Giáo án sinh học lớp 8" Cấu tạo và tính chất của cơ"

Tuần : Tiết :
Bài 9 : CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CƠ
I . MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức :
– Trình bày được đặc điểm cấu tạo của tế bào cơ và của bắp cơ .
– Giải thích được tính chất cơ bản của cơ là sự co cơ và nêu được ý nghĩa của sự co cơ .
2 . Kỹ năng :
– Quan sát hình
3 . Thái độ :
– Hiểu tại sao phải rèn luyện thân thể , tập thể dục giữa giờ .
II . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
1 . Giáo viên :
– Tranh vẽ các mô hình 9.1  9.4
– Nếu có thể thì :
• Tranh vẽ (mô hình) cơ thể người
• Búa y tế
• Ếch , dung dịch sinh lý 0,65% NaCl , cần ghi , bút ghi , trụ ghi giá treo , nguồn điện 6V
2 . Học sinh :
– Xem lại kiền thức cung phản xạ .
III . HOẠT ĐỘNG DẠY và HỌC :
1 . ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :
 Hãy nêu cấu tạo và chức năng của từng thành phần trong cấu tạo Xương dài ?
 Thành phần hố học của xương có ý nghĩa như thế nào đối với chức năng của xương ?
 Nhờ đâu Xương dài ra và lớn lên về bề ngang ?
3 . Bài mới :
– Cơ bám vào xương , co cơ làm xương cử động . Vì vậy gọi là cơ xương . Vậy cơ có cầu tạo và
tính chất như thế nào ? Ta cùng tìm hiểu trong bài hôm nay :
CẤU TẠO và TÍNH CHẤT CỦA CƠ
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HS BÀI GHI
Ho ạt động 1 : Tìm hiểu cấu tạo của bắp cơ

và tế bào cơ
Mục tiêu : Hs trình bày được đặc điểm cấu
tạo của bắp cơ và tế bào cơ .
Tiến hành :
– Gv yêu cầu HS đọc thông tin và trả lời
câu hỏi :
• Bắp cơ có cấu tạo như thế nào ?
• Tơ cơ có cấu tạo ra sao ?
Kết luận : Bài ghi
Hoạt động 2 : Tìm hiểu tính chất của cơ .
Mục tiêu : Giải thích được tính chất cơ bản
của cơ là sự co cơ .
Tiến hành :
– HS đọc thông tin quan
sát hình 9.1 , thảo luận nhóm
và trả lời câu hỏi .
– Đại diện nhóm trình
bày , nhóm khác bổ sung
I . Cấu tạo của bắp cơ
và tế bào cơ :
– Bắp cơ gốm nhiều
bó cơ hợp lại , bó cơ
gốm nhiều TB cơ bọc
trong màng liên kết. Tế
bào cơ có nhiều sợi tơ
dày và tơ cơ mảnh .
II . Tính chất của cơ :
– Tính chất của cơ là
co và dãn
– GV treo tranh H 9.2 , mô tả cách bố trí thí

nghiệm
• Khi bị kích thích thì cơ phản ứng lại bằng
cách nào ?
• Giải thích cơ chế của sự co cơ ?
– GV yêu cầu từng nhóm thực hiện thí
nghiệm phản xạ đầu gối .
– GV treo tranh phản xạ đầu gối , hỏi :
• Giải thích cơ chế thần kinh ở phản xạ đầu
gối ?
• Nhận xét và giải thích sự thay đổi độ lớn
của bắp cơ trước cánh tay khi gập cẳng tay .
– Gv chốt lại : Khi có 1 kích thích tác động
vào cơ quan thụ cảm trên cơ thể sẽ làm xuất
hiện xung thần kinh theo dây hướng tâm về
trung ương thần kinh . Trung ương thần kinh
phát lệnh theo dây li tâm tới cơ làm cơ co . Khi
cơ co , các tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng
phân bố của tơ cơ dày làm cho đĩa sáng ngắn
lại , đĩa tối dày lên do đó bắp cơ co ngắn lại và
to về bề ngang .
• Tính chất của cơ là gì ?
• Cơ co khi nào ?
Kết luận : bài ghi .
Hoạt động 3 : Tìm hiểu ý nghĩa của hoạt
động co cơ .
Mục tiêu : Nêu được ý nghĩa của sự co cơ .
Tiến hành :
– Gv treo tranh H 9.4 yêu cầu HS thảo luận
nhóm trả lời câu hỏi :
• Em hãy cho biết sự co cơ có tác dụng gì ?

• Thử phân tích sự phối hợp hoạt động co ,
dãn giữa cơ 2 đầu ( cơ gấp ) và cơ 3 đầu ( cơ
duỗi ) ở 2 cánh tay .
– Gv hồn chỉnh kiến thức : Sự sắp xếp các
cơ trên cơ thể thường tạo thành từng cặp đối
kháng . Cơ này kéo xương về 1 phía thì cơ kia
kéo về phía ngược lại
– VD : Cơ nhị đầu ở cách tay co thì gập
cẳng tay về phía trước , cơ tam đầu co thì duỗi
thẳng tay ra . Cơ co làm xương cử động dẫn tới
sự vận động của cơ thể . Trong sự vận động
của cơ thể có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các
cơ : Cơ này co thì cơ kia dãn và ngược lại .
Thực ra, đó là sự phối hợp nhiều nhóm cơ
Kết luận : bài ghi .
– HS quan sát tranh , đọc
thông tin , trả lời câu hỏi .
– Các nhóm thực hiện ,
nhóm khác nhận xét bổ sung .
– HS quan sát trả lời câu
hỏi
– Đại diện nhóm trả lời và
bổ sung
– HS quan sát tranh hình
9.4 và tiến hành làm bài tập ở
mục III bằng cách thảo luận
nhóm .
– Đại diện nhóm trình bày
và nhóm khác nhận xét .
– Khi tơ cơ mảnh

xuyên sâu vào vùng
phân bố của tơ cơ dày
làm tế bào cơ ngắn lại ,
đó là sư co cơ .
– Sự co cơ là do hệ
thần kinh điều khiển ,
thực hiện bằng con
đường phản xạ .
III . Ý nghĩa của hoạt
động co cơ :
– Co cơ làm xương
cử động dẫn đến sự vận
động của cơ thể .
IV . CỦNG CỐ :
 Mô tả cấu tạo của tế bào cơ
 Thực hiện phản xạ đầu gối và giải thích cơ chế của phản xạ .
V . DẶN DÒ :
 Học bài
 Trả lời câu hỏi và bài tập SGK và sách bài tập .
 Chuẩn bị bài : “ Hoạt động của cơ “