THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HẠCH TOÁN KẾ TOÁN QUÁ TRÌNH TIÊU THỤ SẢN PHẨM HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY THƯƠNG MẠI VÀ SẢN XUẤT VẬT TƯ THIẾT BỊ GIAO THÔNG VẬN TẢI

THỰC TRẠNG TỔ CHỨC HẠCH TOÁN KẾ TOÁN
QUÁ TRÌNH TIÊU THỤ SẢN PHẨM HÀNG HOÁ TẠI
CÔNG TY THƯƠNG MẠI VÀ SẢN XUẤT VẬT TƯ
THIẾT BỊ GIAO THÔNG VẬN TẢI.
I. TỔNG QUAN CHUNG VỀ CÔNG TY THƯƠNG MẠI VÀ SẢN
XUẤT VẬT TƯ THIẾT BỊ GIAO THÔNG VẬN TẢI.
1. SƠ LƯỢC VỀ LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG
TY.
Công ty thương mại và sản xuất vật tư thiết bị giao thông vận tải tiền thân
là Công ty thiết bị cơ khí giao thông vận tải, là doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc
Liên hiệp xí nghiệp cơ khí giao thông vận tải được thành lập theo quyết định số
602/QĐ/TCCB - LĐ của Bộ giao thông vận tải ngày 05 tháng 04 năm 1993.
Doanh nghiệp có trụ sở chính tại Km số 9 Đường Nguyễn Trãi, Phường
Thanh Xuân Bắc, Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội .
Sau một thời gian đi vào hoạt động, để cho phù hợp hơn với tình hình mới
ngày 01 tháng 09 năm 1998 Bộ trưởng Bộ giao thông vận tải căn cứ vào: Nghị
định số 22/ CP ngày 22/03/1994 của Chính phủ quy định về chức năng, nhiệm vụ,
trách nhiệm quản lý Nhà nước và cơ cấu tổ chức bộ máy của Bộ giao thông vận tải,
Quyết định số 602- QĐ/TCCB-LĐ ngày 05/04/ 1993 của Bộ trưởng Bộ giao thông
vận tải về việc thành lập doanh nghiệp Nhà nước : Công ty vật tư thiết bị cơ khí
giao thông vận tải, trực thuộc Liên hiệp xí nghiệp cơ khí giao thông vận tải và đề
nghị của ông tổng giám đốc Tổng công ty cơ khí giao thông vận tải tại công văn số
341/ TCCB-LĐ ngày 26/ 08/1998 và ông Vụ trưởng Vụ TCCB-LĐ quyết định đổi
tên doanh nghiệp Nhà nước là “ Công ty Vật tư thiết bị cơ khí giao thông vận tải "
thành “ Công ty Thương mại và sản xuất vật tư, thiết bị giao thông vận tải".
Tên giao dịch nước ngoài là “Trading and manufacturing equipment
materials for transportation company" gọi tắt là TMT, trực thuộc Tổng công ty
cơ khí giao thông vận tải.
Ngày 28/02/2002 căn cứ vào đặc điểm kinh doanh của công ty là doanh
nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu trực tiếp song trụ sở lại nằm sâu trong làng xã
ảnh hưởng lớn đến quan hệ giao dịch với khách hàng công ty chuyển trụ sở giao

dịch đến 199B phố Minh Khai, quận Hai Bà Trưng Hà Nội là một nơi có mặt tiền
rộng địa điểm đẹp rất thuận tiện cho công việc giao dịch, dưới sự đồng ý của Sở kế
hoạch và đầu tư .
Là một công ty còn non trẻ chỉ mới bắt đầu đi vào hoạt động được gần 10
năm song công ty Thương mại và sản xuất thiết bị giao thông vận tải không ngừng
lớn mạnh, kinh doanh có lãi và chiếm thị phần lớn trên thị trường đóng góp một
con số đáng kể vào ngân sách Nhà nước.
2. ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH ẢNH HƯỞNG
ĐẾN HẠCH TOÁN QUẢ TRÌNH TIÊU THỤ SẢN PHẨM, HÀNG HOÁ.
2.1. Đặc điểm về mặt hàng kinh doanh.
Công ty thương mại và sản xuất vật tư thiết bị giao thông vận tải sản xuất
và kinh doanh theo giấy phép kinh doanh số 108563 cấp ngày 12/06/1993 và đã
trải qua 9 lần thay đổi đăng ký kinh doanh. Cho đến nay ngành nghề kinh doanh
của công ty bao gồm những lĩnh vực sau:
• Kinh doanh xuất khẩu lao động đi Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc với các ngành
nghề chủ yếu như : Công nhân kỹ thuật cao, may, xây dựng, chế tạo, lắp ráp cơ
khí, điện, điện tử và lao động phổ thông.
• Sản xuất và lắp ráp xe gắn máy hai bánh loại IKD.
• Sản xuất và lắp ráp động cơ và khung xe gắn máy hai bánh .
• Sản xuất và lắp ráp ôtô khách và ôtô tải nhẹ dạng CKD.
• Sản xuất và kinh doanh vật tư, thiết bị chuyên ngành giao thông vận tải, hàng điện,
điện tử, hàng trang trí nội thất, vật liệu xây dựng.
• Kinh doanh xuất nhập khẩu hàng nông, thổ, hải sản tạm nhập, tái xuất, chuyển
khẩu hàng hoá, đại lý xăng dầu, nhiên liệu xây dựng công trình.
Trong phạm vi bài viết này, để thuận tiện cho việc nghiên cứu đề tài em chỉ
xin trình bày đặc điểm tổ chức kinh doanh 2 mặt hàng chính của Công ty là sản
xuất và lắp ráp xe gắn máy hai bánh loại IKD và kinh doanh thương mại vật tư
ngành giao thông vận tải là nhựa đường.Với đặc điểm mặt hàng kinh doanh như
trên quy trình tổ chức sản xuất kinh doanh của Công ty được tiến hành như sau :
+ Đối với quá trình cung cấp vật tư, sản phẩm cho khách hàng công ty tiến

hành như sau (Sơ đồ 15) :
SƠ ĐỒ 15 : TRÌNH TỰ QUÁ TRÌNH CUNG CẤP VẬT TƯ, SẢN PHẨM
CHO KHÁCH HÀNG CÔNG TY
+Đối với quy trình mua vật tư công ty tiến hành như sau (Sơ đồ 26):
+ Đối với quá trình bán hàng công ty thực hiện như sau (Sơ đồ 17):
2.2. Thị trường tiêu thụ.
Mua
vật tư
sản
phẩm
Thuê
lắp
ráp
(nếu
cần)
Tổ
chức
lưu
kho
Giao
h ngà
Nhận và
xem xét
nhu cầu
của khách
h ngà
Công ty thương mại và sản xuất vật tư thiết bị giao thông vận tải có thị
trường kinh doanh sản phẩm xe máy và nhựa đường trong nước.Thị trường trong
nước chủ yếu là Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh.
Khách hàng chính của công ty là các công ty trách nhiệm hữu hạn kinh

doanh xe máy trong nước, các đại lý lớn về xe máy trên cả nước và một số công ty
xây dựng công trình giao thông.
3. KẾT QUẢ KINH TRONG MỘT SỐ NĂM GẦN ĐÂY CỦA
CÔNG TY.
Công ty TMT từ khi thành lập đến nay đều kinh doanh có lãi. Cụ thể kết quả
kinh doanh của công ty trong một số năm gần đây như sau (Biểu số 1):
BIỂU SỐ 1 : KẾT QUẢ KINH DOANH CỦA CÔNG TY THƯƠNG MẠI VÀ SẢN
XUẤT VẬT TƯ THIẾT BỊ GIAO THÔNG VẬN TẢI TRONG MỘT SỐ NĂM GẦN ĐÂY.
Năm 1998 1999 2000
Tổng doanh thu
1. Doanh thu thuần
2.Giá vốn hàng bán
3.Lợi nhuận gộp
4.Chi phí bán hàng
5.Chi phí QLDN
6.LN thuần từ HĐKD
+TN từ hoạt động TC
+Chi phí hoạt động TC
7. LN từ hoạt động TC
+TN bất thường
+CF bất thường
44.352.327.720
44.203.992.348
43.363.398.896
840.593.452
42.178.180
657.356.130
141.059.142
564.881.922
530.163.682

34.718.240
344.555.800
70.664.539
67.873.391.757
67.873.391.757
63.907.547.862
3.965.843.895
698.278.468
2.490.410.575
777.154.852
260.216.688
956.602.864
-696.386.176
943.345.361
298.073.300
164.117.573.185
164.117.573.185
156.783.541.323
7.334.031.862
1.582.291.154
3.920.579.268
1.831.143.440
908.395.534
3.113.377.833
-2.204.982.299
681.510.608
0
8. LN bất thường
9. Tổng LN trước thuế
10.Thuế TNDN phải nộp

11. LN sau thuế
273.891.261
449.668.643
42.072.306
51.421.708
645.272.061
726.040.737
181.510.184
544.530.553
681.510.608
307.671.749
76.917.937
230.753.812
Qua báo cáo kết quả kinh doanh trong 3 năm đã trình bầy ở trên ta có
một số nhận xét sau :
+ Về mặt quy mô :
Giá trị của các chỉ tiêu đều tăng lên rất lớn, đặc biệt giá trị các chỉ tiêu năm
2000 lớn hơn 2 lần giá trị các chỉ tiêu năm 1999. Điều này chứng tỏ quy mô kinh
doanh của công ty đang mở rộng, thi trường đang có nhu cầu lớn đối với các sản
phẩm tiêu thụ của Công ty đặc biệt là sản phẩm xe máy.
+ Về mặt hiệu quả kinh doanh :
Hiệu quả kinh doanh của Công ty thể hiện qua tổng lợi nhuận từ 3 hoạt động
là : hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính, hoạt động bất thường.Trong đó năm
1998 tổng lợi nhuận đạt được là kết quả thu được từ lãi của cả 3 hoạt động với mức
độ rất cân đối. Năm 1999 tổng lợi nhuận đạt được là tổng lãi của hoạt đông bất
thường, hoạt động kinh doanh và lỗ của hoạt động tài chính.
Như vậy là chi cho hoạt động tài chính mà chủ yếu là chi phí lãi vay ngân
hàng đã vượt thu từ hoạt động tài chính, điều này chứng tỏ nguồn vốn kinh doanh
của công ty đã không đủ để trang trải cho hoạt động kinh doanh mở rộng của công
ty, công ty phải vay tiền của ngân hàng. Đặc biệt là năm 2000 lỗ từ hoạt động tài

chính lên tới 2.204.982.299 đồng nhiều hơn cả lãi thu được từ hoạt động kinh
doanh. Điều này chứng tỏ Công ty đang trong tình trạng thiếu vốn trầm trọng. Việc
phải trả một khoản chi phí lãi vay lớn như vậy là một điều rất đáng tiếc cần phải
khắc phục vì nó làm giảm rất lớn tổng lợi nhuận của Công ty làm cho hiệu quả
kinh doanh của Công ty đạt được thấp hơn so với khả năng có thể đạt được của nó.
Tóm lại, kết quả kinh doanh đạt được như trên của Công ty là rất tốt và có
xu hướng tăng cao hơn nữa trong những năm tới nếu như công ty khắc phục được
vấn đề về vốn.
4. ĐẶC ĐIỂM CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ CỦA CÔNG TY.
• Giám đốc công ty
Là người lãnh đạo cao nhất trong công ty, là đại diện pháp nhân của công ty,
chịu trách nhiệm quản lý, tổ chức, điều hành công ty theo đúng quyền hạn, chức
năng đã được giao và chịu trách nhiệm trước HĐQT, tổng GĐ và pháp luật về mọi
mặt hoạt động của công ty.
• Phó giám đốc:
Là người giúp việc giám đốc, điều hành quản lý một số lĩnh vực hoạt động
của công ty theo sự phân công, uỷ quyền của giám đốc. Chịu trách nhiệm trước
giám đốc và pháp luật về nhiệm vụ giám đốc giao.
• Giám đốc đại diện lãnh đạo
Là người giúp việc giám đốc, điều hành quản lý một số lĩnh vực hoạt động
của công ty theo sự phân công, uỷ quyền của giám đốc. Chịu trách nhiệm trước
giám đốc và pháp luật về nhiệm vụ giám đốc giao.
• Phòng kinh doanh xuất nhập khẩu.
Tham mưu giúp việc giám đốc công ty trong công tác xây dựng kế hoạch
sản xuất, kinh doanh, đầu tư ngắn hạn và dài hạn của công ty. Tham mưu, giúp
việc giám đốc công ty trong công việc quản lý, điều hành và thực hiện công tác
kinh doanh xuất nhập khẩu, hợp tác, đầu tư, liên doanh, liên kết, khai thác thị
trường trong nước và ngoài nước, hợp đồng mua, bán hàng hoá, tiêu thụ sản phẩm,
hợp đồng gia công, sản xuất phụ tùng, linh kiện, (hàng nội địa hoá) phục vụ sản
xuất, lắp ráp xe ôtô, xe gắn máy của công ty.

• Phòng tài chính kế toán
+ Chức năng: Tham mưu, giúp việc giám đốc công ty trong công tác tài chính, kế
toán, thống kê của công ty.Thực hiện vai trò kiểm soát viên kinh tế - tài chính
của nhà nước tại công ty.
+ Nhiệm vụ:
- Tổ chức việc nhận vốn, quản lý, bảo toàn và phát triển vốn của công ty. Phân tích số
liệu kế toán nhằm cung cấp thông tin chính xác, cần thiết cho việc điều hành, giám
sát, thực hiện mục tiêu kế hoạch sản xuất kinh doanh của giám đốc công ty.
- Tham mưu cho giám đốc về chế độ chính sách liên quan đến việc quản lý tài chính.
Đề xuất các biện pháp quản lý tài chính nhằm vừa đảm bảo chế độ chính sách vừa
tiết kiệm và thúc đẩy công tác sản xuất kinh doanh của công ty.
- Tổ chức thực hiện các biện pháp nghiệp vụ về công tác tài chính, kế toán của công
ty theo đúng các quy định hiện hành. Kiểm tra giám sát tính toán số liệu, tình hình
luân chuyển, việc sử dụng và bảo quản tài sản, vật tư, tiền vốn nhằm ngăn ngừa
phát hiện những vi phạm chính sách chế độ tài chính của Nhà nước và quy định
của công ty. Kiểm tra tính hợp pháp của chứng từ gốc.
- Tổ chức thực hiện công tác hạch toán. Lập các báo cáo quyết toán lỗ - lãi và tổng kết
các tài sản của công ty theo quy định của nhà nước và của công ty. Tổ chức thực
hiện chế độ thống kê, báo cáo về tài chính theo quy định. Xác định kết quả sản
xuất kinh doanh hàng tháng, quý, năm của công ty.
- Quản lý kiểm tra công tác mua bán hàng, vật tư, vật liệu, hàng hoá tại kho của công
ty.Quản lý kiểm tra công tác thanh toán với các đối tác trong và ngoài nước. Quản
lý các nguồn thu, chi, kiểm tra công tác kiểm soát quỹ, kiểm soát chứng từ. Kiểm
tra công tác thuế. Kiểm tra các công tác thanh toán tiền lương, thưởng, phụ cấp và
các khoản chi khác (nếu có) của cán bộ công nhân viên.
- Quan hệ với các ngân hàng, chuẩn bị các nguồn tiền cho hoạt động sản xuất kinh
doanh của công ty. Kiểm tra tiền gửi ngân hàng, ngoại tệ. Quan hệ vay vốn đầu tư
cho các dự án đã được duyệt và tổ chức quyết toán vốn đầu tư theo quy định. Chủ
trì công tác kiểm kê hàng hoá, tài sản hằng năm.
• Phòng tổ chức - hành chính:

Tham mưu, giúp việc giám đốc trong công tác tổ chức cán bộ, lao động, tiền
lương, công tác đào tạo, thanh tra pháp chế, công tác bảo vệ, hành chính quản trị
• Trung tâm thương mại, bảo hành và giới thiệu sản phẩm GTVT:
Tham mưu giúp việc cho giám đốc công ty trong công tác tiếp thị, giới thiệu và
bán sản phẩm, hàng hoá của công ty. Bảo hành các sản phẩm sản xuất của công ty.
• Trung tâm hợp tác hoạt động nước ngoài:
Trung tâm hợp tác lao động nước ngoài là đơn vị trực thuộc công ty thương mại
và sản xuất vật tư thiết bị giao thông vận tải, thực hiện chế độ hạch toán phụ
thuộc, có tư cách pháp nhân, tổ chức thực hiện công tác đào tạo và hợp tác lao
động với nước ngoài.
SƠ ĐỒ 18 : TỔ CHỨC BỘ MÁY QUẢN LÝ TRONG CÔNG TY.
Giám đốc
Phó giám đốcPGĐ đại diện lãnh đạo
II. TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN CỦA CÔNG TY.
1. SƠ ĐỒ TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN. (SƠ ĐỒ 19)
2. CHỨC NĂNG NHIỆM VỤ CỦA TỪNG NGƯỜI.
• Kế toán tổng hợp.
 Chức năng: Giúp phụ trách phòng tài chính kế toán tổng hợp số liệu kế toán,
lập báo cáo tài chính, thống kê theo quy định của Nhà nước và quy định riêng
của công ty.
 Nhiệm vụ cụ thể:
+ Tổng hợp số liệu trên các báo cáo tài chính, báo cáo thống kê định kỳ tháng, quý,
năm theo chế độ kế toán thống kê hiện hành và quy định cụ thể của công ty trong
từng thời kỳ.
+ Tổng hợp số liệu lập tờ khai thuế GTGT hàng tháng từ các số liệu chi tiết của các
phần hành kế toán.
Chi
nhánh
Công
ty tại

TP
HCM
Xí
nghiệp
sản
xuất
và
kinh
doanh
xe gắn
máy
Trung
tâm
thương
mại,
bảo
h nhà
v già ới
thiệu
SP
GTVT
Trung
tâm
hợp tác
lao
động
nước
ngo ià
Phòng
kinh

doanh
XNK
Phòng
t ià
chính
kế toán
Phòng
tổ
chức
h nhà
chính
+ Kiểm tra tính hợp lệ của các chứng từ thanh toán trước khi chuyển phụ trách
phòng ký.
+ Kiểm tra hướng dẫn các phần hành kế toán chi tiết, chi nhánh, các trung tâm, xí
nghiệp theo một trình tự hợp lý để thuận tiện cho việc tổng hợp số liệu vào cuối
tháng.
+ Giải quyết các công việc trong phòng thay phụ trách phòng trong trường hợp phụ
trách phòng đi vắng.
• Kế toán thanh toán trong nước.
 Chức năng: Giúp trưởng phòng trong việc theo dõi thanh toán các khoản phải
trả người bán, phải thu của người mua, tạm ứng, và các khoản phải thu nội bộ
khác, thanh toán lương và các khoản trích nộp theo lương.
 Nhiệm vụ cụ thể:
+ Mở sổ sách kế toán cập nhật, theo dõi các khoản thanh toán với người bán trong
nước, người mua hàng, thanh quyết toán tạm ứng của cán bộ công nhân viên và các
khoản phải thu nội bộ khác, căn cứ vào các nghiệp vụ kinh tế phát sinh hàng ngày.
+ Thường xuyên đối chiếu và báo cáo trưởng phòng về tình hình công nợ của từng
khách hàng, đối chiếu xác nhận công nợ vào ngày cuối mỗi quý.
+ Thanh toán lương và các khoản có tính chất lương cho cán bộ công nhân viên
theo quy định (tạm ứng lần một ngày 15 hàng tháng, lần 2 thanh toán vào ngày

cuối tháng).
+ Theo dõi các khoản trích nộp theo lương, theo chế độ quy định như BHXH,
BHYT, KPCĐ
• Kế toán thanh toán nước ngoài, kiêm kế toán ngân hàng.
 Chức năng: Giúp phụ trách phòng trong việc mở L/C, thanh toán người bán và
người mua nước ngoài. Theo dõi tài khoản tiền gửi, vay tại các ngân hàng.
 Nhiệm vụ cụ thể:
+ Lập hồ sơ mở L/C và giao dịch với ngân hàng mở L/C
+ Theo dõi các khoản thanh toán với người bán nước ngoài, theo dõi các khoản
phải thu của người nhập khẩu nước ngoài.
+ Cập nhật theo dõi các tài khoản tiền gửi, các khoản tiền vay tại các ngân hàng.
+ Báo cáo hàng ngày trước 8h 30 phút ngày hôm sau số dư tài khoản tiền gửi,
tiền vay cho phụ trách phòng.
+ Khai thuế GTGT trong tháng phần chứng từ ngân hàng.
• Kế toán nguyên vật liệu, giá thành sản phẩm.
 Chức năng: Giúp phu trách phòng cập nhật theo dõi phần nguyên vật liệu (linh
kiện xe máy) phục vụ cho sản xuất lắp ráp, xác định giá thành sản phẩm từng
loại.
 Nhiệm vụ cụ thể:
+ Cập nhật theo dõi tình hình xuất, nhập tồn kho phần linh kiện xe máy, linh kiện
khung xe và linh kiện động cơ xe.
+ Thường xuyên theo dõi đối chiếu tình hình nhập, xuất tồn kho các loại linh kiện
xe máy với xí nghiệp xe máy, ký xác nhận số dư vào thẻ kho vào ngày cuối cùng
của tháng.
+ Nhập kho thành phẩm, theo dõi xuất nhập kho thành phẩm từng loại xe, từng
loại khung xe và từng loại động cơ xe.
+ Theo dõi phần hàng hoá (xe máy mua trong nước nguyên chiếc) tình hình xuất
bán, tồn kho.
+ Khai thuế GTGT phần chứng từ có liên quan đến nhập kho nguyên vật liệu đầu
vào cho sản xuất, lắp ráp xe máy.

• Kế toán doanh thu, chi phí.
 Chức năng: Giúp phụ trách phòng tổng hợp doanh thu, chi phí từng tháng, quý,
năm.
 Nhiệm vụ cụ thể:
+ Mở sổ sách kế toán cập nhật chi tiết doanh thu từng loại sản phẩm hàng hoá,
từng lại hình sản xuất kinh doanh.
+ Tổng hợp chi phí sản xuất kinh doanh gồm:
1.Chi phí quản lý chung
2.Chi phí bán hàng
3.Chi phí quản lý phân xưởng
+ Khai thuế GTGT phần đầu ra hàng tháng và đầu vào phần chứng từ tiền mặt,
chuyển kế toán tổng hợp lập tờ khai thuế GTGT hàng tháng.
• Kế toán bán hàng, theo dõi chi nhánh và cấp phát giấy tờ xe.
 Chức năng, nhiệm vụ: Giúp phụ trách phòng theo dõi bán hàng, viết hoá đơn
GTGT, theo dõi hoạt động kinh doanh của chi nhánh và cấp phát giấy tờ đăng
ký xe từ lô 39 trở về trước.
• Kế toán tài sản cố định, quỹ.
 Chức năng nhiệm vụ cụ thể:
+ Thu chi tiền mặt theo chỉ đạo của trưởng phòng.
+ Cập nhật sổ sách, báo cáo quỹ thường xuyên hàng ngày, báo cáo số dư tiền mặt
tại két trước 8h 30 phút ngày hôm sau.
+ Mở sổ sách cập nhật theo dõi tăng, giảm khấu hao tài sản cố định.
3. HÌNH THỨC TỔ CHỨC TÀI KHOẢN VÀ CHỨNG TỪ KẾ
TOÁN.
3.1. Chứng từ kế toán
Hệ thống chứng từ kế toán hiện đang được doanh nghiệp sử dụng là hệ
thống chứng từ do Bộ Tài chính ban hành theo QĐ 1141-TC/CĐKT ngày
01/11/1995. Doanh nghiệp sử dụng tất cả 46 biểu mẫu chứng từ và phân thành 5
loại:
1.Chứng từ lao động tiền lương

2.Chứng từ TSCĐ
3.Chứng từ hàng tồn kho
4. Chứng từ tiền tệ
5.Chứng từ bán hàng.
3.2. Hệ thống tài khoản kế toán
Công ty sử dụng hệ thống tài khoản theo quy định của Bộ Tài Chính gồm 9
loại với 74 tài khoản . Ngoài ra một số tài khoản được Công ty mở chi tiết theo đặc
điểm của sản phẩm mà công ty sản xuất kinh doanh.
4. HÌNH THỨC TỔ CHỨC SỔ SÁCH KẾ TOÁN.
Công ty thương mại và sản xuất thiết bị giao thông vận tải sử dụng hình thức
sổ kế toán nhật ký chung. Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán nhật ký chung là
tất cả các nghiệp vụ kinh tế tài chính phát sinh đều phaỉ được ghi vào sổ nhật ký,
mà trọng tâm là sổ nhật ký chung, theo trình tự thời gian phát sinh và định khoản
kế toán của nghiệp vụ đó, sau đó lấy số liệu trên các sổ Nhật ký để ghi vào sổ cái
theo từng nghiệp vụ phát sinh.
Theo hình thức kế toán nhật ký chung công ty sử dụng các loại sổ kế toán
sau: Sổ Nhật ký chung, Sổ cái các tài khoản, Các sổ kế toán chi tiết. Trong đó:
Sổ nhật ký chung là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi chép các nghiệp vụ
kinh tế tài chính phát sinh theo trình tự thời gian. Bên cạnh đó thực hiện việc phản
ánh theo quan hệ đối ứng tài khoản (định khoản kế toán) để phục vụ việc ghi sổ
cái. Số liệu trên sổ Nhật ký chung được dùng làm căn cứ để ghi vào sổ Cái.
Sổ cái là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế, tài
chính phát sinh trong niên độ kế toán theo tài khoản kế toán được quy định trong
hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho doanh nghiệp. Mỗi tài khoản được mở một
hoặc một số trang liên tiếp trên sổ cái đủ để ghi chép trong một niên độ kế toán.
Sổ kế toán chi tiết : Công ty sử dụng các sổ chủ yếu sau:
1- Sổ tài sản cố định
2- Sổ chi tiết vật liệu, sản phẩm, hàng hoá.
3- Thẻ kho (TSCĐ, vật liệu)
4- Sổ chi phí sản xuất kinh doanh

5- Sổ tính giá thành sản phẩm
6- Sổ chi tiết tiền gửi, tiền vay
7- Sổ chi tiết thanh toán: với người bán, người mua, với ngân sách Nhà
nước, thanh toán nội bộ.
8- Sổ chi tiết tiêu thụ
Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung: Hàng ngày, căn cứ
vào các chứng từ được dùng làm căn cứ ghi sổ, trước hết ghi nghiệp vụ phát sinh
vào Nhật ký chung, sau đó căn cứ số liệu đã ghi trên sổ Nhật ký chung để ghi vào
sổ Cái theo các tài khoản kế toán phù hợp. Đồng thời đơn vị phản ánh nghiệp vụ
phát sinh vào sổ chi tiết kế toán liên quan.
Cuối tháng, cuối quý, cuối năm, cộng số liệu trên sổ cái. Sau khi đã kiểm tra
đối chiếu khớp đúng, số liệu ghi trên sổ cái và bảng tổng chi tiết (được lập từ các
sổ kế toán chi tiết) được dùng để lập báo cáo tài chính.
5. TỔ CHỨC VẬN DỤNG HỆ THỐNG BÁO CÁO.
Công ty thương mại và sản xuất vật tư thiết bị giao thông vận tải thực hiện
việc lập và công khai tài chính bắt buộc đối với 3 loại báo cáo là:
1. Bảng cân đối kế toán
2. Báo cáo kết quả kinh doanh
3. Thuyết minh báo cáo tài chính.
Ngoài ra công ty không lập Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, các báo cáo quản trị
cung cấp thông tin trong nội bộ doanh nghiệp.
III. TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ KẾ TOÁN QUÁ TRÌNH TIÊU
THỤ SẢN PHẨM, HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY THƯƠNG MẠI
VÀ SẢN XUẤT VẬT TƯ THIẾT BỊ GIAO THÔNG VẬN TẢI.
1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG VỀ KẾ TOÁN QUÁ TRÌNH TIÊU THỤ SẢN
PHẨM, HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY TMT.
1.1. Đặc điểm về hoạt động kinh doanh ảnh hưởng đến hạch toán tiêu thụ.
Công ty thương mại và sản xuất vật tư thiết bị giao thông vận tải là doanh
nghiệp vừa hoạt động kinh doanh thương mại đồng thời vừa thực hiện hoạt động
sản xuất kinh doanh. Trong đó hoạt động sản xuất kinh doanh chiếm phần lớn hoạt

động thương mại chỉ chiếm phần nhỏ và thường là mặt hàng nhựa đường nhập
khẩu, xe máy nguyên chiếc như TEAM 110T, WAZELET là những loại xe máy
mà doanh nghiệp không sản xuất hoặc lắp ráp được. Vì vậy, giá vốn của những
hàng mua này cũng được Công ty xác định như giá vốn của hàng sản xuất tức là
không tính chi phí thu mua vào TK giá vốn mà hạch toán vào TK chi phí bán hàng.
1.2. Các phương thức bán hàng của công ty.
Công ty thương mại và sản xuất thiết bị giao vận tải thực hiện hoạt động tiêu
thụ hàng hoá theo các phương thức sau :
• Bán buôn.
Đây là hình thức bán hàng chính của Công ty bởi vì khách hàng của Công ty
thường là các cửa hàng xe máy lớn, các Công ty TNHH, Công ty tư nhân...mua
hàng với số lượng lớn và thường xuyên. Cơ sở cho mỗi nghiệp vụ bán buôn của
Công ty là các hợp đồng kinh tế đã ký kết và các đơn đặt mua hàng của khách
hàng. Theo phương thức bán buôn Công ty chủ động lập kế hoạch mua bán hàng
hoá vì vậy tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tiêu thụ nói riêng và công tác kinh
doanh nói chung. Mặt hàng bán buôn chủ yếu của Công ty hiện nay là xe máy các
loại như JL 100, JL 110, JL 110-A, HY 125-B; nhựa đường.
+ Bán buôn qua kho của Công ty
Khi có nghiệp vụ bán hàng, thủ kho căn cứ vào hoá đơn bán hàng xuất hàng
tại kho giao cho khách hàng. Tuỳ theo từng hợp đồng đã ký kết mà Công ty có thể
vận chuyển đến cho khách hàng hoặc khách hàng nhận hàng tại kho của Công ty.
Do Công ty áp dụng phương pháp hạch toán thuế GTGT theo phương pháp
khấu trừ nên khi viết hoá đơn bán hàng Công ty sử dụng hoá đơn GTGT mẫu
10/GTGT theo Quyết định số 885/ QĐ/ BTC Ngày 16/7/1998 của Bộ tài chính.
Hoá đơn được đặt giấy than viết một lần làm 3 liên:
- Liên 1 : Lưu ở sổ gốc
- Liên 2 : Giao cho khách hàng
- Liên 3 : Giao cho bộ phận lưu kho làm thủ tục cấp hàng.
+ Bán buôn vận chuyển thẳng không qua kho có tham gia thanh toán
Theo hình thức bán buôn này, Công ty sau khi có hợp đồng đặt mua hàng

của khách hàng sẽ tiến hành mua hàng hoá của các nhà cung cấp hàng cho Công
ty rồi vận chuyển thẳng tới cho khách hàng không qua kho của Công ty đối với
mặt hàng nhựa đường hoặc xe máy nguyên chiếc mà Công ty không sản xuất hay
lắp ráp, còn đối với những sản phẩm sản xuất hay lắp ráp thì Công ty chuyển
thẳng từ xưởng đến cho khách hàng không qua kho của Công ty. Phương thức bán
này sử dụng đối với những khách hàng truyền thống của Công ty thường mua
hàng với khối lượng lớn và nhiều lần. Với phương thức tiêu thụ này Công ty tiết