiều (bao gồm cả trường hợp may mắn).

Đánh giá rủi ro: là việc đo lường, phân tích tính chất phức tạp của rủi ro, đánh giá

tác hại của từng rủi ro, từ đó chọn phương pháp phù hợp để quản trị rủi ro. Để đánh giá
được rủi ro thì trước hết phải nhận diện được rủi ro tức là phải xác định được các rủi ro

có thể xảy ra đối với dự án.

Các loại rủi ro của dự án đầu tư

- Rủi ro về Khách hàng vay vốn

- Rủi ro về dự án gồm: Rủi ro về thủ tục hành chính, cơ chế chính sách; rủi ro tổng mức
đầu tư vượt dự kiến; rủi ro thiếu vốn; rủi ro về nguồn cung cấp nguyên liệu đầu vào;

rủi ro trong việc giải phóng mặt bằng; rủi ro về tiến độ xây dựng, hoàn tất; rủi ro trong
khâu tổ chức thực hiện dự án; rủi ro về kỹ thuật, vận hành, bảo trì; rủi ro về tiêu thụ
sản phẩm; rủi ro về môi trường, xac hội.

Sự cần thiết phải đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân 
hàng thương mại

Các dự án đầu tư có tính dài hạn, dự án được lập thường mang tính chủ quan của khách
hàng và việc quyết định đầu tư chỉ dựa trên các số liệu giả định mà không thể lường trước

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Quy trình đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng 
thương mại

Phương pháp đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng 
thương mại

- Phương pháo đính tính: Phương pháp phân tích theo trình tự, phương pháp dự báo
định tính

- Phương pháp định lượng: Phương pháp điều chỉnh tỷ lệ chiết khấu, phương pháp
hệ số tin cậy, phương pháp phân tích độ nhạy, phương pháp phân tích theo kịch
bản, phương pháp phân tích xác suất – mô phỏng Monte Carlo, phương pháp dự
báo định lượng, phương pháp so sánh đối chiếu các chỉ tiêu

Nội dung đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng 
thương mại

- Đánh giá rủi ro về Khách hàng vay vốn

- Đánh giá rủi ro về dự án vay vốn

- Đánh giá rui ro về tài sản đảm bảo

Các tiêu chí đánh giá cơng tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay 
vốn tại Ngân hàng thương mại

- Số dự án được cho vay/Số dự án được thẩm định

- Số loại rủi ro được nhận diện

- Nợ quá hạn (Nợ nhóm 2 đến nhóm 5)/Tổng dư nợ

- Nợ xấu (Nợ nhóm 3 đến nhóm 5)/Tổng dư nợ

Các nhân tố ảnh hƣởng đến công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án

đầu tƣ vay vốn tại Ngân hàng thƣơng mại

- Nhóm nhân tố chủ quan: Nhân tố con người, chính sách cho vay của Ngân hàng,
quy trình, phương pháp đánh giá rủi ro, chất lượng thông tin, cơ sở vật chất, chất
lượng dự án đầu tư được lập,...

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

CHƢƠNG 3

THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG THẨM

ĐỊNH DỰ ÁN ĐẦU TƢ VAY VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP BƢU

ĐIỆN LIÊN VIỆT

Trong chương này, tác gải luận văn trình bày tổng quan về Ngân hàng TMCP Bưu

Điện Liên Việt (Q trình hình thành phát triển, mơ hình tổ chức, kết quả hoạt động kinh
doanh, tổng quan công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân
hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt.

Thực trạng công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân
hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt được phân tích theo các nội dung sau:

Quy trình đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân hàng

TMCP Bưu Điện Liên Việt

Bước 1: Tiếp
nhận Hồ sơ về dự
án và Khách hàng
vay vốn (CBTĐ

tại Chi nhánh)

Tiếp nhận Hồ
sơ vay vốn của

Khách hàng

Chuyển
sang bước

Bước 2: Đánh giá
rủi ro (CBTĐ tại

Chi nhánh)

Phân tích, đánh

giá rủi ro Khách
hàng và dự án

vay vốn

Lập Báo
cáo đánh
giá rủi ro
và đề xuất

cấp tín
dụng
Trình
Lãnh đạo
phịng tín
dụng
Chuyển
sang
bước 3

Bước 3: Trình
Lãnh đạo chi

nhánh

Xem xét ra

quyết định tài
trợ cho dự án và

trình lên cấp
phê duyệt tại

Hội sở

Chuyển
sang bước

Bước 4: Đánh giá
rủi ro (CBTĐ tại

Khối thẩm định

Tiếp nhận đề
xuất và các hồ
sơ liên quan đến

Phân tích,

đánh giá
rủi ro độc

Lập báo

cáo đánh
giá rủi ro

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Bước 1: Tiếp
nhận Hồ sơ về dự
án và Khách hàng
vay vốn (CBTĐ

tại Chi nhánh)

Tiếp nhận Hồ
sơ vay vốn của

Khách hàng

Chuyển
sang bước

Hội sở) dự án của chi

nhánh

lập độc lập thẩm
định

duyệt thực
hiện bước 5

Bước 5: Phê
duyệt tín dụng

Hội đồng tín
dụng xem xét
phê duyệt cấp

tín dụng

Nội dung và phương pháp đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại 
Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt

- Đánh giá rủi ro về khách hàng vay vốn : Đánh giá rủi ro về năng lực pháp lý, năng
lực quản lý điều hành của khách hàng, năng lực tài chính của khách hàng

- Đánh giá rủi ro về dự án vay vốn: Đánh giá rủi ro về hồ sơ pháp lý và các yếu tố vĩ
mô liên quan đến dự án, đánh giá rủi ro về thị trường của dự án, đánh giá rủi ro về
lỹ thuật của dự án, đánh giá rủi ro về tài chính của dự án, đánh giá rủi ro về tổ
chức quản lý dự án

- Đánh giá rủi ro về tài sản đảm bảo

Ví dụ minh họa về đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vay vốn tại Ngân 
hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt qua dự án “Đầu tư xây dựng nhà ở cao tầng – CT3” 
 Những kết quả đạt được

- Tất cả các dự án đều được đánh giá rủi ro với đầy đủ nội dung và tuân thủ đúng

quy trình quy chế của LPB và Ngân hàng nhà nước

- Nhiều loại rủi ro được nhận diện và phân tích

- Tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu cho vay dự án đầu tư vẫn nằm trong giới hạn an toàn
theo quy định của NHNN

Hạn chế

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

- Cơng tác đánh giá rủi ro cịn phụ thuộc nhiều vào uy tín của khách hàng và tài sản
đảm bảo

- Thời gian đánh giá rủi ro dài

Nguyên nhân của hạn chế

- Ngun nhân từ phía Ngân hàng; Quy trình đánh giá rủi ro tại LPB qua nhiều cấp
phê duyệt, còn rườm rà, phức tạp, trùng lặp; Phương pháp đánh giá rủi ro chưa đa
dạng; Nội dung đánh giá rủi ro cịn nhiều thiếu sót và chưa nhận diện được hết các
rủi ro có thể xảy ra với dự án; Cán bộ thẩm định còn thiếu và yếu về chun mơn;
Nguồn thơng tin chưa đầy đủ, độ chính xác chưa cao.

- Nguyên nhân từ phía khách hàng: Doanh nghiệp thường không muốn công khai
tình hình tài chính thực của cơng ty, nếu có thì cũng chỉ cung cấp báo cáo nội bộ
có lợi cho họ

- Các nguyên nhân khác: Đặc điểm cảu dự án đầu tư vau vốn có một số nội dung
đánh giá rủi ro rất khó đánh giá chính xác; Các thay đổi về chính sách, pháp luật,
các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến dự án cũng là một rủi ro khó dự đốn và khó đánh
giá mức độ tác động; Một số rủi ro bất khả kháng như: thiên tai, bão, sóng thần,
động đất...thì khả năng xảy ra rủi ro và ảnh hưởng của chúng đến dự án nằm ngồi
khả năng dự đốn của Ngân hàng

CHƢƠNG 4

GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC ĐÁNH GIÁ RỦI RO TRONG

THẨM ĐỊNH DỰ ÁN VAY VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP BƢU ĐIỆN

LIÊN VIỆT

Trên cơ sở phân tích những kết quả đạt được và những hạn chế còn tồn tại trong

thẩm định dự án, cùng với những định hướng về công tác này tại LPB, tác giả đưa ra một

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Thứ nhất, giải pháp về nhân sự cho công tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án

vay vốn

Trước hết, LPB cần nâng cao nhận thức của cán bộ nhân viên về vai trị của cơng
tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự á : đưa ra các văn bản chỉ đạo, đưa hoạt động đánh

giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư vào các bài giảng đào tạo cán bộ, các buổi trao
đổi nghiệp vụ làm kim chỉ nam cho toàn bộ cán bộ ngân hàng tham gia vào hoạt động
đánh giá rủi ro, nâng cao được ý thức và trách nhiệm của mình, từ đó có hành vi phù hợp

nhằm hồn thiện cơng tác đánh giá rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư.

Việc tuyển dụng cán bộ cho công tác đánh giá rủi ro phải được diễn ra cơng khai

và cơng bằng, có chế độ đãi ngộ thích hợp, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nghiệp

vụ cho cán bộ, bố trí cán bộ một cách hợp lý, thực hiện chun mơn hóa trong cơng tác

thẩm định.

Thứ hai, giải pháp hồn thiện quy trình đánh giá rủi ro

Ban hành văn bản hướng dẫn đánh giá rủi ro riêng cho từng lĩnh vực của dự án;
quy định rõ nhiệm vụ, chức năng của từng cá nhân, bộ phận tham gia đánh giá rủi ro và

thời gian cho mỗi bước công việc để làm cơ sở cho CBTĐ thực hiện

Để rút ngắn thời gian đánh giá rủi ro dự án, quy trình mới cần được nghiên cứu
trong đó cắt bớt một số bộ phận tham gia vào quá trình đánh giá rủi ro, cụ thể:

Giao cho Khối thẩm định Hội sở làm đầu mối đánh giá rủi ro, CBTĐ tại chi nhánh chỉ
đánh giá tổng thể.

Thứ ba, giải pháp hoàn thiện phương pháp đánh giá rủi ro

Đối với phương pháp định tính: Ngồi những phương pháp mà chi nhánh đang áp

dụng như: Phương pháp so sánh đối chiếu các chỉ tiêu, phương pháp phân tích theo trình

tự, phương pháp dự báo định tính, CBTĐ cần áp dụng thêm nhiều phương pháp, kỹ thuật
khác để đánh giá rủi ro như: Mơ hình 5C, phương pháp BGW, phương pháp 5 lực lượng

của Porter, mơ hình SWOT… nhằm đánh giá đầy đủ hơn rủi ro có thể xảy ra đối với

doanh nghiệp và các rủi ro đối với dự án.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

dụng các phương pháp định lượng sau để lượng hóa được chính xác hơn mức độ rủi ro

đối với dự án đầu tư cần đánh giá: Phương pháp ngoại suy thống kê, mơ hình hồi quy
tương quan.

Thứ 4, giải pháp hoàn thiện nội dung đánh giá rủi ro

Đối với nội dung đánh giá rủi ro trong thẩm định khía cạnh kỹ thuật dự án cần phải
quan tâm hơn nữa. Vì các CBTĐ đều tốt nghiệp khối ngành kinh tế do vậy kiến thức về kỹ
thuật là rất hạn chế. Yêu cầu đặt ra là phải đào tạo kiến thức cho CBTĐ, điều này là khó thực
hiện bởi kỹ thuật là một lĩnh vực khó, nếu khơng được đào tạo bài bản thì rất khó áp dụng
được trong thực tế. Vì vậy theo tác giả, Ngân hàng phải có đội ngũ chuyên gia chuyên
nghiên cứu và đưa ra các hệ thống chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật hợp lý để các CBTĐ tham chiếu.
Ngoài ra, đối với các dự án đầu tư quá phức tạp về mặt kỹ thuật thì Ngân hàng có thể thuê
các chuyên gia kỹ thuật đánh giá đảm bảo tính chính xác

Đối với nội dung đánh giá rủi ro trong thẩm định khía cạnh thị trường của dự án,
CBTĐ cần phân tích sâu hơn nữa, đánh giá nhu cầu thị trường bằng phương pháp định lượng
chứ không chỉ đánh giá chung chung, thiếu tính thực tế. CBTĐ cần thường xuyên cập nhật
diễn biến về thị trường, giá cả trong khu vực khác nhau để xây dựng một cơ sở dữ liệu giúp
cho việc so sánh, đối chiếu và đánh giá rủi ro dự án được chính xác.

Đối với nội dung đánh giá rủi ro trong thẩm định khía cạnh tài chính: Xác định lại
những yếu tố doanh thu và chi phí một cách đầy đủ và chính xác, cần tính đến yếu tố lạm
phát hay trượt giá vì có liên quan đến tỷ suất chiết khấu của dự án, sử dụng thêm các chỉ tiêu
như tỷ suất lợi nhuận trên tổng vốn đầu tư, ...

Thứ năm, giải pháp về công nghệ, trang thiết bị phục vụ công tác đánh giá rủi ro

Đổi mới, nâng cấp hệ thống máy tính; xây dựng phần mềm tính tốn để phục vụ tính

tốn và đánh giá rủi ro về mặt tài chính của dự án; xây dựng phần mềm hệ thống phê duyệt

tập trung, theo đó có phân quyền cho các nhóm đối tượng tham gia vào q trình thẩm định,
đánh giá rủi ro.

Thứ sáu, giải pháp nâng cao chất lượng thơng tin kịp thời, chính xác, đầy đủ

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

các CBTĐ sử dụng trong việc đánh giá rủi ro dự án đầu tư; phát triển hệ thống thông tin từ
bên ngồi; đa dạng hóa các nguồn thơng tin.

Bên cạnh đó, tác giả cũng đưa ra một số kiến nghị như:

Thứ nhất, kiến nghị với Chính phủ và các Bộ, Ngành có liên quan

Thứ hai, kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước

</div>