skkn một số giải pháp giáo dục đoàn viên thanh niên về vấn đề vệ sinh học đường và nói không với rác thải nhựa sử dụng một lần

MỤC LỤC

Nội dung
PHẦN MỞ ĐẦU
PHẦN NỘI DUNG
Chương 1. Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lý luận
2. Cơ sở thực tiễn
Chương 2. Các giải pháp cần thiết về vấn đề vệ sinh học đường và rác thải
nhựa sử dụng một lần trong trường THPT
2.1. Công tác tuyên truyền giáo dục
2.2. Xây dựng các kế hoạch, các chế tài đưa vào tiêu chí thi đua của nhà
trường
2.3. Xây dựng mơ hình khơng có rác thải và rác thải nhựa sử dụng một lần tại
các chi đoàn kiểu mẫu 10A1, 10A9, 11A2, 11A9, 12A2, 12C3
2.4. Xử lý rác thải trong nhà trường
2.5. Thay thế các sản phẩm bằng nhựa bằng các sản phẩm thân thiện với mơi
trường
2.6. Thành lập các đội tình nguyện viên đi tuyên truyền vận động từng khu vực
theo kế hoạch xây dựng trước ở trong nhà trường và trên địa bàn dân cư
2.7. Giáo dục ý thức học sinh thơng qua các buổi chun đề, ngoại khóa
2.8. Cơng tác phối hợp với các tổ chức khác trong và ngoài nhà trường
Chương 3. Tổ chức thực hiện
PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
2. Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO
MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN

Trang
2

6
6
6
6
9
9
10
12
12
12
12
13
13
14
16
16
17
19
20

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hưởng ứng phong trào chống rác thải nhựa trên phạm vi tồn quốc do Thủ tướng
Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát động (ngày 09 tháng 6 năm 2019), trong đó hạn chế
tối đa việc sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần.

1


Vấn đề rác thải nhựa đại dương nói chung và chất thải nhựa khó phân hủy là vấn nạn

mơi trường khơng chỉ của Việt Nam mà mang tính tồn cầu. Ước tính khoảng 500 – 1.000
tỷ túi nhựa (túi nilon) đang được tiêu thụ trên toàn thế giới, hơn một triệu túi mỗi phút và
hàng tỷ túi trở thành rác thải.
Hơn 8 triệu tấn nhựa được đổ vào đại dương mỗi năm và khoảng một nửa trong số
300 triệu tấn nhựa được sản xuất mỗi năm chỉ dành cho mục đích sử dụng một lần. Nhựa
dùng một lần bao gồm bao bì nhựa, túi nhựa mỏng, chai nhựa nhỏ, ống hút nhựa và cốc
nhựa nay đã trở thành hiểm họa cho mơi trường sống, tạo nên “Ơ nhiễm trắng” hiện tại.
Giải quyết vấn đề ô nhiễm từ rác thải nhựa quả là không đơn giản nhưng vẫn phải
làm. Thực tế, với vị trí nhóm đầu bảng thủ phạm gây ơ nhiễm rác nhựa đại dương thì chắc
chắn thành tích về sản xuất, tiêu dùng đồ nhựa ở Việt Nam không phải loại vừa với năng
lực hơn 5 triệu tấn/năm (dự kiến sẽ tăng gấp đôi trong 20 năm tới) và việc xả thải bừa bãi
lượng nhựa tiêu thụ lớn khủng khiếp như vậy đã làm ô nhiễm tràn lan rác thải nhựa ở mức
cực kỳ nghiêm trọng trên cả nước với hiểm họa ảnh hưởng nghiêm trọng tới đất và nước,
tác động trực tiếp và gián tiếp đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe con người. Trước
mắt chúng ta đang làm mọi cách để thu hồi để xử lý hợp lý khơng để cho nó vùi vào đất
hoặc trơi ra biển, chúng ta cũng không thể xử lý bằng cách đốt bỏ nó, bởi vì chúng sẽ tạo
ra khí thải làm ơ nhiễm khơng khí với chất độc CO, CO2, dioxin và furan…
Đối với các trường học, cơ quan hiện nay, việc sử dụng rác thải nhựa chưa được
quan tâm đúng mức, chưa có các chương trình hành động cụ thể. Các cơ quan, trường
học chỉ tập trung vào nhiệm vụ của mình mà quên mất rằng việc xả rác ra mơi trường
bằng cách này hay cách khác thì cũng đang gián tiếp gây nên tình trạng ơ nhiễm nghiêm
trọng như hiện nay. Số lượng rác thải từ các nhà trường rất lớn và để giải quyết vấn đề
này chúng ta cần phải giải quyết từ những việc nhỏ trước đó chính là giáo dục ý thức con
người cùng chung tay bảo vệ môi trường.
Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường ngay từ khi các em học sinh đang cịn ngồi trên
ghế nhà trường là cực kì quan trọng, ngay khi các em ra trường chính các em lại là các
tuyên truyền viên lan tỏa đến tất cả mọi người để chung tay bảo vệ môi trường. Từ thực
tiễn và thực trạng trong việc đảm bảo vệ sinh học đường và nói khơng với rác thải nhựa

2

sử dụng một lần thời gian qua, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số giải pháp giáo dục
đoàn viên thanh niên về vấn đề vệ sinh học đường và nói khơng với rác thải nhựa sử
dụng một lần”.
2. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu các giải pháp để giáo dục cho đoàn viên thanh niên trong các trường
THPT hạn chế và tiến tới chấm dứt việc sử dụng rác thải nhựa sử dụng một lần.
3. Phạm vi nghiên cứu
Thực hiện nghiên cứu các vấn đề vệ sinh trường học và các giải pháp để không sử
dụng rác thải nhựa sử dụng một lần trong trường THPT.
4. Mục đích nghiên cứu
Giáo dục cho học sinh hiểu rõ tác hại của rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa sử dụng
một lần để từ đó giúp các em tự giác hạn chế sử dụng rác thải nhựa và dần dần nói không
với rác thải nhựa.
Thông qua đề tài nghiên cứu đưa ra một số giải pháp phù hợp để chống rác thải nhựa
sử dụng một lần và thay thế bằng các vật dụng hữu ích với mơi trường.
5. Giả thiết khoa học
Chấm dứt được tình trạng sử dụng rác thải trong các trường THPT.
Học sinh tuyên truyền nêu gương trong nhà trường, trong gia đình và xung quanh
khu vực nơi mình cư trú.
Rác thải nhựa sẽ được thay thế bằng các loại rác thải không ô nhiễm môi trường.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đưa ra những luận điểm về nạn ô nhiễm môi trường và tác hại của rác thải nhựa sử
dụng một lần.
Nêu ra các giải pháp để hạn chế, chấm dứt rác thải nhựa sử dụng một lần.
Giáo dục học sinh về ý thức, trách nhiệm trong vấn đề ô nhiễm nghiêm trọng hiện
nay, đặc biệt là rác thải nhựa sử dụng một lần.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

3


Nghiên cứu các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng các cấp từ Trung ương đến địa
phương; Các văn bản, Chỉ thị của Bộ GD&ĐT, Chỉ thị năm học; Các văn bản của Sở
GD&ĐT và Nhà trường; các văn bản chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ của Tỉnh đoàn, huyện
Đoàn về việc chung tay bảo vệ môi trường thay thế các đồ dùng rác thải nhựa một lần
bằng các vật dụng thân thiện với mơi trường.
7.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Thu thập các số liệu về vấn đề rác thải nhựa trên toàn cầu, tại Việt Nam và thu thập
các số liệu về vấn đề rác thải tại địa phương, tại các trường THPT trong năm học 20182019 những vấn đề còn tồn tại.
Đưa ra các giải pháp hợp lý sau đó thực hiện trên các nhóm học sinh và nhân rộng
lên toàn trường.
Đánh giá các giải pháp bằng thực nghiệm các kết quả thu được theo từng lớp.
8. Điểm mới của đề tài
Từ trước đến nay việc xây dựng các mơ hình lấy học sinh làm trung tâm trong việc
tuyên truyền chống rác thải đang còn rất ít.
Việc tuyên truyền và xử lý rác chủ yếu thực hiện tại các bãi biển, các bãi rác có quy
mơ lớn chứ chưa có nhiều cơng trình nghiên cứu sâu trong đơn vị trường học cụ thể.
Việc xử lý rác thải ở học đường gần như đang theo mơ hình truyền thống là tập trung
rác về một nơi sau đó thuê chuyên chở đi nơi khác chứ chưa phân loại cũng như chưa
quyết liệt trong vấn đề xử lý rác thải.
Tập trung hình thành thói quen và ý thức cho học sinh trong vấn đề vệ sinh học
đường và nói không với rác thải nhựa sử dụng một lần thay vì đi giải quyết hậu quả của
nó.
9. Dự kiến đóng góp của đề tài
9.1. Về lí luận
Xây dựng kế hoạch, hệ thống văn bản hướng dẫn, định hướng cho học sinh trong
vấn đề vệ sinh học đường chống rác thải nhựa sử dụng một lần tại trường THPT.

4


Xác định được vị trí, vai trị của Đồn thanh niên trong việc giáo dục học sinh về ý
thức bảo vệ môi trường.
Xác định được những vấn đề bất cập khi đưa đề tài vào thực tiễn, phát huy tối đa
mặt tích cực của đề tài
9.2. Về thực tiễn
Nghiên cứu thực trạng thực trạng rác thải tại các trường THPT.
Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác vệ sinh học đường và các
giả pháp chống rác thải nhựa một lần tại trường THPT.
Nhân rộng ý tưởng này vào các trường THPT và các cơ quan không phải trường học.
Học sinh trở thành những trung tâm để phát tán ý tưởng, sáng kiến của đề tài.

PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Chương 1. Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lý luận

5


1.1. Một số vấn đề lý luận của việc giáo dục cho đoàn viên thanh niên ý thức, trách
nhiệm trong việc bảo vệ môi trường, đặc biệt là rác thải nhựa sử dụng một lần
Trong cơ cấu tổ chức của bộ máy nhà trường hiện nay, Đoàn thanh niên là tổ chức
giữ vị trí, vai trị vơ cùng quan trọng giúp nhà trường điều hành mọi hoạt động của nhà
trường. Đồn thanh niên là tổ chức chính trị - xã hội mang tính quần chúng, rộng lớn của
cán bộ, giáo viên trẻ và học sinh của nhà trường thực hiện các hoạt động giáo dục hướng
tới đối tượng là học sinh. Vì thế, việc giáo dục tồn diện cho học sinh về các kĩ năng sống
trong đó giáo dục cho học sinh chung tay bảo vệ môi trường chống rác thải nhựa sử dụng

một lần là một điều tất yếu.
1.2. Đồn thanh niên trong nhà trường là tổ chức chính trị – xã hội của thanh niên,
đóng vai trị quan trọng giúp nhà trường thực hiện mục tiêu, nguyên lý giáo dục
Trong hệ thống cơ cấu tổ chức của nhà trường hiện nay, Ðồn TNCS Hồ Chí Minh
là tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn nhất của cán bộ, giáo viên trẻ và học sinh, giữ vị trí,
vai trò rất quan trọng trong định hướng, tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức cho
thanh niên.
Ðoàn là tổ chức chính trị, là lực lượng giáo dục, đảm bảo quyền lợi làm chủ tập thể
của quần chúng trong mọi hoạt động của thanh niên, làm nhiệm vụ giáo dục thanh niên và
là một thành viên không thể thiếu trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng.
Ðồn là lực lượng giáo dục trực tiếp, lãnh đạo chính trị, tư tưởng tập thể đoàn viên
thanh niên, là nhân tố cơ bản của q trình tự giáo dục. Khơng những thế, Ðồn cịn là
cầu nối giữa chi bộ Ðảng với quần chúng trẻ tuổi.
Thơng qua các chương trình hành động thiết thực của mình, Ðồn vận động thanh
niên thực hiện tốt nhiệm vụ học tập và rèn luyện, tu dưỡng đạo đức bản thân.
2. Cơ sở thực tiễn
2.1.Thực trạng về vấn đề vệ sinh học đường và rác thải nhựa sử dụng một lần trong
trường THPT
a. Thực trạng về vấn đề rác thải trong trường THPT

6


Trong các mơi trường của học đường thì gồm các loại rác chủ yếu sau đây: rác thải
nhựa gồm túi ni lông, chai nhựa, sử dụng một lần, các loại túi nhựa để đựng xôi, cơm hộp,
các loại ống hút, các vỏ bút bi, các loại hộp đựng bút…
Rác bằng gỗ như bàn ghế hỏng, rác bằng sắt, thép, xi măng, bê tơng từ các cơng
trình bị hư hỏng.
Rác là các lá cây, cỏ cây trong nhà trường trong qua trình lao động dọn vệ sinh của
học sinh.

Rác là giấy loại do các em học sinh không sử dụng để lại.
Rác thải từ các khu vực các nhà vệ sinh trong nhà trường.
Lâu nay việc sử dụng và xử lý rác thải trong trường THPT nhiều lúc còn xem nhẹ,
gần như rác thải tập trung từ các lớp và đến để chung vào một hố rác không xử lý hoặc
khi quá đầy mới xử lý; khi xử lý thì cũng mang tính giải pháp tức thời chứ chưa tập trung
xử lý triệt để, chính vì vậy mà hố rác lâu ngày bẩn thỉu, gây ô nhiễm môi trường khiến
việc học các em bị ảnh hưởng thêm nữa là ý thức của học sinh cũng chưa tốt, nhà trường
và đoàn trường cũng chưa có các chế tài hợp lý để quản lý và giáo dục học sinh một cách
triệt để.
b. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng rác thải như hiện nay
+) Những lợi ích do túi ni lơng mang lại
Người sản xuất túi ni lơng đầu tiên là nhà hóa học Anh Alexander Parkes phát minh
từ 150 năm trước đây. Ngay sau đó, người tiêu dùng trên tồn thế giới nhanh chóng nhận
ra đó là phương thức đóng gói hàng hố phổ biến nhất. Túi nillon giá rẻ hơn, mỏng nhẹ và
bền dai hơn túi giấy là những ưu điểm dễ nhận thấy của chúng giá rẻ hơn, khiến chúng ta
có thể mua được số lượng lớn với chi phí thấp cộng thêm với sự tiện lợi . Chính vì vậy
trong tiềm thức của con người chưa muốn từ bỏ chúng.
Túi ni lơng có độ bền cao hơn so với túi giấy, có thể chống thấm, dễ dàng vận
chuyển, nhất là trong trời mưa.
Túi ni lông được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, với nhiều người sử dụng
chúng như lót thùng đựng rác hoặc để đóng gói và lưu trữ các đồ dùng linh tinh.
+ ) Hậu quả của việc sử dụng túi ni lông và rác thải nhựa quá nhiều và bừa bãi

7


Để một túi ni lông phân hủy tự nhiên phải mất từ 200 – 500 năm, nghĩa là kể từ khi
phát minh ra đến giờ chưa có túi ni lơng nào được phân hủy tự nhiên. Còn nếu chúng ta
đốt túi ni lơng và rác thải nhựa một lần thì sẽ tạo ra khí độc dioxin là chất độc màu da cam
mà hậu quả của nó thì tất cả chúng ta đều đã biết.

Với số lượng túi ni lông thải ra mơi trường hằng năm cực lớn như vậy thì trái đất của
chúng ta đang dần dần biến thành một núi rác, các dịng sơng đặc biệt là các đại dương
đang phải gánh chịu hậu quả của hàng trăm tấn rác thải nhựa trong đó có túi ni lơng đã
gây ra rất nhiều cái chết cho những động vật quý hiếm như : cá voi, rùa biển, hải cẩu…
Việc thải ra môi trường rác thải lâu phân hủy đã làm cho môi trường ô nhiễm, sinh
bệnh tật, gây mất mỹ quan đơ thị, chi phí để xử lý rác thải cực lớn đã làm giảm đi sự tăng
trưởng kinh tế của tất cả các quốc gia trong đó có Việt Nam.
2.2. Những khó khăn khách quan trong q trình thực hiện ý tưởng
Hiện nay, rác thải và rác thải nhựa sử dụng một lần thải ra hàng ngày với số lượng
rất lớn.
Các túi ni lông, các sản phẩm bằng nhựa đang được bán tràn lan trong các siêu thị
các chợ đầu mối.
Ý thức của người tiêu dùng còn chưa chủ động trong việc thay thế các túi ni lông,
rác thải nhựa sử dụng một lần.
Các sản phẩm thay thế rác thải nhựa sử dụng một lần gần như khơng có hoặc nếu có
thì q đắt do đó nhiều người tiêu dùng còn e ngại.
Các ưu điểm của những sản phẩm thay thế cho các sản phẩm nhựa chưa thể vượt qua
được sản phẩm nhựa sử dụng một lần nên người tiêu dùng vẫn đang thích dùng sản phẩm
nhựa sử dụng một lần.
Chưa có giải pháp cụ thể cho người tiêu dùng khi sử dụng rác thải nhựa sử dụng một
lần.

Chương 2. Các giải pháp cần thiết về vấn đề vệ sinh học đường và rác thải nhựa sử
dụng một lần trong trường THPT.

8


Hiện nay ô nhiễm môi trường đang là một vấn đề nhức nhối của toàn xã hội đặc biệt
là rác thải nhựa sử dụng một lần. Với tình trạng bùng nổ rác thải đang diễn ra, việc chúng

ta cấm ngay rác thải nhựa sử dụng một lần là gần như khơng thể. Trên thế giới nói chung
cũng như Việt Nam nói riêng đã thực hiện rất nhiều biện pháp để hạn chế sử dụng rác thải
nhựa như: tuyên truyền, vận động; giao cho các tổ chức ra quân rầm rộ; từ cấp trung ương
đến địa phương tổ chức rất nhiều hội thảo, cuộc họp để bàn về vấn đề này tuy nhiên mức
độ ơ nhiễm cũng khơng có sự cải thiện đáng kể nào. Nhưng tất cả chỉ như muối bỏ bể và
đang gần như bất lực trong việc ngăn chặn rác thải nhựa ngày càng nhiều.
Trước khi có các phương án thay thế rác thải nhựa sử dụng một lần thì chúng ta phải
giải quyết hậu quả do việc sử dụng rác thải nhựa sử dụng một lần quá nhiều bằng cách
phải thu hồi toàn bộ tập trung về một chỗ và xử lý khoa học để đảm bảo khơng ảnh hưởng
mơi trường trước đã. Chính vì vậy trước mắt chúng ta cần thực hiện một số giải pháp sau:
2.1 Công tác tuyên truyền, giáo dục
Đây là một nội dung rất quan trọng trong chương trình dạy học. Cụ thể như giáo dục
ý thức giữ gìn vệ sinh chung, tính tổ chức, tính ngun tắc, tinh thần phê bình và tự phê
bình, hình thành nên những phong cách hoạt động có xu hướng xã hội; giáo dục kỷ luật
học sinh, giữ gìn nền nếp, ý thức bảo vệ mơi trường trong trường học, trong sinh hoạt cá
nhân; đấu tranh chống xả rác bừa bãi trong lớp, trong trường; nghiêm túc thực hiện các
nội quy, quy định của nhà trường về vệ sinh môi trường. Giáo dục ý thức xây dựng mơi
trường nhà trường “Xanh –Sạch – Đẹp, khơng có ma túy”,... rèn luyện tính kỉ luật, ý thức
tự giác có trách nhiệm với cộng đồng và mọi người xung quanh…; giáo dục tính tích cực
xã hội, các phẩm chất của con người mới đáp ứng yêu cầu công cuộc cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước. Cơng tác tun truyền ý thức trách nhiệm của học sinh trong việc
bảo vệ môi trường, không dùng rác thải nhựa bằng nhiều hình thức như:
Trước hết để giáo dục học sinh thì mỗi thầy cơ giáo phải tự mình thực hiện trước để
học sinh thấy rằng các thầy cô đã làm được thì mình cũng phải làm. Nêu gương người tốt,
việc tốt trong nhà trường.
Tổ chức các chương trình bằng nhiều hình thức như viết bài, làm vi deo về bảo vệ
môi trường, sân khấu hóa.

9

Kiểm tra, nhắc nhở thường xuyên về ý thức bảo vệ môi trường của học sinh.
Vận động học sinh tuyên truyền tác hại của rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa sử dụng
một lần cho gia đình và xung quanh khu vực nơi mình cư trú.
Tổ chức cuộc thi tái chế rác thải nhựa sử dụng một lần, có tổng kết đánh giá.
2.2 Xây dựng các kế hoạch, các nội quy, quy định đưa vào tiêu chí thi đua của đồn
trường
Vào tuần học chính trị đầu năm chúng tơi đã soạn thảo các nội quy, quy định về
việc sử dụng nhà vệ sinh của học sinh đưa vào quy chế thi đua để đánh giá và xếp loại thi
đua hằng năm.
NỘI QUY NHÀ VỆ SINH
I. YÊU CẦU
1. Học sinh nam đi ở nhà vệ sinh nam, học sinh nữ đi ở nhà vệ sinh nữ.
2. Phải bỏ dép cá nhân ở phía ngồi và đi dép dành riêng cho nhà vệ sinh khi vào trong
nhà vệ sinh.
3. Sau khi ra khỏi nhà vệ sinh phải bỏ dép vào giỏ.
4. Đi tiểu, đi đại tiện đúng nơi quy định, xả nước sạnh sẽ sau khi đi xong.
5. Bỏ giấy vào giỏ đúng nơi quy định.
6. Trước khi ra khỏi nhà vệ sinh phải kiểm tra lại nhà vệ sinh trong trường hợp chưa sạnh
phải tự vệ sinh bồn cầu mình sử dụng. Trong trường hợp hết nước phải tự mình ra ngoài
bể nước múc nước dội sạch sẽ.
7. Rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh xong.
8. Lớp trực tuần thường xuyên kiểm tra làm vệ sinh sạch sẽ trước khi vào học và sau khi
ra về. Bàn giao cho giám thị các ngày trong tuần
II. NGHIÊM CẤM
1.Không xả rác, xả nước bừa bãi, làm bẩn khu vực vệ sinh.
2. Không được dẫm chân lên bồn cầu.
3. Không được phá hoại tài sản trong nhà vệ sinh, Không viết, vẽ bậy trên tường.
Vào các tiết sinh hoạt 15 phút đầu buổi đoàn trường chuẩn bị các nội dung tuyên truyền
gửi về cho các lớp các chi đoàn trong việc xử lý rác thải và phân loại rác thải.

10


PHÂN LOẠI RÁC THẢI TRONG LỚP HỌC
1. Mỗi lớp chuẩn bị ba giỏ đựng rác
Một giỏ đựng các loại rác bằng nhựa và các vật dụng có thể tái chế được như chai
nước, bút thước gãy, các đồ dùng bằng sắt, giấy loại…
Một giỏ đựng lá, cây gỗ, các loại rác hữu cơ phân hủy được
Một giỏ đựng các loại rác còn lại
2. Yêu cầu sau tiết sinh hoạt 15 phút và sau mỗi buổi học trực nhật của lớp mang xuống
nhà phân loại rác để đúng nơi quy định.
3. Đoàn trường sẽ kiểm tra và đưa vào trừ điểm thi đua của lớp nào không thực hiện đúng
yêu cầu.

Các kế hoạch cụ thể như: Kế hoạch năm học, kế hoạch tổ chức chuyên đề về bảo vệ
môi trường biển, kế hoạch về làm các vi deo bảo vệ môi trường
Xây dựng nội quy học sinh,nội quy lớp học, các quy định về vệ sinh, trực nhật…
2.3 Xây dựng mô hình khơng có rác thải và rác thải nhựa sử dụng một lần tại các chi
đoàn kiểu mẫu 10A1, 10A9, 11A2, 11A9, 12A2, 12C3

11


Giao cho bí thư, lớp trưởng lập kế hoạch chi tiết cụ thể các việc sẽ làm hàng ngày,
hàng tuần trong việc vệ sinh phòng học, vệ sinh các khu vực được phân cơng, trình kế
hoạch cho đồn trường duyệt.
Đồn trường kiểm tra đánh giá vào cuối tuần kiểm, xem xét những vướng mắc để
hoàn thiện các ý tưởng sau đó phát động tồn trường thực hiện ý tưởng.
2.4 Xử lý rác thải trong nhà trường

Đối với rác có thể tái chế đoàn trường thu gom lại bán lấy tiền gây quỹ cho học sinh
nghèo vươn lên trong học tập.
Đối với rác thải hữu cơ nhà trường đã xây dựng một khu vực riêng để ủ rác hữu cơ
thành phân vi sinh dùng để bón cho hệ thống cây trong nhà trường.
Đối với các loại rác cịn lại thì th người chở đến nơi quy định để thu gom và xử lý
đúng nơi quy định.
2.5 Thay thế dần các sản phẩm bằng nhựa đối với các vật dụng trong lớp
Xây dựng kế hoạch các sản phẩm thay thế đồ nhựa như túi vải để đựng giày thể dục
cũng như để đựng một số vật dụng khác; không sử dụng chai nhựa mà thay thế dần bằng
các chai nước cá nhân, chai thủy tinh; cốc uống bằng nhựa thay thế bằng các cốc uống
nước bằng inox; chậu rửa tay, chậu giặt khăn lau bảng thay bằng các chậu bằng nhôm; giá
để các dụng cụ làm bằng gỗ hoặc bằng nhôm. Tuy nhiên việc thay thế này phải phù hợp
tránh gây lãng phí.
Đồn trường tun truyền vận động các lớp việc thay thế các sản phẩm nhựa trong
lớp bằng các vật liệu thân thiện với mơi trường.
2.6 Thành lập các đội tình nguyện viên đi tuyên truyền vận động từng khu vực theo kế
hoạch xây dựng trước ở trong nhà trường và trên các địa bàn dân cư
Đoàn trường xây dựng câu lạc bộ “Thiện Nguyện Xanh” cùng với hai nhóm tình
nguyện của đoàn trường thường xuyên ra quân nhặt các loại rác và rác thải nhựa xung
quanh khu vực trường học và dọc các tuyến đường gần địa bàn trường đóng như: đường
Lý Tự Trọng, đường Lý Nhật Quang, các tuyến đường đê dọc bờ sông cày… Tham gia
câu lạc bộ ve chai nghĩa tình cũng giúp chúng ta gom rác thải nhựa sử dụng một lần để

12


tập trung về một nơi xử lý góp phần chung tay bảo vệ môi trường, không để rác thải nhựa
trở thành hiểm họa của nhân loại.
2.7 Giáo dục ý thức cho học sinh thông qua các buổi chuyên đề, ngoại khóa
Trong các buổi sinh hoạt chuyên đề ngoại khóa của nhà trường, đồn trường ln

qn triệt học sinh trong việc phải tự ý thức giữ gìn vệ sinh chung; sau khi kết thúc ngoại
khóa mỗi học sinh sau khi ra về phải tự nhặt rác xung quanh khu vực mình ngồi.
Nhà trường chủ động xây dựng chương trình kĩ năng sống và đưa vào giờ học
chính khóa trong đó giáo dục học sinh giữ gìn vệ sinh chung và bảo vệ môi trường là
nhiệm vụ được đặt lên hàng đầu. Lồng ghép vào nội dung dạy học của môn giáo dục công
dân các vấn đề lien quan đến bảo vệ môi trường.
Tập huấn cho các câu lạc bộ, tổ đội nhóm tình nguyện để về các vùng khu dân cư
đang có trình độ dân trí thấp để tun truyền, vận động chống rác thải nhựa sử dụng một
lần với phương châm 1 tuyên truyền viên phải đào tạo được 10 tun truyền viên mới để
nhân rộng mơ hình.
Đầu năm học 2019-2020, nhà trường đã quyết liệt chỉ đạo đoàn trường giáo dục học
sinh không mang rác thải nhựa sử dụng một lần đến trường, quan trọng hơn là giáo dục
học sinh về ý thức hạn và dần dần tiến tới nói khơng với rác thải nhựa sử dụng một lần.
2.8 công tác phối hợp với các tổ chức khác trong và ngoài nhà trường
Thực hiện chỉ đạo của Đảng ủy, BGH nhà trường, đoàn trường đã tuyên truyền, vận
động học sinh không mang rác thải nhựa đến trường quán triệt đến các giáo viên chủ
nhiệm để thường xuyên nhắc nhở học sinh. Thường xuyên kết nối với đoàn các xã có học
sinh theo học để nắm bắt tình hình sinh hoạt của học sinh tại địa phương nơi cư trú.
Phối hợp chặt chẽ với hội cha, mẹ học sinh và các tổ chức trong nhà trường giáo dục
cho học sinh ý thức bảo vệ môi trường. Để công tác phối hợp với các tổ chức khác có
hiệu quả, chúng ta cần phải có sự vào cuộc của các cấp, các ngành, sự quan tâm chỉ đạo
của Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường và hơn hết cần sự chung tay của cả cộng đồng.

Chương 3. Tổ chức thực hiện

13


1. Xây dựng các kế hoạch
Đoàn trường chủ động xây dựng các kế hoạch cụ thể, hàng ngày, hàng tháng, hằng

năm trình Đảng ủy, BGH duyệt.
Sau khi các kế hoạch đã được duyệt, BCH đoàn trường họp triển khai kế hoạch và
công bố các kế hoạch, các quy định cho toàn thể giáo viên chủ nhiệm và học sinh được
biết.
Việc xây dựng các kế hoạch, các quy chế này có sự góp ý và đồng thuận của giáo
viên chủ nhiệm thông qua tại hội nghị giáo viên chủ nhiệm đầu năm học.
Phân công nhiệm vụ cụ thể cho các đồng chí trong Ban chấp hành đồn trường để
việc quản lý, chỉ đạo được hiệu quả hơn.
2.Tổ chức thực hiện
2.1. Về chỉ đạo thực hiện
Ban chấp hành Đoàn trường cần tham mưu cho Đảng ủy, Ban giám hiệu nhà trường
trực tiếp phân cơng Phó Hiệu trưởng phụ trách hoạt động đồn thể thường xuyên theo dõi,
kiểm tra, giám sát và chỉ đạo các nội dung mà đoàn trường đã xây dựng.
Khi xây dựng kế hoạch từng hoạt động cụ thể, tùy thuộc vào tình hình, Hiệu trưởng
hoặc Phó Hiệu trưởng phụ trách mảng đoàn thể cần ra quyết định thành lập Ban tổ chức,
ban kiểm tra, ban quản lý… (ví dụ: Ban quản lý nhà vệ sinh, ban kiểm tra nề nếp, vệ sinh
trường học và phân công cụ thể trách nhiệm:
+ Hiệu trưởng hoặc Phó Hiệu trưởng làm trưởng ban: phụ trách chung
+ Bí thư Đồn trường: xây dựng kế hoạch, trực tiếp điều hành và báo cáo tình
hình kịp thời cho Đảng ủy, BGH nhà trường.
+ Các UV BCH Đồn trường: phụ trách các cơng việc được phân cơng.
2.2. Thực hiện nghiêm túc kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của các lớp
theo các kế hoạch đã được duyệt
Ban Chấp hành Đoàn trường cần tham mưu với Đảng ủy, Ban Giám hiệu để đưa vấn
đề vệ sinh học đường và nói khơng với rác thải nhựa sử dụng một lần vào tiêu chí đánh
giá thi đua của học sinh. Cuối năm và cuối mỗi học kì đều có những đánh giá, tổng kết
nhằm rút kinh nghiệm cho những thời gian tiếp theo.
Ban Giám hiệu cần kiểm tra công tác tổ chức, thực hiện của các tổ chức, đoàn thể để
kịp thời uốn nắn, điều chỉnh, hướng dẫn, định hướng cho các tập thể, cá nhân tổ chức hoạt
động đúng hướng đảm bảo vì một mục tiêu chung.

14


Trong q trình thực hiện, Ban Chấp hành Đồn trường cần phát huy tốt vai trò hạt
nhân của đội ngũ cán bộ, giáo viên là cán bộ đoàn, đội ngũ cán bộ lớp tại các lớp trong
nhà trường. Lực lượng này phải là hạt nhân nòng cốt trong các hoạt động của Đoàn thanh
niên trong việc đảm bảo vệ sinh mơi trường sạch sẽ và là lực lượng chính trong việc tuyên
truyền chống rác thải nhựa sử dụng một lần.
Kiểm tra kết quả của mỗi hoạt động. Đặc biệt, đánh giá mức độ phản ứng của dư
luận học sinh và giáo viên để có những điều chỉnh phù hợp.
KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM TRÊN CÁC CHI ĐOÀN KIỂU MẪU

ĐƠN VỊ RÁC THẢI TRÊN MỘT BUỔI HỌC
(Được kiểm tra tại thời điểm học sinh làm trực nhật xong)
TRƯỚC KHI TRIỄN
SAU KHI TRIỄN KHAI KẾ GHI
TT
LỚP
KHAI KẾ HOẠCH
HOẠCH
CHÚ
PHÂN LOẠI RÁC
gần 1 giỏ rác đầy gồm Cịn 10% là rác khơng tái sử
1
10A1
đủ các loại rác
dụng được
gần 1 giỏ rác đầy gồm Còn 15% là rác không tái sử
2

10A9
đủ các loại rác
dụng được
gần 1 giỏ rác đầy gồm Cịn 20% là rác khơng tái sử
3
11A2
đủ các loại rác
dụng được
gần 1 giỏ rác đầy gồm Cịn 12% là rác khơng tái sử
4
11A9
đủ các loại rác
dụng được
gần 1 giỏ rác đầy gồm Còn 18% là rác không tái sử
5
12A2
đủ các loại rác
dụng được
gần 1 giỏ rác đầy gồm Cịn 12% là rác khơng tái sử
6
12C3
đủ các loại rác
dụng được
Số lượng rác thải khơng
Tồn
dùng được chiếm 25% số
7
3-4 bì rác to
trường
rác ban đầu khi chưa triễn

khai kế hoạch
Như vậy sau một tuần học, tại một trường THPT chỉ có khoảng 5-7 bì rác thải
khơng tái sử dụng được phải cho thu gom để xử lý.

15


PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại đang dẫn dắt xã hội loài người dần
bước sang một kỉ nguyên mới, kỉ nguyên của kinh tế tri thức, trong bối cảnh đó, giáo dục
đóng một vai trị quan trọng đặc biệt. Nghị quyết 29 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung
ương Đảng khóa XI đã chỉ rõ: “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp
của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu
tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội” và Nghị quyết
cũng xác định “Phát triển giáo dục và đào tạo là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát
triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với
thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”.
Hiện nay, đất nước đang trên đà phát triển mạnh mẽ, công cuộc Đổi mới đang thu
được những thành quả to lớn, quá trình hội nhập quốc tế đang được đẩy mạnh. Trong bối
cảnh đó, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội, ngành giáo dục cũng đang
tiếp tục có những bước tiến mạnh mẽ nhằm đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Để đạt
được mục tiêu đó, địi hỏi sự chung tay góp sức của cả hệ thống chính trị. Việc kết hợp và
phát huy sức mạnh của các nguồn lực sẽ quyết định sự thành bại của công cuộc đổi mới
giáo dục.
Là một giáo viên đã có nhiều năm gắn bó với cơng tác Đồn và phong trào thanh
niên, tôi nhận thấy việc đảm bảo vệ sinh học đường luôn luôn sạch sẽ, giúp học sinh phát
huy khả năng học tập, toàn tâm phát triển năng lực của bản thân, nhà trường hiện thực hóa
được mục tiêu vì một ngôi trường xanh sạch đẹp. Điều này xuất phát từ chính đặc điểm

hoạt động của tổ chức Đồn. Vì vậy, được sự quan tâm động viên và ủng hộ của Đảng ủy,
Ban Giám hiệu cùng tập thể sư phạm, từ năm học 2018 – 2019, tôi đã cùng Ban Chấp
hành Đồn trường bắt đầu triển khai ý tưởng, sau đó bắt đầu phát triển và áp dụng rộng
rãi biện pháp này trong năm học 2019 – 2020 và cho đến nay đã gặt hái được nhiều thành
quả đáng khích lệ.
Trước hết, với học sinh, là đối tượng chịu tác động trực tiếp của các hoạt động giáo
dục trong nhà trường, trong thời gian qua đã góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm giữ
gìn vệ sinh học đường và nói không với rác thải nhựa sử dụng một lần. Quan trọng hơn,
giúp các em tự tin và phát triển tốt các kĩ năng mềm và năng lực cá nhân – những phẩm
chất quan trọng của công dân trong thời đại mới. Nhiều em sau khi tham gia các hoạt

16


động về bảo vệ môi trường đã trưởng thành hơn, tự tin hơn, có ý thức và trách nhiệm hơn
về các vấn đề chung của cộng đồng.
Đối với Đoàn thanh niên: Hoạt động của tổ chức Đồn đã khơng cịn đơn thuần
mang tính chất “bề nổi” nữa mà đã mang tính thiết thực, hiệu quả hơn. Thực tế qua triển
khai cho thấy, việc tổ chức các hoạt động về công tác vệ sinh học đường và tuyên truyền
cho học sinh nói khơng với rác thải nhựa sử dụng một lần đã cho đồn có màu sắc riêng,
mang tính chất của “Đoàn thanh niên trường học”. Đoàn trở thành yếu tố quan trọng góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện. Vai trị, vị thế và uy tín của tổ chức Đoàn
trong nhà trường và địa phương ngày càng được khẳng định. Năm học 2018 – 2019, Đoàn
trường vinh dự được Trung ương Đồn trao tặng bằng khen.
Về phía Nhà trường: Chất lượng giáo dục của nhà trường ngày càng đi lên và được
khẳng định, trường lớp sạch sẽ, gọn gang, các khu vực vệ sinh công cộng luôn luôn sạch
sẽ làm cho học sinh cũng như phụ huynh cảm thấy phấn khởi vì một mơi trường giáo dục
xanh sạch đẹp. Có thể nói vấn đề vệ sinh học đường và nói khơng với rác thải nhựa sử
dụng một lần, tại đơn vị tôi đang công tác là một trong những đơn vị dẫn đầu của cả tỉnh.
Việc nâng cao hiệu quả trong phối hợp giữa Đoàn thanh niên và các tổ chức trong và

ngoài nhà trường đã được Đoàn các cấp ghi nhận và xem đây là mơ hình cần được nhân
rộng triển khai. Từ những thành công ban đầu đó, một số đơn vị cũng đã áp dụng biện
pháp này vào trong thực tiễn hoạt động và đã gặt hái được những thành công nhất định.
2. Kiến nghị
2.1. Đối với Sở Giáo dục – Đào tạo và Tỉnh đồn Hà Tĩnh.
Tiếp tục duy trì cơ chế phối hợp như đã thực hiện trong những năm qua, đồng thời,
ngoài các hoạt động mang tính giáo dục hai ngành cần tăng cường thêm các hoạt động rèn
luyện kĩ năng sống, ý thức trách nhiệm trong các hoạt động vì cộng đồng cho học sinh
THPT.
Trong việc triển khai một số hoạt động về việc chung tay bảo vệ môi trường và nói
khơng với rác thải nhựa sử dụng một lần cần khuyến khích sự tham gia tích cực của đội
ngũ cán bộ Đoàn trường học. Thực tế, trong thời gian qua, một số hoạt động giáo dục kĩ
năng mềm như các hoạt động ra quân bảo vệ môi trường biển, các hoạt động tình nguyện
tại các vùng lũ, lụt … có sự vào cuộc nhịp nhàng của nhà trường, tổ chức Đồn và các tổ
chức trong nhà trường đã góp cơng lớn trong sự thành công của các hoạt động này.

17


2.2. Đối với các đơn vị trường THPT
Công tác phối hợp giữa Đoàn thanh niên và các tổ chức trong nhà trường, triển khai
các hoạt động về giáo dục ý thức cho học sinh về vệ sinh học đường cần được xem là một
nội dung quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ năm học và đưa vào tiêu chí thi đua cụ thể.
Tạo điều kiện tốt nhất về cơ sở vật chất, lập kế hoạch và phổ biến rộng rãi cho toàn
thể cán bộ giáo viên và học sinh nhà trường kế hoạch phối hợp hoạt động cùng nhau giáo
dục cho học sinh tinh thần tự giác và ý thức trách nhiệm hơn trong việc giải quyết vấn đề
vệ sinh học đường.
Động viên, khen thưởng kịp thời các tập thể và cá nhân có nhiều đóng góp tích cực
và sáng tạo trong triển khai các mặt phối hợp công tác.
Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ của tôi qua q trình xây dựng và chỉ đạo đồn

trường trong việc giáo dục ý thức cho học sinh về vấn đề vệ sinh học đường và nói khơng
với rác thải nhựa sử dụng một lần trong trường THPT. Trong quá trình thực hiện đề tài
chắc chắn sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót. Vì vậy, tơi rất mong nhận được nhiều ý kiến
đóng góp của các thầy cơ giáo xét sáng kiến kinh nghiệm của sở GD và ĐT để sáng kiến
kinh nghiệm được hồn thiện hơn.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

18


TÀI LIỆU THAM KHÁO
1. Công văn 1622/BGDĐT-KHCNMT của bộ giáo dục đào tạo năm 2017 về kế
hoạch bảo vệ môi trường.
2. Cơng văn 3857/BGDĐT-GDTrH năm 2017 về tích hợp nội dung bảo vệ môi
trường các môn học cấp THCS, THPT.
3. “Tri thức và kĩ năng bảo vệ môi trường, xây dựng hành tinh xanh”, DUY CHINH
và HỒNG VÂN (BIÊN DỊCH), nhà xuất bản VĂN HĨA – THƠNG TIN
4. Các văn bản chỉ đạo nhiệm vụ năm học của Sở GD&ĐT Hà Tĩnh
5. Chương trình cơng tác Đồn và phong trào thanh niên trường học tỉnh Hà Tĩnh
6. Nghị quyết 29, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 8, khóa XI.
7. Tài liệu Đồn trường học tỉnh Hà Tĩnh năm học 2018 – 2019
8. Điều lệ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
9. Thơng tư số 12/2011/QĐ-BGD&ĐT ngày 28/3/2011 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT
về việc ban hành Điều lệ trường trung học.
10. Kế hoạch hoạt động của nhà trường, kế hoạch hoạt động của đồn trường.
11. Các nguồn thơng tin khai thác từ mạng Internet

19

MỘT SỐ HÌNH ẢNH HOẠT ĐỘNG CỦA ĐỒN THANH NIÊN TRONG VIỆC
TUYÊN TRUYỀN GIÁO DỤC HỌC SINH VỀ VỆ SINH HỌC ĐƯỜNG VÀ NĨI
KHƠNG VỚI RÁC THẢI NHỰA SỬ DỤNG MỘT LẦN

Đồn trường phổ biến kế hoạch, các chương trình hành động cho đội ngũ bí thư lớp
trưởng các chi đoàn

20


Ra quân làm tổng vệ sinh môi trường tại trường học và chăm sóc bồn hoa cây cảnh
của nhà trường vào ngày thứ 7 hàng tuần

Phối hợp với Đoàn xã, thị trấn thu gom ve chai gây quỹ cho người nghèo chung tay
thu gom rác thải nhựa sử dụng một lần

21


22


23


Tổ chức các chuyên đề tuyên truyền chống rác thải nhựa sử dụng một lần tại
một trường THPT

24

Các sản phẩm sinh học thân thiện với mơi trường

Tồn cảnh nhà vệ sinh của học sinh sau khi tan trường rất gọn gang và sạch sẽ

25