Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng, Bộ Xây dựng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TÀO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

HỒNG ĐỨC TRUNG

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
VỀ CẤP CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG TẠI CỤC QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG, BỘ XÂY DỰNG
Chuyên ngành : Quản lý cơng
Mã số

: 60 34 04 03

TĨM TẮT LUẬN VĂN QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI - 2018


Cơng trình được hồn thành tại Học viện Hành chính Quốc gia

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Lương Thanh Cường

Phản biện 1: TS. Nguyễn Minh Sản

Phản biện 2: TS. Nguyễn Quang Thái

Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ,

Học viện Hành chính Quốc gia.
Vào hồi 8 giờ 00, ngày 11 tháng 4 năm 2018

Có thể tìm hiểu luận văn
tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc
trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng cho các tổ chức, cá nhân hoạt động
trong lĩnh vực xây dựng là một nội dung cơ bản của quản lý nhà nước về xây
dựng trong nền kinh tế thị trường ở nước ta. Thực tế trong những năm vừa
qua, việc xét cấp chứng chỉ hành nghề cho các tổ chức, cá nhân hoạt động
trong lĩnh vực xây dựng bộc lộ nhiều hạn chế, tiêu cực như chưa kiểm soát
được việc sử dụng chứng chỉ hành nghề giả, cịn tồn tại tình trạng mua - bán
giấy chứng nhận kinh nghiệm nghề nghiệp và chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ,
sử dụng sai mục đích chứng chỉ hành nghề,... Những việc làm này ảnh hưởng rất
tai hại đến thị trường xây dựng, đến chất lượng cơng trình xây dựng và khi có sự
cố xảy ra đã gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản; đồng thời chưa tạo ra
môi trường cạnh tranh lành mạnh và minh bạch cho các tổ chức, doanh nghiệp
tham gia hoạt động xây dựng; gây thất thốt, lãng phí tài sản của Nhà nước, của
xã hội v.v... Nhận thức được vai trò quan trọng của việc cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng và đưa công tác này từng bước đi vào nề nếp; Luật
xây dựng số 50/2014/QH13 năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành
được ban hành; trong đó quy định rõ chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng được cấp theo các hạng và mỗi cá nhân, tổ chức được cấp chứng chỉ
hành nghề phải có những điều kiện nhất định về bằng cấp, kinh nghiệm hoạt

động trong lĩnh vực hành nghề, nơi cư trú, trụ sở cơ quan hoạt động...
Cục Quản lý hoạt động xây dựng là cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Xây
dựng được thành lập nhằm giúp Bộ trưởng Bộ Xây dựng thực hiện chức
năng quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng. Do
mới thành lập và đi vào hoạt động trong một thời gian ngắn nên việc quản lý
nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng của Cục Quản lý
hoạt động xây dựng không tránh khỏi những bỡ ngỡ, hạn chế, khiếm khuyết cho dù đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước của Cục đã hết sức cố gắng để
hoàn thành nhiệm vụ được giao. Hạn chế này khiến hiệu quả quản lý nhà
nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng chưa được như mong
muốn của xã hội nói chung và của tổ chức, cá nhân hoạt động xây dựng nói


2

riêng. Muốn tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng của Cục Quản lý hoạt động xây thì
khơng thể khơng nghiên cứu, đánh giá một cách có hệ thống, tồn diện thực
trạng của lĩnh vực quản lý này đặt trong bối cảnh Luật xây dựng năm 2014
và các văn bản hướng dẫn thi hành đã có những quy định sửa đổi, bổ sung về
quản lý nhà nước đối với việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng.
Với những lý do chủ yếu trên đây cùng những kiến thức đã được trang
bị, tích lũy trong chương trình học cao học chun ngành Quản lý cơng tại
Học viện Hành chính Quốc gia, học viên lựa chọn đề tài: "Quản lý nhà nước
về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt
động xây dựng, Bộ Xây dựng" làm đề tài luận văn của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng là đề
tài thu hút sự quan tâm nghiên cứu của các nhà quản lý, các nhà khoa học
trong lĩnh vực xây dựng. Thời gian qua đã có nhiều cơng trình khoa học về vấn
đề này được công bố mà tiêu biểu phải kể đến một số cơng trình cụ thể như:

Mai Thị Thơm (2013), Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế "một cửa" về
cấp phép xây dựng (từ thực tiễn quận Hoàng Kiếm - Hà Nội), Luận văn thạc
sĩ Quản lý hành chính cơng, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội; Ngọc
Mai (2016), Quy định mới về chứng chỉ hành nghề lĩnh vực xây dựng,
www.tienphong.vn, ngày 08/8/2016; Đoan Trang (2016), Quy định về cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng cho cá nhân nước ngoài, ,
ngày 22/11/2016; Đ. Liên (2015), Điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề xây
dựng, plo.vn ngày 23/6/2016; Cẩm Tú (2016), Khó khăn trong xin chứng chỉ
hành nghề vì chưa có thơng tư hướng dẫn, vienxaydung.edu.vn, ngày
07/4/2016; Vũ Xuân Tiền (2009), Cần hiểu đúng về chứng chỉ hành nghề,
www.thesaigontimes.vn, ngày 04/9/2009; Trung tâm Thông tin - Bộ Xây
dựng (2016), Quản lý mã số chứng chỉ hành nghề và tổ chức cấp chứng chỉ
hành nghề hoạt động xây dựng, www.moc.gov.vn, ngày 15/12/2016; Tuyết
Hạnh (2017), 6 lĩnh vực được cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế xây dựng cơng
trình, nguồn Báo mới.com, ngày 15/4/2017, 10:47GMT+7; Tăng cường quản lý
công tác cấp chứng chỉ hành nghề, hoạt động xây dựng, thứ ba, ngày 11/7/2017,


3

nguồn: Cổng thông tin điện tử Sở Xây dựng tỉnh Nam Định; Thành Nam
(2016), Chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng: Đã có Thơng tư hướng
dẫn!, nguồn: Báo điện tử Xây dựng của Bộ Xây dựng, ngày 03/10/2016 v.v...
Các cơng trình nghiên cứu trên đây đã giải quyết một số vấn đề lý luận và
thực tiễn xung quanh việc quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng như đánh giá thực trạng và chỉ ra hạn chế, tồn tại trong quản lý nhà
nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng, trên cơ sở đó đưa ra một số
giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về lĩnh vực này; phân tích những nội
dung mới của pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực xây dựng, trình
tự, thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực xây dựng v.v... Tuy nhiên,

nghiên cứu một cách có hệ thống, đầy đủ, toàn diện trên phương diện lý luận và
thực tiễn quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; đồng
thời, phân tích, đánh giá thực tiễn thực hiện tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng Bộ Xây dựng đặt trong mối quan hệ tham chiếu với Luật xây dựng năm 2014 thì
dường như vẫn cịn thiếu một cơng trình như vậy ở bậc thạc sĩ. Trên cơ sở kế
thừa kết quả của các cơng trình khoa học có liên quan đã cơng bố, luận văn đi sâu
nghiên cứu quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng và
thực tiễn thực hiện tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng hiện nay.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu tổng quát của luận văn là đưa ra các giải pháp bảo
đảm quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại
Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, luận văn xác định các nhiệm vụ
nghiên cứu cụ thể sau:
- Tập hợp, hệ thống hóa hệ thống cơ sở khoa học về quản lý nhà nước về
cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng thơng qua việc phân tích khái
niệm, đặc điểm của chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; ý nghĩa và
nguyên tắc của việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; phân tích
khái niệm, đặc điểm và ý nghĩa của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng; yêu cầu của quản lý nhà nước đối với công tác cấp


4

chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; các yếu tố bảo đảm thực hiện quản lý
nhà nước đối với công tác cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng v.v...
- Phân tích nội dung quản lý nhà nước đối với công tác cấp chứng chỉ
hành nghề hoạt động xây dựng.
- Đánh giá việc thực hiện quản lý nhà nước đối với công tác cấp chứng chỉ

hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây
dựng để chỉ ra những kết quả, những hạn chế, yếu kém và nguyên nhân của
hạn chế, yếu kém.
- Đề xuất định hướng, giải pháp bảo đảm hiệu quả thực hiện quản lý nhà
nước về lĩnh vực này tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Với tên đề tài là quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng, luận văn
xác định đối tượng nghiên cụ thể như sau:
- Các quy định của Luật xây dựng số 50/2014/QH13 năm 2014 và các
văn bản hướng dẫn thi hành về công tác cấp chứng chỉ hoạt động xây dựng.
- Thực tiễn tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài có phạm vi nghiên cứu rộng liên quan đến nhiều lĩnh vực. Tuy
nhiên trong khuôn khổ của một bản luận văn thạc sĩ, luận văn giới hạn phạm
vi nghiên cứu vào các vấn đề cụ thể sau đây:
- Giới hạn phạm vi nghiên cứu về nội dung: Quản lý nhà nước về công
tác cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng có phạm vi nghiên cứu
rộng liên quan đến nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội... Tuy nhiên trong
khn khổ luận văn thạc sĩ, tác giả giới hạn phạm vi nghiên cứu ở việc tìm
hiểu, đánh giá nội dung các quy định liên quan trực tiếp đến quản lý nhà
nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực hoạt động xây dựng.
- Giới hạn phạm vi nghiên cứu về không gian: Luận văn giới hạn phạm
vi nghiên cứu thực tiễn quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng.


5

- Giới hạn phạm vi nghiên cứu về thời gian: Luận văn nghiên cứu quản lý nhà
nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng trong 5 năm trở lại đây.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu của đề tài; trong quá trình nghiên cứu,
luận văn dựa trên phương pháp luận nghiên cứu cơ bản sau đây:
i) Phương pháp luận nghiên cứu khoa học duy vật biện chứng và duy vật
lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin.
ii) Bên cạnh đó, luận văn cịn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu
cụ thể như:
- Phương pháp bình luận, diễn giải, phương pháp lịch sử… được sử
dụng trong Chương 1 khi nghiên cứu lý luận quản lý nhà nước về cấp chứng
chỉ hành nghề hoạt động xây dựng ở nước ta.
- Phương pháp bình luận, phương pháp đánh giá, phương pháp tổng hợp,
phương pháp so sánh … được sử dụng tại Chương 2 khi nghiên cứu nội dung
quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục
Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng.
- Phương pháp diễn giải, phương pháp quy nạp, phương pháp tổng
hợp… được sử dụng tại Chương 3 khi nghiên cứu giải pháp bảo đảm hiệu
quả thực hiện việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục
Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn
Luận văn được hồn thành sẽ có ý nghĩa khoa học và thực tiễn trên các
khía cạnh cơ bản sau đây:
- Về lý luận. Luận văn hệ thống hóa, phân tích và bổ sung cơ sở lý luận
về quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng ở nước
ta thông qua việc luận giải:
i) Cơ sở lý luận về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng gồm
phân tích khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa của việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng; các nguyên tắc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng;

các yêu cầu của việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng v.v...
ii) Cơ sở lý luận của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng bao gồm phân tích khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa; nguyên tắc
và yêu cầu của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây


6

dựng; các yếu tố đảm bảo thực hiện quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng…
- Về thực tiễn. Luận văn đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý
nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý
hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng. Đây là những gợi mở có giá trị đối với
Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng góp phần tăng cường hiệu
lực, hiệu quả quản lý nhà nước về xây dựng.
Với những đóng góp này, luận văn khơng chỉ là tài liệu tham khảo bổ ích
cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng ở nước ta nói chung và các cán bộ công tác tại Cục Quản lý hoạt động xây
dựng - Bộ Xây dựng nói riêng mà cịn là nguồn học liệu chun khảo có giá
trị phục vụ công tác giảng dạy, học tập và nghiên cứu về lĩnh vực quản lý
nhà nước đối với hoạt động cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng.
7. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của
luận văn gồm 3 chương:
Chương 1. Lý luận quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng.
Chương 2. Thực trạng quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề
hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng, Bộ Xây dựng.
Chương 3. Phương hướng và giải pháp bảo đảm quản lý nhà nước về
cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây

dựng, Bộ Xây dựng.
Chương 1
LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
VỀ CẤP CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG
1.1. Cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
1.1.1. Khái niệm chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
1.1.1.1. Khái niệm về chứng chỉ hành nghề
Theo Từ điển Luật học do Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp) biên
soạn năm 2006: Chứng chỉ hành nghề: Văn bản do cơ quan nhà nước có


7

thẩm quyền hoặc hội nghề nghiệp cấp cho cá nhân có đủ trình độ chun
mơn và kinh nghiệm nghề nghiệp theo quy định của pháp luật để hoạt động
trong một ngành, nghề nhất định nào đó.
1.1.1.2. Quan niệm về chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
Khoản 1 Điều 149 Luật xây dựng năm 2014 đưa ra giải thích về chứng
chỉ hành nghề hoạt động xây dựng như sau: "Chứng chỉ hành nghề hoạt động
xây dựng là văn bản xác nhận năng lực hành nghề, do cơ quan có thẩm
quyền cấp cho cá nhân quy định tại khoản 3 Điều 148 của Luật này có đủ
trình độ chun mơn và kinh nghiệm nghề nghiệp về lĩnh vực hành nghề".
1.1.2. Ý nghĩa của công tác cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
1.1.2.1. Ý nghĩa về khía cạnh kinh tế
Một là, việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng góp phần
động viên nguồn thu cho ngân sách nhà nước thơng qua việc thu phí đối với
cá nhân được cấp loại chứng chỉ này.
Hai là, cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng là
một trong những điều kiện để doanh nghiệp, công ty xây dựng ký kết hợp
đồng lao động.

Ba là, do tính chất đặc thù và ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, tài sản
của con người, Nhà nước, xã hội nên pháp luật đòi hỏi cá nhân hành nghề
xây dựng hoặc nhân viên làm việc trong các doanh nghiệp, công ty xây dựng
phải có kinh nghiệm chun mơn, đạo đức nghề nghiệp để tạo ra các sản phẩm
xây dựng có chất lượng, bền vững đảm bảo an toàn cho người sử dụng v.v...
1.1.2.2. Ý nghĩa về khía cạnh chính trị - xã hội
Một là, cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng là
một trong những điều kiện để doanh nghiệp, công ty xây dựng ký kết hợp
đồng lao động.
Hai là, thông qua hoạt động này, Nhà nước quản lý, giám sát việc thực
hiện đạo đức nghề nghiệp của người hành nghề.
1.1.2.3. Ý nghĩa về khía cạnh xu thế hội nhập kinh tế toàn cầu
Trong điều kiện hội nhập quốc tế, thị trường xây dựng ở nước ta sẽ ngày
càng thu hút nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi tham gia; vì vậy,
việc cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng phải đáp ứng yêu cầu về
cải cách thủ tục hành chính, các thơng lệ quốc tế.


8

1.2. Cấu thành quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong
hoạt động xây dựng
1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng
1.2.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước
Theo Từ điển Giải thích thuật ngữ Luật học: "Quản lý nhà nước: Tác
động của chủ thể mang quyền lực nhà nước, chủ yếu bằng pháp luật tới đối
tượng quản lý nhằm thực hiện các chức năng đối nội và đối ngoại của Nhà
nước; Tất cả các cơ quan nhà nước đều làm chức năng quản lý nhà nước.
pháp luật là phương tiện chủ yếu để quản lý nhà nước. Bằng pháp luật, Nhà

nước có thể trao quyền cho các tổ chức xã hội hoặc các cá nhân để họ thay
mặt Nhà nước tiến hành hoạt động quản lý nhà nước".
Theo Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam: "Quản lý nhà nước là hoạt
động của Nhà nước trên các lĩnh vực lập pháp, hành pháp và tư pháp nhằm
thực hiện các chức năng đối nội và đối ngoại của Nhà nước".
1.2.1.2. Quan niệm quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng
Trên cơ sở tìm hiểu khái niệm về quản lý nhà nước nói chung, theo tác
giả luận văn, có thể đưa ra quan niệm về quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ
hành nghề hoạt động xây dựng như sau: Quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ
hành nghề hoạt động xây dựng là hoạt động của các cơ quan có thẩm quyền
theo quy định của pháp luật trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện trên
thực tế các quy định của pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng.
1.2.1.3. Đặc điểm của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề
hoạt động xây dựng
Một là, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng được thực hiện dựa trên cơ sở quyền lực nhà nước
Hai là, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng được thực hiện dựa trên các quy định của pháp luật nói chung và pháp
luật về xây dựng nói riêng.
Ba là, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng là lĩnh vực quản lý chuyên ngành, mang tính chất chun mơn sâu do
các cơ quan quản lý nhà nước thuộc lĩnh vực xây dựng thực hiện.


9

Bốn là, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng chịu sự điều chỉnh không chỉ của các đạo luật chuyên ngành về xây
dựng như Luật Xây dựng, Luật Nhà ở, Luật về Quy hoạch đơ thị cũng như

các nghị định của Chính phủ, thơng tư của Bộ Xây dựng … mà còn chịu sự
tác động của Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Xử lý vi phạm hành chính và
Luận Ban hành văn bản quy phạm pháp luật v.v...
1.2.2. Các nguyên tắc của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng
- Bảo đảm sự tập trung, thống nhất của quản lý nhà nước về cấp chứng
chỉ hành nghề trong hoạt động xây dựng
- Phân cấp quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong hoạt
động xây dựng một cách hợp lý cho các địa phương để nâng cao tính chủ
động, tự chịu trách nhiệm
- Quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong hoạt động xây
dựng chú trọng tính hiệu quả và hướng đến việc xây dựng một phương thức
quản lý theo mơ hình quản lý điện tử
1.2.3. Nội dung quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong
hoạt động xây dựng
- Ban hành thể chế quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong
hoạt động xây dựng.
- Tổ chức thực hiện cấp chứng chỉ hành nghề trong hoạt động xây dựng.
- Kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm trong quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề trong hoạt động xây dựng.
- Thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng.
- Trình tự, thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề trong hoạt động xây dựng.
1.3. Các yếu tố tác động đến quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ
hành nghề trong hoạt động xây dựng
Trong phần này, tác giả luận văn trình bày sơ lược về các yếu tố tác
động đến quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề trong hoạt động xây
dựng, bao gồm:
1.3.1. Sự phát triển của thị trường xây dựng
1.3.2. Năng lực quản lý của Nhà nước
1.3.3. Cơ sở vật chất phục vụ quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ

hành nghề trong hoạt động xây dựng


10

Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
VỀ CẤP CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ XÂY DỰNG
TẠI CỤC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG, BỘ XÂY DỰNG
2.1. Nội dung thể chế về quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng
2.1.1. Nội dung quy định chung về điều kiện năng lực của tổ chức, cá
nhân hoạt động xây dựng
Thứ nhất, cá nhân tham gia hoạt động xây dựng phải có văn bằng, chứng
chỉ đào tạo phù hợp với cơng việc đảm nhận do các cơ sở đào tạo hợp pháp cấp.
Thứ hai, nhà thầu là tổ chức, cá nhân nước ngoài hoạt động xây dựng tại
Việt Nam phải tuân thủ quy định của pháp luật về đấu thầu và được cơ quan
quản lý nhà nước về xây dựng cấp giấy phép hoạt động.
Thứ ba, những chức danh, cá nhân hành nghề hoạt động xây dựng độc
lập phải có chứng chỉ hành nghề theo quy định gồm an toàn lao động; giám
đốc quản lý dự án, cá nhân trực tiếp tham gia quản lý dự án; chủ trì thiết kế
quy hoạch xây dựng; chủ nhiệm khảo sát xây dựng...
Thứ tư, tổ chức tham gia hoạt động xây dựng được phân thành hạng I,
hạng II, hạng III do cơ quan nhà nước có thẩm quyền về xây dựng đánh giá,
cấp chứng chỉ năng lực.
Thứ năm, Chính phủ quy định chi tiết về điều kiện năng lực của tổ chức,
cá nhân hoạt động xây dựng; điều kiện, thẩm quyền, trình tự, thủ tục cấp
phép hoạt động của nhà thầu là tổ chức, cá nhân nước ngồi; chương trình,
nội dung, hình thức tổ chức sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề, chứng chỉ
năng lực của tổ chức và điều kiện của cơ sở đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ về

hoạt động xây dựng.
2.1.2. Nội dung quy định về điều kiện năng lực của tổ chức, cá nhân
hoạt động xây dựng
2.1.2.1. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức lập thiết kế quy
hoạch xây dựng
Một là, có đủ điều kiện năng lực lập thiết kế quy hoạch xây dựng phù hợp.


11

Hai là, cá nhân đảm nhận chức danh chủ nhiệm, chủ trì thiết kế đồ án
quy hoạch xây dựng phải có chứng chỉ hành nghề và năng lực phù hợp với
từng loại quy hoạch xây dựng.
2.1.2.2. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức lập, thẩm tra dự án
đầu tư xây dựng
1. Có đủ điều kiện năng lực hoạt động xây dựng phù hợp với công việc
lập, thẩm tra dự án đầu tư xây dựng.
2. Cá nhân đảm nhận chức danh chủ nhiệm lập, thẩm tra dự án; cá nhân
tham gia lập, thẩm tra dự án phải có năng lực hành nghề phù hợp với từng
loại dự án đầu tư xây dựng. Thành viên tham gia phải đủ năng lực hành nghề
lập dự án phù hợp với yêu cầu của dự án đầu tư xây dựng.
2.1.2.3. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức tư vấn quản lý dự
án, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng
Thứ nhất, tổ chức tư vấn quản lý dự án đầu tư xây dựng phải đáp ứng
các điều kiện sau:
a) Có đủ điều kiện năng lực hoạt động xây dựng phù hợp với công việc
quản lý dự án theo quy mô, loại dự án;
b) Cá nhân đảm nhận chức danh giám đốc quản lý dự án, cá nhân trực
tiếp tham gia quản lý dự án phải có chun mơn phù hợp, được đào tạo, kinh
nghiệm công tác và chứng chỉ hành nghề phù hợp với quy mô, loại dự án.

Thứ hai, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng phải đáp ứng các điều kiện sau:
a) Có quyết định thành lập của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền đối với
Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng chuyên ngành, Ban quản lý dự án đầu tư
xây dựng khu vực hoặc của chủ đầu tư đối với Ban quản lý dự án do mình
thành lập;
b) Có đủ điều kiện năng lực hoạt động xây dựng phù hợp với công việc
quản lý dự án theo quy mô, loại dự án;
c) Có cơ cấu tổ chức phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ quản lý dự án; có
trụ sở, văn phòng làm việc ổn định;
d) Cá nhân đảm nhận chức danh giám đốc quản lý dự án, cá nhân trực
tiếp tham gia quản lý dự án phải có chuyên môn phù hợp, được đào tạo, kinh
nghiệm công tác và chứng chỉ hành nghề phù hợp với quy mô, loại dự án.


12

2.1.2.4. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức khảo sát xây dựng
Thứ nhất, tổ chức khảo sát xây dựng muốn hành nghề phải đáp ứng các
điều kiện cụ thể sau đây:
1. Có đủ năng lực khảo sát xây dựng.
2. Mỗi nhiệm vụ khảo sát xây dựng phải có chủ nhiệm khảo sát xây dựng
do nhà thầu khảo sát xây dựng chỉ định.
3. Máy, thiết bị phục vụ khảo sát xây dựng phải đáp ứng yêu cầu về chất
lượng, bảo đảm an tồn cho cơng tác khảo sát và bảo vệ mơi trường.
4. Phịng thí nghiệm phục vụ khảo sát xây dựng phải đủ tiêu chuẩn theo quy
định và được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về xây dựng công nhận.
Thứ hai, điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề khảo sát xây dựng phù hợp với
loại hình khảo sát được quy định tại Điều 73 của Luật xây dựng năm 2014.
Thứ ba, phạm vi hoạt động khảo sát xây dựng:
a) Hạng I: Được làm chủ nhiệm khảo sát xây dựng tất cả các nhóm dự

án, các cấp cơng trình cùng lĩnh vực và cùng loại cơng trình được ghi trong
chứng chỉ hành nghề;
b) Hạng II: Được làm chủ nhiệm khảo sát xây dựng dự án nhóm B, cơng
trình cấp II trở xuống cùng lĩnh vực và cùng loại cơng trình được ghi trong
chứng chỉ hành nghề;
c) Hạng III: Được làm chủ nhiệm khảo sát xây dựng dự án nhóm C,
cơng trình cấp III trở xuống cùng lĩnh vực và cùng loại cơng trình được ghi
trong chứng chỉ hành nghề.
2.1.2.5. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức thiết kế, thẩm tra
thiết kế xây dựng cơng trình
Thứ nhất, điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề thiết kế xây dựng cơng trình:
a) Hạng I: Đã làm chủ nhiệm hoặc chủ trì thiết kế, thẩm định, thẩm tra
thiết kế phần việc liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề
của ít nhất 2 (hai) cơng trình cấp II và đã tham gia thiết kế, thẩm định, thẩm
tra thiết kế ít nhất 1 (một) cơng trình cấp I trở lên cùng loại với cơng trình
ghi trong chứng chỉ hành nghề;
b) Hạng II: Đã làm chủ trì thiết kế, thẩm định, thẩm tra thiết kế phần việc
liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề của ít nhất 5 (năm) cơng


13

trình cấp III và đã tham gia thiết kế, thẩm định, thẩm tra thiết kế ít nhất 1 (một)
cơng trình cấp II trở lên cùng loại với cơng trình ghi trong chứng chỉ hành nghề;
c) Hạng III: Đã tham gia thiết kế, thẩm định, thẩm tra thiết kế phần việc
liên quan đến nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề của ít nhất 3 (ba)
cơng trình cấp III hoặc 5 (năm) cơng trình cấp IV cùng loại với cơng trình
ghi trong chứng chỉ hành nghề,
Thứ hai, tổ chức thiết kế, thẩm tra thiết kế xây dựng cơng trình muốn
hành nghề phải đáp ứng các điều kiện cụ thể sau đây:

1. Có đủ điều kiện năng lực hoạt động thiết kế, thẩm tra thiết kế xây
dựng cơng trình.
2. Cá nhân đảm nhận chức danh chủ nhiệm thiết kế, chủ trì thiết kế phải
có năng lực hành nghề thiết kế xây dựng và có chứng chỉ hành nghề phù hợp
với yêu cầu của loại, cấp cơng trình.
2.1.2.6. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức tư vấn giám sát thi
cơng xây dựng cơng trình, kiểm định xây dựng
1. Có đủ điều kiện năng lực phù hợp với công việc giám sát thi cơng xây
dựng cơng trình, kiểm định xây dựng.
2. Cá nhân tư vấn giám sát thi công xây dựng cơng trình, kiểm định xây
dựng phải có chứng chỉ hành nghề phù hợp với công việc thực hiện.
2.1.2.7. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức tư vấn quản lý chi
phí đầu tư xây dựng
1. Có đủ điều kiện năng lực hoạt động quản lý chi phí đầu tư xây dựng.
2. Cá nhân chủ trì việc lập, thẩm tra và quản lý chi phí đầu tư xây dựng
phải có chứng chỉ hành nghề định giá xây dựng.
2.1.2.8. Nội dung quy định về điều kiện của tổ chức thi cơng xây dựng
cơng trình
1. Có đủ năng lực hoạt động thi cơng xây dựng cơng trình tương ứng với
loại, cấp cơng trình xây dựng.
2. Chỉ huy trưởng cơng trường có năng lực hành nghề thi cơng xây dựng
cơng trình và chứng chỉ hành nghề phù hợp.
3. Có thiết bị thi cơng đáp ứng u cầu về an tồn và chất lượng xây
dựng cơng trình.


14

2.1.2.9. Nội dung quy định về điều kiện của cá nhân hành nghề độc lập
1. Có đăng ký hoạt động các lĩnh vực phù hợp với nội dung hành nghề.

2. Có chứng chỉ hành nghề và năng lực phù hợp với công việc thực hiện.
2.1.3. Nội dung quy định về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
Thứ nhất, cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng
phải đáp ứng các điều kiện sau:
a) Có trình độ chuyên môn phù hợp với nội dung đề nghị cấp chứng chỉ
hành nghề;
b) Có thời gian và kinh nghiệm tham gia công việc phù hợp với nội
dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề;
c) Đã qua sát hạch kiểm tra kinh nghiệm nghề nghiệp và kiến thức pháp
luật liên quan đến lĩnh vực hành nghề.
Thứ hai, thẩm quyền sát hạch, cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng được quy định như sau:
a) Bộ Xây dựng có thẩm quyền sát hạch, cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng hạng I; chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho cá nhân
là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài;
b) Sở xây dựng, tổ chức xã hội - nghề nghiệp có đủ điều kiện theo quy
định của Chính phủ có thẩm quyền sát hạch, cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng các hạng còn lại.
c) Tổ chức xã hội - nghề nghiệp có đủ điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề
hoạt động xây dựng hạng II, hạng III cho cá nhân là hội viên của Hội, đối với
lĩnh vực thuộc phạm vi hoạt động của mình theo quy định của Bộ Xây dựng.
Thứ ba, chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng được cấp cho cá nhân
là công dân Việt Nam, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước
ngoài hoạt động xây dựng hợp pháp tại Việt Nam được quy định tại Khoản 3
Điều 148 của Luật xây dựng năm 2014.
Thứ tư, Bộ Xây dựng thống nhất quản lý về chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng trên toàn quốc.
Thứ năm, thẩm quyền cấp chứng chỉ hành nghề:
a) Bộ Xây dựng cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng hạng I;
chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho cá nhân là người nước ngoài,

người Việt Nam định cư ở nước ngoài;


15

b) Sở xây dựng cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng hạng II,
hạng III;
c) Tổ chức xã hội - nghề nghiệp có đủ điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề
hoạt động xây dựng hạng II, hạng III cho cá nhân là hội viên của Hội, đối với
lĩnh vực thuộc phạm vi hoạt động của mình theo quy định của Bộ Xây dựng.
2.2. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề
hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng
2.2.1. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu của Cục Quản lý hoạt
động xây dựng - Bộ Xây dựng
Thứ nhất, về vị trí. Cục Quản lý hoạt động xây dựng là tổ chức thuộc Bộ
Xây dựng, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước
và thực thi pháp luật đối với lĩnh vực hoạt động xây dựng.
Thứ hai, Cục Quản lý hoạt động xây dựng có nhiệm vụ, quyền hạn cụ
thể, bao gồm quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng; quản lý nhà
nước về an toàn kỹ thuật xây dựng; quản lý về tổ chức bộ máy, biên chế;
thực hiện chế độ tiền lương và các chế độ chính sách khác...
Thứ ba, cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý hoạt động xây dựng gồm: i) Văn
phòng; ii) Phòng Dự án xây dựng; iii) Phòng Khảo sát, thiết kế xây dựng; iv)
Phịng An tồn lao động; v) Trung tâm Nghiên cứu và tư vấn xây dựng.
2.2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng - Bộ Xây dựng
Thứ nhất, tính từ thời điểm thành lập đến ngày 31/7/2017, Cục Quản lý
hoạt động xây dựng đã cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho cá
nhân và năng lực tổ chức 8.774/10.109 cá nhân, tổ chức, đạt tỷ lệ 87%; có
1.335/10.109 cá nhân, tổ chức không được cấp chứng chỉ hành nghề hoạt

động xây dựng, đạt tỷ lệ 13%.
Thứ hai, Cục quản lý hoạt động xây dựng chủ trì hoặc phối hợp với các
Bộ, ngành soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng.
Thứ ba, thực hiện công tác quản lý nhà nước theo chức năng, nhiệm vụ.
Thứ tư, thực hiện nghị quyết của Chính phủ giao.


16

Thứ năm, Lãnh đạo Cục Quản lý hoạt động xây dựng đặc biệt quan tâm
và chỉ đạo quyết liệt, thể hiện qua việc ban hành kịp thời các chương trình,
kế hoạch hành động của Cục để thực hiện các nghị quyết của Đảng, Chính
phủ, Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện môi trường đầu tư
kinh doanh.
2.2.3. Đánh giá hoạt động quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng
2.2.3.1. Những kết quả đạt được
Một là, đã nhanh chóng củng cố, kiện tồn đội ngũ cán bộ, cơng chức
nhà nước; thành lập các phịng, trung tâm với việc giao nhiệm vụ, phân công
công việc cụ thể, rõ ràng và bắt tay ngay vào việc triển khai thực hiện chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn được phân công.
Hai là, tiến hành triển khai các hoạt động tập huấn, phổ biến nội dung
của các văn bản quy phạm pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng
cho các Sở xây dựng của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các
doanh nghiệp xây dựng, đội ngũ kiến trúc sư, chuyên gia tư vấn giám sát và
các tổ chức, cá nhân khác hoạt động trong lĩnh vực hành nghề xây dựng.
Ba là, tiến hành các cuộc thanh tra định kỳ hoặc thanh tra đột xuất theo
yêu cầu của Bộ trưởng Bộ Xây dựng về công tác quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Bốn là, tiến hành cử cán bộ, cơng chức tham gia các đồn thanh tra của Bộ
Xây dựng thanh tra hoạt động quản lý nhà nước về xây dựng ở các địa phương.
Năm là, hướng dẫn và giải đáp các thắc mắc, kiến nghị của các địa
phương đối với những vấn đề phát sinh trong quản lý nhà nước về cấp chứng
chỉ hành nghề xây dựng.
Sáu là, công tác cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng thuộc thẩm quyền
của Cục Quản lý hoạt động hành nghề xây dựng được thực hiện đúng với các
quy định của Luật xây dựng năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Bảy là, Lãnh đạo Cục Quản lý hoạt động hành nghề xây dựng rất chú
trọng đến công tác tuyển chọn, sắp xếp, sử dụng, bồi dưỡng và quy hoạch đội
ngũ cán bộ, công chức của Cục.


17

Tám là, xây dựng bộ tiêu chí ISO về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng
đi đôi với cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính; xây dựng mơ hình "một
cửa" và "một cửa liên thông"; ứng dụng công nghệ hiện đại từng bước áp
dụng việc nhận, xét duyệt và cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng cho các tổ
chức, cá nhân qua cổng thông tin điện tử, mạng internet v.v...
2.2.3.2. Những hạn chế, yếu kém
Một là, do mới được thành lập và đi vào hoạt động chưa lâu nên công
tác quản lý nhà nước của Cục Quản lý hoạt động hành nghề xây dựng về cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng khó tránh khỏi những hạn chế.
Hai là, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý nhà nước cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng vẫn còn thiếu thống nhất, đồng bộ.
Ba là, cơ chế phối, kết hợp giữa Cục Quản lý hoạt động hành nghề xây
dựng với các vụ, cục, viện và các đơn vị khác của Bộ Xây dựng trong thanh
tra, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính trong cấp chứng chỉ hành nghề xây
dựng có lúc cịn chưa nhịp nhàng, đồng bộ, ăn ý.

Bốn là, năng lực, trình độ chun mơn, nghiệp vụ; đặc biệt là trình độ
ngoại ngữ của một bộ phận cán bộ, công chức của Cục Quản lý hoạt động
xây dựng còn hạn chế nên chưa đáp ứng với đòi hỏi của công tác quản lý nhà
nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng.
Năm là, việc phối, kết hợp trong chỉ đạo, điều hành giữa Cục Quản lý
hoạt động xây dựng với các Sở xây dựng trong quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng còn chưa thật sự khoa học, hợp lý.
Sáu là, hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về quản lý việc cấp chứng chỉ
hành nghề xây dựng phục vụ cho công tác quản lý nhà nước về cấp chứng
chỉ hành nghề xây dựng đang trong quá trình xây dựng, cập nhật và từng
bước hoàn thiện. Đây cũng là một thách thức cho công tác quản lý nhà nước
về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng của Cục Quản lý hoạt động xây dựng.
Bảy là, công tác đào tạo, bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ về cấp chứng
chỉ hành nghề xây dựng và nâng cao trình độ hiểu biết các văn bản pháp luật
có liên quan thực hiện chưa bao phủ hết 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung
ương. Sự hợp tác quốc tế trong việc chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm quản lý cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng; tổ chức các tọa đàm, hội thảo, các khóa đào


18

tạo, bồi dưỡng với sự tham gia hướng dẫn của các chun gia nước ngồi
cịn hạn chế.
Tám là, việc ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng phần mềm trong
quản lý các thông tin, số liệu về chứng chỉ hành nghề; thực hiện "số hóa" các
hồ sơ, giấy tờ về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng và thực hiện việc đăng
ký, nộp hồ sơ và cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng qua mạng internet v.v...
tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng cịn hạn chế.
Chín là, việc nắm bắt tình hình tổ chức, hoạt động của các tổ chức hoạt
động xây dựng thuộc các Bộ, ngành, địa phương để quản lý điều kiện năng lực

và đề xuất cơ chế, chính sách thúc đẩy lực lượng này phát triển vẫn cịn hạn chế.
Mười là, một số cán bộ, cơng chức chưa chủ động để thực hiện nhiệm
vụ được giao theo đúng chức danh của chuyên viên là phải độc lập nghiên
cứu và đề xuất giải quyết nên một số công việc thực hiện chưa đạt hiệu quả cao.
Mười một là, việc nghiên cứu cơ chế, chính sách, cập nhật thông tin
những nội dung liên quan đến lĩnh vực thuộc chức năng, nhiệm vụ của Cục
chưa thường xuyên, đồng thời sự phối hợp với các đơn vị liên quan chưa
thực sự tốt nên một số cơng việc thực hiện cịn mất nhiều thời gian.
2.2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém
* Nguyên nhân chủ quan
- Đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước của Cục Quản lý hoạt động xây
dựng hạn chế về số lượng; năng lực, trình độ chuyên mơn cịn chưa đồng đều.
- Sự hạn chế về trình độ ngoại ngữ của một bộ phận cán bộ, công chức,
người lao động của Cục Quản lý hoạt động xây dựng.
- Vẫn còn tồn tại tư duy quản lý theo kiểu hành chính truyền thống mà
chưa chuyển đổi sang tư duy quản trị hiện đại trong suy nghĩ, tác phong, lề lối
làm việc của một bộ phận công chức của Cục Quản lý hoạt động xây dựng.
- Các kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ
năng lãnh đạo, kỹ năng quản lý thời gian, kỹ năng giao việc; kỹ năng điều
hành v.v... chưa được trang bị, tiếp cận đối với một số công chức của Cục
Quản lý hoạt động xây dựng.
- Cịn có những biểu hiện quan liêu, hách dịch, tác phong xử lý cơng
việc chưa chun nghiệp và giao tiếp, văn hóa ứng xử chưa thực sự chuẩn mực.


19

* Nguyên nhân khách quan
- Công tác quản lý nhà nước về xây dựng nói chung và quản lý nhà nước
về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng nói riêng chưa theo kịp với những đòi

hỏi của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Mặt trái của nền kinh tế thị trường tác động gây những khó khăn nhất
định đến tư tưởng, thái độ của một bộ phận cán bộ, công chức, người lao
động của Cục Quản lý hoạt động xây dựng.
- Do sự hạn chế của ngân sách nhà nước nên việc mua sắm, trang bị các
phương tiện, điều kiện làm việc, cơ sở vật chất phục vụ quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề chưa đồng bộ, đầy đủ và đáp ứng yêu cầu của quản lý nhà
nước về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng của Cục Quản lý hoạt động xây dựng.
- Luật xây dựng năm 2014 có một số quy định về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng song mới "dừng lại" ở nguyên tắc chung, khái quát chưa cụ
thể, chi tiết. Điều này cũng ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý nhà nước trong
cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng.
- Việc ứng dụng công nghệ thông tin; phần mềm quản trị hiện đại trong
hoạt động quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng tại Cục
Quản lý hoạt động xây dựng chưa đồng bộ, thống nhất, đầy đủ và cập nhật
thường xuyên tình hình, kết quả cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng tại 63 tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương trong phạm cả nước v.v...
Chương 3
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ CẤP CHỨNG CHỈ HÀNH NGHỀ XÂY DỰNG
TẠI CỤC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG, BỘ XÂY DỰNG
3.1. Yêu cầu của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng
Thứ nhất, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng phải dựa trên các quy định của pháp luật và tuân thủ đúng pháp luật.
Thứ hai, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng phải đảm bảo công khai minh bạch, dân chủ và bình đẳng.


20

Thứ ba, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng phải thích ứng với các quy luật khách quan của kinh tế thị trường.
Thứ tư, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng phải phù hợp với đặc điểm, hoàn cảnh cụ thể, điều kiện kinh tế - xã hội
ở từng thời kỳ.
Thứ năm, quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây
dựng phải đáp ứng địi hỏi của q trình hội nhập quốc tế.
3.2. Phương hướng nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng
Thứ nhất, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng phải dựa trên việc nâng
cao chất lượng nguồn nhân lực làm nhiệm vụ quản lý nhà nước tại Cục Quản
lý hoạt động xây dựng.
Thứ hai, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng phải dựa trên các tiêu chí
về quản trị hiện đại.
Thứ ba, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng phải hướng vào việc tạo
sự thuận lợi, đơn giản cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu xin cấp chứng chỉ
hành nghề xây dựng.
Thứ tư, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề
xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng nhằm đáp ứng ứng u cầu
của q trình cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
Thứ năm, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề
xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng phải đặt trong tổng thể quá
trình đổi mới đồng bộ, căn bản và toàn diện quản lý nhà nước về xây dựng.
3.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ
hành nghề xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng
3.3.1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Cục Quản lý hoạt

động xây dựng
Một là, phân tích, đánh giá từng vị trí, việc làm để xây dựng kế hoạch
tuyển chọn, sắp xếp, bố trí và sử dụng cán bộ, cơng chức phù hợp.
Hai là, thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nâng cao trình độ, kiến
thức chun mơn, cập nhật nội dung những văn bản pháp luật mới trong lĩnh


21

vực xây dựng cho đội ngũ cán bộ, công chức làm nhiệm vụ quản lý nhà nước
về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng của Cục Quản lý hoạt động xây dựng.
Ba là, xây dựng, rà soát, bổ sung chiến lược về sử dụng cán bộ, công chức
của Cục Quản lý hoạt động xây dựng; phát hiện, bồi dưỡng và quy hoạch đội
ngũ cán bộ quản lý, cán bộ lãnh đạo; ưu tiên quy hoạch cán bộ nữ, cán bộ trẻ.
Bốn là, nâng cao năng lực hội nhập cho các cán bộ, công chức của Cục
Quản lý hoạt động xây dựng thông qua việc tổ chức các lớp học ngoại ngữ
hoặc cử đi học các lớp tiếng Anh 03 tháng hoặc 06 tháng ở nước ngoài.
3.3.2. Cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng cơng nghệ hiện đại, xây
dựng bộ tiêu chuẩn ISO trong quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề
hoạt động xây dựng tại Cục Quản lý hoạt động xây dựng
Một là, rà soát, phát hiện và loại bỏ các thủ tục hành chính bất hợp lý.
Hai là, trang bị đồng bộ, đầy đủ hệ thống cơ sở hạ tầng về tin học; nâng
cấp chất lượng của hệ điều hành; ứng dụng các phần mềm hiện đại nhằm hỗ
trợ công tác quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hoạt động xây dựng tại Cục
Quản lý hoạt động xây dựng.
Ba là, công bố công khai quy trình, thủ tục cấp chứng chỉ hành nghề xây
dựng và các loại giấy tờ cần thiết trong hồ sơ cấp chứng chỉ hành nghề xây
dựng; thời gian thẩm định hồ sơ và cấp chứng chỉ hành nghề; địa chỉ nộp hồ
sơ và nhận kết quả v.v...
3.3.3. Cải tiến phong cách, lề lối làm việc và sự phối kết hợp giữa Cục

Quản lý hoạt động xây dựng với các đơn vị chức năng của Bộ Xây dựng
trong quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng
- Hàng năm, từng đồng chí lãnh đạo Cục và chuyên viên phải lập kế
hoạch thực hiện các công việc theo nhiệm vụ được giao.
- Hàng tuần có hội ý lãnh đạo, hàng tháng có giao ban báo cáo thực hiện
cơng việc theo kế hoạch đã đề ra; nêu khó khăn, vướng mắc và hướng giải
quyết, đề xuất lãnh đạo Bộ để thực hiện tốt công việc được giao.
- Phối hợp chặt chẽ giữa lãnh đạo Cục với từng chuyên viên và các đơn
vị có liên quan để kịp thời tháo gỡ vướng mắc giải quyết công việc nhanh,
đảm bảo chất lượng, tiến độ.
- Mỗi cán bộ, chuyên viên phải nghiên cứu kỹ các văn bản quy phạm
pháp luật có liên quan để soạn thảo văn bản có chất lượng hơn, đảm bảo thời
gian quy định.


22

- Phối hợp và hợp tác với các đơn vị liên quan giải quyết nhanh những
vấn đề có liên quan.
- Thành lập một số Hội đồng để giải quyết các vấn đề mang tính chun
mơn, nhằm huy động các chun gia có uy tín, có chun mơn sâu và hoạt
động trong lĩnh vực hẹp ở trong và ngoài Bộ để giải quyết tốt và có hiệu quả
các cơng việc của Cục.
- Xây dựng các quy chế, quy trình cho các nhiệm vụ, công việc nhằm
đảm bảo sự khách quan, dân chủ, công bằng và là thước đo đánh giá trong
công tác cán bộ, công chức và viên chức trong cơ quan.
- Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thẩm định dự án, thiết kế và dự
toán xây dựng, kiểm tra cơng tác nghiệm thu trước khi đưa cơng trình vào
khai thác, sử dụng nhất là đối với các công trình sử dụng nguồn vốn nhà
nước, cơng trình trọng điểm, cơng trình có quy mơ lớn, phức tạp...

3.3.4. Tiếp tục tăng cường việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật xây dựng nói chung và pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây
dựng nói riêng nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành của cán bộ,
công chức nhà nước nói riêng và nhân dân nói chung
Một là, việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật xây dựng nói
chung và pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng nói riêng trước hết
được thực hiện đối với đội ngũ cán bộ, công chức của Cục Quản lý hoạt động
xây dựng để họ nắm, hiểu biết sâu sắc nội dung các quy định của pháp luật.
Hai là, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật xây dựng nói chung
và pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng nói riêng cần thực hiện
thơng qua các hình thức phong phú, đa dạng và phù hợp.
3.3.5. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm
minh các hành vi vi phạm pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng
Thông qua hoạt động thanh tra, Cục Quản lý hoạt động xây dựng phát
hiện những bất cập, hạn chế hoặc những "lỗ hổng" trong pháp luật về cấp chứng
chỉ hành nghề xây dựng; trên cơ sở đó, Cục sẽ sửa đổi, bổ sung hoặc đề xuất
với Bộ Xây dựng, Chính phủ ban hành những quy định mới phù hợp hơn.
3.3.6. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về cấp chứng chỉ hành
nghề xây dựng
Để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề xây
dựng của Cục Quản lý hoạt động xây dựng cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống


23

pháp luật về cấp chứng chỉ hành nghề xây dựng góp phần hồn thiện đồng bộ
thể chế này ở nước ta.
KẾT LUẬN
1. Hiến pháp năm 2013 long trọng tuyên bố: "Mọi người có quyền tự do
kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm". Tuy nhiên, trên

thực tế, để có thể tự do kinh doanh trong một số ngành, nghề, công dân phải
thỏa mãn một số điều kiện do pháp luật quy định mà một trong số đó là được
cấp chứng chỉ hành nghề. Hoạt động đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực xây
dựng là một trong những ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Bởi lẽ, sản
phẩm của hoạt động xây dựng là nhà ở, cơng trình xây dựng. Nó được con
người sử dụng để ở, sinh sống và làm việc. Vì vậy, nếu doanh nghiệp, cá
nhân hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cung cấp sản phẩm khơng đáp ứng
các tiêu chuẩn kỹ thuật, an tồn xây dựng v.v... sẽ tiềm ẩn sự nguy hiểm đến
tính mạng, sức khỏe và tiềm ẩn thiệt hại đến tài sản của cá nhân, của xã hội.
Để phòng chống, ngăn ngừa các nguy cơ này có thể xảy ra thì cần thiết phải
có sự quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng. Một trong những quyền hạn
của các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền liên quan đến lĩnh vực này
là cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng cho tổ chức, cá nhân. Ý
nghĩa của hoạt động này là nhằm thẩm tra, công nhận các tổ chức, cá nhân có
đủ năng lực, kinh nghiệm chuyên môn mới được hành nghề xây dựng.
2. Chương 1 luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước
về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng. Chương này phân tích, tìm
hiểu khái niệm, đặc điểm của chứng chỉ nói chung và chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng nói riêng; luận giải sự cần thiết của quản lý nhà nước về cấp
chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng; khái niệm, đặc điểm, ý nghĩa, yêu
cầu và các nguyên tắc của quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt
động xây dựng; phân tích nội dung quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành
nghề hoạt động xây dựng. Tiếp đó, luận văn phân tích, đánh giá các yếu tố ảnh
hưởng đến quản lý nhà nước về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng.
3. Chương 2 của luận văn khu trú vào hai nội dung cơ bản; bao gồm
phân tích thực trạng nội dung các quy định về quản lý nhà nước cấp chứng