GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ BẰNG CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH TẠI NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Trang 1
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI TỆ
BẰNG CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH TẠI NGÂN HÀNG NGOẠI
THƯƠNG CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.
3.1 Định hướng phát triển của Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh
Thành phố Hồ Chí Minh đến 2015.
Cùng với toàn hệ thống Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam, Ngân hàng Ngoại
thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh góp phần thực hiện những nhiệm vụ
chiến lược sau:
- Tập trung nguồn lực cho việc triển khai Dự án hỗ trợ kỹ thuật của Ngân hàng
Thế giới và Chính phủ Hà Lan về cơ cấu lại mô hình tổ chức và nâng cao năng lực
điều hành.
- Hoàn thiện và triển khai thực hiện mô hình kiểm tra, kiểm toán nội bộ mới.
Tăng cường hiệu quả kiểm tra nội bộ nhằm nâng cao tính tuân thủ và hạn chế rủi ro
trong hệ thống. Tiếp tục rà soát, củng cố, bổ sung các quy trình nghiệp vụ.
- Tiếp tục đầu tư củng cố nền tảng công nghệ, tăng cường khai thác tiện ích,
tạo các sản phẩm có giá trị gia tăng phục vụ khách hàng. Chú trọng khâu giới thiệu
sản phẩm, dịch vụ và quảng bá hình ảnh của Ngân hàng Ngoại thương đến với công
chúng thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.
- Nghiên cứu và xây dựng đề án thành lập một số công ty hoạt động trong lĩnh
vực tài chính để đa dạng hóa hoạt động và hướng tới thành lập Tập đoàn tài chính đa
năng (Financial Holdings) có quy mô đứng trong số từ 50 đến 70 Tập đoàn tài chính
lớn nhất ở Châu Á, với tổng tích sản đạt trên 30 tỷ USD và vốn chủ sở hữu khoảng 2
tỷ USD.
- Bên cạnh các hoạt động trong nước, Ngân hàng Ngoại thương sẽ mở rộng
phạm vi ra các thị trường tài chính thế giới với các loại hình sản phẩm, dịch vụ không
chỉ trong lĩnh vực tài chính ngân hàng mà còn thông qua các nghiệp vụ đầu tư tài
chính, mua bán, sáp nhập công ty và phát triển các doanh nghiệp mới.
3.2 Chiến lược nâng cao hiệu quả việc sử dụng các giao dịch ngoại tệ
Trang 2
bằng các công cụ phái sinh.

- Tỷ giá VND/USD cần phản ánh chính xác hơn giá trị thực tế của đồng Việt
Nam và tỷ giá này cần được điều chỉnh linh hoạt, kịp thời theo diễn biến của thị
trường. Tỷ giá phải phản ánh chính xác tình hình cung cầu ngoại tệ và phải được hình
thành trên cơ sở cung cầu ngoại tệ. Điều hành tỷ giá phải dựa trên các biện pháp kinh
tế, tránh dùng các biện pháp hành chính áp đặt lên tỷ giá.
- Ngân hàng Nhà nước cần có những dự báo về xu hướng biến động của tỷ giá
càng chính xác càng tốt giúp cho các doanh nghiệp vận dụng các giao dịch hối đoái
phái sinh một cách hiệu quả
- Ngân hàng cần tư vấn cho khách hàng về việc sử dụng giao dịch ngoại hối
phái sinh nào là có lợi nhất cho khách hàng tại thời điểm khách hàng có nhu cầu bảo
hiểm rủi ro tỷ giá. Ngoài ra, ngân hàng cần giúp khách hàng tìm hiểu những ưu
nhược điểm của từng loại giao dịch và những yêu cầu khi sử dụng loại giao dịch đó
để khách hàng có cơ sở lựa chọn.
- Bên cạnh việc tư vấn cho khách hàng, ngân hàng cần thông qua các phương
tiện thông tin đại chúng, báo và tạp chí để cung cấp cho khách hàng những thông tin
cần thiết về các giao dịch hối đoái.
- Trình độ chuyên môn và sự am hiểu các giao dịch hối đoái là yêu cầu hàng
đầu đối với đội ngũ nhân viên ngân hàng, họ phải là những người nhạy bén thông tin
và tận dụng tốt các cơ hội kinh doanh, có vậy mới phát triển được thị trường các giao
dịch phái sinh. Ngoài ra, họ phải là đội ngũ tư vấn viên và tuyên truyền hiệu quả để
sẵn sàng tư vấn cho khách hàng bất cứ lúc nào.
- Yếu tố quan trọng nhất quyết định hiệu quả sử dụng các giao dịch ngoại hối
phái sinh là quản trị rủi ro các giao dịch ngoại hối phái sinh, do đó cần thiết phải chú
trọng công tác quản trị rủi ro, phân tích và dự báo rủi ro để phòng chống hoặc hạn
chế tổn thất khi gặp phải rủi ro.
- Để thực hiện tốt các giao dịch ngoại hối phái sinh, ngân hàng cần trang bị hệ
thống thông tin liên lạc hiện đại kết nối với hệ thống ngân hàng trên toàn thế giới để
Trang 3
nắm bắt thông tin một cách kịp thời. Đồng thời phải có máy móc tiên tiến để hỗ trợ
cho việc thực hiện các nghiệp vụ này.

3.3 Những điều kiện để phát triển các công cụ phái sinh trong kinh
doanh ngoại tệ ở Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí
Minh.
3.3.1 Về khách quan.
- Tỷ giá thị trường phải biến động tới mức đủ để các doanh nghiệp phải quan
tâm chú ý tới vấn đề bảo hiểm rủi ro tỷ giá. Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh
Thành phố Hồ Chí Minh cũng rất muốn triển khai các sản phẩm dịch vụ mới nhưng
không thể "cố ép" khách hàng sử dụng khi thực sự họ không có nhu cầu.
- Ngân hàng Nhà nước cần có cơ chế điều hành tỷ giá linh hoạt hơn, tạo ra
một thị trường ngoại hối phản ánh đúng quan hệ cung cầu ngoại tệ. Ngân hàng Nhà
nước cần tiếp tục nới rộng biên độ dao động so với tỷ giá bình quân và thường xuyên
điều chỉnh linh hoạt biên độ này cho phù hợp với thị trường hơn. Đây là cơ sở để
Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh cũng như doanh
nghiệp quen dần với các công cụ phòng chống rủi ro tỷ giá. Bên cạnh đó, Ngân hàng
Nhà nước cần nghiên cứu ban hành những quy tắc cơ bản nhất trong giao dịch phái
sinh, các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ phù hợp với điều kiện thị trường của Việt
Nam hiện nay, để có hành lang pháp lý chung cho hoạt động của các ngân hàng
thương mại. Tránh để Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh
thực hiện nghiệp vụ mới một cách riêng lẻ theo sự hiểu biết của ngân hàng, dẫn đến
tình trạng không thống nhất, dễ gây ra tranh chấp khi có sự cố xảy ra.
- Ngân hàng Nhà nước cần tăng cường hơn nữa vai trò trên thị trường ngoại tệ
liên ngân hàng. Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước tổ chức,
giám sát và điều hành nhằm hình thành một thị trường mua bán ngoại tệ có tổ chức
giữa các tổ chức tín dụng là thành viên thị trường. Ngân hàng Nhà nước tham gia thị
trường với tư cách là người mua, người bán cuối cùng, thực hiện can thiệp khi cần
thiết vì mục tiêu chính sách tiền tệ quốc gia.
Trang 4
3.3.2 Về phía Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí
Minh.
Cần tiếp cận khách hàng, tổ chức hội thảo để giới thiệu và tư vấn nhằm mục

đích vừa nâng cao nhận thức của khách hàng về rủi ro tỷ giá vừa giúp cho khách hàng
hiểu biết về các công cụ phái sinh ngoại hối. Phát triển các công cụ phái sinh và thị
trường phái sinh là giúp cho các doanh nghiệp có thêm cơ hội lựa chọn loại hình giao
dịch hối đoái phù hợp với mục tiêu kinh doanh. Khi sử dụng các công cụ phái sinh
doanh nghiệp có được sự lựa chọn về tỷ giá mong muốn. Mặt khác, cần tập trung ưu
tiên đào tạo và bồi dưỡng cho các cán bộ trực tiếp kinh doanh trên thị trường hối đoái
quốc tế về các công cụ phái sinh nói chung và phái sinh ngoại hối nói riêng, vì đây là
những sản phẩm mới, phức tạp cả về lý thuyết lẫn thực tiễn áp dụng. Ngoài ra cần
trang bị thêm những kiến thức và kinh nghiệm về thị trường ngoại hối và thị trường
tiền tệ quốc tế, kỹ năng phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản trên cơ sở chọn lọc, tổng
hợp và phân tích thông tin để dự đoán xu hướng diễn biến của thị trường nhằm sử
dụng các công cụ phái sinh một cách hiệu quả nhất. Thông qua đó để có thể tư vấn,
hướng dẫn, giúp đỡ cho khách hàng của mình hiểu biết hơn về thị trường ngoại hối.
3.3.3 Về phương tiện, thiết bị.
Ngoài những phương tiện, thiết bị hiện có của Reuters, Thomson, SowJones
News hay Metastock, Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh
cần trang bị thêm phần mềm xử lý, quản lý rủi ro và tính phí đối với các nghiệp vụ
phái sinh. Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh cần mở
rộng quan hệ hợp tác với các ngân hàng nước ngoài trên thị trường ngoại hối quốc tế,
để tranh thủ sự hỗ trợ về kiến thức, về hệ thống phân tích quản lý rủi ro đối với các
công cụ phái sinh nói chung và công cụ quyền chọn ngoại hối, công cụ tương lai
ngoại hối nói riêng.
3.4 Các giải pháp nhằm phát triển nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ bằng
công cụ phái sinh tại Ngân hàng Ngoại thương – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí
Minh.
Trang 5
3.4.1 Những giải pháp ở cấp độ vĩ mô.
3.4.1.1 Hoàn thiện khung pháp lý đối với việc thực hiện các giao dịch
ngoại hối phái sinh
Trong hoàn cảnh của nước ta hiện nay, để phát triển được thị trường các giao

dịch ngoại hối phái sinh thì vai trò điều hành và quản lý thị trường của Ngân hàng
Nhà nước chiếm vị trí quan trọng nhất bởi vì thực tế là thị trường ngoại hối của nước
ta chưa được tự do hoá. Do đó, cơ chế quản lý của Ngân hàng Nhà nước cần phải
ngày càng được hoàn thiện, phải hoàn chỉnh khung pháp lý cho việc thực hiện các
giao dịch ngoại tệ kỳ hạn, hoán đổi và quyền chọn. Đến thời điểm hiện nay, các văn
bản pháp lý quy định cũng như hướng dẫn việc thực hiện các giao dịch phái sinh vẫn
bị coi là chưa đầy đủ, trong khi thị trường ngoại hối phái sinh ở nước ta chỉ mới ở
giai đoạn đầu của sự phát triển. Điều đó đã khiến cho các ngân hàng thương mại và
các doanh nghiệp rất lúng túng trong việc thực hiện các giao dịch này. Cần có những
quy định pháp lý cụ thể cho việc thực hiện các giao dịch phái sinh, đặc biệt là đối với
giao dịch quyền chọn, một nghiệp vụ rất mới mà kỹ thuật giao dịch lại phức tạp. Đối
với hợp đồng kỳ hạn, tuy là mang tính bắt buộc thực hiện nhưng lại tồn tại rủi ro là
người mua có thể gặp phải tình trạng mất khả năng thanh toán, do đó cũng cần đến
những quy định của pháp luật để đảm bảo tính thanh khoản cho những hợp đồng kỳ
hạn.
Tiếp đó là vấn đề hạch toán kế toán. Hiện nay, trong hạch toán kế toán dường
như chỉ chú trọng tới phần lãi / lỗ thực tế phát sinh, trong khi phần lãi / lỗ dự kiến,
chưa phát sinh thì dường như chưa được quan tâm. Chẳng hạn, doanh nghiệp mua
một hợp đồng phái sinh trị giá 1 tỷ đồng và bút toán ghi sổ 1 tỷ đồng nhưng ngày
mai, ngày kia, giá trị "hàng hóa" đã mua chỉ còn 800 triệu đồng hoặc lên 1,5 tỷ đồng
thì sổ sách kế toán vẫn chỉ thể hiện 1 tỷ đồng. Thực tế này đã không những không
phản ánh hết giá trị thực trong hệ thống sổ sách kế toán mà còn là kẽ hở của tình
trạng "lãi giả, lỗ thật" và ngược lại trong báo cáo kế toán của doanh nghiệp. Thiết
nghĩ, từ thực tế này, để giải quyết những rào cản hiện nay đối với công cụ phái sinh,