skkn một số giải pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ở trường PTDTBT tiểu học TX

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHỮ VIẾT
CHO HỌC SINH LỚP 2 Ở TRƯỜNG PTDTBT TIỂU HỌC TX
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn sáng kiến:
Như chúng ta đã biết mục tiêu của giáo dục tại Đại hội Đảng toàn quốc lần
thứ XII là “Đổi mới căn bản tồn diện giáo dục theo hướng Cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa” Để học sinh học tốt mơn Tiếng Việt nói chung trong đó chữ viết có
vai trị quan trọng bởi chữ viết thể hiện được nhân cách của mỗi con người, góp
phần nâng cao chất lượng học của học sinh.
Chữ viết khơng những có quan hệ mật thiết với chất lượng học tập ở các
mơn học khác mà cịn góp phần rèn luyện một trong những kĩ năng hàng đầu của
việc học mơn Tiếng Việt trong trường tiểu học, đó là kỹ năng viết chữ. Nếu học
sinh viết đúng, đẹp, rõ ràng, đảm bảo tốc độ quy định thì học sinh có điều kiện để
ghi bài học tốt, nhờ vậy mà kết quả học tập tốt hơn, ngược lại viết xấu sẽ ảnh
hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập của các em.
Trong nhà trường việc dạy cho học sinh viết đúng, viết đẹp ngoài việc trực
tiếp nâng cao chất lượng chữ viết nó cịn góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn
thận, thích cái đẹp, ham mê học tập.
Chính vì chữ viết quan trọng như vậy, nên việc rèn chữ cho học sinh ở
trường tiểu học nói chung, lớp 2 nói riêng đặc biệt là đối với đối tượng học sinh
dân tộc Vân Kiều lại là điều đáng quan tâm đối với một người giáo viên.
Từ thực tế giảng dạy và quá trình tìm hiểu về chữ viết của học sinh trường
PTDTBT Tiểu học TX , đặc biệt là học sinh lớp 2 do tôi chủ nhiệm. Tôi nhận
thấy, chất lượng chữ viết của học sinh còn chưa cao, do đó tơi đã chọn sáng kiến:
“Một số giải pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ở trường
PTDTBT Tiểu học TX”. Với hi vọng học sinh tự tin trong học tập, hoàn thành
nhiệm vụ học tập, đồng thời giáo dục và hình thành nhân cách, đạo đức con
người mới thông qua việc nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.
2. Điểm mới của giải pháp:
Giải pháp được thực hiện và áp dụng từ năm học 2017 - 2018 khi tôi được
phân công chủ nhiệm và giảng dạy lớp 2 ở trường PTDTBT Tiểu học TX.

Điểm mới của giải pháp là: Tăng cường rèn chữ viết cho học sinh lớp 2 nói
chung và học sinh lớp 2 ở trường PTDTBT Tiểu học TX nói riêng thông qua các
hoạt động dạy học trên lớp; rèn chữ viết cho học sinh trong một lớp mà có hai đối
tượng học sinh Kinh và học sinh dân tộc Vân Kiều.
3. Phạm vi áp dụng:
- Giúp cho học sinh lớp 2 ở trường PTDTBT Tiểu học TX viết đúng, viết
đẹp.
- Giải pháp nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh thơng qua việc: Dạy
có chất lượng phân mơn Tập viết, Chính tả và các mơn học khác; Tổ chức tốt các
hoạt động bổ trợ; Tăng cường công tác phối hợp với phụ huynh học sinh và giáo
viên dạy bộ mơn; Tích cực tham mưu với Ban giám hiệu nhằm đảm bảo các điều
kiện cho dạy học.
- Nhân rộng đến các trường thuộc vùng khó có đặc thù và có học sinh như
trường PTDTBT Tiểu học TX mà bản thân tôi đang công tác.


B. PHẦN NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CHỮ VIẾT HỌC SINH LỚP 2 TRƯỜNG PHỔ
THÔNG DÂN TỘC BÁN TRÚ TIỂU HỌC TX:
1. Hạn chế:
- Khả năng viết chữ của các em còn chậm, chữ viết chưa đúng, chưa đẹp.
- Học sinh viết sai độ cao của chữ kể cả chữ thường, chữ hoa và mẫu chữ.
- Chữ viết xiên thẳng, cong xiên lẫn lộn. Chữ viết còn rời rạc chưa liền
mạch, khơng đúng quy trình viết.
- Khả năng viết chữ liên kết nét chưa đúng cho nên chữ viết bị dính nét
hoặc rời rạc khơng có sự liên kết với nhau, viết tùy tiện… Dấu câu không đúng
quy định,
- Hiện tượng viết thêm, bớt dấu thanh, sai phụ âm, vần là lỗi khá phổ biến
đối với các em học sinh lớp 2 ở trường PTDTBT Tiểu học TX.
- Chất lượng chữ viết còn quá thấp, thể hiện qua kết quả khảo sát chữ viết

đầu năm như sau:
Kết quả
Tổng số
Loại A
Loại B
Loại C
Thời gian khảo sát
học sinh
SL
% SL % SL %
Đầu năm học 2017 - 2018
16
1
6,3
4 25,0 11 68,7
2. Nguyên nhân cụ thể:
* Nguyên nhân từ phía giáo viên:
Chữ viết của một số giáo viên chưa đẹp lại khơng có ý thức rèn luyện viết
chữ dẫn đến khơng có sự mẫu mực trong chữ viết ở bảng lớp cũng như khi nhận
xét bài trong vở cho học sinh. Vẫn cịn có giáo viên viết ở bảng lớp cịn cẩu thả
khơng đúng mẫu, sai chính tả, tuỳ tiện trong cách trình bày. Ý thức của giáo viên
về phong trào rèn chữ đẹp còn hạn chế.
Gương điển hình về rèn chữ viết của giáo viên trong các nhà trường chưa
được nhân rộng, học tập.
- Giáo viên chưa nhận thức sâu sắc về hiệu quả trong việc sử dụng các
phương pháp dạy học các môn, phân mơn cơng cụ Tập viết, Chính tả để rèn chữ
viết cho học sinh. Đồ dùng trực quan ít quan tâm khi dạy phân mơn Tập viết và
Chính tả do đó chưa tạo cho học sinh cơ hội tiếp thu kiến thức viết đúng, viết đẹp
mà chỉ tập trung chủ yếu vào việc các em làm đúng các bài tập.
- Cách rèn luyện chữ viết cho học sinh chưa phù hợp, thiếu tích cực để học

sinh dễ dàng tiếp thu tri thức và thói quen viết khơng cẩn thận, cẩu thả khi viết.
- Giáo viên giảng dạy các bộ môn khác chưa chú trọng đúng mức đến việc
quan tâm rèn chữ viết cho học sinh.
* Nguyên nhân từ phía học sinh:
Muốn học sinh viết đẹp thì trước hết phải viết đúng qua các tiết tập viết ở
lớp. Bởi vì, qua đó học sinh nắm được các khái niệm về đường kẻ, dòng kẻ, toạ
độ, tốc độ, tên gọi các nét, cấu tạo chữ cái, vị trí dấu thanh, và liên kết các chữ cái
khi viết. Từ đó, mới hình thành ở các em những biểu tượng về hình dáng độ cao
và sự cân đối, tính thẩm mĩ của chữ viết. Ngồi ra, học sinh cịn rèn thao tác viết
chữ từ đơn giản đến phức tạp, xác định được khoảng cách để hình thành kĩ năng
viết đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết nhanh và viết đẹp .
Chữ viết mang tính thực hành cao, ngồi việc học sinh nắm được các kiến
thức cơ bản của việc viết chữ và kỹ thuật viết thì rèn viết chữ đẹp là một yêu cầu


cũng hết sức quan trọng và cần thiết, vì vậy chúng ta cần chú ý rèn cho học sinh
tính cẩn thận, sự sáng tạo khi viết.
Tuy nhiên, qua nhiều năm dạy học, tôi thấy một số hạn chế về phong trào
này như sau:
Về phía học sinh:
- Các em khơng được rèn luyện nhiều về cách trình bày vì nhiều mơn học
đã có Vở bài tập in sẵn các bài tập. Học sinh ngại viết, khơng có hứng thú và lịng
say mê khi viết chữ mà chủ yếu là chỉ dừng lại ở mức độ viết đúng.
Ở cấp tiểu học, ngay từ những lớp đầu cấp như lớp 1 thì kỹ năng viết chữ
đúng mẫu là rất quan trọng nhưng học sinh lại không nắm được cấu tạo các con
chữ và kỹ năng viết đúng dẫn đến sai ngay từ những giờ tập viết đầu tiên của cấp
học.
Bên cạnh đó, phụ huynh không quan tâm đến sách vở cũng như các loại
bút viết đúng tiêu chuẩn cho học sinh, nhiều em không đủ vở để viết.
- Học sinh ngại viết, không có hứng thú và lịng say mê khi viết chữ mà

chủ yếu là chỉ dừng lại ở mức độ viết cho xong.
- Học sinh vùng sâu vùng xa hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn nên thiếu
đồ dùng, phương tiện phục vụ cho việc rèn luyện chữ viết.
- Các loại bút viết, vở ô ly, không đúng tiêu chuẩn cho nên ảnh hưởng đến
tốc độ viết và chất lượng chữ viết của học sinh, đặc biệt là thể hiện nét thanh đậm
khi viết và phong trào “ Vở sạch, chữ đẹp” ít quan tâm.
- Tay cầm bút chưa đúng quy định. Học sinh chưa nắm vững chắc điểm đặt
bút, dừng bút, các kỹ thuật rê bút, lia bút nên viết chậm và không đúng mẫu.
- Các em chưa hiểu rõ mục đích và tầm quan trọng của việc giữ vở sạch
viết chữ đẹp. Đa số các em ngại viết, khơng có hứng thú và lịng say mê khi viết
chữ mà chủ yếu chỉ dừng lại ở mức độ viết đúng. Một số em khác không nắm
được cấu tạo các con chữ và kỹ năng viết đúng dẫn đến sai khi viết chữ.
- Trình độ học sinh khơng đồng đều nên gặp nhiều khó khăn trong việc
kèm cặp, giúp đỡ các em học tập, đặc biệt là trong môn Tập viết, Chính tả của
giáo viên.
- Do phát âm khơng chuẩn tiếng Việt nên các em dễ viết sai dấu thanh, sai
chính tả (Đối với học sinh dân tộc Vân Kiều).
- Ý thức học tập thiếu nghiêm túc, thói quen giữ vở sạch, viết chữ đẹp còn
hạn chế, khi viết sai các em có thói quen xóa nhiều lần.
* Nguyên nhân từ phía phụ huynh:
- Nhiều gia đình có hồn cảnh kinh tế khó khăn nên phụ huynh chỉ lo việc
kiếm sống là chính. Họ ít quan tâm đến việc học của con em mình. Nhận thức của
nhiều phụ huynh đến việc học hành cũng như chuẩn bị các điều kiện cho con em
cịn ít được quan tâm.
- Phụ huynh cịn thiếu hiểu biết trong việc mua sắm, chuẩn bị các điều kiện
phục vụ học tập cho con em nên đã mua vở không đúng dùng cho tiểu học nên
các em viết hay bị nhòe, bị ố và bút bi nên học sinh viết chưa đẹp, thiếu nét thanh
đậm.
* Điều kiện cơ sở vật chất:
- Dụng cụ, đồ dùng học tập của học sinh chưa đảm bảo yêu cầu cho rèn

chữ viết.
- Cơ sở vật chất, đặc biệt hệ thống điện chiếu sáng thiếu ổn định, một số
thiết bị dạy học còn thiếu và đã sử dụng qua nhiều năm.


II. CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHỮ VIẾT CHO
HỌC SINH LỚP 2 Ở TRƯỜNG PTDTBT TIỂU HỌC TX:
Thực hiện phương châm nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh: Tập
trung rèn kỹ năng viết đúng và đảm bảo tốc độ rồi mới đến yêu cầu viết đẹp.
Đồng thời phải có thời gian, tính kiên trì của giáo viên trong q trình thực hiện.
Từ phương châm đó tơi đã vận dụng một số giải pháp cơ bản vào việc nâng cao
chất lượng chữ viết cho học sinh lớp 2 ở trường PTDTBT Tiểu học TX.
Giải pháp 1: Nâng cao chất lượng chữ viết thông qua việc rèn viết
đúng, viết đẹp cho học sinh qua việc dạy tốt tiết tập viết:
Giáo viên cần dạy học sinh các thao tác viết chữ từ đơn giản đến phức tạp,
bao gồm các kỹ năng viết nét, liên kết nét tạo các chữ cái và liên kết chữ cái tạo
thành chữ ghi tiếng. Đồng thời giúp các em xác định khoảng cách, vị trí cỡ chữ
trên vở kẻ ơ li để hình thành kỹ năng viết đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết
nhanh và đẹp.
* Ngoài ra khi viết cần thực hiện các nguyên tắc khi ngồi viết, đó là:
- Trạng thái tinh thần phải phấn chấn, hứng thú, không viết khi mệt mỏi,
buồn ngủ, uể oải, phân tán vì chuyện khác, tránh tư tưởng viết qua quýt cho xong
để đi chơi.
- Ánh sáng trong phòng học phải đảm bảo, thuận chiều từ bên trái sang
khơng bị sấp bóng.
- Tư thế ngồi viết phải thoải mái, khơng gị bó và tuyệt đối không quỳ,
nằm, ngồi viết tuỳ tiện, không để vở quá gần, khoảng cách từ mắt đến vở khoảng
25-30 cm là vừa.
- Ngồi viết đúng tư thế, không ngồi vặn vẹo lâu thành thói quen, có tật dẫn
đến lệch cột sống .Cần hướng dẫn học sinh cách cầm bút đúng quy định.

* Trước khi viết nên chuẩn bị tốt cho học sinh:
- Nếu viết bút mực thì nên chọn bút bi nước vừa dễ viết lại không bị giây
mực cả sách vở áo quần mà chữ viết lại đẹp hoặc chọn cho các em loại bút viết
được nét thanh nét đậm thì càng tốt.
* Sau khi viết giáo viên cần:
- Nhận xét thật tỉ mỉ các nét chữ trong con chữ mà học sinh vừa viết và
phân tích rõ nguyên nhân học sinh viết chưa đúng, chưa đẹp để có hướng kèm
cặp và hướng dẫn thêm.
- Đối với những em chưa nắm chắc cấu tạo con chữ hay kỹ thuật viết như:
Lia bút, rê bút hay viết liền mạch thì giáo viên phải cung cấp biểu tượng về con
chữ đó để học sinh nắm chắc hơn và hướng dẫn thêm về kỹ thuật viết cho các em.
- Đề cao sự mẫu mực về chữ viết của giáo viên
Chúng ta thường nói rằng “Thầy nào - trị nấy”. Quả thật, chữ viết của giáo
viên là vấn đề có tính chất quyết định, bởi vì giáo viên ln là tấm gương đối với
học sinh về tất cả các mặt, nhất là học sinh tiểu học và đặc biệt là các lớp đầu cấp
thì thầy cơ giáo ln là một hình ảnh rất tài giỏi, đẹp đẽ và mẫu mực. Khi vào các
lớp đầu cấp học sinh bắt đầu cầm bút viết những nét chữ đầu tiên thì chữ viết của
giáo viên ở bảng lớp, ở con chữ cô viết mẫu là rất quan trọng. Các em sẽ nhìn,
quan sát và bắt chước những nét chữ từ đơn giản đến phức tạp của cô giáo.Thực
tế thấy rằng nếu giáo viên viết chữ đẹp và có ý thức rèn chữ viết thì chất lượng
chữ viết của lớp đó sẽ cao và qua quan sát ta thấy rằng nét chữ của các lớp khác
nhau nhưng trong một lớp thì lại tương đối giống nhau và rất giống chữ của giáo
viên.


Bên cạnh đó, muốn cho học sinh viết đẹp, giữ gìn sách vở sạch sẽ thì giáo
viên phải rất cơng phu rèn luyện theo phương pháp khoa học, lâu dài, kiên trì và
chịu khó…
- Để viết đẹp thì trước tiên phải viết đúng mẫu chữ, kích cỡ, độ cao, tốc độ
viết đảm bảo. Vì thế trong giờ tập viết, giáo viên cần cung cấp cho học sinh

những khái niệm cơ bản về đường kẻ, tọa độ viết chữ, tên gọi các nét chữ, cấu tạo
chữ cái, vị trí dấu thanh, dấu phụ, các khái niệm liên kết nét chữ hoặc liên kết chữ
cái… Từ đó, hình thành ở các em những biểu tượng về hình dáng, độ cao, sự cân
đối, tính thẩm mĩ của chữ viết. Bên cạnh đó, giáo viên cần dạy học sinh các thao
tác viết chữ từ đơn giản đến phức tạp, bao gồm các kỹ năng viết nét, liên kết nét
tạo các chữ cái và liên kết chữ cái tạo thành chữ ghi tiếng. Đồng thời giúp các em
xác định khoảng cách, vị trí cỡ chữ trên vở kẻ ơ li để hình thành kỹ năng viết
đúng mẫu, rõ ràng và cao hơn là viết đẹp và viết nhanh.
- Hướng dẫn về kỹ thuật viết như: Lia bút, rê bút hay viết liền mạch cho
các em.
- Để dạy tốt tiết Tập viết giáo viên cần phải:
+ Giáo viên phải nắm vững cấu trúc chương trình, nội dung Tập viết lớp 2
để có kế hoạch dạy học đảm bảo yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng và phù hợp
với đối tượng học sinh. Về chương trình: Mỗi tuần có một bài tập viết học trong
một tiết. Nội dung: Học sinh được học viết các chữ cái viết hoa, tiếp tục luyện
cách viết các chữ cái viết thường và tập nối nét từ chữ hoa sang chữ thường. Hình
thức rèn luyện: Trong mỗi tiết tập viết, học sinh được hướng dẫn và tập viết từng
chữ cái viết hoa sau đó tập viết cụm từ hoặc câu ứng dụng có chữ hoa ấy.
+ Chuẩn bị đầy đủ phương tiện phục vụ giảng dạy như: Bảng phụ có kẻ sẵn
dòng kẻ để viết chữ cái, từ ứng dụng và câu ứng dụng.
+ Thiết kế nội dung bài học: Thể hiện rõ hình thức tổ chức, phương pháp
vận dụng, hệ thống các câu hỏi, dự kiến các phương án có thể xảy ra trong dạy
học để có phương án, kế hoạch xử lý khi có tình huống xảy ra trong tiết học và
hoạt động của Thầy, Trò ứng với mỗi hoạt động là mục tiêu cần đạt
+ Xác định đúng nội dung dạy chữ thường, chữ hoa trong tiết tập viết:
Đối với viết chữ thường: Trong quá trình hình thành biểu tượng về chữ viết
và hướng dẫn học sinh viết chữ, nên sử dụng tên gọi các nét cơ bản để mơ tả hình
dạng, cấu tạo và quy trình viết một chữ cái theo các nét viết đã quy định ở bảng
mẫu chữ. Quan tâm đặc biệt đến việc sử dụng trực quan bằng chữ cái phóng to,
phần mềm viết chữ để giúp học sinh dễ dàng hình dung và thực hiện quy trình

viết chữ trên bảng con hay trong vở tập viết, nên mơ tả theo dịng kẻ li. Khi
hướng dẫn cho học sinh cần diễn đạt thật ngắn gọn, súc tích, rõ ràng và thật dễ
hiểu.
Đối với viết chữ hoa; Đây là nội dung trọng tâm và cơ bản của phân mơn
Tập viết ở lớp 2. Do đó khi dạy phần này cần cho học sinh hiểu và nắm được các
nội dung sau: Nét cơ bản trong bảng chữ cái viết hoa có 4 loại: nét thẳng; nét
cong; nét móc; nét khuyết. Mỗi loại có thể chia ra các dạng, các kiểu khác nhau.
Tên gọi các dạng, kiểu chỉ dùng khi giáo viên mơ tả cấu tạo hình dạng chữ viết
hoa cho cụ thể, rõ ràng không bắt học sinh phải thuộc.
+ Tổ chức học sinh thực hành viết vào vở:
Trước lúc viết vào vở, giáo viên cho học sinh viết trên không: Việc luyện
viết trên không là bước giúp học sinh rèn luyện đôi tay, nắm vững quy trình viết
qua đó học sinh khơng bỡ ngỡ khi viết. Giáo viên cũng có thể cho học sinh tì đầu


ngón tay trên mặt bàn để hình thành dần kỹ năng viết các nét cho đều đặn. Bước
này có thể làm từ 2-3 lần.
Luyện viết trên bảng con, bảng lớp: Giáo viên cho vài em luyện viết trên
bảng lớp, cả lớp viết bảng con chữ cái và cụm từ mà giáo viên yêu cầu hoặc giáo
viên có thể chọn cho học sinh viết những chữ khó viết mà học sinh thường viết
sai khơng đúng mẫu hoặc khơng đúng chính tả; Khi nhận xét chữ viết của học
sinh, giáo viên cần cho học sinh quan sát lại chữ mẫu; giáo viên gợi ý để học sinh
tự nhận xét chữ viết của mình và của bạn, biết tự chữa lại những chỗ viết sai;
Việc chữa lỗi sai cho học sinh cần theo cách: giáo viên viết lại chữ đúng ngay bên
cạnh chữ viết của học sinh, tránh viết đè lên chữ viết sai của học sinh hoặc cho
em viết đúng, viết đẹp viết lại trên bảng lớp để học sinh viết sai quan sát và tự
sửa chữa.
Luyện viết vào vở: Giáo viên cần nêu câu lệnh rõ ràng về số lượng, nội
dung cần viết theo từng thời điểm, không nên nêu một câu lệnh chung, vì như thế
học sinh khơng tiếp thu đầy đủ dẫn đến viết không đúng, không đủ theo yêu cầu

của giáo viên. Trước khi cho học sinh viết giáo viên nên nhắc lại một số yêu cầu
về: tư thế ngôi viết, cách cầm bút…; Học sinh thực hành viết vào vở. Giáo viên
theo dõi, uốn nắn cho một số em có chữ viết chưa đẹp. Thậm chí cịn phải bắt tay
ở vài chữ đầu đến một hai lần.
Đối với việc chấm chữa bài học sinh: Giáo viên nhận xét đánh giá thường
xuyên trong từng tiết học cho các em sửa lại đúng về các nét, con chữ, nét nối các
con chữ và độ cao cách ghi dấu thanh…cho những học sinh có chữ viết chưa đẹp.
Kịp thời khen những học sinh viết chữ đẹp từ đó nhân điển hình trong lớp. Số bài
viết của các em cịn lại, giáo viên nhận xét, sửa chữa cho học sinh ở tiết sau. Kết
hợp nhận xét với việc sửa lỗi, trực tiếp chỉ chỗ sai cho học sinh để học sinh kịp
thời sửa chữa. Đồng thời động viên, biểu dương kịp thời những học sinh viết
đúng, đẹp, học sinh viết chữ có tiến bộ.
Cuối tiết học: Giáo viên yêu cầu học sinh viết lại những chữ cái đã viết
trên bảng lớp; Cho học sinh thi viết chữ đẹp giữa các nhóm; Cả lớp xem bài viết
đẹp. Kịp thời động viên, khích lệ những học sinh có chữ viết tiến bộ. Tuyên
dương những học sinh có chữ viết đẹp.
- Trong q trình rèn chữ viết cho học sinh thông qua dạy tốt tiết tập viết,
tuyệt đối không được bỏ qua khâu thực hành nào của quy trình dạy học. Đảm bảo
đúng quy trình dạy phân mơn tập viết.
Giải pháp 2: Nâng cao chất lượng chữ viết thông qua việc rèn viết
đúng, viết đẹp cho học sinh qua việc dạy tốt giờ chính tả:
- Tập trung để rèn chữ viết cho học sinh trong giờ chính tả “ Nghe viết ”,
là: cách trình bày trên vở chính tả, viết đúng chữ, dấu thanh, dấu câu, giữ vở
sạch…
- Trong các tiết dạy trên lớp, khơng chỉ dừng lại thực hiện đúng tiến trình
giờ dạy, nội dung, nhiệm vụ, mục tiêu của tiết chính tả, mà tơi ln cịn quan tâm
tới việc sửa từng nét chữ, cách cầm bút, các thao tác kỹ thuật viết chữ khi học
sinh luyện viết trên giấy nháp cũng như luyện ở vở viết.
Ví dụ:
+ Trường hợp học sinh viết sai nét khuyết, thường các em viết quá nhỏ

hoặc quá to độ cao khơng chính xác thậm chí viết khơng thẳng nét. Tôi đặc biệt
chú ý trực tiếp sửa ngay cho các em trong lúc viết.


+ Đối với trường hợp học sinh viết sai quy trình như: viết đến chữ cái nào
đánh dấu thanh ngay vào chữ cái đó chữ khơng viết liền mạch rồi mới quay lại
đánh dấu thanh, dẫn đến các con chữ trong một tiếng rời rạc, mất thời gian nhấc
bút nhiều lần. Các tiếng có phụ âm đầu dễ lẫn như: s, x, d,… học sinh hay viết
sai. Dạy viết bài nào tôi cố gắng chọn ra những chữ tiêu biểu có phụ âm đầu để
học sinh viết giấy nháp và lưu ý trước khi viết phải nghe cô giáo phát âm thế nào
rồi mới viết cho chính xác. Đồng thời tôi luôn cố gắng phát âm thật đúng, rõ, đủ
to để học sinh có thói quen nghe cơ giáo phát âm để viết chữ đúng.
+ Trong phần bài tập của giờ chính tả đã giúp các em rất nhiều trong việc
viết đúng và phân biệt lỗi chính tả đúng sai. Vì vậy khi làm bài tập chính tả tơi
thường tổ chức trò chơi cho học sinh để các em nắm chắc bài, nhớ lâu và vận
dụng tốt hơn.
Ví dụ: Thi tìm nhanh các tiếng bắt đầu s hay x và viết đúng, đẹp các tiếng
đó, tơi tổ chức cho các em thi tiếp sức đội nào tìm được nhiều từ và viết đúng thì
đội đó thắng cuộc.
- Khi dạy chính tả nghe viết: Trong lúc đọc cho học sinh viết vào vở tôi
vừa đọc vừa đi đến chỗ các em nhất là các em hay viết sai, viết chưa đẹp để uốn
nắn, động viên để các em viết đúng tiến tới các em viết đẹp.
- Đây là điều kiện để giáo viên rèn cho học sinh viết đúng, viết đẹp chữ
viết, đồng thời sửa chữa, uốn nắn một số lỗi, kỹ thuật trong khi viết của học sinh
như: Tư thế ngồi viết, cách cầm bút, cách đặt vở, khoảng cách từ mắt đến vở…Vì
vậy, giáo viên cần khai thác triệt để có hiệu quả loại bài chính tả này trong phân
mơn chính tả để rèn luyện chữ viết cho học sinh.
- Thường xuyên quan tâm đến công tác chấm chữa và thực hiện đánh giá
đúng mục đích, tác dụng của nó đối với học sinh. Động viên, khích lệ học sinh
kịp thời, tránh làm cho các em bị nhụt trí.

Giải pháp 3: Nâng cao chất lượng chữ viết thông qua việc rèn chữ viết
cho học sinh qua việc dạy tốt các mơn học khác ngồi phân mơn Chính tả và
Tập viết.
- Việc giáo dục nói chung, việc dạy chữ nói riêng đối với học sinh không
chỉ ở bậc tiểu học mà ở các cấp học khác thì khơng dừng lại ở môn học nào mà
cần được thực hiện trong tất cả các môn học đối với học sinh. Làm được như vậy
sẽ tạo được tính hệ thống, liên tục và đặc biệt là tính thống nhất trong rèn chữ góp
phần nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.
- Các hình thức sử dụng rèn chữ viết cho học sinh ở các môn học khác:
+ Thực hiện viết tên bài học, nội dung các bài học, làm bài tập ở mơn học
khác để học sinh có cơ hội được luyện viết.
+ Thường xuyên nhắc nhở các em cầm đúng bút, tư thế ngồi, cách để vở
sao cho thích hợp, khơng quăn góc. Bằng cử chỉ nhẹ nhàng, âu yếm và chân
thành của mình, tơi đã giúp mỗi học sinh ln tự nhủ: mình phải viết đúng, đẹp ở
tất cả các môn học.
+ Khi đánh giá những môn học này tôi thường dành thời gian cho nhận xét
chữ viết bài viết sạch đẹp, trình bày rõ ràng.
+ Khi trả bài nhận xét, đánh giá tôi không quên nhận xét chữ viết cho các
em.
+ Rèn cho học sinh đọc đúng để viết đúng: Thông qua việc tổ chức đọc tên
bài học, nội dung các bài học của các môn, đặc biệt là với phân mơn Tập đọc. Vì
đọc sai sẽ viết sai.


Ví dụ: Khi dạy phân mơn Tập đọc tơi chú trọng rèn cho học sinh đọc đúng
để viết đúng. Do học sinh phát âm tiếng địa phương nên thường sai dấu ngã- dấu
hỏi, vần anh – ân, thường đọc sai dấu thanh nên khi viết các em cũng sẽ sai dấu
và vần. “ cây xanh ” đọc là “ cây xân” nên cũng viết là “cây xân”; đối với học
sinh Vân Kiều thường đọc thêm bớt dấu thanh nên khi viết các em cũng sẽ sai
dấu VD các em học sinh dân tộc Vân Kiều: Trong bài tập đọc Bàn tay dịu dàng:

Có câu . “ Bà của An mới mất ” các em đọc là “ Ba của An mới mất” nên cũng
viết là “ Ba của An mới mất”. Do đó cần tổ chức cho các em phát âm hoặc tự
đánh vần trước khi viết.
+ Nâng cao chất lượng dạy học buổi thứ hai: Việc rèn chữ viết cho học
sinh ở buổi thứ hai trong tất cả các mơn học khơng phân biệt mơn học nào, nhưng
trong đó cần quan tâm đặc biệt đối với phân môn Tập viết và Chính tả.
Ví dụ: Khi có tiết tập viết buổi sáng, có những em cịn yếu khi viết chữ,
hoặc nét nào chưa đúng mẫu, tôi ghi lại vào sổ theo dõi để buổi chiều luyện tiếp.
Để việc dạy dỗ rèn luyện cho học sinh lớp mình có hiệu quả, đồng bộ tôi
cùng giáo viên bộ môn thường xuyên trao đổi với nhau trực tiếp hoặc qua sổ theo
dõi của lớp để có những thơng tin 2 chiều về tình hình học tập cũng như chữ viết
của học sinh. Tơi cùng giáo viên trong tổ đưa ra những giải pháp kế hoạch tốt
nhất cho học sinh học tập có hiệu quả.
Giải pháp 4: Rèn chữ thông qua các hoạt động giáo dục:
- Giáo viên thường tổ chức các sân chơi bổ ích trong các hoạt động giáo
dục như: Tổ chức hội thi viết chữ đẹp trong lớp, giao lưu viết chữ với các lớp
trong khối, đặc biệt với học sinh dân tộc Vân Kiều.
- Treo hệ thống bảng chữ mẫu, trưng bày sản phẩm các bài viết đẹp của
học sinh trong lớp học.
- Tổ chức rèn chữ cho học sinh vào 15 phút đầu giờ theo kế hoạch Đội và
kế hoạch lớp một cách thiết thực và hiệu quả.
- Tham gia tích cực Hội thi và ngày Hội viết chữ đẹp do các cấp tổ chức.
- Phát động phong trào thi đua “Viết chữ đẹp” và phong trào “Giữ vở sạch,
viết chữ đẹp” trong học sinh và đến tận mỗi phụ huynh học sinh.
Giải pháp 5: Thông qua giáo viên bộ môn:
- Thường giáo viên chủ nhiệm lớp được nhà trường bố trí dạy học các mơn
Tốn, Tiếng Việt, Đạo đức nên việc rèn chữ viết cho học sinh chủ yếu thơng qua
các mơn học đó. Vì vậy, việc rèn chữ viết thơng qua giáo viên bộ mơn có vai trị
khơng kém phần quan trọng.
- Để thực hiện được việc đó tơi đã làm tốt các việc sau:

+ Thơng tin cho giáo viên dạy bộ môn biết về kế hoạch rèn chữ viết của
giáo viên chủ nhiệm lớp, đối tượng học sinh viết chưa đúng, chưa đẹp để giúp đỡ,
hỗ trợ, đối tượng học sinh viết đẹp để làm nòng cốt, nhân rộng đến học sinh của
lớp. Việc thông tin này được thông qua hệ thống danh sách đánh giá kết quả chữ
viết của từng học sinh.
+ Tư vấn cho giáo viên bộ môn về các giải pháp rèn chữ viết, tăng cường
các giải pháp rèn chữ viết cho học sinh trong quá trình dạy học.
+ Tham mưu với Ban giám hiệu về việc đánh giá chất lượng chữ viết của
học sinh lớp tôi cũng như các lớp khác về trách nhiệm của giáo viên bộ môn, để
tạo thêm tinh thần trách nhiệm của họ trong vấn đề này.
Giải pháp 6: Giáo viên phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh
nhằm nâng cao nhận thức, hiểu biết, trách nhiệm của phụ huynh trong việc


chuẩn bị các điều kiện cũng như việc giúp đỡ học sinh viết chữ đúng, đẹp
của phụ huynh.
- Tổ chức họp phụ huynh đầu năm học để tổ chức tuyên truyền về vai trị
của chữ viết, vị trí, tầm quan trọng của việc rèn chữ viết đối với việc hình thành
nhân cách, tính kiên trì, tính kỉ luật, chịu khó của các em trong quá trình học tập;
Nguyên nhân học sinh viết chữ xấu và tác hại của việc viết chữ xấu. Chữ viết đẹp
sẽ tạo hứng thú cho học sinh trong việc học các môn học.
- Phổ biến và yêu cầu mua sắm đủ các loại học cụ cho học sinh và tư vấn
về chủng loại, chất lượng các đồ dùng học tập phục vụ cho con em về vở tập viết,
vở ơ ly, vở luyện viết, bút chì, bút mực, thước kẻ… và thống nhất loại vở 4 ô ly,
bút mực màu đen.
- Thường xuyên thông tin kết quả viết chữ của học sinh cho phụ huynh học
sinh thông qua sổ liên lạc, điện thoại, qua các phiên họp phụ huynh theo kế hoạch
của trường, của lớp.
Giải pháp 7: Tích cực tham mưu với Ban giám hiệu về các nội dung,
vấn đề có liên quan đến việc thực hiện nâng cao chất lượng chữ viết của học

sinh.
- Đảm bảo cơ sở vật chất theo chuẩn quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo
về bàn ghế, bảng lớp, điện sáng và các thiết bị dạy học, Đặc biệt là đối với phân
mơn Tập viết, Chính tả, hai mơn học đóng vai trị quan trọng, quyết định chất
lượng chữ viết của học sinh.
- Việc thực hiện đánh giá phong trào viết chữ đẹp và chất lượng chữ viết
của học sinh được gắn với tất cả giáo viên tham gia giảng dạy lớp đó chứ khơng
dừng lại ở giáo viên chủ nhiệm lớp.
Tóm lại, kết quả việc rèn chữ viết cho học sinh khơng phải ngày một, ngày
hai có được mà là một q trình dày cơng khổ luyện của thầy và trị, sự chăm
bẳm tận tình của tất cả các thầy cô giáo và cả sự quan tâm, đồng thuận và phối
hợp của phụ huynh học sinh.
C. PHẦN KẾT LUẬN
1. Ý nghĩa của sáng kiến:
- Với việc tổ chức thực hiện các giải pháp như nêu trên, tôi nhận thấy chất
lượng chữ viết được nâng lên rõ rệt. Điều đó được thể hiện qua một số kết quả
sau:
+ Kết quả chữ viết đạt được của lớp 2 do tôi chủ nhiệm năm học 2017 2018:
Kết quả
Tổng số
Loại A
Loại B
Loại C
Thời gian khảo sát
học sinh
SL
% SL % SL %
Đầu năm học 2017- 2018
16
1

6,3
4 25,0 11 68,7
CKI năm học 2017- 2018
16
5 31,3 6 37,4 5 31,3
Cuối năm học 2017- 2018
16
12 75,0 3 18,7 1
6,3
+ Kết quả tham gia ngày Hội viết chữ đẹp cấp trường: Có 8 em đạt giải
được nhà trường khen thưởng và 1 em được trường chọn dự thi Huyện.
+ Phong trào viết chữ đẹp của lớp được xếp loại xuất sắc.
- Từ những kết quả đạt được đó, tơi thấy việc rèn chữ viết cho học sinh lớp
2 không những chỉ giúp cho học sinh rèn được tính cẩn thận mà cịn giúp các em


phát triển tư duy, sáng tạo trong việc luyện chữ viết và biết vận dụng vào thực
tiễn học tập. Góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng mơn Tiếng Việt.
- Tạo được sự lan tỏa về phong trào “ Viết chữ đẹp” và “Giữ vở sạch - Viết
chữ đẹp” khơng chỉ trong lớp học, trong khối và tồn trường mà còn lan tỏa đến
phụ huynh học sinh. Họ đã quan tâm hơn về việc chuẩn bị các điều kiện học tập,
dặn dò con em rèn luyện để cái chữ đẹp hơn.
2. Để thực hện có hiệu quả sáng kiến này, trong quá trình thực hiện
cần tập trung vào ba nhóm giải pháp lớn sau:
2.1: Nâng cao chất lượng rèn chữ viết trong q trình dạy học mơn Tiếng
Việt và các môn học khác, đặc biệt là với hai phân môn công cụ chủ yếu để rèn
chữ viết cho học sinh lớp 2 là Tập viết và Chính tả. Trong q trình dạy học cần
tạo ra mơi trường học tập sôi nổi, phong trào viết chữ đẹp trong cả lớp. Giáo viên
chịu khó rèn luyện chữ viết, thường xuyên uốn nắn, sửa chữa cho học sinh một
cách toàn diện về các yêu cầu khi viết chữ, trình bày bài viết… Phát huy được

tích cực, đem lại hứng thú học tập cho các em. Ngồi giờ học chính khóa, cần
luyện thêm cho các em viết trên vở luyện viết lớp 2, vở ô li. Thường xuyên tổ
chức các cuộc thi viết chữ đẹp ở lớp. Trong dạy học đảm bảo đúng quy trình,
đúng phương pháp, đi đầy đủ các phương pháp của một tiết học Tập viết. Bản
thân giáo viên cần nắm cụ thể chất lượng viết của từng học sinh.
2.2: Việc rèn chữ viết cho học sinh không chỉ dừng lại ở giáo viên chủ
nhiệm mà tất cả giáo viên giảng dạy các bộ môn và cũng không chỉ đóng khung
trong nhà trường mà cần có sự tham gia tích cực của các lực lượng xã hội, đặc
biệt là của phụ huynh học sinh.
2.3: Nhà trường cần tạo mọi điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt
động nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh và quy định rõ trách nhiệm cho
tất cả cán bộ, giáo viên đối với chất lượng chữ viết của học sinh, tăng cường các
Hội thi, các cuộc giao lưu về phong trào “Giữ vở sạch - Viết chữ đẹp” trong học
sinh ở cấp trường và mở rộng các đơn vị trong cụm chuyên môn.
3. Kiến nghị, đề xuất:
- Đối với nhà trường tiếp tục tổ chức các Hội thi, các hình thức ngoại khóa
và khen thưởng cho học sinh đạt giải, lớp có phong trào “Giữ vở sạch - Viết chữ
đẹp”.
- Đối với giáo viên: Chú trọng hơn việc rèn chữ viết cho học sinh và đặc
biệt là tinh thần trách nhiệm, tính gương mẫu trong viết chữ.
Trên đây là “Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chữ viết cho học
sinh lớp 2 ở trường PTDTBT Tiểu học TX”. Kính mong Hội đồng khoa học,
đồng nghiệp góp ý kiến để sáng kiến hồn thiện và vận dụng có hiệu quả vào
thực tế giảng dạy.
Xin trân trọng cảm ơn!