bài 1 mẹ tôi ngữ văn 7 dương trúc quỳnh thư viện giáo án điện tử

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i>Tuần : 1 </i> <i>Ngày soạn :4/9/2013</i>
<b>Tiết 2 MẸ TƠI</b>

(Trích Những tấm lịng cao cả_Et-mơn-đơ đơ A-mi-xi)
<b>I. Mức độ cần đạt : </b>

<i>1 . Kiến thức : </i>

- Sơ giảng về tác giả Et-môn-đô đơ A-mi-xi.

- Cách giáo dục vừa nghiêm khắc tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con
mắc lỗi.

- Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
<i>2 . Kĩ năng : </i>

- Đọc – hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư.

- Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha (tác giả bức thư) và
người mẹ nhắc đến trong bức thư.

<i>3. Thái độ : </i>

Hiểu tình u thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi
con người.

<b>II. Giáo dục kỹ năng sống : </b>

- Tự nhận thức đánh giá về tình cảm quan hệ trong gia đình.
- Trình bày suy nghĩ của bản thân.

<b>III. Kỹ thuật phương pháp dạy học : </b>

- Động não, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ.
- Thảo luận nhóm.

<b>IV. Phương tiện dạy học : </b>

- Một số câu ca dao về tình cảm gia đình, tình cảm mẹ con.
<b>V.Tiến trình lên lớp : </b>

<i>1 . Ổn định lớp : </i>
- Ổn định trật tự
- Kiểm tra sĩ số

- Kiểm tra bài cũ : Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra từ văn bản « Cổng
trường mở ra » là gì ?

<i>2 . Giới thiệu bài mới : </i>

Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có 1 vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng
liêng và cao cả, nhưng không phải khi nào ta cũng có ý thức hết được điều đó. Chỉ
đến khi mắc những lỗi lầm ta mới nhận ra tất cả. Văn bản “Mẹ tôi” sẽ cho ta 1 bài
học.

<b>Hoạt động 1: Giới thiệu:</b>

-Mục tiêu: HS nắm được tác giả tác phẩm, đại ý
của bài.

-Phương pháp: Vấn đáp, giải thích, minh hoạ.

- Gv gọi hs đọc

<b>I.Giới thiệu chung.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

? Trình bày ngắn gọn những hiểu biết của em về
tác giả?

GV bổ sung:

Cuộc đời hoạt động, cuộc đời văn chương là 1 .
Tình yêu thương & hạnh phúc của con người là lí
tưởng cảm hứng sáng tác văn chương của ơng kết
tinh thành một chủ nghĩa nhân văn lấp lánh.

? Em biết gì về tác phẩm “Những tấm lịng cao
cả ” của tác giả ?

<b>Hoạt động 2: Đọc, hiểu chú thích, thể loại </b>
<b>-GV: hướng dẫn HS đọc: Giọng chậm rãi, tình</b>
cảm, tha thiết và nghiêm.

- GV: đọc mẫu.

- GV: gọi 3 – 4 HS đọc tiếp cho đến hết
- GV: nhận xét.

- Gọi học sinh đọc lại chú thích sách giáo khoa.
- GV: giải thích từ: Khổ hình (hình phạt nặng
nề, tàn nhẫn, làm đau đớn kéo dài); Vong ân bội
<i>nghĩa (quên ơn, phản lại đạo nghĩa); Bội bạc (phản</i>

lại người tốt, người từng có ơn, từng giúp đỡ
mính).

<b>? Theo em, bài văn chia làm mấy phần </b>? Đó
là những phần nào? Nội dung chính của từng
phần.

<b>? Em hãy tóm tắt nội dung chính của văn</b>
bản.

* Tóm tắt: En-ri-cơ ăn nói thiếu lễ độ với mẹ.
Bố biết chuyện, viết thư cho En-ri-cô với lời lẽ
vửa yêu thương vừa tức giận. Trong thư, bố nói
về tình u, về sự hi sinh to lớn mà mẹ đã dành
cho En-ri-cô…Trước cách ứng xử khéo léo và tế
nhị nhưng kiên quyệt, gay gắt của bố, En-ri-cô
vô cùng hối hận.

Tại sao văn bản là một bức thư người bố gửi
cho con nhưng nhan đề lại lấy tên là “Mẹ Tôi”?

 Thứ 1, nhan đề ấy là của chính tác giả
A-Mi-Xi đặt cho đoạn trích. Mỗi truyện nhỏ trong
“Những tấm lịng cao cả” đều có một nhan đề do
tác giả đặt.

 Thứ 2, khi đọc kỹ chúng ta sẽ thấy tuy bà mẹ
không xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện nhưng
đó lại là tiêu điểm mà các nhân vật và chi tiết đều
hướng tới để làm sáng tỏ.

thiếu nhi.

2. Tác phẩm: Văn bản “ Mẹ tơi”
trích trong tác phẩm “ Những
tấm lịng cao cả” 1886

<b>II. Đọc, hiểu chú thích, bố cục,</b>
<b>thể loại.</b>

1.Đọc:

2.Chú thích: (Sgk)
3.Bố cục: 3 phần

- Phần 1: Nêu hoàn cảnh người
bố viết thư cho con.

- Phần 2: Tâm trạng của người
bố trước lỗi lầm của người con.

- Phần 3: Bố muốn con xin lỗi
mẹ; thể hiện tình yêu của mình
với con.

4. Thể loại:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Văn bản được viết theo thể loại nào? Về hình
thức văn bản có gì đặc biệt?

( Mang tính chuyện nhưng được viết dưới hình
thức bức thư ( qua nhật ký của con)

<b>Hoạt động 3: Tìm hiểu văn bản.</b>

-Mục tiêu: Phân tích và hiểu được nội dung văn
bản.

-Phương pháp: Vấn đáp, giải thích, minh hoạ,
phân tích ,nêu và giải quyết vấn đề.

- Nhan đề “ mẹ tôi”

- Tại sao đây là bức thư người bố gửi con mà tác
giả lấy nhan đề là “ mẹ tôi”? (Con ghi nhật ký)
- Mẹ là tiêu điểm để hướng tới, để làm sáng tỏ mọi
vấn đề.

- Nêu nguyên nhân khiến người cha viết thư cho
con?

- Chú bé nói khơng lễ độ với mẹ -> cha viết thư
giáo dục con.

- Những chi tiết nào miêu tả thái độ của người cha
trước sự vô lễ của con?

- Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào
tim bố vậy

- Bố không thể nén được cơn giận
- Con mà lại xúc phạm đến mẹ ư?

- Thà bố khơng có con cịn hơn là thấy con bội
bạc. Con khơng được tái phạm nữa.

- Trong một thời gian con đừng hôn bố.

- Em có nhận xét gì về nghệ thuật sử dụng trong
phần trên?

- So sánh => đau đớn

- Câu cầu khiến => mệnh lệnh
- Câu hỏi tu từ => ngỡ ngàng

- Qua các chi tiết đó em thấy được thái độ của cha
như thế nào?

GV phân tích thêm đoạn “ Khi ta khơn lớn -> đó”
? GV nêu vấn đề :

Có ý kiến cho rằng bố En-ri-cơ q nghiêm khắc
có lẽ ơng khơng cịn u thương con mình? Ý kiến
của em?

GV: Bố rất yêu con nhưng không nuông chiều,
xem nhẹ, bỏ qua. Bố dạy con về lịng biết ơn kính
trọng cha mẹ. Những suy nghĩ và tình cảm ấy của
người Ý rất gần gũi với quan niệm xưa nay của

chúng ta. “bất trung, bất hiếu là 1 tội lớn”. Phần
hay nhất và cảm động nhất trong bức thư là người

<b>III. Tìm hi ểu văn bản : </b>

1. Thái độ của người cha trước
lỗi lầm của con.

- Sự hỗn láo của con như nhát
dao đâm vào tim bố => so sánh
- Con mà lại xúc phạm đến mẹ
ư? => câu hỏi tu từ

- Thà bố khơng có con…. bội
bạc => câu cầu khiến

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

bố nói với con về người mẹ yêu dấu.
- Những chi tiết nào nói về người mẹ?

- Hình ảnh người mẹ được tác giả tái hiện qua
điểm nhìn của ai? Vì sao?

(Bố -> thấy hình ảnh, phẩm chất của mẹ -> tăng
tính khách quan, dễ bộc lộ tình cảm thái độ đối với
người mẹ, người kể)

- Từ điểm nhìn ấy người mẹ hiện lên như thế nào?
văn lời dịch: Nhưng thà rằng bố phải thấy con chết
đi còn hơn là thấy con bội bạc với mẹ.

? Thái độ của người bố đối với người mẹ như thế
nào? (Trân trọng, yêu thương)

Một người mẹ như thế mà En-ri-cô không lễ độ ->
sai lầm khó mà tha thứ. Vì vậy thái độ của bố là
hồn tồn thích hợp.

GV giải thích: ngun nhân đạt khá cực đoan ->
nhưng có tác dụng đề cao người mẹ, nhấn mạnh ý
nghĩa giáo dục và thái độ của bố đề cao mẹ .

- Trước thái độ của bố En-ri-cô có thái độ như thế
nào?

- Xúc động vơ cùng

- Điều gì đã khiến em xúc động khi đọc thư bố?
(- Bố gợi lại những kỉ niệm mẹ và En-ri-cô
- Lời nói chân thành, sâu sắc của bố

- Em nhận ra lỗi lẫm của mình

- Đã bao giờ em vơ lễ chưa? Nếu vơ lễ em làm gì?
- HS độc lập trả lời

GV: Trong cuộc sống chúng ta không thể tránh
khỏi sai lầm, điều quan trọng là ta biết nhận ra và
sửa chữa như thế nào cho tiến bộ.

- Gv goi 2 -3 Hs đọc phần ghi nhớ

<b>GV</b>

<b> : “Mẹ tơi” chứa chan tình phụ tử, mẫu tử, là </b>
bài ca tuyệt đẹp của những tấm lòng cao cả.

Amixi đã để lại trong lòng ta hình ảnh cao đẹp
thân thương của người mẹ hiền, đã giáo dục bài
học hiếu thảo đạo làm con

<i>* HOẠT ĐỘNG 3: Hng dn tng kt</i>

+ MT: Nắm khái quát nội dung, nghệ thuật và ý
nghĩa văn bản.

PP: Khỏi quỏt húa,vn đáp...

?Em cảm nhận được những gì về nội dung, nghệ
thuật?

2. Hình ảnh người mẹ

- Thức suốt đêm, quằn quại, nức
nở vì sợ mất con .

- Người mẹ sẵn sàng bỏ hết hạnh
phúc tránh đau đớn cho con .
- Có thể đi ăn xin để ni con, hi
sinh tính mạng để cứu con.

- Dịu dàng, hiền hậu.

-> Là người hiền hậu, dịu dàng,
giàu đức hi sinh, hết lòng yêu
thương , chăm sóc con -> người
mẹ cao cả, lớn lao.

3- Thái độ của En - ri - cô:
- Xúc động vô cùng

- Em nhận ra lỗi lẫm của mình

IV. Tổng kết:
Nội dung:

- Người mẹ có vai trị vơ cùng
quan trọng trong gia đình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

? Hãy nêu ý nghĩa văn bản?

- Sáng tạo lên hoàn cảnh xảy ra
chuyện En –ri-cô mắc lỗi với
mẹ.

- Lồng trong câu chuyện một
bức thư có nhiều chi tiết tiêu
biểu.

- Lựa chọn hình thức biểu cảm
trực tiếp, có ý nghĩa giáo dục,
thể hiện thái độ nghiêm khắc của

người cha đối với con.

<i>c. Ý nghĩa văn bản : </i>

-Người mẹ có vai trị vơ cùng
quan trọng trong gia đình.

-Tình u thương, kính trọng cha
mẹ là tình cảm thiêng liêng nhất
đối với mỗi con người.

<b>IV. Luyện tập </b>

Đọc những bài ca dao, bài thơ
nói về tình cảm cha mẹ dành cho
con và ngược lại.

<i>D. Hướng dẫn tự học: </i>

- Hướng dẫn về nhà: Tóm tắt vb , Học thuộc phần ghi nhớ , làm hết bài tập.
-Sưu tầm những bài ca dao, thơ nói về tìnhcảm của cha mẹ dành cho con và tình
cảm của con đối với cha mẹ.

</div>

<!--links-->