BAI 14: ENZIM VÀ VAI TRO CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHÂT

Tuần 14 Tiết 14 Gv:Trần Thị Ny
Bài 14: Enzim và vai trò của enzim
Trong quá trình chuyển hóa vật chất
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức:
Học xong bài này học sinh phải:
-Trình bày được cấu trúc và chức năng của enzim
-Nêu được cơ chế tác động của enzim
-Giải thích được những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim
-Nêu được các vai trò của enzim trong chuyển hóa vật chất
2.Kỹ năng:
Rèn luyện cho học sinh các kỹ năng sau:
-Làm việc với máy chiếu
-Quan sát tranh hình phát hiện kiến thức
-Phân tích, so sánh, tổng hợp, hệ thống hóa kiến thức
-Vận dụng kiến thức vào thực tiễn
3.Thái độ: có thái độ yêu thiên nhiên bảo vệ môi trường sống
II.Phương tiện dạy học:
-Máy chiếu,phiếu học tâp.”Tìm hiểu cơ chế hoạt động của enzim”
III.Phương pháp dạy học:
-Giảng giải,vấn đáp, hoạt động nhóm
IV.Tiến trình bài giảng:
1.Ổn định lớp,kiểm tra sĩ số(1p)
2.Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:
-Thế nào là chuyển hóa vật chất?Bản chất của chuyển hoá vật chất?
Đáp: -Chuyển hóa vật chất là tập hợp tất cả các phản ứng hóa sinh xảy ra bên tronmg tế bào
Bản chất: gồm 2 mặt mâu thuẫn nhưng thống nhất:
+ Đồng hóa :…………..
+Dị hóa:………………
3.Bài mới:

Trọng tâm:-Cơ chế tác động của enzim
-Điều hòa chuyển hóa vật chất bằng enzim
-Mở bài:Ở bài trước chúng ta đã tìm hiểu sơ qua cơ chế chuyển hóa đường trong cơ thể.Quá trình đó
có sự tham gia của enzim.Vậy enzim là gì? Nó tác động vào quá trình chuyển hóa ra sao?
Nội dung bài mới
TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung kiến thức
-Gv:Đưa ví dụ
Tinh bột
Glucozo
-Hs: vận dụng kiến thức hóa
học yêu cầu nêu: Amilaza
xúc tác nhanh và không có
trong thành phần sản phẩm.
I.Enzim
-Enzim là chất xúc tác sinh
học được tổng hợp trong cơ
thể sống.Nó làm tăng tốc
độ của phản ứng mà không
Amilaza
37
o
Tuần 14 Tiết 14 Gv:Trần Thị Ny
Tinh bột
Glucozo
-GV:Em có nhận xét gì
về vai trò của HCl và
Amilaza trong hai phản
ứng trên?
-Gv:Amilaza đóng vai trò
là enzim trong 2 phản

ứng trên.Vậy enim là gì?
-GV:nhận xét bổ sung và
hoàn thiện kiến thức
-Gv cho học sinh quan sát
hình và hỏi:Enzim được
cấu tạo bởi thành phần
hóa học nào?
-Gv:nhận xét và hoàn
thiện
-Gv:cho hs quan sát hình
cáu trúc en zim và hỏi:mô
tả cấu trúc không gian
của enzim?
-Gv:Bổ sung và hoàn
thiện
-Gv:Quan sát hình hoàn
thành nội dung phiếu học
tập”Cơ chế hoạt động của
enzim” trong 3 phút.
-Gv:Nhận xét bổ sung và
hoàn thiện kiến thức
-Gv bổ sung:Thực chất
enzim xúc tác cho cả hai
chiều của phản ứng theo
tỉ lệ tương dối của các
chất tham gia phản ứng
với sản phẩm
-Gv:cho học sinh quan sát
hình qúa trình tổng hợp
và phân giải các chất

HCl xúc tác chậm
-Hs: Vận dụng trả lời
-Hs:Dựa vào hình vẽ nêu
được:thành phần gồm protein
hoặc protein kết hợp với chất
khác.
-Hs:Yêu cầu nêu được có
trung tâm hoạt động –chỗ
lõm hoặc khe hở có cấu hình
tương ứng với cấu hình
không gian của cơ chất
-Hs:2 người 1 nhóm thảo
luận nhanh ghi phiếu học tập
-Đại diện nhóm trả lời,nhóm
khác bổ sung
-Hs:quan sát hình yêu cầu
nêu:Mỗi loại enzim xúc tác
bị biến đổi sau phản ứng.
1.Cấu trúc :
*Thành phần hóa học:
-Chỉ gồm protein
- Protein kết hợp với chất
khác(Còn gọi là Coenzim)
*Cấu trúc:
-Phần khung:
-Trung tâm hoạt động: Chỗ
lõm hay khe hở trên khung
enzim có cấu hình tương
ứng với cấu hình không
gian của cơ chất, liên kết

tạm thời với cơ chất để xúc
tác phản ứng.
2.Cơ chế hoạt động của
enzim:
-Bước 1:Enzim liên kết với
cơ chất tại trung tâm hoạt
động
-Bước 2: Enzim tương tác
với cơ chất
-Bước 3:Tạo sản phẩm và
enzim được giải phóng
nguyên vẹn
-Liên kết giữa enzim với cơ
chất mang tính đặc thù.
Mỗi loại enzim chỉ xúc
tác cho 1 phản ứng nhất
định
HCl,100
o
C
Tuần 14 Tiết 14 Gv:Trần Thị Ny
hỏi:em có nhận xét gì về
đặc tính của enzim trong
quá trình xúc tác?
-Gv:Thế nào là hoạt tính
của enzim?
-Gv:Vậy hoạt tính của
enzim chịu ảnh hưởng
của nhũng yếu tố nào?
-Gv:nhiệt độ,PH,nồng độ

cơ chất,nồng độ
enzim,chất ức chế và hoạt
hóa có ảnh hưởng như
thế nào đến hoạt tính của
enzim?(Cho học sinh
quan sát sơ đồ lần lượt trả
lời)
-Gv Tích hợp giáo dục
môi trường:
+Sự thay đổi nhiệt độ,PH
của môi trường(Dung
dich nội bào) ảnh hưởng
đến hoạt động của enzim
nên ảnh hưởng đến hoạt
động của sinh vật
+Ở một số côn trùng có
hiện tượng kháng thuốc
do khả năng tổng hợp
enzim phân giải chất đó
+Chúng ta phải có ý thức
tăng cường sử dụng thuốc
trừ sâu vi sinh ,hạn chế
sử dụng thuốc hóa học để
bảo vệ môi trường
-Gv:cho học sinh quan sát
hình hỏi:Enzim có vai trò
gì?
-Gv:Tế bào điều chỉnh
quá trình chuyển hóa vật
cho 1 phản ứng nhất định.

-Hs:dựa vào kiến thức đã học
nêu được:Lượng sản phẩm
tạo thành từ 1 lượng cơ chất
trên 1 đơn vị thời gian.
-Hs:nêu được nhiệt độ,PH,
nồng độ cơ chất,nồng độ
enzim,chất ức chế và hoạt
hóa enzim.
-Hs:Yêu cầu nêu được các
mức độ ảnh hưởng.
-Hs nêu được:tăng tốc độ của
phản ứng.Không có eim hoạt
động sống không thể duy trì
-Hs:yêu cầu nêu:
+Thông qua điều chỉnh hoạt
3.Các yếu tố ảnh hưởng
đến hoạt tính của enzim:
-Hoạt tính của enzim được
xác định bằng tổng lượng
sản phẩm được tạo thành từ
một lượng cơ chất trên một
đơn vị thời gian
*Các yếu tố ảnh hưởng:
-Nhiệt độ
-PH
-Nồng độ cơ chất
-Nồng độ enzim
-Chất ức chế hoặc hoạt hóa
enzim
II.Vai trò của enzim

trong quá trình chuyển
hóa vật chất:
-Enzim làm tăng tốc độ của
phản ứng nếu không có
enzim thì các hoạt động
sống không thể duy trì
Tuần 14 Tiết 14 Gv:Trần Thị Ny
chất bằng cách nào?
-Gv:Chất ức chế và chất
hoạt hóa có tác động thế
nào đến hoạt tính của
enzim?
-Gv:Phân tích hình sau và
rút ra kết luận?(hình
14.2)
-Gv:cho hs quan sát hình
hỏi:Nếu G và F dư thừa
trong tế bào thì nồng độ
chất nào tăng lên 1 cách
bất thường?
tính enzim
+Chất ức chế làm enzim
không liên kết được với cơ
chất
+Chất hoạt hóa làm tăng hoạt
tính của enzim
-Hs:Quan sát hình nêu được
Chất P tạo thành dư thừa sẽ
kết hợp với enzim (a) làm
cho (a)Không còn khả năng

xúc tác chuyển hóa A thành
B nên C,D cũng không được
tạo thành.Do vậy sự tổng
hợp P dừng lại
-Hs yêu cầu nêu:A tăng bất
thường
-Tế bào có thể điều chỉnh
quá trình chuyển hóa vật
chất bằng cách điều chỉnh
hoạt tính của enzim thông
qua chất ức chế và hoạt hóa
-Sản phẩm của chuyển hóa
nếu dư thừa sẽ quay lại tác
động như một chất ức chế
làm bất hoạt enzim xúc tác
cho phản ứng ở đầu con
đường chuyển hóa.

4.Củng cố:
-Cấu trúc và cơ chế hoạt động của enzim
-Tại sao ở một số người khi tiêm thuốc kháng sinh lại có thể chết ngay lập tức?
-Tại sao một số người khi ăn cua ghẹ có thể bị dị ứng
5.Dặn dò:
Học bài và trả lời câu hỏi sgk
-Đọc mục” em có biết”