L I CAM OAN
Tác gi lu n v n xin cam đoan b n lu n v n này là cơng trình nghiên c u đ c l p c a
cá nhân tác gi . Các s li u, k t qu nêu trong lu n v n là trung th c và ch a t ng
đ
c ai công b trong b t k cơng trình nào.
Tác gi lu n v n
L
i
ng V n Minh
L IC M
N
V i t t c s kính tr ng và bi t n sâu s c, tác gi bày t lòng bi t n t i các th y cô
tr
ng
i h c Thu L i đã truy n đ t cho em ki n th c trong su t quá trình h c cao
h c t i nhà tr
ng. Ngoài ra tác gi c m n lãnh đ o Ban qu n lý d án thu c S Nông
nghi p và phát tri n nông thôn t nh Phú Th đã t o đi u ki n giúp đ tác gi tìm hi u
s li u ph c v cho vi c làm đ tài lu n v n.
c bi t, tác gi g i l i c m n chân thành nh t t i th y giáo PGS.TS Nguy n H u
Hu , th y giáo đã h
h
ng d n cho tác gi nhi u kinh nghi m, ki n th c quý báu và
ng d n tác gi hoàn thành lu n v n này.
Th i gian làm lu n v n 4 tháng ch a ph i là nhi u, b n thân kinh nghi m c a tác gi
còn h n ch nên ch c h n lu n v n khó tránh kh i s thi u sót. Tác gi r t mong nh n
đ
c s góp ý và ch b o c a các th y cô giáo và đ ng nghi p.
ó là s giúp đ quý
báu đ tác gi c g ng hoàn thi n h n n a trong q trình nghiên c u và cơng tác sau
này.
Tác gi chân thành c m n Ban cán s l p và các b n h c viên trong l p đã t o đi u
ki n, đóng góp ý ki n giúp đ đ tác gi hoàn thành đ tài lu n v n này.
Trân tr ng c m n !
ii
M CL C
L I CAM OAN ...........................................................................................................i
L IC M
N ............................................................................................................... ii
DANH M C HÌNH V ................................................................................................vi
DANH M C B NG BI U ........................................................................................ vii
DANH M C CÁC CH
M
CH
VI T T T ....................................................................... viii
U ......................................................................................................................... 9
NG 1: T NG QUAN V HI U QU
UT
CÁC D
ÁN XÂY D NG
CƠNG TRÌNH ............................................................................................................. 12
1.1. D án đ u t xây d ng cơng trình .......................................................................... 12
1.1.1 Gi i thi u chung v d án đ u t và d án đ u t xây d ng cơng trình .............. 12
1.1.2 Phân lo i d án đ u t xây d ng cơng trình ......................................................... 13
1.1.3
c đi m c a d án đ u t xây d ng cơng trình .................................................. 14
1.1.4. Các hình th c qu n lý d án ................................................................................ 15
1.2. Khái quát v d án đ u t xây d ng công trình th y l i ........................................ 20
1.2.1.D án đ u t xây d ng cơng trình th y l i .......................................................... 20
1.2.2. Phân lo i cơng trình th y l i ............................................................................... 20
1.3. Hi u qu kinh t d án đ u t xây d ng cơng trình ............................................... 20
1.3.1.
u t xây d ng cơng trình ................................................................................ 20
1.3.2. Phân lo i đ u t xây d ng cơng trình .................................................................. 21
1.3.3. Hi u qu đ u t xây d ng.................................................................................... 23
1.3.4. Phân lo i hi u qu đ u t xây d ng .................................................................... 23
1.3.5. Tiêu chu n c a hi u qu đ u t ........................................................................... 26
1.3.6.Các y u t
1.4.
nh h
ng đ n hi u qu đ u t xây d ng các h ch a n
c ............. 26
ánh giá hi u qu công tác đ u t xây d ng các cơng trình th y l i t i Vi t Nam
hi n nay.......................................................................................................................... 30
K T LU N CH
NG 1 .............................................................................................. 34
CH
S
NG 2: C
KHOA H C
ÁNH GIÁ HI U QU
UT
D
ÁN
XÂY D NG CƠNG TRÌNH ...................................................................................... 35
2.1. H th ng v n b n pháp lu t liên quan trong đánh giá hi u qu d án ................... 35
iii
2.2. Các ph
ng pháp phân tích đánh giá hi u qu đ u t d án xây d ng công trình
th y l i ........................................................................................................................... 37
2.2.1. Các ph
ng pháp phân tích đánh giá theo ph
ng án đ a đi m xây d ng c a d
án đ u t ........................................................................................................................ 38
2.2.2. Các ph
ng pháp phân tích đánh giá theo ph
ng án công su t và công ngh
c a d án đ u t ............................................................................................................. 38
2.2.3.Các ph
ng pháp phân tích và đánh giá tài chính d án đ u t ........................... 39
2.2.4. Các ph
ng pháp đánh giá d án đ u t xây d ng v m t kinh t xã h i .......... 41
2.3. N i dung đánh giá phân tích hi u qu tài chính d án đ u t ................................ 42
2.3.1. Ph
ng pháp dùng nhóm ch tiêu t nh................................................................. 42
2.3.2. Ph
ng pháp dùng nhóm ch tiêu đ ng - tr
ng h p th tr
ng v n hoàn h o .. 46
2.3.3. Phân tích hi u qu kinh t xã h i c a d án đ u t ............................................. 54
2.3.4 M t s ch tiêu phân tích kinh t xã h i gi n đ n ................................................ 56
2.4.Các ch tiêu đánh giá hi u qu đ u t d án xây d ng cơng trình th y l i ............. 60
2.4.1. Ch tiêu đánh giá hi u qu tài chính c a ho t đ ng đ u t ................................. 60
2.4.2.Các ch tiêu hi u qu tài chính c a ho t đ ng đ u t ........................................... 61
2.4.3. V n cho công tác xây d ng ................................................................................. 63
2.4.4. Tài s n c đ nh huy đ ng và n ng l c s n xu t ph c v t ng thêm .................... 65
2.4.5. Các ch tiêu ph n ánh hi u qu kinh t xã h i
2.4.6. Các ch tiêu đánh giá v môi tr
nh h
2.5. Các nhân t
t m vi mô ................................ 67
ng.................................................................... 69
ng đ n hi u qu đ u t d án xây d ng cơng trình th y l i.. 70
2.5.1. Các nhân t khách quan ....................................................................................... 70
2.5.2. Các nhân t ch quan .......................................................................................... 71
K T LU N CH
CH
NG 3:
NG 2 .............................................................................................. 73
ÁNH GIÁ TH C TR NG VÀ
CAO HI U QU
UT
XU T GI I PHÁP NÂNG
CƠNG TRÌNH NÂNG C P H
PH
NG MAO,
T NH PHÚ TH .......................................................................................................... 74
3.1. Gi i thi u d án đ u t xây d ng nâng c p h Ph
ng Mao, t nh Phú Th .......... 74
3.1.1. T ng quan chung v d án .................................................................................. 75
3.1.2.V trí đ a lý vùng cơng trình, khu h
ng l i và các đ i t
iv
ng h
ng l i ............ 78
3.2. Phân tích và đánh giá hi u qu đ u t d án nâng c p h Ph
ng Mao, t nh Phú
Th đem l i .................................................................................................................... 78
3.2.1. Phân tích và đánh giá hi u qu kinh t c a d án ............................................... 78
3.2.2. Phân tích và đánh giá hi u qu xã h i c a d án ................................................ 83
3.3. Nh ng m t còn t n t i, h n ch và phân tích nguyên nhân d n t i nh ng m t còn
t n t i, h n ch trong công tác đ u t xây d ng h Ph
ng Mao, t nh Phú Th .......... 84
3.3.1. Th c tr ng v công tác th c hi n d án đ u t xây d ng nâng c p h Ph
ng
Mao, t nh Phú Th trong th i gian v a qua .................................................................. 84
3.3.2. Nh ng t n t i, h n ch trong công tác đ u t xây d ng h Ph
ng Mao, huy n
Thanh Th y, t nh Phú Th ............................................................................................. 87
3.3.3. Phân tích nguyên nhân d n t i nh ng m t còn t n t i, h n ch trong công tác
đ u t xây d ng h Ph
3.4.
ng Mao, t nh Phú Th ........................................................... 89
xu t gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án đ u t xây d ng h ph
ng
Mao, huy n Thanh Th y, t nh Phú Th ........................................................................ 91
3.4.1. Gi i pháp hồn thi n cơng tác l p quy ho ch, k ho ch đ u t xây d ng h th ng
cơng trình th y l i nói chung ........................................................................................ 91
3.4.2. Gi i pháp hồn thi n chính sách t o v n cho xây d ng công trình th y l i ....... 92
3.4.3. Nhóm các gi i pháp hồn thi n cơng tác qu n lý d án đ u t xây d ng cơng
trình nâng c p h Ph
ng Mao, t nh Phú Th .............................................................. 93
3.4.4. Nhóm gi i pháp nâng cao hi u qu công tác qu n lý và t ch c chung ............. 96
K T LU N CH
NG 3 ............................................................................................104
K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................................105
TÀI LI U THAM KH O.........................................................................................107
v
DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: Hình th c Ch đ u t tr c ti p qu n lý d án ............................................... 17
Hình 1.2 Phân lo i hi u qu d án đ u t xây d ng ..................................................... 23
Hình 1.3 Các y u t
nh h
ng đ n hi u qu d án đ u t xây d ng các h ch a n
c
....................................................................................................................................... 27
Hình 3.1 Cơng trình đ u t xây d ng h Ph
Hình 3.2 Ch n nuôi th y s n trên h Ph
ng Mao, t nh Phú Th .......................... 74
ng Mao ....................................................... 83
Hình 3.2 S đ đ xu t b máy qu n lý khai thác cơng trình th y l i trên đ a bàn t nh
Phú Th .......................................................................................................................... 97
vi
DANH M C B NG BI U
B ng 3.1 Ch tiêu kinh t k thu t ch y u c a cơng trình ........................................... 76
B ng 3.2 B ng t ng h p chi phí c a d án ................................................................... 80
B ng 3.3 B ng th ng kê hi n tr ng c c u cây tr ng, di n tích, n ng su t và k ho ch
phát tri n nông nghi p trong vùng................................................................................. 82
B ng 3.4 S n l
ng d ki n t ng thêm khi có d án .................................................... 82
B ng 3.5 Thu nh p t ng thêm thu n túy c a d án ....................................................... 82
B ng 3.6 Tính tốn hi u qu kinh t c a d án nâng c p h Ph
ng Mao t nh Phú Th
sau khi nâng c p ............................................................................................................ 82
B ng 3.7 S h dân b nh h
ng b i lòng h .............................................................. 88
vii
DANH M C CÁC CH
VI T T T
STT
T vi t t t
Nguyên ngh a
1
BQLDA
Ban qu n lý d án
2
C T
Ch đ u t
3
CTXD
Cơng trình xây d ng
4
DA T
D án đ u t
5
DA
D án
6
TXD
7
NSNN
8
NN PTNT
u t xây d ng
Ngân sách nhà n
c
Nông nghi p và phát tri n
nông thôn
9
NT
Nhà th u
10
NTTC
Nhà th u thi cơng
11
ODA
Ngu n v n h tr chính th c
12
TVGS
T v n giám sát
12
XDCT
Xây d ng cơng trình
13
UBND
y ban nhân dân
viii
M
U
1. Lý do ch n đ tài
L uv ct
i c a h Ph
ng Mao n m
phía Nam huy n Thanh Th y - t nh Phú
Th . Bao g m 6 đ n v hành chính c p xã c a 2 huy n: xã
Trung Ngh a, Hoàng Xá và Ph
ng Lu n, Trung Th nh,
ng Mao c a huy n Thanh Th y, m t c a xã Th ng
s n -huy n Thanh S n, T nh Phú th .
ây là các xã nghèo và g p nhi u khó kh n
thu c vùng sâu vùng xa c a t nh.
Nhìn chung, huy n Thanh Th y là huy n mi n núi c a t nh Phú Th là m t
huy n thu n nông, ngành công nghi p và các ngành d ch v khác chi m t l nh , c
s h t ng ph c v s n xu t và đ i s ng nhân dân cịn nghèo nàn, các cơng trình phúc
l i v giao thông th y l i hi n nay đ u h h ng, xu ng c p, trong khi ngu n s ng c a
nhân dân đ a ph
ng ch y u là d a vào s n xu t nông nghi p v i cây lúa gi vai trịi
chính, nh ng tồn b di n tích canh tác t tr
c t i nay hoàn toàn d a vào thiên nhiên,
nên n ng xu t cây tr ng r t b p bênh làm cho đ i s ng c a đ ng bào các dân t c trong
vùng g p nhi u khó kh n, t l h đói nghèo cịn
l
ng th c đ u ng
i đ t t 313kg/ng/n m (th ng kê n m 2014).
Th c hi n ch đ o c a Phó Th t
ng Chính Ph v ch n vùng d án ch n ni
bị s a thu c huy n Thanh Th y - t nh Phú Th tr
đ ng t
i tiêu n
m c cao chi m 15-20%, bình quân
c h t ph i đ u t vào th y l i, ch
c, nh m thay đ i c c u cây tr ng v t nuôi, t ng di n tích lúa, màu,
cây n qu và phát tri n đ ng c ch n ni bị s a đáp ng phát tri n kinh t , xã h i
theo h
ng cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa.
Nâng c p cơng trình H Ph
m a, cung c p đ y đ ngu n n
ng Mao nh m t ng kh n ng tích n
ct
c vào mùa
i vào các tháng mùa khô, ch đ ng t
i cho
1120ha đ t canh tác cho các lo i cây tr ng và đ ng c ph c v ch n ni bị s a c a 6
xã thu c huy n Thanh Th y và 1 xã thu c huy n Thanh S n nh m phát tri n kinh t
nông nghi p và c i thi n t ng b
c đ i s ng đ ng bào các dân t c trong vùng d án.
Vi c nghiên c u hi u qu đ u d án nâng c p H Ph
ng Mao thu c d án t
i
cho vùng đ i huy n Thanh Th y nh m ph c v chuy n d ch c c u cây tr ng và phát
9
tri n nơng thơng theo h
ng cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa s giúp ch ra nh ng h n
ch , thi u sót khi l p và th c hi n d án, trên c s đó đ a ra nh ng đ xu t nh m
nâng cao hi u qu đ u t d án.
Xu t phát t đi u ki n và yêu c u th c t trên h c viên ch n đ tài “Nghiên c u
đ xu t m t s gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án nâng c p h Ph
ng Mao -
t nh Phú Th ” làm đ tài lu n v n c a mình.
2. M c đích và m c tiêu nghiên c u c a đ tài
+ Phân tích th c tr ng công tác đ u t d án xây d ng cơng trình nâng c p h
Ph
ng Mao trong th i gian v a qua, làm rõ các m t còn t n t i, h n ch trong hi u
qu đ u t xây d ng d án nâng c p H Ph
+
xu t đ
ng Mao, t nh Phú Th .
c m t s gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án nâng c p H
Ph
ng Mao, t nh Phú Th .
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u
+
it
ng nghiên c u: D án đ u t xây d ng nâng c p h Ph
ng Mao, t nh
Phú Th .
+ Ph m vi nghiên c u: Công tác đánh giá hi u qu c a d án đ u t xây d ng
nâng c p h Ph
ng Mao, t nh Phú Th .
+ Ph m vi th i gian nghiên c u: t khi d án đ
c th c hi n đ u t , hoàn thành
đ a vào khai thác s d ng
4. Các ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u
+ Các ti p c n: ti p c n các c s lý thuy t v công tác qu n lý d án đ u t t
xây d ng cơng trình, đánh giá hi u qu công tác đ u t d ánxây d ng công trình và
các v n b n quy ph m pháp lu t c a nhà n
c v công tác qu n lý và đánh giá hi u
q a d án đ u t xây d ng cơng trình.
+ Ph
ng pháp nghiên c u: trong quá trình nghiên c u đ tài tác gi lu n v n có
s d ng t ng h p các ph
ng pháp sau đây: ph
th ng, phân tích đ nh tính và đ nh l
ng, ph
10
ng pháp t ng h p, phân tích h
ng pháp so sánh, các ph
ng pháp
th ng kê k t h p v i kh o sát th c t ...
5. K t qu đ t đ
c c a lu n v n
+ Luân v n phân tích th c tr ng và làm rõ nh ng m t còn đang t n t i h n ch v
hi u qu đ u t xây d ng cơng trình nâng c p h Ph
+
Ph
xu t đ
ng Mao, t nh Phú Th
c m t s gi i pháp nâng cao hi u qu đ u t d án nâng c p h
ng Mao, t nh Phú Th ph c v chuy n d ch c c u cây tr ng và phát tri n nông
thôn theo h
ng cơng nghi p hóa hi n đ i hóa.
6. K t c u c a lu n v n
K t c u c a lu n v n ngoài ph n M đ u, K t lu n và ki n ngh , Tài li u tham
kh o, g m có các ch
CH
ng nh sau:
NG 1 : T NG QUAN V
HI U QU
UT
CÁC D
ÁN XÂY
D NG CƠNG TRÌNH
CH
NG 2 : C
S
KHOA H C
ÁNH GIÁ HI U QU
UT
D
ÁN XÂY D NG CƠNG TRÌNH
CH
NG 3 :
ÁNH GIÁ TH C TR NG VÀ
NÂNG CAO HI U QU
PH
U T
XÂY D NG D
NG MAO, T NH PHÚ TH
11
XU T GI I PHÁP
ÁN NÂNG C P H
CH
NG 1: T NG QUAN V HI U QU
D NG CƠNG TRÌNH
UT
CÁC D
ÁN XÂY
1.1. D án đ u t xây d ng cơng trình
1.1.1 Gi i thi u chung v d án đ u t và d án đ u t xây d ng cơng trình
Có khá nhi u đ nh ngh a v d án đ u t đ
c nêu lên trong các tài li u nghiên c u
ho c các v n b n pháp lý.
Có ý ki n cho r ng “D án đ u t xây d ng cơng trình là m t t p h p nh ng đ xu t
v vi c b v n đ t o m i, m r ng ho c c i t o nh ng đ i t
đ
c s t ng tr
ng v s l
ng, c i ti n ho c nâng cao ch t l
ng nh t đ nh nh m đ t
ng c a s n ph m hay
d ch v nào đó trong m t kho ng th i gian xác đ nh.”[1]
Trong tài li u khác thì d án đ u t xây d ng l i đ
c coi nh là “ t p h p các đ xu t
v b v n trung và dài h n đ ti n hành các ho t đ ng đ u t trên đ a bàn c th , trong
kho ng th i gian xác đ nh”.
Nh v y có th nói r ng: D án đ u t là t p h p các đ i t
ng đ u t hay các ho t
đ ng b v n đ
c hình thành và th c hi n theo k ho ch c th , v i các đi u ki n ràng
bu c đ đ t đ
c các m c đích nh t đ nh, c th là các l i ích, trong kho ng th i gian
xác đ nh.
D án đ u t xây d ng là m t tr
ng h p đ c bi t c a d án đ u t , trong đó có ho t
đ ng xây d ng. D án đ u t xây d ng cơng trình khác v i các d án khác là d án
đ u t b t bu c có liên quan đ n xây d ng, dù t tr ng trong t ng v n đ u t c a ph n
xây d ng chi m r t nh .
Nói m t cách khoa h c ''D án đ u t xây d ng cơng trình là t p h p các đ xu t có
liên quan đ n vi c b v n đ xây d ng m i, m r ng ho c c i t o nh ng cơng trình
xây d ng nh m m c đích phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
ng cơng trình ho c s n
ph m, d ch v trong m t th i h n nh t đ nh. N i dung c a d án đ u t xây d ng đ
c
th hi n trong tài li u g i là h s d án. Mà theo quy mơ, tính ch t c a cơng trình c a
12
d án, có th là báo cáo nghiên c u ti n kh thi, báo cáo nghiên c u kh thi ho c báo
cáo kinh t k thu t”.
Theo Lu t Xây d ng s 50/2014/QH13 thì d án đ u t xây d ng cơng trình đ
c
đ nh ngh a nh sau:
“D án đ u t xây d ng là t p h p các đ xu t có liên quan đ n vi c s d ng v n đ
ti n hành ho t đ ng xây d ng đ xây d ng m i, s a ch a, c i t o cơng trình xây d ng
nh m phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
th i h n và chi phí xác đ nh.
ng cơng trình ho c s n ph m, d ch v trong
giai đo n chu n b d án đ u t xây d ng, d án đ
c
th hi n thông qua Báo cáo nghiên c u ti n kh thi đ u t xây d ng, Báo cáo nghiên
c u kh thi đ u t xây d ng ho c Báo cáo kinh t - k thu t đ u t xây d ng”.[10]
1.1.2 Phân lo i d án đ u t xây d ng cơng trình
Theo ngh đ nh s 59/2015/N -CP ngày 18 tháng 06 n m 2015 c a Chính ph thì d
án TXD cơng trình đ
c phân ra nhi u lo i theo m t s tiêu chu n nh sau:[1]
1.1.2.1. Theo quy mô và tính ch t.
Theo d u hi u này d án
TXD cơng trình đ
c phân bi t thành d án quan tr ng
qu c gia, d án nhóm A, d án nhóm B và d án nhóm C.
Các d án quan tr ng qu c gia do Qu c H i xem xét quy đ nh v ch tr
ng đ u t .
Các d án nhóm A bao g m ph n l n các d án có m c đ u t cao. Tuy nhiên m c sàn
c a TM T đ
c quy đ nh tùy theo lo i hình cơng trình xây d ng cơng nghi p, dân
d ng, giao thơng, v n hóa,. v.v, v i m c đ u t t 800 t đ ng tr lên.
Các nhóm B, C c ng đ
c quy đ nh t
ng t , t c là tùy theo lo i công trình mà có
m c đ u t khác nhau.
1.1.2.2 Theo ngu n v n đ u t .
C n c theo ngu n v n, d án đ
c phân thành các ngu n nh sau:
+ D án s d ng v n ngân sách nhà n
c (bao g m các d án k t c u kinh t - xã h i,
qu c phòng, an ninh, h tr cho các d án c a doanh nghi p đ u t vào l nh v c c n
13
s tham gia c a Nhà n
c, chi cho các công tác l p và th c hi n các quy ho ch t ng
th phát tri n kinh t - xã h i vùng, lãnh th , quy ho ch xây d ng đô th và nông thôn).
+ D án s d ng v n ngoài ngân sách nhà n
b o lãnh, v n tín d ng
n
TPT Nhà n
c bao g m: v n tín d ng do Nhà n
c
c, v n đ u t phát tri n doanh nghi p c a nhà
c….
D án s d ng v n khác bao g m c v n t nhân ho c s d ng h n h p nhi u ngu n
v n.
1.1.2.3 Theo các tiêu chí khác.
Ngồi cách phân lo i trên, các d án TXD còn đ
c phân lo i theo m t s d u hi u
khác nh lo i hình cơng trình, m c đích s d ng, hình th c đ u t ,.v.v.
Theo lo i hình cơng trình xây d ng.
+ Cơng trình dân d ng, cơng trình cơng nghi p, cơng trình h t ng k thu t, cơng trình
an ninh-qu c phịng, cơng trình giao thơng, cơng trình nơng nghi p và phát tri n nơng
thơn.
Theo m c đích s d ng.
+ D án có m c đích kinh doanh.
+ D án khơng có m c đích kinh doanh.
Theo hình th c đ u t .
+ D án đ u t xây d ng m i.
+ D án đ u t l i (c i t o, s a ch a…)
- Theo tiêu chí có y u t n
+ D án có y u t n
c ngồi.
+ D án khơng có y u t n
1.1.3
c ngoài.
c ngoài.
c đi m c a d án đ u t xây d ng cơng trình
14
D án đ u t xây d ng có m t s đ c đi m sau:[3]
+ D án có tính thay đ i: D án xây d ng khơng t n t i m t cách n đ nh, hàng lo t
ph n t c a nó đ u có th thay đ i trong q trình th c thi do nhi u nguyên nhân,
ch ng h n các tác nhân t bên trong nh ngu n nhân l c, tài chính, các ho t đ ng s n
xu t… và bên ngồi nh mơi tr
ng chính tr , kinh t , công ngh , k thu t … và th m
chí c đi u ki n kinh t xã h i.
+ D án có tính duy nh t: M i d án đ u có đ c tr ng riêng bi t l i đ
c th c hi n
trong nh ng đi u ki n khác bi t nhau c v đ a đi m, không gian, th i gian và môi
tr
ng luôn thay đ i.
+ D án có h n ch v th i gian và quy mơ: M i d án đ u có đi m kh i đ u và k t
thúc rõ ràng và th
ng có m t s k h n có liên quan. Có th ngày hồn thành đ
c n
đ nh m t cách tu ý, nh ng nó c ng tr thành đi m tr ng tâm c a d án, đi m tr ng
tâm đó có th là m t trong nh ng m c tiêu c a ng
i đ u t . M i d án đ u đ
c
kh ng ch b i m t kho ng th i gian nh t đ nh, trên c s đó trong q trình tri n khai
th c hi n, nó là c s đ phân b các ngu n l c sao cho h p lý và có hi u qu nh t. S
thành công c a Qu n lý d án (QLDA) th
đ
c đúng th i đi m k t thúc đã đ
ng đ
c đ nh tr
c đánh giá b ng kh n ng có đ t
c hay khơng?
+ D án có liên quan đ n nhi u ngu n l c khác nhau: Tri n khai d án là m t quá
trình th c hi n m t chu i các đ xu t đ th c hi n các m c đích c th nh t đ nh,
chính vì v y đ th c hi n đ
c nó chúng ta ph i huy đ ng nhi u ngu n l c khác nhau,
vi c k t h p hài hồ các ngu n l c đó trong q trình tri n khai là m t trong nh ng
nhân t góp ph n nâng cao hi u qu d án.
1.1.4. Các hình th c qu n lý d án
Theo Lu t Xây d ng n m 2014, c n c quy mơ, tính ch t, ngu n v n s d ng và đi u
ki n th c hi n d án, ng
i quy t đ nh đ u t quy t đ nh áp d ng m t trong các hình
th c t ch c đi u hành qu n lý d án sau: [1][10]
1.1.4.1. Ban qu n lý d án đ u t xây d ng chuyên ngành, Ban qu n lý d án đ u t
xây d ng khu v c
B tr
ng, Th tr
ng c quan ngang B , Ch t ch UBND c p t nh, c p huy n, Ch
15
t ch H i đ ng qu n tr t p đồn kinh t , t ng cơng ty nhà n
c quy t đ nh thành l p
Ban QLDA chuyên ngành, Ban QLDA khu v c đ th c hi n ch c n ng ch đ u t và
nhi m v qu n lý đ ng th i nhi u d án s d ng v n ngân sách nhà n
n
c, v n nhà
c ngồi ngân sách.
Hình th c Ban qu n lý d án chuyên ngành, Ban qu n lý d án khu v c đ
đ i v i các tr
ng h p:
+ Qu n lý các d án đ
cùng m t h
c áp d ng
c th c hi n trong cùng m t khu v c hành chính ho c trên
ng tuy n;
+ Qu n lý các d án đ u t xây d ng cơng trình thu c cùng m t chuyên ngành;
+ Qu n lý các d án s d ng v n ODA, v n vay c a cùng m t nhà tài tr có yêu c u
ph i qu n lý th ng nh t v ngu n v n s d ng.
Ban qu n lý d án chuyên ngành, Ban qu n lý d án khu v c có t cách pháp nhân đ y
đ ,đ
th
c s d ng con d u riêng, đ
c m tài kho n t i kho b c nhà n
ng m i theo quy đ nh; th c hi n các ch c n ng, nhi m v và quy n h n c a ch
đ u t và tr c ti p t ch c qu n lý th c hi n các d án đ
tr
c và ngân hàng
c pháp lu t và ng
c giao; ch u trách nhi m
i quy t đ nh đ u t v các ho t đ ng c a mình; qu n lý v n
hành, khai thác s d ng cơng trình hồn thành khi đ
Ban QLDA chun ngành, Ban QLDA khu v c đ
c ng
i quy t đ nh đ u t giao.
c th c hi n t v n QLDA cho các
d án khác trên c s b o đ m hoàn thành nhi m v QLDA đ
v n ng l c th c hi n và đ
u,nh
c ng
c giao, có đ đi u ki n
i quy t đ nh thành l p ch p thu n.
c đi m c a hình th c qu n lý d án Ban QLDA chuyên ngành, Ban QLDA
khu v c:
+V
u đi m:V chun mơn có tính chun nghi p cao,t p trung qu n lý d án đúng
chuyên ngành đ m b o đúng chuyên môn k thu t c a các d án, nh ng v
trong qu n lý d án đ
ng m c
c gi i quy ttr c ti p nên có đi u ki n gi i quy t nhanh, k p
th i;V qu n lý s gi m b t c ch “xin cho”.
+ V nh
c đi m: D t o ra xung đ t l i ích v i đ n v đ
xây d ng.
16
c giao s d ng s n ph m
1.1.4.2. Hình th c Ban qu n lý d án đ u t xây d ng m t d án
ây là mơ hình Ban QLDA do Ch đ u t (C T) thành l p đ th c hi n m t d án
nhóm A có cơng trình c p đ c bi t, d án có áp d ng công ngh cao đ
c B tr
ng
B Khoa h c và công ngh xác nh n b ng v n b n; d án v qu c phịng, an ninh có
u c u bí m t nhà n
c, d án s d ng ngu n vôn khác.
Ban qu n lý d án đ u t xây d ng m t d án là t ch c s nghi p tr c thu c ch đ u
t , có t cách pháp nhân đ c l p, đ
kho b c nhà n
c và ngân hàng th
qu n lý d án đ
c s d ng con d u riêng, đ
c m tài kho n t i
ng m i theo quy đ nh đ th c hi n các nhi m v
c ch đ u t giao; ch u trách nhi m tr
c pháp lu t và ch đ u t v
ho t đ ng qu n lý d án c a mình.
Ban QLDA
đ
u t xây d ng m t d án ph i có đ đi u ki n n ng l c theo quy đ nh,
c phép thuê t ch c, cá nhân t v n có đ đi u ki n n ng l c đ th c hi n m t s
công vi c thu c nhi m v qu n lý d án c a mình. C T quy đ nh ch c n ng, nhi m
v , quy n h n và c c u t ch c ho t đ ng c a Ban qu n lý d án đ u t xây d ng m t
d án theo quy đ nh nh sau: Ban QLDA TXD m t d án có con d u, tài kho n th c
hi n nhi m v , quy n h n theo y quy n c a C T. C c u t ch c c a Ban QLDA
g m Giám đ c, Phó giám đ c và các cán b chuyên môn, nghi p v tùy thu c theo
yêu c u, tính ch t c a d án. Thành viên c a Ban QLDA làm vi c theo ch đ chuyên
trách ho c kiêm nhi m theo quy t đ nh c a ch đ u t .
1.1.4.3. Hình th c Ch đ u t tr c ti p th c hi n qu n lý d án
Hình 1.1: Hình th c Ch đ u t tr c ti p qu n lý d án
17
+ C T s d ng t cách pháp nhân c a mình và b máy chun mơn tr c thu c đ tr c
ti p qu n lý đ i v i d án c i t o, s a ch a, nâng c p cơng trình xây d ng quy mơ nh
có t ng m c đ u t d
án có t ng m c đ u t d
i 5 (n m) t đ ng, d án có s tham gia c a c ng đ ng và d
i 2 (hai) t đ ng do UBND c p xã làm Ch đ u t .
+ Cá nhân trong b máy c a Ch đ u t tham gia qu n lý d án làm vi c theo ch đ
kiêm nhi m và ph i có chun mơn nghi p v phù h p v i công vi c đ m nh n. ch
đ ut đ
c thuê t ch c, cá nhân có đ đi u ki n n ng l c đ giám sát thi công và
tham gia nghi m thu h ng m c, cơng trình hồn thành. Chi phí th c hi n d án ph i
đ
c h ch toán riêng theo quy đ nh c a pháp lu t.
u đi m:
+ Không t n kém chi phí do t t ch c th c hi n;
+ Thông tin t d án đ n C T nhanh vì khơng ph i qua nhi u c p;
+ Ph n ng linh ho t t các bi n c trong d án;
+ Ti t ki m chi phí, giám sát tr c ti p;
Nh
c đi m:
+
chun mơn hóa không cao, đ c bi t đ i v i các d án l n, ph c t p có th có
nh ng phát sinh mà x lý khơng chun nghi p;
i u ki n áp d ng:
+ Phù h p v i các d án mà ch đ u t có n ng l c, kinh nghi m v qu n lý d án đ u
t xây d ng.
1.1.4.4. Hình th c ch đ u t thuê t v n qu n lý d án đ u t xây d ng
Tr
ng h p C T thuê t ch c t v n có đ đi u ki n n ng l c theo quy đ nh c a pháp
lu t v xây d ng đ th c hi n QLDA s d ng v n nhà n
c ngoài ngân sách, d án s
d ng v n khác ho c d án có tính ch t đ c thù, đ n l mà C T khơng có đi u ki n đ
tr c ti p qu n lý th c hi n d án. Trách nhi m, quy n h n c a t v n QLDA đ
c
th c hi n theo h p đ ng th a thu n gi a hai bên. T ch c t v n QLDA đ m nh n
18
th c hi n m t ph n ho c toàn b các n i dung qu n lý d án theo h p đ ng ký k t v i
ch đ u t . T ch c t v n QLDA đ
nh ng ph i đ
c thuê t ch c, cá nhân t v n tham gia qu n lý
c C T ch p thu n và phù h p v i h p đ ng đã ký v i ch đ u t .
C T có trách nhi m giám sát vi c th c hi n h p đ ng; x lý các v n đ có liên quan
gi a t ch c t v n qu n lý d án v i các nhà th u và chính quy n đ a ph
ng trong
q trình th c hi n d án.
i u ki n áp d ng: Áp d ng hình th c thuê t ch c t v n qu n lý d án khi Ch đ u
t khơng có đi u ki n đ tr c ti p qu n lý th c hi n d án.
T ch c t v n QLDA có th ho c không c n thành l p Ban QLDA, nh ng ph i ch u
trách nhi m tr
c pháp lu t và C T v các n i dung đã cam k t trong h p đ ng. T v n
QLDA ph i b i th
ng thi t h i do l i c a mình gây ra trong quá trình QLDA. T v n
QLDA ph i ch u trách nhi m v các ho t đ ng QLDA t i công tr
ng xây d ng.
Nhi m v , quy n h n c a C T và t ch c t v n QLDA:
C T th c hi n nhi m v , quy n h n k t giai đo n chu n b d án, th c hi n d án
đ n khi nghi m thu bàn giao đ a cơng trình vào khai thác s d ng b o đ m tính hi u
qu , tính kh thi c a d án và tuân th các quy đ nh c a pháp lu t. C T có trách
nhi m l a ch n và ký h p đ ng v i t ch c t v n QLDA có đ đi u ki n n ng l c t
ch c qu n lý đ giúp ch đ u t qu n lý th c hi n d án. C T có trách nhi m ki m
tra, theo dõi vi c th c hi n h p đ ng c a t v n qu n lý d án.
T v n QLDA th c hi n nhi m v , quy n h n theo tho thu n trong h p đ ng ký k t
gi a ch đ u t và t v n QLDA. T v n QLDA ch u trách nhi m tr
c pháp lu t và
ch đ u t v vi c th c hi n các cam k t trong h p đ ng.
u, nh
+
c đi m c a hình th c thuê t v n QLDA:
u đi m: Tính chuyên nghi p trong QLDA cao; Vai trò giám sát xã h i trong
QLDA đ
+ Nh
không đ
c m r ng.
c đi m: Chi phí QLDA cao; Cơng vi c và nh ng v
ng m c trong QLDA
c gi i quy t tr c ti p nên có đi u ki n gi i quy t nhanh, k p th i.
19
1.2. Khái quát v d án đ u t xây d ng cơng trình th y l i
1.2.1.D án đ u t xây d ng cơng trình th y l i
Xu t phát t khái ni m d án đ u t xây d ng
m c 1.1 trên, tác gi đ xu t khái
ni m d án đ u t xây d ng cơng trình th y l i nh sau:
“D án đ u t xây d ng cơng trình th y l i là t p h p các đ xu t có liên quan đ n
vi c s d ng v n đ ti n hành ho t đ ng xây d ng đ xây d ng m i, s a ch a, c i t o
cơng trình th y l i nh m phát tri n, duy trì, nâng cao ch t l
trong th i h n và chi phí xác đ nh.
đ
ng cơng trình th y l i
giai đo n chu n b d án đ u t xây d ng, d án
c th hi n thông qua Báo cáo nghiên c u ti n kh thi đ u t xây d ng, Báo cáo
nghiên c u kh thi đ u t xây d ng ho c Báo cáo kinh t - k thu t đ u t xây d ng”.
1.2.2. Phân lo i cơng trình th y l i
Theo ph l c 1 c a Ngh đ nh s 46/2015/N -CP c a chính ph ban hành n m 2015
v qu n lý ch t l
ng và b o trì cơng trình xây d ng thì cơng trình th y l i đ
c phân
thành các lo i nh sau:[2]
+ H ch a n
+
p ng n n
c.
c (bao g m đ p t o h , đ p ng n m t, gi ng t, đi u ti t trên sông,
su i.v.v..
+ Tràn x l .
+C ng l y n
+Kênh, đ
+
c, c ng tiêu n
ng ng d n n
c, c ng x n
c.
c.
ng h m th y cơng.
+Tr m b m t
i-tiêu và cơng trình th y l i khác.
1.3. Hi u qu kinh t d án đ u t xây d ng cơng trình
1.3.1.
u t xây d ng cơng trình
Có nhi u tài li u đ a ra khái ni m v đ u t xây d ng. Khái ni m th
ng dùng đó là:
u t xây d ng là s b v n đ t o ra c ng nh khai thác s d ng m t tài s n nào đó
20
(d
i d ng v t ch t hay d
i d ng tài chính) và các tài s n này c ng có đ c tính là có
th sinh l i d n hay th a mãn d n m t nhu c u nh t đ nh nào đó cho ng
trong m t th i gian nh t đ nh trong t
ib v n
ng lai.[3]
Theo GS.TSKH Nguy n V n Ch n đ a ra đ nh ngh a v đ u t xây d ng là:
+
u t xây d ng là m t trong nh ng lo i hình ch y u c a đ u t , đó là 1 d ng đ u
t tài s n d
+
i d ng các cơng trình xây d ng.
u t xây d ng là ho t đ ng có liên quan đ n b v n
giai đo n hi n t i nhàm t o
d ng ra tài s n c đ nh là các cơng trình xây d ng đ sau đó ti n hành khai thác cơng
trình sinh ho t v i m t kho ng th i gian nh t đ nh nào đó trong t
ng lai.
Hi u qu c a ho t đ ng đ u t là ph m trù kinh t ph n ánh và kh n ng đ m b o th c
hi n có k t qu cao nh ng nhi m v kinh t xã h i nh t đ nh v i chi phí nh nh t.
Hi u qu đ u t là ph m trù kinh t bi u hi n quan h so sánh gi a các k t qu kinh t
xã h i đ t đ
c c a ho t đ ng đ u t v i các chi phí b ra đ có các k t qu đó trong
m t th i k nh t đ nh.
Tùy vào c p đ qu n lý và m c đích s d ng các k t qu đ tính toán, cho nên c n
ph i phân bi t hi u qu tài chính hay hi u qu knh t xã h i, hi u qu ho t đ ng đ u t
xây d ng c b n có th đ
+D
c ph n ánh
hai góc đ :
i góc đ v mô hi u qu là s chênh l ch gi a doanh thu và chi phí b ra c a d
án, đó chính là l i nhu n mà d án mang l i. L i nhu n là đ ng l c h p d n nh t c a
ch đ u t .
+ Ho t đ ng đ u t đ
c xem là hi u qu khi tr s c a các ch tiêu đo l
ng hi u qu
th a mãn tiêu chu n hi u q a trên c s s d ng các đ nh m c hi u qu do ch th
hi u qu đ t ra.
đ
nh m c hi u qu bi u hi n b ng s c a gi i h n có th ch p nh n
c c a ch th hi u qu .[3]
1.3.2. Phân lo i đ u t xây d ng cơng trình
Tùy theo các m c đích khác nhau, có th phân lo i đ u t theo các tiêu chí khác nhau
nh sau:[3]
21
1.3.2.1. Theo đ i t
+
ng đ u t
u t cho các đ i t
ng v t ch t đ khai thác cho s n xu t kinh doanh và các ho t
đ ng v n hóa xã h i.
+
u t tài chính.
1.3.2.2. Theo ch đ u t
+ Ch đ u t là nhà n
nhà n
c: ch đ u t này do nhà n
c giao quy n qu n lý s d ng v n
c đ th c hi n quá trình đ u t .
+ Ch đ u t là các thành ph n kinh t khác: doanh nghi p, t nhân, nhà đ u t n
ngoài t i Vi t Nam.
1.3.2.3. Theo ngu n v n
+ D án s d ng v n ngân sách nhà n
+ D án s d ng v n nhà n
c.
c ngoài ngân sách
+ D án s d ng ngu n v n khác.
1.3.2.4. Theo th i gian
+
u t ng n h n.
+
u t dài h n.
+
u t trung h n.
1.3.2.5. Theo góc đ tái s n xu t tài s n c đ nh
+
u t xây d ng m i
+
u t xây d ng m r ng
+
u t xây d ng c i t o, nâng c p.
+
u t xây d ng l i (thay th cơng trình đã h t niên h n s d ng)
1.3.2.6. Theo quy mơ và tính ch t c a d án
+ D án quan tr ng qu c gia
22
c
+ D án quy mơ nhóm A.
+ D án quy mơ nhóm B
+ D án quy mơ nhóm C
1.3.3. Hi u qu đ u t xây d ng
Hi u qu đ u t là t ng h p các l i ích v tài chính, kinh t xã h i, mơi tr
ninh qu c phịng do đ u t t o ra. Các l i ích này đ
sánh gi a k t qu t o ra v i chi phí b ra đ đ t đ
ng, an
c xác đ nh trong m i quan h so
c hi u qu đó.
Ví d : đ u t vào d án xây d ng t o ra các hi u qu kinh t là các kho n thu n p
ngân sách, thu hút lao đ ng vi c làm, góp ph n t ng tr
ng kinh t cho vùng d án.
1.3.4. Phân lo i hi u qu đ u t xây d ng
Hi u qu đ u t xây d ng c a d án đ
đ nh l
c chia thành hi u qu đ nh tính và hi u qu
ng.
Hình 1.2 Phân lo i hi u qu d án đ u t xây d ng
1.3.4.1.Hi u qu v m t đ nh tính
Hi u qu v m t đ nh tính ch rõ nó thu c hi u qu gì, tính ch t hi u qu là gì. Theo
quan đi m này, hi u qu đ nh tính c a d án đ
23
c phân lo i nh sau:
a) Theo tính ch t th hi n b n ch t c a hi u qu
Theo cách phân lo i này đ
c chia ra:
-Hi u qu v m t kinh t do các l i ích kinh t đ u t t o ra
Ví d : l i nhu n mang l i, t ng các kho n n p ngân sách do d án t o ra …
-Hi u qu v m t k thu t: th hi n
trình đ k thu t đ
c t ng lên do đ u t t o ra.
- Hi u qu v m t xã h i: th hi n
các l i ích xã h i đ
c t o ra nh : nâng cao v
m c s ng c a nhân dân, phát tri n giáo d c, y t , b o v môi tr
-Hi u qu v an ninh qu c phòng: th hi n
ng…
s c ng c an ninh qu c gia, qu c phòng
v ng m nh thêm.
b) Theo quan đi m l i ích, hi u qu đ
c chia thành
+ Hi u qu c a doanh nghi p (trong phân tích d án đ
c g i là hi u qu tài chính)
+ HI u qu c c b , b ph n.
d)Theo th i gian, hi u qu có th phân thành
+ Hi u qu ng n h n, hi u qu tr
c dài.
+ Hi u qu dài h n, hi u qu lâu dài
e)Theo m c đ phát sinh tr c ti p hay gián ti p
+ Hi u qu phát sinh tr c ti p t d án
+ Hi u qu phát sinh gián ti p kéo theo
1.3.4.2.Hi u qu v m t đ nh l
ng
Hi u qu phân tích v m t đ nh l
ng ch rõ đ l n c a hi u qu là bao nhiêu.
Theo quan đi m phân lo i này thì hi u qu đ
a)Theo cách tính tốn tr s hi u qu , ta có:
24
c phân lo i nh sau:
+ Hi u qu tính theo s tuy t đ i. Ví d t ng l i nhu n thu đ
c, m c đóng góp vào
ngân sách hàng n m…
+ Hi u qu tính theo s t
ng đ i. Ví d m c đ doanh l i c a đ ng v n su t thu l i
n i t i , t s thu chi …
b)Theo th i gian tính tốn c a tr s hi u qu , đ
c phân ra:
+ Hi u qu tính tốn cho m t th i đo n niên l ch (n m, q , tháng …)
+ Hi u qu tính tốn cho c đ i d án ( th i gian dài nhi u n m)
c) Theo kh n ng có th tính tốn thành s l
+ Hi u qu có th tính tốn đ nh l
ng, đ
c phân ra:
ng thành tr s c th . Ví d : l i nhu n, các kho n
đóng góp cho ngân sách.
+ Hi u qu khó tính tốn thành s l
ng. Ví d : hi u qu v xã h i, hi u qu v th m
m , hi u qu v y t , giáo d c … Hi u qu khơng tính tốn đ
đ
c thành s l
ng cịn
c g i là hi u qu đ nh tính.
d) Theo m c đ t yêu c u c a hi u qu , đ
c phân thành:
+ Hi u qu ch a đ t yêu c u, t c là hi u qu đ t đ
m c (hay còn g i là ng
ng hi u qu ) Tr
c nh h n tr s hi u qu đ nh
ng h p này đ
c g i là không đáng giá và
không nên đ u t vào d án.
+ Hi u qu đ t đ
đ nh m c. Tr
c b ng m c yêu c u, t c là hi u qu đ t đ
c b ng tr s hi u qu
ng h p này g i là đáng giá và nên đ u t vào d án.
+ Hi u qu l n h n m c yêu c u, t c là hi u qu đ t l n h n tr s hi u qu đ nh m c.
Tr
ng h p này g i là đáng giá và nên đ u t vào d án.
Trong th c tês còn g p khái ni m: hi u qu l n nh t ho c hi u qu bé nh t và hi u qu
có giá tr âm (khơng có hi u qu )
25