Tải bản đầy đủ (.pdf) (115 trang)

(Luận văn thạc sĩ) Tăng cường công tác quản lý chất lượng đào tạo chương trình đào tạo kỹ sư chất lượng cao - PFIEV tại Trường Đại học Xây dựng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (726.74 KB, 115 trang )

L I CAM ðOAN
Tác gi xin cam ñoan Lu n văn th c sĩ đ tài “Tăng cư ng cơng tác qu n lý ch t
lư ng ñào t o “Chương trình đào t o k sư ch t lư ng cao ! PFIEV” t i trư ng ð i
h*c Xây d/ng” là cơng trình nghiên c u c a b n thân tác gi . Các k&t qu nghiên c u
và các k&t lu n trong lu n văn là trung th(c, không sao chép t, b-t kỳ m/t ngu0n nào
và dư3i b-t kỳ hình th c nào. Vi5c tham kh o các ngu0n tài li5u ñã ñư7c th(c hi5n
trích d9n và ghi ngu0n tài li5u tham kh o ñúng quy ñTác gi lu n văn

Tr n Th Bích Vân

i


L I C M ƠN
ð tài: “Tăng cư ng công tác qu n lý ch t lư ng ñào t o “Chương trình đào t o k
sư ch t lư ng cao ! PFIEV” t i trư ng ð i h*c Xây d/ng” đư7c hồn thành t i
trư?ng ð i h@c ThuA l7i B Hà N/i. Trong suEt quá trình nghiên c u, ngồi s( ph-n đ-u
nF l(c c a b n thân, tác gi ñã nh n ñư7c s( chG b o, giúp đH t n tình c a các thIy
giáo, cô giáo, c a b n bè và ñ0ng nghi5p.
Tác gi xin chân thành c m ơn Ban giám hi5u nhà trư?ng, thIy cơ giáo Phịng ðào t o
ð i h@c và Sau đ i h@c, thIy cơ giáo các b/ môn trong Trư?ng ð i h@c ThuA l7i.
Tác gi xin bày tP lòng c m ơn sâu sQc t3i TS. Trương ð%c Tồn đã t n tình hư3ng
d9n, giúp đH tơi hồn thành lu n văn này.
Tác gi xin chân thành c m ơn Trư?ng ð i h@c Xây d(ng ñã t o ñi u ki5n thu n l7i v
cung c-p sE li5u, cơ sS v t ch-t đT tác gi hồn thành các n/i dung c a ñ tài.
Xin bày tP s( c m ơn sâu sQc đ&n b n bè, đ0ng nghi5p đã có nhVng ý ki&n góp ý cho
tơi hồn chGnh lu n văn.
CuEi cùng, xin c m ơn t-m lòng c a nhVng ngư?i thân trong gia đình đã đ/ng viên,
góp ý t o m@i đi u ki5n tEt nh-t cho tơi trong suEt q trình h@c t p và hồn thành lu n
văn tEt nghi5p.



Tác gi lu n văn

Tr n Th Bích Vân

ii


M(C L(C
DANH M\C CÁC HÌNH ........................................................................................... vi
DANH M\C CÁC B_NG BIbU ..............................................................................vii
DANH M\C CHd VIeT TfT .................................................................................... 1
PHhN Mi ðhU ......................................................................................................... 2
CHƯƠNG 1 CƠ Si LÝ LUnN VÀ THpC TIqN Vr CÔNG TÁC QU_N LÝ CHuT
LƯvNG ðÀO TxO BnC ðxI HyC .......................................................................... 6
1.1 M/t sE khái ni5m cơ b n ..................................................................................... 6
1.1.1 Ch-t lư7ng .................................................................................................... 6
1.1.2 Ch-t lư7ng trong giáo d{c ñào t o ................................................................ 9
1.1.3 Ch-t lư7ng trong ñào t o ñ i h@c ................................................................ 11
1.1.4 Qu n lý giáo d{c ñ i h@c và qu n lý ch-t lư7ng ñào t o ñ i h@c ................. 13
1.1.5 Qu n lý ch-t lư7ng và công tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o ñ i h@c ............ 19
1.2 N/i dung cơ b n c a qu n lý ch-t lư7ng ñào t o ñ i h@c ................................... 21
1.3 M{c tiêu c a qu n lý ch-t lư7ng ñào t o S các trư?ng ñ i h@c ........................... 22
1.4 Nguyên tQc c a qu n lý ch-t lư7ng S trư?ng đ i h@c ......................................... 23
1.5 Các tiêu chí đánh giá cơng tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o ................................. 24
1.5.1 Tiêu chí v qu n lý ngư?i h@c (sinh viên) ................................................... 24
1.5.2 Tiêu chí v qu n lý chương trình đào t o và các ho t ñ/ng ñào t o ............. 25
1.5.3 Tiêu chí v qu n lý ñ/i ngũ cán b/ qu n lý, gi ng viên và nhân viên .......... 26
1.5.4 Tiêu chí v tƒ ch c và qu n lý ñào t o ........................................................ 27
1.5.5 Tiêu chí v qu n lý trang thi&t b<, cơ sS v t ch-t ......................................... 29

1.5.6 Tiêu chí v tài chính và qu n lý tài chính .................................................... 29
1.6 Các nhân tE nh hưSng đ&n cơng tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o ñ i h@c ........... 30
1.6.1 Nhân tE khách quan .................................................................................... 30
1.6.2 Nhân tE ch quan ........................................................................................ 30
1.7 Kinh nghi5m v qu n lý ch-t lư7ng ñào t o ñ i h@c ........................................... 32
1.7.1 Kinh nghi5m quEc t&................................................................................... 32
1.7.2 Kinh nghi5m trong nư3c ............................................................................. 34
1.7.3 Bài h@c kinh nghi5m cho ñ tài nghiên c u................................................. 35

iii


1.8 Tƒng quan v các nghiên c u có liên quan ñ&n ñ tài ........................................ 35
K&t lu n Chương 1 .................................................................................................... 36
CHƯƠNG 2 THpC TRxNG CÔNG TÁC QU_N LÝ CHuT LƯvNG CHƯƠNG
TRÌNH ðÀO TxO K‰ SƯ CHuT LƯvNG CAO TxI TRƯŠNG ðxI HyC XÂY
DpNG ...................................................................................................................... 38
2.1 Tƒng quan v Chương trình đào t o k• sư ch-t lư7ng cao t i Vi5t Nam ............ 38
2.1.1 S( hình thành c a Chương trình đào t o k• sư ch-t lư7ng cao t i Vi5t Nam 38
2.1.2 M{c tiêu c a Chương trình đào t o k• sư ch-t lư7ng cao ............................. 40
2.1.3 Quan ñiTm v tuyTn sinh và ñào t o ............................................................. 41
2.1.4 ðŽc ñiTm c a sinh viên theo h@c Chương trình ............................................ 41
2.1.5 N/i dung chương trình đào t o ..................................................................... 42
2.1.6 KiTm đ2.1.7 ðánh giá, kiTm tra, văn b•ng........................................................................ 45
2.1.8 Tài chính ...................................................................................................... 47
2.2 Khái qt v Chương trình ñào t o k• sư ch-t lư7ng cao t i trư?ng ð i h@c Xây
d(ng ........................................................................................................................ 47
2.2.1 Quá trình hình thành và phát triTn ................................................................ 48
2.2.2 Ch c năng nhi5m v{ và cơ c-u tƒ ch c ........................................................ 48

2.2.3 N/i dung đào t o.......................................................................................... 52
2.2.4 Quy mơ đào t o và cơ sS v t ch-t................................................................. 54
2.3 Th(c tr ng cơng tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o Chương trình PFIEV t i trư?ng
ð i h@c Xây d(ng ................................................................................................... 56
2.3.1 Th(c tr ng qu n lý ch-t lư7ng tuyTn sinh ñIu vào ....................................... 58
2.3.2 Th(c tr ng qu n lý Chương trình đào t o ..................................................... 59
2.3.3 Th(c tr ng qu n lý ñ/i ngũ và ch-t lư7ng gi ng d y c a gi ng viên ............ 60
2.3.4 Th(c tr ng qu n lý ch-t lư7ng h@c t p c a sinh viên .................................... 63
2.3.5 Th(c tr ng qu n lý ch-t lư7ng kiTm tra – ñánh giá k&t qu h@c t p .............. 65
2.3.6 Th(c tr ng qu n lý ch-t lư7ng cơ sS v t ch-t, trang thi&t b< d y h@c ............ 69
2.3.7 Th(c tr ng qu n lý tài chính......................................................................... 71
2.3.8 ðánh giá m c đ/ đáp ng cơng vi5c c a sinh viên PFIEV sau khi tEt nghi5p71
2.3.9 K• năng cIn đ t ñư7c khi k&t thúc ñào t o ................................................... 76

iv


2.4 ðánh giá chung v công tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o Chương trình PFIEV t i
ð i h@c Xây d(ng .................................................................................................... 77
2.4.1 K&t qu ñ t ñư7c ............................................................................................... 77
2.4.2 H n ch& ............................................................................................................. 78
2.4.3 Nguyên nhân ..................................................................................................... 79
2.4.4 Cơ h/i và thách th c ......................................................................................... 79
K&t lu n Chương 2..................................................................................................... 80
CHƯƠNG 3 GI_I PHÁP TĂNG CƯŠNG QU_N LÝ CHuT LƯvNG CHƯƠNG
TRÌNH ðÀO TxO K‰ SƯ CHuT LƯvNG CAO TxI TRƯŠNG ðxI HyC XÂY
DpNG ....................................................................................................................... 81
3.1 ð3.1.1 ð3.1.2 ð

3.2 Các nguyên tQc ñ xu-t gi i pháp tăng cư?ng ch-t lư7ng chương trình ñào t o .. 88
3.2.1 ð m b o tính th(c ti•n ................................................................................. 88
3.2.2 ð m b o tính hi5u qu .................................................................................. 88
3.2.3 ð m b o tính đ0ng b/................................................................................... 89
3.2.4 ð m b o tính phát triTn ................................................................................ 89
3.3 Các gi i pháp tăng cư?ng công tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o Chương trình B
PFIEV trư?ng ð i h@c Xây d(ng ............................................................................ 90
3.3.1 Tăng cư?ng qu n lý ch-t lư7ng gi ng d y c a gi ng viên ............................. 90
3.3.2 Tăng cư?ng qu n lý ch-t lư7ng h@c t p c a sinh viên ................................... 91
3.3.3 ð–y m nh cơng tác kiTm tra – đánh giá k&t qu h@c t p ................................ 92
3.3.4 ð m b o cơ sS v t ch-t, trang thi&t b< ph{c v{ d y, 93
3.3.5 Các gi i pháp ph{ tr7 khác ........................................................................... 94
3.4 MEi quan h5 giVa các gi i pháp tăng cư?ng công tác qu n lý nâng cao ch-t lư7ng
ñào t o ..................................................................................................................... 95
K&t lu n Chương 3..................................................................................................... 95
KeT LUnN VÀ KIeN NGH—.................................................................................... 96
TÀI LI˜U THAM KH_O ....................................................................................... 100
PH\ L\C ................................................................................................................ 103

v


DANH M(C CÁC HÌNH

Hình 1.1 Sơ đ0 q trình đào t o trình đ/ đ i h@c ............................................................ 16
Hình 2.1 Mơ hình ho t đ/ng PFIEV ................................................................................ 40
Hình 2.2 Sơ ñ0 thi&t k& chương trình ñào t o................................................................... 43
Hình 2.3 Sơ ñ0 tƒ ch c PFIEV – ðHXD (BAN KSCLC) ................................................ 51

vi



DANH M(C CÁC B NG BI.U
B ng 2.1 Danh sách chuyên ngành h@c PFIEV ................................................................ 44
B ng 2.2 ði u ki5n nh n b•ng k• sư ch-t lư7ng cao (B•ng PFIEV) ................................ 46
B ng 2.3 Phân bE khEi lư7ng ki&n th c trong chương trình c a các ngành ...................... 54
B ng 2.4 Tƒng h7p sE sinh viên tuyTn ñIu vào và tEt nghi5p t, năm 1999 t3i nay........... 55
B ng 2.5 Tƒng h7p ñánh giá c a c(u sinh viên v chương trình đào t o .......................... 59
B ng 2.7 ðánh giá c a c(u sinh viên v ñ/i ngũ gi ng viên, ho t ñ/ng gi ng d y ........... 62
B ng 2.8 Tƒng h7p ñánh giá v công tác tư v-n và hF tr7 sinh viên................................. 65
B ng 2.9 B ng tính điTm trung bình h@c kỳ chung tích lũy.............................................. 67
B ng 2.10 ThEng kê sE lư7ng sinh viên tEt nghi5p các khóa gIn đây............................... 68
B ng 2.12 ðánh giá c a c(u sinh viên v cơ sS v t ch-t, trang thi&t b< d y h@c ............... 70
B ng 2.13 ThEng kê tG l5 vi5c làm c a sinh viên PFIEVBðHXD ...................................... 72
B ng 2.14 ThEng kê vi5c làm sinh viên tEt nghi5p PFIEVBðHXD .................................. 73
B ng 2.15 Tƒng h7p ñánh giá c a c(u sinh viên v k&t qu ñ t ñư7c và c m nh n v chương
trình đào t o ..................................................................................................................... 74
B ng 2.16 Tƒng h7p kh o sát c a c(u sinh viên v tình tr ng vi5c làm ........................... 75

vii



DANH M(C CH0 VI1T T2T
Ch3 vi4t t6t

N7i dung ñ y ñ;

B/ GD&ðT


B/ Giáo d{c và ñào t o

CTI

šy ban b•ng K• sư Pháp

ðVHT

ðơn v< h@c trình

ECTS

European Credits Transfer System (H5 thEng chuyTn ủi tớn
chG chõu u)

KSCLC

Kã s ch-t l7ng cao

MCA

Maợtre de conférences associé (Phó giáo sư c/ng tác)

PFIEV

PFIEV B ðHXD
ThS, TS, PGS, GS

Proramme de Formation d’Ingénieur d’Exellence au Vietnam
(Chương trình đào t o K• sư ch-t lư7ng cao)

Chương trình đào t o K• sư ch-t lư7ng cao c a trư?ng ð i h@c
Xây d(ng
Th c s•, Ti&n s•, Phó giáo sư, Giáo sư

1


PH=N M> ð=U
1.1 Tính c@p thi4t c;a đC tài
ð-t nư3c ta ñang bư3c vào th?i kỳ h/i nh p m nh mž, vi5c c nh tranh tồn cIu địi hPi
ngu0n nhân l(c có ch-t lư7ng cao ph{c v{ ti&n trình h/i nh p tồn di5n c a đ-t nư3c.
Trong đó giáo d{c đ i h@c đóng vai trị vơ cùng quan tr@ng cho vi5c cung c-p ngu0n
nhân l(c có ch-t lư7ng cao cho ñ-t nư3c.
Trong xu th& h/i nh p và tồn cIu hóa đó, ch-t lư7ng đào t o cũng đư7c xem là y&u tE
sEng cịn c a b-t kỳ cơ sS giáo d{c ñào t o nào. Ch-t lư7ng đào t o khơng chG là đi u
ki5n cho s( t0n t i mà còn là cơ sS cho vi5c xác đgiáo d{c và ñào t o, là ni m tin c a ngư?i sŸ d{ng s n ph–m ñư7c ñào t o và là ñ/ng
l(c c a ngư?i h@c.
Chương trình đào t o K• sư ch-t lư7ng cao (PFIEV) trư?ng ð i h@c Xây d(ng ñư7c ho t
ñ/ng t, năm 1997 theo Ngh< ñinh thư ký ngày 12/11/1997 giVa Chính ph C/ng hịa
Pháp và Chính ph Vi5t Nam. Trư?ng ð i h@c Xây d(ng cùng ba trư?ng k• thu t hàng
ñIu Vi5t Nam tham gia d( án ngay t, ngày ñIu cùng v3i s( c/ng tác c a các trư?ng ñ i
h@c danh ti&ng c a Pháp như: Ponts ParisTech, INSABLyon, Ecole Central de Paris và
Lycée Louis le Grand,… Tính đ&n th?i điTm hi5n t i, đã tuyTn sinh ñư7c 1449 sinh viên
trong ñó có 797 sinh viên ñã tEt nghi5p v3i 3 chuyên ngành ñào t o: Cơ sS h tIng
giao thơng; K• thu t đơ th<; và K• thu t cơng trình th y. Chương trình đào t o đã đư7c
šy ban b•ng K• sư Pháp (CTI) cơng nh n ch-t lư7ng Châu Âu giai đo n 2010B2016;
2016B2022.
ðT phát huy ch-t lư7ng ñào t o như hi5n nay và xu th& h/i nh p c nh tranh v3i nhi u
trư?ng đ i h@c trong và ngồi nư3c ñòi hPi ph i nâng cao hơn nVa ch-t lư7ng đào t o

c a chương trình. Chính vì v y, sau 19 khóa tuyTn sinh đã có 14 khóa tEt nghi5p cIn
thi&t ph i đánh giá cơng tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o c a chương trình nh•m k& th,a
và phát huy, h/i nh p đT khơng ng,ng nâng cao ch-t lư7ng c a chương trình đào t o
trên. ðó là cơ sS cho h@c viên ch@n ñ tài “Tăng cư ng công tác qu n lý ch t lư ng
đào t o “Chương trình đào t o k sư ch t lư ng cao ! PFIEV” t i trư ng ð i h*c

2


Xây d/ng” v3i mong muEn ñưa ra m/t sE gi i pháp tăng cư?ng cơng tác qu n lý góp
phIn nâng cao hơn nVa ch-t lư7ng ñào t o theo tiêu chu–n quEc t& phù h7p v3i bEi
c nh trong nư3c.
1.2 MFc đích nghiên c%u
Trên cơ sS phân tích, đánh giá th(c tr ng công tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o hi5n nay
t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng ñT chG ra nhVng ñiTm m nh, điTm y&u c a cơng tác này,
t, đó đ xu-t m/t sE gi i pháp góp phIn hồn thi5n cơng tác qu n lý ch-t lư7ng
Chương trình đào t o k• sư ch-t lư7ng cao t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.
1.3 ðIi tưJng và phKm vi nghiên c%u
1.3.1 ð3i tư ng nghiên c5u
Công tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o PFIEV t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.
1.3.2 Ph m vi nghiên c5u
V n i dung: Nghiên c u th(c tr ng và gi i pháp hồn thi5n cơng tác qu n lý ch-t
lư7ng đào t o t i các trư?ng ñ i h@c S nư3c ta hi5n nay ñEi v3i b c ñ i h@c, v3i s( t p
trung vào Chương trình đào t o k• sư ch-t lư7ng cao PFIEV t i trư?ng ð i h@c Xây
d(ng.
V không gian: Công tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o Chương trình đào t o k• sư ch-t
lư7ng cao PFIEV t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.
V m t th i gian: Hi5n tr ng c a công tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o 5 năm gIn ñây
(2012B2017) và k& ho ch cho 5 năm ti&p theo (2018B2022).
1.4 Ý nghĩa khoa hQc và thRc tiSn c;a ñC tài

1.4.1 Ý nghĩa khoa h*c
Làm rõ cơ sS lý lu n c a cơng tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o t i các trư?ng ñ i h@c
nư3c ta hi5n nay. Do v y, k&t qu nghiên c u sž góp phIn bƒ sung vào h5 thEng cơ sS
lý lu n v cơng tác qu n lý ch-t lư7ng Chương trình ñào t o k• sư ch-t lư7ng cao t i
Vi5t Nam.

3


1.4.2 Ý nghĩa th/c tiCác gi i pháp ñ xu-t nh•m tăng cư?ng cơng tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o có thT áp
d{ng cho Chương trình PFIEV t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.
1.5 Phương pháp nghiên c%u
ðT ñ t ñư7c m{c tiêu nghiên c u, lu n văn sŸ d{ng m/t sE phương pháp nghiên c u
ch y&u sau ñây:
Phương pháp k& th,a;
Phương pháp ñi u tra, kh o sát;
Phương pháp thEng kê, phân tích, tƒng h7p, so sánh;
Phương pháp đ1.6 K4t qu dR ki4n đKt đưJc
B H5 thEng hóa đư7c các v-n đ lý lu n và th(c ti•n v cơng tác qu n lý ch-t lư7ng
ñào t o ñ i h@c.
B Phân tích, đánh giá đư7c th(c tr ng cơng tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o PFIEV hi5n
nay t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng, làm rõ nhVng k&t qu ñ t ñư7c, nhVng t0n t i, h n
ch& cIn tìm gi i pháp khQc ph{c.
B ð xu-t đư7c m/t sE gi i pháp nh•m tăng cư?ng cơng tác qu n lý ch-t lư7ng đào t o
PFIEV hi5n nay t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.
1.7 C@u trúc c;a lu n văn
Ngồi phIn mS đIu, k&t lu n và ki&n ngh<, và danh m{c tài li5u tham kh o, lu n văn
g0m 3 chương chính sau ñây:

B Chương 1 Cơ sS lý lu n và th(c ti•n v cơng tác qu n lý ch-t lư7ng ñào t o b c ñ i
h@c.

4


B Chương 2 Th(c tr ng công tác qu n lý ch-t lư7ng Chương trình đào t o k• sư ch-t
lư7ng cao t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.
B Chương 3 Gi i pháp tăng cư?ng qu n lý ch-t lư7ng Chương trình đào t o k• sư ch-t
lư7ng cao t i trư?ng ð i h@c Xây d(ng.

5


CHƯƠNG 1 CƠ S> LÝ LU[N VÀ TH]C TI^N V_ CÔNG TÁC QU N
LÝ CHbT LƯcNG ðÀO TdO B[C ðdI HeC
1.1 M7t sI khái nigm cơ b n

1.1.1 Ch t lư ng
Ch-t lư7ng là m/t khái ni5m quen thu/c v3i lồi ngư?i t, th?i cƒ đ i và ch-t lư7ng
(quality) bQt ngu0n t, t, ‘qualis’ trong ti&ng Latin, có nghĩa là “lo i gì”. ðây là m/t t,
đa nghĩa v3i nhi u hàm ý và là m/t khái ni5m khó nQm bQt. Theo quan ni5m tri&t h@c,
có nhi u cách ñxã h/i khác nhau, và khơng có m/t đkhó có thT nói đ&n ch-t lư7ng như m/t khái ni5m đơn nh-t mà nó nên đư7c ñtheo m/t lo t các khái ni5m ch-t lư7ng. V b n ch-t, khái ni5m ch-t lư7ng là m/t khái
ni5m mang tính tương đEi.
Theo T, điTn ti&ng Vi5t thơng d{ng thì có m/t sE cách hiTu sau đây: “Ch-t lư7ng là
cái làm nên ph–m ch-t, giá tr< c a s( v t hoŽc là cái t o nên b n ch-t s( v t, làm s(
v t này khác s( v t kia” [23, tr. 305]; “Ch-t lư7ng là m c hồn thi5n, là đŽc trưng so

sánh hay đŽc trưng tuy5t ñEi, d-u hi5u ñŽc thù, các dV ki5n, các thông sE cơ b n” [11,
tr. 1094]; “Ch-t lư7ng là m c ñ/ ñáp ng các yêu cIu c a m/t t p h7p các đŽc tính
vEn có trong ñó yêu cIu ñư7c hiTu là các nhu cIu hay mong đ7i đã đư7c cơng bE,
ngIm hiTu hay bQt bu/c” [5, tr. 1034]; Ch-t lư7ng là “t p h7p các ñŽc tính c a m/t
th(c thT (ñEi tư7ng) t o cho th(c thT (đEi tư7ng) đó kh năng thPa mãn nhVng nhu cIu
ñã nêu ra hoŽc nhu cIu ti m –n” [6, tr. 257].
Theo Vi5n tiêu chu–n Anh QuEc (British Standards Institution) đlà “tồn b/ các đŽc trưng cũng như tính ch-t c a m/t s n ph–m hoŽc m/t dnó có kh năng đáp ng nhVng yêu cIu ñư7c xác ñ1991). Tác gi Green và Harvey (1993) ñã ñưa ra năm cách ti&p c n khác nhau ñT ñnghĩa ch-t lư7ng như sau [17, tr. 34]:
B Ch-t lư7ng là s( vư t tr i (ñ t tiêu chu–n cao và vư7t quá yêu cIu);
B Ch-t lư7ng là tính n đ nh (thT hi5n qua tình tr ng “khơng có khi&m khuy&t” và tinh
thIn “làm ñúng ngay t, ñIu”, bi&n ch-t lư7ng thành m/t văn hóa);

6


B Ch-t lư7ng là s phù h p v"i m#c tiêu (t c s n ph–m hoŽc dnhVng m{c đích đã đ ra, theo đúng các ñŽc t và s( hài lòng c a khách hàng);
B Ch-t lư7ng là đáng giá đ'ng ti n (có hi5u qu và hi5u su-t cao);
B Ch-t lư7ng là t(o s thay ñ i (nhVng thay ñƒi v ch-t lư7ng).
T, các khái ni5m cơ b n trên, có nhi u cách ti&p c n v ch-t lư7ng như sau:
a. Ch,t lư ng ñư c hi-u theo quan ni/m truy n th0ng
M/t s n ph–m có ch-t lư7ng là s n ph–m đư7c làm ra và hồn thi5n b•ng các v t li5u
q hi&m và đQt ti n. S n ph–m đó nƒi ti&ng và tôn vinh thêm cho ngư?i sS hVu nó.
V3i khái ni5m v ch-t lư7ng như v y khó có thT dùng đT đánh giá ch-t lư7ng gi ng
d y đ i h@c nói riêng và tồn b/ h5 thEng giáo d{c đào t o nói chung. Ch-t lư7ng v3i
nghĩa này có thT tương đ0ng v3i ch-t lư7ng đào t o c a các trư?ng ñ i h@c danh ti&ng
th& gi3i như Havard, Oxford, Cambridge. N&u mFi trư?ng ñ i h@c đư7c đánh giá b•ng

các tiêu chu–n như đã sŸ d{ng cho các trư?ng trên thì đa sE các trư?ng đ i h@c cịn l i
đ u là nhVng trư?ng ch-t lư7ng kém. Như v y có nghĩa là t-t c các trư?ng ñ i h@c
ñ u ph i ñ t ñư7c ch-t lư7ng như Havard, Oxford, Cambridge. Cách ti&p c n này đã
tuy5t đEi hóa khái ni5m ch-t lư7ng.
b. Ch,t lư ng là s phù h p gi3a các tiêu chu4n (thông s0 k6 thu7t)
Cách ti&p c n này xu-t phát t, th(c t& kiTm soát ch-t lư7ng trong các ngành s n xu-t
dthư3c ño, m/t phương ti5n trung gian đT miêu t đŽc tính cIn có c a m/t s n ph–m hay
dmuEn nâng cao ch-t lư7ng ñào t o có thT ñ ra các tiêu chu–n nh-t đv(c trong q trình đào t o và nghiên c u khoa h@c và ph-n ñ-u theo các tiêu chu–n
đó. Như7c điTm c a cách ti&p c n này là không nêu rõ các tiêu chu–n ñư7c xây d(ng
trên cơ sS nào. Trong m/t sE trư?ng h7p tiêu chu–n trong giáo d{c ñ i h@c ñư7c hiTu
là nhVng thành t(u c a sinh viên khi tEt nghi5p là ch-t lư7ng trong giáo d{c ñ i h@c.
T c là đư7c sŸ d{ng đT nói đ&n đIu ra c a giáo d{c ñ i h@c v3i ý nghĩa là trình đ/,
ki&n th c, k• năng đ t đư7c c a sinh viên sau 4 B 5 năm h@c t p t i trư?ng.

7


c. Ch,t lư ng là s ñáp 9ng nhu c:u c;a khách hàng (ngư i s< d#ng lao ñ ng ñư c
ñào t(o)
Trong 2 th p kG gIn ñây, ngư?i ta khơng chG nói t3i vi5c s n ph–m ph i phù h7p v3i
các thông sE kĩ thu t hay tiêu chu–n cho trư3c, mà cịn nói t3i s( đáp ng nhu cIu c a
ngư?i sŸ d{ng s n ph–m đó. Vì v y khi thi&t k& m/t s n ph–m hay v3i giáo d{c ñ i
h@c, ñAi là khách hàng trong giáo d{c ñ i h@c? Sinh viên (ngư?i sŸ d{ng các dvi5n, ký túc xá, phịng thí nghi5m,....), chính ph , các nhà doanh nghi5p, cán b/ gi ng
d y hay cha mª sinh viên? Hơn nVa khi xác đtrong giáo d{c ñ i h@c, l i n y sinh thêm m/t khó khăn m3i là li5u sinh viên có kh

năng xác đlý có phân bi5t đư7c đâu là nhu cIu cịn đâu là ý thích nh-t th?i c a h@?
d. Ch,t lư ng v"i tư cách là hi/u qu= c;a vi/c đ(t m#c đích c;a trư ng h?c
Theo cách hiTu này, m/t trư?ng ñ i h@c có ch-t lư7ng cao là trư?ng tuyên bE rõ s
m ng (m{c đích) c a mình và đ t đư7c m{c đích đó m/t cách hi5u qu và năng su-t
nh-t. Cách ti&p c n này cho phép các trư?ng t( quy&t ñvà m{c tiêu đào t o c a trư?ng mình. Thơng qua kiTm tra, thanh tra ch-t lư7ng các tƒ
ch c hVu quan sž xem xét, ñánh giá h5 thEng ñ m b o ch-t lư7ng c a trư?ng đó có
kh năng giúp nhà trư?ng hoàn thành s m ng m/t cách có hi5u qu và năng su-t nh-t
khơng? Mơ hình này ñŽc bi5t quan tr@ng ñEi v3i các trư?ng có ngu0n l(c h n ch&,
giúp các nhà qu n lý có ñư7c cơ ch& sŸ d{ng h7p lý, an toàn nhVng ngu0n l(c c a
mình đT đ t t3i m{c tiêu ñã ñTóm l(i, ch-t lư7ng là thu t ngV khó đc a nó. Th,a nh n r•ng nhVng cu/c tranh lu n “Ch-t lư7ng giáo d{c đ i h@c là gì” sž
khơng bao gi? k&t thúc. Chúng ta khơng thT nói v m/t th ch-t lư7ng xác đchúng ta nói v “nhVng th ch-t lư7ng” và ph i phân bi5t nhVng yêu cIu v ch-t lư7ng
ñư7c ñŽt ra bSi sinh viên, gi3i h@c thu t và th< trư?ng lao ñ/ng (các nhà tuyTn d{ng),
xã h/i và chính ph . Như v y sž khơng có m/t đDo v y, mFi cá nhân tham gia vào q trình này đ u có quan điTm riêng v ch-t lư7ng,

8


vì th& cIn có m/t đñư7c mong đ7i c a sE đơng. ði u này có nghĩa ch-t lư7ng không ph i là m/t khái
ni5m tĩnh, tùy theo s( phát triTn mà khuynh hư3ng v ch-t lư7ng sž thay ñƒi, cùng v3i
s( tham gia c a nhi u đEi tư7ng liên quan, có thT nói r•ng ch-t lư7ng là s( thPa thu n
giVa các bên liên quan, trong quá trình thPa thu n các bên liên quan cIn thi&t l p càng
rõ ràng càng tEt nhVng u cIu c a mình. Trong đó nhà trư?ng đóng vai trị đi u phEi
cuEi cùng, hịa gi i nhVng ư3c muEn và yêu cIu khác nhau c a các đEi tư7ng có liên

quan, đơi khi có nhVng quan ni5m tương đ0ng nhưng cũng có thT có mâu thu9n. Ngay
khi có thT, các u cIu c a các đEi tư7ng liên quan nên chuyTn thành s m ng và m{c
tiêu c a nhà trư?ng. Như v y trong lu n văn này h@c viên cho r•ng “Ch,t lư ng là s
phù h p v"i m#c tiêu” là m/t ñM{c tiêu trong ñđích, đŽc điTm,... c a mFi trư?ng ñ i h@c hay c a t,ng ngành ñào t o trong mFi trư?ng
ñ i h@c. M{c tiêu ph i phù h7p v3i ch c năng, nhi5m v{ và s( phù h7p v3i m{c tiêu
có thT bao g0m c vi5c đáp ng địi hPi c a nhVng ngư?i quan tâm như các nhà qu n
lý, nhà giáo d{c hay các nhà nghiên c u giáo d{c ñ i h@c. S( phù h7p v3i m{c tiêu
còn bao g0m c s( ñáp ng hay vư7t qua các chu–n m(c ñã ñư7c ñŽt ra. S( phù h7p
v3i m{c tiêu cũng ñ c p đ&n nhVng u cIu v s( hồn thi5n c a ñIu ra, hi5u qu c a
ñIu tư. MFi m/t trư?ng ñ i h@c cIn xác ñbEi c nh c{ thT c a nhà trư?ng. Sau đó, v-n ñ còn l i là làm sao ñT ñ t ñư7c các m{c tiêu
ñó.

1.1.2 Ch t lư ng trong giáo d=c ñào t o
Ch-t lư7ng ñào t o ñã và ñang là m/t trong nhVng v-n ñ ñư7c quan tâm trong lĩnh
v(c giáo d{c nói chung và giáo d{c đ i h@c nói riêng, đŽc bi5t là trong giai đo n phát
triTn m3i c a khoa h@c – công ngh5 và ñ?i sEng xã h/i hi5n ñ i.
Trong lĩnh v(c giáo d{c ñào t o t, lâu nay chúng ta thư?ng nói ch-t lư7ng th& này,
ch-t lư7ng th& khác, ph i khơng ng,ng nâng cao ch-t lư7ng đào t o,… nh-t là ñEi v3i
các nhà trư?ng, các cơ sS giáo d{c khi mà h@ ñang ph-n ñ-u ñT nâng cao ch-t lư7ng
đào t o. Ch-t lư7ng và khơng ng,ng nâng cao ch-t lư7ng ñư7c coi là nhi5m v{ quan
tr@ng hàng đIu và có ý nghĩa sEng cịn đ&n s( t0n t i và phát triTn c a mFi nhà trư?ng,

9


đó cũng chính là thư3c đo đT đánh giá, so sánh trư?ng này v3i trư?ng kia, cơ sS giáo
d{c này v3i cơ sS giáo d{c khác. Ch-t lư7ng ñào t o còn là cơ sS giúp các nhà qu n lý

giáo d{c và c c/ng ñ0ng xã h/i ñánh giá, phân lo i giVa các nhà trư?ng.
MŽc dù có tIm quan tr@ng như v y nhưng ch-t lư7ng trong giáo d{c đào t o v9n là
m/t khái ni5m khó đni5m và ti&p c n S mFi con ngư?i có s( khác nhau, khơng thEng nh-t. Khơng giEng
như trong lĩnh v(c s n xu-t kinh doanh và dlà m/t khái ni5m r-t tr,u tư7ng, khó xác đhiTu ch-t lư7ng th& này, cịn khi ti&p c n S góc ñ/ khác l i có cách hiTu và ch-t lư7ng
khác ñi.
M t s0 quan ni/m v ch,t lư ng trong giáo d#c ñào t(o:
Ch-t lư7ng ñào t o ñư7c ñánh giá qua m c ñ/ ñ t ñư7c m{c tiêu ñào t o ñã ñ ra ñEi
v3i m/t chương trình ñào t o. Ch-t lư7ng ñào t o là k&t qu c a các q trình đào t o
đư7c ph n ánh S các ñŽc trưng v ph–m ch-t, giá tr< nhân cách và giá tr< s c lao ñ/ng
hay năng l(c hành ngh c a ngư?i tEt nghi5p tương ng v3i m{c tiêu, chương trình
đào t o theo các ngành ngh c{ thT [15]. Có thT nói mFi đơn v< đào t o ln ln xác
đñT ñ t ñư7c “ch-t lư7ng bên ngoài”, ñ0ng th?i cơ sS ñào t o đó ln ph i có các ho t
đ/ng ñT hư3ng vào nh•m th(c hi5n m{c tiêu ñ ra “ñ t ch-t lư7ng bên trong” [15, tr.
31].
Trong lĩnh v(c ñào t o, ch-t lư7ng ñào t o v3i ñŽc trưng s n ph–m là “con ngư?i lao
đ/ng”, có thT hiTu là k&t qu (đIu ra) c a q trình ñào t o và ñư7c thT hi5n c{ thT S
các ph–m ch-t, giá tr< nhân cách và giá tr< s c lao ñ/ng hay năng l(c hành ngh c a
ngư?i tEt nghi5p tương ng v3i m{c tiêu ñào t o c a t,ng ngành ñào t o trong h5
thEng ñào t o. V3i yêu cIu ñáp ng nhu cIu nhân l(c c a th< trư?ng lao ñ/ng, quan
ni5m v ch-t lư7ng đào t o khơng chG d,ng S k&t qu c a q trình đào t o trong nhà
trư?ng v3i nhVng ñi u ki5n ñ m b o nh-t ñviên,… và cịn ph i tính đ&n m c đ/ phù h7p và thích ng c a ngư?i tEt nghi5p v3i th<
trư?ng lao đ/ng như tG l5 có vi5c làm sau khi tEt nghi5p, năng l(c hành ngh t i các v<

10



trí làm vi5c, c{ thT S các doanh nghi5p, cơ quan, tƒ ch c s n xu-t, dphát triTn ngh nghi5p.
Ch-t lư7ng ñào t o trư3c h&t ph i là k&t qu c a q trình đào t o và ñư7c thT hi5n
trong ho t ñ/ng ngh nghi5p c a ngư?i tEt nghi5p. Q trình thích ng v3i th< trư?ng
lao đ/ng khơng chG ph{ thu/c vào ch-t lư7ng đào t o mà cịn ph{ thu/c vào các y&u tE
khác c a th< trư?ng, như qua h5 cung cIu, giá c s c lao đ/ng, chính sách sŸ d{ng và
bE trí cơng vi5c c a nhà nư3c và ngư?i sŸ d{ng lao đ/ng. Do đó, kh năng thích ng
cịn ph n nh c v hi5u qu đào t o ngồi xã h/i và th< trư?ng lao đ/ng.
Qua vi5c phân tích n/i hàm t, các quan điTm và nhVng cách ti&p c n trên, chúng ta có
thT đưa ra khái ni5m “ch-t lư7ng” trong giáo d{c ñào t o như sau: Ch,t lư ng giáo
d#c c;a m t nhà trư ng hay m t cơ sG giáo d#c ph=i ñư c tuân th; theo m t quy trình
ch t chJ, nhKm ñ(t ñư c các chu4n m c ñ ra. Khi ñánh giá ch-t lư7ng c a m/t nhà
trư?ng hay m/t cơ sS giáo d{c thơng thư?ng có 3 c-p ñ/:
(1) Ch,t lư ng t0t: Th(c hi5n theo ñúng các chu–n m(c, quy đcách xu-t sQc, vư7t m c các chG tiêu ñã ñŽt ra.
(2) Ch,t lư ng ñ(t yêu c:u: Là m c ñ/ th(c hi5n các quy đchG tiêu đã đŽt ra.
(3) Ch,t lư ng khơng đ(t u c:u: Là m c ñ/ th(c hi5n các quy ñđư7c các chG tiêu đã đŽt ra.

1.1.3 Ch t lư ng trong ñào t o ñ i h*c
Cũng giEng như khái ni5m ch-t lư7ng trong giáo d{c ñã ñ c p S trên, ch-t lư7ng
trong giáo d{c ñ i h@c là m/t khái ni5m ph c t p, khó xác đnhiên, đi u quan tr@ng hơn h&t chính là “Sinh viên đã h@c như th& nào, h@ có thT làm
đư7c gì và ph–m ch-t c a h@ ra sao nh? k&t qu tương tác giVa h@ v3i giáo ch c và
nhà trư?ng ñ i h@c” [16, tr. 114].
Trong quy ñd{c ðào t o quy đnhà trư?ng ñ ra, ñ m b o các yêu cIu v m{c tiêu giáo d{c ñ i h@c c a Lu t Giáo


11


d{c, phù h7p v3i yêu cIu ñào t o ngu0n nhân l(c cho s( phát triTn kinh t& B xã h/i c a
ñTrong tài li5u KiTm ñlàm ch biên, ñã ñưa ra 6 quan ñiTm v ch-t lư7ng trong giáo d{c ñ i h@c như sau:
1) Ch-t lư7ng đư7c đánh giá b•ng “đIu vào”;
2) Ch-t lư7ng đư7c ñánh giá b•ng “ñIu ra”;
3) Ch-t lư7ng ñư7c ñánh giá b•ng “giá tr< gia tăng”;
4) Ch-t lư7ng đư7c đánh giá b•ng “giá tr< h@c thu t”;
5) Ch-t lư7ng đư7c đánh giá b•ng “văn hố tƒ ch c riêng”;
6) Ch-t lư7ng đư7c đánh giá b•ng “kiTm tốn” [14, tr. 39].
Như v y có thT th-y r•ng ngay b n thân nhVng ngư?i làm công tác giáo d{c, các nhà
qu n lý cũng có cách nhìn nh n, quan ni5m v ch-t lư7ng giáo d{c đ i h@c khơng
thEng nh-t.
Ch-t lư7ng giáo d{c đ i h@c nói riêng và ch-t lư7ng giáo d{c nói chung như đã phân
tích trên cho th-y: đây là m/t khái ni5m ñ/ng, ña chi u và gQn v3i các y&u tE ch quan
thông qua mEi liên h5 giVa ngư?i v3i ngư?i. ðT ñánh giá và ño lư?ng ch-t lư7ng c a
m/t trư?ng đ i h@c nào đó, thông thư?ng ngư?i ta sŸ d{ng b/ công c{, hay b/ thư3c
đo có nhVng tiêu chu–n v3i các tiêu chí tương ng. Các tiêu chí này có thT là tiêu chí
đcũng có thT là đVi5c ñánh giá và ño lư?ng có thT ñư7c ti&n hành bSi chính các l(c lư7ng trong nhà
trư?ng như: cán b/, giáo viên, sinh viên hoŽc do các cơ quan hVu trách bên ngồi đánh
giá.
Như v y đT có thT ñ m b o ch-t lư7ng giáo d{c ñào t o đ i h@c cIn ph i có b/ tiêu chí
chu–n cho giáo d{c đ i h@c v t-t c các lĩnh v(c và kiTm ñđ i h@c sž d(a vào b/ tiêu chí chu–n đó. Khi khơng có b/ tiêu chí chu–n vi5c kiTm

đ
12


Nhưng m{c tiêu này sž ñư7c xác l p trên cơ sS trình đ/ phát triTn kinh t&B xã h/i c a
ñ-t nư3c và nhVng ñi u ki5n ñŽc thù c a trư?ng đó.

1.1.4 Qu n lý giáo d=c đ i h*c và qu n lý ch t lư ng ñào t o ñ i h*c
1.1.4.1 Qu=n lý
Qu n lý là m/t hi5n tư7ng xã h/i, là m/t d ng ho t ñ/ng ñŽc thù c a con ngư?i, là s n
ph–m và là y&u tE gQn chŽt v3i h7p tác lao đ/ng. Theo C.Mác thì b-t c lao đ/ng xã
h/i nào hay lao ñ/ng chung tr(c ti&p nào cũng ñ u ít nhi u cIn ñ&n s( qu n lý. Mác
cũng cho r•ng, qu n lý v b n ch-t nó là q trình đi u chGnh m@i q trình xã h/i
khác. M/t cách ví von đIy hình nh, ơng ví m/t ngh5 sĩ vĩ cIm thì t( đi u chGnh mình
cịn dàn nh c thì cIn nh c trưSng đT nêu lên s( t-t y&u và vơ cùng quan tr@ng c a ho t
ñ/ng qu n lý trong q trình phát triTn c a xã h/i lồi ngư?i. Ho t ñ/ng qu n lý ñi u
khiTn m@i h5 thEng đ/ng xã h/i S tIm vi mơ cũng như vĩ mơ, vì v y cách ti&p c n
qu n lý cũng xu-t phát t, nhi u góc đ/ khác nhau.
Theo PGS.TS. ðŽng QuEc B o, ho t ñ/ng qu n lý bQt ngu0n t, s( phân công, h7p tác
lao đ/ng. Chính s( phân cơng h7p tác lao đ/ng nh•m ñ t ñ&n hi5u qu nhi u hơn,
năng su-t cao hơn. Trong cơng vi5c địi hPi ph i có s( chG huy, phEi h7p, ñi u hành,
kiTm tra, chGnh lý phù h7p [12, tr. 17].
Theo lý lu n c a Ch nghĩa Mác – Lênin v qu n lý thì qu n lý xã h/i m/t cách khoa
h@c là s( tác đ/ng có ý th c c a ch thT qu n lý đEi v3i tồn b/ hay nhVng h5 thEng
khác nhau c a h5 thEng xã h/i trên cơ sS nh n th c và v n d{ng ñúng ñQn nhVng quy
lu t khách quan vEn có c a nó, nh•m đ m b o cho nó ho t ñ/ng và phát triTn tEi ưu
theo m{c ñích ñŽt ra.
Theo PGS.TS. Nguy•n Th< M• L/c và TS. Nguy•n QuEc Chí thì qu n lý là q trình
đ t đ&n m{c tiêu c a tƒ ch c b•ng cách v n d{ng các ho t ñ/ng (ch c năng) k& ho ch

hố, tƒ ch c, chG đ o, lãnh đ o và kiTm tra [18, tr. 19].
Như v y có thT nói r•ng b-t lu n m/t tƒ ch c nào v3i m{c đích gì, cơ c-u và quy mơ
ra sao ñ u cIn ph i có s( qu n lý và ngư?i qu n lý ñT tƒ ch c ho t đ/ng đT đ t đư7c
m{c đích c a mình. Ngư?i qu n lý ph i là ngư?i có trách nhi5m phân bE nhân l(c và

13


các ngu0n l(c khác, ñ0ng th?i chG d9n s( v n hành c a m/t b/ ph n hay toàn b/ tƒ
ch c ñT tƒ ch c ho t ñ/ng có hi5u qu và đ t đư7c m{c đích đŽt ra.
Trên phương di5n ho t ñ/ng c a m/t tƒ ch c thì: “Qu n lý là ho t đ/ng có m{c đích,
có k& ho ch c a ch thT qu n lý ñ&n t p thT nhVng ngư?i lao đ/ng nói chung và khách
thT qu n lý nh•m th(c hi5n nhVng m{c tiêu d( ki&n” [13, tr. 24]. Nói cách khác qu n
lý là s( tác ñ/ng liên t{c, có tính đqu n lý hay tƒ ch c qu n lý) ñ&n khách thT qu n lý (ngư?i b< qu n lý) v mŽt chính tr<,
văn hóa, xã h/i, kinh t&,… b•ng m/t h5 thEng các lu t l5, các chính sách, các nguyên
tQc, các phương pháp và bi5n pháp c{ thT nh•m t o ra mơi trư?ng và ñi u ki5n cho s(
phát triTn c a ñEi tư7ng. Nói m/t cách tƒng quát nh-t có thT xem “qu n lý là s( tác
đ/ng có hư3ng đích c a ch thT qu n lý lên ñEi tư7ng qu n lý nh•m đ t đư7c nhVng
m{c tiêu đã ñŽt ra” [22, tr. 2].
Các nhà lý lu n v qu n lý trên th& gi3i như Prederics William Taylor (M• B 1856 –
1915), Henri Fayol (Pháp – 1841 – 1925), Max Weber (ð c – 1864 – 1920) ñ u đã
kh¬ng đđi u ki5n, tình huEng c{ thT d9n ñ&n s( v n ñ/ng c a ñEi tư7ng ñ&n hi5u qu tEi ưu,
cho nên ngư?i qu n lý khi v n d{ng lý thuy&t qu n lý vào công vi5c c a mình ph i h&t
s c linh ho t và m m d-o.
1.1.4.2 Qu=n lý giáo d#c ñ(i h?c
Theo Lu t Giáo d{c [4] , giáo d{c ñ i h@c bao g0m:
B ðào t o trình đ/ cao ñ¬ng ñư7c th(c hi5n t, hai năm ñ&n ba năm h@c tuỳ theo ngành
ngh ñào t o ñEi v3i ngư?i có b•ng tEt nghi5p trung h@c phƒ thơng hoŽc b•ng tEt

nghi5p trung c-p; t, m/t năm rưHi ñ&n hai năm h@c đEi v3i ngư?i có b•ng tEt nghi5p
trung c-p cùng chun ngành.
B ðào t o trình đ/ đ i h@c ñư7c th(c hi5n t, bEn ñ&n sáu năm h@c tuỳ theo ngành ngh
đào t o đEi v3i ngư?i có b•ng tEt nghi5p trung h@c phƒ thơng hoŽc b•ng tEt nghi5p
trung c-p; t, hai năm rưHi ñ&n bEn năm h@c ñEi v3i ngư?i có b•ng tEt nghi5p trung

14


c-p cùng chuyên ngành; t, m/t năm rưHi ñ&n hai nm h@c ủEi v3i ng?i cú bãng tEt
nghi5p cao ủơng cùng chun ngành.
B ðào t o trình đ/ th c s• đư7c th(c hi5n t, hai năm đên ba năm h@c đEi v3i ngư?i có
b•ng tEt nghi5p đ i h@c.
B ðào t o trình đ/ ti&n s• đư7c th(c hi5n trong bEn năm h@c ñEi v3i ngư?i tEt nghi5p
ñ i h@c, t, hai đ&n ba năm đEi v3i ngư?i có b•ng tEt nghi5p th c s•.
Ngồi ra cịn có phương th c giáo d{c khơng chính quy: là phương th c giáo d{c giúp
m@i ngư?i v,a h@c v,a làm, h@c liên t{c, h@c suEt đ?i (bao g0m các chương trình xoá
mù chV, giáo d{c ti&p t{c sau khi bi&t chV, b0i dưHng nâng cao trình đ/, c p nh t ki&n
th c k• năng, đáp ng nhu cIu ngư?i h@c. Thêm vào đó cịn có các chương trình giáo
d{c đT l-y văn b•ng theo hình th c v,a h@c, v,a làm, h@c t, xa.
M{c tiêu c a giáo d{c ñ i h@c là đào t o ngư?i h@c có ph–m ch-t chính tr<, đ o đ c, có
ý th c ph{c v{ nhân dân, có ki&n th c và năng l(c th(c hành ngh nghi5p tương x ng
v3i trình đ/ ñào t o, có s c kho-, ñáp ng yêu cIu nhân l(c trình đ/ cao cho cơng
nghi5p hố, hi5n ñ i hóa xây d(ng và b o v5 Tƒ quEc, ñ0ng th?i nâng cao năng l(c
c nh tranh và h7p tác bình đ¬ng trong h/i nh p quEc t&. ðào t o trình đ/ đ i h@c giúp
sinh viên nQm vVng ki&n th c chun mơn và k• năng th(c hành cơ b n ñT gi i quy&t
nhVng v-n ñ thông thư?ng thu/c chuyên ngành ñư7c ñào t o.

15



Mơ hình tƒng thT q trình đào t o đ i h@c như sau [7, tr. 110]:
ð u vào

Quá trình ñào tKo

K4t qu ñào tKo

Tham gia th
trưjng lao ñ7ng

B Sinh viên và
h@c viên

Qu n lý và ñánh
giá

B Gi ng viên

B ðào t o

B Trang thi&t b<
và tài li5u

B Nghiên c u

B Cơ sS v t ch-t
B Ngu0n tài chính

B Ki&n th c, k•

năng, thái đ/ ngh
nghi5p.
B Năng l(c ngh
nghi5p

B D
B HiTu bi&t xã h/i

Phát triTn chương
trình và chương
trình nghiên c u,
s n xu-t – d
B Hi5n tr ng
vi5c làm
B Thích ng
ngh nghi5p
B Thu nh p

B Ngo i ngV

B Phát triTn
ngh nghi5p

B K• năng sŸ d{ng
máy tính

B T( t o vi5c
làm


Thơng tin ph n hli

Hình 1.1 Sơ đ0 q trình đào t o trình đ/ đ i h@c
Có thT nói mơ hình này là cơ sS đT xây d(ng các tiêu chí đánh giá ch-t lư7ng đào t o
và các ñi u ki5n ñ m b o ch-t lư7ng ñào t o theo các lo i hình ñào t o khác nhau.
Qu n lý giáo d{c ñ i h@c là m/t b/ ph n n•m trong khái ni5m qu n lý giáo d{c nói
chung. Cho nên qu n lý giáo d{c ñ i h@c ñư7c hiTu là: t p h7p nhVng bi5n pháp nh•m
đ m b o s( v n hành bình thư?ng c a các cơ quan trong h5 thEng giáo d{c, ñ m b o
s( ti&p t{c phát triTn và mS r/ng h5 thEng c v sE lư7ng cũng như ch-t lư7ng.
Trong nhVng th p niên gIn ñây, h5 thEng giáo d{c ñ i h@c S các nư3c trên th& gi3i đã
và đang có nhVng bi&n đƒi sâu sQc c v quy mô, cơ c-u lo i hình, mơ hình đào t o,…
v3i xu th& đa d ng hố, chuyTn t, giai đo n tinh hoa cho sE ít sang n n giáo d{c đ i
h@c đ i chúng, t, tháp ngà kinh vi5n sang th(c ti•n cu/c sEng v3i nhVng thay ñƒi sâu
sQc c v m{c tiêu, n/i dung, chương trình và phương pháp d y h@c, cơ ch& qu n lý,…
Trong bEi c nh sôi ñ/ng c a các xu hư3ng phát triTn c a ñ?i sEng xã h/i hi5n ñ i, giáo
d{c ñ i h@c S các nư3c đã và đang có nhi u cơ h/i phát triTn, ñ0ng th?i ph i ñEi mŽt

16


v3i nhi u thách th c to l3n, ñŽc bi5t là v-n ñ gi i quy&t các mEi quan h5 giVa quy mơ
ch-t lư7ng và hi5u qu đào t o, giVa ñào t o và nghiên c u, dngu0n l(c cho phát triTn.
H5 thEng qu n lý giáo d{c ñ i h@c c a nư3c ta bQt ñIu ñư7c ñƒi m3i t, năm 1987, sau
ñ i h/i ð ng C/ng s n Vi5t Nam lIn th VI. Trong q trình đƒi m3i, quy n t( ch
c a các trư?ng ñ i h@c ngày càng ñư7c nâng lên. NhVng thành t(u chính c a q trình
đƒi m3i giáo d{c đ i h@c đư7c thT ch& hố trong Lu t Giáo d{c, trong đó có m/t đi u
kh¬ng đđ

i Vi5t Nam trong th?i gian khi ñưa ra ch trương tăng quy n t( ch c a các trư?ng
ñ i h@c, chúng ta chưa quan ni5m ñIy ñ v vi5c nâng cao trách nhi5m xã h/i. Vì v y
cho đ&n ngày nay mŽc dù v-n ñ qu n lý giáo d{c ñ i h@c đã đư7c quan tâm nhưng
chúng ta cũng chưa hình thành đư7c m/t h5 thEng tồn di5n và đIy đ ñT qu n lý các
trư?ng ñ i h@c.
1.1.4.3 Qu=n lý ch,t lư ng ñào t(o
Trong trư?ng ñ i h@c thư?ng có 3 ho t đ/ng ch y&u đó là: ðào t o (gi ng d y – h@c
t p), nghiên c u và dlà ho t ñ/ng cEt lõi c a nhà trư?ng ñ i h@c nh•m ñ t ñư7c ch-t lư7ng “s n ph–m” là
ñIu ra.
Qu n lý ch-t lư7ng trong trư?ng ñ i h@c cơ b n là qu n lý ñào t o, qu n lý nghiên c u
khoa h@c và qu n lý các dch c năng ñi u ki5n: qu n lý ñ/i ngũ; qu n lý sinh viên, qu n lý dt o; qu n lý ngu0n l(c, tài s n; qu n lý ñi u hành chung.
B Qu n lý ñào t o (gi ng d y và h@c t p): Qu n lý ch-t lư7ng trong lĩnh v(c ñào t o
cIn xem xét t-t c các v-n ñ liên quan ñ&n cung c-p d(ngư?i h@c), các ho t ñ/ng trong lĩnh v(c này g0m: Thi&t k& chương trình đào t o t,
vi5c xác ñt o, các ñi u ki5n v ngu0n l(c ñT tƒ ch c th(c hi5n chương trình đào t o như đ/i ngũ

17


×