Quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường THCS huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.81 MB, 140 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGÔ THỊ THANH HUỆ
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG THCS
HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THÁI NGUYÊN, 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
NGÔ THỊ THANH HUỆ
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG THCS
HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Người hướng dẫn khoa học: TS. Vũ Lan Hương
THÁI NGUN, 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Cơng nghệ thông tin – ĐHTN
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu do tơi thực hiện và hồn tồn
chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Các số liệu và kết luận nghiên cứu trình bày trong luận văn chưa được
cơng bố ở các đề tài nghiên cứu khác.
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2019
Tác giả
Ngơ Thị Thanh Huệ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
LỜI CẢM ƠN
Trước tiên, tác giả bản luận văn này xin được bày tỏ lịng biết ơn tới
các thầy, cơ giáo đã tham gia giảng dạy lớp cao học chuyên ngành Quản lý
Giáo dục khóa 25A - Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã tận tình
truyền đạt những tri thức quý báu, dìu dắt giúp đỡ chúng tơi hồn thành tốt
nhiệm vụ của khóa học và luận văn. Đặc biệt, tác giả bản luận văn xin được
cảm ơn chân thành tới thầy giáo - người hướng dẫn khoa học, TS. Vũ Lan
Hương đã tận tình giúp đỡ tơi trong suốt q trình nghiên cứu để luận văn
này được hồn thành.
Tơi cũng xin bày tỏ lịng biết ơn tới các đồng chí trong Ban Giám
hiệu, các Phịng ban chức năng, cán bộ, giảng viên, sinh viên các trường: Đại
học Sư phạm Thái Ngun, đã nhiệt tình đóng góp ý kiến cho công tác khảo
sát và thực nghiệm của tôi. Tôi xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, gia đình,
người thân đã động viên, giúp đỡ tơi trong suốt q trình học tập, hồn thành
nhiệm vụ khố học và luận văn tốt nghiệp này.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2019
Tác giả
Ngơ Thị Thanh Huệ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................. vi
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ................................................................. 2
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu...................................................................... 3
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4
8. Cấu trúc của luận văn ...................................................................................... 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM
TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO
ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở TRƯỜNG THCS ............... 6
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................... 6
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài ....................................................................... 6
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước........................................................................ 8
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 11
1.2.1. Kiểm tra, đánh giá ................................................................................... 11
1.2.3. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh; .................................... 13
1.2.4. Quản lý kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 14
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
1.3. Hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực ở trường trung học cơ sở ......................................... 15
1.3.1. Vị trí, vai trò của kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực trong quá trình dạy học ........................... 15
1.3.2. Nguyên tắc, đặc điểm kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực .......................................................... 16
1.3.3. Mục đích kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 19
1.3.4. Nội dung kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 19
1.3.5. Phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo
định hướng phát triển năng lực .......................................................................... 22
1.3.6. Quy trình tiến hành kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 24
1.4. Quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực ở trường trung học cơ sở ......................... 25
1.4.1. Lập kế hoạch kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo
định hướng phát triển năng lực .......................................................................... 25
1.4.2. Tổ chức thực hiện kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 27
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 28
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ................................................... 28
1.4.5. Phối hợp giữa các lực lượng trong quản lý hoạt động KT, ĐG kết
quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ......................... 29
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết
quả học tập của HS theo định hướng phát triển năng lực ở trường THCS ....... 30
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
1.5.1. Quy định pháp lý về KT, ĐG kết quả học tập của HS theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 30
1.5.2. Nhận thức, trình độ năng lực và phẩm chất của CBQL nhà trường........ 31
1.5.3. Nhận thức, năng lực, trình độ chun mơn, nghiệp vụ của đội ngũ
giáo viên............................................................................................................. 31
1.5.4. Về chất lượng học sinh ............................................................................ 32
1.5.5. Hệ thống cơ sở vật chất, thiết bị, tài chính .............................................. 32
1.5.6. Ứng dụng CNTT trong KT, ĐG kết quả học tập của HS theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 33
1.5.7. Sự phối hợp của các đơn vị trong KT, ĐG kết quả học tập của HS
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 33
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .................................................................................. 34
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH
HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC CƠ SỞ HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN ............................ 35
2.1. Khái quát về tình hình kinh tế, xã hội và giáo dục THCS huyện Đại
Từ, tỉnh Thái Nguyên ........................................................................................ 35
2.1.1. Đặc điểm địa lý, kinh tế - xã hội huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ........ 35
2.1.2. Tình hình giáo dục ở các trường trung học cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh
Thái Nguyên ...................................................................................................... 36
2.2. Khái quát hoạt động khảo sát ..................................................................... 38
2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 38
2.2.2. Nội dung khảo sát .................................................................................... 39
2.2.3. Khách thể khảo sát ................................................................................... 39
2.2.4. Cách thức xử lý kết quả khảo sát ............................................................. 39
2.3. Thực trạng hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực ở các trường trung học cơ sở huyện
Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên .................................................................................. 40
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Cơng nghệ thông tin – ĐHTN
2.3.1. Thực trạng nhận thức về kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực .......................................................... 40
2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ................................................... 42
2.3.3. Thực trạng nội dung kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 44
2.3.4. Thực trạng phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực .......................................................... 47
2.3.5. Thực trạng quy trình kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 51
2.4. Thực trạng quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường trung học cơ sở
huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ....................................................................... 54
2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường trung học
cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ............................................................. 54
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường trung học cơ sở
huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ....................................................................... 57
2.3.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện kiểm tra đánh giá kết quả học tập của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường trung học cơ sở
huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ....................................................................... 58
2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường
trung học cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ............................................. 61
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động kiểm tra đánh
giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các
trường trung học cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ................................. 63
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN
2.6. Đánh giá chung về quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học
tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường trung
học cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên ...................................................... 66
2.6.1. Kết quả đạt được ...................................................................................... 66
2.6.2. Một số hạn chế và nguyên nhân .............................................................. 67
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .................................................................................. 69
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG KIỂM TRA
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH THEO ĐỊNH
HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG
HỌC CƠ SỞ HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN ............................ 70
3.1. Các nguyên tắc thực hiện biện pháp ........................................................... 70
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu............................................................................. 70
3.1.2. m tra việc GV thực hiện KT, ĐG kết quả
học tập của HS theo theo chuẩn kiến thức,
kĩ năng từng mơn học theo chương trình.
Kiểm tra việc GV thực hiện nội dung KT,
ĐG kết quả học tập của HS theo định hướng
phát triển năng lực.
Kiểm tra sử dụng PP và hình thức KT, ĐG
kết quả học tập của HS theo định hướng
phát triển năng lực.
Kiểm tra, giám sát sổ điểm cứng và sổ điểm
điện tử của GV.
Xem xét đối chiếu hoạt động của GV với
mục tiêu chung của kiểm tra để có quyết
định phù hợp trong quản lý.
Ra quyết định điều chỉnh, bổ sung các nội
dung, quy định cần thiết để hoạt động đánh
giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực được diễn ra đạt kết quả.
Các ý kiến khác (đề nghị Thầy/cơ ghi cụ thể vào dịng dưới đây)
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Câu 10: Thầy (cô) đánh giá như thế nào về mức độ ảnh hưởng của các yếu
tố sau đến quản lý hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực ở nhà trường hiện nay?
Mức độ
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
Nội dung
Ảnh Ít ảnh
hưởng hưởng
Khơng
ảnh
hưởng
Quy định pháp lý về KT, ĐG kết quả học tập
của HS theo định hướng phát triển năng lực.
Nhận thức của Hiệu trưởng, GV về vị trí, vai
trị của hoạt động KT, ĐG kết quả học tập và
quản lý KT, ĐG kết quả học tập của HS học
theo hướng phát triển năng lực.
Năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ
CBQL, giáo viên.
Tinh thần, ý thức thái độ trong KT, ĐG của
học sinh.
Cơ sở vật chất, phương tiện và thiết bị phục
vụ hoạt động KT, ĐG kết quả học tập của
học sinh.
BGH nhà trường ln ủng hộ, động viên,
khuyến khích GV không ngừng nỗ lực thực
hiện KT, ĐG kết quả học tập của HS theo
định hướng phát triển năng lực.
CNTT được sử dụng trong KT, ĐG kết quả
học tập của HS theo định hướng phát triển
năng lực.
Sự phối hợp của các đơn vị trong KT, ĐG
kết quả học tập của HS theo định hướng phát
triển năng lực.
Các ý kiến khác (đề nghị Thầy/cơ ghi cụ thể vào dịng dưới đây)
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Câu 11: Thầy (cơ) có đề xuất gì để nâng cao chất lượng quản lý hoạt động
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ở nhà trường hiện nay?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Xin trân trọng cảm ơn thầy (cô)!
Phụ lục 02
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho học sinh các trường THCS huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên)
Các Em học sinh thân mến!
Để có cơ sở khoa học và thực tiễn đề xuất một số biện pháp quản lý
hoạt động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng
phát triển năng lực ở các trường trung học cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh Thái
Nguyên trong giai đoạn hiện nay và những năm tới. Các em vui lịng cho
biết ý kiến của mình về một số vấn đề sau. Đánh dấu (√) hoặc (X) vào ô mà
các em cho là phù hợp nhất.
Rất mong nhận được sự hợp tác của các em!
1- THÔNG TIN CHUNG
1. Họ và tên (có thể khơng ghi): ……………………………………..
2. Giới tính: Nam;
Nữ
3. Lớp:…………………………Trường…………………………………
2- NỘI DUNG
Câu 1: Các em đánh giá tầm quan trọng của đổi mới kiểm tra đánh giá kết
quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển năng lực hiện nay
như thế nào?
Quan trọng. Bình thường.
Khơng quan trọng.
Câu 2: Các em cho biết nội dung KT, ĐG kết quả học tập của GV hiện nay
đã phù hợp với năng lực của HS hay chưa?
Phù hợp;
Ít phù hợp
Khơng phù hợp
Câu 3: Các em đánh giá như thế nào về mức độ thực hiện phương pháp
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển
năng lực của giáo viên nhà trường hiện nay?
Đã thực hiện
NỘI DUNG
TT
1
Kiểm tra vấn đáp
2
Kiểm tra tự luận
3
Kiểm tra trắc nghiệm
4
Bình
Khơng
xun
thường
sử dụng
Kiểm tra kết hợp giữa tự luận và trắc
nghiệm khách quan
5
Quan sát
6
Thực hành
7
Thường
Các sản phẩm học tập của học sinh, bài
tập nghiên cứu.
Các ý kiến khác (đề nghị các em ghi cụ thể vào dòng dưới đây)
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Câu 4: Các em có đề xuất gì để nâng cao chất lượng quản lý hoạt động
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ở nhà trường hiện nay?
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
Xin trân trọng cảm ơn em!
Phụ lục 03
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN
(Dành cho CBQL, giáo viên các trường THCS huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên)
Để có cơ sở khoa học và thực tiễn đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt
động kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ở các trường trung học cơ sở huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Các
Thầy (cô) vui lịng cho biết ý kiến của mình về tính cần thiết, tính khả thi của
các biện pháp quản lý. Đánh dấu (√) hoặc (X) vào ô mà các Thầy (cô) cho là
phù hợp nhất.
Ý kiến của Thầy Cô chỉ phục vụ cho mục đích nghiên cứu khoa học,
khơng sử dụng vào mục đích nào khác.
Rất mong nhận được sự hợp tác của các Thầy Cơ!
Tính cần thiết
TT
Biện pháp quản lý
Rất
cần
thiết
Tổ chức nâng cao nhận thức
cho CBQL, giáo viên, học
sinh của trường THCS về tầm
1
quan trọng và vai trò của KT,
ĐG kết quả học tập của học
sinh theo định hướng phát
triển năng lực.
Triển khai kế hoạch KT, ĐG
kết quả học tập của học sinh
2
theo định hướng phát triển
năng lực học sinh khoa học,
tồn diện.
Cần
thiết
Tính khả thi
Khơng Rất
cần
khả
thiết
thi
Khả
thi
Khơng
khả
thi
Tính cần thiết
Biện pháp quản lý
TT
Rất
cần
thiết
Chỉ đạo bồi dưỡng chun
mơn, nghiệp vụ KT, ĐG kết
3
quả học tập của học sinh theo
định hướng phát triển năng
lực cho đội ngũ CBQL, giáo
viên nhà trường.
Đổi mới quy trình, nội dung,
phương pháp và hình thức
4
kiểm tra kết quả học tập của
học sinh theo định hướng
phát triển năng lực.
Ứng dụng công nghệ thông
5
tin trong KT, ĐG kết quả học
tập của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực.
Tăng cường kiểm tra, giám
sát hoạt động KT, ĐG kết quả
6
học tập của học sinh theo
định hướng phát triển năng
lực.
Xin trân trọng cảm ơn thầy (cơ)!
Cần
thiết
Tính khả thi
Khơng Rất
cần
khả
thiết
thi
Khả
thi
Không
khả
thi
