skkn HỌC SINH CÁ BIỆT - MỘT SỐ BIỆN PHÁP VÀ NHỮNG KINH NGHIỆM GIÁO DỤC CÁC EM (lớp 8+9)

PHẦN THỨ 1: TÊN ĐỀ TÀI
HỌC SINH CÁ BIỆT - MỘT SỐ BIỆN PHÁP VÀ NHỮNG KINH
NGHIỆM GIÁO DỤC CÁC EM
PHẦN THỨ 2: ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục học sinh cá biệt là cơng việc rất khó đầy gian nan và thử
thách; địi hỏi người giáo viên phải có trái tim yêu nghề, yêu trẻ và đầy lòng
nhân ái. Hiện nay do xu thế hội nhập kinh tế thị trường, mặt trái của xã hội
len lỏi vào khắp nơi trong mọi ngóc ngách cuộc sống. Nó tác động mạnh mẽ
đến tuổi trẻ làm cho các em nhiều lúc mất phương hướng, suy nghĩ lệch lạc,
biến thoái phẩm chất đạo đức. Trong đó lứa tuổi học sinh THCS dễ bị kích
động, bởi lứa tuổi này vừa có cá tính tị mị khám phá, vừa nhạy cảm, thích
làm người lớn...Người làm cơng tác giáo dục còn thờ ơ chưa quan tâm sâu sắc
đến việc giáo dục nhân cách học sinh. Tình trạng học sinh hỗn láo, vơ lễ với
giáo viên, thậm chí cịn hành hung với thầy cô trên địa bàn cả nước còn xảy ra
đã trở thành vấn đề đau đầu trong ngành giáo dục. Đã đến lúc ngành giáo dục
cần phải tập trung quyết liệt việc giáo dục nhân cách cho học sinh. Cổ nhân
có câu: “ Yếu tri vi thế quả - Kim tri tắc giả thị” nghĩa là: Muốn biết tương lai
thế nào hãy nhìn vào hiện tại. Tương lai của ngành giáo dục có phát triển rực
rỡ khơng? Đất nước sau này có hưng thịnh bền lâu khơng? Phần lớn thể hiện
q trình giáo dục hiện nay.
Đau lịng biết bao khi nghe cái cảnh vì ham chơi Intơnét mà đánh bà
nội chết đi hay cái cảnh bạo lực đâm chết nhau trong trường học. Nói đến học
sinh cá biệt có lẽ trường nào cũng có. Các em nếu thiếu sự quan tâm giáo dục
chặt chẽ của nhà trường, gia đình, xã hội thì những điều thương tâm trên tránh
đâu cho khỏi. Gần 20 năm công tác, bản thân cũng bắt gặp nhiều đối tượng


học sinh cá biệt. Nhất là từ khi tôi làm Tổng phụ trách Đội với ngơi trường
lớn có số lượng học sinh đơng thì số học sinh cá biệt cũng nhiều, có những
em dường như giáo viên chủ nhiệm chán nãn, bó tay gởi lên để giáo dục. Từ
thực tiễn trong q trình trao đổi, làm việc cảm hố được các em, tôi đã rút ra

được nhiều bài học kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Suy nghĩ những vấn đề xã hội, sự xuống cấp trong nhân cách học sinh
và tình hình thực trạng của trường. Trong những năm qua tơi đã đào sâu
nghiên cứu tìm ra nguyên nhân, hậu quả và biện pháp tích cực để giáo dục các
em cá biệt. Chính vì lẽ đó, tơi hướng đến đề tài “ Học sinh cá biệt - Một số
biện pháp và những kinh nghiệm để giáo dục các em”. Nói đây là sáng kiến
kinh nghiệm khoa học nghe nó to tác nhưng muốn trao đổi với đồng nghiệp
những tâm tư, những điều áp dụng thành công trong thực tiễn.
Đề tài chỉ đi sâu vào nghiên cứu học sinh cá biệt về nhân cách đạo đức,
chủ yếu ở học sinh khối 8 và 9.
PHẦN 3: CƠ SỞ LÍ LUẬN
- Giáo dục là quá trình dạy dỗ, giúp đỡ, giáo huấn học sinh đạt đến
những điều mình mong muốn. Đó là các em trở thành những người hiểu biết
sâu rộng về kiến thức khoa học, cuộc sống, có đạo đức tốt, có những suy nghĩ
và hành động đúng đắn.
- Con người vốn hiền lành, Khổng Tử đã dạy: “ Nhân chi sơ tánh bổn
thiện ”. Đúng vậy, khơng có ai sinh ra là hung dữ ngay nhưng do quá trình
sống và lớn lên con người chịu sự tác động của các yếu tố xung quanh như
bạn bè, gia đình, xã hội... nên mỗi người hình thành nên mỗi tính cách. Tục
ngữ có câu: “ Ở bầu thì trịn, ở ống thì dài ”, “ Gần mực thì đen, gần đèn thì
sáng ”. Những học sinh cá biệt chắc chắn điều kiện ngoại cảnh Gia đình - Bạn
bè - Xã hội đang sống là không tốt. Nhưng làm sao giúp đỡ các em “ Gần
mực mà không đen, ở ống mà không dài ”. Đó là nhiệm vụ của giáo dục của
thầy cơ của nhà trường chúng ta. Bác Hồ đã dạy :
“ Ngủ thì ai cũng như lương thiện


Thức dậy trông ra kẻ dữ hiền
Lành dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên”

Đúng vậy, giáo dục là nhân tố quyết định sự hình thành nhân cách của
học sinh. Đối với học sinh cá biệt thì địi hỏi cần phải đầu tư nghiên cứu giáo
dục các em nhiều hơn, để lôi các em trở về vị trí ban đầu và định hướng giáo
huấn cho các em trở thành người tốt. Có thế người làm cơng tác giáo dục mới
tự hào, mới sung sướng, xã hội mới bớt đi gánh nặng, đất nước mới phồn vinh
trong tương lai.
- Đảng và nhà nước ta đã đề cao “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu ”,
đầu tư cho giáo dục là đầu tư lâu dài trong tương lai. Bác Hồ đã khẳng định “
Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng
người ”. Sự nghiệp trồng người là sự nghiệp vẻ vang cao cả của người giáo
viên, khơng có lí do gì mà chúng ta bất lực hay đầu hàng trước một học sinh
cá biệt nào; chỉ có điều chúng ta đã giáo dục đúng chưa? Kỹ chưa? Phương
pháp giáo dục của ta phù hợp chưa? Chúng ta đã đem hết nhiệt huyết chưa?
- Con người không ai là suông sẻ, không ai tự nhiên trở thành người tốt.
Những lúc các em sa ngã, ngang bướng, sống lệch lạc... là những lúc các em
cần sự quan tâm, an ủi, giáo dục và động viên của thầy cô. Nếu buông thả các
em lúc nầy khác nào đẩy các em vào hố sâu tội lỗi mà khơng có đường thốt;
cứu các em lúc này là nhiệm vụ và trách nhiệm của mỗi thầy cô chúng ta.
-Điều đáng mừng gần đây trong các kỳ họp Quốc Hội luôn đề cập đến
việc tập trung giáo dục nhân cách học sinh trong trường học, nâng cao chất
lượng giáo dục 2 mặt trong nhà trường.
-Căn cứ quyết định về việc ban hành điều lệ trường THCS, trường
THPT và trường Phổ thơng có nhiều cấp học của Bộ trưởng Nguyễn Thiện
Nhân số 07/ 2007/ QĐ - BGDĐT ban hành vào ngày 02 tháng 04 năm 2007.
Trong chương IV, V, VII đã nêu rất rõ nhiệm vụ của giáo viên, nhiệm vụ của
học sinh và quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội.


PHẦN 4: CƠ SỞ THỰC TIỄN
- Trường THCS Phan Bội Châu chúng tôi nằm trên một địa bàn khá

phức tạp gần đường quốc lộ 1A, gần chợ Kế Xuyên... có thể nói là điểm đến
của bất cứ các loại hình văn hoá, các thành phần kinh tế, các thành phần lối
sống con người trong xã hội... lôi kéo học sinh.
- Số lượng học sinh tồn trường khá đơng, mỗi năm gần một nghìn rưỡi
học sinh nên việc quản lí học sinh gặp nhiều vất vả, khó khăn. Năm nào cũng
có đối tượng học sinh cá biệt.
- Thành phần kinh tế của phụ huynh cũng đa dạng. Một số phụ huynh
có điều kiện kinh tế cao chìu con nên đâm ra hư hỏng; có phụ huynh lo việc
bn bán khơng quan tâm đến việc học hành con cái nên có em leo lỏng ăn
chơi; có nhiều gia đình nghèo q khó khăn ( mỗi năm gần 200 em) sức học
lại yếu nên chán học lại bị bạn bè rủ rê lôi kéo....
- Các dịch vụ kinh doanh trị chơi giải trí như: Điện tử, Chát, Game,
Bida... mọc lên rất nhiều là những điểm thu hút học sinh hư hỏng, làm cho các
em đam mê bỏ học, thậm chí cịn nẩy sinh những hành động trộm cắp, bắt nạt
học sinh lớp dưới để lấy tiền...
PHẦN 5: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI
I/HIỂU NHƯ THẾ NÀO LÀ HỌC SINH CÁ BIỆT?
Học sinh cá biệt là những học sinh có cá tính khác biệt, khơng đúng
theo qui định chung trong trường học. Thường có cá tính mạnh mẽ, hành
động và lời nói thái q vô lễ với thầy cô, hay gây gỗ với bạn bè; là những
học sinh chậm tiến bộ mặc dù thầy cô quan tâm giáo dục nhiều ( ở đây chỉ xin
đề cập đến học sinh cá biệt về tính cách).
Học sinh cá biệt là những học sinh thường hay vi phạm các nội qui, qui
chế trong nhà trường; làm ảnh hưởng đến phong trào thi đua nề nếp học tập
của lớp, mặc dù thầy cơ, tập thể góp ý xây dựng nhiều lần nhưng “chứng nào
tật ấy” không thay đổi
II/NHỮNG BIỂU HIỆN NHÂN CÁCH CỦA HỌC SINH CÁ BIỆT:


1/Qua lời nói: Thường là các em ăn nói cộc lốc, thiếu Dạ - Thưa, ngôn

ngữ tỏ ra vô lễ với thầy cơ và người lớn. Trình bày vấn đề gì thường ấp a ấp
úng, hay nói dối và tìm cách chạy tội. Do học yếu nên lời nói, lời viết không
rõ ràng...Đối với bạn bè thường sử dụng lời nói tỏ vẻ người bề trên, ra vẻ “
Đại ca”, hách dịch; lời nói có tính chất đe doạ, bắt nạt hù doạ học sinh khác;
có khi sử dụng xảo ngôn để lừa đối bạn bè và thầy cô...
2/Qua cử chỉ hành động: Học sinh cá biệt thường có những hành động
thái quá, vô lễ. Trước mặt thầy cô thường tỏ ra lì lợm, ngang bướng, khơng
biết vâng lời, thậm chí tỏ vẻ thách thức với thầy cơ; có khi tỏ ra nghe lời
nhưng giả dối. Với bạn bè thường có những hành động gây gỗ, đánh lộn nhau
gây mất đoàn kết. Thường hay bắt nạt học sinh khác một cách vơ cớ. Nghiêm
trọng hơn là có những hành động vi phạm pháp luật như trộm cắp, dùng vật
cứng, hung khí để đánh lộn hay bỏ học chơi la cà, lân la vào các quán...
3/Qua quan hệ với bạn bè và người khác: Học sinh cá biệt có những
quan hệ bạn bè và người khác hết sức phức tạp. Đối với bạn bè tốt các em
thường ngại tiếp xúc, tìm cách xa lánh... bởi sợ các bạn tố giác và phản ánh
đến nhà trường, gia đình những điều mình sai phạm. Học sinh cá biệt thường
tìm cách lơi kéo những học sinh hư hỏng khác vào cuộc để thành lập nên băng
nhóm, bè phái. Các em thường quan hệ với người xấu hoặc bị những người
xấu lôi kéo làm những việc phạm pháp...
III/ NHỮNG DẠNG HỌC SINH CÁ BIỆT VÀ BIỆN PHÁP XỬ LÍ:
1/ Dạng học sinh ương ngạnh do gia đình q chìu chuộng: Trên
thực tế có một số gia đình khá giả quá chìu chuộng con cái cả về vật chất lẫn
tinh thần. Nghĩa là cho các em tiêu tiền, sử dụng đồng tiền theo ý thích hoặc
dễ dàng tha thứ khi các em mắc phải những khuyết điểm. Nên ngay từ nhỏ
các em đã có cá tính ương ngạnh, muốn được mọi người chìu theo ý mình.
Dạng học sinh cá biệt này thường bỏ bê việc học hành, bị các thành phần khác
lợi dụng; thường tỏ ra lối sống vương giả, khinh khi bạn bè, thường bao kê, rủ


rê các học sinh khác bỏ học vào quán, vào các dịch vụ vui chơi... nên ít nghe

lời thầy cơ, tỏ ra cứng đầu, khó bảo chậm tiến bộ.
* Biện pháp xử lí: -Đối với học sinh: Tơi tâm sự, trao đổi thuyết phục,
phân tích để các em nhận thấy rằng: Ơng bà, cha mẹ nào cũng giàu lịng
thương con nhưng tình thương ấy bị các em lạm dụng, địi hỏi ở cha mẹ quá
nhiều thì mình trở thành người có tội và phụ lại tấm lịng u thương của cha
mẹ, ông bà. Tiền bạc của cha mẹ làm ra xét cho cùng cũng là mồ hôi nước
mắt, sự vất vả lăn lộn trong cuộc sống mới có được. Việc tiêu tiền đúng mục
đích, phù hợp với cơng việc thì đồng tiền ấy mới có ý nghĩa, mới là con ngoan
trong gia đình. Cịn chi phí vào việc ăn chơi đua địi khác nào chà đạp nên
cơng sức lao động của cha mẹ
- Đối với phụ huynh: Tôi trực tiếp gặp gỡ trao đổi, phân tích cho họ
thấy khơng nên cho tiền các em một cách thoải mái, không nên nng chìu
các em q mức; phải theo dõi sự chi tiêu của các em, sự kết bạn vui chơi của
các em ở nhà, ở trường...Nếu thoải mái, lỏng lẻo việc cho tiền các em và
không nghiêm khắc khi các em mắc phải khuyết điểm khác nào đưa con mình
vào vịng tội lỗi...
Qua việc trao đổi phân tích với học sinh và phụ huynh, nhiều em đã
tiến bộ rất nhanh, ngăn chặng được nhiều em có chiều hướng xấu. Một số phụ
huynh đã sớm nhận ra những sai lầm của mình. Họ càng lo lắng quan tâm
theo dõi các em và phối hợp tốt với nhà trường để giáo dục.
2/ Dạng học sinh cá biệt do gia đình bỏ rơi thiếu quan tâm: Trong
cuộc sống có nhiều gia đình chỉ biết lo làm ăn kinh tế thiếu quan tâm, kiểm
tra, đôn đốc việc học hành của con cái. Chuyện học của con được chăng hay
chớ. Có thể do q bận cơng việc làm ăn buôn bán, thường phải đi xa nhà để
con tự lập sinh sống năm bảy hôm mới về hoặc bn bán bận rộn q khơng
có thời gian quan tâm đến con... Dạng học sinh cá biệt này thực ra do khơng
có người quản lí, quan tâm nên mới hư hỏng ( hiện nay dạng học sinh này khá
phổ biến). Lúc đầu các em lơ là việc học, học yếu dần rồi chán học. Khi bố

mẹ phát hiện ra con mình hư hỏng mới quan tâm rồi la mắng, đánh đập trút
giận lên thân con. Nhưng thực ra gây áp lực thêm cho con. Bởi ở trường bạn
bè, thầy cơ rầy la, quở trách vì làm ảnh hưởng thi đua của tập thể lớp, về nhà
bố mẹ lại ghét gỏng giận dữ, thậm chí cịn trút lên mình con những trận địn
roi vơ cớ... cho nên đang hư hỏng trở nên lì lợm, bướm bỉnh, quậy phá....
* Biện pháp xử lí: - Đối với học sinh: Bản thân tôi trực tiếp gặp gỡ trao
đổi, tâm sự phân tích việc sai trái của các em; chỉ rõ cho các em thấy việc bố
mẹ bận rộn lo làm ăn kinh tế để xây dựng gia đình mà mình lơ là việc học tập
là sai trái, thiếu trách nhiệm với gia đình, là những người con bất hiếu.... phần
lớn các em nhận ra điều đó rồi sửa chữa
- Đối với phụ huynh: Bản thân tôi gặp gỡ trao đổi phân tích từng cá tính
học sinh và chỉ ra cho phụ huynh thấy được việc con mình hư hỏng là hậu quả
của việc thờ ơ vô trách nhiệm, thiếu quan tâm chu đáo, khoán trắng việc học
hành cho các em. Giúp họ nhận ra việc thiếu sót của mình và định hướng cho
họ cần phải phối hợp với nhà trường để theo dõi và giáo dục các em. Cần
tránh dùng những biện pháp mạnh thô bạo như đánh đập, chửi mắng mà nên
“mền mỏng mà buột chặt ”, lấy tình cảm và sự quan tâm để cảm hố giáo dục
các em trở lại người tốt. Chớ vội thất vọng, chán nãn mà buông thả các em.
Nhiều phụ huynh đã nhận ra và kết hợp với nhà trường làm rất tốt nên các em
tiến bộ rất rõ.
3/ Dạng học sinh cá biệt có hồn cảnh khá đặc biệt: Nói đến hồn
cảnh đặc biệt ở đây tơi muốn đề cập đến một số em sống và lớn lên trong một
gia đình bất hạnh như bố mẹ li dị, bố mẹ mất sớm phải ở với người thân, bố
mẹ bất hoà hay đánh đập, chửi mắng hoặc sinh ra không biết bố... Học sinh cá
biệt ở dạng này thường tỏ ra lạnh lùng, bất cần, tự ti, mặc cảm không muốn ai
quan tâm chia sẻ đến mình, cho rằng sự quan tâm của người khác là sự
thương hại, bố thí... Chính vì vậy các em có tâm trạng ấm ức, uất hận... đời
sống tinh thần và vật chất của các em gặp nhiều khó khăn. Đây là học sinh có
cá tính mạnh, ngoan cố rất đáng lo; nếu không giáo dục tốt các em thì là gánh

nặng cho xã hội sau này. Việc cảm hoá được học sinh này là một quá trình
gian khổ đầy thử thách.
* Biện pháp xử lí: -Đối với học sinh: Đối với dạng học sinh này chúng
ta cần lấy tấm lòng chân thật, tìm cách gần gũi để chia sẻ tình cảm với các
em. Điều tế nhị không nên động chạm đến tình cảm đau thương của các em.
Tránh dùng những hình thức kỉ luật nặng gây tổn thương tình cảm dẫn đến
các em dể hiểu nhầm trên đời này không có ai thương mình hoặc mình là thứ
bỏ đi... Phải làm sao cho các em tin tưởng ở mình và cảm thấy mình là chỗ
dựa tinh thần duy nhất của các em. Cần phân tích, định hướng cho các em
phải có nghị lực phấn đấu vượt lên trên số phận. Gieo vào lòng các em suy
nghĩ và hành động đúng đắn tránh bng xi, chán chường vì hồn cảnh,
yếu hèn nhút nhát là đáng chê trách.
-Đối với phụ huynh ( hoặc người đỡ đầu): Tuỳ thuộc vào hoàn cảnh của
mỗi em tơi tìm cách tiếp xúc đến phụ huynh. Đối với những phụ huynh là
người đỡ đầu ( Ông bà, chú, bác....) tôi động viên họ cố gắng quan tâm giáo
dục các em thật nhiều, đem hết trái tim yêu thương để quản lí dạy bảo các em;
tránh đừng để các em đau lịng qua lời nói vì trong lịng các em đã sẵn nỗi đau
rồi. Riêng đối với học sinh chỉ cịn cha hoặc mẹ hay vì lí do nào đó cha mẹ
khơng chung sống với nhau thì tơi khuyên phụ huynh nên quan tâm chăm sóc
tinh thần cho các em; hãy phân tích cho các em hiểu để chia sẻ hoặc nhờ
người thân trong gia đình khuyên nhủ động viên các em.
* Đối với những học sinh dạng 2 và dạng 3 như vừa trình bày trên, tơi
rất chú ý đến đời sống vật chất của các em. Nếu các em thực sự gặp khó khăn
về vật chất tôi đề nghị lên lãnh đạo nhà trường quan tâm chiếu cố miễn giảm
tất cả các khoản thu cho các em. Với giáo viên chủ nhiệm tơi tâm sự nói họ
lưu tâm giúp đỡ và kêu gọi tập thể lớp đùm bọc chia sẻ các em một cách kín
đáo, tế nhị. Về phía Liên đội trong phong trào “ Vịng tay bè bạn” tôi dành
những xuất quà “ Chiếc áo tình bạn” để tặng và động viên các em trong dịp
tết Nguyên đán.

IV/ NHỮNG KINH NGHIỆM TRONG VIỆC GIÁO DỤC HỌC
SINH CÁ BIỆT:
1/ Tìm hiểu kỹ từng đối tượng học sinh cá biệt: Tơi thường có riêng
quyển sổ tìm hiểu học sinh cá biệt qua nhiều kênh: Bạn bè ( cùng lớp và ở
nhà) - Thầy cô chủ nhiệm - Giáo viên bộ mơn - Gia đình và các tổ chức khác.
Tìm hiểu các em nhiều mặt: Hoàn cảnh sống - Cá tính mỗi em - Sở thích mỗi
em - nhóm bạn cùng chơi - năng khiếu - kết quả học tập nhiều năm trước.
2/ Phân nhóm đối tượng, tìm ra phương pháp giáo dục tối ưu nhất
cho từng đối tượng: Sau khi đã tìm hiểu kỹ từng đối tượng học sinh cá biệt,
tơi phân ra từng nhóm - dạng theo từng em ( như đã nói ở phần III). Sau đó
đưa ra một số phương pháp giáo dục phù hợp cho từng đối tượng. Một số
phương pháp tôi thường sử dụng có hiệu quả cao:
a/ Tâm sự, phân tích, thuyết phục các em từ bỏ những thói hư tật
xấu phấn đấu trở thành người tốt: Trên cơ sở tìm hiểu kỹ từng em tơi đánh
địn tâm lí vào điểm yếu mỗi em:
+ Có em tơi đi sâu vào phân tích truyền thống tốt đẹp của gia đình, gia tộc...
để các em nhận ra mình đang đi ngược lại truyền thống tốt đẹp ấy, nhận ra lỗi
lầm sai trái, tỏ ra ân hận muốn sửa chữa.
+ Có em tơi đi sâu vào phân tích, giảng giải chữ “ Hiếu ” mà các em đã vi
phạm. Như cha mẹ vất vả gian khổ, bơn ba, chen lấn với dịng đời - để tìm ra
cái ăn cái mặc cho con, bổn phận làm con chưa giúp được gì cho cha mẹ mà
đã làm cho cha mẹ buồn, tủi, đau khổ... không phải tội “ Bất hiếu” là tội gì?
+ Có em tơi đi sâu vào phân tích giảng giải chữ “ Nghĩa” để các em hiểu
trong cuộc sống con người với con người ràng buộc nhau bởi tình cảm đó là
đạo nghĩa. Sự giúp đỡ của người khác xuất phát từ trái tim nhân hậu chân thật
thì phải nên trân trọng đón nhận, ghi ơn, đáp trả. Xung quanh có biết bao
người quan tâm đến mình như thầy cơ, bạn bè, làng xóm, người thân... Tại sao
mình khơng đón nhận, nghe lời? Tại sao mình phụ họ... Đó có phải tội “ Bất

nghĩa” khơng? Tơi cịn chỉ rõ cho các em hiểu: đón nhận tình cảm vật chất


lẫn tinh thần của người khác hơm nay là mình mượn ở đời để mình vượt lên
trên cuộc sống hiện tại. Mai này mình thành đạt trong cuộc sống mình phải có
trách nhiệm với đời với thế hệ mai sau, đó mới là người sống có “ Nghĩa”.
+ Có em tơi dùng cách “ Kích tướng” qua việc phân tích, giảng giải 2 chữ “
Yếu hèn”. Cuộc sống hiện tại dẫu khó khăn trăm bề, dẫu bất hạnh mn ngã
cũng chỉ là tạm thời, là giai đoạn có thể ai cũng phải trải qua. Nhưng điều
quan trọng vượt qua nó như thế nào, bằng cách nào... là mình phải tự tìm ra
hướng đi đúng nhất. Bng xi theo số phận, buồn chán trước cuộc sống,
buông thả bản thân, e ngại việc học hành... khác nào kẻ yếu hèn, khơng có
nghị lực! Thử hỏi ai khâm phục? Ai q trọng mình? Nghị lực sống để ở
đâu?...
Tóm lại: Tâm sự, phân tích, thuyết phục là những yếu tố hết sức cần
thiết và quan trọng. Nói cho các em nghe, các em cảm động là một điều khó.
Nói cho các em sửa chữa để trở thành người tốt là điều càng khó và địi hỏi
lâu dài, kiên trì. Tơi thường nói đùa với đồng nghiệp: Đối tượng nào mà tơi
nói các em rơi nước mắt xem như thành công hơn một nửa.
b/ Giao nhiệm vụ và kiểm tra kết quả công việc: Đối với học sinh cá
biệt tuy ngỗ nghịch nhưng khi giao cơng việc các em rất thích và hồn thành
tốt nhiệm vụ. Những công việc khi giao cho các em cần phải lựa chọn cho
phù hợp và thường xuyên kiểm tra, động viên khen thưởng kịp thời để khích
lệ tinh thần. Cụ thể như sau:
- Tôi giao cho các em nhiệm vụ theo dõi những học sinh vi phạm kỉ
luật ( ăn quà vặt, gây gỗ nhau...) trong nhà trường. Các em có trách nhiệm
phân tích, tun truyền, vận động những học sinh hay lười học, ngỗ nghịch,
đua đòi... trở nên siêng năng, ngoan ngỗn. Cơng việc giao tưởng như vơ lí
bởi bản thân các em là người chưa tốt. Nhưng khi các em nhận nhiệm vụ này
thì bản thân các em phải biết tự đổi thay, tự vươn lên thì mới nói được các bạn

khác.


- Kết hợp với giáo viên bộ môn tôi trao đổi và đề nghị giáo viên giao
khối lượng kiến thức (bài tập) và định thời gian các em hoàn thành lượng kiến
thức đó, khơng được hứa hẹn.
- Giao làm nhiệm vụ đội trật tự trong các buổi sinh hoạt 20/11, 26/3 và
đêm công diễn văn nghệ của trường để các em có dịp đóng góp cơng sức vào
nhà trường và ý thức được trách nhiệm gắn bó vào tập thể. Mỗi khi giao việc
tôi thường mời các em lên trao đổi và quán triệt rất kĩ lưỡng.
* Qua mỗi lần giao công việc cho các em tôi thường kiểm tra nhắc nhở,
động viên các em hoàn thành. Xem tinh thần ý thức kỉ luật các em tới đâu để
điều chỉnh. Những em nào hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và có tiến bộ nhanh
tơi tán thưởng khen ngợi đồng thời chấm điểm tốt để làm cơ sở cuối học kì,
cuối năm đề nghị giáo viên chủ nhiệm xếp loại hạnh kiểm cho phù hợp.
Tóm lại: Giao nhiệm vụ cho học sinh là vừa quản lí các em vừa đưa
các em vào khn phép biết tự rèn luyện mình. Đồng thời đây là cơ hội để các
em chứng tỏ khả năng mình với bạn bè, thấy mình được thầy cơ tin tưởng.
Những lời động viên tán thưởng các em sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ là hết
sức cần thiết, bổ ích giúp các em phấn chấn tinh thần trong học tập. Kinh
nghiệm này đã đem lại hiệu quả 2 mặt, vừa thành công trong các buổi sinh
hoạt, văn nghệ vừa có tính giáo dục tốt cho các em.
c/ u cầu các em viết nhật kí hằng ngày: Đối với các em học sinh cá
biệt chậm tiến vẫn còn vi phạm thì tơi đưa ra cách cho các em viết Nhật kí
hằng ngày; ghi cụ thể những việc làm trong ngày từ việc tốt ( như: giúp đỡ
cha mẹ, giúp đỡ bạn bè, giúp đỡ người khác...), đến việc chưa tốt ( như:
không vâng lời cha mẹ, thầy cô, gây gỗ với bạn bè, nói tục, ham chơi lười
học...) yêu cầu ghi cụ thể rõ ràng từng ngày. Qui định sau một tuần, vào ngày
thứ 7 tiết sinh hoạt của lớp nộp sổ và gặp gỡ TPT để trao đổi. Nếu trong tuần
tiến bộ làm được nhiều việc tốt nhiều hơn việc xấu thì tơi khen ngợi và động

viên em. Nếu trong tuần vẫn cịn làm nhiều việc xấu thì tiếp tục góp ý nhắc


nhở động viên em tiếp tục sửa đổi. Cho em tự rút ra những điều sai trái của
mình, tự phê bình và tự vạch ra hướng sửa chữa trong thời gian đến.
Tóm lại: Kinh nghiệm cho học sinh cá biệt viết Nhật ký ( chỉ dành cho
những em chậm tiến) cũng có nhiều cái hay. Vừa biết được khả năng học tập,
vừa gần giũ tâm sự chia sẻ giúp đỡ các em trong học tập. Kinh nghiệm cho
thấy để công việc này có hiệu quả cao thì quyển Nhật kí đó chỉ có tơi và em
biết mà thơi. Tơi ln bí mật theo dõi việc sinh hoạt, học tập của các em hằng
ngày để xem em viết có trung thực khơng. Qua nhiều lần trao đổi trên dịng
Nhật kí tơi thấy các em rất gần gũi, tin tưởng với mình hơn. Các em mạnh dạn
nói những điều sâu kín trong lòng ra nên hiệu quả giáo dục rất cao.
3/ Kết hợp một số yếu tố khác:
a/ Mời giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn cùng kết hợp để
giúp đỡ học sinh cá biệt: Kết hợp GVCN và GVBM là hết sức quan trọng.
Trước hết GVCN là người có trách nhiệm theo dõi xuyên suốt thời gian ở
trường của em. Phân công học sinh khác (cán bộ lớp) kèm cặp giúp đỡ trong
mặt học tập và nhắc nhở trong việc rèn luyện đạo đức. Tôi thường trao đổi
GVCN không nên la mắng, cảnh cáo hay hình phạt khác đối với các em trước
tập thể lớp, như vậy sẽ làm các em lì lợm, ngoan cố hơn... Nên mời các em để
trao đổi riêng hoặc mời cán bộ lớp cùng trao đổi góp ý các em.
Đối với giáo viên bộ mơn, tơi tìm hiểu trong số giáo viên ấy em thương
và kính trọng thầy cơ nào nhất, thầy cơ nào em chưa vừa lịng. Tơi trao đổi
những thầy cơ em kính trọng để phối hợp giáo dục, để động viên chia sẽ em;
nhờ thầy cô giao khối lượng học tập và kiểm tra việc thực hiện của em, tăng
cường dạy dỗ bày vẽ cho các em. Đối với thầy cô em chưa vừa lịng tơi sẽ tìm
hiểu do những ngun nhân nào. Động viên thầy cô cùng phối hợp để giáo
dục các em; khơng nên la mắng, nói nặng lời các em trước tập thể nhiều. Cần
nhẹ nhàng khuyên bảo nhưng cương quyết, cứng rắn.

b/ Mời một số học sinh khác cộng tác hỗ trợ: Đối với học sinh còn
chậm tiến và tỏ ra lạnh nhạt, lánh xa bạn bè. Tơi tìm hiểu trong lớp, bạn bè


cùng xóm có bạn nào thiện cảm với em, kể cả những em thường chơi thân.
Đặc biệt tôi chú ý đến những em học sinh nữ thường chơi thân với các em.
Trước hết tôi trao đổi với các em hãy giành nhiều tình yêu mến để tâm sự
động viên các bạn làm những việc tốt, tránh xa người xấu và những việc làm
buồn lịng thầy cơ, gia đình và các bạn. Kinh nghiệm này vận dụng tốt sẽ có
hiệu quả cao và rất nhanh.
c/ Kết hợp với tổ chức đoàn thể ở địa phương nhất là các anh chị bí
thư Chi đồn các thơn nơi có học sinh cá biệt sinh sống: Trước hết từ
người bí thư Chi đồn thơn để nắm thêm một lượng thông tin khá kỹ về tình
hình mỗi em; qua đó động viên họ cùng tham gia quản lí, động viên nhắc nhở
và giáo dục các em tiến bộ. Đặc biệt từ người bí thư Chi đoàn này nhờ các
anh tác động liên tục đến họ hàng gia tộc, những người có uy tín trong làng,
trong họ hàng để cộng tác giúp đỡ yêu thương các em, nhanh chóng định
hướng các em từ bỏ những điều sai trái mà trở thành người tốt. Điều thuận lợi
là Xã Đồn địa phương tơi thường tổ chức họp giao ban hằng tháng nên công
việc trao đổi rất thuận lợi.
PHẦN 6: KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC TRONG THỜI GIAN ÁP DỤNG
* Năm học 2006 - 2007: Theo thống kê đầu năm có 10 học sinh cá
biệt. Bằng tất cả tình thương và lịng trách nhiệm tơi đã cảm hố được các em.
Cụ thể như sau:
TT

Họ và tên
HS

Lớp

Đặc điểm về cá

Phương pháp

Kết quả

tính, gia đình
Giáo dục
đạt được
Cha thường say Tâm sự, viết Cí năm
đánh đập con, lì nhật kí, giao học tốt, tốt

01

Lê Văn P...

92

lợm, tỏ ra lễ phép nhiệm vụ, kết nghiệp,
nhưng chậm tiến...

hợp chi đồn tiến

Thơn
nhiều
Gia đình rất KK, Tâm sự thuyết Sau
đơng anh em, nam phục,
02

Thái Thị

93

giao tháng

tính, dễ xúc động... nhiệm vụ...

tiến

bộ
2
đã
bộ,


chăm
ngoan học

T..

tốt
Không cha ở với Tâm sự, phối Cuối năm

03

Đặng Minh 96

cậu, học yếu nên hợp HS khác, tiến bộ rất

H...

chán

học,

phát giao

triển tình cảm sớm

nhiệm rõ, biết lo

vụ, kết hợp học, đỗ tốt
CĐ thôn

nghiệp,

vào lớp 10
Điều kiện Ktế gia Tâm sự, giao Tiến
bộ
đình khá, bản thân nhiệm vụ, kết chậm,
04

Nguyễn

97

Tấn D...

nhẹ dạ, bị người hợp

khác lơi kéo...

tốt

Đồn nghiệp đợt

thơn, với HS 2

khác
Cha mất sớm, tỏ ra Tâm sự giao Tiến bộ rất
05

Lê Văn H... 98

lì lợm, lạnh nhạt, nhiệm vụ, kết nhanh, tốt
học được

hợp với HS nghiệp vào

khác
lớp 10
Cha nóng tính hay Tâm sự giao Cuối năm
đánh con, có anh đi nhiệm vụ viết tiến

bộ

tù, bản thân ngang nhật kí, kết nhiều, biết
06

Phạm Ngọc 98

bướng nhưng dễ hợp

T...

xúc động...

thơn,

Đồn lo

học

,

với vâng lời

GVCN và HS
khác
Cha mẹ li dị, ở với Tâm sự thuyết Cuối năm
dượng, cha thường phục,
07

Nguyễn
Anh N...

99

giao tiến

gởi tiền cho tiêu, tỏ nhiệm vụ, kết nhiều,

bộ
lo

ra lạnh nhạt, phát hợp với Đồn học,

biết

triển

lời,

tình

cảm thơn...

vâng


sớm..

tốt nghiệp

Gia đình lo bn Tâm
bán ít quan tâm, thuyết
08

Dương

94

Thanh B...

vào lớp 10
sự, Cuối năm
phục tiến bộ tốt,

điều kiện Ktế khá, nhiều lần, giao chăm

lo

bản thân lì lợm, nhiệm vụ kết học

hành

thường rủ rê bạn hợp

Đồn biết

vâng

thơn và một số lời,

tốt

bè...

HS khác
nghiệp

Kinh tế gia đình Tâm sự thuyết Cuối năm
09

Nguyễn

9.10 khá giả, cha mẹ phục

Văn M...

nng

chìu

nhiều tiến bộ, tỏ

q lần, kết hợp ra hối lỗi,

mức, hay rủ rê bạn nhiều tổ chức phấn
bè,

tính

đấu

ương xã hội, giao học tập, đỗ

bướng

nhiệm vụ, kết tốt nghiệp
hợp với HS và vào lớp

khác
10
Mồ côi cha từ nhỏ, Tâm sự hằng Tiến bộ rất
kinh tế gia đình rất tuần với em, nhanh,
10

Ngơ Quang 9.10 khó
L...

khăn,

học phối

hợp ham

học,

được, tính hay lạnh nhiều HS khác biết

vâng

nhạt
và GVCN
lời
*Năm học 2007 - 2008 số lượng học sinh cá biệt tuy có giảm so với
năm học trước nhưng tính chất phức tạp hơn. Theo thống kê đầu năm có 07
học sinh cá biệt. Với các phương pháp trên áp dụng đã đem lại thành công mĩ
mãn. Cụ thể như sau:
TT

Họ và tên

Lớp

HS

Đặc điểm về cá

Phương pháp

tính, gia đình
Giáo dục
được
Ba đau nặng, mẹ Tâm sự thuyết Cuối năm có
bán chè, gia đình phục

01

Nguyễn

Kết quả đạt

91

nhiều tiến bộ, tỏ ra

khó khăn. Học lớp lần, kết hợp hối hận, chú

Thái V...

6,7 khá giỏi; đam với HS khác, ý đến việc
mê

Game,

bi với

Đồn học tập hơn.

da...gia đình thầy thơn, cho viết Đỗ tốt nghiệp
cơ nói khơng nghe

nhật kí, giao lần 2

nhiệm vụ
Học rất yếu, gia Tâm sự thuyết Cuối năm có
đình ít quan tâm, phục
02

Nguyễn

91

Thành Q...

nhiều tiến bộ nhưng

ham chơi hay bày lần, gặp gỡ còn rất chậm.

ra những trò chơi trao đổi với Nhận ra lỗi
ngỗ nghịch

gia đinh, kết lầm, biết ân
hợp với các hận. Tốt

học sinh khác nghiệp lần 2
Học yếu, nhác học, Tâm
sự, Cuối năm có
ham chơi, gia đình thuyết
03

Nguyễn

97

Thái M....

nghèo thiếu quan gặp
tâm,

tính

phục, sự tiến bộ rất
gỡ

gia rõ. Cách ăn

ương đình để cam nói cũng lễ

ngạnh, thường hay kết giáo dục, phép.
gây gỗ với bạn bè

Biết

kết hợp Đồn cầu tiến

thơn
Tính ương ngạnh, Tâm sự thuyết Cuối
lì lợm, học được phục, kết hợp tiến
04

Nguyễn

97

Tấn Tr...

nhưng lười biếng, GVBM
gia đình thiếu quan khối
tâm

năm
bộ

rất

giao nhiều,

học

lượng tốt, tỏ ra lễ

học tập, trao phép, có tính
đổi

với

gia cầu tiến trong

đình...
học tập
Bố tính nóng nảy Tâm sự thuyết Tỏ ra vâng
hay đánh con, học phục,
05

Nguyễn
Văn T...

99

giao lời, biết

lo

yếu, có năng khiếu nhiệm vụ học học,

nhiệt

đá bóng... hay ngỗ tiến bộ mới tình

trong

nghịch...

việc.

đưa vào đội công


tuyển bóng đá Cuối năm tốt
của trường.
nghiệp...
Điều kiện gia đình Tâm sự thuyết Cuối năm học
khá giả, trước đây phục phân tích sinh khá, lễ
học tốt, ham chơi truyền
06

Bùi Văn

99

bị bạn bè lơi kéo...

P...

thống phép

gia đình, kết ngỗn

ngoan
được

hợp gia đình, thầy
GVCN,
GVBM

cơ

khen...
để

giáo dục
Hồn cảnh gia đình Tâm sự thuyết Cuối năm rất
khó khăn, khơng phục
cha, mẹ bận bn xun,
07

Đỗ

Hữu 99

P...

thường tiến bộ, biết
phối vâng lời, tháo

bán, tính lì lợm, ít hợp với Đồn vác

trong

vâng lời, có năng thơn và HS cơng việc, kết
lực học mơn tốn... khác, cho ghi quả học đạt
nhật kí hằng cao. Thi đỗ
ngày

vào lớp 10

*Năm học 2008 - 2009: Trong năm học này số lượng học sinh cá biệt
giảm đi đáng kể , nhờ vào những năm trước đã làm kĩ đối với khối 7 và 8.
Cũng cịn tồn tại một số em nhưng tính chất phức tạp ít hơn so với những
năm qua. Cụ thể là:
TT

Họ và tên

Lớp

HS

Đặc điểm về cá

Phương pháp

tính, gia đình
Giáo dục
được
Điều kiện gia đình Tâm
sự, Hiện nay tiến
khá giả, học tốt thuyết

01

Kết quả đạt

phục, bộ rất rõ, biết

Ngô Thành 91

( HS giỏi lớp 6,7) trao đổi giáo vâng lời và

S...

đã từng làm cán bộ viên

chủ ham

học.Có

lớp. Nhưng ham nhiệm có thể tinh

thần

chơi,

đam

mê cơ cấu em làm đóng góp xây

Game.

Hay

ngỗ lại cán bộ lớp dựng

lớp.

nghịch, thường rủ nếu em tiến Giao

nhiệm

rê bạn bè chơi...

bộ. Gặp phụ vụ

hoàn

huynh để trao thành rất tốt.
đổi,

giao

nhiệm vụ
Không cha, nhà rất Tâm
sự, Hiện nay em
02

Trần

Văn 91

T...

nghèo, mẹ tần tảo thuyết

phục đã tiến bộ, tỏ

buôn bán, bản thân nhiều

lần. ra vâng lời và

ngang bướng, tính Phân tích để có

chuyển

lanh chanh, hay rủ em nhận ra biến lo học.
rê và gây gỗ bạn vấn đề, giao Đặc biệt qua
bè. Có tinh thần nhiệm
trách

nhiệm

giao việc...

vụ Trại và văn

khi ( trong hội trại nghệ

em

và văn nghệ). được

nhiều

Kết hợp HS thầy cơ đánh
khác và Đồn giá tốt.
thơn.
Hồn cảnh gia đình Trao đổi tâm Hiện nay đã
đơng anh em, gặp sự thuyết phục tiến bộ, biết
03

Ngơ
T...

Văn 96

nhiều khó khăn. nhiều

lần. vâng lời thầy

Bản thân lười học Giao

nhiệm cô và lo việc

hay ngỗ nghịch, vụ, trao đổi học tập...
hay gây gỗ đánh với GVCN kết
lộn với bạn bè. hợp với các
Thầy cơ nói thì tỏ HS khác và
ra nghe lời nhưng Đồn thơn để

ít sửa chữa...

giúp đỡ...

Gia đình khá giả, Tâm sự thuyết Hiện nay đã


chìu chuộng con phục

nhiều tiến bộ rất rõ,

cái. Bản thân học lần. Gặp gỡ biết tích cực
giỏi
04

Nguyễn

87

Đức H...

nhưng

tính gia đình để tham

gia

tình ngỗ nghịch, trao đổi phân đóng góp xây
nói năng thiếu lễ tích và cùng dựng lớp. Nói
phép hay cãi lời nhà trường để năng có lễ

thầy cơ...

giáo dục. Kết phép.
hợp HS khác giao
và

Khi
nhiệm

Đồn vụ làm rất tốt.

thơn...

Tiếp tục theo

dõi...
Gia đình rất khó Thường xun Tuy

cịn

khăn, cha mẹ li gặp gỡ em để nghịch nhưng
05

Nguyễn
Minh T...

83

hôn ở với ông bà tâm sự, trao đã giảm đi rất
nội

người

già,

thiếu đổi,

quan

thuyết nhiều,

tâm phục

Sống

động hoà đồng với

giáo dục. Ngay từ viên em. Phân tập thể lớp bỏ
nhỏ tỏ ra lì lợm, tích

để

em tính

mặc

lạnh nhạt. Có tính khơng cịn có cảm. Tỏ ra
mặc cảm lớn, ít nói tính mặc cảm. ham học, biết
và rất nghịch...

Trao đổi với vâng lời với

GVCN,

cán thầy cô. Hiện

bộ

kết đang tiếp tục

lớp;

hợp HS khác theo dõi...
và Đồn thơn..

PHẦN 7: KẾT LUẬN SƯ PHẠM:


Bằng trách nhiệm và lòng yêu nghề thương trẻ của nhà giáo, mỗi thầy
cô giáo chúng ta phải ra sức giáo dục các em trở thành người tốt. Việc giáo
dục học sinh cá biệt tuy khó khăn vất vả nhưng khơng phải khơng làm được.
Có thể liên tưởng hình ảnh thầy cô giáo dục học sinh cá biệt giống như một
chiến binh kỵ mã chinh phục những con ngựa chướng; khi đã chinh phục
được rồi thì đây là những con ngựa hay. Niềm vui lớn nhất, hạnh phúc khó tả
của người thầy là thấy các em trưởng thành trong cuộc sống. Trên thực tế
nhiều giáo viên còn tỏ ra ngại tiếp xúc, ít đầu tư giáo dục học sinh cá biệt.
Thậm chí cịn thờ ơ, giải quyết sự việc qua loa lấy lệ, không đến nơi đến
chốn. Mỗi khi các em có vi phạm điều gì thì tỏ ra cấu giận, la mắng, gắt gỏng
hoặc đánh vài roi cho xong sự việc... có khi nói quá nặng lời. Tất cả những
điều ấy chỉ làm tăng thêm cá tính bướng bỉnh của các em mà thôi! Trong thực
tiễn qua nhiều năm công tác bản thân tôi rút được nhiều điều. Nhưng điều
quan trọng nhất là lấy tình yêu thương của mình để cảm hoá các em. Phải

thực sự yêu thương các em, xem các em như là con là em của mình. Khi các
em có thiện cảm với mình, tơn trọng và tin tưởng ở mình thì lúc đó mình giáo
dục các em rất dễ. “ Tình yêu thương và tinh thần trách nhiệm ” luôn luôn là
phương châm sống và làm việc của nhà giáo chúng ta. Tôi thiển nghĩ rằng
những học sinh cá biệt tính cách có sự sàng lọc tình cảm rất kỹ; gieo vào lịng
các em tình u thương q trọng là rất khó nhưng chính các em là người cất
giữ tình cảm lâu nhất, bền chặt nhất... cũng từ đây giá trị, vị thế nhà giáo được
nâng cao, được tôn vinh trong cuộc sống nhân dân.
Hiện nay Đảng và nhà nước ta đang có chủ trương chỉ đạo ngành giáo
dục tăng cường công tác giáo dục đạo đức cho học sinh; “ xây dưng trường
học thân thiện, học sinh tích cực”. Đây là chủ trương đúng, cần thiết và khẩn
tương. Hãy nhớ từ lâu ông cha ta đã dạy: “ Tiên học lễ, hậu học văn.” Điều
đầu tiên người học phải học lễ phép, đạo lí, cách làm người; sau đó mới học
hỏi, tìm tịi kiến thức, mở rộng tri thức. Hình như, ngày nay người dạy chỉ lo
dạy chữ mà quên đầu tư dạy người; người học cũng chỉ lo học chữ, tìm thầy


học cho đầy túi kiến thức chứ ít đầu tư học ăn, học nói, học lễ nghĩa, học đạo
lí. Đâu cịn có cảnh “ Tầm sư học đạo” như xưa.
Đã đến lúc cần khẩn trương chấn chỉnh nền giáo dục nước nhà. Tôi
nghĩ rằng giáo dục đạo đức học sinh đâu chỉ riêng trong ngành giáo dục, trong
trường học mà địi hỏi cả một hệ thống chính trị từ địa phương đến Trung
ương. Từ bậc làm cha mẹ đến thầy cơ, từ gia đình đến nhà trường - xã hội và
tất cả mọi người.
Hãy tạo cho các em sống - học tập trong một môi trường thật tốt. Hãy quan
tâm giáo dục đạo đức các em thật nhiều, mọi nơi, mọi lúc, mọi lĩnh vực. Để
các em khôn lớn trưởng thành, để số lượng học sinh cá biệt ngày càng giảm
đi. Để đất nước có một thế hệ tương lai tốt đẹp “ Tài - Đức vẹn toàn” ./.
Tác giả
Võ Tấn Phúc

PHẦN 8: ĐỀ NGHỊ
-Tôi nghĩ rằng việc giáo dục học sinh cá biệt là cần thiết. Mỗi trường
cần phải có kế hoạch, biện pháp cụ thể để giáo dục các em một cách có hiệu
quả nhất. Giáo dục tốt học sinh cá biệt thì nề nếp trường học kỷ cương hơn,
phong trào học tập càng tốt hơn.
-Để giáo dục tốt học sinh cá biệt đòi hỏi mối quan hệ giữa Tổng phụ
trách - GVCN - GVBM- Các tổ chức đoàn thể trong và ngoài trường học càng
thắt chặt hơn.
-Để hạn chế “ Đất ” vui chơi của học sinh cá biệt và ngăn ngừa học sinh
tốt trở thành học sinh cá biệt, Đảng, nhà nước và chính quyền địa phương cần
phải có sự quản lí chặt chẽ các dịch vụ vui chơi giải trí nhất là Intơnét, Game,
Chát... khơng thể cái cảnh trong giờ hành chính học tập mà các quán đầy rẫy
bóng dáng của trẻ em.
-Mỗi giáo viên đều có trách nhiệm trong cơng tác giáo dục học sinh cá
biệt ( dẫu là học sinh đó mình khơng dạy) bằng cái tâm và tinh thần trách
nhiệm của mình để cùng với nhà trường tích cực giáo dục các em.
-Cần phải tạo nhiều sân chơi bổ ích trong trường học và tại địa phương
như bóng đá, bóng chuyền, cầu lơng, bóng bàn... và tổ chức các nội dung sinh
hoạt phong phú để lơi cuốn các em. Vai trị lãnh đạo Đồn trong nhà trường
và địa phương cần phát huy tính quản lí và tổ chức sinh hoạt cho các em vui
chơi lành mạnh.
-Bản thân rất tâm huyết với đề tài này, mong rằng những điều trao đổi
trong nội dung đề tài có thể áp dụng rộng rãi vào thực tiễn. Chúng ta cùng bắt
tay nhau lập lại kỷ cương trong giáo dục; xây dựng nhân cách tốt cho học
sinh, để ngồi xã hội bớt đi gánh nặng khơng cịn xảy ra những điều thương
tâm nữa.

PHẦN 9: PHỤ LỤC
CÁC BIỂU MẪU TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
Mẫu 1: PHIẾU TÌM HIỂU HỌC SINH CÁ BIỆT
NĂM HỌC: 200... 200...
TT Họ và tên

Lớp Hồn

Tính

Nhận

Nhận

Ý kiến

cảnh

cách,

xét của

xét của

của Phụ

sống

năng lực GVCN

BT

huynh

hiện tại

học tập

Đồn

HS

01

Nguyễn A...

.....

............

.............

thơn
.............. .............. ..............


Mẫu 2: PHIẾU THEO DÕI HỌC SINH CÁ BIỆT
(Dành cho GVCN và lớp)
Lớp:...................................
Giáo viên chủ nhiệm:...................................................

TT

Họ và Tên

Phân

HS cá biệt

công

Nhận xét, đánh giá của GVCN – Lớp
Tháng Tháng Tháng Tháng Tháng

HS
01

Nguyễn A

giúp đỡ
.......

9 + 10

11 +12

1+2

3+4

5

........

........

......

......

.......

GVCN
( Kí, ghi rõ họ tên)

Mẫu 3: ( Dành cho việc kết hợp với cán bộ Đồn thơn)
CỘNG HỒ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
**********
PHIẾU ĐỀ NGHỊ THEO DÕI HỌC SINH CÁ BIỆT
Kính gởi Đ/C:........................................
Chức vụ: Bí thư Chi Đồn thơn:...........................................
Tơi tên là:...........................................
Chức vụ:...........................................
Đơn vị cơng tác: Trường THCS Phan Bội Châu
Nay đề nghị đồng chí:........................................ cộng tác cùng nhà
trường để quản lý giáo dục em:..........................................
Hiện đang học lớp:............ Trường THCS Phan Bội Châu
Con ông:.............................................. và bà...............................
Cư trú tại:................................................................................................
Lý do: ....................................................................................................

Rất mong sự kết hợp của đồng chí để giáo dục em.......................
ngày càng tiến bộ hơn.
Bình Trung, ngày

tháng

năm 200....

T/M BGH nhà trường
TPT
Mẫu 4: ( Dành cho cán bộ Đồn thơn )
BẢNG ĐÁNH GIÁ NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ ĐỒN THƠN VỀ
HỌC SINH CÁ BIỆT TẠI NƠI CƯ TRÚ
TT

01

Họ và Tên

Con

HS cá biệt

ơng

Nguyễn A

.......

Nhận xét, đánh giá của Cán bộ Đồn thôn
Tháng Tháng Tháng Tháng Tháng
9 + 10
........

11 + 12
........

1+2
......

3+4
......

5
.......

Mẫu 5: ( Dành cho TPT)
BẢNG TỔNG HỢP CÁC NHẬN XÉT CỦA GVCN VÀ CÁN BỘ
ĐỒN THƠN
TT

Họ và Tên

Lớp

HS cá biệt
01

Nguyễn A

.......

Tổng hợp các nhận xét của GVCN + CB Đoàn
Tháng Tháng Tháng Tháng Tháng
9 + 10
........

11 + 12
........

1+2
......

3+4
......

5
.......

Mẫu 5: ( Dành cho TPT)
BẢNG THEO DÕI QUÁ TRÌNH SINH HOẠT - HỌC TẬP CỦA
HỌC SINH CÁ BIỆT NĂM HỌC 200... 200...
TT

Họ và Tên

Lớp

HS cá biệt
01

Nguyễn A

.......

Nhận xét, đánh giá của Tổng phụ trách
Tháng Tháng Tháng Tháng Tháng
9 + 10
........

11 + 12
........

1+2
......

3+4
......

5
.......