Tiểu luận: Thực trạng và giải pháp ngăn chặn buôn lậu và gian lận thương mại ở thành phố Hà Nội

BÀI TIỂU LUẬN
Đề tài: "Thực trạng và giải pháp ngăn chặn buôn lậu và gian
lận thương mại ở thành phố Hà Nội"
Ph¹m HiÒn Trang - Líp: 951 M· SV: 04A20102N
MỤC LỤC
A. LỜI NÓI ĐẦU...................................................................................1
B. NỘI DUNG........................................................................................2
I. Lý luận chung về buôn lậu và gian lận thương mại........................2
1. Khái niệm về buôn lậu.........................................................................2
2. Khái niệm về gian lận thương mại.......................................................2
3. Mối quan hệ giữa buôn lậu và gian lận thương mại............................3
II. Thực trạng buôn lậu và gian lận thương mại ở thành phố Hà Nội
hiện nay............................................................................................................3
1. Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại.............................................3
2. Chống buôn lậu, gian lận thương mại..................................................5
3. Nguyên nhân........................................................................................8
4. Hậu quả................................................................................................8
III. Các biện pháp ngăn chặn buôn lậu và gian lận thương mại ở
thành phố Hà Nội ...........................................................................................8
C. KẾT LUẬN......................................................................................10
LỜI CAM KẾT....................................................................................11
TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................................12
Ph¹m HiÒn Trang - Líp: 951 M· SV: 04A20102N
A - LỜI MỞ ĐẦU
Đất nước ta, trong điều kiện hiện nay đang ra sức tập trung thực hiện thắng lợi
công cuộc đổi mới đất nước từng bước đưa đất nước vào thời kỳ công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước thì nhiệm vụ chống buôn lậu và gian lận thương
mại rất quan trọng và có ý nghĩa thiết thực. Là một sinh viên trường Quản Lý
kinh doanh - một nhà quản lý kinh doanh tương lai, em càng cần nhận thức rõ
được tác hại của buôn lậu và gian lận thương mại đối với sự phát triển của
kinh tế đất nước.

Chính vì lý do đó, em quyết định lựa chọn đề tài: "Thực trạng và giải pháp
ngăn chặn buôn lậu và gian lận thương mại ở thành phố Hà Nội"
Do thời gian có hạn, khả năng phân tích, tổng hợp thông tin có hạn nên bài
viết của em sẽ không tránh khỏinhững thiếu sót. Rất mong các thầy cô giáo
thông cảm và đóng góp ý kiến cho bài tiểu luận của em thêm hoàn chỉnh.

B - NỘI DUNG
I. LÝ LUẬN CHUNG VỀ BUÔN LẬU VÀ GIAN LẬN THƯƠNG MẠI
1. Khái niệm về buôn lậu
Thuận ngữ buôn lậu được sử dụng với những ý nghĩa khác nhau. Từ góc độ
của khoa học về ngôn ngữ, cụm từ "buôn lậu" có ý nghĩa là buôn bán những
hàng hoá trốn thuế và hàng cấm. Đây là một khái niệm kế thừa những hiểu
biết xưa nay của cụm từ này và khá phù hợp với quan niệm phổ thông hiện
nay.
Từ năm 1985 Bộ Luật Hình sự của nước CHXHCN Việt Nam ra đời đã chính
thức ghi nhận tội danh buôn lậu " Người nào buôn bán trái phép hoặc vận
chuyển trái phép qua biên giới hàng hoá, tiền Việt Nam, ngoại tệ, kim khí
quý, đá quý hoặc vật phẩm thuộc di tích lịch sử, văn hoá thì bị phạt…" Bắt
đầu từ đây, tội danh buôn lậu đã được xác định với 4 yếu tố cấu thành tội
phạm và những dấu hiệu pháp lý đặc trưng nên đã có tác dụng hướng dẫn
nhận thức cũng như chỉ đạo thực thi pháp luật.
2. Khái niệm về gian lận thương mại.
Một thuật ngữ nữa luôn gắn liền với buôn lậu "gian lận thương mại". Gian lận
thương mại theo Từ điển Việt là "dối trá, lừa lọc" trong hoạt động thương
mại. Người có hành vi gian lận thương mại gọi là "gian thương" tức là "người
có nhiều mưu mô lừa lọc"; "kẻ buôn bán gian lận và trái phép".
Hành vi gian lận thương mại trước hết phải là hành vi gian lận nói chung,
nhưng hành vi gian lận này phải được thể hiện trong lĩnh vực thương mại
thông qua đối tượng thể hiện hàng hoá, dịch vụ. Chủ thể của hành vi gian lận
Ph¹m HiÒn Trang - Líp: 951 M· SV: 04A20102N

thương mại là các chủ hàng, có thể là người mua, người bán cũng có khi là cả
người mua và người bán.
Mục đích của hành vi gian lận thương mại là nhằm thu lợi bất chính do thực
hiện trót lọt hành vi lừa đảo, dối trá.
3.Mối quan hệ giữa buôn lậu và gian lận thương mại
Gian lận thương mại dù không phải là một tội danh trong luật hình sự, nhưng
các dấu hiệu đặc trưng của nó lại trùng hợp với tội buôn lậu và buôn lậu cũng
bao gồm gian lận thương mại.
Hội nghị Quốc tế lần thứ V về chống gian lận thương mại của tổ chức Hải
Quan thế giới đã xếp buôn lậu vào trong các hình thức gian lận thương mại,
nhưng coi đó là loại hình gian lận thương mại nguy hiểm, đặc biệt.
Công ước quốc té Nairobi cũng đã đưa ra khái niệm buôn lậu và gian lận
thương mại nhằm che dấu sự kiểm tra, kiểm soát của Hải Quan bằng mọi thủ
đoạn, mọi phương tiện trong việc đưa hàng hoá lén lút biên giới.
Trong bộ luật hình sự của nước ta đã ghi nhận tội buôn lậu "buôn bán tái
phép, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới" còn trong công ước quốc
tế xử lý 16 loại gian lận thương mại có "Buôn bán hàng cấm qua biên giới
hoặc ra khỏi sự kiểm soát của Hải quan", "khai báo chủng loại hàng hoá",
"khai tăng giảm giá trị hàng hoá". Đây là những hành vi buôn bán gian lận trái
pháp luật mang tính chất giống như buôn lậu "Buôn lậu" từ trước đến nay
được nhiều người biết đến hơn là 'gian lận thương mại". Gian lận thương mại
là thuật ngữ mới xuất hiện, bao gồm nhiều hành vi gian lận, trái pháp luật,
hơn buôn lậu hay nói cách khác nội hàm của nó rộng hơn nội hoàm của buôn
lậu. Điều này là do ngày càng có nhiều hiện tượng mới, tiêu cực xảy ra trong
xã hội. Vì vậy hai thuật ngữ này thường đi kèm với nhau "Buôn lậu và gian
lận thương mại".
II. THỰC TRẠNG BUÔN LẬU VÀ GIAN LẬN THƯƠNG MẠI Ở THÀNH
PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY.
1. Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại
Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn Thủ Đô tuy không ồ ạt

trắng trợn như trước, nhưng vẫn diễn biến phức tạp trên tất cả các tuyến và
các địa bàn trọng điểm, phương thức thủ đoạn của các đối tượng luôn thay đổi
ngày càng tinh vi, đáng hcú ý, một số đầu nậu cấu kết thông đồng từ phía
nước ngoài, rồi móc nối với các đối tượng trong nước để nhập lậu một số mặt
hàng có lợi nhuận cao như ô tô, điện thoại di động, rượu, thuốc lá, vải ngoại
với số lượng lớn gây rối loạn sản xuất trong nước, và lũng đoạn thị trường.
Trên tuyến bưu điện nổi lên việc lợi dụng gửi bưu phẩm, bưu điện qua đường
hàng không vào trong nước đường hàng khong vào nước không ghi rõ tên và
địa chỉ người gửi để gửi hàng cấm như thuốc kích dục, thuốc không nhãn
mác, tài liệu có nội dung như phản động, vật phẩm có nội dung đồ truỵ. Lợi
dụng quy chế hàng chuyển phát nhanh để trung chuyển hàng lậu từ Hà Nội đi
TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… nhất là các mặt hàng vải ngoại, đồ điện tử.
Ph¹m HiÒn Trang - Líp: 951 M· SV: 04A20102N
Trên tuyến hàng không xuất hiện thủ đoạn chuyển khẩu động vật hoang dã
(gần 10 nghìn con kỳ đa, tê tê, rùa…) từ Thái Lan, Ma lai xi a, Xin ga po vào
Việt Nam, ngoài ra việc chuyển lậu ngoại tệ và một số mặt hàng có thuế suất
cao, được tiêu thụ nhiều như điện thoại di động, phụ tùng xe hái bánh gắn
máy, vải may mặc linh kiện điện tử, vi tính, thiết bị vệ sinh… vẫn có xu
hướng gia tăng.
Trên tuyến đường bộ, hàng hoá được tập kết tại tỉnh giáp ranh với Hà Nội sử
dụng nhiều loại phương tiện trung chuyển, đưa hàng đến tận người bán lẻ, có
vụ Công an kinh tế Đông Anh đã phát hiện cả xe vải lậu 16,5 tấn vải các loại
nguyên đai kiện vận chuyển thẳng từ biên giới về Hà Nội. Đáng chú ý tình
trạng thương binh sử dụng xe ba bánh tự gióng công khai vận chuyển hàng
lậu từ các vùng giáp ranh vào Hà Nội đến tận từng cửa hàng với số lượng
hàng 40 - 50 tấn/ngày, chỉ riêng một vụ triệt phá tụ điểm tiêu thụ hàng lậu tại
khu vực ga Long Biên, Công an Hà Nội đã thu giữ 265 kiện hàng lậu các loại
cho thấy tính phức tạp của các đối tượng này.
Tuyến đường sông cũng gia tăng việc vận chuyển hàng lậu khi tuyến đường
bộ bị kiểm tra gắt gao, tuyến đường sắt Đồng Đăng - Hà Nội buôn lậu có

giảm so với năm 2002 song vẫn là tuyến phức tạp.
Buôn bán hàng nhập lậu, hàng cấm trên địa bàn mặc dù không còn bày bán
công khai, giá tăng do lượng về ít song vẫn sẵn sàng, đáp ứng theo yêu cầu
của khách như điện thoại di động, điều hoà nhiệt độ, quần áo, giày dép, vải,
rượu ngoại, đồ điện gia dụng. Đáng chú ý tình trạng sử dụng hoá đơn quay
vòng đã và đang trở thành phương thức phổ biến trong việc vận chuyển hàng
lậu từ biên giới vào và qua Hà Nội song vẫn chưa có biện pháp để xử lý.
Tình hình sản xuất và buôn bán hàng giả đã xuất hiện nhiều phương thức thủ
đoạn làm giả nhãn hiệu, giả xuất xứ các hàng hoá nước ngoài và hàng hoá
trong nước, chủ yếu từ Trung Quốc nhập khẩo vào Việt Nam, làm hàng gải từ
Việt Nam xuất ra nước ngoài. Đáng chú ý tình trạng sản xuất hàng hoá có
chất lượng thấp hơn công bố khá phổ biến trog sản xuất nước giải khát đógn
chai, dây điện, đồ điện gia dụng, phân bón, thức ăn gia súc, sắt thép. Việc
nhập lậu và lưu hành tiền giả có mệnh giá lớn loại 100 ngìn đ và 50 nghìn đ
có kỹ thuật tinh xảo, khó phát hiện, gây tâm lý lo ngại cho người kinh doanh
và người tiêu dùng.
Hàng thực phẩm tươi sống , hoa quả trong nước và nhập khẩu sử dụng chất
bảo quản, thuốc bảo vệ thực vật không được phép, quá giới hạn cho phép
không bảo đảm ATVSTP vẫn diễn biến phức tạp, khó kiểm soát 2003 là năm
có một số mặthàng nhạy cảm có biến động giá như giá xăng dầu vào đầu năm,
biến động giá sắt thép, phân bón, giá bất động sản và đặc biệt biến động giá
thuốc chữa bệnh, nhất là nguyên liệu thuốc và thuốc nhập khẩu, cũng như giá
vàng, đô la Mỹ. Lợi dụng việc tăng giá này không ít doanh nghiệp găm hàng
tăng giá gây biến động trên thị trường.
Việc đăng ký kinh doanh khá thông thoáng vì thủ tục đơn giản. Tuy nhiên
trong sáu tháng cuối năm số hộ kinh doanh thông báo nghỉ kinh doanh đăng
Ph¹m HiÒn Trang - Líp: 951 M· SV: 04A20102N