Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Kiểm soát thủ tục hành chính tại tỉnh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYỄN THỊ NHƢ NGỌC

KIỂM SỐT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TẠI TỈNH LONG AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CƠNG

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – NĂM 2019


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYỄN THỊ NHƢ NGỌC

KIỂM SỐT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TẠI TỈNH LONG AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CƠNG

Mã số: 8 34 04 03

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
TIẾN SĨ NGUYỄN THỊ THỦY

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tác giả.
Nội dung nghiên cứu, kết quả trình bày, nguồn trích dẫn trong luận văn là
trung thực. Kết quả nghiên cứu trong luận văn do tác giả tự khảo sát, tìm hiểu,
phân tích một cách trung thực, khách quan và chƣa đƣợc công bố trong bất cứ
cơng trình nghiên cứu khác.
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Nhƣ Ngọc


LỜI CẢM ƠN
Hồn thành luận văn này, tơi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp
đỡ, hƣớng dẫn của Quý lãnh đạo, giảng viên Học viện Hành chính Quốc gia
và Phân viện Học viện tại Thành phố Hồ Chí Minh, cảm ơn thầy chủ nhiệm
đã tận tình truyền đạt những kinh nghiệm, kiến thức giúp tơi hồn thành
chƣơng trình học và luận văn này.
Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Nguyễn Thị Thủy là
ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn khoa học, đã tận tình quan tâm, giúp đỡ, định
hƣớng và động viên để tôi hồn thành tốt cơng trình khoa học của mình.
Tơi cũng xin gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo, công chức của Sở Tƣ pháp,
Văn phịng Đồn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân
tỉnh Long An đã cung cấp thông tin, số liệu, truyền đạt kinh nghiệm q báu
trong suốt q trình hồn thành luận văn này.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 09 tháng 9 năm 2019
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Nhƣ Ngọc


MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng biểu, sơ đồ
Trang
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................ 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................. 1
2.1. Đề tài về cải cách thủ tục hành chính ................................................. 3
2.2. Đề tài về kiểm sốt thủ tục hành chính ............................................... 5
2.3. Một số bài viết công bố trên sách, tạp chí và cổng thơng tin điện tử .........6
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................. 8
3.1. Mục đích nghiên cứu........................................................................... 8
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 8
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.............................................................. 8
4.1. Đối tƣợng nghiên cứu ......................................................................... 8
4.2. Phạm vi nghiên cứu............................................................................. 9
5. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................ 9
5.1. Phƣơng pháp chung ............................................................................. 9
5.2. Phƣơng pháp cụ thể ............................................................................. 9
6. Ý nghĩa của đề tài ...................................................................................... 10

6.1. Ý nghĩa lý luận ................................................................................... 10
6.2. Ý nghĩa thực tiễn ................................................................................ 10
7. Kết cấu của luận văn ................................................................................. 11
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ KIỂM SỐT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH .
....................................................................................................................... 12
1.1. Cơ sở lý luận về thủ tục hành chính và kiểm sốt thủ tục hành chính... 12


1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính ......................................................... 12
1.1.2. Khái niệm kiểm sốt thủ tục hành chính......................................... 13
1.2. Cơ sở pháp lý, sự cần thiết, thẩm quyền và các yếu tố tác động đến kiểm
sốt thủ tục hành chính .................................................................................. 14
1.2.1. Cơ sở pháp lý .................................................................................. 14
1.2.2. Sự cần thiết kiểm sốt thủ tục hành chính ...................................... 17
1.2.3. Thẩm quyền quy định kiểm thủ tục hành chính và kiểm sốt thủ tục
hành chính ................................................................................................. 19
1.2.4. Các yếu tố tác động đến kiểm sốt thủ tục hành chính ................... 21
1.3. Nội dung kiểm sốt thủ tục hành chính ................................................. 24
1.3.1. Đánh giá tác động, tham gia ý kiến và thẩm định quy định thủ tục
hành chính ................................................................................................. 24
1.3.2. Cơng bố, cơng khai thủ tục hành chính .......................................... 27
1.3.3. Giải quyết thủ tục hành chính và đơn đốc giải quyết thủ tục hành
chính cho cá nhân, tổ chức ........................................................................ 29
1.3.4. Kiểm tra việc thực hiện kiểm sốt thủ tục hành chính.................... 29
1.3.5. Rà sốt, đánh giá thủ tục hành chính .............................................. 30
1.3.6. Tiếp nhận, xử lý phản ánh kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy
định hành chính ......................................................................................... 31
1.4. Kinh nghiệm của các địa phƣơng về kiểm soát thủ tục hành chính ...... 32
1.4.1. Tại tỉnh Phú Yên ............................................................................. 32
1.4.2. Tại tỉnh Đồng Nai............................................................................ 34

1.4.3. Tại tỉnh Đồng Tháp ......................................................................... 35
1.4.4. Bài học kinh nghiệm ....................................................................... 37
Tiểu kết Chƣơng 1 ......................................................................................... 38
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI
TỈNH LONG AN .......................................................................................... 40
2.1. Vài nét về cơ quan kiểm sốt thủ tục hành chính và việc ban hành các văn
bản chỉ đạo, hƣớng dẫn về kiểm soát thủ tục hành chính tại tỉnh Long An . 40
2.1.1. Cơ quan kiểm sốt thủ tục hành chính tại tỉnh Long An ................ 40
2.1.2. Việc ban hành các văn bản chỉ đạo, hƣớng dẫn về kiểm sốt thủ tục
hành chính tại tỉnh Long An ..................................................................... 47


2.2. Thực hiện kiểm sốt thủ tục hành chính tại tỉnh Long An .................... 52
2.2.1. Đánh giá tác động, tham gia ý kiến và thẩm định quy định thủ tục
hành chính ................................................................................................. 52
2.2.2. Cơng bố, cơng khai thủ tục hành chính tại tỉnh Long An ............... 56
2.2.3. Giải quyết thủ tục hành chính và đơn đốc giải quyết thủ tục hành
chính cho cá nhân, tổ chức ........................................................................ 62
2.2.4. Kiểm tra việc thực hiện kiểm sốt thủ tục hành chính.................... 64
2.2.5. Rà sốt, đánh giá thủ tục hành chính .............................................. 66
2.2.6. Tiếp nhận, xử lý phản ánh kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy
định hành chính ......................................................................................... 68
2.3. Đánh giá kết quả thực hiện kiểm soát thủ tục hành chính tại tỉnh Long An
....................................................................................................................... 70
2.3.1. Những kết quả đạt đƣợc .................................................................. 70
2.3.2. Tồn tại, hạn chế ............................................................................... 73
2.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế ........................................ 75
Tiểu kết Chƣơng 2 ......................................................................................... 78
CHƢƠNG 3. PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SỐT
THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI TỈNH LONG AN ...................................... 80

3.1. Phƣơng hƣớng hồn thiện cơng tác kiểm sốt thủ tục hành chính tại tỉnh
Long An giai đoạn 2020-2025 ...................................................................... 80
3.1.1. Quan điểm, chủ trƣơng của Đảng, chính sách của nhà nƣớc về cải
cách thủ tục hành chính, tăng cƣờng kiểm sốt thủ tục hành chính ......... 80
3.1.2. Phƣơng hƣớng, nhiệm vụ của tỉnh Long An giai đoạn 2020-2025 82
3.2. Giải pháp hồn thiện kiểm sốt thủ tục hành chính tại tỉnh Long An ... 85
3.2.1. Hồn thiện thể chế, chính sách ....................................................... 85
3.2.2. Hồn thiện bộ máy, nhân sự............................................................ 86
3.2.3. Nâng cao năng lực, trình độ chun mơn, nghiệp vụ đối với cán bộ,
công chức .................................................................................................. 88
3.2.4. Đầu tƣ kinh phí, trang thiết bị, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông
tin ............................................................................................................... 89
3.2.5. Tăng cƣờng kiểm tra, xử lý sau kiểm tra ........................................ 91


3.2.6. Đổi mới phƣơng pháp truyền thông, thu hút sự tham gia của các tổ
chức, cá nhân, tăng cƣờng giám sát và phản biện xã hội.......................... 92
3.2.7. Nâng cao trách nhiệm ngƣời đứng đầu các cơ quan hành chính .... 94
3.2.8. Nâng cao chất lƣợng hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính
cơng tỉnh, Trung tâm hành chính cơng cấp huyện, Bộ phận một cửa cấp xã
................................................................................................................... 95
3.3. Một số kiến nghị, đề xuất ....................................................................... 96
3.3.1. Đối với Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ .............................. 96
3.3.2. Đối với UBND tỉnh Long An ......................................................... 98
3.3.3. Đối với các sở ngành tỉnh, UBND cấp huyện................................ 100
Tiểu kết Chƣơng 3 ........................................................................................ 101
KẾT LUẬN .................................................................................................. 103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CHỮ VIẾT TẮT

GIẢI NGHĨA CHỮ VIẾT TẮT

CCHC

Cải cách hành chính

PAKN

Phản ánh, kiến nghị

TTHC

Thủ tục hành chính

UBND

Ủy ban nhân dân

Văn phịng Đồn ĐBQH, Văn phịng Đồn đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân
HĐND và UBND tỉnh

dân và Ủy ban nhân dân tỉnh

Văn bản QPPL

Văn bản quy phạm pháp luật

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
1. Bảng biểu
Bảng 2.1. Kết quả đánh giá tác động, tham gia ý kiến, thẩm định quy
định thủ tục hành chính.
Bảng 2.2. Quy trình cơng bố thủ tục hành chính theo quy định tại
Thơng tƣ số 05/2014/TT-BTP ngày 07/02/2014 của Bộ Tƣ pháp.
Bảng 2.3. Quy trình cơng bố thủ tục hành chính theo quy định tại
Thơng tƣ số 02/2017/TT-VPCP ngày 31/10/2017 của Văn phịng Chính phủ.
Bảng 2.4. Kết quả thực hiện cơng bố thủ tục hành chính.
Bảng 2.5. Số lƣợng thủ tục hành chính đƣợc công khai và không công
khai trên cở sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính.
Bảng 2.6. Kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại tỉnh Long An.
Bảng 2.7. Số lƣợng các đơn vị đƣợc kiểm tra về cơng tác kiểm sốt thủ
tục hành chính tại tỉnh Long An.
Bảng 2.8. Kết quả rà soát, đánh giá thủ tục hành chính.
Bảng 2.9. Kết quả tiếp nhận phản ánh, kiến nghị về quy định thủ tục
hành chính.
2. Sơ đồ
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của Phịng Kiểm sốt TTHC thuộc Văn
phòng UBND tỉnh Long An theo Nghị định số 63/2010/NĐ-CP.
Sơ đồ 2.2. Cơ cấu tổ chức của Phòng Kiểm soát TTHC thuộc Sở Tƣ
pháp tỉnh Long An theo Nghị định số 48/2013/NĐ-CP.


Sơ đồ 2.3. Cơ cấu tổ chức của Phòng Kiểm sốt TTHC thuộc Văn
phịng UBND tỉnh Long An theo Nghị định số 92/2017/NĐ-CP.
Sơ đồ 2.4. Cơ cấu tổ chức của Phịng Tổng hợp- Kiểm sốt TTHC
thuộc Văn phịng UBND tỉnh Long An sau khi sáp nhập các tổ chức bên

trong.
Sơ đồ 2.5. Cơ cấu tổ chức của Phòng Tổng hợp- Kiểm sốt TTHC
thuộc Văn phịng Đồn ĐBQH, HĐND và UBND tỉnh Long An.


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thủ tục hành chính (TTHC) có vai trị quan trọng trong đời sống kinh
tế- xã hội và quản lý nhà nƣớc. Xét ở góc độ quản lý nhà nƣớc nói chung,
TTHC là cơng cụ, phƣơng tiện quan trọng để các cơ quan hành chính thực
hiện việc quản lý đối với từng ngành, lĩnh vực cụ thể. Cịn dƣới góc độ xã hội
thì TTHC đƣợc xem là cầu nối để chuyển tải nhiều quy định về chính sách
của nhà nƣớc vào cuộc sống, đảm bảo cho ngƣời dân, tổ chức tiếp cận và thực
hiện các quyền, lợi ích chính đáng, hợp pháp. Mặt khác, TTHC có hợp lý,
đƣợc tổ chức thực hiện tốt sẽ góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, tạo
sự đồng thuận từ phía ngƣời dân với nhà nƣớc ngƣợc lại TTHC bất hợp lý, tổ
chức thực hiện không tốt là cơ hội cho tệ tham nhũng, cửa quyền nảy sinh,
làm giảm lòng tin của Nhân dân đối với chính quyền và là lực cản của q
trình phát triển kinh tế - xã hội.
Vì tầm quan trọng của TTHC nêu trên nên cải cách TTHC ln đƣợc
Chính phủ xác định là khâu đột phá, là nhiệm vụ cần đƣợc ƣu tiên thực hiện
trong các nội dung của cải cách hành chính. Tuy nhiên, để cải cách TTHC
một cách trực tiếp, hiệu quả và thiết thực nhất thì kiểm sốt TTHC đóng một
vai trị hết sức quan trọng, quyết định mọi công việc cải cách và công tác này
đƣợc xem là nhiệm vụ trọng tâm cần đẩy mạnh thực hiện trong những năm
tiếp theo.
Kiểm sốt TTHC là cơng việc mang tính chun mơn, nghiệp vụ cao,
đƣợc thực hiện theo một quy trình chặt chẽ ngay từ khâu soạn thảo văn bản
quy phạm pháp luật cho đến việc công bố, công khai, tiếp nhận phản ánh, kiến
nghị của tổ chức, công dân về quy định hành chính, từ đó tiến hành rà sốt,

bãi bỏ những quy định, thủ tục khơng cần thiết, không hợp lý, không hợp

1


pháp, đồng thời giúp tổ chức, công dân giám sát việc thực hiện TTHC của cán
bộ, công chức nhà nƣớc.
Tại tỉnh Long An, từ khi Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 08/6/2010
của Chính phủ về kiểm sốt TTHC đƣợc ban hành, cơng tác kiểm sốt TTHC
của tỉnh đã đạt đƣợc một số kết quả nổi bật: công tác chỉ đạo triển khai đƣợc
các cấp, các ngành quan tâm, chỉ đạo xuyên suốt, quyết liệt; TTHC ngày từng
bƣớc chuẩn hóa và cơng bố, công khai theo đúng quy định; công tác giải
quyết TTHC cho tổ chức, cá nhân đƣợc chú trọng nâng dần chất lƣợng phục
vụ thông qua việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính cơng tỉnh và
Trung tâm hành chính cơng cấp huyện; nhiều TTHC đƣợc rà sốt, giảm thời
gian giải quyết so với quy định.
Bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, kiểm soát TTHC tại tỉnh Long An
hiện nay vẫn còn một số tồn tại, hạn chế nhƣ: sự phối hợp giữa các ngành
trong việc giải quyết liên thơng các TTHC chƣa tốt; tình trạng giải quyết hồ
sơ trễ hẹn vẫn còn nhiều; việc tiếp nhận, xử lý phản ánh kiến nghị về quy định
hành chính, TTHC rất khiêm tốn; việc kiến nghị, đơn giản hóa TTHC chƣa
đƣợc các sở, ngành quan tâm thực hiện; công tác kiểm tra, xử lý sau kiểm tra
mang tính hình thức, nể nang chƣa đƣợc khắc phục.
Với mong muốn tìm hiểu thực trạng kiểm soát TTHC tại tỉnh Long An
để làm rõ những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân và đề xuất giải pháp góp
phần hồn thiện cơng tác này, tác giả chọn đề tài “Kiểm sốt thủ tục hành
chính tại tỉnh Long An” làm luận văn tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý cơng.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Kiểm soát TTHC gần đây mới đƣợc các nhà nghiên cứu quan tâm, vì
vậy các đề tài nghiên cứu đƣợc cơng bố chƣa nhiều. Đồng thời, kiểm sốt

TTHC có liên quan mật thiết với cải cách TTHC, vì vậy trong q trình
nghiên cứu đề tài này, ngồi việc nghiên cứu các cơng trình có liên quan trực
2


tiếp đến đề tài, tác giả còn nghiên cứu một số cơng trình gián tiếp đến cơng
tác kiểm sốt TTHC. Đó là:
2.1. Đề tài về cải cách thủ tục hành chính
- “Cải cách thủ tục hành chính về lĩnh vực tài nguyên môi trường tại
UBND huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội” của tác giả Chu Văn Khánh,
bảo vệ thành cơng năm 2016 tại Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn
nghiên cứu về thực trạng cải cách TTHC về lĩnh vực tài nguyên môi trƣờngmột lĩnh vực đƣợc xem là phức tạp, nhạy cảm trong quá trình giải quyết các
TTHC tại UBND huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội, qua đó tác giả đề xuất
những giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong cải cách TTHC về
lĩnh vực tài nguyên và môi trƣờng tại UBND huyện Phú Xuyên, thành phố Hà
Nội.
- “Cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư pháp tại UBND thị xã
Sơn Tây, thành phố Hà Nội” của tác giả Phƣơng Văn Tám, bảo vệ thành cơng
năm 2016 tại Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn nghiên cứu về thực
trạng cải cách TTHC về lĩnh vực tƣ pháp tại UBND thị xã Sơn Tây, thành phố
Hà Nội, đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả cải cách TTHC
trong lĩnh vực tƣ pháp tại UBND thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội.
- “Cải cách thủ tục hành chính tư pháp tại tòa án nhân dân tỉnh Kiên
Giang” luận văn của tác giả Lê Lâm Sơn, bảo vệ thành công năm 2017 tại
Học viện Hành chính Quốc gia cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn
nghiên cứu về thực trạng cải cách TTHC tƣ pháp tại Tòa án nhân dân tỉnh
Kiên Giang, trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm từ kết quả thực hiện cải cách
hành chính tƣ pháp ở một số nƣớc và kết quả thực hiện mơ hình cải cách
TTHC tƣ pháp ở một số Tòa án nhân dân cấp tỉnh của Việt Nam; đề xuất
những giải pháp đổi mới TTHC tƣ pháp tại Tòa án nhân dân tỉnh Kiên Giang.

3


- “Cải cách thủ tục hành chính tại Sở Xây dựng tỉnh Cao Bằng” luận
văn của tác giả Hà Thị Nga, bảo vệ thành công năm 2017 tại Học viện Hành
chính Quốc gia. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng cải cách
TTHC tại Sở Xây dựng tỉnh Cao Bằng, đề xuất các giải pháp nhằm cải tiến
quy trình cải cách TTHC trên một số lĩnh vực cụ thể và các giải pháp tiếp tục
cải cách hành chính tại Sở Xây dựng tỉnh Cao Bằng.
- “Cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Kim Động, tỉnh Hưng
Yên” của tác giả Vũ Thị Thanh Hƣơng, bảo vệ thành cơng năm 2017 tại Học
viện Hành chính Quốc gia. Luận văn nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về cải
cách TTHC, qua đó đánh giá thực trạng cải cách TTHC tại UBND huyện Kim
Động, tỉnh Hƣng Yên và đề xuất giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả cải
cách TTHC tại UBND huyện Kim Động, tỉnh Hƣng Yên.
- “Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thơng tại
UBND huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình” của tác giả Phạm Xuân Cƣờng, bảo
vệ thành công năm 2017 tại Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn nghiên
cứu cơ sở lý luận và thực tiễn cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông,
đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh việc cải cách TTHC theo cơ chế một
của liên thông tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của UBND huyện Lệ Thủy,
tỉnh Quảng Bình trong thời gian tới.
- “Ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong thực hiện thủ tục hành chính
của Ủy ban nhân dân quận 3, thành phố Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn Sĩ
Quý, bảo vệ thành công năm 2017 tại Học viện Hành chính Quốc gia cơ sở
thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp lý về ứng
dụng công nghệ thông tin trong thực hiện TTHC của UBND cấp huyện nhằm
đề xuất các giải pháp đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào thực hiện
TTHC của UBND quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh.

4


2.2. Đề tài về kiểm sốt thủ tục hành chính
- “Nâng cao hiệu quả cơng tác kiểm sốt thủ tục hành chính trong lĩnh
vực quản lý hộ tịch, từ thực tiễn quận Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh”
của tác giả Lê Thị Quãng, bảo vệ thành công năm 2013 tại Học viện Hành
chính Quốc gia cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu một số
vấn đề liên quan đến hoạt động kiểm soát TTHC ở một lĩnh vực cụ thể là
quản lý hộ tịch từ thực tiễn quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh. Qua
đó, tác giả đƣa ra một số định hƣớng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả
của công tác này trong thời gian tiếp theo.
- “Kiểm soát thủ tục hành chính trên địa bàn tỉnh Bến Tre” của tác giả
Bùi Thị Thanh Xuân, bảo vệ thành công năm 2015 tại Học viện Hành chính
Quốc gia cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu một số vấn đề
về lý luận và thực tiễn hoạt động kiểm soát TTHC trên địa bàn tỉnh Bến Tre.
Bên cạnh đó, tác giả nêu ra một số thực trạng và giải pháp nhằm hoàn thiện
hoạt động này trên địa bàn tỉnh Bến Tre trong giai đoạn tiếp theo. Luận văn là
một trong số rất ít những cơng trình nghiên cứu phân tích một cách có hệ
thống về lý luận và thực tiễn của cơng tác kiểm sốt TTHC của chính quyền
địa phƣơng.
- “Kiểm sốt thủ tục hành chính tại tỉnh Tây Ninh” của tác giả Trƣơng
Thành Chung, bảo vệ thành công năm 2016 tại Học viện Hành chính Quốc
gia cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu một số vấn đề về lý
luận và thực tiễn hoạt động kiểm soát TTHC tại tỉnh Tây Ninh khi công tác
này đƣợc chuyển giao từ Văn phòng UBND tỉnh sang Sở Tƣ pháp tỉnh Tây
Ninh quản lý. Tác giả nêu ra một số tồn tại, hạn chế và những điểm tích cực
trong hoạt động kiểm soát TTHC tại tỉnh Tây Ninh, đồng thời luận văn có tiến
hành khảo sát ý kiến của ngƣời dân và cán bộ, công chức về công tác kiểm

5


sốt TTHC trên địa bàn tỉnh từ đó đề ra giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác
này tại tỉnh Tây Ninh trong giai đoạn tiếp theo.
- “Pháp luật về kiểm sốt chất lượng thủ tục hành chính trong giai
đoạn xây dựng văn bản QPPL ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay” của tác
giả Nguyễn Hùng Huế, bảo vệ thành cơng năm 2016 tại Học viện Hành chính
Quốc gia. Luận văn đánh giá về thực trạng quy định và thực hiện quy định
của pháp luật về kiểm soát chất lƣợng TTHC trong giai đoạn xây dựng văn
bản QPPL; đề xuất hồn thiện pháp luật về kiểm sốt chất lƣợng TTHC trong
giai đoạn xây dựng văn bản QPPL nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng văn
bản nói chung, TTHC nói riêng để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức
thực hiện.
- “Kiểm sốt thủ tục hành chính tại Sở Y tế từ thực tiển tỉnh Bình
Dương” của tác giả Bùi Văn Sơn, bảo vệ thành công năm 2018 tại Học viện
Hành chính Quốc gia cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu
một số vấn đề về lý luận và thực tiễn hoạt động kiểm soát TTHC ở một đơn vị
là Sở Y tế tỉnh Bình Dƣơng. Đây cũng là một cơng trình nghiên cứu hiếm hoi
về cơng tác kiểm soát TTHC ở một đơn vị cụ thể, qua đó cho chúng ta có
thêm thơng tin về cách thức tổ chức hoạt động, công tác chỉ đạo, điều hành,
bố trí nhân sự, những ƣu, nhƣợc điểm trong thực hiện công tác này ở đơn vị
và những giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác này của đơn vị trong thời
gian tiếp theo.
2.3. Một số bài viết công bố trên sách, tạp chí và cổng thơng tin
điện tử
- “Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính”, nhà xuất
bản Tƣ pháp, Hà Nội, năm 2013. Sổ tay gồm 02 phần, 11 chƣơng. Mặc dù
đƣợc gọi là “sổ tay nghiệp vụ” nhƣng đây là một quyển sách có giá trị về mặt

lý luận và thực tiễn rất quan trọng đối với đội ngũ cán bộ, công chức làm công
6


tác kiểm sốt TTHC. Sách trình bày về vị trí, vai trị của cơng tác kiểm sốt
TTHC; cập nhật những quy định về cơng tác kiểm sốt TTHC, đề cập những
kiến thức, kỹ năng cơ bản về: tham gia ý kiến, thẩm định; công bố, công khai;
đánh giá tác động và rà soát; tiếp nhận xử lý phản ánh, kiến nghị của tổ chức,
cá nhân; chế độ báo cáo và việc kiểm tra thực hiện kiểm soát TTHC. Đây là
tƣ liệu hữu ích, nhằm giúp cán bộ, cơng chức và những ngƣời tham gia công
tác này nâng cao kỹ năng, hiệu quả hoạt động trong thực tiễn.
- “Kiểm soát thủ tục hành chính - việc làm thiết thực để thực hiện cải
cách TTHC theo tinh thần Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI” của tác giả
Nguyễn Xuân Phúc, cổng thơng tin điện tử của Chính phủ www.chinhphu.vn
ngày 08/4/2011. Trong bài viết của mình, tác giả Nguyễn Xuân Phúc đã phân
tích và chỉ rõ 5 “Yếu tố quyết định thành cơng” của kiểm sốt TTHC trong
giai đoạn tiếp theo là: nâng cao nhận thức của cả hệ thống chính trị về kiểm
soát TTHC; quán triệt tinh thần thần phục vụ cho cán bộ, cơng chức; kiện
tồn tổ chức và xây dựng năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức thực hiện
nhiệm vụ kiểm sốt TTHC; tăng cƣờng cơng tác phối hợp các cơ quan, đơn vị
kiểm soát TTHC với các cơ quan, đơn vị khác và cuối cùng là thực hiện
truyền thơng về kiểm sốt TTHC.
- “Khái qt về cơng tác kiểm sốt thủ tục hành chính” của Cục Kiểm
sốt thủ tục hành chính, cổng thơng tin điện tử về cải cách hành chính nhà
nƣớc (www.caicachhanhchinh.gov.vn) ngày 31/3/2014. Trong bài viết này,
tác giả đã khẳng định kiểm soát TTHC là công việc phải đƣợc tiến hành
thƣờng xuyên, liên tục, không chỉ ở giai đoạn tham gia ý kiến, thẩm định quy
định TTHC trong dự thảo văn bản QPPL mà phải đƣợc tiếp tục ở cả giai đoạn
tổ chức thực hiện TTHC.
Tuy nhiên, cho đến nay chƣa có đề tài nào nghiên cứu về kiểm soát

TTHC tại tỉnh Long An và cũng chƣa có đề tài nào nghiên cứu về công tác
7


kiểm soát TTHC trong giai đoạn triển khai thực hiện Nghị định số
92/2017/NĐ-CP ngày 07/8/2017 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số
điều của các nghị định liên quan đến kiểm sốt TTHC. Vì vậy, đề tài mà tác
giả chọn làm luận văn cao học chuyên ngành Quản lý cơng khơng bị trùng lặp
với bất cứ cơng trình nào đã nghiên cứu trƣớc đó. Mặc dù vậy, trong q trình
nghiên cứu tác giả có kế thừa một cách có chọn lọc các kết quả nghiên cứu đã
đƣợc cơng bố trong các cơng trình nói trên.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu một số vấn đề về lý luận và thực trạng kiểm soát TTHC tại
tỉnh Long An, làm rõ những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân để đề xuất các
giải pháp hoàn thiện cơng tác kiểm sốt TTHC tại tỉnh Long An.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt đƣợc mục đích trên, luận văn tập trung giải quyết một số vấn đề
sau:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận và pháp lý đặc biệt là cập nhật
những quy định mới của Chính phủ về kiểm soát TTHC.
- Làm rõ nội dung kiểm soát TTHC và thẩm quyền kiểm soát TTHC.
- Nghiên cứu các yếu tố tác động đến hoạt động kiểm soát TTHC.
- Điều tra khảo sát thực tế, phân tích thực trạng kiểm soát TTHC tại
tỉnh Long An, nhận xét ƣu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế
đó.
- Đề xuất phƣơng hƣớng giải pháp nhằm hoàn thiện kiểm soát TTHC
tại tỉnh Long An trong giai đoạn 2020-2025.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tƣợng nghiên cứu

8


Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là “Kiểm soát thủ tục hành chính tại
tỉnh Long An”.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Tại tỉnh Long An.
- Về thời gian: Từ năm 2013 đến năm 2019 (trong đó số liệu cụ thể từ
năm 2013 đến năm 2018) tầm nhìn đến năm 2025.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả sử dụng các phƣơng pháp
nghiên cứu sau:
5.1. Phƣơng pháp chung
Đề tài đƣợc thực hiện trên phƣơng pháp luận của chủ nghĩa duy vật
biện chứng, phép biện chứng duy vật chủ nghĩa Mác – Lênin và tƣ tƣởng Hồ
Chí Minh, những quan điểm chủ trƣơng của Đảng, chính sách, pháp luật của
nhà nƣớc về kiểm sốt TTHC.
5.2. Phƣơng pháp cụ thể
Tác giả vận dụng một số phƣơng pháp liên ngành nhƣ sau:
- Phƣơng pháp phân tích:
Đƣợc sử dụng để phân tích thực trạng kiểm sốt TTHC tại tỉnh Long
An, những yếu tố tác động đến kết quả thực hiện. Từ đó tìm ra những ƣu điểm
cần phát huy, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế để đề xuất
giải pháp khắc phục.
- Phƣơng pháp thống kê:
Đƣợc sử dụng để liệt kê, hệ thống hóa các chủ trƣơng, văn bản có liên
quan đến kiểm sốt TTHC; những kết quả mà tỉnh Long An đã đạt đƣợc trong
quá trình thực hiện; thống kê kết quả điều tra xã hội học, các số liệu, biểu mẫu
có liên quan đến kiểm soát TTHC tại tỉnh Long An.

- Phƣơng pháp tổng hợp:
9


Trên cơ sở phân tích thực trạng kiểm sốt TTHC tại tỉnh Long An, tác
giả tổng hợp, khái quát lại những kết quả mà tỉnh Long An đã đạt đƣợc;
những hạn chế và ngun nhân để có cách nhìn khái quát nhất, toàn diện nhất
về kết quả thực hiện kiểm soát TTHC tại tỉnh Long An.
- Phƣơng pháp điều tra xã hội học:
Trong quá trình thực hiện luận văn, tác giả sẽ phát phiếu điều tra xã hội
học cho 02 nhóm đối tƣợng: Cán bộ, cơng chức đầu mối đƣợc phân cơng làm
nhiệm vụ kiểm sốt TTHC và một số ngƣời dân đang sinh sống trên địa bàn
tỉnh Long An ở một số huyện, thị, thành thuộc tỉnh Long An để biết đƣợc ý
kiến, nhận xét của 02 nhóm đối tƣợng này đối với một số nội dung có liên
quan đến việc thực hiện kiểm soát TTHC tại tỉnh Long An trong thời gian vừa
qua.
6. Ý nghĩa của đề tài
6.1. Ý nghĩa lý luận
Việc nghiên cứu đề tài góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận có liên
quan đến kiểm sốt TTHC.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Luận văn có những đóng góp sau:
- Hệ thống hóa cơ sở pháp lý liên quan đến kiểm sốt TTHC nói chung
và tại tỉnh Long An nói riêng để kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền hồn
thiện các văn bản có liên quan.
- Thơng qua việc phân tích, nhận xét, đánh giá kiểm soát TTHC tại tỉnh
Long An, luận văn làm rõ những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân của hạn chế,
đề xuất giải pháp khắc phục nhằm hồn thiện cơng tác này. Ngồi ra, luận văn
cịn đóng góp, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền hồn thiện cơ chế trong
kiểm sốt TTHC nói chung trong cả nƣớc.

10


- Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên cao
học của Học viện Hành chính Quốc gia và những ai quan tâm đến lĩnh vực
này.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
đƣợc trình bày có 3 chƣơng:
Chƣơng 1. Tổng quan về kiểm sốt thủ tục hành chính.
Chƣơng 2. Thực trạng kiểm sốt thủ tục hành chính tại tỉnh Long An.
Chƣơng 3. Phƣơng hƣớng, giải pháp hồn thiện kiểm sốt thủ tục hành
chính tại tỉnh Long An.

11


Chƣơng 1
TỔNG QUAN VỀ KIỂM SỐT THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
1.1. Cơ sở lý luận về thủ tục hành chính và kiểm sốt thủ tục hành chính
1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính
Hiện nay, có một số cách hiểu khác nhau về TTHC. Theo cuốn Đại từ
điển tiếng Việt của nhà xuất bản Văn hóa thơng tin năm 1988 thì TTHC đƣợc
hiểu là: “Cách thức tiến hành một công việc với nội dung, trình tự nhất định,
theo quy định của cơ quan nhà nước” [71, tr.56]. Theo Từ điển Thuật ngữ
hành chính thì: “Thủ tục hành chính là tồn bộ quy tắc, trình tự do cơ quan
nhà nước có thẩm quyền quy định, theo đó cơ quan hành chính nhà nước, các
tổ chức, cá nhân phải tuân theo trong khi giải quyết các công việc giữa các
cơ quan nhà nước với nhau và giữa cơ quan nhà nước với các tổ chức xã hội,

công dân” [27, tr.326].
Quan điểm khác cho rằng: “Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức
giải quyết cơng việc của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền
trong mối quan hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan hành chính
nhà nước với các tổ chức và cá nhân cơng dân. Nó giữ vai trị đảm bảo cho
cơng việc đạt được mục đích đã định, phù hợp với thẩm quyền của các cơ
quan nhà nước hoặc của các cá nhân, tổ chức được ủy quyền trong việc thực
hiện chức năng quản lý nhà nước” [26, tr.6-7].
Mặc dù có nhiều quan điểm khác nhau về TTHC, tuy nhiên tác giả tiếp
cận khái niệm TTHC theo quy định tại Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày
08/6/2010 của Chính phủ: "Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực
hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền
quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức”
[9].

12


Và nhƣ vậy, TTHC theo quy định của Nghị định số 63/2010/NĐ-CP
ngày 08/6/2010 của Chính phủ có một số đặc trƣng cơ bản sau:
Một là, chủ thể ban hành quy định TTHC phải là các cơ quan nhà nƣớc
có thẩm quyền.
Hai là, chủ thể thực hiện, giải quyết có thể là cơ quan hành chính nhà
nƣớc, tổ chức khơng phải là cơ quan hành chính nhà nƣớc nhƣng đƣợc trao
quyền hoặc giao nhiệm vụ.
Ba là, về mục đích nhằm giải quyết những việc cụ thể, liên quan trực
tiếp và xuất phát từ nhu cầu đƣợc hƣởng lợi ích và làm nghĩa vụ của một, một
số cá nhân, tổ chức nhất định trên cơ sở đảm bảo mục tiêu quản lý của Nhà
nƣớc.
1.1.2. Khái niệm kiểm sốt thủ tục hành chính

- Khái niệm về kiểm soát: Theo định nghĩa tại cuốn từ điển Tiếng Việt
của Viện Ngơn ngữ học, thì từ “kiểm soát” đƣợc hiểu là “việc xem xét để phát
hiện, ngăn chặn những gì trái với quy định” [69, tr. 523].
Dƣới góc độ quản lý, kiểm sốt là một trong những chức năng chủ yếu
của quản lý. Đó là quá trình vận dụng các cơ chế và phƣơng pháp nhằm bảo
đảm cho một tổ chức hay cá nhân hoạt động đúng với những mục đích, u
cầu đã đặt ra. Nhìn từ góc độ tổng qt, kiểm sốt đƣợc hiểu là tồn bộ các
hoạt động có tính chất xem xét, đánh giá, bắt buộc hay yêu cầu thực hiện các
quyết định, các kế hoạch trong quá trình quản lý [28, tr.95].
- Khái niệm về kiểm sốt thủ tục hành chính:
Kiểm sốt TTHC là một cơng việc mới, chƣa có nhiều tác giả nghiên
cứu, do vậy khái niệm về kiểm soát TTHC vẫn còn chƣa đƣợc hiểu thống
nhất.
Theo quy định tại khoản 5, Điều 3 Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày
08/6/2010 của Chính phủ về kiểm sốt TTHC thì:“Kiểm sốt thủ tục hành
13


chính là việc xem xét, đánh giá, theo dõi nhằm bảo đảm tính khả thi của quy
định về thủ tục hành chính, đáp ứng u cầu cơng khai, minh bạch trong q
trình tổ chức thực hiện thủ tục hành chính”[9].
Theo đó, kiểm sốt TTHC là một quy trình chặt chẽ, tồn diện bắt đầu
từ kiểm sốt quy định về TTHC trong dự án, dự thảo văn bản QPPL đến tổ
chức thực hiện TTHC này trên thực tế, trong đó bao gồm các nội dung chủ
yếu sau:
Thứ nhất, kiểm soát quy định TTHC: Hƣớng dẫn thực hiện và thực hiện
đánh giá tác động trong dự thảo các văn bản QPPL trên cơ sở các tiêu chí về
sự cần thiết, tính hợp lý, hợp pháp và tính hiệu quả; phối hợp tham gia ý kiến
về quy định TTHC trong dự án, dự thảo văn bản QPPL; phối hợp thẩm định
dự án, dự thảo văn bản QPPL trên cơ sở xem xét, đánh giá cụ thể về quy định

TTHC trong dự án, dự thảo văn bản QPPL.
Thứ hai, kiểm soát việc thực hiện TTHC: Công bố TTHC; công khai
TTHC; giải quyết TTHC và đôn đốc giải quyết TTHC cho cá nhân, tổ chức;
kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm soát TTHC tại các cơ quan, đơn vị.
Thứ ba, rà soát, đánh giá, đơn giản hóa TTHC để đề nghị sửa đổi, bổ
sung, thay thế hoặc bãi bỏ, hủy bỏ quy định TTHC.
Thứ tư, tiếp nhận, xử lý phản ánh kiến nghị về quy định hành chính của
cá nhân, tổ chức.
1.2. Cơ sở pháp lý, sự cần thiết, thẩm quyền và các yếu tố tác động
đến kiểm sốt thủ tục hành chính
1.2.1. Cơ sở pháp lý
Kiểm soát TTHC đƣợc thực hiện bởi các văn bản QPPL sau:
- Nghị định số 20/2008/NĐ-CP ngày 14/02/2008 của Chính phủ về tiếp
nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về quy định hành chính.
Đây là cơ sở pháp lý cho việc tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá
14