Công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất ở thực hiện dự án phục vụ mục đích công cộng trên địa bàn thành phố Thái Bình

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (391.2 KB, 11 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN 
MỤC LỤC

DANH MỤC BẢNG

TÓM TẮT LUẬN VĂN ... i 
PHẦN MỞ ĐẦU ... Error! Bookmark not defined. 
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC BỒI THƢỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI 
ĐỊNH CƢ KHI NHÀ NƢỚC THU HỒI ĐẤT Ở THỰC HIỆN DỰ ÁN PHỤC VỤ 
MỤC ĐÍCH CƠNG CỘNG ... Error! Bookmark not defined.

1.1. Các khái niệm ... Error! Bookmark not defined. 
1.2. Sự cần thiết của BT, HT và TĐC khi Nhà nƣớc thu hồi đất thực hiện các dự án 
phục vụ mục đích xây dựng cơng trình cơng cộng . Error! Bookmark not defined.

1.2.1. Sự cần thiết phải thu hồi đất để thực hiện các cơng trình cơng cộngError! 
Bookmark not defined.

1.2.2. Sự cần thiết của công tác BT, HT và TĐCError! Bookmark not defined. 
1.3. Yêu cầu đối với công tác BT, HT và TĐC .... Error! Bookmark not defined. 
1.4. Trình tự, thủ tục thu hồi đất để thực hiện các dự án xây dựng công trình cơng 
cộng ... Error! Bookmark not defined. 
1.5. Các nhân tố ảnh hƣởng tới công tác BT, HT và TĐC khi Nhà nƣớc thu hồi 
đất để thực hiện các dự án xây dựng công trình cơng cộngError! Bookmark not 
defined.

CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC BỒI THƢỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI 
ĐỊNH CƢ KHI NHÀ NƢỚC THU HỒI ĐẤT Ở THỰC HIỆN DỰ ÁN XÂY DỰNG

CƠNG TRÌNH CƠNG CỘNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ THÁI BÌNH (lấy ví

dự dự án Quảng trường Thái Bình, thành phố Thái Bình)Error! Bookmark not defined.

2.1. Điều kiện tự nhiên kinh tế xã hội thành phố Thái Bình, tỉnh Thái BìnhError! 
Bookmark not defined.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

2.2. Thực trạng công tác bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ phục vụ mục đích cơng 
trình cơng cộng trên địa bàn thành phố Thái BìnhError! Bookmark not defined.

2.2.1. Kết quả thực hiện thu hồi đất các dự án trên địa bàn Thành phố từ năm 2012
đến năm 2016 ... Error! Bookmark not defined. 
2.2.2. Quy trình thực hiện cơng tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước
thu hồi đất ở để thực hiện các dự án phục vụ cơng trình cơng cộng trên địa bàn
Thành phố Thái Bình ... Error! Bookmark not defined. 
2.2.3. Việc lập phương án BT, HT và TĐC khi Nhà nước thu hồi đất ở để thực hiện các
dự án của thành phố Thái Bình ... Error! Bookmark not defined. 
2.2.4. Công tác BT, HT và TĐC khi Nhà nước thu hồi đất ở để thực hiện dự án xây
dựng Quảng trường Thái Bình - thành phố Thái BìnhError! Bookmark not defined. 
2.3. Đánh giá chung về công tác BT, HT khi Nhà nƣớc thu hồi đất ở để thực hiện 
các dự án phục vụ mục đích cơng cộng trên địa bàn thành phố Thái BìnhError! 
Bookmark not defined.

2.3.1. Những thuận lợi trong công tác BT, HT và TĐCError! Bookmark not 
defined.

2.3.2. Những tồn tại hạn chế, khó khăn trong cơng tác BT, HT và TĐC . Error! 
Bookmark not defined.

CHƢƠNG 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC

BỒI THƢỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƢ KHI NHÀ NƢỚC THU HỒI ĐẤT Ở 
ĐỂ THỰC HIỆN CÁC CƠNG TRÌNH CƠNG CỘNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH 
PHỐ THÁI BÌNH. ... Error! Bookmark not defined.

3.1. Phƣơng hƣớng đổi mới cơng tác giải phóng mặt bằng.Error! Bookmark not 
defined.

3.2. Nhiệm vụ công tác GPMB trong thời gian tới.Error! Bookmark not defined. 
3.3. Giải pháp hồn thiện cơng tác BT, HT và TĐC khi Nhà nƣớc thu hồi đất ở 
thực hiện các dự án phục vụ mục đích cơng cộng trên điạ bàn Thành phố Thái 
Bình ... Error! Bookmark not defined.

3.3.1. Cơng bố, công khai chi tiết các vấn đề liên quan đến dự án (mặt bằng xây dựng,
quy hoạch, chính sách đền bù, thẩm quyền của các cơ quan chức năng) ... Error! 
Bookmark not defined.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

3.3.3. Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về đất đai của thành phố Thái Bình và đẩy
nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tăng cường quản lý nhà nước
về đất đai ... Error! Bookmark not defined. 
3.3.4. Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dụcError! Bookmark not defined. 
3.3.5. Nâng cao năng lực cán bộ và hiệu quả làm việc của tổ chức thực hiện công
tác BT, HT và TĐC ... Error! Bookmark not defined. 
KẾT LUẬN ... Error! Bookmark not defined. 
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ... Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Đối tượng bị ảnh hưởng, diện tích và kinh phí bồi thường, hỗ trợ ... Error! 
Bookmark not defined.

Bảng 2.2: Đối tượng ảnh hưởng, diện tích và kinh phí BT, HT đất ởError! Bookmark 
not defined.

Bảng 2.3: Bảng tổng hợp quy hoạch sử dụng đất ... Error! Bookmark not defined. 
Bảng 2.4: Tổng hợp quy hoạch sử dụng đất sau khi điều chỉnhError! Bookmark not 
defined.

TÓM TẮT

1. Tính cấp thiết của đề tài

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Thành phố Thái Bình là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật,
an ninh quốc phịng của tỉnh Thái Bình. Được sự quan tâm của Tỉnh ủy, UBND Tỉnh,
Đảng bộ và nhân dân Thành phố tập tung nhân lực, vật lực để mở rộng không gian đô thị,
tăng cường đầu tư cơ cở hạ tầng đô thị, từng bước đưa Thành phố trở thành đô thị công
nghiệp hiện đại ngang tầm với các đô thị lân cận trong khu vực. Giai đoạn từ năm 2016
đến năm 2020, Thành phố tiếp tục đầu tư xây dựng, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật đô thị và
hạ tầng xã hội, phấn đấu đưa thành phố Thái Bình phát triển cả về chất và lượng của một
đô thị loại II kiểu mẫu và phấn đấu đưa Thành phố Thái Bình trở thành đơ thị loại I trước
năm 2020.

Xuất phát từ tính cấp thiết về lí luận và thực tiễn, tơi đã chọn đề tài: “Công tác bồi 
thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất ở thực hiện dự án phục vụ mục đích cơng cộng 
trên địa bàn Thành phố Thái Bình (lấy ví dụ dự án Quảng trường Thái Bình - thành phố 
Thái Bình) để làm đề tài luận văn tốt nghiệp thạc sỹ.

2. Mục tiêu

Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác BT, HT và TĐC khi Nhà nước thu hồi đất ở so
sánh với thực tế công tác BT, HT và TĐC khi Nhà nước thu hồi đất ở thuộc dự án Quảng

trường Thái Bình, thành phố Thái Bình nói riêng và các dự án phục vụ mục đích xây dựng
cơng trình cơng cộng nói chung từ đó rút ra những bài học kinh ngiệm, đề xuất các giải
pháp, kiến nghị để giải quyết những khó khăn, tồn tại vướng mắc trong q trình thực hiện
công tác BT, HT và TĐC nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án phục vụ mục đích
cộng cộng trên địa bàn thành phố Thái Bình.

3. Đối tƣợng nghiên cứu

Nghiên cứu việc thực hiện chính sách BT, HT và TĐC khi thu hồi đất ở đối với
các dự án phục vụ mục đích cơng cộng trên địa bàn thành phố Thái Bình.

4. Phƣơng pháp nghiên cứu

4.1. Phương pháp thu thập thông tin, tài liệu, số liệu

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

việc họp triển khai công tác GPMB và các bản kê khai của các hộ dân.

- Nguồn dữ liệu thứ cấp: thu thập từ các dự án thu hồi đất trên địa bàn thành phố
Thái Bình, các báo cáo tổng kết, báo cáo kết quả công tác GPMB trên địa bàn tỉnh, Thành
phố Thái Bình.

4.2. Phương pháp phân tích và đánh giá tổng hợp

- Phương pháp phân tích tài liệu: Thu thập, phân tích các tài liệu từ các nghiên cứu 
trước, kế thừa có chọn lọc những tài liệu cần thiết. Đánh giá công tác BT, HT và TĐC qua
3 nội dung chính là chính sách BT, HT và TĐC.

- Phương pháp đánh giá tổng hợp: tổng hợp đánh giá từ việc điều tra quan điểm của 
người bị thu hồi đất thơng qua các tiêu chí: việc thực hiện chính sách đã đúng và đủ chưa,
sự phù hợp của chính sách, tiền bồi thường được sử dụng như thế nào, việc tạo lập nghề

mới và cuộc sống mới khó khăn ra sao khi bị thu hồi đất...

Chƣơng 1. Cơ sở khoa học về công tác bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ khi 
Nhà nƣớc thu hồi đất ở thực hiện dự án xây dựng cơng trình cơng cộng.

Chương này trình bày các vấn đề về lý thuyết: về đất ở đơ thị, đất ở nơng thơn,
cơng trình công cộng, BT, HT và TĐC…. Đồng thời nêu nên sự cần thiết của việc BT,
HT và TĐC khi thu hồi đất để xây dựng các cơng trình công cộng; nội dung công tác BT,
HT và TĐC cũng như các yếu tố ảnh hưởng khi thực hiện thu hồi đất.

Chƣơng 2. Thực trạng công tác bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ khi Nhà 
nƣớc thu hồi đất ở thực hiện dự án xây dựng cơng trình cơng cộng (lấy ví dụ dự án

Quảng trường Thái Bình - thành phố Thái Bình).

Chương này trình bày về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của Thành phố Thái
Bình ảnh hưởng đến công tác BT, HT và TĐC.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Tại chương này trình bày về cơng tác Bt, HT và TĐC dự án Quảng trường Thái
Bình. Đây là một dự án lớn trên địa bàn Thành phố có t

ổng diện tích thu hồi là

478.742,4 m

của 785 hộ; trong đó: Đất nơng nghiệp là: 411.010,4 m

của 748 hộ;

Đất ở và đất vườn, ao trong khu dân cư là: 15.846,8 m

của 37 hộ. Công tác GPMB

đối với đất nông nghiệp được triển khai thực hiện được từ tháng 1/2014 đến

31/12/2014 qua 6 đợt GPMB, đất ở thực hiện từ tháng 6/2014 đến nay qua 4 đợt .

- Về kết quả:

+ Đất nơng nghiệp: đến nay có 744 hộ đã nhận tiền BT, HTvà bàn giao mặt bằng

diện tích 410.407,3 m2. Cịn 4 hộ chưa nhận tiền BT, HT và chưa bàn giao mặt bằng với
diện tích 603,1 m2;

+ Đất ở: Đến nay 34 hộ đã chấp hành phương án nhận tiền BTvà bàn giao mặt
bằng diện tích 14.340,5 m2 đất ở, đất vườn, ao trong khu dân cư, trong đó đất ở là 6.101,1
m2; còn lại 3 hộ chưa nhận tiền BT, HTvà 06 hộ chưa bàn giao mặt bằng diện tích
1.506,3 m2.

+ Giao đất tái định cư và đất ở mới: Đã giao 65 lơ đất cho 34 hộ được bố trí TĐC
hoặc đất ở mới.

- Về tồn tại vướng mắc, khó khăn, nguyên nhân: 
- Tồn tại vướng mắc:

+ Còn 7 hộ chưa chấp hành phương án chưa nhận tiền và chưa bàn giao mặt bằng
diện tích 2.109,3 m2.

+ Giao đất tái định cư, đất ở mới: Còn 5 hộ đề nghị được giao mỗi hộ 01 lô đất ở
mới tại mặt đường Võ Nguyên Giáp phường Hoàng Diệu.

- Nguyên nhân:

+ Các hộ chưa chấp hành phương án kiến nghị về giá bồi thường, hỗ trợ thấp;

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Từ kết quả thực hiện công tác thu hồi đất trên địa bàn Thành phố từ năm 2012 đến
2016 và công tác BT, HT và TĐC dự án Quảng trường Thái, đánh giá chung về công tác
BT, HT và TĐC trên địa bàn Thành phố như sau:

* Thuận lợi:

- Giá đất BT, HT là giá đất cụ thể tại thời điểm thu hồi đất. Việc xác định giá đất cụ
thể đã được sở Tài nguyên và Môi trường lập và thông qua hội đồng thẩm định giá của
Tỉnh thẩm định để trình UBND tỉnh phê duyệt.

- Về TĐC: Các khu TĐC có hạ tầng đồng bộ, đảm bảo tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ.
- Quy định rõ các khoản hỗ trợ để người dân tạo lập chỗ ở mới, ổn định cuộc sống,
sản xuất kinh doanh.

- Công tác thu hồi đất, lập, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư đã được phân định rõ ràng đã được UBND Tỉnh ủy quyền cho thành phố, vì vậy
đã tạo điều kiện cho thành phố chủ động hơn trong công tác thẩm định, phê duyệt và thu
hồi đất ..

* Những khó khăn:

- Xác định nguồn gốc đất đai gặp khó khăn: do hồ sơ tài liệu lưu trữ khơng có, hoặc
khơng được cập nhật; q trình bàn giao tài liệu, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ, giai đoạn
làm việc của cán bộ địa chính khơng đầy đủ. Mặt khác chính sách đất đai của Nhà nước
qua các thời kỳ lịch sử có rất nhiều biến đổi; đối tượng sử dụng đất cũng biến động phức
tạp qua việc điều chỉnh chính sách của Nhà nước… đã làm cho việc quản lý, sử dụng đất
thực sự phức tạp. Vì vậy, nhiều trường hợp xác định nguồn gốc đất đai để có mức bồi
thường, hỗ trợ thích hợp gặp nhiều khó khăn.

- Một số bộ phận người dân thiếu thiện chí hợp tác, chưa nhận thức được đầy đủ vì
lợi ích chung. Đặc biệt, là một số đối tượng vẫn cố tình xây dựng trái phép trên phần diện
tích đã được thơng báo với mục đích trục lợi kinh phí bồi thường của Nhà nước.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

nhiên, còn một số dự án do áp lực về tiến độ GPMB đã thực hiện chưa đúng các quy trình
về thu hồi đất, GPMB, cụ thể :

+ Tổ chức thực hiện công tác GPMB chưa thực hiện đúng trình tự thu hồi đất,
trình tự. Việc cơng khai phương án bồi thường, hỗ trợ mang tính chiếu lệ, người có đất
thu hồi chưa rõ về chính sách BT, HT nên họ chưa đồng ý với phương án và có ý kiến
kiến nghị. Nguyên nhân là do cơng tác tun truyền chính sách, pháp luật về đất đai liên
quan đến việc BT, HT và TĐC ở một số dự án làm chưa tốt, chưa làm cho người dân hiểu
đầy đủ về quyền lợi và trách nhiệm của người sử dụng đất, hiểu được tính chất của dự án,
nên người dân còn chưa đồng tình, ủng hộ.

+ Chất lượng kiểm kê, lập phương án BT, HT và TĐC chưa cao, còn nhiều sai sót, 
đến khi người dân có ý kiến khiếu nại, kiến nghị thì mới phát hiện sai sót nên phương án
đã phê duyệt rồi nhưng vẫn phải chỉnh sửa (điều chỉnh) thậm chí điều chỉnh nhiều lần.

+ Công tác xây dựng giá đất cụ thể đối với đất ở liên quan đến nhiều cấp nên còn 
chậm, chưa đáp ứng được kế hoạch.

+ Một số dự án, cơng tác bố trí TĐC khơng đáp ứng kịp thời cho việc thu hồi đất, 
khi triển khai người bị thu hồi đất không biết được họ sẽ được giao tái định cư ở chỗ nào,
giá tiền là bao nhiêu nên người dân không hợp tác.

+ Cơ chế chính sách BT, HT về đất đai thay đổi liên tục, còn bất cập;

- Việc giải quyết các chính sách an sinh hậu GPMB cịn chậm chưa đáp ứng nguyện
vọng người dân ảnh hưởng đến niềm tin của người dân khi thực hiện các dự án sau.

Chƣơng 3. Phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện công tác bồi thƣờng, hỗ trợ 
và tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất ở trên địa bàn thành phố Thái Bình.

Chương này trình bày về phương hướng và nhiệm vụ công tác GPMB trong thời
gian tới trên địa bàn thành phố Thái Bình.

Để công tác BT, HT và TĐC được đạt hiệu quả đáp ứng được yêu cầu tiến độ các
dự án, đề xuất một số giải pháp như sau:

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

quy hoạch chi tiết; thời gian tiến hành thu hồi đất… Tiếp đến là các thông tin về chính
sách đền bù, hỗ trợ: mức giá, diện tích, hình thức đền bù… Tất cả đều phải cơng bố, công 
khai chi tiết đến từng đối tượng phải GPMB.

- Chính sách BT, HT và TĐC cho người có đất bị thu hồi:

Một trong những bất cập hiện nay là giá bồi thường thiệt hại khi thu hồi đất, vì vậy
cần có khung giá đất chi tiết cho từng loại đất và tính giá trị cho các tài sản gắn liền với
đất sao cho sát với giá thị trường nhất.

- Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về đất đai của thành phố Thái Bình và đẩy 
nhanh việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tăng cường quản lý nhà nước về đất 
đai

+ Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu: để giúp các cơ quan quản lý đất đai có được một
cơng cụ quản lý tốt, hiệu quả về đất đai; giúp cho các cá nhân, tổ chức trong toàn xã hội
được tiếp cận thông tin tổng hợp về đất đai khi có các nhu cầu, hoạt động liên quan đến
tổng hợp về đất đai.

+ Đẩy nhanh việc cấp giấy chứng nhận QSDĐ: Giấy chứng nhận QSDĐ là cơ sở
đầu tiên cho bồi thường GPMB, nó đảm bảo cho người có đất bị thu hồi chứng minh rằng
mảnh đất đó thuộc sở hữu hợp pháp.

- Công tác tuyên truyền giáo dục: Cần phát huy vai trị của các tổ chức quần chúng, 
khuyến khích người dân, người bị thu hồi đất tham gia vào dự án. Phát huy vai trò của các
hội tại cơ sở: hội cựu chiến binh, hội phụ nữ, … vận động quần chúng tạo điều kiện cho
công tác GPMB diễn ra thuận lợi. Cần phải vận động tuyên truyền tới từng hộ gia đình để

các hộ thực hiện tốt công tác GPMB, tự giác chấp hành việc dỡ bỏ cơng trình, vật kiến trúc
và di dời để giao lại mặt bằng cho chủ đầu tư.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

- Nâng cao năng lực cán bộ và hiệu quả làm việc của tổ chức thực hiện công tác 
BT, HT và TĐC: Việc xây dựng và củng cố tổ chức bộ máy chuyên trách công tác GPMB 
cần được quan tâm theo các phương hướng sau:

+ Điều tra, đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ địa chính ở cấp xã, đội ngũ cán bộ 
làm nhiệm vụ xây dựng và thẩm định phương án BT, HT và TĐC định khi Nhà nước thu
hồi đất ở của Thành phố (Trung tâm Phát triển quỹ đất; cán bộ làm công tác thẩm định 
phương án bồi thường Phịng Tài ngun và Mơi trường, Phịng Tài chính, Phịng Quản 
lý Đơ thị). Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng và bổ sung nhân lực cho từng vị trí cụ 
thể. Tiếp tục hồn thiện quy chế hoạt động và chức năng của Tổ chức thực hiện công tác
BT, HT và TĐC.

+ Điều tra, đánh giá thực trạng kiểm kê đất đai, tài sản trên đất, việc xây dựng 
phương án và thẩm định phương án BT, HT và TĐC (hệ thống biểu mẫu, cách xác định 
thời điểm sử dụng đất, nguồn gốc sử dụng đất, tính hợp pháp của thửa đất…), khắc phục 
hạn chế, phát huy ưu điểm.

+ Tổ chức tập huấn Luật Đất đai, Nghị định hướng dẫn thi hành và các quy định cụ 
thể của UBND tỉnh liên quan đến BT, HT và TĐC khi Nhà nước thu hồi đất cho đội ngũ cán
bộ chuyên trách làm công tác GPMB từ cấp Thành phố đến cấp cơ sở;

+ Kiện toàn Trung tâm Phát triển quỹ đất với đội ngũ cán bộ có kiến thức và năng 
lực công tác phù hợp; làm việc mang tính nghề nghiệp chuyên trách và ổn định. Tạo điều
kiện và phương tiện kỹ thuật cần thiết

+ Chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất để phục vụ cho việc bồi thường thiệt hại và tái 
định cư. Cần phải chuẩn bị đầy đủ quỹ đất, quỹ nhà với hạ tầng tốt để chủ động tái định

cư cho các đối tượng phải di dời khi Nhà nước thu hồi đất. Khi triển khai dự án có thu hồi
đất ở phải di dời, chủ dự án phải triển khai ngay từ bước đầu việc lập khu tái định cư để
phục vụ bồi thường GPMB được thuận lợi. Đây là vấn đề cực kỳ quan trọng, quyết định
tiến độ GPMB thực hiện dự án đầu tư.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11></div>