skkn một số BIỆN PHÁP tổ CHỨC tốt HOẠT ĐỘNG góc CHO TRẺ 4 5 TUỔI

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC TỐT HOẠT

ĐỘNG GÓC CHO TRẺ 4 -5 TUỔI”
Họ và tên: Trần Thị Hải Lệ
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Sơn Thủy

Sơn Thủy, tháng 12 năm 2016
1


ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC TỐT HOẠT ĐỘNG GÓC CHO
TRẺ 4 -5 TUỔI”
1. Phần mở đầu:
1.1. Lý do chọn đề tài.
Mỗi chúng ta đều biết rằng mục tiêu chung của giáo dục mầm non là phát
triển tất cả khả năng của trẻ phải hình thành cho trẻ cơ sở ban đầu về nhân cách con
người, làm tiền đề cho sự phát triển tốt hơn trong những giai đoạn tiếp theo. Vì thế
mà giáo dục mầm non hiện nay đã và đang tiếp tục tìm ra những phương pháp mới
để giảng dạy trong đó có nhu cầu về vui chơi hay cịn gọi là “hoạt động góc” cũng
rất quan trọng và được phân bổ như một hoạt động chính trong ngày, thơng qua giờ
hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện trí nhớ, tính quan sát, kỹ năng phân biệt, so sánh,
… nhằm giúp trẻ khắc sâu kiến thức, trẻ hiểu thêm về nội dung bài học, phát triển
trí tuệ ở trẻ một cách toàn diện.
Như chúng ta đã biết vui chơi là hoạt động chủ đạo, đóng vai trị quan trọng
trong cuộc sống của trẻ mẫu giáo, giúp trẻ phát triển tồn diện về mọi mặt.

Trong q trình giáo dục trẻ nói chung, tổ chức cho trẻ chơi nói riêng, giáo
viên cần phải biết dạy cho trẻ chơi cái gì? Chơi như thể nào để đem lại kiến thức
phục vụ cho hoạt động học, phục vụ cho sự phát triển tư duy của trẻ.
Vì vậy các góc chơi càng phong phú bao nhiêu thì càng kích thích trẻ chơi
bấy nhiêu và tạo sự ham muốn được khám phá mở mang kiến thức về thế giới xung
quanh trẻ bấy nhiêu. Từ những thực tế, việc cho trẻ hoạt động góc tôi đã nhận thấy
được rằng việc thực hiện hoạt động góc khơng phải để cho trẻ chơi khơng mà cịn
giúp trẻ phát triển toàn diện trong các lĩnh vực phát triển ngơn ngữ, thẩm mỹ, thể
chất, nhận thức và tình cảm xã hội. Hay nói một cách khác đây là cách để trẻ tiếp
cận xã hội cuộc sống của người lớn. Vì vậy tơi thường xun tổ chức hoạt động góc
để theo dõi trẻ và nắm bắt được những tâm tư suy nghĩ của trẻ. Gợi hỏi trẻ để trẻ
nêu lên ý nghĩ của trẻ, như ở góc học tập tơi hỏi: Vì sao cháu khơng thích chơi ở
góc này thì trẻ trả lời: Tơ theo chữ chấm mờ mãi con khơng thích; một cháu khác ở
góc nghệ thuật thì cháu nói: Con tơ màu con gà xong rồi; cịn lại một số cháu thì
khơng tập trung vào góc chơi của mình mà hay đi dạo đến góc chơi của bạn. Tôi
tiếp tục theo dõi vào các giờ hoạt động sau để ghi lại thật cụ thể những trẻ nào thích
chơi ở những góc nào, với đồ chơi gì, trẻ nào khơng thích chơi, ngun nhân vì sao
2


Thơng qua hoạt động góc giúp trẻ hiểu được nội dung của công việc thật của
người lớn mà trẻ chưa hề thực hiện được.
Ví dụ: Như trong chơi xây dựng: Trẻ thể hiện và hiểu được xây nhà cần
những nguyên vật liệu gì ? Ai đã xây nên ngơi nhà mà trẻ đang ở ? …
Chơi “hoạt động góc” giúp trẻ từ chỗ không biết, chưa biết rõ đến nắm được
mục đích của nội dung làm giàu vốn kinh nghiệm tăng thêm sự hiểu biết và phát
triển tri thức cho trẻ. Hoạt động góc giúp trẻ phát triển sự giao lưu qua lời nói, làm
giàu vốn từ cho trẻ, giáo dục nhân cách cho trẻ, tình cảm của trẻ được hình thành
qua mối quan hệ tốt giữa người với người, mối quan hệ giữa con người và lao
động, giữa trẻ và gia đình, tình cảm đó được thể hiện một cánh chân thành qua các

trị chơi như: Gia đình, Bán hàng, Xây dựng…là trung tâm tập hợp trẻ cùng chơi
với nhau theo nhóm, thể hiện sự đồn kết giúp đỡ lẫn nhau trong các nhóm chơi
của trẻ.
Thơng qua “Hoạt động góc” cịn giúp trẻ có lịng dũng cảm, cương quyết, có
tính phấn khởi, vui mừng. Khi chơi xong trẻ tích cực học tập mang lại những giá trị
tinh thần tốt cho sức khoẻ. Khi chơi trẻ được thực hiện những động tác tự nhiên với
đồ dùng, đồ chơi và có ý thức giữ gìn đồ chơi ở các góc.
Giờ “Hoạt động góc” cịn giúp trẻ nhận ra được cái đẹp cái xấu của nội dung
trò chơi, giúp trẻ phát triển óc thầm mỹ, khuyến khích trẻ sáng tạo ra nhiều cái đẹp.
Chính vì tầm quan trọng muốn giúp cho sự hứng thú chơi của trẻ ngày càng
nhiều hơn, mở mang kiến thức sâu rộng hơn nên tôi lựa chọn “Một số biện pháp tổ
chức tốt hoạt động góc cho trẻ 4- 5 tuổi”
1.2.Phạm vi áp dụng đề tài:
* Điểm mới của đề tài.
“Hoạt động góc” là một hoạt động mà chúng ta vẫn thường tổ chức hàng
ngày cho trẻ nhưng làm thế nào để “Hoạt động góc” đạt hiệu quả cao là vấn đề mà
giáo viên mầm non luôn quan tâm. Đề tài “Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động
góc cho trẻ 4- 5 tuổi” của tơi có những điểm mới sau:
- Tạo môi trường lớp học bằng cách lấy các sản phẩm của trẻ làm ra trong
các giờ hoạt động góc như tranh ảnh và đồ dùng để trang trí ở các góc, chọn làm
sao cho mỗi cháu có một sản phẩm riêng để cháu hứng thú chăm sóc hoặc nâng niu
và trẻ hiểu được những cái đó do tự tay mình làm ra sẽ làm cho trẻ hứng thú hơn.
- Xây dựng kế hoạch tổ chức một cách khoa học, chặt chẽ.
- Chuẩn bị nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi ở các góc phong phú, đa
3


dạng, tùy theo chủ đề để chuẩn bị các nguyên vật liệu khác nhau,khuyến khích phụ
huynh, học sinh mang những nguyên vật liệu sẵn có đến để tạo ra các đồ chơi ở
trong lớp điều này se khiến trẻ vui hơn.

- Cách hướng dẫn hoạt động vui chơi, khoa học và hợp lý, ln ln thay đổi
hình thức chơi dù chỉ là trong một chủ đề nhánh.
- Đánh giá hoạt động vui chơi của trẻ chính xác và sát thực, việc đánh giá cần
có sự động viên khích lệ trẻ.
- Cô giáo phải là người thể hiện tốt nhiệm vụ của mình, ln linh động sáng
tạo, giúp trẻ thơng qua chơi mà học.
* Phạm vi áp dụng của đề tài, sáng kiến giải pháp. “Một số biện pháp tổ
chức tốt hoạt động góc cho trẻ 4- 5 tuổi”
Sáng kiến này sẽ được áp dụng vào tất cả các lĩnh vực phát triển của trẻ.
2. Phần nội dung:
2.1. Thực trạng.
Năm học 2016 - 2017 bản thân được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 4 5 tuổi khu vực lẻ với 34 cháu. qua thời gian nghiên cứu đề tài, bản thân tơi gặp một
số thuận lợi và khó khăn sau:
*Thuận lợi:
Được sự quan tâm của Phòng GD- ĐT, BGH nhà trường thường xuyên quan
tâm bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên.
- Nhà trường luôn tạo điều kiện giúp đỡ về trang thiết bị dụng cụ, đồ dùng
dạy học.
- Thường xuyên được tham dự các buổi sinh hoạt chuyên môn giữa các
trường để trao đổi kinh nghiệm.
- Các giáo viên trong trường luôn quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau.
- Bản thân đã nhiều năm dạy trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi nên phần nào hiểu được
đặc điểm tâm sinh lý, khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ ở lứa tuổi này.
- Đa số phụ huynh có ý thức trách nhiệm, quan tâm đến việc học tập,vui chơi
của con em mình, phối hợp thường xuyên với giáo viên phụ giúp tìm kiếm
nguyên vật liệu sẵn có địa phương để làm đồ dùng đồ chơi.
*Khó khăn:
Phịng học chưa đủ diện tích cho 34 cháu (trung bình 1,3m2/trẻ) vì vậy mà
việc tổ chức “Hoạt động góc” cho trẻ cịn hạn chế.
§ồ dùng ở các góc cịn ít theo các chủ đề nhánh, đa số đồ dùng đồ chơi tự

4


làm theo từng chủ đề, vì vậy mà chưa được phong phú nhiều chủng loại.
Một số phụ huynh chưa hiểu rõ được tầm quan trọng của các hoạt động diễn
ra trong ngày của trẻ, mà chỉ quan tâm đến hoạt động học, nên việc phối kết hợp để
giáo dục thêm cho trẻ về các vai chơi còn hạn chế.
Một số trẻ trong lớp có biểu hiện chưa hứng thú trong q trình tham gia vào
các trị chơi. Một số trẻ q hiếu động, nói to trong q trình chơi nên cũng ảnh
hưởng tới việc học tập.
Một số trẻ thì nhút nhát chưa mạnh dạn, chưa chủ động tham gia hoạt động
và giao tiếp. Đồ dùng đồ chơi thì chưa bền và đẹp.
Mặt khác, việc tuyên truyền với các bậc phụ huynh học sinh chưa sâu sát,
chặt chẽ từ đó dẫn đến tình trạng phụ huynh chưa quan tâm đồng đều, còn lại một
số phụ huynh chưa hiểu hết ý nghĩa quan trọng của việc chơi hoạt động góc nên
khơng ủng hộ cho giáo viên việc mua sắm trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi và hỗ trợ
nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương.
Vào đầu năm học tơi đã tổ chức các giờ hoạt động góc cho trẻ, qua đó tôi
nhận thấy rằng một số nhược điểm lớn là một số trẻ chưa tự xung phong nhận vai
chơi của mình mà chờ cơ chỉ định, trẻ chưa tự chọn góc chơi cho chính trẻ, đa số
trẻ cịn lẫn lộn giữa góc chơi này với góc chơi kia. trẻ khơng hứng thú, một số trẻ
chưa biết sử dụng đồ chơi đúng mục đích dẫn đến giờ hoạt động góc đạt tỷ lệ thấp.
Cụ thể như sau:
Kết quả
Số lượng
Tỉ lệ %
1
Trẻ hứng thú trong giờ chơi
18/34
52,9

2
Trẻ có kỹ năng chơi theo nhóm
14/34
41,2
3
Trẻ có nề nếp khi chơi
15/34
44,1
Vì vậy tơi thường xun tổ chức hoạt động vui chơi để theo dõi trẻ và nắm
bắt được những tâm tư suy nghĩ của trẻ. Gợi hỏi trẻ để trẻ nêu lên ý nghĩ của trẻ.
Tôi tiếp tục theo dõi vào các giờ hoạt động sau để ghi lại thật cụ thể những trẻ nào
thích chơi ở những góc nào, với đồ chơi gì, trẻ nào khơng thích chơi, ngun nhân
vì sao.
Từ những tình trạng thực tế mà tôi đã nêu trên. Là một giáo viên đứng lớp
bản thân tôi rất băn khoăn lo lắng và suy nghĩ, tìm ra một số biện pháp tối ưu nào
đó nhằm giúp trẻ, lơi cuốn trẻ tham gia chơi tốt hoạt động này.Vì vậy tơi đã quyết
TT

Tiêu chí

5


định chọn đề tài: “Một số biện pháp tổ chức tốt hoạt động góc cho trẻ 4-5tuổi”
nhằm giải quyết vấn đề đã nêu trên.
2.2. Một số biện pháp.
* Biện pháp 1: Tạo mơi trường góc và phân bố các góc.
Việc thiết kế môi trường hoạt động cho trẻ được tuân theo các ngun tắc
sau:
+ Chia diện tích phịng thành các góc hoặc các khu vực chơi khác nhau

+ Bố trí góc chơi n tĩnh (tạo hình, sách..) xa các góc ồn ào( xây dựng, gia
đình, bán hàng..)
+ Có góc cố định (góc tạo hình, gia đình, sách..), có góc di động hoặc thay
đổi tuỳ theo chủ đề chính của lớp trong thời gian đó
+ Có ranh giới riêng giữa các góc (sử dụng mảng tường, các giá, tủ để ngăn cách)
+ Có lối đi lại giữa các góc, đủ rộng cho trẻ di chuyển
+ Bố trí bàn ghế, đệm, gối.. phù hợp với từng góc
+ Đồ chơi, học liệu để mở, vừa tầm với của trẻ. Đặt tên góc dễ hiểu đối với
trẻ
+ Sau mỗi chủ đề cần thay đổi cách bố trí và hoạt động ở các góc để tạo cảm
giác mới lạ và hấp dẫn đối với trẻ
+ Cho phép trẻ tham gia tổ chức góc chơi của mình.
Trẻ có tích cực tham gia vào hoạt động góc hay khơng thì việc tạo mơi
trường cho trẻ được tích cực hoạt động là rất quan trọng. vì trẻ nhỏ thường thích đồ
vật, hình ảnh mới lạ có màu sắc nổi bật, vì thế mơi trường cho trẻ tham gia vào hoạt
động cần được trang trí cho đẹp, hấp dẫn trẻ và thường xuyên được thay đổi để phù
hợp với chủ đề, tạo cho trẻ cảm giác mới mẻ và gây hứng thú cho trẻ.Trước đây khi
trang trí mơi trường lớp học chỉ với những hình ảnh mang tính chất minh hoạ,
nhưng giờ đây việc trang trí mơi trường khơng những mang tính thẩm mỹ mà tất cả
các góc cần được trang trí tạo góc mở để trẻ được trực tiếp tham gia hoạt động và
chơi trên những mảng tường theo tưng góc.
Vì vậy khi được nhà trường phân cơng dạy lớp 4 - 5tuổi, tơi đã trang trí mơi
trường lớp và phân lớp làm 4 góc chơi chính: Góc xây dựng, góc nghệ thuật, góc
phân vai, góc học tập. Ở mỗi góc tơi đều trang trí mơi trường tạo góc mở bằng
những hình ảnh rõ ràng, màu sắc đẹp, có nhãn từ ở mỗi góc.
6


Đối với góc học tập có thể lồng ghép rất nhiều mơn học tơi đã phân góc học
tập ra làm 3 nhóm nhỏ.

Nhóm 1: Lồng ghép với khám phá Mơi trường xung quanh với nhan đề: “
Bé vui khám phá”
Nhóm 2: Lồng ghép với toán với nhãn từ và nội dung thay đổi theo chủ đề.
Nhóm 3: Lồng ghép với văn học với nhan đề: “ Bé cùng kể chuyện”
Đối với góc nghệ thuật , tơi sử dung giấy bóng kính trắng dán lên mảng
tường phía trên có nhan đề “ Tranh đẹp của bé” phía dưới tơi đánh ký hiệu cho trẻ
bằng những chữ cái có trong tên của trẻ, qua đó trẻ sẽ nhận ra được chữ cái của
mình và của bạn.
Tơi trang trí cho mảng tường “ Bé thích ăn gì” với hình ảnh mơt bác đầu bếp
đang đứng mời và phía dưới là các bức tranh được sưu tầm các món ăn, nước uống,
rau, củ, quả…như vậy trẻ sẽ ghi nhớ các món ăn lâu hơn và biết cách chế biến đơn
giản của món ăn.
Ngồi việc trang trí tạo góc mở cho trẻ được hoạt động thì tơi cịn bố trí góc
chơi sao cho hợp lý với lớp mình để khơng ảnh hưởng đến q trình chơi của trẻ.
Tơi bố trí các góc động tránh xa các góc tĩnh. Khoảng cách giữa các góc chơi phù
hợp đảm bảo an toàn và vận động của trẻ nhất là tạo ranh giới giữa các góc chơi để
trẻ được hoạt động. Khi trẻ hoạt động tơi cho quay góc để tạo ranh giới giữa các
góc chơi, ranh giới giưã các góc khơng che khuất tầm nhìn của trẻ và sự bao quát
của giáo viên, chủ yếu giúp trẻ tập trung vào góc chơi của mình. Để đạt được kết
quả trong hoạt động góc thì việc tạo mơi trường góc và phân bố góc hợp lý là rất
cần thiết để giúp trẻ hứng thú trong quá trình chơi.
* Biện pháp 2. Xây dựng kế hoạch tổ chức
Muốn tổ chức tốt bất kỳ hoạt động nào cũng cần có kế hoạch tổ chức cụ thể ,
đối với hoạt động góc cũng vậy để trẻ chơi tốt trong hoạt động góc và thuận tiện
cho cô khi chuẩn bị đồ dùng cho các góc. Khi tiến hành cho trẻ chơi tơi ln có kế
hoạch cụ thể phù hợp với từng chủ đề .
VD: Ở chủ điểm “ Động vật” nhánh 1: Các con vật ni trong gia đình , tơi
có kế hoach tổ chức các góc như sau:
Góc xây dưng: Xây trang trại chăn nuôi ( tôi chuẩn bị cho trẻ gạch, khối gỗ,
dao xây, bàn xoa, các con vật nuôi trong gia đình, cây để trồng xung quanh...).

7


Góc học tập: Ở nhóm lồng ghép với khám phá Môi trường xung quanh với
nhan đề: “ Bé vui khám phá” cho trẻ tìm tranh động vật theo nhóm các con vật
ni trong gia đình, nhóm đẻ con, nhóm đẻ trứng…
Ở nhóm lồng ghép tốn: Cho trẻ chia số lượng 2 làm 2 phần (tôi chuẩn bị lô
tô các con vật trong gia đình, thẻ số ...).
Ở nhóm lồng ghép văn học Cho trẻ kể chuyện theo tranh ( chuẩn bị tranh cho
trẻ kể câu chuyện học trong chủ điểm...).
Góc nghệ thuật: Vẽ, xé dán, làm đồ chơi các con vật trong gia đình ( tơi
chuẩn bị giấy, giấy màu, bút sáp, hồ dán, và nguyên vật liệu thiên nhiên để trẻ làm
đồ chơi cùng cơ...).
Góc phân vai : cho trẻ nấu ăn, bán hàng thức ăn chăn nuôi( tôi chuẩn bị đồ
chơi nấu ăn, một số thức ăn cho động vật nuôi như ngô, gạo, cám, đậu, rau...).
Khi đã xây dựng được kế hoạch tổ chức tơi có định hướng cho trẻ chơi ở các
góc rồi, chuẩn bị đồ dùng của góc trước để khi trẻ tham gia vào hoạt động sẽ không
phải gián đoạn thiếu cái nọ, cái kia lúc đó cơ sẽ chỉ đi quan sát và hướng dẫn trẻ.
Tôi thấy trước khi tiến hành hoạt động mà xây dựng kế hoạch tổ chức trước thì rất
thuận lợi và chủ động.
Biện pháp 3. Chuẩn bị nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi ở các góc.
Muốn cho trẻ hoạt động tốt hoạt động này, thì ngay từ đầu năm học tôi đã lên
kế hoạch cho việc làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ ở các góc, khơng lên một cách
chung chung mà vạch ra rõ ràng cụ thể cho việc làm đồ dùng, đồ chơi cho từng chủ
đề. Ngồi những đồ dùng, đồ chơi có sẵn tơi tận dụng những nguyên vật liệu ở
dạng phế liệu sẵn có ở địa phương như: Thùng catton, xốp, đĩa video cũ, giấy báo
có trang bìa quảng cáo, chai nhựa, vỏ hộp sữa chua, hộp đựng cơm, vải vụn, chuổi
hạt, vỏ ốc, vỏ ngao, vỏ điệp, ống chỉ, tăm tre, khối gỗ, … tất cả những nguyên vật
liệu cần đảm bảo an tồn về tính mạng, khơng gây độc hại, khơng sắc nhọn, không
nặng nề đối với trẻ. Từ những nguyên vật liệu trên cô cùng với trẻ tạo ra rất nhiều

đồ chơi ở các góc.
Ví dụ: Có thể dùng chai C2, trà xanh để làm chén, bộ tách trà cho cháu chơi
ở góc gia đình, vải vụn để trẻ may áo quần búp bê.
Việc chuẩn bị đồ dùng cần phải phù hợp với nội dung chủ đề. Ví dụ: Chủ đề
Tết – Mùa xn thì cơ giáo cần chuẩn bị đồ dùng như: Lon nước yến, hộp giấy hình
vng, giấy màu xanh, giây nilon, ống hút trân châu, giấy bìa kính, cành cây khơ,
8


giấy màu, hồ dán, tranh ảnh về ngày tết, bài hát, bài thơ về mùa xuân, … khi trẻ
chơi ở các góc trẻ có đủ đồ dùng để thực hiện một số nội dung như: Làm bánh tét,
bánh chưng, làm kẹo trong ngày tết, cắm hoa ngày tết, hát múa về ngày tết, mùa
xuân, xem tranh ảnh về ngày tết, mùa xuân. Từ những nội dung đó, nhằm hỗ trợ
cho giờ hoạt động chung giúp trẻ sáng tạo hơn trong việc thực hiện một số hoạt
động và giúp trẻ khắc sâu kiến thức hơn.
Muốn cho trẻ thực hiện hoạt động vui chơi ở các góc một cách rõ ràng, cụ thể
và mang tính chặt chẽ thì ngồi những biện pháp trên cịn có một biện pháp mà tơi
nghĩ cũng rất quan trọng đó là: Nội dung chơi ở các góc.
Ví dụ: Trong trị chơi xây dựng thì cơ phải hiểu được ý nghĩa của trò chơi
xây dựng đối với trẻ là loại trị chơi biểu hiện khả năng tạo hình của trẻ, từ những
khối gỗ, khối nhựa, hộp giấy, … với những dạng kích thước khác nhau trẻ có thể
lắp ghép, xây dựng nên những cơng trình như cơng viên, trường học, …; hoặc từ
những vật liệu thiên nhiên như vỏ sò, đá, sỏi, … trẻ xây nên vườn trường, vườn
cây, … Trong những cơng trình đó sáng kiến của trẻ được bộc lộ rõ nét. Tuỳ theo
hoàn cảnh sống, vốn sống và khả năng tưởng tượng mỗi trẻ điều có những khả năng
riêng biệt và được biểu hiện trong các cơng trình của mình. Qua trị chơi thoả mản
nhu cầu tìm hiểu về đặc điểm, tính chất của thế giới xung quanh, đặc biệt là đồ vật
xung quanh trẻ.
Thông qua trò chơi trẻ rèn luyện khả năng lắp ghép xây dựng, đồng thời phát
triển trí tưởng tượng, ý thức, tình cảm, tính tị mị, tính ham hiểu biết, … và đó

cũng là những phẩm chất cần thiết cho con người trong thời đại phát triển.
Trong trò chơi xây dựng tôi thường hay vấp phải một chủ đề chỉ xây dựng
một mơ hình, như: Chủ đề trường mầm non tơi chỉ cho trẻ xây dựng trường mầm
non, xây dựng lặp đi, lặp lại nhiều lần trong chủ đề, tình trạng này sẽ làm cho trẻ
nhàm chán và không phát triển tính sáng tạo của trẻ. Từ đó tơi tìm ra biện pháp
khắc phục như sau:
Cũng với việc xây dựng trường mầm non tôi hỏi ý định trẻ muốn xây dựng
một ngơi trường mới trong tương lai như thế nào? Vì sao con lại thích xây dựng
ngơi trường như vậy?
Đồ chơi của trẻ mẫu giáo cần đa dạng và phong phú. Nhiều đồ chơi của trẻ
có kích thích nhỏ nên làm lâu, địi hỏi tơi phải chịu khó kiên trì khi làm đồ chơi cho
trẻ. Ngồi những gì bản thân tơi đã biết tơi cịn hỏi thêm ở các bạn đồng nghiệp để
tạo ra các đồ dùng, đồ chơi phong phú hơn, phù hợp với nội dung chơi.
9


Muốn có nguồn nguyên vật liệu dồi dào cần kết hợp với phụ huynh tìm kiếm
các loại tranh ảnh, tờ lịch có tranh liên quan đến trị chơi. Tơi ln quan sát quá
trình chơi và ghi chép lại những nguyên vật liệu, đồ chơi mà trẻ thích để cung cấp
kịp thời cho nhu cầu của trẻ.
* Biện pháp 4. Cách hướng dẫn hoạt động vui chơi.
Ở bất kỳ hoạt động nào cũng vậy, khi tiến hành tổ chức cần gây hứng thú cho
trẻ. Ở hoạt động góc khi tiến hành vào tổ chức tôi thường cho trẻ hát một bài trong
chủ đề sau đó dẫn dắt trẻ vào nội dung chơi, trẻ phải biết tên trò chơi, nội dung chơi
là gì và ở chủ đề nào, từ đó cơ cùng trẻ thảo luận, bàn bạc và đưa ra các ý kiến về
các góc chơi, bằng những câu hỏi thăm dị ý của trẻ, cô thiết lập gợi ý mối quan hệ
giữa các vai chơi, các tập thể chơi nhỏ để phục vụ cho cả chủ đề chơi chung..
VD: Ở chủ đề “Động vật”.
Tôi cho trẻ hát bài : Gà trống mèo con và cún con
Tơi hỏi trẻ vừa hát gì? Có những con vật nào? Các con vật đó sống ở đâu?

Ngồi các con vật đó ra trong gia đình cịn ni các con vật nào? Cho trẻ kể tên .
Sau đó tơi sử dụng các câu hỏi thăm dị ý đồ của trẻ như sau:
+ Ở góc xây dựng hơm nay các con sẽ làm gì?
+ Góc học tập theo các bé sẽ chơi gì?
+ Góc phân vai sẽ đóng vai những ai?
+ Góc nghệ thuật làm những cơng việc gì?
Khi có nhiều ý kiến trái ngược nhau hoặc trẻ cịn lúng túng chưa biết nên làm
gì, chơi gì thì cơ sẽ gợi mở cho trẻ xem chơi như thế nào là hợp lý nhất để cùng đưa
ra ý kiến chung nhất .
Khi thảo luận xong tôi cho trẻ tự tìm góc chơi thích hợp và bạn chơi để cùng
tham gia vào hoạt động như vậy trẻ rất hứng thú và tích cực tham gia chơi và hồn
thành nhiệm vụ đề ra. Trước đây khi tổ chức hoạt động góc cơ thường phân vai cho
trẻ chơi ở một góc cụ thể, trẻ không được tự do lựa chọn vai chơi cho mình, giờ đây
trẻ chơi khơng bị gị ép, mang tính chất chỉ định, nhưng cũng có những trường hợp
trẻ lợi dụng điều này để chơi ở một góc nhất định mà khơng sang góc khác, địi hỏi
tơi phải quan sát và tìm hiểu lý do, khi đó tơi sẽ phân tích rồi dẫn dắt trẻ sang các
góc khác một cách thích thú. Vì vậy việc trao đổi sẽ giúp trẻ mạnh dạn đưa ra ý
kiến của mình phát huy đợc khả năng sáng tạo và tinh thần tập thể.
10


Để trẻ biết được cách chơi, trong quá trình chơi luôn tự tin và biết liên kết
với nhau ngay từ đầu tôi hướng dẫn cho trẻ biết cách chơi để trẻ hình thành kỹ năng
chơi và chơi tích cực từ đó phát huy khả năng sáng tạo và sử lý tình huống khi chơi.
Trong khi trẻ chơi tơi ln bao quát động viên hướng dẫn trẻ và dùng những câu
hỏi để kích thích sự tìm tịi sáng tạo của trẻ. Bước đầu tơi có thể nhập vai và cùng
chơi với trẻ khi trẻ đã biết cách chơi thì tơi rèn kỹ năng chơi cho trẻ.
VD: ở góc phân vai chủ điểm Nước và hiện tượng thiên nhiên tơi đến nhóm
bán hàng nhập vai và hướng dẫn trẻ chơi, dùng các câu hỏi giao lưu để trẻ mạnh
dạn trả lời như: chào bác, hơm nay các bác bán hàng gì vậy? Hàng này dùng để làm

gì?...từ đó trẻ biết cách xưng hô với khách và biết được tên các mặt hàng mình bán
dùng để làm gì.
Hay khi rẻ chơi nấu ăn tôi sẽ đến bên trẻ và hỏi trẻ hôm nay các bác dự định
nấu gì? Tơi chưa biết làm món ấy các bác có thể hướng dẫn tơi được khơng ?....
Khi trẻ đã biết cách chơi tôi cho trẻ chơi theo cách của mình một cách tự
nhiên tơi chỉ quan sát trẻ chơi và dùng câu hỏi kích thích sáng tạo của trẻ. Qua trị
chơi đóng vai này giúp trẻ bắt chước lại những cử chỉ lời nói của mọi người xung
quanh rồi tái hiện lại trong quá trình chơi, trong q trình trẻ chơi cịn cần giáo dục
trẻ phải biết lễ phép, tôn trọng và biết cách xưng hô đúng mực vì đây là một xã hội
thu nhỏ dưới trí nhớ, trí tưởng tượng của trẻ.
Góc xây dựng là góc chơi biểu hiện khả năng sáng tạo của trẻ từ những viên
gạch, khối xốp nhựa với những kích thước khác nhau tre có trẻ lắp ghép, xây dựng
lên những cơng trình như: Trang trại chăn ni, khu vui chơi, đường giao thông….
VD: Ở chủ điểm giao thông : Xây đường giao thơng
Sau khi quan sát trẻ làm tơi có thể dùng câu hỏi
Các bác đang xây gì? Để làm gì? sau khi xây xong các bác cho các phương
tiện đi ở đâu? Khi đã xây xong thì sẽ giao lưu với góc bán hàng mua các phương
tiện giao thơng như ơ tơ, xích lơ… như vậy sẽ tạo được sự liên kết giữa các nhóm
chơi với nhau để cùng hồn thành một nhiệm vụ, cơng việc chung. Hay khi bác bác
thợ xây hồn thành cơng việc thì mời các bác sang ăn cơm ở góc nấu ăn…
Cịn góc học tập tơi hướng dẫn trẻ chơi theo nhóm
Nhóm 1: Cho trẻ kể chuyện theo tranh
Nhóm 2: Cho trẻ đang đọc sách
11


Góc nghệ thuật : “chủ điểm nước và hiện tượng thiên nhiên “ tôi cho trẻ vẽ ,
xé dán về mưa, cầu vồng , làm đồ dùng đồ chơi cùng cơ….
Góc thiên nhiên: Trẻ cùng nhau khám phá sự vật hiện tượng xung quanh qua
quá trình thử nghiệm, như: Khám phá vật nổi - vật chìm, khơng khí, chăm sóc cây

trồng hay chơi với cát nước.... cũng thông qua giờ chơi ở góc thiên nhiên trẻ được
vui đùa với thiên nhiên, tự mình trồng cây, chăm sóc cây và tìm hiểu được quá trình
phát triển của cây và biết được lợi ích của cây xanh đối với con người, trẻ biết được
cát nước là những nguyên liệu sáng tạo ra nhiều cơng trình và có nhiều tác dụng…
Muốn cho trẻ hứng thú tham gia vào các trò chơi trong “Hoạt động góc” thì
cơ giáo phải là người ln tạo ra những cái mới ở các góc, thay đổi góc chơi phù
hợp theo chủ đề, theo quy luật động động, tĩnh tĩnh, như vậy làm cho sự tò mò của
trẻ nhiều hơn và ham muốn hoạt động góc hơn. Khơng chỉ giờ hoạt động góc trẻ
mới được thỏa sức sáng tạo mà mọi hoạt động cô đều phải tạo sự hứng thú kích
thích sự tị mị khám phá của trẻ. Lớp học ln thay đổi hình thức trang trí tranh
ảnh và đồ dùng, đồ chơi cũng làm cho trẻ thích thú hơn.
* Biện pháp 5. Rèn luyện kỹ năng chơi ở các góc cho trẻ.
Hoạt động góc phản ánh sự sáng tạo, độc đáo của nhận thức và ngơn ngữ, nó
là tác động qua lại giữa trẻ với môi trường xung quanh. Khi trẻ hoạt động góc có
nghĩa là đang sống trong cuộc sống thực, trong khi chơi trẻ được đối thoại cùng
nhau, trao đổi thỏa thuận, thương lượng cùng nhau, trẻ phải nói cho bạn chơi hiểu
và phải hiểu lời bạn cùng chơi. Từ đó làm cho trí tuệ của trẻ phát tiển mạnh mẽ
chịu ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển tình cảm xã hội của trẻ hướng đến cái đẹp
trong giao tiếp, cư xử giữa người với người, góp phần hình thành hành vi văn minh
trong xã hội, hình thành thái độ tích cực của trẻ với bản thân.
VD: Khi đóng vai bác sĩ thì trẻ bắt chước bác sĩ: Mặc quần áo bule, đeo tai
nghe, cầm kim tiêm và cặp nhiệt độ, khi gặp bệnh nhân thì bác sĩ tươi cười ân cần,
chu đáo hỏi thăm bệnh nhân và bán thuốc. Cịn bệnh nhân thì biết bác sĩ bán cho
thuốc uống để chữa bệnh gì? Khi gặp những tình huống xảy ra với bệnh nhân thì trẻ
sử lý được những tình huống đó.
VD: Khi chơi đóng vai người bán hàng thì trẻ biết người bán hàng sẽ phải
niềm nở, tươi cười khi có khách đến mua hàng biết cân đo, thu tiền và trả tiền thừa
* Biện pháp 6. Đánh giá “Hoạt động góc”.
12

Khi cháu nhập vai cô cần bao quát các cử chỉ chính xác để có biện pháp và
cách xử lý phù hợp động viên khuyến khích cháu chơi tốt hơn. Từ đó có thể động
viên cháu sưu tầm thêm những phế liệu để cô và các cháu cùng làm thêm đồ chơi
cho các buổi chơi khác, cơ nên có biện pháp khen và động viên rõ ràng để khích lệ
cháu.
Khi đến nhận xét các góc chơi cơ giáo cần khen ngợi những cháu chơi ngoan,
chơi tốt và có tính sáng tạo khi chơi giúp trẻ cảm thấy vui hơn, hứng thú hơn trong
những lần chơi sau.
Ví dụ: Trẻ xây dựng khn viên cơng trình bố trí chưa được khoa học thì cơ
khơng chê trẻ mà động viên trẻ bằng lời nói khích lệ như: lần sau con nên đặt cái
này vào chổ này, hay cái kia vào chổ khác…
Ngoài ra cơ cịn cơng bố buổi chơi hơm nay cơ thấy có cái này của bạn A, B
làm đẹp lớp chúng ta cùng dùng để trang trí ở góc nghệ thuật….
Trong q trình trẻ chơi tơi cịn rèn nề nếp cho trẻ như yêu cầu trẻ phải biết
lắng nghe và thực hiện theo yêu cầu của cô, việc rèn cho trẻ có những nề nép trong
q tình chơi là rất cần thiết vì đây là hạot động mà tất cả các trẻ đều tham gia. Nếu
không rèn nề nếp trong quá trình chơi thì khi chơi trẻ sẽ khơng tn theo quy tắc
chung của lớp như tranh giành đồ chơi, quăng ném, chơi tuỳ theo sở thích mà
khơng tn theo quy tắc nào khi đó giờ chơi sẽ khơng đạt kết quả, Đặc biệt khi trẻ
giao lưu giữa các nhóm sẽ nói to làm ảnh hưởng và phân tán sự tập chung chơi của
các nhóm khác. Vì vậy trớc khi cho trẻ chơi tơi ln thường xun nhắc trẻ nói nhỏ
khi muốn trao đổi với nhau, trong quá trình trẻ chơi tơi ln đi từng nhóm để uốn
nắn cho trẻ cách nói nhỏ đủ nghe để khơng ảnh hưởng đến bạn khác.
VD: Góc xây dựng : Các bác thợ xây được bác thợ cả phân cơng mỗi người
một việc vì thế các bác nên tập chung vào cơng việc của mình để tránh xảy ra tai
nạn lao động, nếu các bác vướng mắc điều gì thì phải hỏi bác thợ cả nhưng phải nói
nhẹ nhàng. Từ những tình huống như vậy nếu chúng ta thường xun uốn nắn thì
tơi tin chắc rằng trẻ sẽ dần hình thành cho mình nếp và kỹ năng chơi tốt.
Ngồi ra cịn cần rèn cho trẻ kỹ năng lấy cất đồ dùng đồ chơi nhẹ nhàng

đúng nơi quy định vì trẻ 4 tuổi đã có thể tự phục vụ bản thân mình trong quá trình
chơi. Khi trẻ đã có nề nếp chơi ngoan thì chúng ta mới rèn được kỹ năng chơi qua
một thời gian tôi thấy nề nếp khi chơi đã tiến bộ rất nhiều.
Đánh giá “Hoạt động góc” việc gì cũng vậy có chỉ tiêu kế hoạch thì phải
kiểm tra đánh giá lại mức độ thực hiện kế hoạch đó, có nghĩa là phải đánh giá phải
13


nhìn nhận lại những việc mà cơ và trẻ đã làm được và chưa làm được để tìm ra biện
pháp và giải pháp thích hợp nhằm tiếp tục thực hiện nhiệm vụ cao hơn. Việc tổ
chức hoạt động góc cho trẻ hoạt động, trong quá trình thực hiện hoạt động góc đã
phát huy tối đa hoạt động của trẻ chưa?
Cách bố trí các góc và sắp xếp như thế nào để hoạt động góc thực sự là hoạt
động đa dạng cho trẻ khám phá có hiệu quả, để từ đó trẻ có ý thức được chơi mà
học, học bằng chơi. Do đó phải ln có sự theo dỏi, kiểm tra xem hoạt động của trẻ
như thế nào? Sử dụng những loại đồ dùng gì có hiệu quả. Để có kế hoạch bổ sung
những đồ dùng đồ chơi mà trẻ yêu thích nhằm tạo sự hứng thú, thích được tìm hiểu
thế giới xung quanh phong phú và hấp dẫn. Điều đó mới giúp cho cơ giáo đạt được
mục đích của mình.
* Biện pháp 7. Phối hợp giữa 2 giáo viên
Để tổ chức tốt hoạt động góc thì cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa hai giáo
viên cùng một lớp. khi tiến hành tổ chức cho trẻ, tôi dùng các câu hỏi gợi mở để trẻ
trả lời nhưng trẻ chưa biết trả lời, tôi hỏi cô giáo dạy cùng để cô nói lên ý tưởng của
buổi hoạt động góc hơm nay, khi đó sẽ tạo cho trẻ sự thích thú và muốn được tham
gia chơi. Hai cô cùng thảo luận trẻ sẽ rất hứng thú lắng nghe và muốn được tham
gia thảo luận cùng, lúc đó tơi sẽ hỏi ý tưởng của một vài trẻ xem con muốn chơi ở
góc nào? Chơi ở góc đó con sẽ làm gì?... việc phối hợp giữa hai giáo viên khi rèn
nề nếp và kỹ năng chơi cho trẻ cũng rất thuận lợi như: trong giờ hoạt động góc mỗi
cơ sẽ phụ trách rèn cho trẻ ở một góc nào đó, cơ sẽ tham gia chơi cùng trẻ để cung
cấp cho trẻ thêm kỹ năng chơi, và việc bao quát lớp sẽ thuận tiện hơn…Trước đây

khi thiếu giáo viên thì chỉ có cơ tổ chức cho trẻ hoạt động nên việc bao quát và rèn
kỹ năng chơi cho trẻ cũng gặp nhiều khó khăn, giờ đây mỗi lớp có 2 giáo viên với
số trẻ trong quy định và sự phối hợp tốt giữa hai cô trong việc tổ chức hoạt động
cho trẻ đã đem lại rất nhiều thuận lợi.
Biện pháp 8. Kết hợp với phụ huynh.
Kết hợp trao đổi với phụ huynh là một trong những công tác hết sức quan
trọng đối với người giáo viên mầm non.
Muốn hoạt động vui chơi đạt kết quả giáo viên cần liên hệ với phụ huynh vào
thời gian trả và đón cháu, cho phụ huynh xem một số đồ dùng sáng tạo làm từ phế
liệu phụ huynh cho để từ đó động viên phụ huynh cho thêm một số phế liệu để làm
đồ dùng vui chơi cho các cháu đạt kết quả cao hơn.
14


Không chỉ trao đổi về các đồ chơi đến với phụ huynh mà còn trao đổi về các
mặt phát triển của trẻ khi được học và được chơi. Gióp phơ huynh biết đợc
hoạt động học ở trờng của trẻ phụ huynh phấn khởi và yên tâm khi gửi
con đến trường. Từ đó phụ huynh sẽ động viên cháu đi học đều hơn. Có sự thay đổi
nhìn nhận về việc học và chơi của con mình, nhận thấy được tầm quan trọng việc
học bằng chơi, chơi mà học của trẻ ở trường, phụ huynh có nhiều giúp đỡ cho giáo
viên trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu làm đồ dùng sẵn có ở địa phương.
Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên, cùng với sự chỉ đạo của
Ban giám hiệu nhà trường, sự góp ý của các bạn đồng nghiệp trong trường qua các
buổi dự giờ. Lớp học của tôi đã thu hoạch được những kết quả như sau:
- Đối với giáo viên:
+ Nắm chắc nội dung, phương pháp tổ chức một giờ hoạt động góc cho trẻ.
+ Có nhiều kinh nghiệm trong việc sưu tầm nguyên vật liệu.
+ Nâng cao tay nghề trong việc làm đồ chơi.
+ Tạo ra được nhiều đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu.
- Đối với trẻ:

+ Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên tôi nhận thấy trẻ tôi đang
dạy có khả năng giao tiếp mạnh dạn hơn, sử dụng đồ dùng khéo léo hơn, tạo ra
nhiều sản phẩm đẹp hơn và có nhều sáng tạo khi tạo ra một sản phẩm.
+ Biết thể hiện tình cảm giao lưu giữa bạn bè, giữa trẻ và cơ, thích chơi cùng
bạn và biết được nhiệm vụ của mình và bạn trong khi chơi, có thái độ tự giác cùng
bạn đến góc chơi, hứng thu trong khi chơi, biết chơi đoàn kết trong nhóm chơi.
- Đối với phụ huynh: Có sự thay đổi nhìn nhận về việc học và chơi của con
mình, nhận thấy được tầm quan trọng của trò chơi hoạt động góc, có nhiều giúp đỡ
cho giáo viên trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu làm đồ dùng.
+ Kết quả cụ thể như sau:
TT
1
2
3

Tiêu chí
Trẻ hứng thú trong giờ chơi
Trẻ có kỹ năng chơi theo nhóm
Trẻ có nề nếp khi chơi

Kết quả
Số lượng
Tỉ lệ %
25/34
73,5
27/34
77,1
31/34
91,2

3. PHẦN KẾT LUẬN:
15


3.1. Ý nghĩa của đề tài.
Việc cho trẻ hoạt động góc là một hoạt động vơ cùng quan trọng hàng ngày
đối với trẻ khơng thể thiếu được. Vì thế là một giáo viên mầm non tôi cần xác định
đây là nhiệm vụ quan trọng phải khắc phục mọi khó khăn để tổ chức tốt cho trẻ
hoạt động hàng ngày ở các góc. . .Qua việc thực hiện áp dụng biện pháp mới tơi
thấy trẻ thích chơi hơn, sáng tạo hơn, linh động hơn, nhanh nhẹn hơn, thay vào sự
nhàm chán của trẻ ở những năm học trước bằng những sự hứng thú, tập trung, giúp
trẻ thể hiện được sự khéo léo, óc tưởng tượng, sự giao lưu giữa bạn bè.
Tạo cho giáo viên thêm phần khéo léo, sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ
chơi cho trẻ. Biết tìm ra các giải pháp để thực hiện tốt chất lượng chăm sóc giáo
dục trẻ:
+ Nắm vững đặc điểm tâm sinh lý và khả năng nhận thức và kỹ năng hoạt
động của trẻ để lựa chọn đồ chơi, hình ảnh thích hợp.
+ Đồ chơi, hình ảnh, cách bố trí trong lớp phải phù hợp với độ tuổi và khả
năng phát triển của trẻ.
+ Tạo mơi trường góc và phân bố các góc hợp lý
+ Có nhiều kinh nghiệm trong việc sưu tầm, chuẩn bị nguyên vật liệu làm đồ
dùng đồ chơi.
+ Cách hướng dẫn hoạt động vui chơi nhẹ nhàng hơn, lôi cuốn trẻ hứng thú
tham gia vào hoạt động.
+ Xây dựng kế hoạch tổ chức một cách khoa học, chặt chẽ.
+ Cải tiến đồ dùng, đồ chơi phải đẹp hấp dẫn, sáng tạo có tác dụng thu hút,
lơi cuốn trẻ, tạo cho trẻ niềm say mê, húng thú học và hoạt động. Đồ dùng nhiều
loại, đa dạng và thay đổi thường xuyên.
+ Chuẩn bị nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi ở các góc phong phú, đa
dạng.

+ Cách hướng dẫn hoạt động vui chơi, khoa học và hợp lý, luôn ln thay đổi
hình thức chơi dù chỉ là trong một chủ đề và cô hướng dẫn trẻ, tổ chức cho
trẻ phải nhẹ nhàng, thoải mái, tránh gò ép.
+ Đánh giá hoạt động vui chơi của trẻ chính xác và sát thực, có sự động viên
khích lệ trẻ.
3.2. Kiến nghị, đề xuất.
+ Đối với nhà trường
16


Nhà trường tạo mọi điều kiện về cơ sở vật chất như phịng học đủ diện tích
theo quy định để tổ chức các góc hoạt động đảm bảo phù hợp. Mua sắm thêm đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho các chủ đề, trang cấp thêm đồ dùng đồ chơi cho các chủ
đề để trẻ được hoạt động phong phú hơn..
Sắp xếp và tạo mọi điều kiện, thời gian cho giáo viên làm đồ dùng đồ chơi từ
nguyên vật liệu sẵn có để làm phong phú các đồ dùng đồ chơi trong lớp học.
Trên đây là một số “Một số biện phỏp giỏo tổ chức tốt hoạt động góc
cho tr 4- T tuổi”. Qua thời gian tìm tịi và nghiên cứu, khơng sao tránh khỏi
những thiếu sót, rất mong nhận được sự quan tâm hỗ trợ, đóng góp ý kiến của Hội
đồng khoa học các cấp để sáng kiến kinh nghiệm ngày càng hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

17


NHẬN XÉT HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................

......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
............................................................................................................................
NHẬN XÉT HỘI ĐỒNG KHOA HỌC PHÒNG GD & ĐT
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………..........................................
.....................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………..........................................
...................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………..........................................
.....................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………..........................................
...................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
18


19