Lý thuyết quản trị_ Chương 1

LÝ THUY
LÝ THUY
Ế
Ế
T QU
T QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
A. Khái niệm:
Lý thuyết quản trị là một hệ thống
những tư tưởng, quan niệm, đúc kết, giải thích về
các hoạt động quản trị .
B. Quá trình phát triển của lý thuyết quản trị:
 5.000 năm trước công nguyên người Sumerian đã
hoàn thiện quy trình thương mại
 8.000 năm trước công nguyên những kim tự tháp là
dấu tích về trình độ kế hoạch
 Người Trung Hoa cũng có những định chế chính
quyền chặt chẽ.
LÝ THUY
LÝ THUY
Ế
Ế
T QU
T QU
Ả

Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
 Đến thế kỷ 18, con người cũng chỉ tập trung
vào khía cạnh kỹ thuật của sản xuấ
t
 Thế kỷ 19, các hoạt động quản trị mới thật sự
sôi nổi
 Feđerick Taylor ở đầu thế kỷ 20 đặt nền móng
cho quản trị hiện đại
.
CÁC LÝ THUYẾT
QUẢN TRỊ
Lý Thuyếttâmlýxã
hộitrongquảntrị
Trường phái tích
hợptrongquảntrị
Các lý thuyết
cổđiểnvề quảntrị
Lý thuyếthệ thống
và định lượng
quảntrị
LÝ THUY
LÝ THUY
Ế
Ế
T QU
T QU

Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
C
C
Á
Á
C LÝ THUY
C LÝ THUY
Ế
Ế
T C
T C
Ổ
Ổ
ĐI
ĐI
Ể
Ể
N V
N V
Ề
Ề
QU
QU
Ả
Ả

N TR
N TR
Ị
Ị
¾ Khái niệm: thuậtngữđược dùng để chỉ những ý
kiếnvề tổ chứcvàquảntrịđược đưaraở Châu
âu và Hoa Kỳ vào những nămcuốithế kỷ 19, đầu
thế kỷ 20.
¾ 02 dòng lý thuyếtquảntrị cổđiển chính:
Lý thuyếtquảntrị khoa học
Lý thuyếtquảntrị hành
chánh quan liêu
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế
t
t
qu
qu
ả
ả
n
n
tr
tr
ị
ị

khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
Mộtsố tác giả về dòng lý thuyếtquảntrị
khoa học:
¾ Ông Charler Babbage (1792 – 1871) chủ trương:
 Chuyên môn hoá lao động
 Dùng toán học để tính toán cách sử dụng nguyên
vậtliệutối ưunhất
¾ Hai ông-bà Frank & Lilian:
 Đưaramộthệ thống xếploạibaotrùmcácđộng
tác
 Xác định những động tác dư thừa
 Chú tâm vào những động tác thích hợp
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế
t
t
qu
qu
ả

ả
n
n
tr
tr
ị
ị
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
Mộtsố tác giả về dòng lý thuyếtquảntrị khoa
học:
¾ Ông Henry L. Gantt (1861 – 1919):
 Sơđồmô tả dòng công việc
 Vạch ra những giai đoạncủa công việctheokế hoạch
¾ Ông Frederic Winslow Taylor (1856 – 1915):
 "cha đẻ" củaphương pháp quảntrị khoa học
 Tìmravàchỉ trích mãnh liệt các nhược điểm trong cách
quảnlýcũ:
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế

t
t
qu
qu
ả
ả
n
n
tr
tr
ị
ị
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
9 Thuê mướn công nhân trên cơ sở ai đếntrước
mướntrước
9 Không có hệ thống tổ chứchọcviệc
9 Công việc làm theo thói quen
9 Công việcvàtráchnhiệm đều đượcgiaocho
ngườicôngnhân
9 Nhà quảntrị làm việcbêncạnh ngườithợ
4 nguyên tắcquản
trị khoa học của
Frederic

Tuyểnchọnmột
cách khoa học
Nhà quảntrịđảmnhận
tấtcả những công việc
thích hợp
Phát triển khoa học
thay thế phương pháp
kinh nghiệmcũ
Hợptácvớicôngnhân
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế
t
t
qu
qu
ả
ả
n
n
tr
tr
ị
ị
khoa
khoa
h

h
ọ
ọ
c
c
 Cáccôngtácquảntrị tương ứng Frederic đã đưara:
Nghiên cứuthời gian và các thao tác hợplý
nhất để thựchiện công việc
.
Dùng cách mô tả công việc (Job Description)
để chọnlựa công nhân
.
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế
t
t
qu
qu
ả
ả
n
n
tr
tr
ị
ị

khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
 Cáccôngtácquảntrị tương ứng Frederic đã đưara:
Trả lương theo nguyên tắc khuyếnkhíchtheo
sảnlượng
.
Thăng tiến trong công việc
.
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế
t
t
qu
qu
ả
ả
n
n
tr
tr

ị
ị
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c

Tóm lại:
Trường phái quảntrị khoa họccónhiều đóng góp
có giá trị cho sự phát triểncủatư tưởng quảntrị
.
Giớihạn:
»
Áp dụng tốttrongtrường hợpmôitrường ổn định
»
Quá đề cao bảnchấtkinhtế và duy lý của con người
»
quá chú tâm đếnvấn đề kỹ thuật
Lý
Lý
thuy
thuy
ế
ế
t
t

qu
qu
ả
ả
n
n
tr
tr
ị
ị
khoa
khoa
h
h
ọ
ọ
c
c
¾ Trường phái này đã phát triểnnhững
nguyên tắcquảntrị chung cho cả mộttổ
chứcgọilàtư tưởng quảntrị tổ chứcc
ổ
điển.
¾ Trường phái này có:
 Max Weber
 Henry Fayol
Trường phái quảntrị hành chính
¾
Ông Max Weber (1864 -1920):
 Đã phát triểnmộttổ chức "quan liêu" bàn giấy

 Những đặctínhvề chủ nghĩaquanliêucủa Weber:
9 Phân công lao động
9 Các chứcvụđượcthiếtlậptheohệ thống chỉ huy
9 Nhân sựđượctuyểndụng và thăng cấptheokhả năng
qua thi cử
9 Các hành vi hành chánh và các quyết định phải thành
vănbản
9 Quảntrị phải tách rờisở hữu
Trường phái quảntrị hành chính
¾
Ông Henry Fayol (1841 -1925):
 Cho rằng năng suấtlaođộng kém là do công nhân
không biết cách làm việc
 14 nguyên tắcquảntrị:
1. Phải phân công lao động .
2. Phải xác định rõ mốiquanhệ giữaquyềnhànhvàtrách
nhiệm
3. Phảiduytrìkỷ luật trong xí nghiệp
4. Mỗi công nhân chỉ nhậnlệnh từ mộtcấpchỉ huy trựctiếp
duy nhất
Trường phái quảntrị hành chính
5. Các nhà quảntrị phảithống nhấtý kiếnkhichỉ huy .
6. Quyềnlợi chung luôn luôn phải được đặttrênquyền
lợiriêng
7. Trả thù lao thoảđáng
8. quyết định trong xí nghiệpphảitậptrungvề mộtmối.
9. Hệ thống thông tin thông suất.
Trường phái quảntrị hành chính
10. Sinh hoạt trong xí nghiệpphảicótrậttự.
11. Sựđốixử trong xí nghiệpphải công bình.

12. Công việccủamỗingười trong xí nghiệpphải ổn
định.
13. Chủđộng trong công việc.
14. Xí nghiệpphải xây dựng cho đượctinhthầntập
thể.
Trường phái quảntrị hành chính

Tóm lại:
Chủ trương năng suấtlaođộng sẽ cao
trong mộttổ chức đượcsắp
đặthợplý.
Hạnchế:
»
Tư tưởng đượcthiếtlập trong mộttổ chức ổn
định
»
Quan điểmquảntrị cứng rắn
»
Ít chú ý đến con ngườivàxãhội
Trường phái quảntrị hành chính
LÝ THUY
LÝ THUY
Ế
Ế
T TÂM LÝ XÃ H
T TÂM LÝ XÃ H
Ộ
Ộ
I TRONG QU
I TRONG QU

Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
¾ Lý thuyếthànhvi
¾ Hiệuquả củaquảntrị do năng suấtlao
động quyết định
¾ sự thoả mãn các nhu cầutâmlýxãhội
của con người
¾ Được phát triểnmạnh bởi các nhà tâm lý
học trong thậpniên60
LÝ THUY
LÝ THUY
Ế
Ế
T TÂM LÝ XÃ H
T TÂM LÝ XÃ H
Ộ
Ộ
I TRONG QU
I TRONG QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
¾ Trường phái này có các tác giả sau:

9 Robert Owen (1771 - 1858)
9 Hugo Munsterberg (1863- 1916)
9 Mary Parker Follett (1868 - 1933)
9 Abraham Maslow (1908 - 1970)
9 Douglas Mc Gregor (1906 - 1964)