Yếu tố giả trinh thám trong tiểu thuyết tên của đóa hồng umberto eco

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

LÃ THỊ MINH NGUYỆT

YẾU TỐ GIẢ TRINH THÁM TRONG TIỂU THUYẾT
TÊN CỦA ĐÓA HỒNG (UMBERTO ECO)

LUẬN VĂN THẠC SĨ

CHUYÊN NGHÀNH: VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI

Hà Nội - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
-----------------------------------------------------

LÃ THỊ MINH NGUYỆT

YẾU TỐ GIẢ TRINH THÁM TRONG TIỂU THUYẾT
TÊN CỦA ĐÓA HỒNG (UMBERTO ECO)

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên nghành : văn học nước ngoài
Mã số

: 60220245
Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS: ĐÀO DUY HIỆP

Hà Nội - 2015

2


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 5
1. Lý do chọn đề tài ................................................................................... 5
2. Lịch sử vấn đề ....................................................................................... 7
2.1. Về truyện trinh thám và giả trinh thám.............................................. 7
2.2. Về Tên của đóa hồng ......................................................................... 9
3. Phạm vi, đối tượng và mục đích nghiên cứu ......................................... 10
4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 10
5. Bố cục của luận văn ............................... Error! Bookmark not defined.
6. Đóng góp của luận văn .......................... Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 1. CỐT TRUYỆN GIẢ TRINH THÁM TÊN CỦA ĐÓA HỒNG
........................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Cốt truyện mê lộ trong Tên của đóa hồng ......... Error! Bookmark not
defined.
1.2. Một số biểu tượng trong Tên của đóa hồng ....... Error! Bookmark not
defined.
1.3. Hành trình phá án ................................ Error! Bookmark not defined.
Bảng thống kê các vụ án mạng .................. Error! Bookmark not defined.
1.4. Tình u trong Tên của đóa hồng ....... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết ...................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 2. NHÂN VẬT GIẢ TRINH THÁM ........ Error! Bookmark not
defined.
2.1. Nhân vật William ................................ Error! Bookmark not defined.

2.2. Nhân vật Adso de Melk ...................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Nhân vật Jorge de Burgos ................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Các nhân vật khác ............................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết ...................................................... Error! Bookmark not defined.

3


CHƯƠNG 3. NGƯỜI KỂ CHUYỆN TRONG Error! Bookmark not defined.
TÊN CỦA ĐOÁ HỒNG..................................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Vấn đề người kể chuyện trong tiểu thuyết trinh thámError! Bookmark
not defined.
3.2. Người kể chuyện “uyên bác” trong Tên của đóa hồng................ Error!
Bookmark not defined.
3.3. Sự dịch chuyển điểm nhìn trong Tên của đóa hồng .Error! Bookmark
not defined.
3.4. Người kể chuyện – nhân vật – độc giả Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết ...................................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ...................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 11

4


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Umberto Eco (1932) là một triết gia, một nhà văn, nhà phê bình văn học
và nhà kí hiệu học lừng danh – người từng là biên tập viên các chương trình
văn hóa của Đài truyền hình quốc gia Ý (RAI), là người viết bình luận của tờ
báo lớn nhất nước Ý (L’Espresso), là giáo sư kí hiệu học của Đại học

Bologne, dạy mỹ học và văn hóa học tại các trường đại học Milan, Florenci,
Turin, tiến sĩ danh dự của nhiều trường đại học nước ngồi. Tờ Los Angeles
Times đánh giá “ơng là một trong những nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn nhất
trong thời đại của chúng ta”. Umberto Eco sở hữu một sự nghiệp đồ sộ: gần
40 tác phẩm lí thuyết về kí hiệu học, cấu trúc, lịch sử, văn học; trên 10 tiểu
thuyết kể cả viết cho thiếu nhi. Trong số đó đã có một vài tác phẩm được dịch
sang tiếng Việt : Đi tìm sự thật biết cười, Vũ Ngọc Thăng dịch, Nxb Hội nhà
văn & Trung tâm Văn hóa và Ngôn ngữ Đông Tây, 2004; Luận văn Umberto
Eco (Dành cho sinh viên ngành Khoa học xã hội), Phạm Nữ Vân Anh dịch,
Nxb. Lao Động và Công ty CP Sách Bách Việt, 2010; Nghĩa địa Praha, Lê
Thúy Hiền dịch, Nxb. Văn học và Cơng ty CP Văn hóa Truyền thơng Nhã
Nam, 2014. Riêng tiểu thuyết Tên của đóa hồng đã có hai người dịch là Đặng
Thu Hương, in tại Tp.HCM, Nxb. Trẻ, 1989 và Lê Chu Cầu in tại Nxb. Văn
học và Cơng ty CP Văn hóa Truyền thơng Nhã Nam, 2013. Luận văn sẽ sử

5


dụng bản dịch của Lê Chu Cầu vì việc bổ khuyết những chỗ thiếu (được đặt
trong ngoặc vuông []), đối chiếu và kiểm chứng kĩ lưỡng qua bản tiếng Đức
lẫn nguyên tác tiếng Ý khiến cho chúng tôi tin tưởng về độ chính xác của bản
dịch hơn
Nguyên tác tiếng Italia II Nome Della Rosa (1980), liên tiếp nhận được
các giải thưởng: giải Premio Strega năm 1981, giải Medico năm 1982, giải
Cesar năm 1987… và trở thành cuốn sách bán chạy nhất châu Âu vào năm
1987 và được dịch sang tiếng Việt: Tên của đóa hồng, in năm 1989. Tiểu
thuyết đầu tay của triết học gia mỹ học hàn lâm, nhà bác học, nhà lý luận lừng
danh thế giới Umberto Eco đã trở thành “cú sốc của tiểu thuyết đương đại”,
một “siêu tiểu thuyết” được cả độc giả của văn chương bình dân lẫn bác học
đón nhận nồng nhiệt khắp năm châu.

Lồng trong một cốt truyện trinh thám hấp dẫn về những tội ác khủng
khiếp đầy ám ảnh diễn ra trong bóng tối nhà thờ, được dẫn dắt bằng tài kể
chuyện siêu việt, là một cuốn tiểu thuyết lịch sử uyên bác, đồ sộ, đầy tính biểu
tượng, chứa đựng những kiến thức văn hóa, triết học, nghệ thuật và tơn giáo
sâu rộng. Tên của đóa hồng mở ra một mê cung vừa tráng lệ huy hoàng vừa
uy nghiêm tăm tối của thời Trung Cổ xa xăm, nơi các tu sĩ học thức sống theo
thời gian nghiêm ngặt của giáo luật nhà thờ, trong nhịp điệu của những chầu
kinh trên nền âm nhạc Thánh ca, theo đuổi những đam mê cao quý, thánh
thiện, đồng thời bị cuốn vào những mưu đồ quỷ dữ trong một thế giới đầy
mâu thuẫn giữa đức tin chính thống và dị giáo, cơng lý và lạm quyền, sự thật
và lầm lạc.
Dựa trên những nguyên tắc của truyện trinh thám, Tên của đóa hồng đã
đi ngược lại lý thuyết vẫn thường được thừa nhận bấy lâu nay. Trong tiểu
thuyết Tên của đóa hồng, Umberto Eco đã đan cài vào đó nhiều chủ đề như: lí
thuyết kí hiệu học, các vấn đề tôn giáo thời Trung cổ,… tạo nên một cuốn tiểu

6


thuyết giả trinh thám.
Là một tác giả nổi tiếng trên cả lí thuyết và sáng tác hấp dẫn, phong phú
về văn hố, lịch sử, triết học, tơn giáo, với một sự nghiệp phong phú như vừa
nêu chính là những lí do khiến chúng tôi quyết định chọn tác giả Umberto
Eco và tác phẩm có tiếng vang rộng rãi của ơng làm đề tài luận văn: “Yếu tố
giả trinh thám trong tiểu thuyết Tên của đóa hồng của Umberto Eco”.
2. Lịch sử vấn đề
2.1. Về truyện trinh thám và giả trinh thám
Khái niệm tiểu thuyết trinh thám, được dùng để chỉ thể loại (genre) văn
xuôi hư cấu được khai sinh bởi Edgar Allan Poe (1809 – 1849), nhà văn Mỹ
với bộ ba tác phẩm Vụ án đường Morgue, Lá thư bị mất và Bí mật của Marie

Roget… Edgar Poe quan niệm tiểu thuyết trinh thám là một thể loại văn học
duy lý, một trị chơi trí tuệ. Trinh thám của Edgar Poe khuôn định trong
những cốt truyện điều tra, nhân vật chính là thám tử (Charles Dupin); mỗi cốt
truyện được khởi đầu bằng một vụ án mà sự thật của nó treo lơ lửng như một
câu đố nan giải, có đủ mọi tình nghi, nhưng thám tử, bằng đầu óc xét đoán,
bằng phương pháp suy luận khoa học, đã đi đến chỗ giải được câu đố hóc
hiểm, làm sáng tỏ bí mật: Ai là kẻ giết người (ai là thủ phạm) ?
Từ khi ra đời đến nay, truyện trinh thám phát triển với sự song hành và
nối tiếp của nhiều hình thái. Todorov tổng kết quá trình phát triển này ở ba
hình thức: tiểu thuyết ẩn ngữ, tiểu thuyết đen và tiểu thuyết phân vân hồi hộp.
Các quy tắc của tiểu thuyết trinh thám cổ điển được định hình trong thế kỉ
XIX. Những yêu cầu đặt ra với thể loại này là: có một tội ác, một đầu mối, có
một nhà thám tử với khả năng quan sát nhạy bén và suy luận sắc sảo về mối
quan hệ nhân quả giữa các manh mối để giải mã điều bí ẩn. Các tác giả trinh
thám cổ điển xây dựng tình huống như những câu đố, ở đó, mỗi điều bí ẩn
7


được đưa ra đều tiềm tàng một điểm nút để tháo gỡ. Đến hồi kết, ở sự dồn tụ
mang tính chất quyết định của những mối nghi ngờ, điều bí ẩn tưởng như
thách đố quy luật thông thường của tư duy logic sẽ được phơi bày ra ánh
sáng.
Sang thế kỉ XX, truyện trinh thám cổ điển vẫn tiếp tục với những đặc
trưng truyền thống của nó nhưng trong những năm 1920 và 1930, truyện trinh
thám phủ định lí trí, tạo ra tác phẩm vừa dữ dội vừa bạo lực, vừa có sự pha trộn
độc đáo giữa chủ nghĩa hồi nghi với chủ nghĩa lãng mạn.
Sang kỉ nguyên hậu hiện đại, khơng ít nhà văn có tên tuổi đã sử dụng
những nguyên tắc của tiểu thuyết trinh thám như một phần khơng thể thiếu
trong tác phẩm của họ. Hành trình truy tìm manh mối song song với việc độc
giả đi tìm ý nghĩa của văn bản, nhân vật đi tìm bản ngã, nhà văn giải mã văn

hóa… Sự hỗn độn của cuộc sống được thể hiện bằng chính sự mù mịt của các
mê cung mà thám tử tham gia vào cuộc truy tìm. Sự phỏng nhại về hình thức
và nguyên tắc của truyện trinh thám truyền thống đã sáng tạo nên loại truyện
giả trinh thám. Truyện trinh thám trở thành một phần không thể thiếu của văn
học hậu hiện đại.
William Spanos là người đầu tiên đề xuất thuật ngữ “phản trinh thám”.
Năm 1972, trong bài viết Thám tử và giới hạn: vài lưu ý về hư cấu văn
chương hậu hiện đại, Spanos cho rằng câu chuyện phản trinh thám là một
dạng mẫu gốc của hư cấu văn chương hậu hiện đại. Phản trinh thám trong
quan niệm của Spanos cũng là đi ngược lại chủ nghĩa Aristote – kiểu xây
dựng tác phẩm theo quan hệ nhân quả với cấu trúc ba phần: mở đầu, trung
tâm và kết thúc – mà thực tế sáng tác đã manh nha từ những năm đầu thế kỉ
XX (trong Vụ án của Kafka) và tiếp tục phát triển ở giữa thế kỉ này (Nathalie
Sarraute với Chân dung một người xa lạ, Robbe – Grillet với Những cục

8


tẩy…) Từ đó đến nay nhiều bài viết, cơng trình nghiên cứu tiếp tục sử dụng
thuật ngữ phản trinh thám để bàn về một xu hướng phát triển của tiểu thuyết
trinh thám. Trên cơ sở những đặc trưng của thể loại trinh thám, tiểu thuyết
phản trinh thám là sự phá vỡ tất cả những vấn đề thuộc về nền tảng thể loại.
Chẳng hạn, kiểu con người suy lí khơng những bị phủ nhận mà còn thường
xuyên bị đem ra giễu nhại. Thám tử trong tiểu thuyết trinh thám cổ điển và
tiểu thuyết trinh thám hậu hiện đại kiếm tìm những câu trả lời khác nhau của
cái thời đại đã sản sinh ra họ: một đằng tập trung loại trừ trạng thái nhất thời
của thế giới trật tự, một đằng nhấn vào những cái tạm thời ngẫu hứng khơng
với mục đích giải thích điều bí ẩn mà ngược lại, để thích ứng với nó. Cũng có
thể nói, trong truyền thống truyện trinh thám, thám tử là kẻ bất khả chiến bại trên
hành trình giải mã điều bí ẩn cịn ở tiểu thuyết trinh thám hậu hiện đại, hành

trình điều tra của anh ta chỉ còn là một mã biểu đạt. Độc giả ít quan tâm đến việc
tay thám tử sẽ thành cơng hay thất bại mà dõi theo hành trình ấy để tìm ra những
cái được biểu đạt khác nhau.
2.2. Về Tên của đóa hồng
Trên trang mạng có bài giới thiệu lướt qua của Hà Phương về cốt truyện
đồng thời ca ngợi tài năng kể chuyện của nhà văn trong tác phẩm này :
trên trang vào ngày 03/05/2013
Song Ngư đã giới thiệu ngắn “Ra mắt bản dịch ‘Tên của đoá hồng’ ”; trên báo
Quân đội nhân dân ra ngày 15/5/2013 có bài viết của Trần Hồng Hồng :
“Tên của đóa hồng - tiểu thuyết khoa học độc đáo” chỉ ra Umberto Eco khơng
chỉ là nhà lí thuyết mà cịn là nhà văn được biết tới nhiều từ sau khi xuất bản
tác phẩm này; trên báo Tuổi trẻ cuối tuần ngày 08/06/2013, có bài của Lâm

9


Vũ Thao về tên sách và ý nghĩa của nó với tựa đề “Một bông hồng cho tri
thức”; tại có bài của N.A giới thiệu qua về tác giả và tác phẩm,
đồng thời so sánh 2 bản dịch của Đặng Thu Hương và Lê Chu Cầu: “Trước
đây cuốn tiểu thuyết này đã từng có bản dịch tiếng Việt, tuy nhiên còn tồn tại
nhiều hạn chế như bị lược đi khá nhiều những trang mang tính hàn lâm triết
học, cũng như những phân tích lịch sử xã hội, tơn giáo”. Đây cũng là lí do
luận văn chọn bản dịch sau.
Tóm lại, các bài viết trên chủ yếu là giới thiệu sự ra mắt của một tác phẩm
được dịch, có kể qua về nội dung và ca ngợi tài năng kể chuyện của tác giả.
Hiện tại ở Việt Nam, chưa có cơng trình nào nghiên cứu sâu về tiểu thuyết Tên
của đóa hồng và vấn đề giả trinh thám trong tác phẩm này.
3. Phạm vi, đối tượng và mục đích nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu là yếu tố giả trinh thám trong Tên của đóa hồng, qua
đó làm nổi rõ sự đi ngược những nguyên tắc của tiểu thuyết trinh thám, làm

mới thể loại này theo hướng hậu hiện đại.
Đối tượng khảo sát tác phẩm là bản dịch của Lê Chu Cầu như đã trình
bày lí do bên trên.
Mục đích là chỉ ra tài năng nghệ thuật của Umberto Eco trong thể loại
tiểu thuyết giả trinh thám, qua đó làm nổi rõ sự đi ngược những nguyên tắc
của tiểu thuyết trinh thám, cũng là quá trình làm mới thể loại này theo hướng
hậu hiện đại.
4. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện đề tài, luận văn phối hợp sử dụng các phương pháp cơ bản
sau:

10


– Phương pháp tự sự học: từ những khái niệm công cụ của tự sự học, đi
vào phân loại, miêu tả, phân tích những phương diện cơ bản của tự sự phản
trinh thám trong tác phẩm Tên của đóa hồng.
– Phương pháp thi pháp học: đánh giá tác phẩm như một chỉnh thể của
thế giới nghệ thuật.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. Tài liệu tiếng Việt
1. Văn Thị Thùy An (2004), Kết cấu truyện trinh thám Edgar Allan Poe,
luận văn, ĐHKHXH & NV, Hà Nội.
2. Đào Tuấn Ảnh (2005), “Quan niệm về thực tại và con người trong văn
học hậu hiện đại”, Tạp chí Nghiên cứu văn học (số 8), tr. 43-59.
3.

Đào Tuấn Ảnh, Lại Nguyên Ân, Nguyễn Thị Hoài Thanh sưu tầm, biên

soạn (2003), Văn học hậu hiện đại thế giới – Những vấn đề lí thuyết, Nxb. Hội

nhà văn, Trung tâm ngơn ngữ Văn hóa Đơng Tây, Hà Nội.
4. Lại Nguyên Ân (1999), 150 thuật ngữ văn học, Nxb ĐHQG Hà Nội,
Hà Nội.
5. Bakhtin M. (2003), Lí luận và thi pháp tiểu thuyết, Phạm Vĩnh Cư
tuyển chọn và dịch, Nxb. Hội nhà văn, Hà Nội.
6. Borges, Jorge Lui (2002), Edgar Poe và truyện trinh thám, trích Tuyển
tập Edgar Allan Poe, Nxb. Văn học, Hà Nội.
7. Borges, Jorge Lui (2002), Về truyện trinh thám, Ngô Tự Lập dịch,

8. Diễm Cơ (2004), “Hậu hiện đại”, Tạp chí Nghiên cứu Văn học (số 9).
9. Lê Huy Bắc (2008), “Cốt truyện trong tự sự”, Tạp chí Văn học (số 7).
10. Lê Huy Bắc (2011), “Giả trinh thám trong tự sự hậu hiện đại”, Tạp chí
Khoa học (số 2), tr. 39-45.

11


11. Lê Huy Bắc (2012), Văn học hậu hiện đại, lí thuyết và tiếp nhận, Nxb.
Đại học Sư phạm.
12. Lê Huy Bắc (chủ biên) (2013), Phê bình văn học hậu hiện đại Việt
Nam, Nxb Tri thức, Hà Nội.
13. Nguyễn Duy Bình (2003), Những vấn đề văn học và ngơn ngữ, Nxb
KHXH, Hà Nội. 10. Bakhtin M. (2003), Lý luận và thi pháp tiểu thuyết, Phạm
Vĩnh Cư tuyển chọn và dịch, Nxb Hội nhà văn, Hà Nội.
14. Nguyễn Thị Mai Chanh (2008), “Tự sự ngơi thứ nhất theo điểm nhìn
đa tuyến qua truyện ngắn “Trong quán rượu” và “Con người cô độc” của Lỗ
Tấn”, Tạp chí nghiên cứu văn học (số 3).
15. Devillairs, Laurence (2009), Tiểu thuyết trinh thám, một niềm may mắn
của văn học, Đào Duy Hiệp dịch.
16. Booth, Wayne (2008), “Khoảng cách và điểm nhìn”, Đào Duy Hiệp

dịch, Tạp chí văn học nước ngồi (số 4), tr. 159-168.
17. Lê Nguyên Cẩn (2002), “Về tiểu thuyết sử dụng ngôi thứ nhất trong
văn học phương Tây thế kỉ XVIII”, Tạp chí Khoa học (số 5).
18. Lê Nguyên Cẩn (2013), Về một vài khái niệm của chủ nghĩa hậu hiện
đại, />19. Đặng Anh Đào (2001), Đổi mới nghệ thuật tiểu thuyết phương Tây
hiện đại, Nxb ĐHQG, Hà Nội.
20. Đặng Anh Đào (1994), “Tính chất hiện đại của tiểu thuyết”, Tạp chí
Văn học (số 2).
21. Đặng Anh Đào (2008), “Bàn về một vài thuật ngữ thơng dụng trong
truyện kể”, Tạp chí Nghiên cứu văn học (số 7).
22.

Phan Cự Đệ (2003), “Tiểu thuyết phiêu lưu và tiểu thuyết trinh

thám”, Tạp chí Nhà văn (số 11).
23. Umberto Eco, Tên của đóa hồng, Lê Chu Cầu dịch (2013), Nxb. Văn

12


học và Cơng ty CP Văn hóa Truyền thơng Nhã Nam, Hà Nội.
24. Hà Hoàng Hà (2009), Nghệ thuật kể chuyện trong tiểu thuyết Tên tôi là
Đỏ của Orhan Pamuk, Luận văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Hà Nội.
25. Nguyễn Thị Thanh Hiếu (2010), “Trần trụi với văn chương và ngòi
bút phản tiểu thuyết trinh thám của Paul Auster”, Tạp chí Khoa học (số 5), tr.
50-56.
26. Nguyễn Thái Hòa (2000), Những vấn đề thi pháp của truyện, Nxb.
Giáo dục, Hà Nội.
27. Đặng Thị Bích Hồng (2011), Tự sự phản trinh thám trong Thành phố
thủy tinh của Paul Auster, Luận văn, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Hà

Nội.
28. Hoàng Ngọc Hiến (2003), Giọng điệu trong văn chương, Nxb. Giáo
dục, Hà Nội.
29. Thiên Lam (2007), Tên tôi là Đỏ, khám phá những bí ẩn trong tâm hồn
dân

tộc,

/>
trong-tam-hon-dantoc/65114911/181/
30. Lyotard, J.F. (2007), Hoàn cảnh hậu hiện đại, Ngân Xuyên dịch, Bùi
Văn Nam Sơn hiệu đính và giới thiệu, Nxb. Tri thức, Hà Nội.
31. Dư Thị Ngọc (2014), Giả trinh thám trong Tên tôi là Đỏ của Orhan
Pamuk, Luận văn, ĐHKHXH&NV, Hà Nội
32. Trần Thị Bích Ngọc (2003), Motif trinh thám trong tiểu thuyết Người
Mỹ trầm lặng của Graham Greene, Luận án, Đại học Sư phạm Hà Nội, Hà
Nội.
33.

103 nhà văn đoạt giải Nobel (1901- 2006) - (2007), Đoàn Tử Huyến

Nguyễn Văn Thắng, Nxb Lao động, Hà Nội.
34. Nguyễn Hưng Quốc (2005), Các lý thuyết phê bình văn học: Chủ
nghĩa hậu hiện đại.

13


35. Nguyễn Văn Tùng (2009), “Bạn biết gì về văn học trinh thám”, Tạp chí
Văn học Tuổi trẻ (số 4).

36. Todorov T (2004), Thi pháp văn xuôi, Đặng Anh Đào, Lê Hồng Sâm
dịch, Nxb, ĐHSP, Hà Nội.
37. Umberto Eco (2011), “Thi pháp tác phẩm mở”, Nguyễn Văn Dân dịch,
Tạp chí Văn học nước ngoài (số 7).
II. Tài liệu tiếng nước ngoài
38. Abrams M.H (1999), A glossary of Litterary term [“Chú giải thuật ngữ
văn học”], Heinle & Heinle Editor.
39. Cormier, Robert (2002), Typologie du roman policier [“Loại hình học
tiểu thuyết trinh thám”], Hélène Misserly dịch từ tiếng Anh. Tài liệu được
thực hiện bởi Jeanine Vignon, bản PDF.
40. De Lavergne, Elsa (2009), La Naissance du roman policier franỗais :
du Second Empire la Première Guerre Mondiale [“Sự ra đời của tiểu thuyết
trinh thám Pháp : từ Đế chế thứ hai đến Chiến tranh Thế giới thứ nhất”],
Paris, Classiques Garnier. Genette, Gérard (1982), Palimpsestes : la
littérature au second degré [“Tấm da thuộc : văn học ở cấp độ hai”], Paris :
Seuil, 1982
41. Lits, Marc (1999), Le roman policier: introduction à la théorie et à
l'histoire d'un genre littéraire [“Tiểu thuyết trinh thám : Nhập mơn lí thuyết
và lịch sử thể loại”], Editions du CEFAL.
42. Messac, Régis (1975), Le "detective novel" et l'influence de la pensée
scientifique [“Tiểu thuyết trinh thám” và ảnh hưởng của tư duy khoa học”],
Genève: Slatkine Reprints.
43. Thet, Adrien, Littérature policière et littérature contemporaine :
/>44. Todorov, Tzvetan (1971), "Typologie du roman policier", in Poétique

14


de la prose [“Loại hình học tiểu thuyết trinh thám”, in Thi pháp văn xuôi],
Paris, Éditions du Seuil.

45. Reuter, Yves (2009), Le roman policier [“Tiểu thuyết trinh thám”],
Armand Colin.

15