Bài 10. Từ trái nghĩa

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (101.48 KB, 3 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TỪ TRÁI NGHĨA
I. MỤC TIÊUBÀI HỌC:

1. Kiến thức:

- Khái niệm từ trái nghĩa .

- Tác dụng của việc sử dụng từ trái nghĩa trong văn bản
2. Kĩ năng:

- Nhận biết từ trái nghĩa trong văn bản .

- Sử dụng từ trái nghĩa phù hợp với ngữ cảnh ..
3.Thái độ:

Giáo dục ý thức sử dụng từ trái nghĩa khi nói, viết.
II. CHUẨN BỊ:

GV: Bảng phụ chép hai bài thơ “Cảm nghó….” Và “Ngẫu nhiên viết ….”
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:

1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:

- Thế nào là từ đồng nghĩa? Các loại từ đồng nghĩa? VD? Sử dụng từ đồng nghĩa
như thế nào cho tốt?

3. Nội dung bài mới:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1

GV; bảng phụ

HS: Đọc thuộc lòng bản dịch thơ: “Cảm
nghĩ…” ( Tương Như dịch ) và bản dịch
thơ “Ngẫu nhiên viết... ” của Trần Trọng
San

Dựa vào kiến thức đã học ở Tiểu học về
từ trái nghĩa? Em hãy tìm các cặp từ trái
nghĩa trong 2 bản dịch thơ ấy:

Căn cứ vào cơ sở nào để xác định đó là
những cặp từ trái nghĩa?

Qua phân tích VD, em hiểu thế nào là từ
trái nghĩa?

Lấy thêm nhiều ví dụ khác

Giải thích nghĩa của từ “già ” trong câu
thơ “Trẻ đi, già trở lại nhà”?

Ngồi ý nghĩa vừa tìm trong “cau già”

I. Thế nào từ trái nghĩa:
* VD

- Ngẩng- cúi ( HĐ của đầu theo
hướng lên xuống )

- Trẻ -già: ( mức độ về tuổi tác )
- Đi - trở lại ( sự tự di chuyển )

-> Từ trái nghĩa là những từ có nghĩa
trái ngược nhau

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

“rau già”, từ “già”cịn có ý nghĩa gì?
Già -Người đã rất nhiều tuổi so với tuổi
đời bài thơ

Sản phẩm trồng trọt ở gia đình đã phát
triển đầy đủ, sau đó chỉ chín và tàn lụi
di.

Hoạt động 2

Trái nghĩa với “già” ở nghĩa thứ 2 gì?
(già -non )

Qua phân tích VD, em rút thêm được
kết luận gì về nghĩa của từ trái nghĩa?
Việc sử dụng từ trái nghĩa trong những
câu thơ ở bài thơ dịch trên có tác dụng
gì?

(ngẩng- cúi-> 2 hành động trái ngược,
độc lập nhau cho thấy trong khoảnh
khắc tác giả đã động làng nhớ quê->
tình cảm quê hương sâu nặng...)

Già - trẻ; đi- trở lại-> độc lập, khách
quan 1 cách ngắn gọn quãng thời gian
xa quê của tác giả, làm nổi bật sự thay
đổi về vóc người, tuổi tác, bước đầu hé
lộ t/c quê hương của tác giả )

Tìm thêm các thành ngữ có sử dụng từ
trái nghĩa? Cho biết tác dụng của các
cặp từ trái nghĩa ấy?

Hoạt động 3
GV hướng dẫn

HS: Làm BT

Tìm các cặp từ trái nghĩa?
GV hướng dẫn

HS: Làm BT
Tìm từ trái nghĩa?

Điền từ trái nghĩa vào các từ ngữ?
HS: Viết, GV sửa chữa, nhận xét.
GV chọn 1 vài bài hay đọc trước lớp.
Đặt câu có sử dụng cặp từ trái nghĩa?

nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.
Ghi nhớ ( Tr128 )

II. Sử dụng từ trái nghĩa

- Sử dụng trong đối-> ý tương phản,
gây ấn tượng mạnh, làm lời nói sinh
động, có hình ảnh

Ghi nhớ (Tr128)

III. Luyện tập
Bài tập 1:

- Lành - rách Ngắn - dài
- Giàu - nghèo Sáng - tối
- Đêm - ngày