Giáo án Vật lí Lớp 9 - Chương trình cả năm - Năm học 2008-2009 - Lê Thanh Tùng

<span class='text_page_counter'>(1)</span>***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. Ngµy so¹n:. Ngµy gi¶ng:. TiÕt 1:. CH¦¥NG I: §IÖN HäC.. MôC TI£U CñA CH¦¥NG: KiÕn thøc: -Phát biểu được định luật Ôm. -Nêu được điện trở của một dây dẫn có giá trị hoàn toàn xác định, được tính bằng thương số giữ hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn và cường độ dòng điện chạy qua nó. Nhận biết được đơn vị của điện trở. -Nêu được đặc điểm về cường độ dòng điện, về hiệu điện thế và điện trở tương đương đối với đoạn mạch nối tiếp và đoạn mạch song song. -Nªu ®­îc mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn trë cña d©y dÉn víi chiÒu dµi, tiÕt diÖn vµ vËt liÖu lµm d©y dÉn. -Nªu ®­îc biÕn trë lµ g× vµ c¸c dÊu hiÖu nhËn biÕt ®iÖn trë trong kü thuËt. -Nªu ®­îc ý nghÜa c¸c trÞ sè v«n vµ o¸t ghi trªn thiÕt bÞ tiªu thô ®iÖn n¨ng. -ViÕt ®­îc c¸c c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt ®iÖn vµ ®iÖn n¨ng tiªu thô cña mét ®o¹n m¹ch. Nêu được một số dấu hiệu chứng tỏ dòng điện có năng lượng. -Chỉ ra được sự chuyển hóa các dạng năng lượng khi đèn điện, bếp điện, bàn là, nam châm điện, đông cơ điện hoạt động. Kü n¨ng: -Xác định được điện trở của một đoạn mạch bằng vônkế và ampekế. -Nghiên cứa bằng thực nghiệm mối quan hệ giữa điện trở tương đương cña ®o¹n m¹ch nèi tiÕp hoÆc song song víi c¸c ®iÖn trë thµnh phÇn vµ x¸c# lËp ®­îc c¸c c«ng thøc: R t® = R 1 +R 2 +R 3: ; 1 1 1 1 R t® R1 R2 R3 -So sánh được điên trở tương đương của đoạn mạch nối tiếp hoặc song song víi mçi ®iÖn trë thµnh phÇn. -Vận dụng được định luật Ôm cho đoạn mạch gồm nhiều nhất ba điện trë thµnh phÇn. - Xác định được bằng thực nghiệm mối quan hệ giữ điện trở của dây dẫn víi chiÒu dµi, tiÕt diÖn vµ víi vËt liÖu lµm d©y dÉn. l S. - Vận dụng được công thức R= # để tính mỗi đại lượng khi biết các đại lượng còn lại và giải thích được các hiện tượng đơn giản liên quan đến ®iÖn trë cña d©y dÉn. -Giải thích được nguyên tắc hoạt động của biến trở con chạy. Sử dụng được biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch. l S. -Vận dụng được định luật Ôm và công thức R= # để giải bài toán về mạch điện được sử dụng với hiệu điện thế không đổi, trong đó có mắc biến trở.Xác định được công suất điện của một đoan mạch bằng vôn kế và ampekế. VËn dông ®­îc c¸c c«ng thøc. p. = U.I ;. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 1. A=. p.t = U.I.t. để tính được.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. một đại lượng khi biết các đại lượng còn lại đối với đoạn mạch tiêu thụ ®iÖn n¨ng. -Vận dụng được định luật Jun- Len-xơ để giải thích các hiện tượng đơn gi¶n cã liªn quan. -Giải thích được tác hại của hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì để đảm bảo an toàn điện. -Giải thích và thực hiện được các biện pháp thông thường để sử dụng an toµn ®iÖn vµ sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng.. Bµi 1: Sù PHô THUéC CñA C¦êNG §é DßNG §IÖN VµO HIÖU §IÖN THÕ GI÷A HAI §ÇU D¢Y DÉN. A.MôC TI£U: 1.KiÕn thøc: -Nªu ®­îc c¸ch bè trÝ vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kh¶o s¸t sù phô thuéc cña cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn. -Vẽ và sử dụng được đồ thị biểu diễn mối quan hệ I, U từ số liệu thực nghiÖm. -Nêu được kết luận về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn. 2. Kĩ năng: -Mắc mạch điện theo sơ đồ. -Sö dông c¸c dông cô ®o: V«n kÕ, ampekÕ. -Sử dụng một số thuật ngữ khi nói về hiệu điện thế và cường độ dòng điện. -Kĩ năng vẽ và sử lí đồ thị. 3. Thái độ: -Yêu thích môn học. B. §å DïNG D¹Y HäC: 1. Gi¸o viªn: B¶ng phô ghi néi dung b¶ng 1(tr4-SGK), b¶ng 2(tr5-SGK) Kq ®o LÇn ®o 1 2 3 4 5. B¶ng 1: HiÖu ®iÖn thÕ(V) 0 2,7 5,4 8,1 10,8. Cường độ dßng ®iÖn(A). 0 0,1 0,2 0,28 0,38. Kq ®o LÇn ®o 1 2 3 4 5. B¶ng 2: HiÖu ®iÖn thÕ (V) 2,0 2,5. Cường độ dßng ®iÖn(A). 0,1 0,2 0,25. 6,0. ( Bảng 1: Giáo viên làm thí nghiệm trước ở phòng thực hành-So sánh với kÕt qu¶ lµm cña häc sinh) 2. Mçi nhãm häc sinh: -Mét d©y dÉn b»ng nicr«m chiÒu dµi 1800mm, ®­êng kÝnh 0,3mm, d©y nµy ®­îc quÊn s½n trªn trô sø (gäi lµ ®iÖn trë mÉu) -1 ampe kÕ cã giíi h¹n ®o 1A. 1 v«n kÕ cã giíi h¹n ®o 6V, 12V. -1 c«ng t¾c. -1 nguån ®iÖn mét chiÒu 6V. -c¸c ®o¹n d©y nèi. C. PH¦¥NG PH¸P: Trùc quan, thùc nghiÖm. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. Thông báo dạng đồ thị từ kết quả TN với một dây dẫn khác. D. Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. * H. §. 1: æN §ÞNH Tæ CHøC LíP-Y£U CÇU M¤N HäC. GV: -KiÓm tra sÜ sè líp. -Nêu yêu cầu đối với môn học về sách vở, đồ dùng học tập. -Giới thiệu chương trình Vật lí 9. -Thèng nhÊt c¸ch chia nhãm vµ lµm viÖc theo nhãm trong líp. *H.§.2: KIÓM TRA BµI Cò-Tæ CHøC T×NH HUèNG HäC TËP. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò -HS: Vẽ sơ đồ mạch điện và giải thích -GV yêu cầu: Vẽ sơ đồ mạch điện c¸ch m¾c v«n kÕ, ampe kÕ. gồm: 1 nguồn điện, 1 bóng đèn, 1 v«n kÕ, 1 ampe kÕ, 1 c«ng t¾c K. Trong đó vôn kế đo hiệu điện thế giữa hai đầu bóng đèn, ampe kế đo A V cường độ dòng điện qua đèn. Gi¶i thÝch c¸ch m¾c v«n kÕ, ampe K + kế trong mạch điện đó. (Gäi HS xung phong) -GV ĐVĐ: ở lớp 7 ta đã biết khi hiệu điện thế đặt vào bóng đèn càng lớn thì cường độ dòng điện qua bóng đèn càng lớn và đèn càng -HS đưa ra phương án thí nghiệm sáng. Vậy cường độ dòng điện chạy kiểm tra sự phụ thuộc của cường độ qua d©y dÉn cã tØ lÖ víi hiÖu ®iÖn dßng ®iÖn qua d©y dÉn vµo hiÖu ®iÖn thế đặt vào hai đầu dây hay không? thế giữa hai đầu dây dẫn. Muèn tr¶ lêi c©u hái nµy , theo em chóng ta ph¶i tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ thÕ nµo? -Trên cơ sở phương án kiểm tra HS nêu GV phân tích đúng, sai#Tiến hµnh thÝ nghiÖm. *H. §.3: T×M HIÓU Sù PHô THUéC CñA C¦êNG §é DßNG §IÖN VµO HIÖU §IÖN THÕ GJ÷A HAI §ÇU D¢Y DÉN. -GV: yªu cÇu HS t×m hiÓu m¹ch ®iÖn I.ThÝ nghiÖm: §o¹n d©y dÉn ®ang xÐt Hình 1.1(tr4-SGK), kể tên, nêu công 1.Sơ đồ mạch điện. dông, c¸ch m¾c c¸c bé phËn trong s¬ 2 đồ, bổ xung chốt (+), (-) vào các dụng cụ đo trên sơ đồ mạch điện. -Yêu cầu HS đọc mục 2-Tiến hành 1 5 6 TN, nêu các bước tiến hành TN. A V -GV: Hướng dẫn cách làm thay đổi 3 K hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây + dẫn bằng cách thay đổi số pin dùng 4 lµm nguån ®iÖn. 2. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm. -Yªu cÇu HS nhËn dông cô TN tiÕn -Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 1.1. hành TN theo nhóm, ghi kết quả vào (Cách 1: +Dây 1: Từ cực âm đến b¶ng 1. ®o¹n d©y dÉn ®ang xÐt. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. -GV kiÓm tra c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiệm, nhắc nhở cách đọc chỉ số trªn dông cô ®o, kiÓm tra c¸c ®iÓm tiếp xúc trên mạch. Khi đọc xong kết quả phải ngắt mạch để tránh sai sè cho kÕt qu¶ sau.. +D©y 2: Tõ ®o¹n d©y dÉn ®ang xÐt đến núm (-) của ampe kế. +D©y 3: Tõ nóm (+) cña ampe kÕ đến khoá K. +Dây 4: Từ khoá K trở về cực dương cña nguån. +D©y 5, d©y 6: Tõ c¸c nóm (-), (+) -GV gọi đại điện nhóm đọc kết quả cña v«n kÕ m¾c vµo hai ®Çu ®o¹n thÝ nghiÖm, GV ghi lªn b¶ng phô. d©y dÉn ®ang xÐt). -Gọi các nhóm khác trả lời câu C1 từ -Đo cường độ dòng điện I tương ứng kÕt qu¶ thÝ nghiÖm cña nhãm. với mỗi hiệu điện thế U đặt vào hai ®Çu d©y. -GV đánh giá kết quả thí nghiệm -Ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1#Tr¶ lêi c©u cña c¸c nhãm. Yªu cÇu HS ghi c©u C1. *NhËn xÐt: Khi t¨ng (hoÆc gi¶m) tr¶ lêi C1 vµo vë. hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoÆc gi¶m) bÊy nhiªu lÇn. *H. §.4: VÏ Vµ Sö DôNG §å THÞ §Ó RóT RA KÕT LUËN. -Yêu cầu HS đọc phần thông báo II. §å thÞ biÓu diÔn sù phô thuéc cña mục 1-Dạng đồ thị, trả lời câu hỏi: cường độ dòng điện vào hiệu điện +Nêu đặc điểm đường biểu diễn sự thÕ. phô thuéc cña I vµo U. 1. Dạng đồ thị. +Dựa vào đồ thị cho biết: Đặc điểm đồ thị biểu diễn sự phụ thuéc cña I vµo U lµ ®­êng th¼ng ®i U = 1,5V#I = ? qua gốc toạ độ. U = 3V # I = ? U = 6V # I =? C2: -GV hướng dẫn lại cách vẽ đồ thị và I (A) yªu cÇu tõng HS tr¶ lêi c©u C2 vµo 0,4 vë. -Gọi HS nêu nhận xét về đồ thị của 0,3 m×nh, GV gi¶i thÝch: KÕt qu¶ ®o cßn mắc sai số, do đó đường biểu diễn đi 0,2 qua gÇn tÊt c¶ c¸c ®iÓm biÓu diÔn. 0,1 0. -Nªu kÕt luËn vÒ mèi quan hÖ gi÷a I vµ U.. 2,7 ,7. 5,4 ,7. 8,1. 10,8. U(V). KÕt luËn: HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn t¨ng (hoÆc gi¶m) bao nhiªu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bÊy nhiªu lÇn. *H. §.5: VËN DôNG -CñNG Cè-H¦íNG DÉN VÒ NHµ. -Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C3: U=2,5V#I=0,5A ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. C3. -Gäi HS tr¶ lêi c©u C3-HS kh¸c nhËn xÐt#Hoµn thµnh c©u C3.. U=3,5V#I=0,7A #Muốn xác định giá trị U, I ứng với một điểm M bất kì trên đồ thị ta làm nh­ sau: +KÎ ®­êng th¼ng song song víi trôc hoµnh, c¾t trôc tung t¹i ®iÓm cã cường độ I tương ứng. +KÎ ®­êng th¼ng song song víi trôc tung, c¾t trôc hoµnh t¹i ®iÓm cã hiÖu điện thế U tương ứng. -C¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C4 theo C4: Kq ®o HiÖu ®iÖn Cường độ nhãm, gäi 1 HS lªn b¶ng hoµn thµnh thÕ (V) dßng ®iÖn trªn b¶ng phô. LÇn ®o 1 2 3. *Cñng cè: -Yªu cÇu ph¸t biÓu kÕt luËn vÒ : +Sự phụ thuộc của cường độ dòng ®iÖn vµo hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn. +Dạng đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc cña I vµo U gi÷a hai ®Çu d©y dÉn. -Yêu cầu một HS đọc lại phần ghi nhí cuèi bµi. * H.D.V.N: +Häc thuéc phÇn ghi nhí. +§äc thªm môc “Cã thÓ em ch­a biÕt” +Häc bµi vµ lµm bµi tËp 1 SBT.. 2 2,5 4. (A) 0,1 0,125 0,2. ************************************************ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 2. §IÖN TRë CñA D¢Y DÉN-§ÞNH LUËT ¤M.. A.MôC TI£U: 1.KiÕn thøc: -Nhận biết được đơn vị điện trở và vận dụng được công thức tính điện trở để giải bài tập. -Phát biểu và viết được hệ thức của định luật Ôm. -Vận dụng được định luật Ôm để giải một số dạng bài tập đơn giản. 2.KÜ n¨ng: -Sử dụng một số thuật ngữ khi nói về hiệu điện thế và cường độ dòng điện. -Vẽ sơ đồ mạch điện sử dụng các dụng cụ đo để xác định điện trở của một d©y dÉn. 3. Thái độ: -CÈn thËn, kiªn tr× trong häc tËp. B.CHUÈN BÞ CñA GI¸O VI£N Vµ HäC SINH. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. GV: Kẻ sẵn bảng ghi giá trị thương số. U I. C.PH¦¥NG PH¸P: -Dùa vµo kÕt qu¶ sè liÖu trong b¶ng 1 vµ 2 ë bµi 1, HS tính thương số. U #NhËn xÐt. I. -Thu thập thông tin: Dựa vào số liệu thu được từ TN ở bài trước. D. Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. *H. §.1: KIÓM TRA BµI Cò-Tæ CHøC T×NH HUèNG HäC TËP. KiÓm tra bµi cò: 1. Nêu kết luận về mối quan hệ giữa 1.Cường độ dòng điện chạy qua một hiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu d©y dÉn d©y dÉn tØ lÖ thuËn víi hiÖu ®iÖn thÕ và cường độ dòng điện chạy qua dây đặt vào haiđầu dây dẫn đó. dẫn đó. Trình bày rõ, đúng 3 điểm. 2.Từ bảng kết quả số liệu ở bài trước 2.Xác định đúng thương số U hãy xác định thương số. U . Tõ kÕt I. I. (4 ®iÓm) -Nêu nhận xét kết quả: Thương số. qu¶ thÝ nghiÖm h·y nªu nhËn xÐt. -GV gäi HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña bạn#GV đánh giá cho điểm HS.. U cã gi¸ trÞ gÇn nh­ nhau víi d©y I. §V§: Víi d©y dÉn trong TN ë b¶ng 1 ta dẫn xác định được làm TN kiểm tra U (2 ®iÓm) thấy nếu bỏ qua sai số thì thương số cã ë b¶ng 1. I gi¸ trÞ nh­ nhau. VËy víi c¸c d©y dÉn kh¸c kÕt qu¶ cã nh­ vËy kh«ng?#Bµi míi.. *H.§.2: T×M HIÓU KH¸I NIÖM §IÖN TRë. -Yªu cÇu tõng HS, dùa vµo b¶ng 2, I. §iÖn trë cña d©y dÉn. xác định thương số. U víi d©y I. 1. Xác định thương số. U đối với I. mçi d©y dÉn.. dÉn#Nªu nhËn xÐt vµ tr¶ lêi c©u C2. -GV hướng dẫn HS thảo luận để trả lêi c©u C2.. +Với mỗi dây dẫn thì thương số. U I. có giá trị xác định và không đổi. +víi hai d©y dÉn kh¸c nhau th× thương số. U cã gi¸ trÞ kh¸c nhau. I. -Yêu cầu HS đọc phần thông báo 2. §iÖn trë. cña môc 2 vµ tr¶ lêi c©u hái: Nªu U c«ng thøc tÝnh ®iÖn trë. C«ng thøc tÝnh ®iÖn trë: R= I -GV giíi thiÖu kÝ hiÖu ®iÖn trë trong -KÝ hiÖu ®iÖn trë trong m¹ch ®iÖn: sơ đồ mạch điện, đơn vị tính điện hoÆc trở. Yêu cầu HS vẽ sơ đồ mạch điện -Sơ đồ mạch điện: xác định điện trở của một dây dẫn vµ nªu c¸ch tÝnh ®iÖn trë. -Gọi 1 HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch ®iÖn, HS kh¸c nhËn xÐt, GV söa ch÷a nÕu cÇn. A V K. -Hướng dẫn HS cách đổi đơn vị điện ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 6. +. -.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 ***** U trë. Khoá K đóng: R= V -So s¸nh ®iÖn trë cña d©y dÉn ë b¶ng IA 1 vµ 2#Nªu ý nghÜa cña ®iÖn trë. -§¬n vÞ ®iÖn trë lµ ¤m, kÝ hiÖu #.. 1 . 1V . 1A. Kil««m; 1k#=1000#, Mªga«m; 1M#=1000 000#. -ý nghÜa cña ®iÖn trë: BiÓu thÞ møc độ cản trở dòng điện nhiều hay ít cña d©y dÉn. *H. §.3: PH¸T BIÓU Vµ VIÕT BIÓU THøC §ÞNH LUËT ¤M. II. §Þnh luËt ¤m. 1. Hệ thức của định luật. U -GV hướng dẫn HS từ công thức I R. U U vµ th«ng b¸o ®©y I  I R. R trong đó: U đo bằng vôn (V), I ®o b»ng ampe (A), R ®o b»ng «m (#).. chính là biểu thức của định luật Ôm. Yêu cầu dựa vào biểu thức định luật Ôm hãy phát biểu định luật Ôm.. 2. Phát biểu định luật.. Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu d©y vµ tØ lÖ nghÞch víi ®iÖn trë cña d©y .. *H. §.4: VËN DôNG-CñNG Cè-H¦íNG DÉN VÒ NHµ. -GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: 1.C©u C3: 1. §äc, tãm t¾t C3? Nªu c¸ch gi¶i? Tãm t¾t Bµi gi¶i R=12# áp dụng biểu thức định I=0,5A luËt ¤m: I  U  U  I .R U=? R Thay sè: U=12#.0,5A=6V HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai đầu dây tóc đèn là 6V. U 2. Từ công thức R  , một HS phát Trình bày đầy đủ các bước, đúng I (8 ®iÓm) U biÓu nh­ sau: “§iÖn trë cña mét d©y 2. Phát biểu đó là sai vì tỉ số lµ dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt I vµo hai ®Çu d©y dÉn vµ tØ lÖ nghÞch không đổi đối với một dây dẫn do đó với cường độ dòng điện chạy qua kh«ng thÓ nãi R tØ lÖ thuËn víi U, tØ dây dẫn đó”. Phát biểu đó đúng hay lệ nghịch với I. (2 ®iÓm) sai? T¹i sao? C4: Vì cùng 1 hiệu điện thế U đặt -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C4. vµo hai ®Çu c¸c d©y dÉn kh¸c nhau, I tØ lÖ nghÞch víi R. Nªn R 2 =3R 1 th× I 1 =3I 2 . *H.D.V.N: -¤n l¹i bµi 1 vµ häc kÜ bµi 2. -ChuÈn bÞ mÉu b¸o c¸o thùc hµnh (tr10-SGK) cho bµi sau vµo vë. -Lµm bµi tËp 2 SBT. RóT KINH NGHIÖM: ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. ************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy d¹y:. TiÕt 3:. THùC HµNH: X¸C §ÞNH §IÖN TRë CñA MéT D¢Y DÉN B»NG AMPE KÕ Vµ V¤N KÕ. A.MôC TI£U: 1. KiÕn thøc: -Nêu được cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở. -Mô tả được cách bố trí và tiến hành TN xác định điện trở của một dây dẫn b»ng v«n kÕ vµ ampe kÕ. 2. Kĩ năng: -Mắc mạch điện theo sơ đồ. -Sử dụng đúng các dụng cụ đo: Vôn kế, ampe kế. -KÜ n¨ng lµm bµi thùc hµnh vµ viÕt b¸o c¸o thùc hµnh. 3. Thái độ: -CÈn thËn,kiªn tr×, trung thùc, chó ý an toµn trong sö dông ®iÖn. -Hợp tác trong hoạt động nhóm. -Yªu thÝch m«n häc. B.CHUÈN BÞ: GV Ph« t« cho mçi HS mét mÉu b¸o c¸o TH. §èi víi mçi nhãm HS: -1 ®iÖn trë ch­a biÕt trÞ sè (d¸n kÝn trÞ sè). -1 nguån ®iÖn 6V. -1 ampe kÕ cã GH§ 1A. -1 v«nkÕ cã GH§ 6V, 12V. -1 c«ng t¾c ®iÖn. -C¸c ®o¹n d©y nèi. C.PH¦¥NG PH¸P: Thùc nghiÖm. 1.KiÓm tra phÇn chuÈn bÞ lÝ thuyÕt cña HS cho bµi TH. 2. Chia HS thµnh c¸c nhãm, mçi nhãm TH trªn mét bé dông cô TN. 3. Đại diện nhóm nêu rõ mục tiêu và các bước tiến hành, sau đó mới tiến hµnh. 4. Hoạt động nhóm. 5. HS hoµn thµnh phÇn b¸o c¸o TH. 6. Cuối giờ học: GV thu báo cáo TH, nêu nhận xét về ý thức, thái độ và tác phong. D.Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. *H. §.1: KIÓM TRA BµI Cò. -Yªu cÇu líp phã häc tËp b¸o c¸o t×nh h×nh chuÈn bÞ bµi cña c¸c b¹n trong líp. -Gäi HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái: +C©u hái cña môc 1 trong mÉu b¸o c¸o TH §o¹n d©y dÉn ®ang xÐt +Vẽ sơ đồ mạch điện TN xác định ®iÖn trë cña mét d©y dÉn b»ng v«n 3 kÕ vµ ampe kÕ. -GV kiÓm tra phÇn chuÈn bÞ cña HS trong vë. 4 5 6 A -Gäi HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña V 2 K ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** 8 + Lop8.net 1.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. b¹n#§¸nh gi¸ phÇn chuÈn bÞ bµi cña HS cả lớp nói chung và đánh giá cho ®iÓm HS ®­îc kiÓm tra trªn b¶ng. *H. §.2: THùC HµNH THEO NHãM. -GV chia nhãm, ph©n c«ng nhãm -Nhóm trưởng cử đại diện lên nhận trưởng. Yêu cầu nhóm trưởng của dông cô TN, ph©n c«ng b¹n th­ kÝ c¸c nhãm ph©n c«ng nhiÖm vô cña ghi chÐp kÕt qu¶ vµ ý kiÕn th¶o luËn c¸c b¹n trong nhãm cña m×nh. cña c¸c b¹n trong nhãm. -GV nªu yªu cÇu chung cña tiÕt TH về thái độ học tập, ý thức kỉ luật. -Giao dông cô cho c¸c nhãm. -Yªu cÇu c¸c nhãm tiÕn hµnh TN -C¸c nhãm tiÕn hµnh TN. theo néi dung môc II tr9 SGK. -GV theo dõi, giúp đỡ HS mắc mạch -Tất cả HS trong nhóm đều tham gia điện, kiểm tra các điểm tiếp xúc, đặc mắc hoặc theo dõi, kiểm tra cách biÖt lµ c¸ch m¾c v«n kÕ, ampe kÕ m¾c cña c¸c b¹n trong nhãm. vào mạch trước khi đóng công tắc. Lưu ý cách đọc kết quả đo, đọc trung thùc ë c¸c lÇn ®o kh¸c nhau. -Yêu cầu các nhóm đều phải tham -Đọc kết quả đo đúng quy tắc. gia TH. -Hoàn thành báo cáo TH. Trao đổi -C¸ nh©n HS hoµn thµnh b¶n b¸o c¸o nhóm để nhận xét về nguyên nhân TH môc a), b). g©y ra sù kh¸c nhau cña c¸c trÞ sè -Trao đổi nhóm hoàn thành nhận xét ®iÖn trë võa tÝnh ®­îc trong mçi lÇn c). ®o. *H. §.3: TæNG KÕT, §¸NH GI¸ TH¸I §é HäC TËP CñA HäC SINH. -GV thu b¸o c¸o TH. -NhËn xÐt rót kinh nghiÖm vÒ: +Thao t¸c TN. +Thái độ học tập của nhóm. +ý thøc kØ luËt. *H. §.4: H¦íNG DÉN VÒ NHµ: Ôn lại kiến thức về mạch mắc nối tiếp, song song đã học ở lớp 7. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 4:. §O¹N M¹CH NèI TIÕP.. A. MôC TI£U: 1. KiÕn thøc: -Suy luận để xây dựng được công thức tính điện trở tương đương của đoạn m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp: R t® =R 1 +R 2 vµ hÖ thøc. U1 R1 tõ c¸c  U 2 R2. kiến thức đã học. -M« t¶ ®­îc c¸ch bè trÝ TN kiÓm tra l¹i c¸c hÖ thøc suy ra tõ lÝ thuyÕt. -Vận dụng được những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và gi¶i bµi tËp vÒ ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. 2. KÜ n¨ng: ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. -KÜ n¨ng TH sö dông c¸c dông cô ®o ®iÖn: V«n kÕ, ampe kÕ. -KÜ n¨ng bè trÝ, tiÕn hµnh l¾p r¸p thÝ nghiÖm. -KÜ n¨ng suy luËn, lËp luËn l«gic. 3. Thái độ: -Vận dụng kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng đơn giản có liªn quan trong thùc tÕ. -Yªu thÝch m«n häc. B. CHUÈN BÞ §å DïNG. §èi víi mçi nhãm HS: -3 điện trở lần lượt có giá trị 6, 10, 16. -Nguån ®iÖn mét chiÒu 6V. -1 ampe kÕ cã GH§ 1 A. -1 v«n kÕ cã GH§ 6V. -1 c«ng t¾c ®iÖn. -C¸c ®o¹n d©y nèi. C. PHƯƠNG PHáP: Phương pháp thực nghiệm. Më réng thªm cho ®o¹n m¹ch gåm 3 ®iÖn trë #RÌn t­ duy kh¸i qu¸t cho HS. D. Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. *H. §.1: KIÓM TRA BµI Cò-Tæ CHøC T×NH HUèNG HäC TËP. KiÓm tra bµi cò: 1. Phát biểu và viết đúng biểu thức HS1: định luật Ôm: 1. -Ph¸t biÓu vµ viÕt biÓu thøc cña Cường độ dòng điện chạy qua dây định luật Ôm? dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vµo hai ®Çu d©y dÉn vµ tØ lÖ nghÞch víi ®iÖn trë cña mçi d©y. Biểu thức của định luật Ôm: I . U R. (4 ®iÓm). 2. bµi 2.1 (tr.5-SBT) 2. Ch÷a bµi tËp 2-1 (SBT) a)Từ đồ thị xác định đúng giá trị -HS c¶ líp chó ý l¾ng nghe, nªu cường độ dòng điện chạy qua mỗi nhận xétGV đánh giá cho điểm dây dẫn khi hiệu điện thế đặt giữa HS. -ĐVĐ: Trong phần điện đã học ở lớp hai đầu dây dẫn là 3V: I 1 =5mA; I 2 =2mA; I 3 =1mA 7, chúng ta đã tìm hiểu về đoạn (3 ®iÓm) m¹ch nèi tiÕp. LiÖu cã thÓ thay thÕ b) R 1 >R 2 >R 3 hai ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp b»ng mét điện trở để dòng điện chạy qua mạch Giải thích bằng 3 cách, mỗi cách 1 ®iÓm. (3 ®iÓm) không thay đổi không?Bài mới. *H. §.2: ¤N L¹I KIÕN THøC Cã LI£N QUAN §ÕN BµI MíI. -HS2: Trong s®o¹n m¹ch gåm 2 I.Cường độ dòng điện và hiệu điện bóng đèn mắc nối tiếp, cường độ thÕ trong ®o¹n m¹ch nèi tiÕp. dòng điện chạy qua mỗi đèn có mối 1. Nhớ lại kiến thức cũ. § 1 nt § 2 : I 1 =I 2 =I (1) quan hệ như thế nào với cường độ dßng ®iÖn m¹ch chÝnh? U 1 +U 2 =U (2) HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n 2.§o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi m¹ch liªn hÖ nh­ thÕ nµo víi hiÖu tiÕp. điện thế giữa hai đầu mỗi bóng đèn? Hình 4.1: R 1 nt R 2 nt (A) -Yªu cÇu HS tr¶ lêi C1. I 1 =I 2 =I (1) -GV th«ng b¸o c¸c hÖ thøc (1) vµ U 1 +U 2 =U (2) ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. (2) vẫn đúng đối với đoạn mạch gồm C2:Tóm tắt: R 1 nt R 2 U R 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp. C/m: 1  1 -Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh C2. U 2 R2 Gi¶i: C¸ch 1: U I .R U  U  I .R  1  1 1 . V× R U 2 I 2 .R2 U R (®pcm) I1  I 2  1  1 U 2 R2 U U C¸ch 2: I1  I 2  1  2 hay R1 R2 U1 R1 (3)  U 2 R2 I. *H. §.3: X¢Y DùNG C¤NG THøC TÝNH §IÖN TRë T¦¥NG §¦¥NG CñA §O¹N M¹CH NèI TIÕP. II. Điện trở tương đương của đoạn m¹ch nèi tiÕp. -GV th«ng b¸o kh¸i niÖm ®iÖn trë 1. Điện trở tương đương. tương đương #Điện trở tương đương 2. Công thức tính điện trở tương cña ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2 nèi tiÕp ®­îc tÝnh nh­ thÕ nµo? ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp. -Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh C3: Tãm t¾t: R 1 nt R 2 C/m: R t® =R 1 +R 2 C3. Gi¶i: V× R 1 nt R 2 nªn: U AB =U 1 +U 2 #I AB .R t® =I 1 .R 1 +I 2 .R 2 mµ I AB =I 1 =I 2 #R t® =R 1 +R 2 (®ccm) (4). *Chuyển ý: Công thức (4) đã được 3. ThÝ nghiÖm kiÓm tra. c/m bằng lí thuyết#để khẳng định Mắc mạch điện theo sơ đồ hình c«ng thøc nµy chóng ta tiÕn hµnh 4.1, trong đó: -LÇn 1: M¾c R 1 =6#; R 2 =10# vµo TN kiÓm tra. -Với những dụng cụ TN đã phát cho U=6V, đọc I 1 . c¸c nhãm, em h·y nªu c¸ch tiÕn -Lần 2: Mắc R 3 =16# vào U=6V, đọc hµnh TN kiÓm tra c«ng thøc (4). I 2 . So s¸nh I 1 vµ I 2 . -Yªu cÇu HS lµm TN kiÓm tra theo 4. KÕt luËn: nhãm vµ gäi c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt R 1 nt R 2 cã R t® =R 1 +R 2 qu¶ TN. -Qua kÕt qu¶ TN ta cã thÓ kÕt luËn g×? -GV th«ng b¸o: c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cã thÓ m¾c nèi tiÕp nhau khi chóng chịu được cùng một cường độ dòng ®iÖn. -GV th«ng b¸o kh¸i niÖm gi¸ trÞ cường độ định mức. *H. §.4: CñNG Cè-VËN DôNG-H¦íNG DÉN VÒ NHµ. -Yªu cÇu c¸ nh©n hoµn thµnh c©u C4:... C4. Qua c©u C4: GV më réng, chØ cÇn 1 ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®o¹n m¹ch m¾c C5: + Vì R 1 nt R 2 do đó điện trở nèi tiÕp. -Tương tự yêu cầu HS hoàn thành tương đương R 12: c©u C5. R 12 =R 1 +R 2 =20#+20#=40# -Tõ kÕt qu¶ c©u C5, më réng: §iÖn M¾c thªm R 3 vµo ®o¹n m¹ch trªn th× trở tương đương của đoạn mạch gồm điện trở tương đương R AC của đoạn 3 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp b»ng tæng m¹ch míi lµ: R AC =R 12 +R 3 =40#+20#=60# c¸c ®iÖn trë thµnh phÇn: R t® =R 1 +R 2 +R 3 #Trong ®o¹n m¹ch cã + R AC lín h¬n mçi ®iÖn trë n ®iÖn trë R gièng nhau m¾c nèi tiÕp thµnh phÇn. thì điện trở tương đương bằng n.R. -Yêu cầu HS yếu đọc lại phần ghi nhí cuèi bµi. *H.D.V.N: -Häc bµi vµ lµm bµi tËp 4 (SBT). -Ôn lại kiến thức về mạch mắc song song đã học ở lớp 7. ************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 5:. §O¹N M¹CH SONG SONG.. A.MôC TI£U: 1. Kiến thức: -Suy luận để xây dựng được công thức tính điện trở tương ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm hai ®iÖn trë m¾c song song: thøc. 1 1 1 vµ hÖ   Rtd R1 R2. I1 R2 từ các kiến thức đã học.  I 2 R1. -M« t¶ ®­îc c¸ch bè trÝ TN kiÓm tra l¹i c¸c hÖ thøc suy ra tõ lÝ thuyÕt. -Vận dụng được những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và gi¶i bµi tËp vÒ ®o¹n m¹ch song song. 2. KÜ n¨ng: -KÜ n¨ng thùc hµnh sö dông c¸c dông cô ®o ®iÖn: v«n kÕ, ampe kÕ. -KÜ n¨ng bè trÝ, tiÕn hµnh l¾p r¸p TN. -KÜ n¨ng suy luËn. 3. Thái độ: -Vận dụng kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng đơn gi¶n cã liªn quan trong thùc tÕ. -Yªu thÝch m«n häc. B. CHUÈN BÞ §å DïNG: §èi víi mçi nhãm HS: -3 ®iÖn trë mÉu: R 1 =15#; R 2 =10#; R 3 =6#. -1 ampe kÕ cã GH§ 1A. -1 v«nkÕ cã GH§ 6V. -1 c«ng t¾c. -1 nguån ®iÖn 6V. -C¸c ®o¹n d©y nèi. C.PH¦¥NG PH¸P: Th«ng qua bµi tËp, më réng cho ®o¹n m¹ch gåm 3 ®iÖn trë m¾c song song vµ cã trÞ sè ®iÖn trë b»ng nhau vµ b»ng R 1 th× Rtd . R1 3. D.Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. *H. §.1: KIÓM TRA BµI Cò-Tæ CHøC T×NH HUèNG HäC TËP. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. -Trong đoạn mạch gồm 2 bóng đèn mắc song song, hiệu Đ 1 //Đ 2 : điện thế và cường độ dòng điện của đoạn mạch có quan U=U 1 =U 2 I=I 1 +I 2 hệ thế nào với hiệu điện thế và cường độ dòng điện các m¹ch rÏ? ĐVĐ: Đối với đoạn mạch mắc nối tiếp, chúng ta đã biết R t® b»ng tæng c¸c ®iÖn trë thµnh phÇn. Víi ®o¹n m¹ch song song điện trở tương đương của đoạn mạch có bằng tæng c¸c ®iÖn trë thµnh phÇn kh«ng?#Bµi míi *H. §.2: NHËN BIÕT §O¹N M¹CH GåM HAI §IÖN TRë M¾C SONG SONG. -Yêu cầu HS quan sát sơ đồ mạch I.Cường độ dòng điện và hiệu điện ®iÖn h×nh 5.1 vµ cho biÕt ®iÖn trë R 1 thÕ trong ®o¹n m¹ch song song. -H×nh 5.1: R 1 //R 2 vµ R 2 ®­îc m¾c víi nhau nh­ thÕ (A) nt (R 1 //R 2 )#(A) đo cường độ nµo? Nªu vai trß cña v«n kÕ, ampe kế trong sơ đồ? dßng ®iÖn m¹ch chÝnh. (V) ®o H§T -GV th«ng b¸o c¸c hÖ thøc vÒ mèi gi÷a hai ®iÓm A, B còng chÝnh lµ quan hÖ gi÷a U, I trong ®o¹n m¹ch H§T gi÷a hai ®Çu R 1 vµ R 2 . có hai bóng đèn song song vẫn đúng U AB =U 1 =U 2 (1) I AB =I 1 +I 2 (2) cho trường hợp 2 điện trở R 1 //R 2 #ViÕt hÖ thøc víi hai ®iÖn trë C2: Tãm t¾t: R 1 //R 2 I R R 1 //R 2 . C/m: 1  2 -Hướng dẫn HS thảo luận C2. I 2 R1 -Cã thÓ ®­a ra nhiÒu c¸ch chøng Giải: áp dụng biểu thức định luật minh#GV nhËn xÐt bæ sung. ¤m cho mçi ®o¹n m¹ch nh¸nh, ta cã:. -Tõ biÓu thøc (3), h·y ph¸t biÓu thành lời mối quan hệ giữa cường độ dßng ®iÖn qua c¸c m¹ch rÏ vµ ®iÖn trë thµnh phÇn.. U1 I1 R1 U1.R2   . V× R 1 //R 2 nªn I 2 U 2 U 2 .R1 R2 I R U 1 =U 2 # 1  2 (3)# Trong ®o¹n I 2 R1. mạch song song cường độ dòng điện qua c¸c m¹ch rÏ tØ lÖ nghÞch víi ®iÖn trë thµnh phÇn. *H. §.3: X¢Y DùNG C¤NG THøC TÝNH §IÖN TRë T¦¥NG §¦¥NG CñA §O¹N M¹CH GåM HAI §IÖN TRë M¾C SONG SONG. II. Điện trở tương đương của đoạn m¹ch song song. 1. Công thức tính điện trở tương ®­¬ng cña ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c song song. -Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh c©u C3: Tãm t¾t: R 1 //R 2 1 1 1 C3. C/m   -Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, GV kiÓm tra phÇn tr×nh bµy cña mét sè HS dưới lớp. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. Rtd. R1. Gi¶i: V× R 1 //R 2 #I=I 1 +I 2 # U AB U1 U 2 mµ   Rtd R1 R2. 13. R2.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. -GV gäi HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng, nªu c¸ch chøng minh kh¸c#GV nhËn xÐt, söa ch÷a.. U AB  U1  U 2 . # Rtd . -H·y nªu c¸ch tiÕn hµnh TN kiÓm tra c«ng thøc (4)-TiÕn hµnh kiÓm tra#KÕt luËn.. R1.R2 R1  R2. 1 1 1   Rtd R1 R2. (4). (4 ’ ).. 2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra. Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 5.1: +Lần 1: Mắc R 1 //R 2 vào U=6V, đọc -GV thông báo: Người ta thường dùng các I 1 =?, R 1 =15#; R 2 =10#. dụng cụ điện có cùng HĐT định mức và m¾c chóng song song vµo m¹ch ®iÖn. Khi +LÇn 2: M¾c R 3 vµo U=6V, R 3 =6#, đọc I 2 =? đó chúng đều hoạt động bình thường và có thể sử dụng độc lập với nhau, nếu HĐT +So sánh I 1 với I 2 . của mạch điện bằng HĐT định mứccủa 3. KÕt luËn: c¸c dông cô.. *H. §.4: VËN DôNG-CñNG Cè-H¦íNG DÉN VÒ NHµ. -Yªu cÇu HS ph¸t biÓu thµnh lêi mèi quan hÖ gi÷a U, I, R trong ®o¹n m¹ch song song. -Yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm nhá C4: +Vì quạt trần và đèn dây tóc có tr¶ lêi c©u C4. cùng HĐT định mức là 220V#Đèn và qu¹t ®­îc m¾c song song vµo nguån 220V để chúng hoạt động bình thường. +Sơ đồ mạch điện:. M. -Yªu cÇu c¸ nh©n hoµn thµnh c©u C5. -GV më réng: +Trong ®o¹n m¹ch cã 3 ®iÖn trë mắc song song thì điện trở tương ®­¬ng: 1 1 1 1    Rtd R1 R2 R3. +Nếu đèn không hoạt động thì quạt vẫn hoạt động và quạt vẫn được mắc vào HĐT đã cho (chúng hoạt động độc lËp nhau). C5: +Vì R 1 //R 2 do đó điện trở tương ®­¬ng R 12 lµ: 1 1 1 1 1 1       R12  15 R12 R1 R2 30 30 15. +Khi m¾c thªm ®iÖn trë R 3 th× ®iÖn trë tương đương R AC của đoạn mạch mới lµ: 1 1 1 1 1 3 1        RAC  10. RAC R12 R3 15 30 30 10. +NÕu cã n ®iÖn trë gièng nhau R n. R AC nhá h¬n mçi ®iÖn trë thµnh phÇn.. m¾c song song th× Rtd  .. H.D.V.N: -Lµm bµi tËp 5 (SBT). -¤n l¹i kiÕn thøc bµi 2, 4, 5. ***************************************************** Ngµy so¹n: ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. Ngµy gi¶ng:. TiÕt 6. BµI TËP VËN DôNG §ÞNH LUËT ¤M.. A.MôC TI£U: 1. Kiến thức: Vận dụng các kiến thức đã học để giải được các bài tập đơn giản về đoạn mạch gồm nhiều nhất là 3 điện trở. 2. Kĩ năng: -Giải bài tập vật lí theo đúng các bước giải. -RÌn kÜ n¨ng ph©n tÝch, so s¸nh, tæng hîp th«ng tin. -Sử dụng đúng các thuật ngữ. 3. Thái độ: Cẩn thận, trung thực. B. §å DïNG D¹Y HäC. B¶ng phô. C.PHƯƠNG PHáP: Các bước giải bài tập: -Bước 1: Tìm hiểu tóm tắt đề bài, vẽ sơ đồ mạch điện ( nếu có). -Bước 2: Phân tích mạch điện, tìm công thức liên quan đến các đại lượng cÇn t×m. -Bước 3: Vận dụng công thức đã học để giải bài toán. -Bước 4: Kiểm tra kết quả, trả lời. D. Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. *H. §.1: KIÓM TRA BµI Cò-Tæ CHøC T×NH HUèNG HäC TËP. -Phát biểu và viết biểu thức định luật ¤m. -ViÕt c«ng thøc biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a U, I, R trong ®o¹n m¹ch cã 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp, song song. §V§:... Treo bảng phụ các bước chung để giải bài tập điện. *H. §.2: GI¶I BµI TËP 1. -Gọi 1 HS đọc đề bài bài 1. Tãm t¾t: R 1 =5#; U v =6V; I A =0,5A. -Gọi 1 HS tóm tắt đề bài. a)R td =? ; R 2 =? -Yªu cÇu c¸ nh©n HS gi¶i bµi tËp 1 Bµi gi¶i: ra nh¸p. Ph©n tÝch m¹ch ®iÖn: R 1 nt R 2 -Hướng dẫn: (A)nt R 1 nt R 2 # I A =I AB =0,5A +Cho biÕt R 1 vµ R 2 ®­îc m¾c víi U v =U AB =6V. U 6V nhau nh­ thÕ nµo? Ampe kÕ, v«n a) Rtd  AB   12 kếđo những đại lượng nào trong I AB 0,5 A m¹ch ®iÖn? Điện trở tương đương của đoạn mạch +Vận dụng công thức nào để tính AB lµ 12#. điện trở tương đương R td và R 2 ? b) V× R 1 nt R 2 #R td =R 1 +R 2 # #Thay sè tÝnh R td #R 2 . R 2 =R td - R 1 =12#-5#=7#. -Yªu cÇu HS nªu c¸ch gi¶i kh¸c, VËy ®iÖn trë R 2 b»ng 7#. chẳng hạn: Tính U 1 sau đó tính U 2 #R 2 vµ tÝnh R td =R 1 +R 2 . *H. §.3: GI¶I BµI TËP 2: -Gọi 1 HS đọc đề bài bài 2. Tãm t¾t: -Yªu cÇu c¸ nh©n gi¶i bµi 2 theo R 1 =10#; I A1 =1,2A; I A =1,8A a) U AB =?; b)R 2 =? đúng các bước giải. -Sau khi HS lµm bµi xong, GV thu Bµi gi¶i: ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. một số bài của HS để kiểm tra. a) (A)nt R 1 #I 1 =I A1 =1,2A -Gäi 1 HS lªn ch÷a phÇn a); 1 HS (A) nt (R 1 // R 2 ) #I A =I AB =1,8A Tõ c«ng thøc: ch÷a phÇn b) U -Gäi HS kh¸c nªu nhËn xÐt; Nªu c¸c I   U  I .R  U1  I1.R1  1, 2.10  12(V ) c¸ch gi¶i kh¸c vÝ dô: V× R R1 // R2 . I1 R2   C¸ch tÝnh R 2 víi I 2 R1. R 1 ; I 1 đã biết; I 2 =I - I 1 . HoÆc ®i tÝnh R AB : RAB . U AB 12V 20    I AB 1,8 A 3. R1 // R2  U1  U 2  U AB  12V. HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®iÓm AB lµ 12V. b) V× R 1 //R 2 nªn I=I 1 +I 2 #I 2 =II 1 =1,8A-1,2A=0,6A# R2 . 1 1 1 1 1 1      RAB R1 R2 R2 RAB R1. U 2 12V   20 R2 0, 6 A. VËy ®iÖn trë R 2 b»ng 20#.. 1 3 1 1     R2  20 R2 20 10 20. Sau khi biÕt R 2 còng cã thÓ tÝnh U AB =I.R AB . -Gäi HS so s¸nh c¸ch tÝnh R 2 . *H. §.4: GI¶I BµI TËP 3: -Tương tự hướng dẫn HS giải bài tập Tóm tắt: (1 điểm) R 1 =15#; R 2 =R 3 =30#; U AB =12V. 3. -GV ch÷a bµi vµ ®ua ra biÓu ®iÓm a)R AB =? b)I 1 , I 2 , I 3 =? chấm cho từng câu. Yêu cầu HS đổi Bài giải: a) (A)nt R 1 nt (R 2 //R 3 ) (1 ®iÓm) bài cho nhau để chấm điểm cho các V× R 2 =R 3 #R 2,3 =30:2=15(#) (1 ®iÓm) b¹n trong nhãm. -Lưu ý các cách tính khác nhau, nếu (Có thể tính khác kết quả đúng cũng đúng vẫn cho điểm tối đa. cho 1 ®iÓm) R AB =R 1 +R 2,3 =15#+15#=30# (1®iÓm) ®iÖn trë cña ®o¹n m¹ch AB lµ 30# (0,5 ®iÓm) b) áp dụng công thức định luật ¤m I. U U 12V  I AB  AB   0, 4 A R RAB 30. I1  I AB  0, 4 A. (1,5®iÓm). (1 ®iÓm) U 2  U 3  U AB  U1  12V  6V  6V (0,5®iÓ m) U1  I1.R1  0, 4.15  6V. I2 . U2 6   0, 2( A) R2 30. (1 ®iÓm). (0,5®iÓm) Vậy cường độ dòng điện qua R 1 là 0,4A; Cường độ dòng điện qua R 2 ; R 3 b»ng nhau vµ b»ng 0,2A. (1 ®iÓm). I 2  I 3  0, 2 A. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. *H. §.5: CñNG Cè-H¦íNG DÉN VÒ NHµ. -GV cñng cè l¹i: Bµi 1 vËn dông víi ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp; Bµi 2 vËn dông víi ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë m¾c song song. Bµi 3 vận dụng cho đoạn mạch hỗn hợp. Lưu ý cách tính điện trở tương đương với m¹ch hçn hîp. -VÒ nhµ lµm lµi tËp 6 (SBT). ************************************************** Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt 7. Sù PHô THUéC CñA §IÖN TRë VµO CHIÒU DµI D¢Y DÉN. A. MôC TI£U: 1. KiÕn thøc: -Nªu ®­îc ®iÖn trë cña d©y dÉn phô thuéc vµo chiÒu dµi, tiÕt diÖn vµ vËt liÖu lµm d©y dÉn. -Biết cách xác định sự phụ thuộc của điện trở vào 1 trong các yếu tố (chiều dµi, tiÕt diÖn, vËt liÖu lµm d©y dÉn). -Suy luËn vµ tiÕn hµnh TN kiÓm tra sù phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi. -Nªu ®­îc ®iÖn trë cña c¸c d©y dÉn cã cïng tiÕt diÖn vµ ®­îc lµm tõ cïng mét vËt liÖu th× tØ lÖ víi chiÒu dµi cña d©y. 2. Kĩ năng: Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dÉn. 3. Thái độ: Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm. B. §å DïNG D¹Y HäC. §èi víi mçi nhãm HS: -1 nguån ®iÖn 3V. -1 c«ng t¾c. -1 ampe kÕ cã GH§ lµ 1A -1 v«n kÕ cã GH§ lµ 6V. -3 ®iÖn trë: S 1 =S 2 =S 3 cïng lo¹i vËt liÖu. l 1 =900mm; l 2 =1800mm; l 3 =2700mm. C¸c ®iÖn trë cã ¤=0,3mm. C.PH¦¥NG PH¸P: Thu thËp th«ng tin # dù ®o¸n # suy luËn diÔn dÞch tõ trường hợp chung cho một trường hợp riêng # Kiểm tra bằng thực nghiệm # Khẳng định tính đúng đắn. D.Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. -HS1: Ch÷a bµi tËp 6.2 phÇn a) Bµi 6.2 phÇn a) a) Vì 2 cách mắc đều được mắc (SBT) HS cã thÓ kh«ng cÇn tÝnh cô thÓ vµo cïng mét hiÖu ®iÖn thÕ nhưng giải thích đúng để đi đến U=6V. C 1 : Điện trở tương đương của đoạn c¸ch m¾c (5 ®iÓm) U 6V Vẽ sơ đồ đúng (5 điểm). m¹ch lµ: R   R   15 td. I1. td 1. 0, 4 A. C 2 : Điện trở tương đương của đoạn. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. -HS2: 1. Trong ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë mắc nối tiếp cường độ dòng điện ch¹y qua mçi ®iÖn trë cã mèi quan hệ như thế nào với cường độ dòng ®iÖn m¹ch chÝnh? HiÖu ®iÖn thÕ gi÷a hai ®Çu ®o¹n m¹ch liªn hÖ nh­ thÕ nµo víi mçi ®iÖn trë thµnh phÇn? 2.Vẽ sơ đồ mạch điện sử dụng vôn kế và ampe kế để đo điện trở của mét d©y dÉn. -GV đánh giá cho điểm 2 HS.. m¹ch lµ. Rtd 2 . U 6V 10  Rtd 2    I2 1,8 A 3. Rtd 1  Rtd 2. #C¸ch 1: R 1 nt R 2 . C¸ch 2: R 1 //R 2 . R1ntR2  I1  I 2  I U  U1  U 2 R  R1  R2. -Vẽ đúng sơ đồ mạch điện, chỉ rõ chèt nèi v«n kÕ, ampe kÕ (5 ®iÓm).. §V§: Chóng ta biÕt víi mçi d©y dÉn th× R là không đổi. Vậy điện trở mỗi dây dẫn phô thuéc nh­ thÕ nµo vµo b¶n th©n d©y dẫn đó?#Bài mới.. *H. §.2: T×M HIÓU §IÖN TRë D¢Y DÉN PHô THUéC VµO NH÷NG YÕU Tè NµO? -Yªu cÇu HS quan s¸t c¸c ®o¹n d©y I.Xác định sự phụ thuộc của điện trở dÉn ë h×nh 7.1 cho biÕt chóng kh¸c d©y dÉn vµo mét trong nh÷ng yÕu tè nhau ë yÕu tè nµo? §iÖn trë cña c¸c kh¸c nhau. -H×nh 7.1: C¸c d©y dÉn kh¸c nhau: d©y dÉn nµy liÖu cã nh­ nhau kh«ng? +ChiÒu dµi d©y. #Yếu tố nào có thể gây ảnh hưởng +TiÕt diÖn d©y. đến trở của dây dẫn. +ChÊt liÖu lµm d©y dÉn. -Yêu cầu thảo luận nhóm đề ra phương án kiểm tra sự phụ thuộc của ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi d©y dÉn. -Yêu cầu đưa ra phương án TN tổng quát để có thể kiểm tra sự phụ thuộc cña ®iÖn trë vµo 1 trong 3 yÕu tè cña b¶n th©n d©y dÉn. *H. §.3: X¸C §ÞNH Sù PHô THUéC CñA §IÖN TRë VµO CHIÒU DµI D¢Y DÉN. -Dù kiÕn c¸ch lµm TN: II.Sù sù phuéc cña ®iÖn trë vµo -Yªu cÇu HS nªu dù ®o¸n vÒ sù phô chiÒu dµi d©y dÉn. thuéc cña ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y 1.Dù kiÕn c¸ch lµm. b»ng c¸ch tr¶ lêi c©u C1.#GV thèng nhất phương án TN#Mắc mạch điện theo sơ đồ hình 7.2a#Yêu cầu các nhãm chän dông cô TN, tiÕn hµnh TN theo nhãm, ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 1. Làm TN tương tự theo sơ đồ hình 72b; 72c. 2. ThÝ nghiÖm kiÓm tra. -GV thu kÕt qu¶ TN cña c¸c nhãm. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. #Gäi c¸c b¹n nhãm kh¸c nhËn xÐt. -Yªu cÇu nªu kÕt luËn qua TN kiÓm tra dù ®o¸n. -GV: Víi 2 d©y dÉn cã ®iÖn trë tương ứng R 1 , R 2 có cùng tiết diện vµ ®­îc lµm tõ cïng mét lo¹i vËt liệu , chiều dài dây tương ứng là l 1 ,. 3. KÕt luËn:. §iÖn trë cña c¸c d©y dÉn cã cïng tiÕt diÖn vµ ®­îc lµm tõ cïng mét R l lo¹i vËt liÖu th× tØ lÖ thuËn víi chiÒu l 2 th×: 1  1 dµi cña mçi d©y. R2 l2 *H. §.4: VËN DôNG-CñNG Cè-H¦íNG DÉN VÒ NHµ. -Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh C2. C2: ChiÒu dµi d©y cµng lín (l cµng -Hướng dẫn HS thảo luận câu C2. lín)# §iÖn trë cña ®o¹n m¹ch cµng lín (R cµng lín).NÕu gi÷ H§T (U) không đổi#Cường độ dòng điện chạy qua ®o¹n m¹ch cµng nhá (I cµng nhá)# §Ìn s¸ng cµng yÕu. -Tương tự với câu C4. C4: Vì HĐT đặt vào 2 đầu dây không đổi nên I tỉ lệ nghịch với R do I1  0.25 I 2  R2  0.25 R1 hay R1  4 R2 . Mµ. R1 l1   l1  4l2 R2 l2. * Hướng dẫn về nhà: -Häc bµi vµ lµm bµi tËp 7 SBT. ************************************************ Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. TiÕt 8. Sù PHô THUéC CñA §IÖN TRë VµO TIÕT DIÖN D¢Y DÉN. A.MôC TI£U: 1. KiÕn thøc: -Suy luËn ®­îc r»ng c¸c d©y dÉn cã cïng chiÒu dµi vµ lµm tõ cïng mét lo¹i vËt liÖu th× ®iÖn trë cña chóng tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y. -Bè trÝ vµ tiÕn hµnh TN kiÓm tra mèi quan hÖ gi÷a ®iÖn trë vµ tiÕt diÖn d©y dÉn. -Nªu ®­îc ®iÖn trë cña c¸c d©y dÉn cã cïng chiÒu dµi vµ lµm tõ cïng mét vËt liÖu th× tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn cña d©y. 2. KÜ n¨ng: -Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của dây dẫn. 3. Thái độ: Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động nhóm. B. §å DïNG D¹Y HäC. §èi víi mçi nhãm HS: -2 ®iÖn trë d©y quÊn cïng lo¹i. - l1  l2 ; S 2  4 S1 (1  0.3mm;  2  0.6mm) ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> ***** Gi¸o ¸n vËt lý 9 – N¨m häc 2008 – 2009 *****. -1 nguån ®iÖn 1 chiÒu 6V. -1 c«ng t¾c. -1 ampe kÕ cã GH§ lµ 1A vµ §CNN 0.02A. -1 v«nkÕ cã GH§ lµ 6V vµ §CNN 0.1V. -C¸c ®o¹n d©y nèi. C.PH¦¥NG PH¸P: Thu thËp th«ng tin # dù ®o¸n # suy luËn diÔn dÞch tõ trường hợp chung cho một trường hợp riêng # Kiểm tra bằng thực nghiệm # Khẳng định tính đúng đắn. D. Tæ CHøC HO¹T §éNG D¹Y HäC. *H. §.1: KIÓM TRA BµI Cò-Tæ CHøC T×NH HUèNG HäC TËP. 1. Trong ®o¹n m¹ch gåm 2 ®iÖn trë 1. Trong ®o¹n m¹ch gåm R1 // R2 : mắc song song, HĐT và cường độ dßng ®iÖn cña ®o¹n m¹ch cã quan hÖ I  I1  I 2 thế nào với HĐT và cường độ dòng U  U1  U 2 ®iÖn cña c¸c m¹ch rÏ? ViÕt c«ng 1 1 1 thức tính điện trở tương đương của   R12 R1 R2 đoạn mạch đó. 2. Muốn xác định mối quan hệ giữa 2.Để xác định sự phụ thuộc của điện trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi cña d©y ta ®iÖn trë vµo chiÒu dµi d©y dÉn th× ph¶i ®o ®iÖn trë cña d©y dÉn nh­ thÕ ph¶i ®o ®iÖn trë cña c¸c d©y dÉn ®­îc lµm tõ cïng mét lo¹i vËt liÖu, nµo? cã tiÕt diÖn nh­ nhau nh­ng chiÒu dµi kh¸c nhau. 3.Vẽ đúng sơ đồ mạch điện. 3. Vẽ sơ đồ mạch điện kiểm tra sự phô thuéc cña ®iÖn trë d©y dÉn vµo chiÒu dµi d©y. -Gäi HS nhËn xÐt c©u tr¶ lêi cña b¹n, GV söa ch÷a nÕu cÇn#§¸nh gi¸ cho ®iÓm HS. §V§: §iÖn trë cña mét d©y dÉn phô thuéc nh­ thÕ nµo vµo tiÕt diÖn d©y#Bµi míi.. *H. §.2: N£U Dù §O¸N VÒ Sù PHô THUéC CñA §IÖN TRë VµO TIÕT DIÖN D¢Y. -Yªu cÇu HS vËn dông kiÕn thøc vÒ I.Dù ®o¸n sù phô thuéc cña ®iÖn trë điện trở tương đương trong đoạn vµo tiÕt diÖn d©y dÉn. R R mạch mắc song song để trả lời câu C1: R2  ; R3  hái C1. 2 3 C2: Trường hợp hai dây dẫn có cùng -Tõ c©u hái C1#Dù ®o¸n sù phô chiÒu dµi vµ cïng ®­îc lµm tõ cïng thuéc cña R vµo S qua c©u 2. mét lo¹i vËt liÖu, th× ®iÖn trë cña chóng tØ lÖ nghÞch víi tiÕt diÖn d©y. *H. §.3: THÝ NGHIÖM KIÓM TRA Dù §O¸N. -Vẽ sơ đồ mạch điện kiểm tra#Nêu H×nh 8.3: dụng cụ cần thiết để làm TN, các bước tiến hành TN. -Yªu cÇu HS lµm TN kiÓm tra theo nhóm để hoàn thành bảng 1-tr23. -GV thu kÕt qu¶ TN cña c¸c -Các bước tiến hành TN: nhóm#Hướng dẫn thảo luận chung +Mắc mạch điện theo sơ đồ. +Thay c¸c ®iÖn trë R ®­îc lµm tõ c¶ líp. ***** Lª Thanh Tïng – THCS Hµ Lan ***** Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>