A. PHẦN MỞ ĐẦU
1 Đặt vấn đề:
1.1. Thực trang cua vân đê nghiên c
̣
̉
́
̀
ưu:
́
Đất nước Việt Nam tiến tới năm 2020 với sự thay đổi của nền kinh tế, xã
hội cơng nghệ cùng với nó là hình ảnh người cơng dân Việt Nam mới với trình
độ học vấn cao, năng động, sáng tạo, có khả năng sử lý thơng tin cao, có khả
năng lựa chọn và giải quyết vấn đề đặt ra trong cuộc sống thích ứng với sự
biến đổi khơng ngừng của xã hội. Để đạt được nhiệm vụ cao cả đó, trường
mầm non là nơi tạo điều kiện để trẻ phát triển tồn diện nhân cách. Trách
nhiệm này đặt lên vai ngành giáo dục Mầm non địi hỏi nghành phải có những
nội dung, chương trình phù hợp, đổi mới hương pháp dậy và học một cách tích
cức. Giáo dục khơng chỉ hồn thành việc đào tạo những con người thích ứng với
xã hội mà cịn tạo ra những con người đủ phẩm chất và trì tuệ, thể lực để đón
đầu sự phát triển của xã hội.
Trẻ em những năm đầu của cuộc sống cịn rất non nớt, rất cần sự chăm
sóc của người lớn, đó là sự chăm sóc khơng chỉ là vật chất mà cịn cả về tinh
thần. Ngay từ khi cất tiếng khóc chào đời, trẻ đã có những vận động nhưng đó
chỉ là những vận động nhỏ từ những cơ non nớt của trẻ. Cùng với thời gian các
cơ trong cơ thể lớn dần vận động của trẻ ngày một thay đổi rõ rệt và sự tham ra
tích cực của hệ xương, hệ cơ và sự điều khiển của hệ thần kinh. Khi trẻ vận
động, gân, cơ, khớp cùng phối hợp vận động và phát triển vì vậy vận động có ý
nghĩa quan trọng đối với sự phát triển thể lực và giúp hệ thần kinh của trẻ phát
triển.
Để giúp trẻ phát triển thể chất được tốt có cơ thể khỏe mạnh hài hịa cân
đối là một trong những nhiệm vụ quan trọng của trường Mầm non. Trong
chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, phát triển thể lực của trẻ thơng qua các
hoạt động một ngày của trẻ như: Chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục phát triển
vận động thể chất. Đó là những nội dung cơ bản ảnh hưởng trực tiếp đến việc
1
nâng cao chất lượng của q trình giáo dục thể chất cho trẻ nhằm đào tạo thế
hệ trẻ phát triển trí tuệ, cường tráng về phẩm chất, phong phú về tinh thần và
trong sáng về đạo đức.
Theo đặc điểm tâm sinh lí của trẻ Mầm non “Dễ nhớ, dễ qn, học qua
chơi, chơi qua học”, Vậy để giáo dục trẻ lịng u thích thể dục thể thao, sự
hứng thú tự giác độc lập, tập luyện thường xun thì chúng ta phải làm gì? Điều
kiện cơ sở vật chất phục vụ cho cơng tác giáo dục thể chất ảnh hưởng trực
tiếp đến việc phát triển thể lực cho trẻ, đó là các điều kiện về trang phục, địa
điểm, thiết bị dụng cụ. Nó góp phần vào sự phát triển hài hịa về thể chất của
trẻ, thúc đẩy sự hoạt động cơ thể, tăng cường sức khỏe của trẻ. Các trang thiết
bị sử dụng để giáo dục thể chất cho trẻ trong các trường Mầm non phải đảm
bảo đáp ứng được các u cầu về các mặt: Giáo dục, vệ sinh, an tồn, thẩm mĩ.
Cách sử dụng thiết bị dụng cụ phụ thuộc vào sự sáng tạo của cơ giáo điều chủ
yếu là chúng phải đảm bảo thỏa mãn tồn bộ các u cầu đối với thiết bị dụng
cụ.
Đối với trẻ Mầm non trong các giờ tập luyện điều quan trọng phải giáo
dục được những cảm xúc tích cực, đảm bảo được sự sảng khối, trạng thái vui
tươi, biết vượt qua những trạng thái tâm lí tiêu cực.
Trên thực tế trường Mầm non Hiến Nam là một trường thuộc địa bàn
Phường Hiến Nam – Thành phố Hưng n nhưng mọi điều kiện thực hiện giáo
dục thể chất cho trẻ gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, về nhận thức của
một số phụ huynh…Nếu trẻ khơng được chuẩn bị đầy đủ về kĩ năng, thể chất,
về tâm lí sẵn sàng đi học thì đó là một trong những ngun nhân dẫn đến tình
trạng chất lượng yếu kém của các cấp học sau. Chính vì vậy tơi chọn đề tài:
“Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 56 tuổi phát triển thể chất”.
1.2. Ý nghĩa và tác dụng của giải pháp mới.
Phát triển thể chất cho trẻ 56 tuổi có một ý nghĩa đặc biệt đối với trẻ
mẫu giáo. Nó giúp cho trẻ có một niềm tin, sự mạnh dạn, tự tin, bền bỉ, khéo
2
léo, cơ thể khỏe mạnh, phát triển cân đối, hài hịa và khả năng nhanh nhẹn trong
các hoạt động. Xuất phát từ mục tiêu giáo dục thể chất nhằm điều khiển sự
phát triển thể chất và tinh thần con người phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội
và dự báo phát triển trong tương lai. Xuất phát từ mục tiêu trên các giải pháp
mới có tác dụng đảm bảo sự phát triển tồn diện, cân đối cho trẻ chuẩn bị cho
trẻ có một sức khỏe tốt chuẩn bị sẵn sàng cho trẻ vào lớp một và việc học trong
các giai đoạn tiếp theo.
1.3. Phạm vi nghiên cứu của đề tài.
Đê tai nay
̀ ̀ ̀ chúng tơi nghiên cưu tai
́ ̣ lớp 5A2 Trương Mâm non
̀
̀
Hiến Nam.
Đơi t
́ ượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo 56 tuổi
.
Linh v
̃ ực khoa hoc nghiên c
̣
ưu:
́ “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5
6 tuổi phát triển thể chất”.
II. Phương pháp tiến hành.
1. Cơ sở lý luận
Bộ giáo dục quy định mục tiêu, kế hoạch đào tạo của Nhà trẻ Mẫu giáo
ghi rõ mục tiêu giáo dục Mầm non là: “Hình thành ở trẻ những cơ sở đầu tiên
của nhân cách con người mới XHCN Việt Nam Khỏe mạnh Nhanh nh ẹn, c ơ
thể phát triển hài hịa cân đối, có một số kĩ năng sơ đẳng (Quan sát, phân tích,
tổng hợp, suy luận,…). Vận động là nhu cầu tự nhiên của cơ thể đặc biệt là với
cơ thể đang phát triển như trẻ Mầm non. Vai trị vận động đối với cơ thể trẻ đã
được các nhà khoa học khẳng định ngay từ thế kỉ XVIII:
“Cơ thể khơng vận động giống như nước trong ao tù”, “Ngun nhân chậm
phát triển của hài nhi là do thiếu vận động phù hợp với chức năng thần kinh
thực vật thường kém phát triển, hoạt động hệ tuần hồn và hệ hơ hấp bị hạn
chế, khả năng lao động chân tay giảm sút, trọng lượng cơ thể tăng nhanh. Vận
động có vai trị hết sức quan trọng đối với sự phát triển cơ thể ở mỗi một giai
đoạn thì nhu cầu vận động của trẻ là khác nhau.
3
Khi nói đến thể lực của chúng ta có thể nghĩ ngay rằng đó là chất lượng
của cơ thể con người có thể sử dụng vào thực tiễn một việc nào trong học tập,
lao động, thể thao…Phạm trù thể lực bao gồm các mặt sau:
Tầm vóc cơ thể là trạng thái phát triển và hình thái, cầu trúc cơ thể bao
gồm sự sinh trưởng, hình thể và tư thế thân người của một cơ thể. Sinh trưởng
chủ yếu chỉ đi qua q trình biến đổi dần về khối lượng có thể từ nhỏ đến lớn,
từ thấp đến cao, từ nhẹ đến nặng.
Năng lực tham ra vận động thể lực của một cơ thể, đây là một nhân tố
hết sức quan trọng nó thúc đẩy và giúp cho các chức năng sinh lý của cơ thể
phát triển một cách nhịp nhàng.
Khả năng thích ứng của cơ thể đối với mơi trường bên ngồi, trong đó có
khả năng chống lại bệnh tật.
Trạng thái tâm lí chỉ là tình cảm, ý chí, cá tính của con người, nếu một con
người có trạng thái tâm lý tốt thì cơ thể sẽ phát triển khỏe mạnh.
Đối với trẻ mẫu giáo nói chung và mẫu giáo lớn 5 6 tuổi nói riêng thì
việc phát triển thể chất là một yếu tố quan trọng cần thiết nó giúp trẻ phát triển
tồn diện và cân đối con người. Rèn luyện nâng cao sức đề kháng của cơ thể trẻ
trước tác dụng của những điều kiện mơi trường xung quanh.
Vì vậy trong giờ thể dục phải có các cơ sở vật chất: Địa điểm, trang
phục, dụng cụ cho trẻ nhằm giúp trẻ phát triển thể lực được tốt.
2. Cơ sở thực tiễn
a. Đặc điểm chung
Trường Mầm non Hiến Nam có địa hình tương đối phức tạp. Trường có
3 khu cách xa nhau. Năm học 2018 2019 chúng tơi được ban giám hiệu phân
cơng phụ trách lớp 5A2 Phố An Vũ. Là giáo viên có trình độ chuẩn được thực
hiện nhiệm vụ chăm sóc cho 24 trẻ.
Nữ: 7 trẻ.
Nam: 17 trẻ.
4
100% trẻ ăn bán trú tại trường.
b. Thuận lợi.
Trường Mầm non Hiến Nam ln nhận được sự chỉ đạo sát sao về
chun mơn của phịng giáo dục nhất là việc thực hiện phong trào “Xây dựng
trường học lấy trẻ làm trung tâm”.
Ban giám hiêu tạo điều kiện cho giáo viên đi kiến tập học hỏi thêm kinh
nghiệm của các trường bạn.
Nhà trường ln quan tâm tạo điều kiện về cơ sở vật chất ( Sân chơi,
các đồ chơi ngồi trời, các bộ đồ chơi phục vụ các vận động ở lĩnh vực phát
triển thể chất…) để cho trẻ học tập và tổ chức các hoạt động học, hoạt động
vui chơi, hoạt động ngồi trời…
Sĩ số trong lớp vừa phải.
Bản thân chúng tơi là giáo viên chủ nhiệm lớp 5 tuổi đã nhiều năm lên có
chun mơn cũng như hiểu biết về tâm lý đối với các cháu 5 tuổi.
Trẻ mẫu giáo 56 tuổi thích tham ra các hoạt động có tính vận động.
Tỉ lệ trẻ đến lớp đạt 100%, đa số các cháu đều phát triển khỏe mạnh.
Phịng học được tách riêng theo độ tuổi thống mát, có đủ ánh sáng cho
các cháu vui chơi học tập.
Bản thân tơi sinh ra và lớn lên ở nơng thơn lên có một thời thơ ấu đầy ắp
những kĩ niệm tuổi thơ đặc biệt là những trị chơi vận động giúp cơ thể phát
triển tồn diện như: Nhảy dây, Nhảy ơ, kéo co, đá cầu…, vì vậy tơi ln tìm tịi
sưu tầm những trị chơi vận động theo chủ đề thú vị (Ngồi những trị chơi mình
đã biết) phù hợp để tổ chức chơi cho trẻ giúp trẻ phát triển thể chất.
Chúng tơi được ban giám hiệu, đồng nghiệp và các phụ huynh học sinh
nhiệt tình hưởng ứng biện pháp phát triển thể chất cho trẻ để trẻ có một cơ thể
khỏe mạnh.
b. Khó khăn
5
Số lượng học sinh trong lớp là nam nhiều hơn vì vậy các cháu rất hiếu
động và đơi chút khó bảo.
Một số dụng cụ thể dục chưa phù hợp, chưa đầy đủ, chưa phong phú.
Đa số các bậc phụ huynh của lớp mẫu giáo 5A2 đều làm cơng nhân và
nơng dân, kinh tế thấp khơng có điều kiện quan tâm đến con cái, và nhận thức
của phụ huynh về mơn giáo dục thể chất khơng quan trọng mà chỉ là một mơn
phụ khơng cần quan tâm. Đa số phụ huynh khơng quan tâm đến việc các cháu đến
trường được học gì mà chỉ thích cho trẻ biết viết chữ, làm tốn như lớp một phổ
thơng.
2.3. Các biện pháp và thời gian tạo ra giải pháp
a Phương pháp nghiên cứu lý luận: Thời gian từ tháng 8/ 2018 đến tháng
9/2019.
Đọc sách báo và các tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên cứu từ đó
chọn lọc để xây dựng lên cơ sở lý luận cho đề tài.
b Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Thời gian từ tháng 9/2018 đến
tháng 3/2019.
Dùng phiếu điều tra kết hợp trao đổi những thơng tin có liên quan đến
vấn đề nghiên cứu với phụ huynh học sinh nhằm phát triển thể chất cho trẻ
mẫu giáo 5 6 tuổi.
Cơ dùng lời để trị chuyện vời trẻ qua đó biết được tính cách, khả năng
phát triển vận động cho trẻ trong lớp.
Cơ đàm thoại giảng giải để trẻ nắm được các nội dung của trị chơi, của
các vận động cơ bản và cách thực hiện vận động.
Cơ quan sát để thấy được sự tiến bộ, thay đổi của trẻ về thể chất sau
khi áp dụng biện pháp mới.
c Phương pháp thực hành trải nghiệm: Thời gian từ tháng 9/2018 đến
tháng 3 /2019
6
Thử nghiệm sư phạm trên cơ sở tìm hiểu thực trạng xác định một số biện
pháp nhằm khai thác phát triển thể chất cho trẻ, nhằm kiểm chứng và khẳng
định hiệu quả của các biện pháp.
d Phương pháp thống kê tốn học: Thời gian từ tháng 9/2018 đến tháng
3/2019
Tổng hợp thống kê những số liệu thu được trong q trình nghiên cứu của
đề tài, tập hợp các số liệu để thấy được hiệu quả của đề tài.
B. NỘI DUNG
1 Mục Tiêu
Tìm hiểu một số cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn có liên quan đến vấn
đề nghiên cứu và khảo sát thực trạng phát triển thể chất của trẻ mẫu giáo 56
tuổi của lớp 5A2 trường Mầm non Hiến Nam.
Đặt ra những mục tiêu phát triển thể chất của trẻ mẫu giáo 56 tuổi.
Tổ chức thể nghiệm để ứng dụng tính khả thi của biện pháp mới vào
lĩnh vực phát triển thể chất mà đề tài nghiên cứu.
2 Các giải pháp
2.1. Một số điểm mới của vấn đề nghiên cứu
Dựa vào mục tiêu của chương trình giáo dục Mầm non nói chung và u
cầu cần đạt của lứa tuổi mẫu giáo lớn nói riêng về nhận thức, ngơn ngữ, thẩm
mĩ, tình cảm và kĩ năng xã hội, đặc biệt về thể chất tơi đã tìm hiểu và đưa ra
“Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 56 tuổi phát triển thể chất” , đây là một
sáng kiến hồn tồn mới mà bản thân chúng tơi tự nghiên cứu, tìm hiểu. Qua tài
liệu, hướng dẫn tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động. Tính mới
của sáng kiến mà tơi thực hiện là giúp cho phụ huynh có những hiểu biết và
quan tâm đến lĩnh vực phát triển vận động của con em mình. Đặc biệt là hình
thành ở trẻ tính tự tin, mạnh dạn, các kỹ năng, kĩ xảo vận động. Giúp cho giáo
viên ứng dụng các phương pháp, biện pháp dậy học tích cực gây hứng thú nhằm
nâng cao chất lượng phát triển vận động cho trẻ ở trường Mầm non.
7
2.2. Các biện pháp thực hiện
Trong cơng tác chăm sóc, giáo dục trẻ Mầm non theo chương trình GDMN
của Bộ GD& ĐT việc hình thành và phát triển thể chất cho trẻ là nhiệm vụ đặt
lên hàng đầu đối với cơ giáo mầm non bởi trẻ ở lứa tuổi Mầm non trong 5 năm
đầu đời như một tờ giấy trắng, ngây thơ, hồn nhiên. Để giúp trẻ phát triển tồn
diện tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ tham ra vào cuộc sống, chuẩn bị học tập
tốt ở lớp một và các bậc học sau thì trẻ phải có một sức khỏe tốt, có một thể
lực cân đối .
Ngay từ những buổi đầu tiên khi đón trẻ vào lớp tơi đã thường xun trao
đổi với cơ giáo chủ nhiệm cũ của lớp để nắm bắt được đặc điểm của các trẻ
trong lớp và tơi biết có một số cháu nhút nhát thiếu tự tin trong khi vận động
( Cháu: Bảo An, Trần Minh Đức, Việt Anh… ). Chúng tơi trực tiếp trao
đổi với PHHS để có biện pháp cùng kết hợp trong việc phát triển thể chất và kĩ
năng vận động cho trẻ. Chúng tơi đã xây dựng kế hoạch chăm sóc, giáo dục cho
chủ đề đầu tiên của năm học chủ đề “Trường Mầm non của bé” với thời gian
thực hiện 2 tuần, tơi lồng ghép tích cực các trị chơi vận động ở hoạt động học,
hoạt động chiều, hoạt động ngồi trời. Sau 2 tuần thực hiện tơi đã thấy được sự
tiến bộ nhưng cịn chậm khơng cho thấy dấu hiệu khả quan, tơi tiến hành khảo
sát khả năng phát triển thể chất của trẻ trong lớp và thấy kết quả như sau:
Bảng số liệu khảo sát thực trạng ban đầu
Stt
Nội dung khảo sát
Tổng số
Số trẻ
Đạt %
trẻ khảo
đạt
16 trẻ
66 %
1
Trẻ tập chung chú ý khi tham gia
sát
24 trẻ
2
vào các vận động
Trẻ tích cực, chủ động trong các
24 trẻ
18 trẻ
75%
3
hoạt động.
Trẻ nhanh nhẹn, mạnh dạn tự tin,
24 trẻ
15 trẻ
62%
khéo léo và có một thể lực tốt.
8
4
5
Trẻ có kĩ năng, kĩ xảo vận động.
Trẻ có kĩ năng tự phục vụ
24 trẻ
24 trẻ
15 trẻ
19
62%
79%
Qua khảo sát đánh giá tơi nhận thấy khả năng phát triển thể chất của trẻ
cịn hạn chế ngun nhân là do: Giáo viên chưa tự tin mạnh dạn để đổi mới
phương pháp dạy học, cịn sợ hãi, e dè chưa thốt khỏi phương phương pháp dạy
học cũ. Bên cạnh đó mơi trường cho trẻ hoạt động chưa đáp ứng được nhu cầu
về thực tế hiện nay. Phụ huynh học sinh chưa nhận thức sâu sắc về sự phát triển
thể chất cho trẻ.
Trước thực trạng và những ngun nhân đó tơi đã chăn trở và tìm ra biện
pháp tốt nhất giúp trẻ phát triển thể chất. Tơi mạnh dạn nghiên cứu và thấy
được hiệu quả rất lớn trong việc phát triển thể chất cho trẻ, đây cũng chính là
một trong những nội dung thiết thực cụ thể hóa phong trào thi đua “Xây dựng
trường học lấy trẻ làm trung tâm”. Dựa vào mục tiêu giáo dục Mầm non nói
chung và u cầu cần đạt của mỗi lứa tuổi Mẫu giáo lớn nói riêng về nhận
thức, trí tuệ, ngơn ngữ, đặc biệt là thể lực và các nhu cầu của trẻ để từ đó tơi
tìm ra và đưa ra một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 56 tuổi phát triển thể chất.
Đây là một việc cần thiết vì nó mang lại cho đứa trẻ liềm vui, sự tự tin, sự
mạnh dạn và có một sức khỏe tốt tham ra vào tất cả các hoạt động trong gia
đình, trong nhà trường và xã hội. Sau đây là “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu
giáo 56 tuổi phát triển thể chất.”
a Lập kế hoạch chương trình giáo dục phát triển thể chất.
Mơn học nào giáo viên cũng cần nắm được đề tài đưa ra ở các chủ đề
xem có phù hợp với khả năng nhận thức của lớp mình hay khơng, để tìm ra biện
pháp hữu hiệu nhất cho sự phát triển thể chất cho trẻ lớp mình. Chúng tơi đã
học hỏi kinh nghiệm từ, sách, qua mạng, từ các bạn động nghiệp để có kinh
nghiệm cho bản thân trong việc lập kế hoạch.
Ngay mới đầu năm học chúng tơi đã trực tiếp trao đổi với đồng chí hiệu
phó chun mơn để có được kế hoạch sát với tình hình thực tế của lớp, của
9
trường. Từ đó, chúng tơi đã xây dựng các đề tài phù hợp với từng chủ đề, phát
huy từ dễ đến khó nhằm phát triển thể chất cho trẻ.
Với giáo dục phát triển thể chất, trẻ lớp tơi được tập luyện với các vận
động phù hợp.
Phát triển được các vận động cơ bản (vận động thơ): Đi, chạy, nhảy,
leo trèo, thăng bằng, bật…
Phát triển được các vận động tinh: Vận động của bàn tay, sự khéo léo
của các ngón tay, phối hợp vận động mắt tay, kĩ năng sử dụng các đồ dùng,
dụng cụ.
Phát triển các nhóm cơ, xương: Cơ tay, cơ chân, cơ lưng, cơ bụng…
Trẻ thực hiện các vận động theo nhạc, nhịp điệu hiệu lệnh bằng lời với
các dụng cụ: Bóng, gậy, vịng, quả bơng…
Từ những định hướng ngay từ khi nhận chủ nhiệm lớp 5A2 tơi đã xây
dựng kế hoạch phát triển thể chất cho trẻ theo chủ đề sát với thực tế. Năm học
này, tơi đã xây dựng các kế hoạch từ kế hoạch năm học, kế hoạch chủ đề, kế
hoạch tuần, kế hoạch ngày một cách cụ thể nhằm phát triển thể chất cho trẻ
một cách khoa học hiệu quả.
b Xây dựng mơi trường để phát triển thể chất cho trẻ
Để gây hứng thú cho trẻ mỗi khi đến lớp việc tạo mơi trường là điều tất
yếu. Muốn có mơi trường học tập tốt phải đảm bảo tạo dựng được cơ sở vật
chất, trang bị đồ chơi, thiết bị cho trẻ hoạt động phù hợp, đồng thời phải xây
dựng được mơi trường thân thiện đối với trẻ. Nếu cơ tạo được mơi trường cho
trẻ hoạt động tốt thì sẽ kích thích phát triển thể chất ở mọi lúc, mọi nơi, tham
ra vào các hoạt động và đạt hiệu quả rất cao. Vì thế ngay từ đầu năm tơi đã đi
sâu vào tạo mơi trường trong lớp, cũng như ngồi trời.
* Mơi trường trong lớp: Tơi đã trang trí lại các góc, bố trí các góc logic,
đưa những hình ảnh phù hợp để cung cấp những kiến thức về dinh dưỡng cũng
như về vận động cho trẻ, bên cạnh đó tơi sắp xếp bố trí đồ dùng, đồ chơi, vật
10
liệu chơi….trên giá, trên mảng tường trong trạng thái mở để kích thích ý tưởng
cho trẻ.
Tùy vào từng góc chơi tơi thường xun cho trẻ trải nghiệm các hoạt
động, giúp tạo ra các sản phẩm để trẻ phát triển được các vận động tinh như
xé, dán, cắt, nặn…Những sản phẩm từ chính bàn tay trẻ làm ra trẻ rất u thích
giúp trẻ hăng say thể hiện ý tưởng của mình.
* Mơi trường bên ngồi: Để có được mơi trường ngồi lớp học phù hợp
tơi đã chủ động đề xuất với bạn giám hiệu nhà trường sắp xếp bố trí các đồ
chơi ngồi trời phù hợp với sân trường, tạo khoảng khơng gian, vị trí chơi, tập
luyện cho trẻ thoải mái, đặc biệt đảm bảo an tồn cho trẻ.
Xung quanh sân trường được bố trí nhiều loại cây xanh, cây rau, cây hoa
hàng ngày tơi có thể cho trẻ dọn vệ sịnh nhẹ nhàng như nhặt lá, tưới cây, bắt
sâu, đây cũng là mơi trường hoạt động giúp phát triển thể lực cho trẻ qua đó
giúp cho trẻ biết u thiên nhiên, u lao động.
* Làm và sử dụng đồ dùng cho lĩnh vực giáo dục phát triển thể chất.
Nói đến phát triển thể chất thì đồ dùng, đồ chơi là phương tiện để học, để
chơi. Việc sử dụng đồ dùng trực quan là vơ cùng quan trọng vì hoạt động thể chất
chủ yếu thơng qua các bài tập có tính thực tế, các bài luyện tập khác nhau đều có
những loại đồ dùng dụng cụ khác nhau, giúp cho trẻ chơi mà học một cách nhẹ
nhàng.
Đối với trẻ em, đồ chơi cũng giống như cuốc, cầy đối với người nơng
dân…Muốn giờ học đạt kết quả cao thì đồ dùng khơng thể thiếu và phải đảm
bảo đáp ứng được các u cầu về mặt giáo dục, vệ sinh, an tồn và thẩm mĩ. Vì
vậy ngay từ đầu năm tơi đã kiểm tra đồ dùng dạy học xem đồ dùng đã phù hợp
với chủ đề, với đề tài, hình thức dạy chưa. Từ đó tơi có kế hoạch tham mưu với
ban giám hiệu bổ sung cịn thiếu, lên kế hoạch sắp xếp thời gian để làm đồ
dùng.
11
Căn cứ vào kết quả thống kê đồ dùng, các đồ dùng được nhà trường trang
bị chúng tơi đã lên kế hoạch làm đồ dùng cho từng chủ đề, từng đề tài. Việc làm
đồ dùng tự tạo đối với giáo viên Mầm non rất quan trọng nó giúp rất nhiều
trong q trình dạy trẻ hơn nữa nó là đặc thù riêng của giáo viên Mầm non từ
những ngun vật liệu phế thải như bìa cát ton, xốp, hộp sữa,….tơi đã làm bổ
xung đồ dùng cịn thiếu phù hợp cho nhiều chủ đề trong các trị chơi.
Một số đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho phát triển vận động và chơi.
Đặc điểm của trẻ Mầm non là rất thích bắt trước người lớn đặc biệt là
thích làm cơng việc giúp đỡ cơ giáo. Tơi đã hướng dẫn trẻ cùng làm những chiếc
mũ thỏ, mũ cáo, mũ chim, mũ chó sói, mũ hoa… đầu tiên tơi vẽ hình sau đó cho
trẻ dùng bút vẽ mắt, miệng và tơ màu giúp cơ.
12
Hình ảnh cơ cùng trẻ làm đồ dùng
Với biện pháp này ngồi việc tặng cường đồ dùng cịn giúp trẻ phát triển
vận động tinh từ đó giúp trẻ khéo léo hơn trong vận động.
Q trình giáo dục thể chất trong trường Mầm non khơng đạt hiệu quả
tốt nêu khơng có các trang thiết bị đồ dùng, dụng cụ, thiết bị, dụng cụ giúp cho
các bài tập thể dục có tác dụng tốt hơn đối với cơ thể trẻ nó làm tăng hiệu quả
của các bài tập. Việc sử dụng đa dạng các dụng cụ khác nhau sẽ có ảnh hưởng
đều khắp đến tất cả các bộ phận của cơ thể.
Các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo… được phát triển rất tốt thơng qua
việc sử dụng các thiết bị, đồ dùng .
c Khai thác nhiều hình thức tổ chức phong phú đa dạng.
Tổ chức hoạt động giáo dục phát triển thể chất cho trẻ là nội dung thiết
yếu trong q trình phát triển vận động cho trẻ Mầm non, vì vậy khi lựa chọn
nội dung giáo dục phát triển thể chất cho trẻ tơi đã theo các ngun tắc:
Bám sát chương trình giáo dục Mầm non hiện hành để lựa chọn mục tiêu,
nội dung phù hợp độ tuổi.
13
Để thực hiện nhiệm vụ giáo dục thể chất cho trẻ, người ta tiến hành
thơng qua nhiều hình thức giáo dục như trong tiết học, thể dục sáng, thể dục
chống mệt mỏi, trị chơi vận động, dạo chơi, thăm quan, hội khỏe, ngày hội thể
thao, giáo dục cá biệt… nhưng hình thức tiết học là cơ bản vì trên tiết học thể
dục các tri thức, kĩ năng, kĩ xảo vận động được truyền thụ một cách có mục
đích, hệ thống, tổ chức và có kế hoạch. Tồn bộ nội dung giáo dục thể chất
được diễn ra trên tiết học, cịn các hình thức khác chỉ rèn luyện một khía cạnh
nào đó của giáo dục thể chất.
* Trong tiết học: Bám vào kế hoạch năm, trước hết tơi phải lựa chọn nội
dung bài dạy, sau đó xác định mục tiêu cần đạt được sau bài dạy.
Giờ thể dục gồm 3 phần: Khởi động, trọng động và hồi tĩnh, mỗi phần đều
giải quyết một nhiệm vụ nhất định, mỗi phần có tác dụng và hỗ trợ lẫn nhau và
hồn thiện cho nhau. Khi tổ chức dạy vận động cơ bản cho trẻ, tơi ln chú ý
đến việc phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ. Mỗi giáo viên cần phải có
niềm say mê với nghề nghiệp, hết lịng vì trẻ thơ, ln tìm tịi tiếp cận cái mới
để thu hút trẻ tích cực tham gia vận động một cách tích cực nhất. Giáo viên cần
nghiên cứu tìm ra những biện pháp, những hình thức tổ chức phong phù, đảm
bảo tính sư phạm, tính vừa sức, giúp trẻ hứng thú học tập. Các giờ học phát
triển vận động khơng chỉ dập khn cứng nhắc mà thay vào đó là các bản nhạc
sơi động, các trị chơi hấp dẫn, với những dụng cụ tập phong phú, đa dạng. Sử
dụng biện pháp dạy vận động cơ bản bằng các hình thức hội thi, trị chơi như:
“Bé nhanh trí”; “Bé khỏe, bé ngoan” hoặc dựa trên nội dung các câu chuyện có
sẵn hay sáng tác… đây là biện pháp tốt giúp trẻ “ Học bằng chơi, chơi bằng
học”. Do vậy địi hỏi giáo viên biết thiết kế tiết dậy vận động bằng nhiều hình
thức khác nhau một cách linh hoạt, sáng tạo, biết lồng ghép, tích hợp các hoạt
động giáo dục khác vào tiết dạy phù hợp. Trên đây là tiết dạy với các hình thức
tổ chức khác nhau mà tơi đã xây dựng để dậy trẻ:
GIÁO ÁN
14
LĨNH VỰC: PHÁT TRIỂN THỂ CHẤT.
Chủ đề: Một số loại hoa
Đề tài: VĐCB “Ném trúng đích nằm ngang”.
Trị chơi vận động: Thi trồng hoa
Đối tượng: 56 Tuổi.
Thời gian: 3035 phút.
Người thực hiện: Lê Thị Thu
Đơn vị: Trường Mầm non Hiến Nam
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức
Trẻ biết định hướng ném và khi ném đưa tay lên cao.
Trẻ tập các động tác của bài tập phát triển chung nhịp nhàng theo nhạc qua
lời bài hát “Vườn cây của ba”.
2. Kĩ năng:
Trẻ có kĩ năng đứng chân trước chân sau, nhằm đích và biết dùng sức của tay
để đẩy vật ném trúng vào đích, khơng bị ném ra ngồi.
Củng cố kĩ năng bật liên tục qua trị chơi thi trồng hoa.
3. Thái độ.
Trẻ mạnh dạn tự tin, có ý thức tổ chức kỉ luật và tn theo hiệu lệnh của cơ.
Trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động. Và có ý thức hồn thành nhiệm vụ.
II. CHUẨN BỊ.
1. Đồ dùng của cơ: Máy tính, loa, tivi,
Sân tập bằng phẳng sạch sẽ, Vịng, túi cát. 2 rổ to, xắc xơ, cây hoa, 2 mơ hình
vườn hoa…..
Bài hát: Gieo hạt, Vườn cây của ba, Ra chơi vườn hoa.
2. Đồ dùng của trẻ:
Mỗi trẻ một đơi vịng.
15
Trang phục cơ và trẻ gọn gàng.
III. CÁCH TIẾN HÀNH.
Hoạt động của cơ
* Ổn định tổ chức:
Chúng mình có biết mùa này là mùa gì khơng?
Hoạt động của trẻ
Trẻ đưa ra ý kiến.
Mùa xn đến làm cho cây cối đâm chồi nảy
lộc….., Và mùa xn cịn có rất nhiều lễ hội
nữa đấy, Vậy chúng mình cùng chờ đón xem lễ
hội gì sắp diễn ra.
Hề: Ra loa sau đó trị chuyện cùng trẻ và mời Trẻ lắng nghe và trị
trẻ đến lễ hội hoa xn.
chuyện cùng hề.
Lễ hội hoa xn đã mở rồi các bé có muốn Trẻ đưa ra ý kiến.
cùng cơ đến lễ hội hoa xn khơng?
( Cơ kiểm tra sức khỏe)
1. Hoạt động 1: Khởi động (Trẻ đi trên lên
nhạc bài “Gieo hạt”)
Cơ cho trẻ đi thành vịng trịn rèn các kiểu đi: Trẻ thực hiện theo hiệu
Đi thường Đi bằng mũi bàn chân Đi thường lệnh.
Đi bằng gót chân, Đi thường Đi bằng mé bàn
chân,….. Sau đó về 2 hàng .
2. Hoạt động 2: Trọng động
a. Bài tập phát triển chung
+ Tay: Song song trước mặt gập khuỷu tay
+ Chân: Bước lên khuỵu gối.
+ Bụng : 2 tay chống hơng xoay người sang trái
Phải.
+ Bật: Tách chụm.
Để thực hiện được màn đồng diễn cơ mời các
16
bé cùng điểm danh.
( Cơ cho trẻ dóng dãn cách hàng và quay theo
u cầu của cơ).
Cơ cho trẻ tập bài đồng diễn kết hợp với vịng. Trẻ thực hiện màn đồng
Tập trên nền nhạc bài “vườn cây của ba”
diễn.
Cho trẻ tập các động tác của bài 2 lần x 8 nhịp
nhấn mạnh động tác tay thêm 2 lần x 8 nhịp.
b. Vận động cơ bản.
Cơ cho trẻ nhắm mắt lại sau đó thưởng q
cho trẻ.
Với những đồ dùng này chúng mình nghĩ tới Trẻ suy nghĩ và đưa ra câu
vận động gì?
trả lời.
Cơ cho trẻ cùng nhau thảo luận để lấy tên cho Trẻ tham ra thảo luận.
đội và đưa ra tên vận động cũng như cách thực
hiện.
( Sau một phút cơ cho 2 đội đưa ra ý kiên).
Cơ mời từng đội đưa ra ý kiến về tên đội, tên Trẻ đưa ra ý kiến.
gọi của vận động và cách thực hiện vận động.
Đó là vận động ném trúng đích nằm ngang.
Vậy cơ mời lần lướt các bạn trong 2 đội lên Trẻ tham ra vào hoạt động.
thực hiện.
( Cơ khảo sát trẻ).
Cơ cho những trẻ ném khơng trúng đích đứng Trẻ thực hiện.
lên phía trước.
Cơ làm mẫu lần 1: Chậm, chính xác.
Cơ làm mẫu lần 2: phân tích động tác.
Trẻ lắng nghe.
Tư thế chuẩn bị: Tại vạch chuẩn cơ đứng chân
trước chân sau, tay cầm túi cát trùng với chân
17
sau, tay đưa ngang tầm mắt và mắt ngắm vào
đích khi nào có hiệu lệnh ném thì dùng sức của
cánh tay đẩy túi cát vào đích.
Trẻ thực hiện.
Cơ cho trẻ ném chưa trúng đích thực hiện (Cơ
sửa sai cho trẻ)
Lần 2: Cơ cho 2 đội thi đua nhau.
Lần 3: Ban tổ chức thấy các bé đều xuất sắc
lên muốn thử sức chúng ta qua đích xa hơn, vậy
ai muồn thử sức mình qua đích mới nào?
Những ai muốn thử sức mình qua đích mới xin
mời hãy đứng về bên phải của cơ.
Cịn những bạn chưa tự tin xin mời chúng
mình cùng rèn luyện ở đích cũ.
( Cơ cho trẻ lựa chọn để thực hiện).
Cơ hỏi cảm nghĩ của bạn thực hiện ở đích xa
hơn. Để ném được trúng đích thì con phải làm
như thế nào?
* Trị chơi vận động
Cơ giới thiệu trị chơi:“Thi trồng hoa”.
Cơ nói tên trị chơi trẻ nói luật chơi cách chơi. Trẻ tham ra chơi.
Sau đó cơ chính xác lại.
+ Cách chơi: Lần lượt các bạn 2 đội sẽ bật
liên tục qua 5 vịng sau đó trồng 1 cây hoa vào
vườn.
+ Luật chơi: Những bơng hoa khơng được tính
khi khơng bật, hoặc khi trồng 2 bơng, hay khi
bản nhạc kết thúc. Kết thúc bản nhạc đội nào
trồng được nhiều cây hoa thì đội đó chiến
18
thắng.
Cơ cho trẻ chơi 2 lần sau mỗi lần cơ kiểm tra
Trẻ thực hiện.
kết quả.
3. Hoạt động 3: Hồi tĩnh
Cơ cho trẻ đi nhẹ nhàng thăm vườn hoa vừa
trồng trên nền nhạc bài “Ra chơi vườn hoa”
Hình ảnh trẻ học tiết thể dục ném trúng đích nằm ngang.
Đặc biệt trong giờ học tơi dùng một loại tín hiệu thống nhất để khỏi ảnh
hưởng đến sự chú ý của trẻ, bên cạnh đó tơi ln sử dụng khẩu lệnh, mệnh
lệnh như: “ Nghiêm”, “ Nghỉ”, “Đi”, chạy dừng lại, khẩu lệnh, mệnh lệnh rõ
ràng, dứt khốt và lơi cuốn sự tập chung chú ý ở trẻ. Trong q trình trẻ tập
luyện tùy theo đối tượng trẻ tơi có thể nâng cao dần u cầu của vận động. Tùy
theo từng chủ đề tơi lựa chọn các bài tập phù hợp.
Như vậy, trong một giờ thể dục, để đạt được kết quả cao giáo viên phải
biết kết hợp nhiều yếu tố để tổ chức cho trẻ tham ra hoạt động có hiệu quả.
* Ngồi tiết học: Nhiệm vụ phát triển thể chất cho trẻ khơng chỉ trên tiết
học mà cịn được tổ chức thơng qua các hoạt động hàng ngày.
19
Thể dục sáng: Buổi sáng trẻ được tập thể dục sẽ nâng cao hoạt động của
các cơ quan trong cơ thể phát triển kĩ năng vận động cần thiết tạo cho trẻ trạng
thái sảng khối, vui tươi. Thể dục sáng giúp trẻ khơi phục khả năng làm việc
của tồn bộ các cơ quan, cuốn hút trẻ vào các hoạt động. Đặc biệt khi trẻ được
tham ra thể dục sáng thường xun sẽ giúp trẻ tự tin, mạnh dạn hơn trong cuộc
sống, trong học tập, nâng cao được tinh thần tập thể, ý thức lao động, tinh thần
trách nhiệm với cơng việc cho trẻ. Muốn tổ chức được hoạt động thể dục sáng
thì phải chủ động sáng tạo đưa ra các hoạt động gây hứng thú cho trẻ. Trước
giờ thể dục sáng tơi thường trị chuyện với trẻ về ngày hội ngày lễ, chủ đề trẻ
đang học, đặc điểm thời tiết ngày hơm đó qua đó cũng giúp trẻ hiểu hơn ý nghĩa
của ngày hội ngày lễ, nhớ lại những kiến thức đã học và chuẩn bị cho một kiến
thức của ngày mới.
Ví dụ: Trị chuyện về ngày 8/3? Đó là ngày của ai?
Và để xem ngày 8/3 có những hoạt động gì cơ mời chúng mình cùng lên
nhà văn hóa dự lễ mít tinh kĩ niệm ngày mồng 8/3 nhé. Trong giờ thể dục sáng
tơi lựa chọn, sắp xếp các động tác phù hợp và hấp dẫn đối với trẻ. Bài tập phải
có các động tác hồn thiện các kĩ năng đi, chạy, nhảy để hình thành tư thế đúng
giúp cho các cơ quan hơ hấp, tuần hồn và các nhóm cơ hoạt động tích cực. Bài
tập tập thể dục sáng khơng thể thiếu được các động tác hơ hấp, củng cố cơ vai,
chân, bụng…nên trẻ rất hào hứng tham gia buổi tập, thứ ba, thứ năm trẻ tập thể
dục kết hợp là động tác điều hịa hoạt động tim, chuyển cơ thể về trạng thái
bình thương. Trong giờ thể dục sáng tơi kết hợp giữa thể dục động tác và thể
dục nhịp điệu: Thứ hai, thứ tư, thứ sáu. Tập nhịp điệu với các động tác và dụng
cụ như bơng, cờ… Với các dụng cụ này trẻ có cảm giác đúng và thoải mái về
động tác khi tập.
20
Hình ảnh trẻ tập thể dục sáng kết hợp với gậy.
Tơi thường lựa chọn các động tác tập thể dục như:
Động tác phát triển hơ hấp: Gà gáy, thổi bóng bay, thổi nơ bay, tiếng cịi
tàu, ngửi hoa, máy bay ù…ù…
Động tác phát triển cơ tay vai: Tay đưa trước lên cao; Tay đưa ngang lên
cao, xoay bả vai…
Động tác phát triển cơ chân: Ngồi khuỵu gối, đứng đưa một chân ra phía
trước, ngồi xổm, đứng lên, ngồi xuống liên tục..
Động tác cơ bụng lườn: Đứng quay thân sang 2 bên, đứng nghiêng người
sang hai bên.
Động tác bật nhảy: Bật tại chỗ, bật tách khép chân, bật ln phiên trước
sau, bật tiến phía trước.
Sau giờ thể dục sáng tơi tổ chức cho trẻ chơi nhẹ nhàng với các trị chơi
dân gian, vận động những bài hát đơn giản, khơng làm sáo trộn đội hình của
hình thức này, trẻ khơng những được tham ra trị chơi mà trẻ cịn được ơn luyện
21
lại các bài hát, trị chơi trong chủ đề từ đó trẻ được khắc sâu hơn nữa kiến thức
.
Chúng tơi đã sưu tầm được những bài hát có vận động ngộ nghĩnh, các
trị chơi với các ngón tay, các trị chơi dân gian có luật chơi đơn giản, Những trị
chơi trẻ đã được chơi trên lớp và tất cả trẻ có thể cùng chơi.
Ví dụ: Trị chơi gieo hạt, Trời nắng, trời mưa, lộn cầu vịng, 5 chú vịt,
dung dăng dung dẻ, quả bóng…
Trong trường Mầm non giáo dục thể chất giáo dục về những hoạt động
vận động nhiều dạng của trẻ tạo lên một chế độ vận động nhất định cần thiết
cho sự phát triển đầy đủ về thể chất và củng cố sức khỏe cho trẻ. Trong giờ
thể dục sáng của mỗi chủ đề khác nhau tơi thường dẫn dắt vào các hội thi, câu
chuyện để tạo hứng thú cho trẻ. Nhờ thực hiện tốt việc gây hứng thú cho trẻ,
tơi ln chủ động, sáng tạo, tìm tịi và đổi mới vận dụng vào phương pháp giáo
dục phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ giúp khắc sâu kiến thức khoa học
một cách có hệ thống, theo trình tự từ dễ đến khó.
Lồng ghép trong các tiết học khác: Việc lồng ghép vào các tiết học
khác như: Làm quen với văn học, làm quen với tốn, tạo hình…Biện pháp này
rất cần thiết để đảm bảo và giữ vững kết quả của bài tập trước và duy trì thói
quen vận động đã tiếp thu được, đồng thời củng cố sự bền vững cho những thói
quen này trong cơ thể. Nhờ sự củng cố các biểu tượng vận động này trẻ sẽ có
trong mình những vận động cơ bản rất chắc chắn.
Ví dụ: Trong hoạt động làm quen với tốn nhận biết số 9 ở chủ đề thế giới
thực vật, ở phần trị chơi cơ có thể cho trẻ đi qua đường hẹp lên chọn quả có thẻ
số 9.
22
Hình ảnh trẻ tham ra trị chơi trong giờ làm quen với tốn.
Trong các tiết học để tránh căng thẳng mệt mỏi cơ đưa phút thể dục vào
giữa các bước.
Ví dụ: Tiết khám phá khoa học tìm hiểu về q trình phát triển của cây cơ
cho chơi trị chơi reo hạt nảy mầm sau khi đã khám phá.
23
Trẻ chơi trị chơi: “Gieo hạt nảy mầm”
Hay cho trẻ xoay cổ tay, nghiêng người về hai bên theo nhịp đếm của cơ.
Bên cạnh đó, dưới mọi hình thức và bằng nhiều cách tơi có thể tổ chức “ Trị
chơi vận động” để gây hứng thú cho trẻ, có thể cho trẻ tạo dáng, bắt trước
hành động hoặc tiếng của các con vật.
Ví dụ: Khi tổ chức cho trẻ tìm hiểu một số con vật, phần cuối hoạt
động, tơi tổ chức cho trẻ chơi trị chơi “ Tạo dáng”. Có thể cho trẻ đi theo hay
cho trẻ xoay cổ tay, nghiêng người về hai bên. Với hình thức này vừa tạo cho
trẻ khơng khí thoải mái, vui vẻ sau hoạt động nhưng cũng thơng qua đó cơ thể
trẻ được chuyển từ trạng thái tĩnh sang động. Có thể tổ chức trị chơi vào nhiều
thời điểm trong ngày như khi đón, trả trẻ, hoặc các hoạt động ngồi trời.
Trẻ chơi trị chơi mèo đuổi chuột trong giờ hoạt động ngồi trời.
Như vậy “Trị chơi vận động” có ảnh hưởng tích cực đến các hoạt động
của cơ quan trong cơ thể trẻ đặc biệt là thơng qua đó để hồn thiện các kĩ năng
24
kĩ xảo vận động. Khi tham ra trị chơi, trẻ tích cực chủ động, sáng tạo vì thế “
Trị chơi vận động” cịn là phương tiện giúp trẻ phát triển thể chất.
Hoạt động ngồi trời cũng góp phần đáng kể trong việc phát triển thể
chất trẻ. Tham ra vào hoạt động ngồi trời tạo điều kiện tối ưu cho sự phát
triển tồn diện của trẻ. Tơi thường cho trẻ “Hoạt động ngồi trời”, cho trẻ
chơi với các loại bóng, dải lụa và các dụng cụ khác.
Với tư duy khơng chỉ phát triển thể chất trên tiết học, hoạt động ngồi
trời, trị chơi vận động… mà phát triển thể chất phải được tiến hành lồng ghép
trong mọi hoạt động khác như: Dạy trẻ các kĩ năng tự phục vụ: Tự rửa tay, rửa
mặt, vệ sinh góc chơi, kê bàn ghế, tự cởi quần áo, đeo ba lơ, cất ba lơ, gấp chăn,
trực nhật, làm những việc vừa sức…
Một số hình ảnh tự phục vụ của trẻ
25