Phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non trên địa bàn thanh sơn tỉnh phú thọ theo chuẩn nghề nghiệp

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

THIỀU THỊ HẰNG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƢỜNG
MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN,
TỈNH PHÚ THỌ THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2019


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

THIỀU THỊ HẰNG

PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƢỜNG
MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN,
TỈNH PHÚ THỌ THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
(Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục)
Mã số: 8 14 01 14

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Hoài

HÀ NỘI - 2019

LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, tác giả xin bày tỏ lịng kính trọng và biết
ơn sâu sắc tới Ban giám hiệu, cán bộ quản lý và các thầy giáo, cô giáo
Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội đã giảng dạy, tạo mọi
điều kiện tốt nhất giúp tác giả trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Trần Thị Hoài Người đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn này.
Tác giả xin chân thành cảm ơn Phòng GD&ĐT, Ban Giám hiệu, giáo
viên các trường mầm non huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ đã cung cấp tài
liệu, số liệu, tham gia đóng góp nhiều ý kiến, tạo điều kiện thuận lợi cho tác
giả trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tác giả rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ các thầy cô giáo, bạn
bè và đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 20 tháng 4 năm 2019
Tác giả luận văn

THIỀU THỊ HẰNG

i


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

CSVC

Cơ sở vật chất

GD

Giáo dục

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

NXB

Nhà xuất bản

HS

Học sinh

KT – ĐG

Kiểm tra - đánh giá

KT – XH

Kinh tế - Xã hội

QL

Quản lý

ii


MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ ii
DANH MỤC BẢNG BIỂU .......................................................................... viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ................................................................... ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
CÁC TRƢỜNG MẦM NON THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP ................ 6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................................................................... 6
1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới ................................................................... 6
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam .................................................................... 8
1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 9
1.2.1. Giáo viên mầm non ................................................................................. 9
1.2.2. Đội ngũ giáo viên mầm non .................................................................. 10
1.2.3. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non .................................................. 11
1.2.4. Chuẩn nghề nghiệp ............................................................................... 12
1.2.5. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .......... 13
1.3. Trường mầm non và giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp.......... 13
1.3.1. Một số vấn đề về trường mầm non ........................................................ 13
1.3.2. Giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ........................................ 15
1.4. Phát triển nguồn nhân lực ........................................................................ 20
1.5. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .............. 21
1.5.1. Sự cần thiết phải phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn
nghề nghiệp ..................................................................................................... 21
1.5.2. Quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn
nghề nghiệp ..................................................................................................... 22
1.5.3. Tuyển chọn giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ..................... 25
iii


1.5.4. Đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn

nghề

nghiệp .............................................................................................................. 26
1.5.5. Cơng tác bố trí, sử dụng đội ngũ giáo viên mầm non ........................... 28
1.5.6. Kiểm tra, đánh giá đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn
nghề nghiệp. .................................................................................................... 29
1.5.7. Chế độ, chính sách đãi ngộ và môi trường phát triển đối với giáo viên
mầm non .......................................................................................................... 31
1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên mầm non
theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................................... 32
1.5.1. Yếu tố chủ quan ..................................................................................... 32
1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................. 34
Kết luận chương 1 ........................................................................................... 36
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
CÁC TRƢỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN,
TỈNH PHÚ THỌ THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP ................................. 37
2.1. Khái quát về huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ ......................................... 37
2.1.1. Tình hình Kinh tế xã hội ........................................................................ 37
2.1.1. Tình hình Giáo dục và Đào tạo............................................................. 38
2.2. Khái quát khảo sát thực trạng................................................................... 41
2.2.1. Mục đích khảo sát ................................................................................. 41
2.2.2. Nội dung và phương pháp khảo sát ...................................................... 41
2.2.3. Địa bàn và khách thể khảo sát .............................................................. 42
2.2.4. Cách thức xử lý kết quả khảo sát .......................................................... 42
2.3. Thực trạng đội ngũ giáo viên các trường mầm non trên địa bàn huyện
Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ ................................................................................ 43
2.3.1. Thực trạng về số lượng và cơ cấu giáo viên các trường mầm non trên
địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ ......................................................... 43
2.3.2. Thực trạng về chất lượng giáo viên các trường mầm non trên

iv

địa


bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ ............................................................... 45
2.4. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non trên địa bàn
huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp .............................. 49
2.4.1. Thực trạng nhận thức về sự cần thiết phát triển đội ngũ giáo viên mầm
non theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................................... 49
2.4.2. Thực trạng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên mầm non
theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................................. 50
2.4.3. Thực trạng tuyển chọn giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ......... 53
2.4.4. Thực trạng đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non theo
chuẩn nghề nghiệp .......................................................................................... 55
2.4.5. Thực trạng công tác bố trí, sử dụng giáo viên mầm non ...................... 58
2.4.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn
nghề nghiệp ..................................................................................................... 59
2.4.7. Thực trạng chế độ, chính sách đãi ngộ và mơi trường phát triển đối với
giáo viên mầm non .......................................................................................... 61
2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên các
trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn
nghề nghiệp ..................................................................................................... 63
2.6. Đánh giá chung thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm
non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp ....... 67
2.6.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 67
2.6.2. Một số tồn tại và nguyên nhân .............................................................. 68
Kết luận chương 2 ........................................................................................... 71
Chƣơng 3. BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC
TRƢỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN, TỈNH

PHÚ THỌ THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP ............................................ 73
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................. 73
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ....................................................... 73
v


3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .......................................................... 73
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa.......................................................... 74
3.2. Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non trên

địa

bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp ....................... 74
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên và xã hội về tầm
quan trọng của phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp74
3.2.2. Xây dựng quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên các trường

mầm

non theo chuẩn nghề nghiệp ........................................................................... 77
3.2.3. Tổ chức thực hiện các hoạt động tuyển chọn, sử dụng đội ngũ

giáo

viên mầm non hợp lý ....................................................................................... 79
3.2.4. Thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực trình độ

cho

đội ngũ giáo viên mầm non ............................................................................. 82

3.2.5. Tăng cường các chế độ, chính sách đãi ngộ cho đội ngũ giáo viên mầm
non ................................................................................................................... 85
3.2.6. Kiểm tra, đánh giá đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn

nghề

nghiệp .............................................................................................................. 88
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 90
3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................ 92
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm .......................................................................... 92
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm .......................................................................... 92
3.4.3. Đối tượng và phương pháp khảo nghiệm ............................................. 92
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm............................................................................. 93
Kết luận chương 3 ........................................................................................... 98
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 99
1. Kết luận ....................................................................................................... 99
2. Khuyến nghị .............................................................................................. 101
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 103
PHỤ LỤC
vi


DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 2.1. Thống kê khách thể tham gia khảo sát ........................................... 42
Bảng 2. 2. Số lượng và cơ cấu giáo viên mầm non huyện Thanh Sơn
từ năm học 2015-2016 đến 2017-2018 ........................................................... 44
Bảng 2. 3. Kết quả tự đánh giá năng lực so với chuẩn nghề nghiệp giáo viên
mầm non .......................................................................................................... 47
Bảng 2.4. Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên về sự cần thiết phát triển

đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp...................................... 49
Bảng 2.5. Thực trạng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên
mầm non theo chuẩn nghề nghiệp................................................................... 50
Bảng 2.6. Thực trạng tuyển chọn giáo viên mầm non theo ............................ 53
Bảng 2.7. Thực trạng đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên mầm non
theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................................... 55
Bảng 2.8. Thực trạng cơng tác bố trí, sử dụng giáo viên mầm non ................ 58
Bảng 2.9. Thực trạng kiểm tra, đánh giá đội ngũ giáo viên mầm non theo
chuẩn nghề nghiệp........................................................................................... 60
Bảng 2.10. Thực trạng chế độ, chính sách đãi ngộ và môi trường phát triển
đối với giáo viên mầm non.............................................................................. 61
Bảng 2.11. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển đội ngũ giáo viên
các trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn
nghề nghiệp ..................................................................................................... 64
Bảng 3.1. Thống kê khách thể tham gia khảo nghiệm .................................... 92
Bảng 3.2. Tính cần thiết của các biện pháp phát triển giáo viên mầm non
theo chuẩn nghề nghiệp ................................................................................... 93
Bảng 3.3. Tính khả thi của các biện pháp phát triển giáo viên mầm non theo ... 96

vii


DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
Hình 2. 1. Số trường đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Thanh Sơn, ...... 39
Hình 2. 2. Số lượng cán bộ quản lý, giáo viên mầm non huyện Thanh Sơn
theo độ tuổi năm học 2017-2018..................................................................... 44
Hình 2. 3. Trình độ đào tạo giáo viên các trường mầm non trên địa bàn
huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ từ năm học 2015-2016 đến 2017-2018 ....... 45
Hình 2. 4. Đánh giá xếp loại giáo viên mầm non huyện Thanh Sơn từ
năm học 2015-2016 đến 2017-2018................................................................ 45

Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................90
Hình 3. 1. Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp phát triển
giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ................................................... 94
Hình 3. 2. Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp phát triển
giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ................................................... 97

viii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục mầm
non có nhiệm vụ quan trọng trong q trình hình thành nhân cách ở trẻ. Mục
tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ,
hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào học lớp
một. Muốn đạt được mục tiêu trên, việc đầu tiên là phải chăm lo phát triển
năng lực sư phạm cho đội ngũ giáo viên, bởi vì giáo viên là nhân tố quyết
định trực tiếp đến quá trình hình thành phát triển nhân cách trẻ.
Đội ngũ giáo viên luôn được xem là nhân tố quan trọng nhất quyết định
việc nâng cao chất lượng giáo dục của đất nước. Trong chỉ thị 40/CT-TƯ
ngày 15/6/2004 của Ban Bí thư về việc: “Xây dựng, nâng cao chất lượng đội
ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục” đã nêu rõ: “Mục tiêu là xây dựng
đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hóa, đảm bảo chất
lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo… để
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao
của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” [1, tr. 1].
Để nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã
ban hành Thông tư số 16/2018/TT- BGDĐT ngày 08 tháng 10 năm 2018 qui
định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên

mầm non một mặt giúp các cấp quản lí xây dựng và phát triển đội ngũ giáo
viên nhà trường, mặt khác giúp giáo viên mầm non tự đánh giá năng lực nghề
nghiệp của mình.
Đối với trẻ, ngồi gia đình thì cơ giáo dạy mầm non sẽ giúp trẻ có thêm
tự tin, học hỏi được nhiều điều và giáo dục những kiến thức đầu tiên cho trẻ
trong môi trường trường lớp, chính vì vậy mà người làm giáo viên mầm non

1


có vai trị vơ cùng quan trọng trong việc giáo dục ra một thế hệ “mầm non”
tương lai cho đất nước.
Vì thế, cơng tác phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn
nghề nghiệp là nhiệm vụ hết sức cần thiết và quan trọng. Ở các trường mầm
non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ trong những năm gần đây,
đã chú trọng và quan tâm tới đội ngũ giáo viên; đã có những biện pháp tác
động, hoạt động thiết thực nhằm nâng cao hơn nữa đội ngũ giáo viên mầm
non đáp ứng chuẩn nghề nghiệp. Tuy nhiên, năng lực và trình độ chun
mơn nghiệp vụ của một số nhà giáo còn hạn chế, vẫn còn những giáo viên
chưa đạt yêu cầu về chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực sư phạm nên gặp
nhiều khó khăn trong tiếp cận với những yêu cầu đổi mới giáo dục; công tác
xây dựng quy hoạch, tuyển chọn giáo viên còn nhiều bất cập, bồi dưỡng giáo
viên cịn hạn chế, chưa có giải pháp cụ thể, bên cạnh đó nhận thức của một
số giáo viên chưa cao, số giáo viên cao tuổi ngại đổi mới, ngại thay đổi ...
Những hạn chế này làm ảnh hưởng lớn tới chất lượng giáo dục mầm non các
trường trên địa bàn.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả lựa chọn đề tài "Phát triển đội
ngũ giáo viên các trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh
Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp" để tiến hành nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số biện pháp dành
cho Hiệu trưởng nhà trường trong công tác phát triển đội ngũ giáo viên trường
mầm non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề
nghiệp đảm bảo về số lượng, chất lượng và đồng bộ về cơ cấu đáp ứng yêu
cầu đổi mới toàn diện giáo dục.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Đội ngũ giáo viên các trường mầm non.
2


3.2. Đối tượng nghiên cứu
Phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non trên địa bàn huyện
Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp.
4. Câu hỏi nghiên cứu
- Phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non theo chuẩn nghề
nghiệp là gì? Yêu cầu như thế nào?
- Thực trạng phát triển giáo viên các trường mầm non trên địa bàn
huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp hiện nay như thế
nào? Hiệu quả và hạn chế?
- Cần những biện pháp quản lý nào để nâng cao hiệu quả của công tác
phát triển đội ngũ giáo viên hiện nay ở các trường mầm non huyện Thanh
Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp?
5. Giả thuyết khoa học
Công tác phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non trên địa bàn
huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp trong những năm
gần đây đã được chú trọng và thực hiện tương đối hiệu quả góp phần đảm bảo
về mặt số lượng, nâng cao chất lượng, đảm bảo về cơ cấu. Tuy nhiên, công
tác phát triển đội ngũ giáo viên vẫn còn những tồn tại, bất cập ... Nếu đề xuất
và áp dụng một cách hợp lý, phù hợp những biện pháp tác giả đề xuất trong

luận văn sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên mầm non theo
chuẩn nghề nghiệp trên địa bàn trong giai đoạn hiện nay.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu.
Nghiên cứu lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non
theo chuẩn nghề nghiệp.
Nghiên cứu thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non
trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp.

3


Đề xuất biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non
trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp trong
giai đoạn hiện nay.
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
7.1. Giới hạn đối tượng nghiên cứu
Đội ngũ giáo viên các trường mầm non.
7.2. Giới hạn địa bàn nghiên cứu
Các trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Nhóm phương pháp này nhằm thu thập thơng tin để tiến hành phân
tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa, hệ thống hóa các tài liệu khoa học, các
văn bản quy định của ngành có liên quan đến phát triển đội ngũ giáo viên các
trường mầm non theo chuẩn nghề nghiệp để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài.
+ Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu
+ Phương pháp khái quát hóa các nhận định.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Nhóm phương pháp giúp tác giả thu thập các thông tin thực tiễn về nội
dung nghiên cứu.

+ Phương pháp điều tra, khảo sát bằng phiếu hỏi các lực lượng có liên
quan nhằm mơ tả, đánh giá đúng thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên các
trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn
nghề nghiệp
+ Phương pháp quan sát, tổng kết kinh nghiệm giáo dục: quan sát các
hoạt động thực tế tại nhà trường và thông qua các văn bản báo cáo tổng kết
của các trường về nội dung nghiên cứu.
+ Phương pháp phỏng vấn: trực tiếp trao đổi, trò chuyện với đội ngũ
cán bộ quản lý, giáo viên các trường mầm non trên địa bàn huyện về các vấn

4


đề nghiên cứu để làm sáng tỏ vấn đề và làm căn cứ đánh giá thực trạng
8.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lý các số liệu thu được
từ đó tiến hành phân tích, đánh giá và đưa ra nhận định về hoạt động.
9. Cấu trúc của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo luận văn dự kiến được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển đội ngũ giáo viên các trường
mầm non theo chuẩn nghề nghiệp.
Chương 2: Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm
non trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp.
Chương 3: Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên các trường mầm non
trên địa bàn huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ theo chuẩn nghề nghiệp.

5

CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
CÁC TRƢỜNG MẦM NON THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu trên thế giới
Đội ngũ giáo viên là một trong những điều kiện, yếu tố mang ý nghĩa
quyết định đến quá trình nâng cao chất lượng giáo dục, vì vậy vấn đề phát
triển đội ngũ giáo viên là trung tâm của các chương trình cải cách, đổi mới
GD của các nước trên thế giới.
Trong những năm gần đây, vấn đề quản lý phát triển đội ngũ giáo viên
ở các trường mầm non đã được nhiều nước trên thế giới thực hiện theo nhiều
cách khác nhau. Fumiko Shinohara (2004 “ICTs in Teachers Training,
UNESCO”); Harry Kwa (2004 “Information Technology Training Program
for Student and Teachers”); David C.B (1979 “Teachers”) ... đã nghiên cứu,
cũng như phát triển đội ngũ giáo viên dưới góc độ nghiên cứu phát triển
nguồn nhân lực và chú trọng tới chất lượng giáo viên; đề cao phát triển bền
vững và sự thích ứng nhanh của giáo viên trước tiến trình phát triển kinh tế-xã
hội và hội nhập quốc tế ... [dẫn theo 16, tr. 8].
Tại hội thảo Cambridge về nhà giáo cho thế kỷ 21, người ta đã đặt ra 5
yêu cầu cốt lõi đối với nhà giáo là: Kiến thức, kỹ năng sư phạm, phẩm chất,
thái độ và niềm tin. Tại “Diễn đàn Giáo dục cho mọi người”, do UNESCO
(Dakar, Senégal Tháng 4/2000), coi chất lượng giáo viên là một trong mười
yếu tố cấu thành chất lượng giáo dục [34, tr. 29].
Ở đất nước Nhật Bản, họ rất quan tâm và chú trọng tới công tác phát
triển đội ngũ giáo viên. Luật Giáo dục Nhật Bản quy định: “Địa vị xã hội của
giáo viên phải được tôn trọng, sự đối xử đúng đắn và phù hợp với giáo viên
phải được đảm bảo”. Để trở thành giáo viên phổ thơng phải có chứng chỉ sư
6

phạm và có quy chế bồi dưỡng bắt buộc hàng năm đối với giáo viên phổ thông
mới vào nghề. Giáo viên đương nhiệm được bồi dưỡng bằng nhiều hình thức, ở
nhiều cấp với phương thức đổi mới, đa dạng. Chính sách đãi ngộ giáo viên chủ
yếu thể hiện qua lương, phụ cấp, trợ cấp. Mức tăng lương dựa vào thành tích và
thâm niên cơng tác, trung bình 1 năm hoặc 2 năm một lần. Giáo viên trường
công ở Nhật Bản được hưởng nhiều loại trợ cấp, quan trọng nhất là tiền thưởng
3 lần trong năm và cao gấp 5,2 lần lương tháng [dẫn theo 29, tr. 9].
Đối với Cộng hòa Pháp - quốc gia có nền giáo dục phát triển cao thuộc
cộng đồng Châu Âu, có quy định về tuyển dụng giáo viên phải thông qua thi
tuyển (vào ngạch công chức giáo viên). Các cơ sở giáo dục công lập trực thuộc
Bộ có thể tuyển dụng giáo viên cộng tác (Giáo viên hợp đồng) để giảng dạy các
môn về kỹ thuật và dạy nghề. Giáo viên của cơ sở giáo dục tư thục cũng được
hưởng chính sách nâng ngạch bậc như giáo viên các cơ sở giáo dục công lập.
Về chế độ ưu đãi giáo viên, Luật giáo dục Cộng hịa Pháp có quy định: Giáo
viên chính thức hoặc thực tập sinh có quyền có nhà ở hoặc có phụ cấp nhà ở,
lương chính của giáo viên trung học và tương đương, ngồi lương theo văn
bằng cịn có lương theo cấp bậc và trợ cấp bù giá [dẫn theo 16, tr. 7].
Theo tác giả Raja Roy Singh đã nghiên cứu về phát triển đội ngũ giáo
viên thông qua việc nghiên cứu xác định vai trị, vị trí của giáo viên trên cơ sở
đó đề xuất các biện pháp và nội dung phát triển đội ngũ giáo viên: Giáo viên
không chỉ là nhà chun mơn mà cịn là nhà giáo dục, nhà khoa học, người tư
vấn, hướng dẫn, người học tập suốt đời [dẫn theo 18, tr. 7].
Các nước gắn phát triển giáo viên với nhiệm vụ phát triển nguồn nhân
lực cho đất nước. Kunio Yoshihara (1989) cho rằng phát triển giáo viên chính
là các hoạt động đầu tư nhằm tạo ra nguồn nhân lực với số lượng và chất
lượng đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đồng thời đảm
bảo sự phát triển của mỗi cá nhân.
Có thể thấy, các quốc gia trên thế giới đều nhận thức sâu sắc vai trò
then chốt của giáo dục và đào tạo (đặc biệt là đội ngũ giáo viên) đối với sự
7

phát triển của đất nước góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục sẽ
quyết định nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu của xã hội.
1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đang được đẩy
mạnh, việc đặt ra những yêu cầu đổi mới về vai trò của đội ngũ nhà giáo ngày
càng trở nên cấp thiết, đặc biệt khi mục tiêu giáo dục là hình thành nhân cách
và phát triển các năng lực cá nhân cho người học.
Những năm gần đây Đảng, Nhà nước ban hành nhiều Chỉ thị, Nghị
quyết, các chế độ chính sách để quan tâm phát triển nâng cao chất lượng đội
ngũ giáo viên. Nghị quyết TW khóa VIII đã nêu: “Khâu then chốt để thực
hiện chiến lược phát triển giáo dục là phải đặc biệt chăm lo đào tạo, bồi
dưỡng và chuẩn hóa đội ngũ giáo viên cũng như cán bộ quản lý giáo dục”.
Trong chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn năm 2011 - 2020 của
Chính phủ cũng đã nêu rõ: “Phát triển đội ngũ nhà giáo đảm bảo đủ về số
lượng, hợp lý về cơ cấu và chuẩn về chất lượng đáp ứng yêu cầu vừa tăng quy
mô, vừa nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục” [7].
Bên cạnh đó, đã có nhiều tác giả tập trung nghiên cứu công tác phát
triển đội ngũ giáo viên trong nhà trường nhằm tìm ra những biện pháp thiết
thực để giúp đội ngũ giáo viên ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu xã hội và
giáo dục. Có một số cơng trình khoa học và một số luận án tiến sĩ, luận văn
thạc sĩ đã lựa chọn vấn đề này để nghiên cứu như:
Nguyễn Tiến Dũng (2007) với luận văn thạc sĩ: Biện pháp phát triển
đội ngũ giáo viên các trường trung học phổ thông trên địa bàn Thành phố
nam Định đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Nguyễn Thanh Dân (2010) với “Thực trạng và biện pháp quản lý đội
ngũ giáo viên trung học cơ sở ở huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau” đã tổng kết lý
luận và đánh giá thực trạng đội ngũ giáo viên, đề xuất một số biện pháp quản
lý hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ [11].

8


Nông Thanh Hải (2010), Biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên các
trường trung học cơ sở huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn giai đoạn hiện nay,
Luận văn thạc sỹ, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội .
Tác giả Lê Thị Phương Thảo (2013), “Biện pháp phát triển đội ngũ
giáo viên tiểu học huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam đáp ứng chuẩn nghề
nghiệp”, đã phân tích rõ thực trạng giáo viên và công tác phát triển đội ngũ
giáo viên tiểu học trên địa bàn, đồng thời đề xuất được một số biện pháp cần
thiết, khả thi nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên [29].
Nguyễn Thị Thu Hà (2015) viết đề tài “Quản lý hoạt động bồi dưỡng
đội ngũ giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp ở trường trung học cơ sở Nguyễn
Huy Tưởng, Đông Anh, Hà Nội”, Luận văn đã nghiên cứu lý luận về Chuẩn
nghề nghiệp giáo viên và đề xuất các biện pháp bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí nghề nghiệp trong giai đoạn thực hiện đổi
mới giáo dục hiện nay [15].
Phạm Văn Hòa (2017) với luận án tiến sĩ “Phát triển đội ngũ giáo viên
trường dạy nghề quân đội theo tiếp cận năng lực”...
Như vậy, có thể thấy công tác phát triển đội ngũ giáo viên hiện nay là
một vấn đề rất quan trọng nhận được sự quan tâm nghiên cứu của nhiều cơ
quan quản lý GD&ĐT, nhiều nhà khoa học. Tuy nhiên, các cơng trình nghiên
cứu trên mới chỉ tập trung vào một số nội dung cơ bản mang tính lý luận
chung của cơng tác phát triển đội ngũ giáo viên. Hay mới chỉ tiến hành nghiên
cứu cho một địa bàn cụ thể, việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu chưa được
triển khai rộng rãi. Do vậy, việc nghiên cứu ứng dụng nhằm nâng cao hiệu
quả phát triển đội ngũ giáo viên (đặc biệt là đội ngũ giáo viên mầm non) ở các
huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ là hết sức cần thiết.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Giáo viên mầm non

Giáo viên (danh từ) là người dạy học ở bậc học phổ thông hoặc tương
đương [32, tr. 1121].
9


Theo từ điển Giáo dục học, thì giáo viên là “Chức danh nghề nghiệp
của người dạy học trong các trường phổ thông, trường nghề và trường mầm
non, đã tốt nghiệp các trường sư phạm sơ cấp, trung cấp, đại học, hoặc sư
phạm mẫu giáo” [17, tr. 169].
Luật Giáo dục (2005) qui định: "Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng
dạy, giáo dục trong nhà trường, các cơ sở giáo dục khác", "Nhà giáo giảng
dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp gọi
là giáo viên" [27, tr. 24].
Theo Điều 34, Điều lệ trường mầm non quy định: “Giáo viên trong các cơ
sở giáo dục mầm non là người làm nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ
em trong nhà trường, nhà trẻ, nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập" [5, tr. 19].
Như vậy, giáo viên mầm non là những người làm nhiệm vụ giảng dạy,
giáo dục học sinh trong độ tuổi từ 3 tháng đến 6 tuổi ở các cơ sở giáo dục
mầm non.
1.2.2. Đội ngũ giáo viên mầm non
Theo Từ điển Tiếng Việt, đội ngũ được định nghĩa là tập hợp một số
đông người, cùng chức năng nghề nghiệp thành một lực lượng” [32, tr. 339].
Tác giả Đặng Quốc Bảo cho rằng: “Đội ngũ là một tập thể người gắn
kết với nhau, cùng chung lý tưởng, mục đích, ràng buộc nhau về vật chất, tinh
thần và hoạt động theo một nguyên tắc” [dẫn theo 16, tr. 14].
Đội ngũ có thể hiểu là một tập hợp những cá nhân có liên hệ với nhau
tạo thành sự thống nhất ổn định, có tính chỉnh thể và hướng tới những mục
tiêu chung.
Theo Từ điển Giáo dục học: “Đội ngũ giáo viên là tập hợp những
người đảm nhận cơng tác dạy học, giáo dục có đủ tiêu chuẩn đạo đức, chuyên

môn và nghiệp vụ quy định” [17, tr. 63].
Đội ngũ giáo viên được hiểu là những người nắm vững tri thức và hiểu
biết về dạy học và giáo dục và có khả năng cống hiến toàn bộ sức lực và tài
năng cho sự nghiệp giáo dục.
10


Đội ngũ giáo viên mầm non là tập hợp những người tham gia giảng
dạy, GD trong các cơ sở giáo dục mầm non, được tổ chức thành một lực
lượng có cùng nhiệm vụ; là lực lượng chủ yếu giữ vai trò quan trọng trong
việc thực hiện mục tiêu và kế hoạch GD của nhà trường. Lao động của đội
ngũ giáo viên mầm non là lao động trí óc, lao động khoa học.
Đội ngũ giáo viên mầm non là tập hợp những nhà giáo giảng dạy trong
các trường, các cơ sở giáo dục bậc học mầm non với đối tượng giảng dạy, GD
là trẻ em trong độ tuổi từ 0 đến 6 tuổi.
Từ những quan niệm về đội ngũ giáo viên, chúng ta có thể hiểu đội ngũ
giáo viên mầm non là những người làm cơng tác tác chăm sóc - giáo dục trẻ
em trong trường mầm non có cùng một nhiệm vụ giáo dục, rèn luyện và giúp
trẻ hình thành và phát triển nhân cách theo mục tiêu của bậc học đã đề ra.
1.2.3. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non
Theo từ điển Tiếng Việt, phát triển có nghĩa là: "Biến đổi hoặc làm cho
biến đổi từ ít đến nhiều, hẹp đến rộng, thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp"
[32, tr. 112].
Phát triển được hiểu là quá trình vận động và biến đổi làm cho tăng số
lượng, thay đổi về chất lượng theo hướng tích cực và bền vững.
Tác giả Nguyễn Quang Truyền trong tác phẩm Quản lý nhân sự và việc
xây dựng đội ngũ giáo viên trong nhà trường đã quan niệm phát triển đội ngũ
giáo viên là "Xây dựng một đội ngũ đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, loại
hình, đồn kết nhất trí trên cơ sở đường lối giáo dục của Đảng và ngày càng
vững mạnh về chính trị, chun mơn, nghiệp vụ, đủ sức thực hiện chất lượng

mục tiêu và kế hoạch đào tạo" [dẫn theo 13, tr. 27].
Theo đánh giá của Piper (1993) thì: "Phát triển đội ngũ giáo viên là
cơng cụ mạnh nhất của công tác phát triển nhà trường. Nó tập trung vào các
biện pháp nhằm đạt được các mục tiêu trong tương lai và gắn chặt với lập kế
hoạch chiến lược".
11


Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non là làm cho đội ngũ giáo viên có
năng lực và phẩm chất mới cao hơn, đảm bảo về số lượng, nâng cao chất
lượng và đồng bộ về cơ cấu. Sự phát triển đội ngũ giáo viên mầm non thể
hiện: Phát triển về phẩm chất, trình độ chun mơn và năng lực hoạt động
thực tiễn; đảm bảo đầy đủ về số lượng và có cơ cấu phù hợp.
Vì vậy, phát triển đội ngũ giáo viên mầm non là khái niệm tổng hợp bao
gồm cả tuyển dụng, sử dụng, luân chuyển, đào tạo, bồi dưỡng ... có hiệu quả.
1.2.4. Chuẩn nghề nghiệp
“Chuẩn là cái được chọn làm căn cứ để đối chiếu, để hướng theo đó
mà làm cho đúng", hay "là cái được chọn làm mẫu để thể hiện một đơn vị đo
lường" [31, tr. 64].
Theo định nghĩa trong từ điển Bách khoa toàn thư giáo dục quốc tế,
chuẩn (Standard) là mức độ ưu việt cần phải có để đạt được những mục đích
đặc biệt; là cái để đo xem điều gì là phù hợp; là trình độ thực hiện mong
muốn trên thực tế hoặc mang tính xã hội [31, tr. 377].
Chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non trong giai đoạn hiện nay là mẫu
hình hướng tới của giáo viên mầm non trong thời kỳ đổi mới giáo dục phục
vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, là căn cứ cho hoạt động
đào tạo bồi dưỡng, giám sát, kiểm định và đảm bảo chất lượng đội ngũ giáo
viên. Chuẩn được ban hành sẽ tạo nên sự thay đổi cơ bản trong quan niệm về
người giáo viên, về chất lượng của đội ngũ giáo viên, về yêu cầu và nội dung
đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, về các chính sách tạo điều kiện cho việc sử

dụng có hiệu quả đội ngũ giáo viên, và lựa chọn, đào tạo bồi dưỡng cán bộ
quản lí giáo dục.
Thơng tư 26/2018/TT-BGDĐT ngày 08/10/2018 của Bộ GD&ĐT ban
hành Quy định Chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non nêu rõ: “Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên mầm non là hệ thống phẩm chất, năng lực mà giáo viên cần
đạt được để thực hiện nhiệm vụ ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em trong
các cơ sở giáo dục mầm non.” [9, tr. 1].
12


1.2.5. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp
Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non là phát triển một cơ sở giáo dục
mầm non có những người gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc, có phẩm chất
trong sáng, năng lực chun mơn vững vàng, có ý chí kiên định trong sự
nghiệp giáo dục và đào tạo; biết giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa dân
tộc, đồng thời có khả năng tiếp thu các nền văn hóa tiến bộ của nhân loại,
phục vụ tốt các yêu cầu của ngành giáo dục nói chung và nhà trường mầm
non nói riêng.
Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp phải lấy
chuẩn nghề nghiệp giáo viên làm mục tiêu hoạt động và phấn đấu, đồng thời
là căn cứ để đánh giá kết quả đạt được của giáo viên qua một giai đoạn phát
triển. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp nhằm đáp
ứng những yêu cầu về nghề nghiệp đối với năng lực đào tạo của giáo viên và
xác định những năng lực cần hình thành và phát triển ở giáo viên mầm non
một cách rõ ràng.
Phát triển giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp là q trình tác
động nhằm thay đổi một cách tích cực đến đội ngũ giáo viên mầm non theo hệ
thống các yêu cầu cơ bản với 5 tiêu chuẩn về: phẩm chất nhà giáo; phát triển
chuyên môn, nghiệp vụ; xây dựng môi trường giáo dục; phát triển mối quan
hệ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng; sử dụng ngoại ngữ (hoặc tiếng dân

tộc), ứng dụng công nghệ thông tin, thể hiện khả năng nghệ thuật trong hoạt
động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em.
1.3. Trƣờng mầm non và giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp
1.3.1. Một số vấn đề về trường mầm non
Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống Giáo dục quốc gia Việt
Nam có mục tiêu được xác định rõ tại Thông tư số 01/VBHN-BGD&ĐT về
ban hành Giáo dục mầm non: “Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em
phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu
13


tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển
ở trẻ em những chức năng tâm sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền
tảng, những kĩ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát
triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt nền tảng cho việc học ở các cấp học
tiếp theo và cho việc học tập suốt đời”.
Và trường mầm non có chức năng, nhiệm vụ được quy định rõ ràng, cụ
thể tại điều 2, Điều lệ trường mầm non:
“1. Tổ chức thực hiện việc ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ
ba tháng tuổi đến sáu tuổi theo chương trình giáo dục mầm non do Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
2. Huy động trẻ em lứa tuổi mầm non đến trường; tổ chức giáo dục
hịa nhập cho trẻ em có hồn cảnh khó khăn, trẻ em khuyết tật; thực hiện phổ
cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi. Hằng năm, tự kiểm tra theo tiêu
chuẩn quy định về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em năm tuổi, báo cáo
cấp có thẩm quyền bằng văn bản.
3. Quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên để thực hiện nhiệm vụ ni
dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
4. Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực theo quy định của pháp luật.
5. Xây dựng cơ sở vật chất theo yêu cầu chuẩn hóa, hiện đại hóa hoặc

theo yêu cầu tối thiểu đối với vùng đặc biệt khó khăn.
6. Phối hợp với gia đình trẻ em, tổ chức và cá nhân để thực hiện hoạt
động nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
7. Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và trẻ em tham gia
các hoạt động xã hội trong cộng đồng.
8. Thực hiện kiểm định chất lượng ni dưỡng, chăm sóc và giáo dục
trẻ em theo quy định.
9. Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của
pháp luật”.
14


1.3.2. Giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp
1.3.2.1. Vị trí, vai trị của giáo viên mầm non
"Giáo dục mầm non có vai trị khá đặc biệt trong chiến lược xây dựng
nguồn lực con người", chính vì thế mà giáo viên mầm non là người thầy đầu tiên
đặt nền móng cho việc đào tạo nhân cách con người mới cho xã hội tương lai.
Theo Nguyễn Bá Minh: “Nhà giáo có vai trò quan trọng nhất, trực tiếp
quyết định chất lượng giáo dục. Muốn phát triển sự nghiệp giáo dục thì việc
đầu tiên cần làm là xây dựng đội ngũ nhà giáo đủ về số lượng, đồng bộ về cơ
cấu đảm bảo yêu cầu về chất lượng”.
Hay Bác Hồ đã từng nói: “Có gì vẻ vang hơn là nghề đào tạo những
thế hệ sau này tích cực góp phần xây dựng Chủ nghĩa Xã hội và Chủ nghĩa
Cộng sản? Người Thầy giáo tốt - Thầy xứng đáng là người Thầy giáo - là
người vẻ vang nhất. Dù tên tuổi không đăng trên báo, không được thưởng
huân chương, song những người Thầy giáo tốt là những người anh hùng vô
danh” [25, tập 11, tr. 331 - 332].
Giáo viên là yếu tố quyết định đối với chất lượng giáo dục của nhà
trường, vì vậy yêu cầu tất yếu là phải phát triển đội ngũ giáo viên một cách
toàn diện và chất lượng.

Trong trường mầm non, giáo viên giữ vị trí, vai trị chủ đạo trong các
hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ em. Người giáo viên mầm non phải phát
hiện, định hướng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Quan hệ
giữa giáo viên và trẻ như lời căn dặn của Bác: “Làm mẫu giáo tức là thay mẹ
dạy trẻ. Muốn làm được thì trước hết phải yêu trẻ. Các cháu nhỏ hay quấy,
phải bền bỉ, chịu khó mới nuôi dạy được các cháu. Dạy trẻ cũng như trồng
cây non. Trồng cây non được tốt thì sau này cây lên tốt. Dạy trẻ nhỏ tốt thì
sau này các cháu thành người tốt”[25, tr. 201].
Vai trò của người giáo viên mầm non được thể hiện rõ qua việc họ thực
hiện nhiệm vụ, cơng tác ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em theo chương
trình giáo dục mầm non.
15