Ham_so_bac_nhat - ĐẠI SỐ 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.61 MB, 30 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

PHỊNG GD&ĐT THẠNH HĨA

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

§iỊn vào chỗ (...):

Cho hm s y=f(x) xỏc nh vi mi x  R.

Với mọi x

1

, x

2

bất kì thuộc R:

NÕu x

1

<x

2

mà f(x

1

)<f(x

2

) thì hàm số y=f(x) ... trên R.

Nếu x

1

<x

2

mà

.thì hàm số y=f(x) ...trên R.

ng bin

nghch bin

Nêu khái niệm hàm số

y là hàm số của x khi :

- Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x

- Mỗi giá trị của x xác định duy nhất một giá trị tương

ng ca y

f(x

1

)>f(x

2

)

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Cho các hàm sè: y = 3x + 1 vµ y = -3x + 1

a. Tính giá trị y t ơng ứng của mỗi hàm số theo giá trị

ó cho ca bin x rồi điền vào bảng sau:

x

-2

-1

0

1

2 y = 3x + 1

y = -3x + 1

-5 -2 1 4 7

7 4 1 -2 -5

b. Nhận xét tính đồng biến và nghịch biến của hai

hàm số trên ?

NhËn xÐt:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

TiÕt 20

Hµm sè bËc nhÊt

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

• Biết được dạng của hàm số bậc nhất

(HSBN).

• Nhận biết được khi nào một HSBN là

đồng biến, nghịch biến.

• Hiểu và chứng minh được một HSBN

đồng biến, nghịch biến trên R, từ đó

thừa nhận trường hợp tổng qt.

• Vận dụng được tính chất tổng qt để

giải các bài tập.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2. Tính chất

1. Kh¸i niƯm vỊ hµm sè bËc nhÊt

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

TiÕt 20: Hàm số bậc nhất

1. Khái niệm về hàm số bậc nhÊt

a. Bài tốn: Một xe ơtơ chở khách đi từ bến xe phía nam Hà Nội vào Huế 
với vận tốc trung bình 50km/h. Hỏi sau t giờ ô tô đó cách trung tâm Hà Nội
bao nhiêu kilơmét? Biết rằng bến xe phía nam cách trung tâm Hà Nội 8km.

Bến xe Huế

8km

TT Hà Nội

Bài tập: H y điền vào chỗ trống (...) cho đúng:ã
Sau 1 giờ, ôtô đi đ c

Sau t giờ, ôtô đi đ ợc

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Bến xe Huế
8km

TT Hà Nội

Bến xe Huế

8km

TT Hà Nội

Bến xe Huế

8km

TT Hà Nội

s =

? + ?

(km)

th i gian =

ờ

1 giê s = ? (km

th i gian =

ờ

t

giê s = ? (km)

Sau 1 giờ, ôtô đi đ ợc ...

Sau t giờ, ôtô đi đ ợc .

Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là: s = ..

50 (km)

50t (km)

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

1. Khái niệm về hàm số bậc nhất

58

108

158 208

s

= 50t + 8

…

4

3

2

1

t

…

Tại sao đại lượng s là hàm số của đại lượng t ?

Đại lượng s là hàm số của đại lượng t vì:

- Đại lượng s phụ thuộc vào đại lượng thay đổi t

- Với mỗi giá trị của t, xác định được chỉ một giá trị

tương ứng của s

s = 50t + 8 là hàm số bậc nhất



TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

(?) Vậy đến thời điểm này các em có kết luận

gì về dạng của hàm số bậc nhất ch a?

Vậy hàm số bậc nhất có dạng như thế nào ?

NÕu thay

s

bëi

y

;

t

bëi

x

ta cã c«ng

thøc hµm sè

nµo?

s

=

50

t +

8

NÕu thay

50

bëi

a

vµ

8

bëi

b

ta có

công thức n

ào?

y

a

x

b

1. Khỏi nim v hàm số bậc nhất

s = 50t + 8 là hàm số bậc nhất

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

1. Khái niệm về hàm số bậc nhất

a) Định nghĩa

Hàm số bậc nhất là hàm số được

cho bởi công thức:

y

=

a

x

+

b

trong đó a, b là các số cho trước và

a 0



TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

1. Khái niệm hàm số bậc nhất 
a) Định nghĩa

Hàm số bậc nhất là hàm số được
cho bởi công thức:

y = ax + b (a 0)

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt



4/ y = 0x + 4 
2/ y = 2x2 - 1

5/ y = 0,5x
6/ y = mx +3

Bài tập 1: Trong các hàm số sau, 
hàm số nào là hàm số bậc nhất, xác 
định hệ số a, b.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

BÀI TẬP 1:

Trong các hàm số sau hàm số nào là hàm số

bậc nhất? Hãy xác định các hệ số a, b của chúng.

Hàm số Hàm số bậc

nhất Hệ số a Hệ số b

1/ y =3x+2
2/ y = 2x2 - 1

3/ y = 4 - 5x

4/ y = 0x + 4 
5/ y = 0,5x

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

1. Khái niệm hàm số bậc nhất

a) Định nghĩa

Hàm số bậc nhất là hàm số được cho
bởi công thức:

y = ax + b (a 0)

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhất

b) Chú ý

Khi b = 0 thì hàm số bậc nhÊt cã d¹ng:

y = ax

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

x

-2

-1

0

1

2 y = 3x + 1

y = -3x + 1

-5 -2 1 4 7

7 4 1 -2 -5

NhËn xÐt:

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

a) Cho hµm sè bËc nhÊt y = f(x) = 3x + 1.

Cho biÕn x hai giá trị bất kì x

1

,x

2

sao cho x

1

< x

2

h·y chøng minh: f(x

1

) < f(x

2

)

b) Cho hµm sè bËc nhÊt y = f(x) = -3x + 1.

Cho biến x hai giá trị bất kì x

1

,x

2

sao cho x

1

< x

2

h·y chøng minh: f(x

1

) > f(x

2

)

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Cách 1:

Với x

1

, x

2

bất kì thuộc

R

và x

1

<

x

2

ta có:

f(x

1

) = 3x

1

+ 1

f(x

2

) = 3x

2

+ 1

vì x

1

< x

2

nên 3x

1

< 3x

2

suy ra 3x

1

+ 1 < 3x

2

+ 1

Do đó f(x

1

) < f(x

2

).

Vậy hàm số bậc nhất

y = f(x) = 3x + 1

đồng biến trên

R. Cách 2:

Với x

1

, x

2

bất kì thuộc

R

x

< x

hay

x

- x

< 0

.

TÝnh:

f(x

1

) - f(x

2

) = (3x

1

+1) - (3x

2

+ 1)

= 3x

1

+ 1 - 3x

2

-1

= 3(x

1

- x

2

)

< 0

(v× x

1

- x

2

< 0)

Do đó f(x

1

) < f(x

2

).

VËy hàm số bậc nhất

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Lời giải:

Xét: y = f(x) = -3x + 1
 a = - 3

Cho x hai giá trị bất kỳ x1, x2 sao cho:

x1 < x2 hay x1 - x2 < 0.
TÝnh :

f(x1) - f(x2) = (-3x1 + 1) - (-3x2 + 1)
= -3x1 + 1 + 3x2 -1

= -3(x1 - x2 ) > 0

(v× x1 - x2 < 0)

VËy hµm sè bËc nhÊt

y = f(x) = -3x+1 ngh ch bi n trªnị ế R.

y = f(x) = -3x + 1

 Hàm số y = -3x + 1 xác

định xR.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

H

àm số

bậc nhất

a

b

Tính đồng biến,

nghịch biến

So s

a với 0

ánh

y = -3x + 1

HÃy điền hoàn chỉnh bảng sau:

1 nghịch biến

ng bin
-3

3 1

y = 3x + 1

a

>

0

a

<

0

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt

?

Qua các bài tốn trên, các em có kết luận gì về tính đồng

biến, nghịch biến của hàm số y = ax + b (a khác 0)?

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

1. Khái niệm hàm số bậc nhất

Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số
được cho bởi công thức:

y = ax + b (a 0)

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhất

Khi b = 0 thì hàm số bậc nhất cã d¹ng:

y = ax

2. Tính chất

Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với
mọi giá trị x thuộc R và có tính chất sau:
a) Đồng biến trên R, khi a > 0

b) Nghịch biến trên R, khi a < 0

Bài 3: Xét xem các H.số 
ở bài tập 1, hàm số nào 
đồng biến, nghịch biến ?

4/ y = 0x + 4 
2/ y = 2x2 - 1

5/ y = 0,5x
6/ y = mx +3
1/ y =3x+2
3/ y = 4 - 5x

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Hàm số

Hàm số 
bậc nhất

Hệ số a Hệ số

b Hàm số đồng biến, nghịch biến

1/y =3x+2  3 2

2/y = 2x2 - 1

3/y = 4 - 5x  -5 4

4/y = 0x + 4

5/y = 0,5x  0,5 0

6/y = mx +3 

(nếu m ≠ 0)

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Hµm sè

y = mx + 2

( m lµ tham sè) lµ hµm sè

bËc nhÊt

khi:

D m = 0

A m 0

B m 0



C m 0

Đáp án Đúng:

C

15

14

13

12

11

10

GiờHết

9

8

7

6

5

4

3

2

1

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Hµm sè bËc nh t ấ y = f(x) = (m – 2)x + 1 (m là tham số)
 nghịch biến khi :

D m = 2

A m 2

B m 2

C m 2



Đáp án Đúng:

B

20

19

18

17

16

15

14

13

12

11

10

987

6

5432

1

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

D m > 3 
A m  6

B m  6

C m < 6

Hàm số bậc nhất y = (6 – m)x + 3 (m là tham s) ng bin

khi:

Đáp án Đúng:

C

20

19

18

17

16

15

14

13

12

11

10

987

6

5432

1

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Hon thnh sơ đồ sau

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

H íng dÉn vỊ nhà

ã

Nm vng nh ngha, tớnh cht hm s bc nhất

• Làm bài tập 9, 10, 11 SGK trang 48.

• Làm bài tập 6, 8 SBT trang 57.

ã

H ớng dÉn bµi 10 SGK:

ChiỊu dµi HCN lµ 30cm

Khi bít x (cm) chiỊu dµi lµ

30 – x (cm)

Sau khi bít x (cm) chiỊu réng lµ

20 – x (cm)

C«ng thøc tÝnh chu vi: P = 2.(d+r)

** Chu n b ti t sau:

ẩ

ị ế

Luy n t p

ệ ậ

20cm

30cm

x
x

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Chúc các thầy

cô

luôn mạnh kh

ỏe

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Chúc các thầy cô

luôn mạnh khỏe

(^.^) (^.^)

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

1. Khái niệm hàm số bậc nhất 
a) Định nghĩa

Hàm số bậc nhất là hàm số được
cho bởi công thức:

y = ax + b (a 0)

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt



4/ y = 0x + 4 
2/ y = 2x2 - 1

5/ y = 0,5x
6/ y = mx +3

Bài tập 1: Trong các hàm số sau, 
hàm số nào là hàm số bậc nhất, xác 
định hệ số a, b.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

1. Khái niệm hàm số bậc nhất

Định nghĩa: Hàm số bậc nhất là hàm số
được cho bởi công thức:

y = ax + b (a 0)

TiÕt 20: Hµm sè bËc nhất

Khi b = 0 thì hàm số bậc nhất cã d¹ng:

y = ax

2. Tính chất

Hàm số bậc nhất y = ax + b xác định với
mọi giá trị x thuộc R và có tính chất sau:
a) Đồng biến trên R, khi a > 0

b) Nghịch biến trên R, khi a < 0

Bài 3: Xét xem các H.số ở 
bài tập 1, hàm số nào 
đồng biến, nghịch biến ?

4/ y = 0x + 4 
2/ y = 2x2 - 1

</div>

Ham_so_bac_nhat - ĐẠI SỐ 9

<i><b>§iỊn vào chỗ (...):</b></i>

Cho hm s y=f(x) xỏc nh vi mi x  R.

Với mọi x

, x

bất kì thuộc R:

NÕu x

<x

mà f(x

)<f(x

) thì hàm số y=f(x) ... trên R.

Nếu x

<x

mà

.thì hàm số y=f(x) ...trên R.

ng bin

nghch bin

<i><b> Nêu khái niệm hàm số </b></i>

<b> y là hàm số của x khi :</b>

- Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x

- Mỗi giá trị của x xác định duy nhất một giá trị tương

ng ca y

f(x

)>f(x

)

Cho các hàm sè: y = 3x + 1 vµ y = -3x + 1

a. Tính giá trị y t ơng ứng của mỗi hàm số theo giá trị

ó cho ca bin x rồi điền vào bảng sau:

x

-2

-1

0

1

2

y = 3x + 1

y = -3x + 1

<b>-5 -2 1 4 7</b>

<b>7 4 1 -2 -5</b>

b. Nhận xét tính đồng biến và nghịch biến của hai

hàm số trên ?

NhËn xÐt:

<b>TiÕt 20</b>

<b> </b>

Hµm sè bËc nhÊt

•

<b><sub> Biết được dạng của hàm số bậc nhất </sub></b>

<b>(HSBN).</b>

•

<b><sub> Nhận biết được khi nào một HSBN là </sub></b>

<b>đồng biến, nghịch biến.</b>

•

<b> Hiểu và chứng minh được một HSBN </b>

<b>đồng biến, nghịch biến trên R, từ đó </b>

<b>thừa nhận trường hợp tổng qt. </b>

•

<b><sub> Vận dụng được tính chất tổng qt để </sub></b>

<b>giải các bài tập.</b>

<b>2. Tính chất</b>

<b>1. Kh¸i niƯm vỊ hµm sè bËc nhÊt</b>

<b>TiÕt 20: Hàm số bậc nhất</b>

<b>1. Khái niệm về hàm số bậc nhÊt</b>

s =

? + ?

(km)

th i gian =

ờ

1

giê s = ? (km

th i gian =

ờ

t

giê s = ? (km)

Sau 1 giờ, ôtô đi đ ợc ...

Sau t giờ, ôtô đi đ ợc .

Sau t giờ, ô tô cách trung tâm Hà Nội là: s = ..

50 (km)

50t (km)

<b>TiÕt 20: Hµm sè bËc nhÊt</b>

<b>1. Khái niệm về hàm số bậc nhất</b>

<b>58</b>