B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
NG
I H C THU L I
LÊ XUÂN ANH
GI I PHÁP T NG C
UT
NG CÔNG TÁC QU N LÝ CH T L
XÂY D NG CƠNG TRÌNH C
THÀNH PH
ÁP D NG CHO D
S
LÝ N
ÁN
H T NG
NINH BÌNH
ÁN XÂY D NG H TH NG THOÁT N
X
NG CÁC D
C TH I
LU N V N TH C S
HÀ N I - 2015
C, THU GOM
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
NG
I H C THU L I
LÊ XUÂN ANH
GI I PHÁP T NG C
UT
NG CÔNG TÁC QU N LÝ CH T L
XÂY D NG CƠNG TRÌNH C
THÀNH PH
ÁP D NG CHO D
S
LÝ N
NINH BÌNH
C TH I
Chuyên ngành: Qu n lý xây d ng
Mã s : 60.58.03.02
LU N V N TH C S
Ng
ih
ÁN
H T NG
ÁN XÂY D NG H TH NG THOÁT N
X
NG CÁC D
ng d n khoa h c:
PGS.TS Nguy n Bá Uân
HÀ N I - 2015
C, THU GOM
-1-
L IC M
N
Tác gi xin chân thành c m n Ban giám hi u Nhà tr
khóa h c 21QLXD đ tác gi có c h i h c t p t i tr
ng đã t ch c
ng.
Tác gi xin chân thành c m n quý th y cô đã t n tình gi ng d y trang
b cho tác gi nh ng ki n th c v chuyên môn, nh ng c s lý lu n ph c v
cho công tác chun mơn và q trình nghiên c u đ tài c ng nh hoàn thi n
b n thân trong cu c s ng.
c bi t tác gi xin chân thành c m n PGS.TS Nguy n Bá Uân đã
tr c ti p h
ng d n, giúp đ tác gi t n tình trong su t quá trình tác gi th c
hi n đ tài nghiên c u và hoàn thành Lu n v n.
ng th i tác gi xin chân thành c m n b n bè, gia đình đã ng h ,
giúp đ cho tác gi hoàn thành bài lu n v n.
Do trình đ , kinh nghi m c ng nh th i gian nghiên c u còn h n ch
nên n i dung nghiên c u c a tác gi ch a sâu, quá trình nghiên c u và hồn
thi n đ tài khó tránh kh i nh ng thi u sót, tác gi r t mong nh n đ
nh ng ý ki n đóng góp c a quý đ c gi đ Lu n v n đ
Hà N i, ngày
c
c hoàn thi n h n.
tháng
n m 2015
Tác gi lu n v n
Lê Xuân Anh
-2-
L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan r ng công trình này là do tơi th c hi n d
h
ng d n c a các gi ng viên, cơng trình này ch a đ
i s
c công b l n nào.
Tôi xin ch u trách nhi m v n i dung và l i cam đoan này.
Hà n i, ngày tháng n m 2015
Tác gi lu n v n
Lê Xuân Anh
-3-
M CL C
CH
NG 1: T NG QUAN V CH T L
NG CÁC D
ÁN
UT
XÂY D NG CƠNG TRÌNH C S H T NG
1.1. Khái qt v cơng trình c s h t ng ...............................................11
1.1.1. Khái ni m v cơng trình c s h t ng (CSHT)..................................11
1.1.2. Vai trò c a h th ng cơng trình CSHT................................................11
1.1.3. Phân lo i cơng trình c s h t ng .....................................................12
1.2. Tình hình qu n lý ch t l
ng cơng trình c s h t ng
1.2.1. Tình hình đ u t xây d ng các cơng trình CSHT
c an
n
c ta..12
các thành ph l n
c ta....................................................................................................12
1.2.2. Tình hình qu n lý ch t l
ng các cơng trình CSHT trong th i gian
qua.................................................................................................................14
1.2.3.
ánh giá chung v cơng tác qu n lý ch t l
ng các cơng trình
CSHT.............................................................................................................15
1.3. Nh ng nhân t
nh h
ng đ n ch t l
ng cơng trình CSHT..........16
1.3.1. Nhóm nhân t ch quan.......................................................................16
1.3.2. Nhóm nhân t khách quan...................................................................18
1.4. M t s bài h c kinh nghi m v qu n lý ch t l
ng d án đ u t xây
d ng cơng trình c s h t ng....................................................................19
1.4.1. Kinh nghi m trong n
1.4.2. Kinh nghi m
n
c.....................................................................19
c ngoài..................................................................21
-4-
1.4.3. Nh ng bài h c rút ra............................................................................23
K t lu n Ch
CH
L
ng 1
NG 2: C
NG CÁC D
S
LÝ LU N V
ÁN
UT
CÔNG TÁC QU N LÝ CH T
XDCT C S H T NG
2.1. M t s khái ni m v ch t l
ng và qu n lý ch t l
2.1.1. Khái ni m chung v ch t l
ng s n ph m..........................................25
2.1.2. Yêu c u c a ch t l
2.1.3. Khái ni m và ph
ng....................25
ng s n ph m.......................................................27
ng pháp qu n lý ch t l
ng..................................27
2.1.4. Qu n lý ch t l
ng d án đ u t xây d ng.........................................29
2.2. Qu n lý ch t l
ng d án đ u t xây d ng cơng trình....................29
2.2.1. Khái ni m v ch t l
ng cơng trình xây d ng....................................29
2.2.2. N i dung ho t đ ng qu n lý ch t l
2.2.3. M c tiêu c a qu n lý ch t l
ng cơng trình xây d ng.............31
ng cơng trình xây d ng........................33
2.2.4. Các tiêu chí đánh giá cơng tác qu n lý ch t l
ng d án TXD........33
2.2.5. Ph
ng d
ng pháp và công c
qu n lý ch t l
án đ u t
xây
d ng...............................................................................................................34
2.3. H th ng v n b n pháp quy v qu n lý ch t l
ng d án đ u t xây
d ng cơng trình...........................................................................................36
2.3.1. H th ng v n b n pháp lu t.................................................................36
2.3.2. H th ng tiêu chu n quy chu n...........................................................38
-5-
2.4. Qu n lý ch t l
ng d án đ u t theo góc đ c a ch đ u t và c a
các nhà th u xây d ng................................................................................41
2.4.1. Qu n lý ch t l
ng DA T d
i góc đ ch đ u t ............................41
2.4.2. Qu n lý ch t l
ng DA T d
i góc đ các nhà th u.........................46
K t lu n Ch
CH
ng 2
NG 3: TH C TR NG GI I PHÁP T NG C
QU N LÝ CH T L
NG CÁC D
BÌNH - ÁP D NG CHO D
N
C, THU GOM X
LÝ N
NG CƠNG TÁC
ÁN CƠNG TRÌNH CSHT TP.NINH
ÁN XÂY D NG H
TH NG THỐT
C TH I
3.1. Tình hình đ u t xây d ng các cơng trình cơng trình c s h t ng
t i TP. Ninh Bình trong th i gian qua.......................................................49
3.1.1. Tình hình đ u t xây d ng các cơng trình CSHT...............................49
3.1.2. Nh ng k t qu đ t đ
c......................................................................50
3.2. Th c tr ng công tác qu n lý ch t l
ng các d án đ u t xây d ng
cơng trình c s h t ng t i TP Ninh Bình...............................................51
3.2.1. Mơ hình t ch c qu n lý các d án xây d ng cơng trình CSHT
TP.
Ninh Bình......................................................................................................51
3.2.2. Th c tr ng cơng tác qu n lý CL
giai đo n chu n b đ u t .............55
3.2.3. Th c tr ng công tác qu n lý CL trong giai đo n th c hi n đ u t ......57
3.2.4. Th c tr ng công tác qu n lý CL trong giai đo n k t thúc xây d ng...62
3.2.5. Tình hình cơng tác qu n lý ch t l
ng m t s d án đ u t xây d ng
đã và đang tri n khai th c hi n.....................................................................64
-6-
3.3.
ánh giá chung công tác qu n lý ch t l
ng các d án đ u t xây
d ng công trình c s h t ng t i TP Ninh Bình......................................67
3.3.1. Nh ng k t qu đ t đ
c và các bài h c...............................................67
3.3.2. Nh ng h n ch , t n t i và nguyên nhân..............................................69
3.4. Gi i thi u d án xây d ng h th ng thoát n
c, thu gom x lý n
c
th i…………………………………………………………………………74
3.4.1. M c tiêu, nhi m v c a d án.............................................................74
3.4.2. N i dung c a d án.............................................................................76
3.4.3. Nh ng đ c đi m c a d án..................................................................81
3.5. Nguyên t c đ xu t các gi i pháp........................................................83
3.5.1. Nguyên t c hi u qu , kh thi...............................................................83
3.5.2. Nguyên t c tuân th các quy đ nh c a pháp lu t.................................83
3.5.3. Nguyên t c phù h p v i n ng l c và đi u ki n c a nhà qu n lý.........84
3.6.
xu t gi i pháp t ng c
ng công tác qu n lý ch t l
ng d án xây
d ng công trình CSHT c a Thành ph Ninh Bình..................................84
3.6.1. Hồn thi n mơ hình t ch c qu n lý d án.........................................84
3.6.2. Nhóm gi i pháp trong giai đo n chu n b đ u t ................................87
3.6.3. Nhóm gi i pháp trong giai đo n th c hi n đ u t ...............................89
3.6.4. Nhóm gi i pháp trong giai đo n k t thúc xây d ng............................95
K t lu n Ch
ng 3
K T LU N & KI N NGH
-7-
Danh m c các hình và b ng bi u
Hình 2.1: Các ho t đ ng qu n lý xây d ng
Hình 2.2: Vịng đ i c a d án xây d ng
Hình 3.1: Mơ hình qu n lý ch t l
ng các d án c s h t ng
thành ph
Ninh Bình
B ng 3.1: Ch t l
ng m t s d án mà khâu chu n b đ u t ch a đ
c quan
tâm tho đáng.
B ng 3.2: Giá tr t ng m c đ u t , t ng d toán c a m t s d án do t v n
l p và sau khi đã qua th m đ nh.
B ng 3.3: Các h ng m c xây m i c a h th ng m ng l
i thu gom
B ng 3.4: Các h ng m c tr m b m và gi ng tách thu c h th ng m ng l
thu gom
i
-8-
PH N M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài
Khi đ u t xây d ng cơng trình, vi c qu n lý ch t l
ng là trách
nhi m c a các bên tham gia qu n lý và th c hi n d án. Do cơng trình xây
d ng là s n ph m đ c thù, nh h
toàn cao (cho c con ng
đ
ng nhi u t i c ng đ ng, địi h i tính an
i và môi tr
ng) nên ch t l
ng xây d ng ph i
c ki m soát b i m t bên khác, ngoài các bên tr c ti p xây d ng.
h t các n
c, vai trị ki m sốt này ch y u là c quan qu n lý nhà n
tuy nhiên c ng có s tham gia c a l c l
ng ngoài nhà n
khác nhau, th hi n m c xã h i hóa trong qu n lý ch t l
N
h u
c ta hi n nay công tác qu n lý ch t l
c,
c, v i m c đ
ng xây d ng.
ng nh m nâng cao hi u qu
đ u t xây d ng cơng trình là c m t quá trình ph c t p c n có s tham gia
c ng nh ph i k t h p c a các c p, các ngành và các đ i tác các bên có liên
quan, cơng tác qu n lý ch t l
ng cơng trình xây d ng c n có s quan tâm
nhi u h n n a và đòi h i s phát tri n theo chi u sâu khơng mang tính hình
th c đáp ng đ
hi n nay
n
c nhu c u qu n lý ch t l
ng đ u t xây d ng công trình
c ta.
T i Ngh đ nh 15/2013/N -CP ngày 06/02/2013 c a Chính ph m c
dù đã có c ch cho thành ph n ngoài c quan QLNN tham gia qu n lý
ch t l
ng xây d ng, nh ng trên th c t thành ph n ngoài QLNN v n ch a
th c s tr thành l c l
l
ng h tr , cùng c quan QLNN ki m soát ch t
ng cơng trình xây d ng. Trong khi đó, kh n ng qu n lý ch t l
d ng c a các c quan QLNN hi n ch a t
c a ngành xây d ng (l c l
ng xây
ng x ng v i tình hình phát tri n
ng m ng, n ng l c, kinh nghi m còn h n
ch ,...). Có th nói r ng hi n nay
Vi t Nam, c quan QLNN v ch t l
cơng trình xây d ng ch a đ m trách t t và đang đ n đ c trong ki m soát
g
-9-
ch t l
ng xây d ng.
Trong n n kinh t th tr
ng và h i nh p kinh t Qu c t nh hi n
nay, ngành Xây d ng đang đóng vai trị quan tr ng c a n n kinh t Qu c
dân, t o ra nh ng c s v t ch t, c s k thu t h t ng thi t y u cho xã h i.
u c u m i khơng ch địi h i s n l c c a
ng và Nhà n
c mà còn ph
thu c r t nhi u vào vai trò c a các ch đ u t , các doanh nghi p xây d ng.
Các ch th này đóng vai trò h t s c quan tr ng trong vi c tri n khai các
chi n l
l
c đ u t xây d ng c a Qu c gia và là đ ng l c chính thúc đ y ch t
ng và hi u qu công tác giám sát ch t l
ng đ u t xây d ng cơng trình.
Theo quy đ nh c a h th ng v n b n pháp lu t hi n hành, các ch đ u
t xây d ng cơng trình là ng
ch t l
i ch u toàn b trách nhi m tr
c Nhà n
cv
ng các d án đ u t xây d ng công trình s d ng v n ngân sách.
Làm t t công tác qu n lý ch t l
ng d án đ u t xây d ng cơng trình khơng
nh ng mang l i hi u qu c a d án theo thi t k và còn h n ch nh ng sai
xót khơng đáng có nh sai l ch m c đích s d ng c a d án, tránh nh ng
phi m khuy t v k thu t làm gi m ch t l
ng cơng trình, gi m th t thoát
v n đ u t , ki m soát th i gian và ti n đ hồn thành cơng trình mà cịn
gi m thi u r i ro, nâng cao trình đ n ng l c c a đ i ng nh ng ng
công tác qu n lý ch t l
ng d án.
Xu t phát t nh ng nh n th c nêu trên, v i nh ng ki n th c đ
nghiên c u
Nhà tr
i làm
c h c t p và
ng cùng v i kinh nghi m th c ti n trong q trình
cơng tác, tác gi ch n đ tài lu n v n v i tên g i: “Gi i pháp t ng c
công tác qu n lý ch t l
ng các d án
ng
TXD cơng trình c s h t ng
Thành ph Ninh Bình – Áp d ng cho D án xây d ng h th ng thoát
n
c, thu gom x lý n
c th i ”.
- 10 -
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Lu n v n nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp c b n nh m t ng
c
ng công tác qu n lý ch t l
ng các d án đ u t xây d ng cơng trình c
s h t ng t i TP Ninh Bình, nh m góp ph n nâng cao hi u qu đ u t và
c ng c ki n th c chuyên môn c a cán b làm công tác qu n lý ch t l
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u
a.
it
ng nghiên c u c a đ tài
it
ng nghiên c u c a đ tài là công tác qu n lý ch t l
án xây d ng và nh ng nhân t
d án c s h t ng
nh h
ng.
ng các d
ng đ n công qu n lý ch t l
ng các
Thành ph Ninh Bình đã và đang tri n khai t ch c
th c hi n.
b. Ph m vi nghiên c u c a đ tài
Ph m vi đ tài t p trung nghiên c u ch y u vào công tác qu n lý ch t
l
ng các d án xây d ng cơng trình c s h t ng t i Thành ph Ninh Bình
trên ph
ng di n là ch đ u t trong đó t p trung nghiên c u đ xu t gi i
pháp cho D án xây d ng h th ng thoát n
4. Ph
c, thu gom x lý n
ng pháp nghiên c u
th c hi n nh ng n i dung nghiên c u, lu n v n s
ph
ng pháp nghiên c u sau: ph
pháp th ng kê; ph
ph
c th i;
ng pháp đi u tra kh o sát th c t ; ph
ng pháp h th ng hóa; ph
ng pháp phân tích so sánh; ph
pháp quy và m t s ph
d ng các
ng
ng pháp phân tích t ng h p;
ng pháp đ i chi u v i h th ng v n b n
ng pháp k t h p khác.
- 11 -
NG 1: T NG QUAN V CH T L
CH
XÂY D NG CƠNG TRÌNH C
NG CÁC D
S
ÁN
UT
H T NG
1.1. Khái qt v cơng trình c s h t ng
1.1.1. Khái ni m v cơng trình c s h t ng
C s h t ng là t h p các cơng trình v t ch t k thu t có ch c n ng
ph c v tr c ti p d ch v s n xu t đã s ng c a dân c , đ
ph m vi lãnh th nh t đ nh. Khi l c l
c b trí trên m t
ng s n xu t ch a phát tri n quá trình
ti n hành các ho t đ ng ch là s k t h p gi n đ n gi a 3 y u t đó là lao
đ ng, đ i t
ng lao đ ng và t li u lao đ ng ch a có s tham gia c a c s
h t ng. Nh ng khi l c l
ng s n xu t đã phát tri n đ n trình đ cao thì đ
s n xu t có hi u qu c n có s tham gia c a c s h t ng. C s h t ng k
thu t đ
c phát tri n m nh m g n li n v i cu c cách m ng công nghi p t
th k 17 đ n th k 19. Bên c nh đó, chính vì s phát tri n m nh m c a c
s h t ng k thu t mà nó thúc đ y s phát tri n c a c s h t ng xã h i t
cu i th k 19 đ n đ u th k 20. Hi n nay, chúng ta đang ti n hành phát
tri n c s h t ng
giai đo n 3. Giai đo n v a phát tri n c s h t ng k
thu t v a phát tri n c s h t ng xã h i. Nh v y, khi khoa h c k thu t
ngày càng đ
c nâng cao thì c s h t ng càng phát tri n.
1.1.2. Vai trò c a h th ng cơng trình c s h t ng
C s h t ng là l c l
ng v t ch t n n t ng c a đơ th , t t c các cơng
trình, các ho t đ ng kinh t , v n hóa, và đ i s ng
đô th đ u t n t i và phát
tri n trên n n t ng này. C s h t ng k thu t v i đ c đi m c đ nh và kinh
phí đ u t l n còn đ
c coi là b x
ng c ng c a đô th . Giá tr c a c s h
t ng k thu t chi m đ n ½ t ng giá tr các cơng trình trong đô th . S li u
này đ
c rút ra t th c t tái thi t thành ph Dresden c a
c b bom đ n
phá h y hoàn toàn các cơng trình trên m t đ t. Nh h th ng h t ng k
- 12 -
thu t (giao thơng, thốt n
thành ph gi m đ
c,...) khơng b phá h y nên kinh phí xây d ng l i
c ½. S phát tri n đô th thi u quy ho ch tr
thi u c s h t ng k thu t, thi u b x
c h t là
ng c a đô th , sau đó là thi u c s
h t ng xã h i, làm cho kinh t không phát tri n, đ i s ng khó kh n. Qu n lý
đ u t phát tri n c s h t ng đô th là m t trong ba ch c n ng c b n và
c ng là m t trong b n gi i pháp hàng đ u c a chính quy n đơ th .
1.1.3. Phân lo i cơng trình c s h t ng
C n c vào ch c n ng, tính ch t và đ c đi m ng
i ta chia các cơng
trình c s h t ng thành 3 lo i:
- C s h t ng k thu t,
- C s h t ng xã h i,
- C s h t ng môi tr
ng.
C s h t ng k thu t là các cơng trình ph c v cho s n xu t và đ i
s ng bao g m: các cơng trình thi t b chuy n t i và cung c p n ng l
m ng l
i giao thơng, c p thốt n
ng,
c, thơng tin liên l c.
C s h t ng xã h i bao g m các c n trình ph c v cho các đ a đi m
dân c nh nhà v n hoá, b nh vi n, tr
ng h c, nhà
v cơng c ng khác. Các cơng trình này th
và các ho t đ ng d ch
ng g n v i các đ a đi m dân c
làm c s góp ph n n đ nh, nâng cao đ i s ng dân c trên vùng lãnh th .
C s h t ng mơi tr
ng là tồn b h th ng v t ch t k thu t ph c
v cho vi c b o v , gi gìn và b o v môi tr
môi tr
ng s ng c a con ng
ng sinh thái c a đ t n
c và
i. H th ng này bao g m các cơng trình phịng
ch ng thiên tai, các cơng trình b o v đ t đai, vùng bi n và các ngu n tài
nguyên thiên nhiên.
1.2. Tình hình qu n lý ch t l
ng cơng trình c s h t ng
n
1.2.1. Tình hình đ u t xây d ng các cơng trình c s h t ng
c ta
TP l n
- 13 -
Công tác đ u t xây d ng c s h t ng t i các thành ph l n gi vai
trò r t quan tr ng nh m đáp ng các yêu c u nhi m v phát tri n kinh t xã
h i , đ m b o trang b k thu t và các m t ho t đ ng, sinh ho t c a ng
i
dân, cho nên c ch qu n lý xây d ng c a các thành ph l n d a trên n n
t ng c ch qu n lý xây d ng c a nhà n
c Vi t nam, tuy nhiên trong q
trình tri n khai có m t s đi m khác bi t cho phù h p v i tính ch t và đ c
đi m v t c đ phát tri n c a nh ng thành ph này.
Tr
c đây, ph n l n các cơng trình c s h t ng đ u đ
v i chi phí hồn tồn do nhà n
c bao c p, nên v n đ hi u qu trong quá
trình qu n lý th c hi n các d án đ u t xây d ng ch a đ
đáng. Hi n nay, nhà n
c th c hi n
c quan tâm thích
c đã cho phép m t s doanh nghi p đ
c tham gia
phát tri n kinh t , t h ch toán và ho t đ ng theo Lu t doanh nghi p nh
nh ng doanh nghi p khác, nên v n đ hi u qu trong công tác qu n lý các
d án đ u t xây d ng đã đ
c quan tâm h n, th hi n là có nhi u T ng
công ty, công ty làm n r t hi u qu nh : Vinaconex, Cienco, Licogi... đã
qu n lý và th c hi n nhi u d án, cơng trình hi u qu và có ch t l
Nhi u Ban qu n lý d án đ
ng cao.
c thành l p đ qu n lý và đi u hành m t cách
chuyên nghi p các d án.
Các d án đ u t , sau khi đã có ch tr
ng đ u t , đã đ
c đ ng ký
danh m c đ u t , ch có nh ng d án nào có quy t đ nh phê duy t TKKTDT tr
c tháng 10 hàng n m m i đ
n m sau.
c ghi v n đ u t trong k ho ch v n
ây là m t trong nh ng h n ch r t l n nh h
ng đ n ch t l
ng
c ng nh ti n đ tri n khai th c hi n d án đ u t xây d ng t i các thành
ph l n nói riêng và c n
nhi u d án đ đ
c nói chung. V i đi u ki n “c n” nh trên, có
c ghi v n th c hi n trong n m sau, đã b qua r t nhi u
công đo n trong giai đo n chu n b đ u t c ng nh vi c không quan tâm
- 14 -
đúng m c đ n ch t l
th t c k p ti n đ đ đ
đã đ
l
ng c a công đo n này, v i m c đích hồn thành các
c ghi v n. Chính vì v y, trên th c t có nhi u d án
c ghi v n nh ng không th tri n khai gi i ngân th c hi n do ch t
ng quá th p c a giai đo n chu n b đ u t , nh h
ng tr c ti p đ n hi u
qu s d ng v n, trong khi nhu c u đ u t c a các đ n v c s là r t l n mà
ngu n v n thì đang cịn h n h p. Nguyên nhân chính c a s h n ch này là
các bên tham gia qu n lý ch a th c s nghiêm ch nh ch p hành các trình t
th t c c n thi t trong ho t đ ng đ u t xây d ng, n u có c ng ch mang tính
hình th c, qua loa đ nh ng ng
i tham gia qu n lý đ t đ
c nh ng m c
đích mong mu n cá nhân mà ch a th c s ngh đ n l i ích chung.
1.2.2. Tình hình qu n lý ch t l
ng các cơng trình c s h t ng trong
th i gian qua
1.2.2.1. Nh ng m t đã đ t đ
c trong công tác nâng cao ch t l
ng cơng
trình xây d ng c s h t ng
Công tác qu n lý ch t l
c n và h i nh p đ
qu n lý ch t l
c v i các n
ng cơng trình xây d ng c s h t ng đã ti p
c có n n khoa h c công ngh xây d ng và
ng xây d ng phát tri n cao trong khu v c và trên th gi i.
Chúng ta đã ch đ ng áp d ng nhi u công ngh xây d ng tiên ti n c a th
gi i, đã đ kh n ng qu n lý, xây d ng các công trình hi n đ i, có u c u
k thu t ph c t p và yêu c u v ch t l
ng b ng n i l c c a chính mình.
S ti n b trong vi c xây d ng và hoàn thi n th ch v qu n lý đ u t
xây d ng đ c bi t trong đó có vi c xây d ng và hoàn thi n nhi u v n b n
quy ph m pháp lu t v qu n lý ch t l
ng cơng trình xây d ng. N m 2004,
l n đ u tiên, Chính ph đã ban hành m t Ngh đ nh riêng v qu n lý ch t
l
ng cơng trình xây d ng và sau đó đ n n m 2013 có Ngh đ nh
15/2013/N -CP ngày 06/02/2013. Có th nói Ngh đ nh 209/2004/N -CP
- 15 -
ngày 16/12/2004 và Ngh đ nh 15/2013/N -CP là m t b
c ti n dài và quan
tr ng trong vi c hoàn thi n th ch v qu n lý ch t l
ng cơng trình xây
d ng. V i Ngh đ nh 15/2013/N -CP m i đ
h n v qu n lý Nhà n
c và b
c ban hành, đã t ng c
ng
c đ u rõ h n v n i dung qu n lý theo các
ngu n v n khác nhau.
S ti n b trong áp d ng khoa h c, công ngh vào thi công nh công
ngh m i v x lý n n đ t y u b ng ph
ng pháp c k t chân không, công
ngh thi công c c ng thép b ng búa rung, bê tông đ m l n (RCC- Roller
Compacted Concrete), công ngh thi công sàn
chúng ta đã xây d ng đ
ng l c tr
c… đ n nay
c nh ng công trình có t m c l n.
1.2.2.2. Nh ng b t c p v v n đ ch t l
ng cơng trình c s h t ng xây
d ng hi n nay
Bên c nh các u đi m k trên ph i th a nh n m t th c t là v n còn
m t s t n t i v ch t l
c nđ
ng cơng trình. Các b t c p v ch t l
ng cơng trình
c nghiên c u kh c ph c th hi n thông qua các s c , h h ng cơng
trình c ng nh nh ng kho ng tr ng v pháp lu t, tiêu chu n, quy chu n k
thu t... Trong giai đo n t i vi c tri n khai th c hi n t t Ngh đ nh
15/2013/N -CP ngày 06 tháng 02 n m 2013 là m t trong nh ng nhi m v
tr ng tâm c a ngành Xây d ng trong vi c đ m b o và nâng cao h n n a v
ch t l
ng cơng trình xây d ng và qu n lý ch t l
ng cơng trình xây d ng.
1.2.3.
ánh giá chung v công tác qu n lý ch t l
ng các cơng trình c
s h t ng
Cơng tác qu n lý ch t l
ng các cơng trình c s h t ng ph i đ m
b o nhu c u phát tri n và v n hành đ ng b c a h th ng c s h t ng, đ c
bi t là h th ng k thu t. Nhu c u đ ng b là m t nhu c u khách quan c a s
v t có tính h th ng, c s h t ng l i là các h th ng l n và ph c t p. ô th
- 16 -
là m t c th s ng mà h th ng c s h t ng nh là x
quan n i t ng c a các c th đó.
ng th t và các c
m b o đ ng b trong t ng ngành và đ m
b o đ ng b trong s ph i h p gi a các ngành.
C s h t ng đô th đ u là nh ng cơng trình l n, c đ nh, t n t i lâu
dài, v n đ u t l n và th i gian hoàn v n ch m
Quy t đ nh đ u t các cơng trình k thu t h t ng đ u ph i theo lu t "
H th b t hồn". Do đó, vi c nghiên c u đ đi đ n quy t đ nh đ u t ph i
r t công phu. M t khác, v n đ u t vào các cơng trình h t ng th
h i ch m. V i v n l n và thu h i ch m ch có Nhà n
kinh t r t l n m i có, ho c ch có Nhà n
Phát tri n đô th và tr
c ng đ ng, ch có Nhà n
đ ng: Nhà n
ng thu
c ho c các t ch c
c m i huy đ ng đ
c.
c h t là phát tri n h th ng h t ng là vi c c a
c đ ng ra m i huy đ ng đ
c ngu n l c t c ng
c có trách nhi m t ch c và huy đ ng m i ngu n l c t nhân
dân đ ph c v nhân dân. Ngu n l c t c ng đ ng đ
c hi u là t t ng khu
dân c t i tồn khu đơ th và toàn xã h i. Ngu n l c đó bao g m t tài chính
( v n) tài s n (ví d đ t đai) t i trí tu và s c l c. Hình th c tham gia c a
c ng đ ng bao g m:
- Tr c ti p góp ti n ho c đ t đai đ xây d ng,
- Tr c ti p tham gia ý ki n v quy ho ch, k thu t xây d ng, t khâu
thi t k đ n thi cơng,
-
u t qua hình th c BOT,
-
u t qua hình th c cơng trái và c phi u,
- Giám sát th c hi n vi c xây d ng và qu n lý khai thác. Tham gia
b o v cơng trình,...
1.3. Nh ng nhân t
nh h
ng đ n ch t l
1.3.1. Nhóm nhân t ch quan
ng cơng trình c s h t ng
- 17 -
Q trình phân tích n i b các d án xây d ng c s h t ng cùng v i
q trình phân tích mơi tr
ng bên ngồi tác đ ng đ n các d án c s h
t ng s giúp cho nh ng ng
i có trách nhi m qu n lý ch t l
ng cơng trình
c s h t ng tìm ra nh ng m t m nh và m t y u t đó đ ra nh ng bi n
pháp đ thay đ i, đ ra nh ng chính sách qu n lý ch t l
đ m b o và nâng cao ch t l
ng thích h p nh n
ng các cơng trình c s h t ng.
Nhóm nhân t ch quan bao g m nh ng nhân t c th sau:
- Trình đ , n ng l c c a c a các bên tham gia vào d án nh ch đ u
t , t v n thi t k , giám sát, nhà th u thi công
- Ngu n v n c a d án ph i đ
c a nhà n
c xác đ nh rõ rang, kh n ng c p v n
c cho các d án xây d ng c s h t ng.
- Trang thi t b máy móc đ ph c v thi cơng c a nhà th u, trình đ
n ng l c c a các cá nhân và t ch c tham gia vào d án
- Tình hình, c c u t ch c c a các ban qu n lý, m i liên h làm vi c
gi a các bên tham gia vào d án.
- Tình hình xây d ng chung trong c n
c và các v n b n, ch tr
ng,
nh ng quy t đ nh c a ban qu n lý trong quá trình th c hi n xây d ng cơng
trình c s h t ng( chính sách, m c tiêu, k ho ch, quych , n i dung,...).
- Tình hình tri n khai, ng d ng các ti n b khoa h c k thu t, các
ho t đ ng tiêu chu n hoá theo ch t l
ng trong t ng giai đo n sau:
+ Ch t l
ng trong thi t k .
+ Ch t l
ng trong cung ng v t t .
+ Ch t l
ng chu n b thi công.
+ Ch t l
ng trong q trình thi cơng.
- 18 -
+ Ch t l
ng trong đo l
ng, ki m tra, th nghi m, nghi m thu.
1.3.2. Nhóm nhân t khách quan
1.3.2.1. Nhân t chính tr và th ch .
S
n đ nh chính tr , vi c cơng b các ch tr
ng, chính sách, các đ o
lu t, các pháp l nh và ngh đ nh c ng nh các quy đ nh pháp quy có nh
h
ng đ n công tác qu n lý ch t l
ng các công trình xây d ng c s h
t ng, tác đ ng đ n cách th c qu n lý ch t l
đ nh m i đ
l
ng đ
ng c a t ng d án. M i quy
c cơng b s có th t o đà cho m t s công tác qu n lý ch t
c t t h n, nh ng c ng có th thu h p ph m vi ho c ch t l
ng c a
các công tác qu n lý khác. Các ch th tham gia vào d án ph i n m đ
c
đ y đ nh ng lu t l và quy đ nh c a chính ph và th c hi n chúng m t cách
nghiêm túc, đ ng th i d a trên nh ng quy đ nh m i đi u ch nh ho t đ ng
c a mình cho phù h p.
1.3.2.2. Nhân t kinh t .
Các nhân t kinh t
l
nh h
ng vô cùng l n đ n công tác qu n lý ch t
ng các cơng trình xây d ng c s h t ng. Chúng r t r ng l n, đa d ng và
ph c t p. Các nh h
ng ch y u v kinh t bao g m các nhân t nh lãi
su t ngân hàng, cán cân thanh tốn, chính sách tài chính và ti n t .Vì các
nhân t này r t r ng nên t ng ch th tham gia vào d án c n xu t phát t
các đ c đi m c a mình mà ch n l c các nhân t có liên quan đ phân tích
các tác đ ng c th c a chúng, t đó xác đ nh đ
h
ng l n t i h at đ ng qu n lý ch t l
c các nhân t có th
nh
ng.
1.3.2.3. Nhân t xã h i.
Các nhân t xã h i th
ng thay đ i ch m nên th
ng khó nh n ra,
nh ng chúng c ng là các nhân t t o c h i ho c gây ra nh ng nguy c đ i
v i các d án đang trong quá trình tri n khai.
- 19 -
iv in
ng
c ta trong th i k quá đ có th có nh ng thay đ i nhanh, nh ng
i qu n lý ch t l
ng các d án c n chú ý phân tích k p th i đ đón b t
c h i ho c phịng tránh nguy c .
1.3.2.4. Nhân t khoa h c- k thu t- công ngh .
Cùng v i s phát tri n c a cu c cách m ng khoa h c k thu t c ng
nh cu c cách m ng công ngh , các nhân t này càng tr nên quan tr ng,
gi vai trò quy t đ nh trong vi c nâng cao ch t l
ng cơng trình. Vi c áp
d ng nh ng công ngh m i, nh ng thành t u m i c a khoa h c và k thu t
mang l i nh ng c i ti n trong quá trình xây d ng, thúc đ y ch t l
ng c ng
nh ti n đ c a d án.
1.3.2.5. Nhân t t nhiên.
Các đi u ki n v v trí đ a lý, khí h u, th i ti t có nh h
ng rõ r t đ n
các cơng trình. V n đ s d ng h p lý các nhu n tài nguyên, n ng l
c ng nh các v n đ v mơi tr
ng
ng, địi h i các bên tham gia th c hi n d
án có các bi n pháp x lý thích đáng đ b o đ m s hài hồ l i ích c a
doanh nghi p v i l i ích c a ng
i tiêu dùng và xã h i.
1.4. M t s bài h c kinh nghi m v qu n lý ch t l
ng d án đ u t xây
d ng cơng trình c s h t ng
1.4.1. Kinh nghi m trong n
c
1.4.1.1. Coi tr ng công tác qu n lý thi công
Vi t Nam nên có m t h th ng quy ph m pháp lu t quy đ nh ch t ch công
tác giám sát thi công và c c u h th ng ki m tra, nh nh ng v n b n, thông
t ngh đ nh, c n quy đ nh ch t ch h n n a công tác đ m b o ch t l
ng
cơng trình cơng chính,...
Qu n lý thi công t i công tr
ng g m giám sát thi công và ki m tra công tác
thi công xây d ng, v i nh ng n i dung v s phù h p v i các đi u ki n h p
- 20 -
đ ng, ti n trình thi cơng, đ an toàn lao đ ng. Vi c ki m tra c n đ
hi n
nh ng h ng m c c th , t ch t l
ng, kích th
c th c
c c a các c u ki n bê
tông đúc s n, l p d ng c t thép cho k t c u bê tông c ng nh ki m tra k t
qu th c hi n công tác x lý n n đ t y u, đ
ng kính và chi u dài c a các
c c sâu,...Nên áp d ng vi c giám sát thi cơng cơng trình th c hi n b ng
ph
ng pháp ki m tra không phá h y (ph
ng pháp sóng đi n t ). Ph
ng
pháp này cho phép ki m tra s b trí các thanh c t thép c ng nh l p bê
tông b o v , đ m b o đ b n b ng cách ng n ng a các v t n t và nguy c
bong tróc bê tơng. "Công ngh ki m tra truy n th ng không th phát hi n
đ
c kho ng cách b trí c t thép sau khi đã thi công xong. Trong khi đó, b
trí các c t thép v i kho ng cách phù h p v i các l p b o v c t thép là đ c
bi t qua tr ng trong vi c đ m b o ch t l
c
ng cơng trình c ng nh đ m b o
ng đ thi t k .
1.4.1.2. Ch đ b o trì nghiêm ng t
Nên t ng c
ng các bi n pháp b o trì cơng trình. B o trì cơng trình c n đ
coi là m t trong nh ng khâu đ c bi t quan tr ng nh m b o đ m ch t l
t ng c
c
ng,
ng đ b n c a cơng trình c ng nh gi m thi u chi phí v n hành.
B o trì ph i đ
c quy đ nh ch t ch b ng h th ng các Lu t, v n b n quy
ph m pháp lu t, b t bu c ch đ u t và nhà th u thi công cơng trình có trách
nhi m b o trì và c p nh t th
ng xuyên c n ph i tu n th v cơng trình. Khi
m t khi m khuy t v cơng trình đ
thi cơng ph i kh n tr
c phát hi n thì ch đ u t ho c nhà th u
ng s a ch a và báo cáo k t qu v i c quan có th m
quy n đ ki m tra. Có nh v y, trong q trình thi cơng, vi c th c hi n t t
v m t ch t l
ng
ng cơng trình m i đ
c đ m b o. Vi c b o trì đ nh k s do
i có trình đ chuyên môn th c hi n và đ u đ
quan ch c n ng. Cơng tác b o trì đ
c báo cáo đ y đ v i c
c th c hi n đ i v i t t c các h ng m c
- 21 -
nh phòng cháy ch a cháy, h th ng c p n
b đi n... Ng
c, đi u hòa c ng nh các thi t
i ki m tra có trách nhi m ki m tra chi ti t đ n t ng b ph n
c n b o trì và ch u trách nhi m đ i v i k t qu cơng tác b o trì đó.
1.4.2. Kinh nghi m
n
c ngồi
Cơng tác qu n lý ch t l
ng các d án xây d ng nói chung và cơng trình
c s h t ng nói riêng đã tr i qua nhi u th i kì.
lý ch t l
Vi t Nam, cơng tác qu n
ng cịn là khái ni m r t m i nh ng trên th gi i đã có r t nhi u
nh ng kinh nghi m, bài h c v v n đ này. Sau đây là 1 vài nh ng mơ hình
qu n lý ch t l
ng đi n hình
1.4.2.1. Qu n lý ch t l
1s n
c trên th gi i:
ng cơng trình xây d ng Singapore
Chính quy n Singapore qu n lý r t ch t ch vi c th c hi n các d án
xây d ng. Ngay t khi l p d án ph i đ m b o các yêu c u v quy ho ch t ng
th , an toàn, phịng ch ng cháy n , giao thơng, mơi tr
các c quan h u quan phê duy t. Tr
công ph i đ
đ m b o ch t l
ng,... thì m i đ
c
c khi tri n khai thi công, các b n v thi
c k s t v n giám sát ki m tra và xác nh n là thi t k đúng,
ng thi t k .
M t cơng trình đ
c chính quy n cho phép kh i cơng n u có đ ba
đi u ki n sau:
- D án ph i đ
c c p có th m quy n phê duy t
- B n v thi công đã đ
c C c ki m soát phê chu n;
- Ch đ u t đã ch n đ
đ
c k s t v n giám sát hi n tr
ng và ph i
c C c ki m sốt ch p nh n.
Trong q trình thi cơng, chính quy n khơng ki m tra hi n tr
ng mà
ki m tra tình hình thơng qua báo cáo c a ch đ u t . C c giám sát có quy n
- 22 -
ki m tra nhà th u và k s t v n giám sát hi n tr
ng. Sau khi cơng trình xây
d ng xong, C c ki m soát xây d ng s ki m tra s phù h p v i các yêu c u
quy đ nh c a pháp lu t nh :
- Cơng trình đã đ
c nghi m thu
- Các yêu c u v an tồn đã đ
c phê chu n.
Khi đó C c ki m soát s c p gi y phép cho s d ng cơng trình. Chính
quy n s qu n lý cơng trình trong su t q trình khai thác s d ng và ki m tra
đ nh k công tác đ m b o ch t l
ng c a ch s h u.
i v i các cơng trình
là nhà 10 n m m t l n và các cơng trình khác là 5 n m m t l n.
1.4.2.2. Qu n lý ch t l
ng cơng trình xây d ng c a Trung Qu c
Ngày 01 tháng 11 n m 1997 ”Lu t Xây d ng Trung Qu c” đã đ
Qu c v vi n Nhân dân Trung Hoa thông qua và Ch t ch n
ban hành ngày 03 tháng 11 n m 1997.
c
c đã ký l nh
Trung Qu c, ngành xây d ng phát
tri n r t nhanh, vì v y m t m t nó đã t o ra r t nhi u CTXD làm thay đ i b
m t c a thành ph , nh ng nó c ng b c l nh ng m t trái c a n n kinh t th
tr
ng. Các doanh nghi p xây d ng có t t
ch y theo kh i l
ng coi th
ng qu n lý, ch n ng
ng đ l y thành tích, ép ti n đ , chia nh cơng trình đ giao
th u, ch đ nh th u, nh ng hành vi này đã làm nh h
ng x u đ n ch t l
ng
cơng trình, th m chí nhi u cơng trình cịn gây s c h h ng, gây thi t h i v
m t kinh t . Vì v y, Lu t Xây d ng đã so n th o r t ch t ch các đi u kho n,
các m c đ qu n lý các ho t đ ng xây d ng b ng pháp lu t, trong đó đ c bi t
nh n m nh các đi u đ m b o ch t l
ng, an toàn cho các CTXD. T n m
1998, Trung Qu c đã b t đ u th c hi n giám sát xây d ng.
Lu t Xây d ng đã nâng cao nh n th c c a m i ng
CTXD, t ng c
c bi t, t khi có
i đ i v i ch t l
ng
ng tính t giác và tính tích c c th c hi n giám sát. S phát
- 23 -
tri n c a s nghi p giám sát xây d ng đã nâng cao trình đ qu n lý d án xây
d ng thêm m t b
c, v i đ c tr ng đ c l p, công b ng, khoa h c, ph c v ,
đ a công tác giám sát xây d ng thành m t ngh chuyên nghi p. Tr
tri n khai d án kh ng l t m c th gi i là
p Tam Hi p, Trung Qu c c
hàng tr m k s sang M và Canada đ h c qu n lý d án.
r t nhi u tr
ng
c khi
trong n
c có
i h c đã m r t nhi u khóa h c đào t o qu n lý d án và
k s t v n giám sát xây d ng. Vì v y, ch trong m t th i gian ng n Trung
Qu c đa có m t đ i ng đông đ o các k s t v n giám sát xây d ng và r t
nhi u các công ty t v n chuyên nghi p đ s c qu n lý các d án l n, nhanh
chóng h i nh p v i yêu c u qu c t .
Các công ty t v n xây d ng Trung Qu c đã chi m l nh th tr
d ng
nhi u n
c trên th gi i, đ c bi t là
Trung Qu c v b
Vi t Nam. Chúng ta c n h c t p
c đi và các mô hình qu n lý tiên ti n, b i vì hoàn c nh n n
kinh t xã h i c ng nh con ng
gi ng n
ng xây
i Trung Qu c r t g n g i và có nhi u đi m
c ta.
1.4.3. Nh ng bài h c rút ra
Vi t Nam hi n nay, công tác qu n lý ch t l
d ng có r t nhi u đi m t
ng đ ng v i Trung Qu c tr
ng cơng trình xây
c đây, ngành xây
d ng phát tri n r t nhanh, vì v y m t m t nó đã t o ra r t nhi u CTXD làm
thay đ i b m t c a thành ph , nh ng nó c ng b c l nh ng m t trái c a n n
kinh t th tr
ng. Các doanh nghi p xây d ng có t t
lý, ch n ng ch y theo kh i l
ng coi th
ng đ l y thành tích, ép ti n đ , chia nh cơng
trình đ giao th u, ch đ nh th u, nh ng hành vi này đã làm nh h
đ n ch t l
ng qu n
ng x u
ng cơng trình, th m chí nhi u cơng trình còn gây s c h h ng,
gây thi t h i v m t kinh t . Vì v y Lu t Xây d ng c n so n th o r t ch t ch
các đi u kho n, các m c đ qu n lý các ho t đ ng xây d ng b ng pháp lu t,