(Luận văn thạc sĩ) Nghiên cứu giải pháp hoàn thiện công tác quản lý hợp đồng xây dựng tại Ban QLDA nông nghiệp và PTNT (NAPMU)

M CL C
DANH M C CÁC HÌNH NH.....................................................................................vi
DANH M C B NG BI U .......................................................................................... vii
DANH M C CÁC T
M
CH

VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG ....................... viii

U .........................................................................................................................1
NGă I:ă T NG QUAN V HO Tă
NG XÂY D NG VÀ QU N LÝ H P
NG TRONG XÂY D NG ........................................................................................3

1.1. T ng quan v ho tăđ ng xây d ng ...........................................................................3
1.1.1. Cơng trình xây d ng và ho tăđ ng xây d ng ........................................................3
1.1.2. Các bên tham gia ho tăđ ng xây d ng ..................................................................5
1.1.3. Nguyên t c ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng .................................................................7
1.1.4. Các n i dung c a ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng .......................................................8
1.1.5. Qu nălỦănhƠăn

c v ho tăđ ng xây d ng ...........................................................10

1.2. T ng quan v công tác qu n lý h păđ ng xây d ng hi n nay ................................ 13
1.2.1. Quá trình áp d ngăquyăđ nh h păđ ng trong xây d ng

Vi t Nam....................13

1.2.2. Tình hình cơng tác qu n lý h păđ ng xây d ng hi n nay t iăcácăBanăQLDAă u
t ăxơyăd ng ....................................................................................................................16
1.2.3. Nh ng k t qu đ tăđ

c trong công tác qu n lý h păđ ng xây d ng .................18

1.2.4. Nh ng v năđ cịn t n t i trong cơng tác qu n lý h păđ ng xây d ng................18
1.3. Các nhân t

nhăh

ng t i công tác qu n lý h păđ ng xây d ng ..........................20

1.3.1. Nhóm nhân t khách quan ...................................................................................20
1.3.2. Nhóm nhân t ch quan .......................................................................................21
1.4. Nh ng bài h c kinh nghi m trong công tác qu n lý h păđ ng xây d ng ..............22
1.4.1. Kinh nghi m qu n lỦ h păđ ng t i Nh t B n ......................................................22
1.4.2. Kinh nghi m qu n lỦ h păđ ng t i Singapore .....................................................23
1.4.3.ă i u ki n h păđ ng FIDIC ..................................................................................24
1.4.4. M t s nh n x́t rút ra t kinh nghi m qu n lỦ h păđ ng xây d ng c a qu c t
vƠ áp d ng t i Vi t Nam ................................................................................................ 25
K t lu năch
CH

ngă1 .........................................................................................................26

NGă2:ăC ăS LÝ LU N V H Pă NG XÂY D NG VÀ QU N LÝ H P
NG TRONG XÂY D NG ......................................................................................27

iii


2.1.ăC ăs lý lu n v h păđ ng và h păđ ng xây d ng................................................. 27

2.1.1. H păđ ng và h păđ ng xây d ng ........................................................................ 27
2.1.2. Ch th thu c h păđ ng xây d ng ...................................................................... 28
2.1.3. Các lo i h păđ ng xây d ng................................................................................ 29
2.1.4. N iădungăc ăb n c a h păđ ng xây d ng............................................................ 33
2.1.5. Nguyên t c ký k t h păđ ng................................................................................ 40
2.2. Qu n lý h păđ ng xây d ng ................................................................................... 41
2.2.1. Khái ni m và ch căn ngăqu n lý h păđ ng xây d ng ......................................... 41
2.2.2. N i dung c a qu n lý h păđ ng xây d ng .......................................................... 41
2.2.3. Hi u l c và tính pháp lý c a h păđ ng xây d ng ............................................... 46
2.2.4. Khi u n i và gi i quy t tranh ch p h păđ ng xây d ng...................................... 47
2.3. Tr ng tâm c a ho tăđ ng qu n lý h păđ ng xây d ng........................................... 48
2.3.1.ăCácăv năb n pháp lý ............................................................................................ 48
2.3.2. Qu n lỦ ti năđ thi cơng cơng trình xây d ng theo h păđ ng xây d ng ............. 49
2.3.3. Qu n lý chi phí, giá h păđ ng ............................................................................. 51
2.3.4. Qu n lỦ ch tăl
K t lu năch

ng công trình xây d ng theo h păđ ng xây d ng..................... 51

ngă2 ......................................................................................................... 52

CH NGă 3:ă TH C TR NG VÀ GI I PHÁP HỒN THI N CƠNG TÁC QU N
LÝ H Pă NG XÂY D NG C A NAPMU............................................................. 53
3.1. Gi i thi u khái quát v NAPMU ............................................................................ 53
3.1.1. Quá trình hình thành Ban, ch căn ngăvƠănhi m v ............................................. 53
3.1.2.ăC ăc u t ch c qu n lý và nhi m v c a t ng phòng ban .................................. 53
3.2 Gi i thi u v d án: Khôi ph c, nâng c p h th ng th y l i B c Ngh An do
NAPMU qu n lý ............................................................................................................ 57
3.2.1. Gi i thi u chung v d án: .................................................................................. 57
3.2.2. Các bên liên quan chính trong Qu n lý th c hi n d án ..................................... 59

3.2.3. Các gói th u c a H p ph n 1 và tình hình th c hi n .......................................... 60
3.3. Th c tr ng công tác qu n lý h p đ ng xây d ng t i NAPMU .............................. 63
3.3.1. T ng h p các h păđ ng xây d ngăđưăkỦăk t trong nh ngăn măv a qua ............. 64
3.3.2. Th c tr ng v quy trình qu n lỦ th c hi n h păđ ng c a Ban qu n lý d án hi n
nay ................................................................................................................................. 64
3.3.3. Th c tr ngătrongăcôngătácăth

ngăth o h păđ ng ............................................... 68

iv


3.3.4. Th c tr ng trong công tác l p h păđ ng xây d ng..............................................69
3.3.5. Th c tr ng công tác ki m tra, giám sát qu n lỦ giá h păđ ngătrongăgiaiăđo n
th c hi n h păđ ng xây d ng ........................................................................................71
3.3.6. Th c tr ng công tác ki m tra giám sát qu n lỦ ch tăl ng cơng trình xây d ng
trongăgiaiăđo n th c hi n h păđ ng xây d ng ...............................................................73
3.3.7. Th c tr ng công tác ki m tra giám sát qu n lỦ ti năđ thi cơng cơng trình xây
d ngătrongăgiaiăđo n th c hi n h păđ ng xây d ng......................................................75
3.4.ă ánhăgiáăchungăv công tác qu n lý h păđ ng xây d ng c a Ban ........................78
3.4.1. Nh ng k t qu đ tăđ

c ......................................................................................78

3.4.2. Nh ng m t còn t n t i, h n ch ...........................................................................78
3.4.3. Nguyên nhân c a nh ng t n t i, h n ch ............................................................79
3.5.ă xu t các gi i pháp nh m hồn thi n cơng tác qu n lý h păđ ng xây d ng c a
Ban trong th i gian t i ...................................................................................................80
3.5.1. Hồn thi n quy trình qu n lý và so n th o h păđ ng xây d ng ..........................81
3.5.2. Gi iăphápăt ngăc ngăn ngăl c cán b qu n lý d án và qu n lý h păđ ng xây

d ng ...............................................................................................................................85
3.5.3. Gi iăphápăt ngăc
3.5.4.ă

ng ki m tra, giám sát th c hi n h păđ ng xây d ng.............90

xu t quy trình qu n lý r i ro trong h păđ ng .................................................93

K t lu năch

ngă3 .........................................................................................................98

K T LU N VÀ KI N NGH .......................................................................................99
DANH M C TÀI LI U THAM KH O ....................................................................101

v


DANH M C CÁC HÌNH NH
Hìnhă3.1:ăS ăđ t ch c qu n lỦ c a NAPMU .............................................................. 54
Hìnhă3.2:ăăS ăđ t ch c th c hi n d án ...................................................................... 59
Hình 3.3: Quy trình qu n lý h păđ ng t i NAPMU ...................................................... 65
Hình 3.4: Các gi i pháp nh m hồn thi n cơng tác qu n lý h pă đ ng xây d ng t i
NAPMU......................................................................................................................... 81
Hìnhă3.5:ă xu t quy trình qu n lý h păđ ng.............................................................. 82
Hìnhă3.6:ăCácăb c th c hi n qu n lý r i ro trong h păđ ng ....................................... 93
Hình 3.7: Nh n di n r i ro ............................................................................................ 94
Hìnhă3.8:ăCácăb c phân tích r i ro .............................................................................. 94

vi

DANH M C B NG BI U
B ng 3.1: T ng h p, so sánh các thông s tr

c và sau d án .....................................58

B ng 3.2: B ng t ng h p các gói th u c a H p ph n 1 - D án Khôi ph c, nâng c p h
th ng Th y l i B c Ngh An ........................................................................................60
B ng 3.3: B ng th ng kê h păđ ng th c hi n trong các n măv a qua c a NAPMU....64
B ng 3.4: Th ngăkêăđánhăgiáăch tăl

ng công tác l p h păđ ng ..................................70

B ng 3.5:Th ng kê s l năđi u ch nh giá h păđ ng c a các gói th uăđangătri n khai ..71
B ng 3.6: Th ng kê s s c / vi ph m ch tăl

ng cơng trình c a m t s gói th u ......73

B ng 3.7: Th ng kê tình hình th c hi n c a các gói th uăđangătri n khai ....................75
B ngă3.8:ă

xu tăđƠoăt o nghi p v chuyên môn t i ban NAPMU ............................87

B ngă3.9:ă

xu t b sungăc ăc u t ch c nhân s t i ban NAPMU ...........................89

B ngă3.10:ăThangăđánhăgiáăm căđ thi t h i do r i ro gây nên ....................................95
B ngă3.11:ăXácăđ nh t n su t x y ra r i ro ....................................................................95

B ngă3.12:ă ánhăgiáăchungăv r i ro .............................................................................96
B ng 3.13: Ma tr n qu n lý r i ro h păđ ng .................................................................97

vii


DANH M C CÁC T
BXD
C T
CPMU
CPO
DARD
DPC
EC
EP
EPC
GPMB
IMC
JICA
NA PPC
NAPMU
NN và PTNT
PC
QLDA
QLKT
QLXD
TCTL
TCVN
TCXDVN
T C

TKBVTC-DT
TKKT-TDT
TVGS
TVTK
UBND
VAWRPMU
XD
XDCT

VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG

B ăxơyăd ng
Ch ăđ uăt
BanăQu nălỦăd ăán,ăCPO
BanăQu nălỦătrungă ngăcácăd ăánăTh yăl i
S ăNôngănghi păvƠăPhátătri nănôngăthôn
yăbanănhơnădơnăhuy n
Engineering - Constructionă (Thi tă k ă vƠă thiă cơngă xơyă d ngă
cơng trình)
Engineering - Procurementă(Thi tăk ăvƠăcungăc păthi tăb ăcôngă
ngh ă)
Engineering - Procurement - Construction (Thi tăk ă- cungăc pă
thi tăb ăcơngăngh ăvƠăthiăcơngăxơyăd ngăcơngătrình)
Gi iăphóngăm tăb ng
CôngătyăQu nălỦăth yăl i
C ăquanăh pătácăqu căt ăNh tăB n
yăbanănhơnădơnăt nhăNgh ăAn
BanăQu nălỦăd ăánăNôngănghi păvƠăPhátătri nănôngăthônăt nh
Ngh ăAn
Nôngănghi păvƠăPhátătri nănôngăthôn

Procurement - Constructionă (Cungă c pă thi tă b ă cơngă ngh ă vƠă
thiăcơngăxơyăd ngăcơngătrình)
Qu nălỦăd ăán
Qu nălỦăk ăthu t
Qu nălỦăxơyăd ng
T ngăc căth yăl i
Tiêu chu năVi tăNam
Tiêuăchu năxơyăd ngăVi tăNam
Táiăđ nhăc
Thi tăk ăb năv ăthiăcơngă- d ătốn
Thi tăk ăk ăthu tă- T ngăd ătoán
T ăv năgiámăsát
T ăv năthi tăk
yăbanăNhơnădơn
Banăqu nălỦăd ăánă- Vi năkhoaăh căth yăl iăVi tăNam
Xơyăd ng
Xơyăd ngăcơngătrình

viii


M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
“Làm th nào đ các lo i h p đ ng trong d án xây d ng đ

c th c hi n đúng

ti n đ và có k t qu ?” đóălƠăm t câu h i mà câu tr l i c aănóăđịiăh i các Ch đ u
t ăvƠăcácăBanăqu n lý d án ph i có c m t q trình tìm hi u, nghiên c u, th c hi n
vƠă đúcă rútă kinh nghi m.ă Trongă vịngă quayă đóă Bană QLDAă Nôngă nghi p và PTNT
c ngă khôngă ngo i l .ă

c thành l p t tháng 4/2013 theo quy tă đ nh s 81/Q -

SNN c a S Nông nghi p và PTNT t nh Ngh An ngày 26/04/2013. Ban có nhi m
v lƠăđ i di n cho S Nông nghi p và PTNT Ngh An (ch đ uăt )ăth c hi n H p
ph n 1: D án Khôi ph c, nâng c p h th ng Th y l i B c Ngh AnădoăC ăquanăh p
tác qu c t JICA Nh t B n tài tr . V iă đ c thù c a d án s d ng ngu n v n vay
ODA và ngu n v năđ i ngătrongăn

c, vi c th c hi nătheoăđúngăquy đ nh c a nhà

tài tr vƠăđ ng th i v năđ m b oăcácăquyăđ nhătrongăn

căcƠngăđ aăraănhi u thách

th c v i Ban QLDA Nơng nghi păvƠăPTNTăkhiăắtu iăđ i cịn non tr ”.ăHi n nay d
ánă đưă đ

c ti nă hƠnhă h nă m t ph n ba ch ngă đ

ng, các ph n vi c trong công tác

qu n lý d án nói chung và cơng tác qu n lý h păđ ng xây d ngănóiăriêngăđưăvƠăđangă
đ

c th c hi n tuy nhiên còn g p nhi u v năđ t n t i và h n ch nh :ăn ngăl c trong

các công tác Qu n lý thông tin - xây d ng và qu n lý d li u h păđ ng; giám sát th c
hi n h pă đ ngă c ngă nh ă giámă sátă r i ro h pă đ ngă ch aă cao,ă m t s cơng vi c cịn
mang tính hính th c,ăch aăxơyăd ngăđ

c quy trình qu n lý h păđ ng chun nghi p

V iăcácăđi uăđóăđịiăh i Ban QLDA Nơng nghi p và PTNT c n ph i nghiên c u tìm
ra gi i pháp nh măt ngăc

ng kh n ngăqu n lý h păđ ng xây d ng c aămình.ă

tài:

ắNghiên c u gi i pháp hồn thi n cơng tác qu n lý h p đ ng xây d ng t i Ban
QLDA Nông Nghi p và PTNT (NAPMU)”ă lƠă hoƠnă toƠnă c n thi t nh m góp ph n
hồn thi n cơng tác qu n lý h pă đ ng xây d ng t iă đ nă v nóiă riêngă vƠă lƠă c ă s
nghiên c u cho các Ban QLDA khác tham kh o, h c t p kinh nghi m áp d ng nói
chung.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Lu năv nănghiênăc uăđ xu t m t s gi i pháp có tính kh thi,ăcóăc ăs lý lu n và th c
ti n nh m hồn thi n cơng tác cơng tác qu n lý h păđ ng xây d ng nói riêng và qu n

1


lý th c hi n các d ánăđ uăt ăxơyăd ng nói chung c a Ban QLDA Nơng nghi p và
PTNT (NAPMU - Ngh An Project Management Unite).
it

3.
-

it
iăt

ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài
ng nghiên c u c a đ tài
ng nghiên c u c aăđ tài là Công tác qu n lý h păđ ng xây d ng c a t i các

Ban QLDA

uăt ăxơyăd ng cơng trình.

- Ph m vi nghiên c u c a đ tài
Ph m vi v m t không gian và n iădung,ăđ tài t p trung nghiên c u ch y u v công
tác qu n lý h păđ ng xây d ng c a Ban QLDA Nông nghi p và PTNT (NAPMU).
Ph m vi v m t th i gian, lu năv năs t p trung nghiên c u, phân tích th c tr ng cơng
tác h păđ ng xây d ng c a Ban t n mă2013ăđ n tháng 9 n mă2017 vƠ đ xu t gi i
pháp h păđ ng xây d ngăchoăgiaiăđo n t i.
4. Ph

ng pháp nghiên c u

th c hi n nh ng n i dung nghiên c u, tác gi lu năv năs d ngăcácăph
nghiên c u sau: ph

ngă phápă đi u tra thu th p thơng tin; ph

d ng có ch n l c;ă ph

ph

ngă phápă k th a, áp

ngă phápă th ng kê, phân tích tính tốn, t ng h p, so sánh;

ngăphápăkh o sát th c t ;ăph

và m t s ph

ngăphápă

ngăphápăđ i chi u v i h th ngăv năb n pháp quy;

ngăphápăk t h p khác.

5. K t c u c a lu n v n
Ngoài Ph n m đ u, K t lu n ki n ngh , danh m c tài li u tham kh o, n i dung c a
lu năv năăđ

c c uătrúcăthƠnhă3ăch

ngăn iădungăchínhănh ăsau:

Ch

ngă1:ăT ng quan v ho tăđ ng xây d ng và qu n lý h păđ ng trong xây d ng

Ch

ngă2:ăC ăs lý lu n v h păđ ng xây d ng và qu n lý h păđ ng trong xây d ng

Ch

ngă3:ăTh c tr ng và gi i pháp hồn thi n cơng tác qu n lý h păđ ng xây d ng

c a NAPMU

2


CH
NG I: T NG QUAN V HO T
H P
NG TRONG XÂY D NG

NG XÂY D NG VÀ QU N LÝ

1.1. T ng quan v ho t đ ng xây d ng
1.1.1. Cơng trình xây d ng và ho t đ ng xây d ng
1.1.1.1. Cơng trình xây d ng
- Khái ni m v cơng trình xây d ng theo Kho n 10 ắCơngătrìnhăxơyăd ng là s n ph măđ

c t o thành b i s călaoăđ ng c aăconăng

li u xây d ng, thi t b l păđ t vào cơng trình, đ
g m ph năd
đ

i u 3 Lu t Xây d ngăquyăđ nh

i m tăđ t, ph n trên m tăđ t, ph năd

i, v t

c liên k tăđ nh v v iăđ t, có th bao
i m tăn

c và ph n trên m tăn

c,

c xây d ng theo thi t k . Cơng trình xây d ng bao g m cơng trình dân d ng, cơng

trình cơng nghi p, giao thông, nông nghi p và phát tri n nơng thơn, cơng trình h t ng
k thu tăvƠăcơngătrìnhăkhác.” [1]
-

căđi m c a cơng trình xây d ng:

+ă

căđi m c a cơng trình xây d ng là có quy mơ l n, k t c u ph c t p, th i gian s

d ng lâu dài, có giá tr l năđòiăh i các nhà xây d ng ph i d đoánătr

căxuăh

ng ti n

b xã h iă đ tránh b l c h u. Phong cách ki n trúc và ki u dáng m t s n ph m c n
ph i phù h p v iăv năhốădơnăt c.
+ Cơng trình xây d ng mang tính t ng h p phát huy tác d ng v m t kinh t , chính tr ,
k tốn, ngh thu t... Nó r tăđaăd ngănh ngăl iămangătínhăđ c l p, m i m t cơng trình
đ

c xây d ng theo m t thi t k , k thu t riêng, có giá tr d toán riêng và t i m tăđ a

đi m nh tăđ nh,ăn iăs n xu t ra s n ph măc ngăđ ng th iălƠăn iăsauănƠyăkhiăs n ph m
hoƠnăthƠnhăđ

căđ aăvƠoăs d ng và phát huy tác d ng.

+ Quá trình t khi kh iăcơngăchoăđ năkhiăhoƠnăthƠnhăcơngătrìnhăbƠnăgiaoăvƠăđ aăvƠoăs
d ngăth

ng kéo dài. Nó ph thu c quy mơ và tính ch t ph c t p v k thu t c a t ng

cơngătrình.ăQătrìnhăthiăcơngăđ

c chia thành nhi u giaiăđo n, m iăgiaiăđo n thi công

l i chia thành nhi u công vi c khác nhau, các công vi c ch y u di n ra ngoài tr i ch u
tác d ng r t l n c a các nhân t môiătr

ng x uănh ăm a,ăn ng,ăl ,ăl t...

3

+ Cơng trình xây d ng là s n ph măđ năchi căvƠăđ
s n ph măđ

căcoiănh ătiêuăth tr

căkhiăđ

c tiêu th theo cách riêng. Các

c xây d ng theo giá tr d toán hay giá

tho thu n v i ch đ uăt ă(giáăđ u th u)ădoăđóătínhăch t hàng hố c a cơng trình xây
d ngăkhơngăđ

c th hi n rõ b i vì cơng trình xây d ng là hàng hố đ c bi t.

1.1.1.2. Ho t đ ng xây d ng và Ho t đ ng đ u t xây d ng:
- Khái ni m v ho tăđ ng xây d ngăđ

căđ nh ngh a là ắbao g m l p quy ho ch xây

d ng, l p d ánăđ uăt ăxơyăd ng cơng trình, kh o sát xây d ng, thi t k xây d ng cơng
trình, thi cơng xây d ng cơng trình, giám sát thi cơng xây d ng cơng trình, qu n lý d
ánă đ uă t ă xơyă d ng cơng trình, l a ch n nhà th u trong ho tă đ ng xây d ng và các
ho tăđ ngăkhácăcóăliênăquanăđ n xây d ng cơng trình”ă[1]
Nh ăv y, có th hi u ho tăđ ng xây d ng là m t quy trình thi t k và thi công nên các
c ăs h t ng ho c cơng trình, nhà ầ.ăHo tăđ ng xây d ng khác v i ho tăđ ng s n
xu t

ch s n xu t t o m tăl

ng l n s n ph m v i nh ng chi ti t gi ng nhau, còn

xây d ng nh m t i nh ng s n ph m t i nh ngăđ aăđi m dành cho t ngăđ iăt

ng khách

hàng riêng bi t. Ho tăđ ng xây d ng b tăđ u b ng vi c lên k ho ch, kh o sát, thi t
k , l p d toán và thi cơng t i khi d án hồn t t và s năsƠngăđ aăvƠoăs d ng.
M c dù ho tăđ ngănƠyăth
h p c a r t nhi u nhân t .ă

ngăđ

c xem là riêng l , song trong th c t ,ăđóălƠăs k t

u tiên, m t nhà qu n lý d án ch u trách nhi m qu n lý

cơng vi căchung,ă sauă đóănh ng nhà th u, k s ăt ăv n thi t k , k s ăthiăcông,ăki n
trúcăs ,ăt ăv n giám sát... ch u trách nhi măđi u hành, th c hi n và giám sát ho tăđ ng
c a d án. M t d ánăthƠnhăcơngăđịiăh i m t k ho ch xây d ng hi u qu , bao g m
vi c thi t k vƠăthiăcôngăđ m b o phù h p v iăđ aăđi m xây d ngă vƠăđúngăv i ngân
sáchăđ ra trong d tốn; t ch c thi cơng h p lý, thu n ti n cho vi c chuyên ch ,ăl uă
tr v t li u xây d ng;ăđ m b o các tiêu chu n v môiătr
thi u nh ng nhăh

ng,ăanătoƠnălaoăđ ng; gi m

ng t i c ngăđ ng...

- Ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng là quá trình ti n hành các ho tăđ ng xây d ng g m xây
d ng m i, s a ch a, c i t o cơng trình xây d ng [1].
- D ánăđ uăt ăxơyăd ng là t p h păcácăđ xu tăcóăliênăquanăđ n vi c s d ng v năđ
ti n hành ho tăđ ng xây d ngăđ xây d ng m i, s a ch a, c i t o công trình xây d ng

4


nh m phát tri n, duy trì, nâng cao ch tăl
th i h năvƠăchiăphíăxácăđ nh.

ng cơng trình ho c s n ph m, d ch v trong

giaiăđo n chu n b d ánăđ uăt ăxơyăd ng, d ánăđ

c

th hi n thông qua Báo cáo nghiên c u ti n kh thiăđ uăt ăxơyăd ng, Báo cáo nghiên
c u kh thiăđ uăt ăxơyăd ng ho c Báo cáo kinh t - k thu tăđ uăt ăxơyăd ng. [1]
1.1.1.3. Vai trò c a ngành xây d ng:
T xaăx aăngƠnhăxơyăd ng là ngành vơ cùng quan tr ngăvƠăđóngăgópăl n cho nh ng
l chănh ămangăt m c th gi i, nó tr thành, thành t uălƠăđi m t hào c a m i qu c
gia. Xây d ng đóngă vaiă trịă choă s phát tri n kinh t qu c dân, nó mang l iă Ủă ngh aă
kinh t , ngh thu t, chính tr xã h i vô cùng to l n.
Ngày nay cu c s ng ngày càng phát tri n, sinh ho tă nă
h n.ăKhơngăcịnănh ălúcăx aăquanăni mălƠmăsaoăđ

đ

că conă ng

n,ăđ m c có nhà

i coi tr ng
che n ng che

m aăkhiăraăvƠo, gi đơyăcác cơng trình xây d ng c ngăph i mang tính th m m , ngh
thu t. Vì v y vai trò xây d ng ngày càng tr nên quan tr ng. Có th k đ n các vai trò
c a ngành xây d ngănh ăsau:
- V m t kinh t :ă Thúcă đ y ngành xây d ng, ch t o nguyên v t li u s t thép, xi
m ngầt oăcôngă năvi călƠmăchoăcácăcôngănhơn.ăT ngăc
lƠmăthayăđ iăc ăc u c aăđ tăn

ngăc ăs v t ch t k thu t

c;

- V năhốăngh thu t: M r ng tính th m m làm phong phú, tinh t v iăđ

ng nét b i

nh ng cơng trình xây d ng. Nh ng cơng trình mang tính ngh thu t l i d u n du l ch,
l ch s đ i v iăđ tăn

c;

- Chính tr : Xây d ng phát tri n t o nh ng m i quan h thân thi t v iăcácăn
gi i,ăđ uăt ăc aăcácăn

c trên th

c ngồi vào Vi t Nam;

- Xã h i: Góp ph n m r ng các khu công nghi p, nh ng vùng nơng thơn m c lên tồ
nhà ch c tr i, t o nên nhi uăkhuăđôăth m iầ;
- Du l ch: Nh ng cơng trình ki nătrúcăđ

c xây d ngăcơngăphu,ăcóăỦăngh aăl ch s ln

lƠăn iăthuăhútăkháchăduăl ch nh tălƠăkháchăn
có thu nh p v m t du l chăđ

c nâng cao.

1.1.2. Các bên tham gia ho t đ ng xây d ng
5

c ngoài. Kinh t đ i s ng c aăng

i dân


Vi t Nam cùng v i s phát tri n c a ngành xây d ng, thì các ch th tham gia vào
ho tăđ ng xây d ngăc ngăphátătri n theo. Th i k đ u có s tham gia c aăNhƠăn

c,

ch đ uăt ăvƠănhƠăth u, sauăđóăphátătri n thêm các ch th khácănh ănhƠăth uăt ăv n,
nhà th u thi t k và th m chí nhi u d án cịn có s giám sát c a c ngăđ ng và g năđơyă
cịn có s tham gia c a các nhà b o hi m cho cơng trình xây d ng, nhân l c và thi t b

thi công và c bên th ba. Thôngă th

ng trong m t d án xây d ng có các ch th

thamăgiaănh ăsau:
- Ch đ uăt ăxơyăd ngăcơngătrìnhălƠăng
đ

i (ho c t ch c) s h u v n ho călƠăng

i

c giao qu n lý và s d ng v năđ đ uăt ăxơyăd ng cơng trình. Ch đ uăt ălƠăng

i

ph i ch u trách nhi m toàn di nătr
ch tăl

căng

i quy tăđ nhăđ uăt ăvƠăphápălu t v các m t

ng, ti năđ , chi phí v năđ uăt ăvƠăcácăquyăđ nh khác c a pháp lu t.

- Ban QLDA (ho căT ăv năQLDA)ălƠătr

ng h p Ch đ uăt ătr c ti p qu n lý d án

thì ch đ uăt ăcóăth thành l p Ban Qu n lý d án ho c khi Ch đ uăt ăxơyăd ng cơng

trìnhăkhơngăđ đi u ki năn ngăl căthìăng
qu n lý d án,ăngh aălƠăt ch căt ăv năđ

i quy tăđ nhăđ uăt ăs thuê t ch căt ăv n
c trông coi qu n lý các d án xây d ng cơng

trình là qu nălỦăcơngătrìnhănh c a chính mình. Ban Qu n lý d án ch u trách nhi m
tr

c pháp lu t và ch đ uăt ătheoănhi m v , quy n h năđ

c giao.

- T ăv n thi t k : là t ch c,ăcáănhơnăcóăđ ngăkỦăkinhădoanhăvƠăgi y phép hành ngh
trongăl nhăv căt ăv n thi t k xây d ngăđ

c ch đ u t ăthuêăđ th c hi n ti n hành

kh o sat, thi t k công trình, d án theo yêu c u c a ch đ uăt ăvƠătuơnăth theo các
quyăđ nh hi n hành.
- T ăv n giám sát: Là t ch c,ăcáănhơnăcóăđ đi u ki năn ngăl c trong ch c giám sát
thiăcôngăđ

c ch đ uăt ăho c ban QLDA thuê. Công vi c giám sát thi cơng cơng trình

là u c u b t bu c bên thi công ph iălƠmăđúngăthi t k đ
quy chu n xây d ngă đ

c duy t,ăđúngătiêuăchu n,

c áp d ng và ph iă đ m b oă giámă sátă th

ng xuyên liên t c

trong quá trình thi công xây d ng.
- Giám sát c ngăđ ngă(Nhơnădơn):ă ơyălƠăm t ch th đ c bi t mang tính xã h i, tham
gia trong d án vì trách nhi m công dân và quy n t do, dân ch c a mình, khơng có
h păđ ng và khơng có ti n.

6


1.1.3. Nguyên t c ho t đ ng đ u t xây d ng
Ho tă đ ngă đ uă t ă xơyă d ng là quá trình ti n hành các ho tă đ ng xây d ng g m xây
d ng m i, s a ch a, c i t o cơng trình xây d ng.
- B oăđ măđ uăt ăxơyăd ng cơng trình theo quy ho ch, thi t k , b o v c nh quan, môi
tr

ng; phù h p v iăđi u ki n t nhiên, xã h i,ăđ căđi măv năhóaăc a t ngăđ aăph

ng;ă

b oăđ m năđ nh cu c s ng c a nhân dân; k t h p phát tri n kinh t - xã h i v i qu c
phòng, an ninh và ng phó v i bi năđ i khí h u.
- S d ng h p lý ngu n l c, tài nguyên t i khu v c có d án, b oăđ măđúngăm căđích,ă
đ iăt

ng và trình t đ uăt ăxơyăd ng. Vi c s d ngăđúngăm căđíchăngu n nhân l c,

tài nguyên t i khu v c có d án s đ m b oă đ

c ngu n l c và gi m s hoang phí

nh ng chi phí khơng c n thi t.
- Tn th tiêu chu n, quy chu n k thu t,ăquyăđ nh c a pháp lu t v s d ng v t li u
xây d ng; b oăđ m nhu c u ti p c n s d ng cơng trình thu n l i,ăanătoƠnăchoăng
khuy t t t,ăng

i cao tu i, tr em

i

các cơng trình cơng c ng, nhà cao t ng; ng d ng

khoa h c và công ngh , áp d ng h th ng thơng tin cơng trình trong ho tăđ ngăđ uăt ă
xây d ng.
- B oăđ m ch tăl

ng, ti năđ , an tồn cơng trình, tính m ng, s c kh eăconăng

tài s n; phòng, ch ng cháy, n ; b o v môiătr

i và

ng.

- Trong quá trình ti nă hƠnhă đ uă t ă xơyă d ng thì vi c xây d ng ph iă đ m b o ch t
l

ng, ti năđ , an tồn cơng trình tính m ng, s c kh e c a nh ngăng

i tham gia vào

quá trình xây d ng.
- B oăđ m xây d ngăđ ng b trong t ngăcơngătrìnhăvƠăđ ng b v i các cơng trình h
t ng k thu t, h t ng xã h i.
- T ch c, cá nhân khi tham gia ho tăđ ng xây d ng ph iăcóăđ cácăđi u ki năn ngăl c
phù h p v i lo i d án; lo i, c p cơng trình xây d ng và công vi cătheoăquyăđ nh c a
Lu t xây d ng 2014.

7


- B oăđ m công khai, minh b ch, ti t ki m, hi u qu ; phòng, ch ngăthamănh ng,ălưngă
phí, th t thốt và tiêu c c khác trong ho tăđ ngăđ uăt xây d ng.
- Phơnăđ nh rõ ch căn ngăqu nălỦănhƠăn

c trong ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng v i ch c

n ngăqu n lý c a ch đ uăt ăphùăh p v i t ng lo i ngu n v n s d ng.
1.1.4. Các n i dung c a ho t đ ng đ u t xây d ng
Doăđ căđi m c a s n ph m xây d ngăvƠăđ c đi m c a s n xu t xây d ng chi ph i nên
ho tăđ ngăđ uăt ăvƠăxơyăd ngăđòiăh i ph i tuân th trình t cácăb

c theo t ng giai

đo n. Vi ph m trình t đ uăt ăvƠăxơyăd ng s gây ra lãng phí, th t thốt và t oăs ăh
cho phát sinh các tiêu c c trong ho tăđ ngăđ u t ăvƠăxơyăd ng.ăTrênăc ăs quy ho ch
đưăphêăduy t trình t th c hi n d ánăđ uăt ăbaoăg măbaăgiaiăđo n và th c hi n theo
t ngăb

B

cătr

cănh ăsau:
călƠăc ăs đ th c hi năb

căsau,ăgiaiăđo nătr

călƠăc ăs th c hi năgiaiăđo n

sau. Tuy nhiên tùy tính ch t và quy mơ c a d ánămƠăcácăb

c trên có th rút ng n l i

nh :ă giaiăđo n chu n b đ uăt ,ăđ i v i nh ng d án v a và nh thì có th khơng c n
b

c nghiên c uăc ăh iăđ uăt ăvƠăb

c nghiên c u ti n kh thi mà xây d ng luôn d

án kh thi, th m chí ch c n l p báo cáo kinh t k thu tăđ i v i nh ng d án có thi t
k m u.
Khiă b

că tr

că đưă th c hi nă xong,ă tr

c khi ki m tra th c hi nă b

c ti p theo ph i

ki mătraăđ đánhăgiáăđ yăđ các khía c nh v kinh t , tài chính, k thu t c aăb
n uă đ t yêu c u v các tiêu chu n, quy ph mă đưă quyă đ nh (n uă có)ă choă b
đ

c c p có th m quy n ch p nh n m i th c hi năb

căđó,ă

că đóă vƠă

c ti pătheo;ăđángăl uăỦănh t là

th c hi n trình t theoăgiaiăđo n (chu n b đ uăt ,ăth c hi nă đ uăt ăvƠăđ aăvƠoăkhaiă
thác s d ng) ph iă đ

c c p có th m quy n,ă c ă quană cóă th m quy n th m tra, phê

duy t nghiêm túc.
- Giaiăđo n chu n b đ uăt ,ăg măcácăb

c sau:

+ Nghiên c u s c n thi t ph iăđ uăt ăvƠăquyămôăđ uăt .

8

+ Ti năhƠnhăth mădò,ăxemăx́tăth tr

ngăđ xácăđ nh nhu c u tiêu th ; tìm ngu n cung

ng thi t b , v tăt ăchoăs n xu t, xem xét kh n ngăv ngu n v năđ uăt ăvƠăl a ch n
hình th căđ uăt .
+ Ti năhƠnhăđi u tra, kh o sát và l a ch năđ aăđi m xây d ng.
+ L p d ánăđ uăt .
+ G i h s ăd ánăvƠăv năb nătrìnhăđ năc ăquanăcóăth m quy n quy tăđ nh đ uăt ,ăt
ch c cho vay v năđ uăt ăvƠăc ăquanăch căn ngăth măđ nh d ánăđ uăt .
V i nh ng n i dung quan tr ngănh ătrênăthìăgiaiăđo n chu n b đ uăt ălƠăgiaiăđo n t o
ti năđ và quy tă đ nh s thành công hay th t b i

haiăgiaiă đo năsauă(giaiăđo n th c

hi n đ uă t ă vƠă đ aă vƠoă khaiă thácă s d ng).ă Doă đóă đ i v iă giaiă đo n này thì m că đ
chính xác c a các k t qu nghiên c u là quan tr ng nh t, ch ng nào còn th y phân vân
v k t qu nghiên c u thì ch ngăđóăcịnăgiƠnhăth iăgianăđ nghiên c u ti p.
- Giaiăđo n th c hi năđ uăt :
+ăXinăgiaoăđ t ho căthuêăđ tătheoăquyăđ nh c aăNhƠăn

c (bao g m c m tăn

c, m t

bi n, th m l căđ a).
+ Chu n b m t b ng xây d ng.
+ Tuy n ch năt ăv n kh o sát, thi t k ,ăgiámăđ nh k thu t và ch tăl

ng cơng trình.

+ Phê duy t, th măđ nh thi t k và t ng d toán, d toán h ng m c cơng trình.
+ T ch căđ u th u thi cơng x y l p, cung ng thi t b .
+ Xin gi y phép xây d ng và gi y phép khai thác tài nguyên (n u có).
+ Ký k t h păđ ng kinh t v i nhà th uăđưătrúngăth u.
+ Thi cơng xây l p cơng trình.
+ Ki m tra giám sát vi c th c hi n các h păđ ng.

9


i v iă giaiă đo n này v nă đ qu n lý th i gian, ch tă l

ng công trình, chi phí cơng

trình là quan tr ng nh t, vì vi c t ch c qu n lý t t trong t ng khâu s giúpătránhăđ

c

th tăthốt,ălưngăphíătrongăđ uăt ăxơyăd ng.
- Giaiăđo năđ aăvƠoăkhaiăthác,ăs d ng:
năgiaiăđo n này vi c th c hi năđ uăt ăđưăhoƠnăt t, n u các k t qu doăgiaiăđo n th c
hi năđ uăt ăt oăraăđ m b oătínhăđ ng b , giá thành th p, ch tăl

ng t t,ăđúngăti năđ ,

t iăđ aăđi m thích h p thì hi u qu c a ho tăđ ngăđ uăt ăch còn ph thu c tr c ti p
vào quá trình t ch c qu n lý ho tăđ ng c a các k t qu đ uăt .
Th c hi năđ yăđ các yêu c u trên v trình t lƠăc ăs đ kh c ph c nh ngăkhóăkh n,ă

t n t i do nh ngă đ că đi m c a ho tă đ ngă đ uă t ă xơy d ngă c ă b n gây ra. Vì v y,
nh ngăquyăđ nh v trình t đ uăt ăvƠăxơyăd ng có nhăh
ch tăl

ng tr c ti p và gián ti păđ n

ng cơng trình, chi phí xây d ng cơng trình trong q trình thi cơng xây d ng,

tácăđ ng c a cơng trình sau khi hoàn thành xây d ngăđ a vào s d ngăđ i v i n n kinh
t c a vùng, c a khu v căcùngănh ăđ i v i c n
t ăvƠăxơyăd ng có nhăh
l

c.ăDoăđóăvi c ch p hành trình t đ u

ng r t l n, có tính ch t quy tăđ nh không nh ngăđ i v i ch t

ng cơng trình, d ánăđ uăt ămƠăcịnă nhăh

ng r t l n đ n lãng phí, th t thốt, t o

s ăh choăthamănh ngăv v n và tài s n trong ho tăđ ngăđ uăt ,ăxơyăd ng t đóălƠmă
t ngăchiăphíăxơyăd ng cơng trình, d án, hi u qu đ uăt ăth p.
1.1.5. Qu n lý nhà n

c v ho t đ ng xây d ng

1.1.5.1. N i dung Qu n lý nhà n
Theoăđi uă160ăđ

c v ho t đ ng xây d ng

căquyăđ nh t i Lu t Xây d ng. N i dung qu nălỦănhƠăn

c v ho t

đ ng xây d ng bao g m: [1]
- Xây d ng và ch đ o th c hi n các chi năl
th tr

c,ăđ án, quy ho ch, k ho ch phát tri n

ng xây d ngăvƠăn ngăl c ngành xây d ng.

- Ban hành và t ch c th c hi năcácăv năb n quy ph m pháp lu t v xây d ng.
- Xây d ng và ban hành tiêu chu n, quy chu n k thu t v xây d ng.

10


- T ch c, qu n lý th ng nh t quy ho ch xây d ng, ho tă đ ng qu n lý d án, th m
đ nh d án, thi t k xây d ng; ban hành, công b cácăđ nh m c và giá xây d ng.
-H

ng d n, ki mă traă vƠă đánhă giáă vi c th c hi n công tác qu n lý ch tă l

ng cơng

trình xây d ng; qu nălỦăchiăphíăđ uăt ăxơyăd ng và h păđ ng xây d ng; qu nălỦăn ngă
l c ho tă đ ng xây d ng, th c hi n qu nă lỦă côngă tácă đ u th u trong ho tă đ ng xây

d ng; qu n lý an toàn, v sinhălaoăđ ng, b o v mơiătr

ng trong thi cơng xây d ng

cơng trình.
- C p, thu h i gi y phép, ch ng ch , ch ng nh n trong ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng.
- Ki m tra, thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo và x lý vi ph m trong ho tăđ ngăđ u
t ăxơyăd ng.
- T ch c nghiên c u, ng d ng khoa h c, công ngh , ph bi n ki n th c, pháp lu t v
xây d ng.
- Ơoăt o ngu n nhân l c tham gia ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng.
- Qu n lý, cung c p thông tin ph c v ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng.
- Qu nălỦ,ăl uătr h s ăcơngătrìnhăxơyăd ng.
- H p tác qu c t trongăl nhăv c ho tăđ ngăđ uăt ăxơyăd ng.
1.1.5.2. Trách nhi m qu n lý ho t đ ng đ u t xây d ng c a các c quan nhà n
Chính ph th ng nh t qu nălỦănhƠăn
B Xây d ng ch u trách nhi mătr

c v xây d ng trong ph m vi c n

c

c.

c Chính ph th c hi n th ng nh t qu nălỦănhƠăn

c

v xây d ng.
Các b ,ăc ăquanăngangăb trong ph m vi và quy n h n c a mình ph i h p v i B xây

d ngăđ th c hi n qu nălỦănhƠăn

c v xây d ng.

UBND các c p có trách nhi m th c hi n qu nălỦănhƠăn
theo phân c p c a Chính ph .

11

c v xây d ngătrênăđ a bàn


Thanh tra xây d ng thu c B Xây d ng ho c S Xây d ng th c hi n ch căn ngăthanhă
tra hành chính và thanh tra chuyên ngành v xây d ngăđ i v i t ch c, cá nhân tham
gia các ho tăđ ng xây d ng trong ph m vi c n

c ho c theo t ngăđ aăph

Tùyătheoătrìnhăđ phát tri n c a n n kinh t đ tăn
ph

ng.

c,ătrìnhăđ dơnătrí,ăđ căđi m c aăđ a

ngămƠăm i t nh, thành ph ,ăc ăquanăch căn ngăcóănh ng cách qu n lý mà m căđ

qu n lý khác nhau. Tuy nhiên, vi c qu nălỦănhƠăn

căđ u t p trung vào hai n i dung

chínhănh ăsau:
- Qu nălỦăconăng
d ngăđ

i:ăConăng

i

đơyălƠăcácăcáănhơn,ăt ch c tham gia ho tăđ ng xây

c phân lo i theo các lo iăcơngătrìnhăkhácănhauănh ăxơyăd ng dân d ng, xây

d ng h t ng k thu t, xây d ng th y l iầăhayătheoăt ng lo i công vi c xây d ngănh ă
kh o sát, thi t k ,ăgiámăsát,ăthiăcôngầ VƠăđ qu nălỦăconăng
nhƠăn

i,ăcácăc ăquan,ăt ch c

căđ ra nh ngăđi u ki n, tiêu chu n cho cá nhân, t ch c mu n làm cơng vi c

đó,ăcơngătrìnhăđó.ăCh khiănƠoăđ tăđ

c yêu c u thì các t ch c, các nhân m iăđ

c

c p gi y phép (ch ng ch hành ngh , gi y phép hành ngh , gi y ch ng nh năđ ngăkỦă
ngành ngh ầ).ăNhƠăn

căquyăđ nh c th choăcácăc ăquanăch căn ngăđ

c phép c p

các lo i gi y phép này và ch khi nào các t ch c,ăcáănhơnăcóăđ các lo i gi y t trên
m iă đ
đ

c coi là h pă pháp,ă vƠă đ n ngă l c tham gia vào các ho tă đ ng xây d ngă đưă

c c p phép

- Qu n lý s n ph m trong ho tăđ ng xây d ng: êăti n cho công vi c qu n lỦ,ăng

i ta

chiaăraăbaăgiaiăđo n theo quá trình t o ra s n ph m xây d ng:
+ăGiaiăđo n chu n b đ uăt :ă Kh o sát, l p d án, thi t k c ăs , tính t ng m căđ u
t ầ
+ăGiaiăđo n th c hi năđ uăt :ăKh o sát, thi t k k thu t, thi t k b n v thi cơng, d
tốn và t ng d tốn, l a ch n nhà th u, thi công xây l p và hồn thành xây d ng cơng
trình.
+ăGiaiăđo n k tăthúcăđ uăt :ăNghi m thu, ch y th , v năhƠnhăbƠnăgiaoăcơngătrìnhăđ aă
vào s d ng.ă

đ

phù h p ch tăl

ng

c nghi m thu ph i có ki măđ nh cơng trình ho c gi y ch ng nh n

12


Nh ăv y, thơng qua 2 lo i gi yănóiătrênănhƠăn

c th ng nh t qu n lý t p trung vào m t

đ u m i là B Xây d ng và S xây d ng và áp d ng cho b t k cá nhân, t ch c nào,
cho b t k lo i cơng trình nào, khơng phân bi t ngu n v n ho c s h u.
1.2. T ng quan v công tác qu n lý h p đ ng xây d ng hi n nay
1.2.1. Quá trình áp d ng quy đ nh h p đ ng trong xây d ng
Pháp lu t c a Vi t Nam v h păđ ng xây d ngăt

Vi t Nam

ngăđ i m nh tăvƠăs ăkhaiămưiăt i

khi Ngh đ nhă99/2007ăvƠăThơngăt ă06/2007/TT-BXDăraăđ i thì nh ng v năđ c a h p
đ ng xây d ng m iăđ

căđi u ch nh c th . D u m c quan tr ng nh t c a th iăđi m

này chính là vi c B Xây d ng ban hành hai quy tăđ nh quan tr ngăđ h

ng d n v

h pă đ ng xây d ngă đóă lƠă Quy tă đ nhă 2507/Q -BXD ngƠyă 26/11/2007:ă H

h pă đ ngă t ă v n; và Quy tă đ nhă 2508/Q -BXDă ngƠyă 26/11/2007:ă H

ng d n

ng d n h p

đ ng xây d ng. Ti păđó,ăđ chính th c hố vi căquyăđ nh v h păđ ng xây d ng Ngh
đ nhă48/2010ăvƠăThôngăt ă09/2011ăc ngăgi i thi uăđ đ c păvƠăđi u ch nh riêng bi t
v m u h păđ ng xây d ng kh i các v năđ v qu n lý d án xây d ng. Sau khi Lu t
Xây d ngă2014ăraăđ i, Chính ph vƠăBXDăđưăk th a nh ngăquyăđ nhătr

căđóăv h p

đ ng xây d ngăđ ban hành Ngh đ nh 37/2015 và g n nh tălƠăThôngăt ă09/2016/TTBXD đ quyăđ nh chi ti t v h păđ ng xây d ng.
H păđ ng xây d ng mang nh ngăđ căđi m chung c a h păđ ng dân s . Vi c áp d ng
cácăquyăđinhătrongăh păđ ng xây d ng

Vi t Nam v n đ

c th hi n t i m t s đi m

nh sau:
1.2.1.1 Ch th và hình th c h p đ ng:
- V ch th : bao g m bên giao th u và bên nh n th u:
+ Bên giao th u là ch đ uăt ăho căđ i di n c a ch đ uăt ăho c t ng th u ho c nhà
th u chính [2].
+ Bên nh n th u là t ng th u ho c nhà th u chính khi bên giao th u là ch đ uăt ;ălƠă
nhà th u ph khi bên giao th u là t ng th u ho c nhà th u chính. Bên nh n th u có th
là liên danh các nhà th u [2].

13


- V hình th c: H păđ ng xây d ngăđ

c l păthƠnhăv năb năvƠăđ

c ký k t b iăng

đ i di năđúngăth m quy n theo pháp lu t c a các bên tham gia h păđ ng.ăTr

i

ng h p

m t bên tham gia h păđ ng là t ch căthìăbênăđóăph iăkỦătên,ăđóngăd uătheoăquyăđ nh
c a pháp lu t
1.2.1.2 Phân lo i h p đ ng xây d ng
- Theo tính ch t, n i dung cơng vi c h păđ ng xây d ng có các lo i sau: H păđ ngăt ă
v n xây d ng; H păđ ng thi cơng xây d ng cơng trình; H păđ ng cung c p thi t b l p
đ t vào cơng trình xây d ng; H păđ ng thi t k - mua s m v tăt ,ăthi t b - thi cơng
xây d ng, h păđ ng chìa khoá trao tay và các lo i H păđ ng dân s khác.
- Theo hình th c giá h păđ ng áp d ng, h păđ ng xây d ng có các lo i sau: H păđ ng
tr n gói; H păđ ngătheoăđ năgiáăc đ nh; H păđ ngătheoăđ năgiáăđi u ch nh; H păđ ng
theo th i gian; H păđ ng theo chi phí c ng phí; H păđ ng theo giá k t h p; H păđ ng
xây d ng khác;
- Theo m i quan h c a các bên tham gia trong h păđ ng, h păđ ng xây d ng có các
lo i sau: H păđ ng th u chính; H păđ ng th u ph ; H păđ ng giao khoán; H păđ ng
xây d ng.
1.2.1.3. Nguyên t c ký k t, th c hi n h p đ ng xây d ng

* Nguyên t c ký k t h p đ ng xây d ng g m:
- T nguy n,ăbìnhăđ ng, h p tác, không trái pháp lu tăvƠăđ oăđ c xã h i;
- B oăđ măcóăđ v năđ thanh tốn theo th a thu n c a h păđ ng;
- ưăhoƠnăthƠnhăvi c l a ch n nhà th u và k tăthúcăquáătrìnhăđƠmăphánăh păđ ng;
- Tr

ng h p bên nh n th u là liên danh nhà th u thì ph i có tho thu n liên danh. Các

thành viên trong liên danh ph iăkỦătên,ăđóngăd u (n u có) vào h păđ ng xây d ng, tr
tr

ng h p các bên có th a thu n khác.
ng th i,ă i u 4 Ngh đ nhă37/2015/N -CPăcònăquyăđ nh khi ký k t h păđ ng xây

d ng ngoài vi c phù h p v i các ngun t căđưăd n thì cịn ph iăđ m b o các nguyên
t c sau:

14


- T i th iăđi m ký k t h păđ ng bên nh n th u ph iăđápă ngăđi u ki năn ngăl c hành
ngh ,ăn ngăl c ho tăđ ngătheoăquyăđ nh c a pháp lu t v xây d ng.ă
liên danh, vi c phân chia kh iă l

ng công vi c trong th a thu n liên danh ph i phù

h p v iă n ngă l c ho tă đ ng c a t ngă thƠnhă viênă trongă liênă danh.ă
chínhăn

i v i nhà th u

c ngồi, ph i có cam k t thuê th u ph trongăn

c a h păđ ng d ki n giao th u ph khi các nhà th uătrongăn

i v i nhà th u

c th c hi n các công vi c
căđápă ngăđ

c yêu c u

c a gói th u.
- Ch đ uăt ăho căđ i di n c a ch đ uăt ăđ
th uăchínhăđ th c hi n cơng vi c.ăTr

c ký h păđ ng v i m t hay nhi u nhà

ng h p ch đ uăt ăkỦăh păđ ng v i nhi u nhà

th u chính thì n i dung c a các h păđ ng này ph i b oăđ m s th ng nh t,ăđ ng b
trong quá trình th c hi n các cơng vi c c a h păđ ngăđ b oăđ m ti năđ , ch tăl

ng,

hi u qu đ uăt ăc a d ánăđ uăt ăxơyăd ng.
- T ng th u, nhà th uă chínhă đ

c ký h pă đ ng v i m t ho c m t s nhà th u ph ,

nh ngăcácănhƠăth u ph này ph iăđ

c ch đ uăt ăch p thu n, các h păđ ng th u ph

này ph i th ng nh t,ă đ ng b v i h pă đ ng th uă chínhă đưă kỦă v i ch đ uă t .ă T ng
th u, nhà th u chính ph i ch u trách nhi m v i ch đ uăt ăv ti năđ , ch tăl

ng các

công vi căđưăkỦăk t, k c các công vi c do nhà th u ph th c hi n.
- Giá ký k t h păđ ngăkhôngăđ

căv

th o h pă đ ng xây d ng, tr kh iă l
th uăđ

căNg

t giá trúng th u ho c k t qu đƠmăphán,ăth

ngă

ng phát sinh ngồi ph m vi cơng vi c c a gói

i có th m quy n quy tăđ nhăđ uăt ăchoăph́p.

* Nguyên t c th c hi n h p đ ng xây d ng g m:
- Các bên h păđ ng ph i th c hi năđúngăcácăcamăk t trong h păđ ng v ph m vi công
vi c, yêu c u ch tă l

ng, s l

ng, ch ng lo i, th i h n,ă ph

ngă th c và các tho

thu n khác;
- Trung th c, h pătácăvƠăđúngăphápălu t;
- Khơng xâm ph măđ n l i ích c aăNhƠăn
ch c, cá nhân khác
1.2.1.4. Hi u l c c a h p đ ng xây d ng

15

c, c ngăđ ng và l i ích h p pháp c a t


H păđ ng xây d ng có hi u l căkhiăđápă ngăđ cácăđi u ki n sau:
- Ng

i ký k t h p đ ng ph iăcóăđ n ngăl c hành vi dân s ,ăđúngăth m quy n theo

quyăđ nh c a pháp lu t;
- B oăđ m các nguyên t c ký k t h păđ ng xây d ngăquyăđ nh t iăđi m a kho nă2ă i u
138 c a Lu t Xây d ngăn mă2014;
- Bên nh n th u ph iă cóă đ đi u ki nă n ngă l c ho tă đ ng,ă n ngă l c hành ngh xây
d ngătheoăquyăđ nh c a Lu t Xây d ngăn mă2014;
- Th iăđi m có hi u l c c a h păđ ng xây d ng là th iăđi m ký k t h păđ ng ho c th i
đi m c th khác do các bên h păđ ng tho thu n.

1.2.1.5. N i dung c a h p đ ng xây d ng
N i dung c a m t h păđ ng dân s thôngăth

ng bao g m nh ng n iădungăsau:ăC nă

c pháp lý áp d ng; Ngôn ng áp d ng; N i dung và kh iă l
l

ng công vi c; Ch t

ng, yêu c u k thu t c a công vi c, nghi m thu và bàn giao;Th i gian và ti năđ

th c hi n h pă đ ng; Giá h p đ ng, t m ng,ă đ ng ti n s d ng trong thanh toán và
thanh toán h păđ ng xây d ng; B oăđ m th c hi n h păđ ng, b o lãnh t m ng h p
đ ng;ă i u ch nh h păđ ng xây d ng; Quy năvƠăngh aăv c a các bên tham gia h p
đ ng xây d ng; Trách nhi m do vi ph m h păđ ng,ăth

ng và ph t vi ph m h păđ ng;

T m ng ng và ch m d t h pă đ ng xây d ng; Gi i quy t tranh ch p h pă đ ng xây
d ng; R i ro và b t kh kháng; Quy t toán và thanh lý h păđ ng xây d ng và các n i
dung khác.
i v i h păđ ng t ng th u xây d ng thì ngồi các n iădungăquyăđ nh t i kho nă1ă i u
141 Lu t Xây d ngăn mă2014ăcònăph iăđ

c b sung v n i dung và trách nhi m qu n

lý c a t ng th u xây d ng.
Tùy vào lo i H păđ ng xây d ng c th mà n i dung s có s b sung,ăl
đ nhă37/2015.N -CPăQuyăđ nh v ch ti t h păđ ng xây d ngăh

c b t. Ngh

ng d n khá c th ,

chi ti tăđ i v i n i dung m t s lo i h păđ ng xây d ng.
1.2.2. Tình hình cơng tác qu n lý h p đ ng xây d ng hi n nay t i các Ban QLDA
u t xây d ng

16


Qu n lý ch t ch h păđ ng xây d ngăălƠăắchìaăkhóa”ăđ đ m b o hi u qu thành cơng
c a d án, mang l i l i ích kinh t choăđ tăn
đ m b o ti năđ th c hi n và ch tăl
nh ng r iăroăkhôngăl

ngătr

c. Vi c qu n lý t t h păđ ngălƠăc ăs đ

ng d án,ăc ngănh ăqu n lý m t cách t t nh t

c có th x y ra. H păđ ng là v năb n pháp lý quan tr ng

g n k t, ràng bu c trách nhi m gi a nhà th u và ch đ uăt ,ăc v trách nhi m th c
hi n h păđ ng l n trách nhi măthanhătốn.ăDoăđó,ăvi c giám sát, qu n lý h păđ ng là
m t trong nh ng kênh khách quan nh tăđ đánhăgiáăhi u qu đ u t ,ăhi u qu c a công
tácăđ u th u. Hi n nay, n i dung trong công tác qu n lý h păđ ng t i các ban QLDA
có th nóiăđ nănh ăsau:

- Trong ph m vi quy năvƠăngh aăv c a mình, các bên c n l p k ho ch và bi n pháp
t ch c th c hi n phù h p v i n i dung c a h p đ ng xây d ngăđưăkỦăk t nh măđ t
đ

c các th a thu n trong h păđ ng

- Tùy theo lo i h păđ ng xây d ng, n i dung qu n lý th c hi n h păđ ng xây d ng bao
g m: Qu n lý ti năđ th c hi n h păđ ng; Qu n lý v ch tăl

ng; Qu n lý kh iăl

và giá h pă đ ng; Qu n lý v ană toƠnă laoă đ ng, b o v mơiă tr

ng

ng và phịng ch ng

cháy n ; Qu nălỦăđi u ch nh h păđ ng và các n i dung khác c a h păđ ng.
- Bên giao th u, bên nh n th u ph i c và thông báo cho bên kia v ng
qu n lý th c hi n h pă đ ng xây d ng.ă Ng

iăđ i di năđ

iă đ i di n c a các bên ph iă đ

c toàn

quy n quy tăđ nh và ch u trách nhi m v các quy tăđ nh c a mình trong ph m vi quy n
h năđ

căquyăđ nh trong h păđ ng.

- T t c các ki n ngh ,ăđ xu t, yêu c u và các ý ki n ph n h i c a các bên trong quá
trình qu n lý th c hi n h păđ ng xây d ng ph i th c hi n b ngăv năb n. N iădungăv nă
b n ki n ngh ,ăđ xu t, yêu c u c n th hi năc năc ,ăc ăs , hi u qu (n u có) c a các
ki n ngh ,ăđ xu t, yêu c u và th i h n tr l iătheoăđúngăth a thu n trong h păđ ng.
Khi nh năđ

c ki n ngh ,ăđ xu t, yêu c u c a m t bên, bên kia ph i tr l i b ngăv nă

b n v vi c ch p thu n ho c không ch p thu nă đúngă th i h nă quyă đ nhă đưă đ

c các

bên th a thu n trong h păđ ng xây d ng,ănh ngăt iăđaălƠăb y ngày làm vi c k t ngày
nh năđ

c ki n ngh , đ xu t, yêu c u, tr tr

kho ng th i gian này n u bên nh năđ

ng h p các bên có th a thu n khác. Sau

c ki n ngh ,ăđ xu t, yêu c u không gi i quy t

17


mƠăkhơngăđ aăraălỦădoăchínhăđángăgơyăthi t h i cho bên kia, thì ph i hoàn toàn ch u
trách nhi m và b iăth

ng thi t h i cho bên kia (n u có).

- Các ki n ngh ,ăđ xu t, yêu c u c a các bên trong quá trình qu n lý th c hi n h p
đ ng ph i g iăđ năđúngăđ a ch giao d ch ho căđ a ch traoăđ iăthôngătinămƠăcácăbênăđưă
th a thu n trong h păđ ng xây d ng.
1.2.3. Nh ng k t qu đ t đ
- Th c hi năđ
và ch tăl

c trong công tác qu n lý h p đ ng xây d ng

c nhi u h păđ ng xây d ng có quy mô l n, ph c t păđ m b o ti năđ

ng cơng trình. Nhi u d ánăđ

căđ y nhanh ti năđ góp ph n thành cơng và

hi u qu trong cơng tác qu n lý d án nói chung và qu n lý h păđ ng nói riêng.
-

angăd n hoàn thi năđ

c m t h th ngăv năb n pháp lý (bao g m Lu t, Ngh đinh,ă

thôngăt ầăvƠăcácăv năb năd

i lu tăkhác)ăquyăđ nh,ăh

ng d n v công tác qu n lý

h păđ ng xây d ng. Góp ph n h n ch nh ng sai ph m, th t thốt, lãng phí, t o n n
t ng quan tr ng cho các nhà th u th c hi năđ uăt ăd án hi u qu .
- Công tác giáo d c ki n th c pháp lu t v các nghi p v chuyên môn trong ho tăđ ng
xây d ng đưăđ

căcácătr

ngăđ i h c,ăcaoăđ ng và các Ban qu n lý d án đ c bi t quan

tâm nh t là v i các cán b tr c ti păliênăquanăđ năcôngătácăđ u th u và qu n lý h p
đ ng.
- Công tác qu n lý h păđ ngăđưăđiăvƠoăn n p, phát huy hi u qu ,ăđ m b o tính cơng
khai, minh b ch, góp ph n nâng cao ch tăl

ngăcơngătrìnhăvƠăđ m b o hi u qu đ uăt .ă

1.2.4. Nh ng v n đ còn t n t i trong công tác qu n lý h p đ ng xây d ng
Trên th c t công tác qu n lý h păđ ng xây d ng c a các d án t i Vi t Nam hi n v n
còn nhi u h n ch . M t trong nh ng h n ch đ

c ch ra là có khơng ít ch đ uăt , bên

m i th uăch aăhi uăđúngăt m quan tr ng c a h păđ ng và chu i liên k t gi a quá trình
t ch c l a ch n nhà th u v i q trình hồn thi n, ký k t, qu n lý h păđ ng. Chính vì
v y, h păđ ng v i nhà th u xây d ngăkhơngă đ yă đ ,ăcịnă s ăsƠi,ăc ăch th
không rõ ràng, d nă đ n kéo dài th i gian th c hi n h pă đ ng, ch tă l
khơngăđ m b o. Có th k đ n:

18

ng ph t

ng cơng trình


- Công tác giám sát qu n lý th c hi n h păđ ngăch aăđ
d năđ n các tình tr ng bán th u,ănh
th

ng th u trái phép v năđangădi n ra ph bi n và

ngăxuyênătrongăl nhăv c xây l p.ă

th c hi n không nghiêm túc Lu tă

căquanătơmăđúngăm c nên

x y ra tình tr ng này chính là h l y c a vi c

u th uănh :ăắquơnăxanh,ăquơnăđ ”,ăch y th u, lách

lu t... khi n nhà th u ph iă ắraoă bán”ă c k t qu đ u th u, làm gi m tính c nh tranh
trongăđ u th u.
- M t b ph n cán b , chun viên c a ch đ uăt ,ăbanăQLDAăcóătrìnhăđ chun môn
h n ch nh ngăl i là nh ngăng

iăthamăm u,ăquy tăđ nh các v năđ k thu t nên ch

làm theo kinh nghi m, c mătínhăvƠăápăđ t,ăkhơngăphátăhuyăđ

cătínhăđ c l p, sáng t o

c aăt ăv n.ăTuyăđưăcóăquyăđ nh v giám sát, kh o sát xây d ng c a ch đ uăt ănh ngă
cơng vi cănƠyăth

ng làm chi u l nênăđưăcóăkhơngăítăcơngătrìnhăkhơngăphátăhi năđ

c

sai sót trong kh o sát d năđ n ph i b sung r t ph c t p.
- Bên c nhăđó,ăm t v năđ khá nh c nh i trong th i gian qua là vi căth

ngăth o hoàn

thi n, ký k t h păđ ng gi a ch đ uăt ăvƠăcácănhƠăth u còn r t l ng l o d năđ n không
qu n lý, ch đ oăđ

c nhà th u tn th cácăquyăđ nh,ăkhơngăcóăcácăđi u kho n x ph t

rõ ràng khi nhà th uăkhôngăđ m b o ch tăl

ng, ti năđ . Công tác qu n lý, ki m tra,

giám sát c a ch đ uăt ,ăbanăQLDAăđ i v i các h păđ ng xây d ng còn b c l khá
nhi uă đi m y u,ă đ c bi tă trongă cácă khơuă đ m b o tài chính cho doanh nghi p, gi i
ngân, bù giá, ng v n, thanh tốn kh iăl

ng hồn thành.

- Trong qu n lý h păđ ng, nhi u ch đ uăt ,ăbanăQLDAăth
qu n lý ch tă l

ng giao phó tồn b vi c

ngă choă t ă v nă giámă sát.ă Trongă khiă đó,ă vi c ki mă sốtă n ngă l c,ă đ o

đ c c aăđ iăng ăt ăv năgiámăsátăch aăth c s đ

c chú tr ng. Trong nhi uătr

ng h p,

ch đ uăt ,ăbanăQLDAăl i can thi p quá sâu vào công vi c c aăt ăv n, làm thay nhi m
v c aăt ăv n giám sát. T i nhi u d án, ch đ uăt ăkhôngăqu n lý t t ti năđ t ng th
mà các nhà th u cam k t th c hi n.ă Tr

ng h p khi nhà th u vi ph m l i khơng có

bi n pháp gi i quy t, x lý d tăđi m nên ph i gia h n ti năđ , d năđ n tình tr ng tr

t

giá, bù giá tràn lan.
-

i v i nhà th uăthiăcôngăc ngăt n t i r t nhi u v năđ : Th c t t i nhi u cơng trình

trong th i gian qua, nhi u nhà th uăđưăb sung thêm quá nhi u nhà th u ph , th m chí

19