Chiến lược kinh doanh nghiên cứu tình huống của tổng công ty khoáng sản và thương mại hà tĩnh

INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trình cao hoc Quàn trj kinh doanh Quoc té

LUÀN VAN TÒT NGHIÉP
CHIÉN LirgC KINH DOANH
NGHIÉN c u t i TÌNH HNG CÙA TĨNG GỊNG TY
KHỒNG SAN VA THlTONG MAI HA TÌNH

NGUYEN VAN NGA
IEMBA#3

THANG 05,2007


INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trình cao hoc Quàn tri kinh doanh Quoc té

BÀN LUÀN VÀN NÀY DUOC NÒP CHO
TRU^ÒfNG DAI HOC IRVINE (HOA KY)

VA

KHOA QUAN TRI KINH DOANH
(TRUÒNG DAI HOC QUÓC GIÀ HA NOI)

BÀN LUÀN VÀN LÀ MOT PHÀN BÀT BUÓC TRONG

CHUONG

DÀO TAO THAC SY QUÀN TRI KINH DOANH QC TÉ

THANG 05, 2007

TRÌNH


Phé dut éa Chirmig trình Cao hoc qn tri kinh doanh quoc té

Chù nhiém chuong trình

Tói xàc nhàn ràng ln vàn này dà dàp ung duoc càc yéu càu eùa mot ln vàn tịt nghiép
thc chuong trình dào tao Thae sy Quàn tri kinh doanh.

PGS-TS. VuCòngTy
Chù tich Hoi dòng

Chùng tòi, ky tén di day xàc nhàn ràng ehùng tịi dà doe tồn bị ln vàn này va cịng
nhàn bàn ln vàn hồn tồn dàp ung càc tiéu chn éa mot luàn vàn Thae sy quàn tri kinh
doanh.

TS. Nguyén Viél Anh
Giao vién hng dàn
Càc thành vién Hịi dịng
(Xép thù tu tén theo bang chù cài)
TS. Nguyèn Viet Anh

NCS. Tran Phuong Lan

TS. Pham Quang Ngoe

PGS-TS. Ngò Kim Thanh


MỤC LỤC

CHƢƠNG 1: LỜI MỞ ĐẦU

01

1.1.

Lý do chọn đề tài

01

1.2.

Mục đích nghiên cứu

02

1.3.

Phƣơng pháp nghiên cứu

02

1.4.

Ý nghĩa đóng góp của đề tài

02

1.5.

Kết cấu của luận văn

03

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG CHIẾN LƢỢC

04

KINH DOANH
2.1. Bản chất của chiến lƣợc và chiến lƣợc kinh doanh

04

2.2. Sự cần thiết của xây dựng chiến lƣợc kinh daonh

05

2.3. Quy trình xây dựng chiến lƣợc kinh doanh

06

2.3.1. Phân tích mơi trƣờng bên ngồi

07

2.3.1.1. Phân tích mơi trƣờng vĩ mơ

08

2.3.1.2. Phân tích mơi trƣờng ngành

11

2.3.2. Phân tích hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp ( phân

16

tích nội bộ doanh nghiệp)
2.3.2.1. Phân tích kết quả kinh doanh

17

2.3.2.2. Sơ đồ chuỗi giá trị

18

2.4. Xác định mục tiêu chiến lƣợc

22

2.4.1. Tầm quan trọng của việc xác định mục tiêu

22

2.4.2. Các loại mục tiêu của doanh nghiệp

22

2.4.3. Các nguyên tắc xác định mục tiêu

23

2.5. Lựa chọn chiến lƣợc

23


2.5.1. Xây dựng các phƣơng án chiến lƣợc

23

2.5.2. Mơ hình phân tích và lựa chon chiến lƣợc

25

2.5.2.1. Mơ hình phân tích chiến lƣợc theo phƣơng pháp trọng

25

số
2.5.2.2. Mơ hình lựa chọn chiến lƣợc

26

2.6. Nội dung của bản chiến lƣợc kinh doanh

27


2.6.1. Càn cu xày dung chiénlugc

27

2.6.2. He thóng muc tiéu chién lugc
2.6.3. Càc phuong àn lira chon chién lugc

27

2.6.4. Lira chon chién lugc va
càc giài phàp thuc hien chién lugc dà chon

28

CHU'ONG III: CHIÉN LU^OC CÙA TĨNG CỊNG TY KHỒNG SAN VA
THU^ONG MAI HA TINH TRONG LÌNH VUC KHỒNG SAN GIAI DOAN
2007-2012
29
3.1. Tòng quan ve Tòng còng ty
3.1.1. Qua trinh hinh thành va phàt trién
3.1.2. Chùc nàng, nhiém vu eùa Tịng cịng ty

29
29
30

3.1.3. Tị chùc bị mày éa Tịng cịng ty gòm
3.1.4. Nhàn su
3.1.5. Két qua boat dòng kinh doanh eùa Tòng còng ty tu nàm 2004-2006
3.1.6. San phàm cung càp va dac diém
3.1.7. Tarn nhìn va sùménh éa Tịng cịng ty
3.2. Phàn tich mịi trng kinh doanh

33
36
37
38
39
39

3.2.2. Phàn tich mịi trng ben ngồi

39

3.2.2.1 Phàn tich mịi trng vi mị

39

3.2.2.2 Phàn tich mịi trng ngành

46

3.2.3. Phàn tich mịi trng ben trong
3.2.3.1. Tò chùc
3.2.3.2. Phàn tich nguòn nhàn lue
3.2.3.3. Co so vat chat, còng nghe va thiét bi

3.2.3.4. Tiép thi, bàn hàng
3.2.3.5. Quàn ly san xuàt
3.2.3.6. Quàn ly tài chinh
3.3. Xày dung va lira chon chién lugc

53
53
54
55
56
57
58
62


3.3.1. Ma tran SWOT éa Tịng cịng ty

62

3.3.2. Lira chon chién lugc cho Tòng còng ty

64

3.3.2.1. Phàn tich càc chién lugc kinh doanh theo
phuong phàp trong so

64

3.3.2.2. Xàc dinh chién lugc kinh doanh cho Tòng còng ty

66

CHU'ONG IV: GIÀI PHÀP THU^C HIÉN, KIÉN NGHI VA KÉT LUÀN

67

4.1. Nhùng giài phàp chù yéu de thuc hien thành còng chién lugc

67

4.1.1. Dòi vói chién lugc 1
4.1.2. Dịi vói chién lugc 2
4.1.3. Dịi vói chién lugc 3
4.2. Hanché éa ln vàn
4.3. Ketkn

67
71
74
78
78


CHUONG I
LÒI MÒ DÀU
LL Ly do chon de tài:
Trong xu thè boi nhap kinh té va toàn càu boa, nén kinh té Viet Nam dà co nhiì-ng be
tién manh me vói toc dị tàng trng kinh té cao dung thù 2 Chàu À sau Trung Quoc. Sau
khi Viet Nam già nhap WTO, nén kinh tè Viet Nam nói chung eó khà nàng thich ùng vói
mịi trng day bién dịng nhu hien nay. Càc doanh nghiép trong nuóc nói rièng eó nhièu

co hịi de phàt trién nhimg cùng dang dùng trc nhièu thàch thùc dac biét là thàch thùc
ve canh tranh. Trong diéu kien dò, viéc xày dung chién lugc kinh doanh càng co y nghìa
qut dinh su thành cịng hay thàt bai éa mot doanh nghiép.
Càc chinh sàch mó éa nén kinh té va cài càch manh me ve luat phàp thịng qua viéc ban
hành càc luat mói: Luat Doanh nghiép, Luat Kinh doanh bàt dòng san, Luat Dàu tu, Luat
Canh tranh, Luat Thuong mai... dà tao hành lang phàp ly va mịi trng kinh doanh bình
dàng cho càc thành phàn kinh té. Trong mịi trng dị càc doanh nghiép phài chù dòng,
sàng tao trong san xuàt kinh doanh, phài co huóng di, chién lugc kinh doanh dùng va su
dung tòi uu càc nguòn lue, diéu dò khòng nhùng mang lai hièu qua kinh té cao ma con
dàm bào cho doanh nghiép phàt trién làu dai, eó thuong hièu manh, dù sue canh tranh
trong co che bịi nhap.
Dịi vói ngành khai thàc che bién khoàng san cùng dang chiù àp lue canh tranh nhu càc
ngành kinh té khàc. Càc doanh nghiép trong nc dang cài tién cịng nghe, nhap càc day
chuyén mày móc thiét bi tién tién, lién doanh vói nc ngồi, cài càch phuong thùc kinh
doanh hng tói khàch hàng, dàu tu cho che bién càc san phàm khoàng san de canh tranh
vói san phàm nhap khàu giành thi phàn.


Trong dièu kien canh tranh nhu vày, Tòng còng ty Khoàng san va Thuong mai Ha TTnh
(sau day goi tàt là Tòng còng ty) là mot doanh nghiép kinh doanh da ngành nghé, da so
hùu càn phài thich nghi vói mịi trng canh tranh hien nay. Vàn de quan trong là Tòng
còng ty phài xày dung dugc chién lugc kinh doanh tịng thè cho tồn bị boat dịng san
xt kinh doanh va riéng cho càc san phàm khoàng san de canh tranh vói càc san phàm
va doanh nghiép trong va ngồi nc.
1.2. Muc dich nghièn cùu:
Ln vàn vàn dung ly thuyét ve xày dung chién lugc, quy trình xày dung chién lugc va
càch thùc phàn tich lira chon chién lugc vào thuc té tai Tòng còng ty de xày dung càc
phuong àn chién lugc khà thi. Tu dò lira chon chién lugc tịi uu nhàt, phù bop vói nhùng
diéu kien eùa doanh nghiép, dua ra càc giài phàp va tò chùc thuc hien thành cịng càc
chién lugc kinh doanh éa Tịng cịng ty trong mịi trng canh tranh va nhap kinh té

quòc tè.
1.3. Phyotig phàp nghièn cù-u:
De giài quyét vàn de trén, Luàn vàn chù yéu su dung phuong phàp phàn tich dinh tinh
(nghièn cùu tinh hng éa Tịng cịng ty). Càc phuong phàp cu thè nhu phàn tich, thòng
kè dà dugc su dung de thu thàp thòng tin, xù ly va phàn tich dù liéu.
Do thói gian va ngn lue eó han, nghièn cùu này chi tàp trung vào ITnh vuc kinh doanh
khồng san Titan éa Tịng cịng ty Khồng san va Thuong mai Ha TTnh.
1.4. Y nghia dóng góp éa de tài:
Giùp ban lành dao Tịng cịng ty hièu rị hon ve doanh nghiép, nhìn nhàn chinh xàc diém
manh, diém yéu, co bòi va thàch thùc tu dò dua ra chién lugc san xuàt kinh doanh phù
hgp, nhàt là ITnh vuc khồng san Titan giùp Tịng cịng ty chiém dugc thi phàn phàt trién
ben vùng.


1.5. Kétcau eùa luàn vàn:
Luàn vàn dugc két càu theo 4 chuong:
ChiroTig I: Phàn mò* dàu
ChuoTig II: Co* so ly luàn
Bàn chat eùa chién lugc va chién lugc kinh doanh, su càn thiét xày dung chién lugc kinh
doanh, co so xày dimg chién lugc chién lugc kinh doanh, su dung mị hình SWOT, mị
hình 5 lue lugng de phàn tich va xày dung chién lugc kinh doanh.
ChiroTig III: Xày dung chien liroc kinh doanh éa Tịng cịng ty
Tịng quan ve Tịng cịng ty (qua trinh hình thành va phàt trién, mị hình qn ly éa
Tịng cịng ty, két qua san xt kinh doanh). Su dung mị hình SWOT phàn tich mịi
trng ben ngồi, mịi trng ben trong éa Tịng cịng ty de lira chon chién lugc kinh
doanh phù hgp.
Chu'Ong IV: Kien nghi mot so giài phàp va két luàn.
Mot so giài phàp nhàm thuc bién thành còng chién lugc dà lira chon.

CHUONG II:
CO SO LY LUÀN VE XÀY D U N G CHIÉN LUOC KINH DOANH

2.1. Bàn chat eùa chien liroc va chien luoc kinh doanh:
Thuat ngù chién lugc dugc hièu theo nhièu càch khàc nhau. Mot càch don giàn nhàt,
chién lugc dugc hiéu là nhùng kè hoach dugc thiét lap hoac nhùng hành dòng dugc thuc
hién trong nò lue nhàm dat tói càc muc dich éa tị chùc (Qn tri chién lugc phàt trién
vi thè canh tranh, nhà xuàt bàn giào due). Nhu vay, chién lugc dugc xem là nhùng ké
hoach cho tuang lai, tue là chién lugc dugc dir dinh va nhùng hành dòng dugc thuc hien.
Chién lugc là mot ké hoach mang tinh thịng nhàt, tinh tồn dien va tinh phòi hgp dugc
thiét ké de dàm bào ràng càc muc tiéu co bàn eùa doanh nghiép sé dugc thuc hien
(William J.Glueek

Business Polixy and Strategie Management Me. Graw Hill, nàm

1980); Chién lugc là yéu tò quyét dinh muc tiéu dai han éa tị chùc (Prof. Alfred
D.Chandler, 1962). Hoac Chién lugc là sgi chi dò xuyén suol càc boat dòng eùa mot tò
chùc (Prof. H. Igor Ansoff, 1965), hay Chién lugc là mó hình ve càc muc tiéu, chù dich
va càc ké hoach de dat dugc muc tiéu dò (Porf. Kenneth L.Andrews, 1965).
Michael E. Porter - giào su nói tièng ve chién lugc kinh doanh éa trng kinh doanh
Harvard dà thè hien quan diém xun st éa mình: Phàt trién chién lugc kinh doanh là
phàt trìén vi thè canh tranh thóng qua phàt trién càc Igi thè canh tranh. Nàm 1996, ịng dà
phàt biéu nhùng quan diém mói éa min ve chién lugc qua bài bào "Chién lugc là gì",
Ịng cho ràng: Chién lugc là su sàng tao ra vi thè co già tri va dòc dào bao gòm càc boat
dòng khàc biét; Chién lugc là su lira chon, dành dòi trong canh tranh; Chién lugc là su
tao ra su phù hgp giùa càc boat dòng trong còng ty.


Chién lugc là mot tàp hgp nhùng muc tiéu va càc chinh sàch cùng nhu càc ké hoach chù
yéu de dat dugc càc muc tiéu dò. Nò cho thày doanh nghiép dang hoac se thuc hien càc

boat dòng kinh doanh gi. Chién lugc khòng nhàm vach ra mot càch cu thè làm thè nào de
dat dugc nhùng muc tiéu ma chién lugc chi ra càc khung de huóng dan tu duy de hành
dịng.
Nói chung càc dinh nghìa ve chién lugc kinh doanh tuy khàc nhau, nhung bao hàm noi
dung là mot chuong trinh hành dịng tịng qt, dai han hng moi boat dịng éa doanh
nghiép dat dugc muc tiéu dà xàc dinh. Chién lugc gàn lién vói nghièn cùu thi truóng hien
tai va tuong lai, hoach dinh càc muc tiéu doanh nghiép, de ra, thuc hién va kiém tra viéc
thuc hién càc quyét dinh nhàm dal dugc càc muc tiéu dị.
Dac diém quan trong éa chién lugc kinh doanh là '1gi thè canh tranh", thuc té cho thày
dòi thù canh tranh nào cùng càn dén chién lugc, vi càc chién lugc co muc dich duy nhàt
là dàm bào cho càc doanh nghiép tim va giành dugc Igi thè ben vùng éa mình vói càc
dịi thù.
Mot chién lugc kinh doanh dugc hoach dinh eó hai nhiém vu quan trong là viéc hình
thành chién lugc va thuc hién chién lugc. Hai nhiém vu dị co quan he mal thiét vói nhau
va dugc cu thè hồ qua ba giai doan, dị là:
- Giai doan xày dung chién lugc: là qua trinh phàn tich hién trang, dir bào tuong lai, chon
lue va xày dung nhùng chién lugc phù hgp.
- Giai doan thuc hien chién lugc: là qua trình trìén khai nhùng muc tiéu chién lugc vào
boat dịng éa doanh nghiép. Day là mot giai doan phuc tap va khó khan, dịi hịi mot
nghé thuat quàn tri cao.
- Giai doan kiém soàt chién lugc: là qua trình dành già va kiém sồt két qua, tim càc giài
phàp de thich nghi chién lugc vói hồn cành mịi trng.


Viéc hinh thành chién lugc dòi hòi phài tao su bài hồ va két hgp dugc càc u té tàc
dịng dén chién lugc nhu: Càc co boi thc mịi trng ben ngồi, càc diém manh va
diém u éa doanh nghiép, già tri cà nhàn eùa nhà quàn tri.
2.2. Str càn thiét eùa xày dirog chién lu'oc kinh doanh:
Chién lugc co mot tàm quan trong trong boat dòng san xuàt kinh doanh éa doanh
nghiép. Chién lugc làm cho mot tị chùc nàng dịng hon trong du bào trc su bién dịng

éa mói trng, tu dị co thè kiém sồt boat dịng éa mình trong nén kinh té thi trng
va bịi nhap quòc té.
Chién lugc kinh doanh giùp cho nhà quàn tri doanh nghiép co tàm nhin xa hon, tranh dịi
phó vói nhùng àp lue ngàn han de màc phài sai làm trong kinh doanh.
Chién lugc kinh doanh là co so de nhà lành dao dua ra nhijng quyét dinh dùng dàn, chinh
xàc, kip thói, lue qut dinh vàn ménh éa doanh nghiép. Nhó eó chién lugc kinh
doanh, doanh nghiép co thè tan dung diém manh san co, co boi trong tuong lai de duong
dàu vói thàch thùc va khàc phuc diém u éa mình, giù vùng va nàng cao thuong hiéu
doanh nghiép.
Qn tri chién lugc giùp cho mịi ngi nhùng nhàn thùc rat quan trong, muc tiéu eùa
qua trinh này chinh là dat dugc su thàu hiéu va cam két thuc hien cà trong ban lành dao
va dịi ngù ngi lao dòng. Thè nén, Igi ich quan trong nhàt ma quàn tri chién lugc mang
lai là su hiéu thàu dào, va kè dò là su cam két thuc hién.
Co thè khàng dinh, chién lugc kinh doanh luòn giù mot vai tré hét sue quan trong, quyét
djnh dén thành còng hay thàt bai eùa mot doanh nghiép. Vàn de dat ra là làm thè nào de
xày dung dugc mot chién lugc kinh doanh dai han va mang tinh khà thi cao.
2.3. Quy trình xày dirng chién liroc kinh doanh:

Quy trình xày dung chién lugc kinh doanh dugc mị tà tóm tàt qua so dò:


.;. luoc
So do 2.1: Quy trình xày dirng chien

Phàn tich mịi trng ben ngồi

Phàn tich nị bị doanh nghiép

Xàc dinh muc tiéu va nhiém vu chién luoc

Xày dung phuong àn chién lugc

Lua chon chién luoc

Tò chùc thuc hién chién luoc
(Nguòn: Bài giàng quàn tri chién luac HSB)
2.3.1. Phàn tich mói trirịng ben ngồi:
Mói trng ben ngồi éa mot doanh nghiép bao gịm: Mói trng vT mó va mói trng
ngành.
Mịi tru'ị'ng vi mó: Bao gịm nhùng u tị ành hng chung dén tàt cà càc doanh nghiép
dang boat dòng trong nén kinh tè. Nhùng yéu tò này thuong xuyén thay dòi, doanh
nghiép càn phài phàn tich dành già mịi trng vT mị, nàm bàt dugc nhùng co hịi phàt
trìén san xt kinh doanh, dịng thói phàt hién nhùng mịi de doa co thè gay ra nhùng
thàch thùc ma doanh nghiép càn phài trành. Càc yéu tò vi mò thuong bao gòm: Yéu tò
kinh té, chinh trj va phàp luat, Quan he qc tè, cịng nghé va u tị xà bịi.
Mói tru-ịng ngành: Thịng thuong co 5 u tị éa mịi trng ngành tàc dòng dén
doanh nghiép, dò là:
- Su canh tranh eùa càc doanh nghiép dang boat dóng trong ngành.
Su canh tranh éa càc dịi thù tièn àn va doanh nghiép mói mn già nhap ngành.


- Su canh tranh éa càc cịng ty san xt càc san phàm thay thè.
- Quyén nàng eùa nhà cung càp.
- Qun nàng éa khàch hàng.
2.3.1.1. Phàn tich mịi trirịng vi mó:
Yéu tó chinh trj va phàp luat:
- Buóe vào giai doan tồn càu bịa éa nén kinh té thè gioì, ngày nay chinh tri va phàp
luat dugc coi là u tị hàng dàu dal ra dịi vói càc doanh nghiép, nhàt là nhùng còng ty
xuyén quòc già do phu thc ve tài ngun, tbài dị éa nhà nc vói càc cịng ty nc
ngồi va khuynh hng bào ho màu dich trong nc. Nhùng thay dịi ve luat phàp, chinh

sàch eùa chinh phù nhu viéc su dung lao dòng, thué, bào ve mịi trng... se là co boi,
tró ngai hoac là rùi ro dịi vói boat dịng éa càc doanh nghiép, chùng thuong bao gịm:
- Su ón dinh ve chinh tri, su nhàt qn ve chinh sàch lón ln là su hàp dàn cho càc nhà
dàu tu. He thòng phàp luat dugc xày dung va hoàn thien se là co so de kinh doanh ón
dinh.
- Quyét dinh ve càc loai thué va càc le phi eó thè vùa tao ra co boi cùng lai vùa eó thè là
han che phàt trién san xuàt.
- Luat Lao dóng, quy che tuyén dung, de bat, che dò huu tri, trg càp thàt nghiép cùng là
nhùng dièu ma doanh nghiép phài xem xét ky.
Dòi vói ngành khai thae, che bién khồng san trén thè gi cùng nhu Viét Nam thuong
làm ành hng rat lón dén mịi trng, do vay luat ve bào ve mói trng là dièu ma càc
doanh nghiép khồng san càn phài tinh dén, nò làm tàng hoac giàm dàng ké chi phi dàu
vào. Ben canh dò chinh sàch han che xuàt thó khồng san, chinh sàch th xt khàu éa
chinh phù Viet Nam khi già nhap WTO cùng se ành huóng rat lón dén càc doanh nghiép
trong ngành.
8


Yeu to kinh tè:
- Toc dị tàng trng kinh té, ty le lai suàt, ty le lam phàt, thàt nghiép, ty già boi dồì...
ành hng rat lón khịng chi dén mot doanh nghiép ma con dén tàt cà càc doanh nghiép
trong ngành va trong nén kinh té. Khi né kinh tè ó thói ky eó toc do tàng truóng cao sé
tao nhièu co bịi mó rong boat dịng san xt kinh doanh eùa càc doanh nghiép. Nguge
lai khi nén kinh té sa sùt, suy thoài dàn dén giàm ehi phi tiéu dùng, tue là nhu càu éa xà
bịi giàm, gay nèn canh tranh ve già cà trong càc ngành san xt. Toc dị tàng trng kinh
té éa Viét Nam dang ó muc cao (dùng thù 2 chàu À, sau Trung quòc) nén tao nhiéu co
bòi cho càc càc doanh nghiép dàu tu mó rong san xt tu dị se su dung nhiéu san phàm
éa ngành khai thàc, che bién khồng san,
- Ty le lai suàt ành huóng dén muc càu dịi vói san phàm, chi phi ve vịn tu dị qut dinh
mùc dàu tu va thè là nhàn tị qut dinh tinh khà thi éa chién lugc. Dịi vói ngành

khồng san càc du àn dàu tu thuong thói gian thu hòi vòn dai do vay néu ty le lai suàt
phù hgp va it bién dòng thi càc doanh nghiép sé dàu tu mó rong san xuàt va dàu tu cho
thàm dị khai thàc càc khồng san mói.
- Ty le lam phàt va chóng lam phàt là mot nhan tò quan trong càn phài xem xét va phàn
tich. Néu nèn kinh té éa mot nc ty le lam phàt cao thi viéc kiém sồt già cà va tién
cịng khó co thè làm dugc, tu dị sé khó du dồn dugc già trj thuc éa Igi nhn co thè
thu dugc khi trién khai mot du àn, làm cho càc boat dóng dàu tu tró nén may rùi.
Yeu tó xà hoi:
- Xu hng tiéu dùng éa con ngi, vàn de lao dịng, sue khịe...déu co thè tàc dóng
dén boat dịng eùa doanh nghiép. Dac biét là nhàn thùc phàp luat éa nhàn dàn dia
phuong ó càc vùng mị néu bi han che sé ành hng rat lón dén boat dịng eùa càc doanh
nghiép khai thàc khoàng san trong viéc dèn bù giài phóng mat bang, hồn tra mịi trng,


xày dung co so ha tàng va càc yéu sàch ve ho trg kinh phi cho dia phuong. Trong dièu
kién hién nay éa Viét Nam nói chung va Ha TTnh nói rìéng viéc han che nhàn thùc phàp
luat éa ngi dàn dang gay khịng it khó khan cho càc doanh nghiép khai thàc khồng
san.
u tó cóng nghe:
- Do Su phàt trién nhanh chóng éa khoa hoc cịng nghé dà dien ra xu huóng xuàt hién
ngày càng nhièu san phàm mói co khà nàng thay thè mot phàn hoac tồn bị san phàm
hien eó trén thi truóng, càc doanh nghiép phài dói mal vói nhièu thàch thùc tièm àn dịng
thói dugc nhiéu co bịi hon mó ra trong tuong lai. Cịng nghe, mày móc thièt bi ngày
càng hién dai giùp cho ngành khồng san giàm dugc rat nhiéu lao dóng, tàng nàng xt,
khai thàc càc mị khồng san phùc tap dòi hòi còng nghe tièn tièn, thièt bj hien dai, tuy
nhién phài dàu tu vịn lón. Hién nay dịi vói càc san phàm khồng san trén thè giói chua
co san phàm thay thè.
Quan he quòc te:
- Nhùng thay dòi ve mịi trng qc té xt hién nhiéu co bịi cùng nhu nguy co ve viéc
mó rong Ibi truóng trong va ngồi nc éa mot doanh nghiép. Trong xu thè bịi nhap

kinh tè, càc nuóc dang phàt trién nhu Viét Nam lai vùa già nhap WTO sé mang lai nhiéu
co bòi cho càc doanh nghiép nc ngồi vào dàu tu. Dóng thói cùng tao ra su canh tranh
manh hon ó thi trng trong nc. Ngành khồng san cùng nhièu co bịi hgp tàc vói
càc tàp dồn kinh tè nc ngồi de dàu tu khai thàc càc mị khồng san co trù lugng lón,
cịng nghe phùc tap, von dàu tu lón: nhu mị Sàt Thach Khé tai Ha TTnh, mị Bóxit lai
Làm Dịng.. .Dong thói viéc tiéu thu san phàm khồng san dà che bién cùng bi canh tranh
rat manh cà thi trng trong va ngồi nc.

10


2.3.1.2. Phàn tich mói tru'ị'ng ngành:
Michael Porter Trng qn tri kinh doanh Harvard dà dua ra mị hình 5 lue lugng (5 àp
lue canh tranh) khi phàn tich mịi trng ngành.
So do 2.2: Mó hình 5 lu'c luong

DN canh tranh
tiém tàng
^'

1

1'

Quyén nàng
nhà cung càp

^.

...... ^

DN va càc dòi thù
hien tai
i

i i

'

Qun nàng
éa ngi mua
i

k

»

1

San phàm, dich vu
w

may

UIC

( Ngn: Bài giàng Quàn trj chién lugc HSB )
Mùc do canh tranh eùa 5 lue lugng này thuong thay dói, do vay càc nhà quàn tri muòn
dua ra nhùng dòi sàch chién lugc thich hgp phài luòn nàm bàt dugc nhùng co bòi va
thàch thùc khi chùng xuàt hién. Mói lue lugng trong so 5 lue lugng trén càng manh thi

càng han che khà nàng cho càc doanh nghiép tàng già va kiém dugc Igi nhuàn. Nguge lai
khi mot lue lugng nào dò, nhu càc nhà cung càp dàu vào yéu thi co bịi de doanh nghiép
Igi nhn càng khà thi. Chùng ta se làn lugt nghièn cùu càc lue lugng dò.
* Nhung doanh mn vào mói va su* canh tranh éa càc dói thù tiém àn:
Dịi thù tiém àn là nhirng doanh nghiép hien lai chua canh tranh trong cùng mot ngành
san xuàt, nhung co khà nàng canh tranh néu hg nhày vào boat dóng kinh doanh trong
ngành dị, Day là mói de dga cho càc doanh nghiép hién tai. Mot ngành san xuàt càng eó
nhiéu doanh nghiép thi canh tranh càng khịc liei, thi trng va Igi nhn sé bj ehia se vi

11


tri éa doanh nghiép se thay dịi. Do vày, càc doanh nghiép hién tai co gang ngàn càn càc
dòi thù tièm àn mn già nhap ngành.
Theo Joe Bain 3 u tó tró ngai chù u dịi vói viéc già nhap mot ngành kinh doanh
(Trién khai chién lugc - NXB Tré, TPHCM)
- Su uà chuong ve san phàm: Nhùng doanh nghiép làu dói co thè co mùc dị trung thành
cao éa khàch hàng thịng qua thiét lap mói quan he vói khàch hàng. Khàch hàng dà quen
vói nhàn hiéu, hình ành san phàm eùa càc doanh nghiép hién lai, càc doanh nghiép khàc
muòn thuc hién mot chién lugc khàc biét hóa san phàm thi sé tịn nhiéu chi phi va rat
mao bièm.
- Hiéu ùng kinh nghiém: Do qua trinh tich luy kinh nghiép làu dai, càc doanh nghiép
trong ngành luòn Igi thè hon càc dịi thù tièm àn ve cóng nghé riéng dac thù; ve quàn
ly, su dung lao dịng, ngun vat liéu va mày móc thiét bi...dó là nhùng yéu tò càn bàn
tao nén uu thè chi phi cho càc doanh nghiép trong ngành.
- Lgi thè ve quy mị: Day là uu thè ve chi phi éa càc doanh nghiép co quy mó lón. Giàm
ehi phi thịng qua san xuàt hàng loat càc dàu ra dà dugc tiéu chuàn hóa, giàm già cho viéc
mua càc nguyèn liéu dàu vào va mày móc thiét bj vói khói lugng lón. Dịng thói càc chi
phi ve phàn phịi, bàn, qng cào, dich vu, nghièn cùu se giàm néu so lugng bàn tàng.
Néu càc doanh nghiép trong ngành eó dugc lgi thè này sé be dịi thù tiém àn phài

duong dàu vói nhùng khó khan va nhùng bàt lgi ve chi phi lón.
Dịi vói ngành khồng san Viet Nam hien nay xu hng càc doanh nghiép khịng
thc thành phàn kinh té Nhà nc, trc day khịng boat dóng trong ngành nay co xu
hng nhày vào rat lón do ngành khồng san eó lgi nhuàn cao, phàp luat lai cho phép càc
thành phàn kinh tè khàc dugc boat dịng khai thàc khồng san néu chàp hành dùng Luat
Khồng san, Luat Mịi trng.

12


* Doanh nghiép va càc dói thù canh tranh hién tai:
Trong qua trình boat dịng, bau hét càc doanh nghiép déu phài chiù mot sue ép rat lón
xuàt phàt tu su canh tranh giùa càc doanh nghiép trong ngành. Néu càc dòi thù canh
tranh càng yéu thi doanh nghiép càng co bịi tàng già bàn de thu dugc nhiéu lgi nhuàn.
Canh tranh giùa càc doanh nghiép trong mot ngành san xuàt thuong bao gòm càc noi
dung chù yéu nhu: Co càu canh tranh ngành, xu huóng tiéu dùng va nhùng rào càn rùt
lui.
- Co càu canh tranh ngành: Co càu canh tranh là su phàn bò ve so lugng va quy mị éa
càc doanh nghiép trong ngành. Co càu canh tranh thay dòi tu ngành san xuàt phàn tàn tói
ngành san xt tap trung.
Ngành phàn tàn, bao gịm càc doanh nghiép quy mó vùa va nhó, khịng doanh
nghiép nào vai trị chi phịi tồn ngành. Mịi doanh nghiép luòn phài canh tranh quyét
lièt de tòn tai va phàt trién, cho nén sue ép canh tranh là rat lón. Trong khi dị mot ngành
tàp trung bao gịm mot so càc doanh nghiép co quy mị lón hoac chi co mot cóng ty dịc
qun, nhu ngành Dng sàt, Dién...chinh vi vay ma sue ép canh tranh eùa càc doanh
nghiép trong ngành là khịng lón.
- Xu hng tiéu dùng: Xu hng tiéu dùng éa khàch hàng cùng dugc xem là mot trong
nhùng u tị tàc dóng dèn mùc do canh tranh éa càc doanh nghiép trong ngành. Thóng
thuong càu tàng thi tao cho doanh nghiép co bịi lón de mó rong san xuàt kinh doanh,
tàng doanh thu va lgi nhn cho riéng minh ma khịng làm ành hng dén dói thù va làm

cho àp lue canh tranh sé giàm di. Nguge lai néu càu giàm dàn dèn canh tranh gay gàt de
càc doanh nghiép giù dugc thi truóng dà chiém ITnh. Khi dị càc doanh nghiép khịng
khà nàng canh tranh de bi mal thi trng.

13
À <•


- Rào càn rùt khịi ngành: Nhùng ràng be chinh khi doanh nghiép quyét dinh rùt ra
khòi ngành là:
Càc mày móc thièt bj khó co thè su dung vào càc ngành khàc, nèn mn ra khịi ngành
doanh nghiép be phài thanh ly va nhu vay sé rat tòn kém, trong khi dò muòn dàu tu
vào ngành khàc lai phài dàu tu mói.
Nhùng rào càn éa nhà nc, xà bịi nhu nhùng quy dinh ràng be éa Nhà nc, hoac
do y thùc tràch nhiém dịi vói ngi lao dịng.
Néu nhùng rào càn rùt lui khịi ngành ành hng lón dén doanh nghiép, thi doanh
nghiép vàn phài tiép tue kinh doanh màc dù khịng lgi nhn hoac thàm chi là thua lo.
Khi dò càc doanh nghiép trong ngành phài tim moi càch de cài thien vi thè canh tranh
eùa minh. Tu dò sé tao nèn mot sue ép canh tranh vó cùng lón va mot mịi trng canh
tranh qut lift.
Con nhùng rào càn này khịng ành hng qua nhièu dèn doanh nghiép, khi dò doanh
nghiép co thè rùt lui khòi ngành va dàu tu sang mot ITnh vuc khàc. So lugng càc doanh
nghiép trong ngành sé giàm dàn dèn àp lue canh tranh tàc dịng dén doanh nghiép cùng
giàm di.
Dói vói ngành khồng san, càc dói thù canh tranh hien tai là nhirng cóng ty dang boat
dóng trong ngành va canh tranh truc tiép vói Tịng cịng ty trong ITnh vuc khồng san
Titan, mói cịng ty déu co diém manh, diém yéu rièng biét. Viéc nhàn dien dugc càc dói
thù canh tranh de xàc dinh uu thè, nhugc diém, khà nàng, co bịi, mói de doa, muc tiéu
chién lugc éa hg là rat quan trong nhàm giùp Tịng cóng ty xày dung chién lugc mot
càch chù dòng.

14


* Qun nàng éa khàch hàng:
Khàch hàng là u tị qut dinh tịn lai éa doanh nghiép, su tin nhiém eùa khàch hàng
là tài san co già tri nhàt eùa doanh nghiép. Do vày khàch hàng dugc xem nhu là su thàch
thùc mang tinh canh tranh eùa càc doanh nghiép khi ho buóe doanh nghiép phài giàm già
hoac eó nhu càu chat lugng cao, dich vu tòt. Nguge lai khi nguói mua nhièu thi mang
dèn cho doanh nghiép mot co bòi de tàng già kiém dugc lgi nhuàn nhiéu hon. Khàch
hàng eó thè tao sue ép vói doanh nghiép tuy thc vào sue manh éa ho, àp lue éa
khàch hàng thuong dugc thè hién trong càc truóng hgp sau:
- Khi ngành gịm nhiéu doanh nghiép vùa va nhó, con khàch hàng chi là so it nhung
quy mị lón. Trong dièu kien này ngi mua sé chi phịi càc cóng ty cung càp.
- Khi khàch hàng mua vói so lugng lón, ho thè su dung sue mua éa mình nhu mot uu
thè de dugc giàm già hoac nàng chat lugng san phàm.
- Ngành cung càp phu thuòc vào khàch hàng vói ty le phàn tram lón trong tịng so don
dat hàng.
- Khàch hàng eó thè su dung chién lugc lién két doe, tue là ho eó xu huóng khép kin san
xuàt, tu san xuàt, già còng càc bò phàn chi tièt, bàn san phàm cho mình.
- Khàch hàng day dù thịng tin ve thi trng nhu nhu càu, già cà... eùa càc nhà cung
càp thi àp lue mac cà éa hg càng lón.
- Ngành khồng san Titan Viét Nam mac dù dà Hièp bịi Titan nhung su lién két giùa
doanh nghiép khòng cao nén thuong bi khàch hàng nc ngồi gay àp lue ve già va u
càu chat lugng san phàm cao, dac biét là càc khàch hàng Nhàt Bàn.
* Quyén nàng eùa nhà cung càp:
De tién hành boat dóng san xuàt kinh doanh ón dinh, càc doanh nghiép khịng thè tu
mình dàp ùng dugc càc u tò dàu vào cho san xuàt ma thuong xuyén phài nhap rat
15

nhièu loai nguyèn, nhién vat liéu khàc nhau. Do vày nhà cung càp cùng dugc coi là mot
trong 5 lue lugng co thè gay nén sue ép canh tranh dòi vói doanh nghiép. Nhùng u tó
làm tàng thè manh éa nhà cung càp nhu sau:
- Ngành cung ùng ma chi co mot so doanh nghiép, thàm chi chi eó mot doanh nghiép
dòc quyén cung ùng.
- Chùng loai nguyèn liéu ma doanh nghiép càn mua khòng co san phàm thay thè, doanh
nghiép khịng ngi cung ùng nào khàc.
- Doanh nghiép mua san phàm khòng phài là khàch hàng quan trong va uu tién éa nhà
cung ùng.
Dịi vói ngành khai thàc, che bién khoàng san thi càc loai dàu vào chinh càn cung càp tu
ben ngồi là: Dién, dàu, mày móc thièt bi, vat tu...trong dò dién, dàu chiém ty trong
tuong dịi lón va là càc nhà cung càp dịc qun.
* San phàm thay thè:
San phàm thay thè là nhùng san phàm thè cùng thồ man nhu càu éa ngi tiéu dùng.
Dac diém co bàn éa nị thuong co càc uu thè hon càc san phàm bi thay thè ó dang dac
trung rièng biét. San phàm thay thè làm han che tièm nàng lgi nhuàn eùa doanh nghiép
dang san xuàt càc san phàm eó nguy co bi thay thè. De han che su de doa này dòi hòi
doanh nghiép phài thuong xuyén nghièn cùu nhùng tién bò khoa hoc ky thuat de dói mói
cóng nghé, dóì mói san phàm, nguòn lue de phàt trién va àp dung còng nghé vào chién
lugc éa mình.
2.3.2. Phàn tich hoat dóng kinh doanh eùa doanh nghiep( phàn tich nói ho DN ):
Phàn tich boat dịng kinh doanh éa doanh nghiép giùp cho nhà quàn tri nhàn thày dugc
diém manh, yéu hien tai eùa doanh nghiép. Diém manh là diém ma doanh nghiép làm tòt


hon dói thù, tao nén lgi thè cho doanh nghiép. Diém yéu là nhùng màt han che càn dugc
khàc phuc de doanh nghiép co thè duong dàu vói mói truóng canh tranh.
Viéc xàc dinh nhùng diém manh bay diém yéu dugc dira trén qua trình phàn tich két qua
kinh doanh va "so dò chuòi già tri"

2.3.2.1. Phàn tich ket qua kinh doanh:
* Doanh so va thj phàn:
Doanh so bàn hàng tàm quan trong chién lugc, doanh so tàng nghTa san phàm ma
doanh nghiép cung ùng ngày càng dugc khàch hàng chàp nhàn va do dị Ibi phàn éa
doanh nghiép cùng tàng lèn. Thi phàn tàng ón dinh theo thói gian chùng tị doanh nghiép
dang di dùng hng va co nhièu co bòi phàt trién. Nguge lai doanh so giàm nghTa là san
phàm ma doanh nghiép cung càp chua dàp ùng dugc nhu càu éa khàch hàng, hay nói
càch khàc doanh nghiép dang tòn tai vàn de ve chién lugc.
* Khà nàng sinh lịi:
Muc tiéu éa càc doanh nghiép tham già vào boat dòng san xuàt kinh doanh là thu lgi
nhuàn. De dành già khà nàng sinh lgi va cùng là khà nàng kinh doanh eùa doanh nghiép,
ta thuong su dung càc chi tiéu sau:
- Ty suàt lgi nhuàn trén doanh thu: Chi tiéu này phàn ành cu 100 dóng doanh thu Ibi eó
bao nhiéu dóng lgi nhuàn.
Ty suàt lgi nhuàn = (Lgi nhuàn/doanh thu)* 100%
- Ty suàt lgi nhuàn trén vòn: Chi tiéu này cho thày cu mot tram dóng vịn bó ra dàu tu
sau mot chu ky kinh doanh (thuong là Inàm) thi thu dugc bao nhiéu lgi nhuàn. Day là chi
tiéu chinh de dành già hiéu qua kinh doanh éa càc doanh nghiép.
Ty st lgi nhn/vón = (Lgi nhuan/Tòng vòn san xuàt)* 100%

17