Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện đầm dơi, tỉnh cà mau trong giai đoạn hiện nay
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (858.19 KB, 105 trang )
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
___________________
NGUYỄN PHƯƠNG BÌNH
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ
Ở HUYỆN ĐẦM DƠI, TỈNH CÀ MAU
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
Nghệ An, 2017
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
___________________
NGUYỄN PHƯƠNG BÌNH
XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ
Ở HUYỆN ĐẦM DƠI, TỈNH CÀ MAU
TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
Chuyên ngành: Chính trị học
Mã số: 60.31.02.01
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN LƯƠNG BẰNG
Nghệ An, 7/2017
1
2
LỜI CẢM ƠN
Để có một phần kiến thức như hơm nay, em xin gửi lời cảm ơn chân thành
đến: Trường Đại học Vinh, Trường Đại học Đồng Tháp đã tạo điều kiện thuận lợi
trong thời gian em học Cao học. Bên cạnh đó, em cũng xin cảm ơn thầy, cơ trường
Đại học Vinh đã nhiệt tình giảng dạy và cung cấp cho em nhiều kiến thức quý báu
trong suốt quá trình học tập Chun ngành Chính trị học tại Trường Đại học Vinh.
Em xin bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến PGS.TS Nguyễn Lương Bằng, đã tận
tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài.
Đồng thời, tôi cũng xin trân trọng cảm ơn Huyện ủy, Ủy ban nhân dân, Ban
Tổ chức Huyện ủy, Phòng Nội vụ huyện, Đảng ủy các xã, thị trấn, bạn bè trong và
ngoài lớp đã nhiệt tình hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi trong việc khảo sát, thu thập
dữ liệu, đóng góp nhiều ý kiến và những kinh nghiệm quý báu để giúp tôi thực
hiện cơng trình nghiên cứu đề tài của mình.
Mặc dù em đã có nhiều cố gắng, nhưng luận văn chắc cịn nhiều thiếu sót,
với ý thức ln tự học hỏi và nghiêm túc trong nghiên cứu khoa học, tôi rất mong
được sự góp ý của q thầy, cơ và các bạn.
Cà Mau, tháng 6 năm 2017
Tác giả
Nguyễn Phương Bình
2
3
MỤC LỤC
Trang
LỜI CẢM ƠN………………………………………………………………………2
MỤC LỤC………………………………………………………………………….3
BẢNG QUY ĐỊNH CHỮ VIẾT TẮT……………………………………………...5
DANH MỤC CÁC BẢNG…………………………………………………………6
A. MỞ ĐẦU……………………………………………………………………..…7
B. NỘI DUNG…………………………………………………………………….12
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ
CHỐT CẤP XÃ……………………………………………………………….…12
1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài………………………...........…12
1.2.Tầm quan trọng của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã
…………………………………………………………………………………….21
1.3. Mục tiêu, yêu cầu, nội dung của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã………………………………………………………..…………….…33
Kết luận chương 1………………………………………….………………46
Chương 2. THỰC TRẠNG XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CHỦ CHỐT
Ở HUYỆN ĐẦM DƠI, TỈNH CÀ MAU TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN
NAY.........................................................................................................................47
2.1. Điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của
huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau…………………………………………………..…47
2.2. Thực trạng xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã của huyện Đầm
Dơi trong thời gian qua……………………………………………………………57
2.3. Những vấn đề đặt ra trong xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở
huyện Đầm Dơi hiện nay…………………………………….……………………65
Kết luận chương 2……………………………………………….…………71
3
4
Chương 3. PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ
CÁN
BỘ
CHỦ
CHỐT
CẤP
XÃ
CỦA
HUYỆN
ĐẦM
DƠI,
TỈNH CÀ MAU TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY…………………..…………73
3.1. Phương hướng xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà
Mau………………………………………………………………………………..73
3.2. Những giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đầm
Dơi giai đoạn hiện nay ………………………………………………....................75
Kết luận chương 3………………………………………….………………97
C. KẾT LUẬN………………………………………..……………………99
D. DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………….………..101
4
5
BẢNG QUY ĐỊNH CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
TT
Nội dung
1
CB
Cán bộ
2
CBCX
Cán bộ cấp xã
3
CNXH
Chủ nghĩa xã hội
4
CNH, HĐH
Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
5
CSVC
Cơ sở vật chất
6
HĐND
Hội đồng nhân dân
7
UBND
Ủy ban nhân dân
8
ĐNCN
Đội ngũ cán bộ
5
6
DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1. Số lượng cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau năm
2016.........................................................................................................................57
Bảng 2.2. Độ tuổi của cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau năm
2016.........................................................................................................................58
Bảng 2.3. Thâm niên công tác của cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà
Mau năm 2016.........................................................................................................59
Bảng 2.4. Trình độ chuyên môn của cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh
Cà Mau năm 2016....................................................................................................60
Bảng 2.5. Trình độ lý luận chính trị cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh
Cà Mau năm 2016....................................................................................................61
Bảng 2.6. Khảo sát năng lực công tác của cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi,
tỉnh Cà Mau.............................................................................................................62
Bảng 2.7. Kết quả khảo sát nhận thức về sự cần thiết đối với việc xây dựng và quy
hoạch cán bộ chủ chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau.................................63
6
7
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong hệ thống lý luận toàn diện, sâu sắc của tư tưởng Hồ Chí Minh, tư
tưởng về cơng tác cán bộ chiếm vị trí đặc biệt quan trọng. Hồ Chí Minh cho rằng
“vấn đề cán bộ là một vấn đề rất trọng yếu, rất cần kíp”. Người địi hỏi các cơ quan
lãnh đạo của Đảng, Nhà nước phải hiểu rõ tầm quan trọng, nắm vững nội dung
cơng tác cán bộ để từ đó có thái độ, hành vi đúng đắn. Trong tình hình hiện nay,
việc vận dụng tư tưởng của Người về công tác cán bộ có ý nghĩa đặc biệt quan
trọng.
Kế thừa tư tưởng của Người, Đảng ta khẳng định: “Cán bộ là nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và
chế độ, là khâu then chốt trong công tác Xây dựng Đảng”. Là một chính đảng tiên
phong cách mạng do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, trải qua 86 năm
xây dựng và trưởng thành, thấm nhuần lời dạy của Người: “Huấn luyện cán bộ là
công việc gốc của Đảng”, Đảng ta luôn coi trọng vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ
có chất lượng, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống chính trị ở các cấp để
đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng.
Trong những năm qua, các cấp ủy đảng huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau luôn
quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ và coi đó là nhiệm vụ trọng tâm của công tác
cán bộ và công tác xây dựng Đảng. Nhờ đó, đã xây dựng được đội ngũ cán bộ có
bản lĩnh chính trị, vững vàng trước những khó khăn và thử thách mới, dần dần
thích ứng với cơ chế thị trường, nỗ lực thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần
hồn thành nhiệm vụ chính trị của địa phương nói riêng và huyện nhà nói chung.
Tuy nhiên, so với yêu cầu, nhiệm vụ hiện nay và thời gian tới thì đội ngũ cán
bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau vẫn còn một số hạn chế về
trình độ, năng lực lãnh đạo, cịn làm việc theo cảm tính, chưa tận tâm với trách
nhiệm và tâm huyết với công việc, bảo thủ, ngại đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ
7
8
nên chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc đổi mới. Để góp phần khắc phục
những hạn chế nêu trên nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện
Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng giai đoạn hiện nay,
chúng tôi chọn đề tài: “Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đầm
Dơi, tỉnh Cà Mau giai đoạn hiện nay” làm luận văn Thạc sỹ chuyên ngành Chính
trị học.
Vấn đề xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã đã có một số sách, bài
báo, tài liệu, cơng trình khoa học, luận án tiến sĩ, luận văn thạc sỹ nghiên cứu liên
quan gián tiếp và trực tiếp đến vấn đề này như:
Đề tài: Khoa học cấp nhà nước “Xác định cơ cấu và tiêu chuẩn cán bộ lãnh
đạo, quản lý trong hệ thống chính trị đổi mới”, thuộc chương trình KX- O5 do
PGS,TS Trần Xuân Sầm làm chủ nhiệm, (1999). Đề tài: Khoa học cấp bộ “Về
những yêu cầu của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp huyện ngoại thành Hà Nội trong
giai đoạn hiện nay” (1999), do Tiến sĩ Nguyễn Văn Sáu làm chủ nhiệm.
Mẫu hình và con đường hình thành người lãnh đạo chủ chốt cấp cơ sở
(1992) của Học Viện Nguyễn Ái Quốc, Hà Nội.
Một số luận án tiến sĩ và luận văn thạc sĩ:
“Nâng cao năng lực tư duy của đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp xã
hiện nay” (1994) của Hồ Bá Thâm, luận án tiến sĩ. “Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã vùng nông thôn đồng bằng sông Cửu Long hiện nay”, Luận án tiến sĩ
(2000) của Phạm Công Khâm.“Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt hệ thống
chính trị cấp xã ở huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn
hiện nay”, Luận văn thạc sĩ (2005) của Trần Trung Trực.“Xây dựng đội ngũ
chủ tịch ủy ban nhân dân xã của tỉnh Ninh Bình giai đoạn hiện nay”, luận văn thạc
sĩ (2005) ca inh Ngc Giang. "Cụng tỏc xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
xà ca ng b tỉnh Cà Mau tõ 1997 - 2007", (2009) của Châu Nam Trung,
luËn văn thc s. Xõy dng i ng cỏn b ch chốt cấp xã ở huyện Đầm
8
9
Dơi, tỉnh Cà Mau giai đoạn hiện nay”, Luận văn thạc sĩ (2015) của phạm
Hồng Hạnh.
Các cơng trình khoa học nêu trên đã đề cập đến đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp
xã, thị trấn ở những địa phương, huyện, tỉnh khác nhau, thời gian khác nhau và các
phương pháp nghiên cứu khác nhau. Nhưng cho đến nay chưa có cơng trình khoa
học nào nghiên cứu về xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã tại huyện Đầm
Dơi, tỉnh Cà Mau giai đoạn hiện nay. Nhằm nâng cao kiến thức đã học và góp phần
xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau ngang
tầm nhiệm vụ mới.
2. Mục đích nghiên cứu
Luận văn tập trung đưa ra phương hướng và đề xuất những giải pháp xây
dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã ở huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau đáp ứng yêu
cầu nhiệm vụ cách mạng giai đoạn hiện nay.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ cơ sở lý luận của việc xây dựng và quy hoạch đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã hiện nay.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã của huyện
Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau, chỉ ra những ưu khuyết điểm, nguyên nhân và bài học kinh
nghiệm trong xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã.
- Đề xuất phương hướng và những giải pháp để xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã ở huyện Đầm Dơi đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ giai đoạn hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu công tác xây dựng và quy hoạch đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã tại huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau.
4.2. Phạm vi nghiên cứu của luận văn
9
10
Luận văn không đi vào nghiên cứu đội ngũ cán bộ nói chung mà chủ yếu tập
trung vào cơng tác xây dựng và quy hoạch đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã trên địa
bàn huyện Đầm Dơi. Cụ thể luận văn nghiên cứu những vấn đề thuộc về quan
điểm, thực trạn, phương hướng, giải pháp xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã
ở huyện Đầm Dơi đáp ứng nhiệm vụ giai đoạn hiện nay.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh về Xây dựng Đảng và các quan điểm đường lối, chỉ thị, Nghị
quyết của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác đào tạo bồi dưỡng, xây dựng đội
ngũ cán bộ.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
- Luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu lý thuyết, quan
sát, tổng kết thực tiễn, lịch sử - lơgíc, phân tích, tổng hợp, nghiên cứu tài liệu,
thống kê, so sánh...
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu, văn bản. Phương pháp điều tra, khảo sát.
6. Ý nghĩa khoa học và những đóng góp mới của đề tài
Thực trạng công tác xây dựng cán bộ nói chung và quy hoạch cán bộ chủ
chốt cấp xã huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau nói riêng đang cịn nhiều vấn đề bất cập,
chưa đáp ứng được yêu cầu trong giai đoạn mới. Luận văn góp phần rút ra được
những kinh nghiệm, đưa ra những giải pháp phù hợp với tình hình thực tiễn trên
địa bàn huyện để từng bước xây dựng và quy hoạch đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã
của huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, đáp ứng
yêu cầu nhiệm vụ giai đoạn hiện nay.
Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu để tham
khảo phục vụ cho việc giảng dạy và học tập bộ môn Xây dựng Đảng cho cán bộ ở
10
11
Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện và phục vụ đề tài sáng kiến kinh nghiệm
trong công tác cán bộ của huyện.
7. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, luận
văn được kết cấu thành 3 chương, 8 tiết.
11
12
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG ĐỘI NGŨ
CÁN BỘ CHỦ CHỐT CẤP XÃ
1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản được sử dụng trong đề tài
1.1.1.1. Khái niệm cán bộ
Trong Đại từ điển tiếng Việt của tác giả Nguyễn Như Ý chủ biên viết “Cán
bộ: Người làm việc trong cơ quan nhà nước – cán bộ nhà nước; người giữ chức vụ,
phân biệt với người bình thường, khơng giữ chức vụ trong các cơ quan, tổ chức
nhà nước” [41, tr.249].
Trong cuốn "Từ điển tiếng Việt", Nxb Đà Nẵng, năm 2002, viết:
1. Người làm cơng tác có nghiệp vụ, chuyên môn trong cơ quan nhà nước.
Cán bộ nhà nước. Cán bộ khoa học. Cán bộ chính trị.
2. Người làm cơng tác có chức vụ trong một cơ quan, một tổ chức phân biệt
với người thường khơng có chức vụ. Đoàn kết giữa cán bộ và chiến sĩ. Họp cán bộ
và cơng nhân nhà máy. Làm cán bộ Đồn thanh niên [44, tr.207].
Cán bộ là một khái niệm mang tính lịch sử, nội dung của nó phụ thuộc vào
đặc điểm của mỗi quốc gia, là bộ phận nhân lực chủ yếu trong hoạt động quản lý
nhà nước. CB được hiểu chung nhất là những người thực thi nhiệm vụ của nhà
nước quy định, hoạt động của CB mang tính quyền lực nhà nước hoặc phục vụ cho
việc ban hành các quyết định quản lý nhà nước, của xã hội để làm mục tiêu, căn
cứ, tiêu chuẩn cho hành vi của mình. Với những giai đoạn lịch sử nhất định, thuật
ngữ CB cũng mang những nội dung khác nhau. Theo quan điểm của các quốc gia
đã thực hiện chế độ cán bộ, cơng chức thì CB được hiểu là những cơng dân được
lựa chọn, bổ nhiệm giữ một công việc thường xuyên trong một cơ quan của Nhà
12
13
nước ở Trung ương hay địa phương, ở trong nước hay nước ngoài, được xếp vào
một ngạch và hưởng lương từ ngân sách Nhà nước.
Tại Điều 4, Luật Cán bộ, công chức năm 2008 quy định:
Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức
vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà
nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung
ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh
(sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà
nước.
1.1.1.2. Khái niệm chủ chốt, cán bộ chủ chốt
Theo Từ điển tiếng Việt - 2002 của Nhà xuất bản Đà Nẵng, từ "chủ chốt"
có nghĩa là "quan trọng nhất, có tác dụng làm nịng cốt. Cán bộ chủ chốt của
phong trào"[44, tr.174].
Mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị dù ở cấp Trung ương, địa phương hay cơ sở
đều có người lãnh đạo quản lý, có tổ chức có tập thể lãnh đạo, nhưng trong tập thể
lãnh đạo đó có một người đứng đầu. Người đứng đầu đó là người lãnh đạo chủ
chốt, có quyền ra quyết định về các chủ trương, có trách nhiệm và quyền điều hành
một đơn vị, một tổ chức, một tập thể để thực hiện nhiệm vụ của đơn vị, tổ chức, tập
thể đó.
- Khái niệm “cán bộ chủ chốt”
Từ những nội dung trình bày trên, có thể hiểu "cán bộ chủ chốt" là người có
chức vụ, nắm giữ các vị trí quan trọng trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, đoàn thể
chính trị xã hội, các doanh nghiệp nhà nước từ Trung ương đến địa phương và cơ
sở, có tác dụng làm nòng cốt trong các tổ chức thuộc hệ thống bộ máy của Đảng và
Nhà nước; người được giao đảm đương các nhiệm vụ quan trọng để lãnh đạo, quản
lý, điều hành bộ máy thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao; chịu trách nhiệm
trước cấp trên và cấp mình về lĩnh vực công tác được giao.
13
14
- Từ phân tích khái niệm trên ta thấy cán bộ chủ chốt có những đặc trưng cơ
bản như sau:
+ Cán bộ chủ chốt là người có vị trí quan trọng, giữ vai trò quyết định trong
việc xác định phương hướng, mục tiêu, phương pháp công tác; đề ra các quyết định
và tổ chức thực hiện tốt các quyết định của cấp mình hoặc cấp trên giao. Kiểm tra,
giám sát, kịp thời chấn chỉnh, uốn nắn những biểu hiện lệch lạc; bổ sung, điều chỉnh
kịp thời những giải pháp mới khi cần thiết; đúc rút kinh nghiệm, tổng kết thực tiễn để bổ
sung, hoàn chỉnh lý luận. Đồng thời, cán bộ chủ chốt cịn là người giữ vai trị đồn
kết, tập hợp, phát huy sức mạnh của quần chúng thực hiện nhiệm vụ chính trị của
đơn vị và xây dựng nội bộ tổ chức vững mạnh.
+ Cán bộ chủ chốt là những người đại diện một tổ chức, một tập thể... chủ
yếu do bổ nhiệm hoặc bầu cử, giữ một chức vụ trọng yếu trong cơ quan Đảng,
chính quyền (cấp trưởng, cấp phó); trưởng các đồn thể và là những người chịu
trách nhiệm trước cấp trên và cấp mình về mọi hoạt động của địa phương, đơn vị
hoặc lĩnh vực cơng tác được đảm nhận.
Từ nhận thức đó, đặc biệt theo quan điểm của Nghị quyết Trung ương 5 khóa
IX về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị
trấn; Nghị định 114/2003/NĐ-CP ngày 10/10/2003 của Chính phủ về cán bộ, cơng
chức xã, phường, thị trấn; Quyết định 04/2004/QĐ-BNV ngày 16/1/2004 của Bộ
trưởng Bộ Nội vụ về tiêu chuẩn đối với cán bộ cơng chức xã, phường, thị trấn; có
thể quan niệm, đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp cơ sở là tập hợp những cán bộ đứng
đầu tổ chức Đảng, Chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đồn thể chính trị - xã
hội của hệ thống chính trị và những cán bộ thuộc Ban Thường vụ cấp ủy cấp trên
quản lý; có quyền quyết định, chi phối việc lãnh đạo, điều hành thực hiện chủ
trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các nhiệm vụ
kinh tế - xã hội… trên lĩnh vực mà họ phụ trách. Vì vậy, đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp cơ sở ở gồm: Bí thư, Phó Bí thư cấp ủy; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân
14
15
dân, Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân; ngồi ra, theo cách hiểu tương đối
cịn có Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, Bí thư Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ, Chủ tịch Hội Nông dân, Chủ tịch Hội Cựu
chiến binh.
1.1.1.3. Khái niệm đội ngũ và đội ngũ cán bộ cấp xã
- Đội ngũ:
Theo Từ điển Tiếng Việt, đội ngũ là: "Tập hợp gồm một số đông người cùng
chức năng hoặc nghề nghiệp, thành một lực lượng" [45, tr.328];
Chúng tôi cho rằng: Đội ngũ là một tập hợp gồm nhiều người, cùng chức
năng nhiệm vụ hoặc nghề nghiệp, có sự gắn kết với nhau trong một tổ chức để
cùng thực hiện mục tiêu của tổ chức đó.
- Đội ngũ cán bộ cấp xã:
Luật Cán bộ, công chức năm 2008 đã quy định cụ thể cán bộ cấp xã tại Điều
4 và Điều 61 như sau: Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo
nhiệm kỳ trong Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Bí thư, Phó Bí
thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội. Cán bộ cấp xã có các chức
vụ sau đây:
a) Bí thư, Phó Bí thư Đảng uỷ;
b) Chủ tịch, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân;
c) Chủ tịch, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân;
d) Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam;
đ) Bí thư Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;
e) Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
g) Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam (áp dụng đối với xã, phường, thị trấn có
hoạt động nơng, lâm, ngư, diêm nghiệp và có tổ chức Hội Nơng dân Việt Nam);
h) Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam.
15
16
Từ những quy định trên đây cho thấy đội ngũ cán bộ cấp xã có những đặc
điểm sau:
Về tiêu chuẩn, CB cấp xã có tiêu chuẩn chung được quy định tại Quyết định
số 04/2004/QĐ-BNV ngày 16/1/2004. Hầu hết CB cấp xã đều đảm nhận vị trí chủ
chốt tại xã kể cả cơng tác Đảng, chính quyền và đồn thể. Những tiêu chuẩn về
chính trị là một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất. Tiêu chuẩn chính trị đảm
bảo cho CB cấp xã đủ phẩm chất để lãnh đạo các mặt cơng tác quan trọng.
Nguồn hình thành CB cấp xã rất đa dạng. Do CB được bầu cử từ các tổ chức
chính trị - xã hội như: Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể... Cũng xuất phát từ
lý do trên nên cán bộ cấp xã thường xuyên biến động, thay đổi vị trí cơng tác do
u cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương.
Trong thực tế, trình độ chuyên môn của CB không đồng đều. Nguyên nhân
là do CB hình thành từ cơ chế bầu cử nên tiêu chuẩn chuyên môn chưa được chú ý
đúng mức. Cán bộ Mặt trận và đồn thể chưa có chun mơn phù hợp. Tuy nhiên,
do được sự tín nhiệm nên được giữ những trọng trách quan trọng mặc dù có thể
chưa đủ tiêu chuẩn theo quy định. Từ thực tế đó địi hỏi các cơ quan có thẩm quyền
phải có kế hoạch chuẩn hóa lực lượng CB này.
1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và vai trò của đội ngũ cán bộ chủ chốt cấp xã
trong hệ thống chính trị hiện nay
1.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ
Cán bộ cấp xã là một bộ phận quan trọng trong đội ngũ cán bộ của hệ thống
chính trị nước ta ở địa phương.
Hiến pháp 2013 quy định cơ cấu tổ chức của hệ thống chính trị được phân
làm 4 cấp: Trung ương; tỉnh, thành phố; quận, huyện và cơ sở (cấp xã). Trong đó
cấp cơ sở là cấp quản lý hành chính thấp nhất nhưng lại sâu sát nhất. Đường lối,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước muốn đi vào cuộc sống phải thông
qua cơ sở, phải được thực hiện ở cơ sở để tạo thành phong trào hành động của
16
17
nhân dân. Vì vậy mà Đảng và Nhà nước ta ln chú trọng việc xây dựng hệ thống
chính trị cấp cơ sở. Đảng ta đã đưa ra nhiều Nghị quyết nhằm củng cố, kiện toàn,
phát triển toàn diện cấp cơ sở như Nghị quyết Trung ương Năm khóa IX nhấn
mạnh “Đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cấp cơ sở xã, phường,
thị trấn, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước” [11,tr.165]. Xác định được tầm quan
trọng đó, cán bộ cấp cơ sở thấy được vai trị của mình trong hệ thống chính trị. Họ
chính là những đại biểu ưu tú nhất của nhân dân địa phương và của Đảng cộng sản
Việt Nam. Họ đại diện cho nhân dân trong lãnh đạo, quản lý nhà nước ở địa
phương, đồng thời là người trực tiếp lãnh đạo, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các
đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và hà nước góp vào q
trình xây dựng và phát triển đất nước.
Cán bộ chủ chốt cấp xã là “cầu nối” giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Một
mặt, CB đưa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào
cuộc sống, mặt khác đem những tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân
phản ánh lại với Đảng và Nhà nước để làm cơ sở cho việc hoạch định, xây dựng
các chủ trương, chính sách, pháp luật. Vì vậy, việc xây dựng cũng như thực hiện
chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước có đạt kết quả
hay khơng phụ thuộc rất nhiều vào hiệu quả hoạt động của đội ngũ CB nói chung,
CB cấp xã nói riêng.
Cán bộ chủ chốt cấp xã là người có quyền ra những quyết định về chủ
trương, có trách nhiệm và quyền điều hành một tập thể, một đơn vị, một tổ chức để
thực hiện nhiệm vụ của tập thể và tổ chức ấy, thậm chí có thể chi phối, dẫn dắt
tồn bộ hoạt động của một tổ chức nhất định. Do đó, đội ngũ CB chủ chốt cấp xã là
những người đứng đầu quan trọng nhất trong hệ thống của tổ chức Đảng, chính
quyền, Mặt trận tổ quốc và đồn thể chính trị - xã hội ở địa phương, là bộ phận
quan trọng quyết định phương hướng phát triển ở cơ sở, chịu trách nhiệm chính
trong việc quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật
17
18
của nhà nước và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế trên địa bàn họ
phụ trách. Từ chức năng và nhiệm vụ trên, CB chủ chốt cấp xã là nhân tố đảm bảo
và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của nhà nước, đồng thời
phát huy vai trò năng động, sáng tạo của các tổ chức chính trị - xã hội cũng như
đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân trên địa bàn cấp xã. Trong giai đoạn cách
mạng hiện nay, trước yêu cầu phát triển của đất nước, của địa phương, vị trí đội
ngũ CB chủ chốt cấp xã được thể hiện trên các phương diện sau:
- Đội ngũ CB chủ chốt xã giữ vai trò quyết định trong việc triển khai tổ chức
thực hiện và đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước vào đời sống xã hội tại cơ sở. Là những người giữ vai trò “trung tâm”, “trụ
cột” tại cơ sở, họ không những nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước mà cịn phải có khả năng nắm bắt, am hiểu đặc điểm
tình hình của cơ sở để đề ra những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể hóa đường lối, chủ
trương, chính sách đó đi vào cuộc sống, phù hợp với điều kiện, đặc điểm từng cơ
sở.
- Đội ngũ CB chủ chốt cấp xã là người thường xuyên, trực tiếp triển khai,
hướng dẫn và vận động nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước. Trong q trình đó, họ đã tạo ra “cầu nối” giữa
Đảng, Nhà nước với nhân dân và ý Đảng hợp lòng dân, tạo thành một khối thống
nhất, làm cho Đảng và Nhà nước ăn sâu bám rễ trong quần chúng, tạo nên mối
quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, trực tiếp củng cố niềm tin của nhân dân
đối với Đảng, Nhà nước và chế độ. Mặc khác, qua phong trào cách mạng của quần
chúng, giúp cho CB cơ sở rút kinh nghiệm, tổng kết thực tiễn, góp phần vào xây
dựng và hồn thiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước
- Đội ngũ CB chủ chốt cấp xã có vị trí quan trọng trong việc xây dựng, củng
cố tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị ở cơ sở. Họ là trụ cột, là trung tâm đoàn
18
19
kết nội bộ, là lực lượng quy tụ lực lượng tổ chức, sắp xếp, kiện toàn các tổ chức
trong hệ thống chính trị tại cơ sở.
1.1.2.2. Vai trị của cán bộ chủ chốt cấp xã
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh
ln đặc biệt quan tâm đến công tác cán bộ. Người đã khẳng định: “Cán bộ là cái
gốc của mọi công việc”, “Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay
kém” [33, tr.269-273]. Theo Người, “Cán bộ là cái dây chuyền của bộ máy. Nếu
dây chuyền không tốt, khơng chạy thì động cơ dù có tốt, dù chạy toàn bộ máy cũng
tê liệt. Cán bộ là những người đem chính sách của Chính phủ, của Đồn thể thi
hành trong nhân dân, nếu cán bộ dở thì chính sách hay cũng không thể thực hiện
được”, [32, tr.54-55].
Các nhà kinh điển của chủ nghĩa cộng sản khoa học chỉ ra rằng: giai cấp vơ
sản và chính đảng của mình muốn giành được quyền lãnh đạo, giữ vững được
chính quyền thì phải xây dựng được một đội ngũ CB trung thành và tài năng, đáp
ứng được nhiệm vụ cách mạng. Từ kinh nghiệm lịch sử của xã hội loài người và từ
chính q trình truyền bá lý luận khoa học vào phong trào công nhân, C.Mác đã
khẳng định: “Muốn thực hiện tư tưởng thì cần có những con người sử dụng lực
lượng tư tưởng” [27, tr.181]. V.I Lênin, người kế thừa và phát triển sáng tạo chủ
nghĩa Mác, đã đặc biệt coi trọng việc xây dựng một đội ngũ những nhà cách mạng
chun nghiệp cho phong trào vơ sản. Đó là những cán bộ nòng cốt đầu tiên của
Đảng Cộng sản bơnsêvích Nga. V.I Lênin đã chỉ rõ: “Trong lịch sử, chưa hề có
một giai cấp nào giành được quyền thống trị, nếu nó khơng đào tạo được trong
hàng ngũ của mình những lãnh tụ chính trị, những đại biểu tiên phong có đủ khả
năng tổ chức và lãnh đạo phong trào” [27, tr.473].
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã đề ra mục tiêu chung của
công tác cán bộ là: “Xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, có
đạo đức, lối sống lành mạnh, khơng quan liêu, tham nhũng, lãng phí, kiên quyết
19
20
đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí; có tư duy đổi mới, sáng tạo có
kiến thức chun mơn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh cơng
nghiệp hố, hiện đại hố; có tinh thần đồn kết, hợp tác, ý thức tổ chức kỷ luật cao
và phong cách làm việc khoa học, tôn trọng tập thể gắn bó với nhân dân dám nghĩ
dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đội ngũ cán bộ phải đồng bộ có tính kế thừa và
phát triển, có số lượng và cơ cấu hợp lý” [14, tr.258].
Cán bộ cấp xã có vị trí, vai trị đặc biệt quan trọng, là nền tảng của bộ máy
Nhà nước, là chỗ dựa, là công cụ sắc bén để thực hiện và phát huy quyền làm chủ
của nhân dân, làm cơ sở cho chiến lược ổn định và phát triển đất nước, là yếu tố
chi phối mạnh mẽ đến đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của cộng đồng
dân cư trên địa bàn. Sở dĩ như vậy vì họ là những cán bộ trực tiếp tuyên truyền,
phổ biến, vận động và tổ chức nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trên địa bàn dân cư, giải quyết mọi nhu
cầu, nguyện vọng chính đáng của nhân dân, bảo đảm sự phát triển kinh tế của địa
phương, duy trì trật tự, an tồn xã hội trên địa bàn cấp xã. Do tính chất cơng việc
của cấp xã, họ vừa giải quyết những công việc hàng ngày, vừa phải quán triệt các
Nghị quyết, Chỉ thị của cấp trên và phải nắm tình hình thực tiễn ở địa phương để từ
đó đề ra kế hoạch, chủ trương, biện pháp đúng đắn, thiết thực, phù hợp. Thực tế đã
chứng minh, đội ngũ CB cấp xã có vai trị quan trọng trong việc phát huy sức mạnh
của hệ thống chính trị, tạo dựng các phong trào cách mạng của quần chúng, góp
phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa
phương. Sức mạnh của hệ thống chính trị, sự ổn định của xã hội, sự phát triển sâu
rộng và hiệu quả của phong trào cách mạng của quần chúng luôn gắn liền với năng
lực, phẩm chất đạo đức của đội ngũ này.
Xuất phát từ vị trí, vai trị quan trọng của CB cấp xã, trong cơng cuộc đổi
mới tồn diện đất nước hiện nay, vận dụng đúng đắn lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về tiêu chuẩn cán bộ và công tác cán bộ, Đảng ta
20
21
luôn quan tâm đến đội ngũ cán bộ của Đảng, trong đó có lực lượng CB cấp xã.
Bước vào thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước, Đảng ta tiếp tục khẳng định
“Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ toàn diện cả về lý luận chính trị, phẩm chất đạo đức,
trình độ chuyên môn, năng lực thực tiễn. Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh
đạo, cán bộ quản lý, các nhà doanh nghiệp và các chuyên gia, trước hết là đội ngũ
cán bộ chủ chốt trong hệ thống chính trị, phải dành kinh phí thỏa đáng cho việc
đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ cơ sở và chú ý kiện toàn, tăng cường đội ngũ
cán bộ cốt cán”. Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ X đã nhấn mạnh “xây dựng đội
ngũ cán bộ đồng bộ, có cơ cấu hợp lý, chất lượng tốt, xây dựng đội ngũ cán bộ
lãnh đạo kế tiếp vững vàng. Chú ý đào tạo cán bộ nữ, cán bộ các dân tộc thiểu số,
cán bộ xuất thân từ công nhân, chuyên gia trên các lĩnh vực, bồi dưỡng nhân tài
theo định hướng quy hoạch.
Tóm lại, đội ngũ CB nói chung, CB cấp xã nói riêng trong thời kỳ mới có
vai trị đặc biệt quan trọng, là nhân tố quyết định cho sự thành bại của cách mạng,
gắn liền với vận mệnh của Đảng, đất nước và của cả dân tộc. Sự nghiệp đổi mới
đất nước muốn thành công phải tạo sự chuyển biến tích cực từ cơ sở, mà sự
chuyển biến ở cơ sở lại phụ thuộc rất rất lớn ở chất lượng CB cấp xã hiện nay.
1.2. Tầm quan trọng của công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt
cấp xã
1.2.1. Quan điểm của Đảng, Nhà nước về xây dựng đội ngũ cán bộ chủ
chốt cấp xã đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ giai đoạn cách mạng mới
1.2.1.1. Quan điểm của Đảng, Nhà nước trong công tác xây dựng cán bộ
cấp xã
Là người sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện Đảng ta, hơn ai hết Chủ tịch Hồ
Chí Minh thấy rất rõ vị trí, vai trị của cán bộ. Người chỉ rõ: “Cán bộ là cái gốc
của mọi công việc” [32, tr.269]. “Muốn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán
bộ tốt hoặc kém” [32, tr.240]. “Bất cứ chính sách, cơng tác gì nếu có cán bộ tốt
21
22
thì thành cơng, tức là có lãi. Khơng có cán bộ tốt thì hỏng việc, tức là lỗ vốn” [33,
tr.46].
Theo Hồ Chí Minh, làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới,
đây là nhiệm vụ rất vẻ vang nhưng cũng rất nặng nề, là một cuộc đấu tranh lâu dài,
gian khổ, phức tạp. Để hoàn thành nhiệm vụ đó địi hỏi Đảng phải xây dựng được
một đội ngũ CB có đủ đức, đủ tài, trong đó đức là quan trọng hàng đầu. Người chỉ
rõ, đạo đức là “gốc”, nền tảng của người cách mạng. Người nhấn mạnh: “Cũng
như sơng thì phải có nguồn mới có nước, khơng có nguồn thì sơng cạn. Cây phải
có gốc, khơng có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, khơng có đạo
đức thì tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân” [32, tr.252-253].
Sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa
địi hỏi phải có nguồn nhân lực trình độ cao mới đáp ứng yêu cầu đẩy nhanh tốc độ
phát triển kinh tế - xã hội, gắn với nâng cao toàn diện chất lượng và hiệu quả CNH,
HĐH đất nước. Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng chỉ rõ: phát triển nguồn
nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi; đội ngũ
cán bộ khoa học, công nghệ, văn hóa đầu đàn... được coi là một trong những động
lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp CNH, HĐH, là điều kiện để phát huy nguồn lực
con người, yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền
vững. Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ các cấp đáp ứng yêu cầu phát
triển của đất nước.
Mục tiêu tổng quát của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020
là: “Phấn đấu đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước cơng nghiệp theo
hướng hiện đại; chính trị - xã hội ổn định, dân chủ, kỷ cương, đồng thuận; đời sống
vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên rõ rệt; độc lập, chủ quyền, thống
nhất và toàn vẹn lãnh thổ được giữ vững; vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế
tiếp tục được nâng lên; tạo tiền đề vững chắc để phát triển cao hơn trong giai đoạn
sau”. Mục tiêu đó địi hỏi các tổ chức đảng và toàn Đảng một năng lực lãnh đạo và
22
23
sức chiến đấu mới, trong đó vấn đề then chốt là xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng
viên trong sạch, vững mạnh.
Đường lối, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội do Đại hội XI đề ra đang
được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện trong điều kiện vừa có thời cơ, vận
hội lớn, vừa phải đối mặt với những nguy cơ, thách thức không nhỏ. Thắng lợi của
công cuộc đổi mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc tùy thuộc vào việc Đảng nắm bắt
cơ hội, tận dụng thời cơ, đẩy lùi nguy cơ, vượt qua thách thức, đó là trách nhiệm
nặng nề của đội ngũ cán bộ, đảng viên.
Đảng mạnh là nhờ sự vững mạnh của các tổ chức đảng, sự trong sạch, vững
mạnh của đội ngũ cán bộ, đảng viên và mối liên hệ mật thiết thường xuyên của
Đảng với nhân dân. Song, suy cho cùng toàn bộ sức mạnh của Đảng, năng lực lãnh
đạo và sức chiến đấu của Đảng phụ thuộc vào sự trong sạch, vững mạnh của đội
ngũ cán bộ, đảng viên. Đảng ta coi xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch,
vững mạnh, đáp ứng yêu cầu của từng thời kỳ cách mạng là một trong những vấn
đề quan trọng hàng đầu. Trong điều kiện hiện nay, vấn đề đó càng trở nên quan
trọng, địi hỏi phải được giải quyết một cách khẩn trương, nhưng cũng là nhiệm vụ
căn bản, lâu dài.
Thực tiễn cách mạng Việt Nam suốt 86 năm qua đã chứng minh một cách
sinh động vai trò quyết định thắng lợi của đội ngũ cán bộ do Đảng ta đào tạo và rèn
luyện. “Cán bộ nào phong trào ấy''; nơi nào, lúc nào đội ngũ cán bộ tốt, giỏi thì nơi
đó, lúc đó cách mạng phát triển mạnh, thuận lợi, gặt hái nhiều kết quả; ngược lại,
nơi nào, lúc nào đội ngũ cán bộ yếu kém thì nơi ấy, lúc ấy cách mạng gặp khó
khăn, tổn thất. Ở thời điểm hiện tại và trong chặng đường sắp tới, trước yêu cầu
nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, đẩy mạnh tồn diện cơng
cuộc đổi mới đất nước; yêu cầu bảo vệ vững chắc tổ quốc xã hội chủ nghĩa trước
âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; yêu cầu củng cố niềm tin
của nhân dân đối với Đảng, phát huy sức mạnh đại đồn kết tồn dân tộc... cơng
23
24
tác cán bộ càng trở nên vô cùng quan trọng. Có thể nói, cơng tác CB đang và sẽ
thật sự là công việc mấu chốt trong nhiệm vụ then chốt xây dựng Đảng, có ý nghĩa
sâu sắc về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, đối ngoại, an ninh quốc phòng, liên
quan trực tiếp đến thành bại của cách mạng và sự an nguy của Đảng, của chế độ ta.
Sau 32 năm thực hiện đường lối đổi mới, Đảng ta luôn coi trọng xây dựng
đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới, nhất là từ Đại
hội VIII đến nay, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã đặc biệt coi
trọng nhiệm vụ này và đề ra Nghị quyết về chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh
CNH, HĐH đất nước. Các cấp ủy đảng đã cụ thể hóa và tổ chức thực hiện Nghị
quyết đó và thu được những kết quả bước đầu. Nhờ đó, mặc dù mỗi cán bộ, đảng
viên sống và hoạt động trong hồn cảnh có nhiều đặc điểm mới so với những năm
trước đó, trước thời cơ và thách thức quyết liệt, đội ngũ cán bộ, đảng viên vẫn từng
bước trưởng thành. Tuyệt đại đa số cán bộ, đảng viên vững vàng trước những biến
động trong nước và thế giới, kiên định mục tiêu và con đường đi lên CNXH do
Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, hăng hái đi đầu trong công cuộc đổi
mới, hoàn thành các nhiệm vụ được giao; giữ vững phẩm chất, đạo đức cách mạng
trong sáng, lối sống trong sạch, lành mạnh. Nhiều cán bộ, đảng viên hoạt động
trong các mơi trường phức tạp, điều kiện khó khăn đã năng động, sáng tạo, dám
nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước dân, trước Đảng, mạnh dạn tìm tịi, thử
nghiệm nhiều cách làm mới, đạt hiệu quả cao, được quần chúng tin yêu, ca ngợi,
góp phần nâng cao uy tín, vai trị lãnh đạo của Đảng trong điều kiện mới. Đại bộ
phận cán bộ, đảng viên có ý thức tổ chức kỷ luật cao, chấp hành nghiêm chỉnh
đường lối, Điều lệ Đảng, pháp luật của Nhà nước, những quy định của địa phương.
1.2.1.2. Quan điểm của Đảng, Nhà nước trong công tác quy hoạch cán bộ
chủ chốt cấp xã
Quy hoạch CB là một nội dung trọng yếu của công tác CB, bảo đảm cho
công tác CB đi vào nền nếp, chủ động, đáp ứng cả nhiệm vụ trước mắt và lâu dài;
24
