Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 3 - Năm học 2007-2008 - Trương Thị Thanh Tuyền

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 03. Ngày soạn: 16/09/2005 Tieát 09. - Tieát 09: Sôn Tinh, Thuûy Tinh. - Tiết 10,11: Nghĩa của từ. - Tiết 12: Sự việc và nhân vật trong văn tự sự.. SÔN TINH, THUÛY TINH. I. Muïc tieâu baøi hoïc: Giúp HS hiểu truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh nhằm giải thích hiện tượng lụt lội xảy ra ở Châu Thổ Bắc bộ thửa các vua Hùng dựng nước và khát vọng của người Việt cổ trong việc giải thích và chế ngự thiên tai lụt lội bảo vệ cuộc sống của mình. II. Lên lớp: 1. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra việc soạn bài của học sinh 2. Giới thiệu: (Trực tiếp) 3. Tiến trình thực hiện các hoạt động:. Hoạt động của Thầy + Trò Ghi baûng Truyện ST, TT gồm mấy đoạn? Mỗi đoạn thể hiện I. Phân tích: ND gì? GV: Chia làm 3 đoạn: - Đ1: “Từ đầu … 1 đôi”: Vua Hùng thứ 18 kén rễ. - Ñ2: “tieáp theo … ruùt quaân”: Cuoäc giao tranh cuûa 2 vò thaàn. - Đ3: Phần còn lại: Sự trả thù hằng năm của TT và sự chiến thắng của ST. Nhân vật chính của truyện là ai? Các nhân vật ấy 1. Giới thiệu nhân vật: - Hùng Vương thứ 18 muốn kén cho co được giới thiệu như thứ nào? người chồng xứng đáng. - Sơn Tinh – Thủy Tinh đến cầu hôn. C Vì sao tên 2 vị thần trở thành tên truyện? (HSTL) đều xứng đáng làm rễ. Ng/nhân nào dẫn đến cuộc tranh tài giữa hai nhân 2. Cuộc tranh tài: - Sơn Tinh: Đem nay đủ lễ vật đến rước vaät? Nöông veà nuùi. Em nghó gì veà sính leã cuûa vua Huøng ñaët ra? - Thủy Tinh: Đùng đùng nổi giận đem qu (Kì lạ, dễ kiếm ở miền núi) đuổi theo đòi cướp Mị Nương. Cuoäc tranh taøi dieãn ra nhö theá naøo? - Nước dâng cao bao nhiêu, đồi núi cao Theo em, n/v ST-TT có ý nghĩa tượng trưng như thế bay nhiêu  có ý nghĩa phản ánh ước. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> naøo? (ST: chính nghĩa, nh/d, người đắp đê; TT: phi nghóa, thieân tai, luõ luït) Truyeän keát thuùc nhö theá naøo? Em coù bieát caâu chuyện nào cũng nhằm g/thích hiện tượng nêu trên k0? (Nữ oa vá trời) Ý nghĩa giải thích ng/nhân hiện tượng lũ lụt hàng năm có đúng k0? Vì sao?. Tinh. chieán thaéng thieân tai.  Những chi tiết kì ảo, bay bổng thể hiện tưởng tượng đặc sắc của người xưa.. II. YÙ nghóa truyeän: Ghi nhớ: SGK Tr34 III. Luyeän taäp: HD HS trả lời câu hỏi SGK TR34. 4. Cuûng coá: Ý nghĩa của truyện là gì? Đọc thêm. 1. Truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” thuộc phương thức biểu đạt nào? a. Bieåu caûm b. Mieâu taû c. Tự sự d. Nghò luaän 2. Vì sao em biết truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” thuộc phương thức biểu đạt mà em đã khoanh tròn ở câu 1? a. Vì truyện tái hiện trạng thái sự vật, con người. b. Vì truyện trình bày diễn biến sự việc. c. Vì truyeän baøy toû tình caûm, caûm xuùc. d. Vì truyeän neâu yù kieán đánh giá, bàn luận. 3. Nhaân vaät chính trong truyeän “Sôn Tinh, Thuyû Tinh”? a. Hùng Vương thứ mười tám b. Mò Nöông c. Sôn Tinh, Thuyû d. Caùc laïc haàu 5. Hướng dẫn học bài: Học bài và chuẩn bị bài “Nghĩa của từ” - Nghĩa của từ là gì? - Nghĩa của từ có thể giải thích được bằng mấy cách? Nêu ví dụ.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ngày soạn: 17/09/2006 Tieát 10,11. NGHĨA CỦA TỪ I. Muïc tieâu baøi hoïc: Giuùp HS naém: - Thế nào là nghĩa của từ. - Một số cách giải thích nghĩa của từ. II. Lên lớp: 1. Kieåm tra baøi cuõ: 1. Truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” thuộc phương thức biểu đạt nào? a. Bieåu caûm b. Mieâu taû c. Tự sự d. Nghò luaän 2. Nhaân vaät chính trong truyeän “Sôn Tinh, Thuyû Tinh”? a. Hùng Vương thứ mười tám b. Sôn Tinh, Thuyû Tinh c. Mò Nöông d. Caùc laïc haàu 2. Giới thiệu: (Trực tiếp) 3. Tiến trình thực hiện các hoạt động: Hoạt động của Thầy + Trò Tìm hieåu phaàn chuù thích SGK (GV HD HS)  Phần chú thích gồm 2 bộ phận: Từ và nghĩa of từ.  Phần đứng sau chấm (:) nêu lên nghĩa of từ.  Nghĩa ứng với phần ND.  Những phần chú thích cho ta biết điều gì? - Tập quán: Trình bày bằng nõ kh/niệm mà từ biểu thò. - Lẫm liệt, nao núng: Giải thích bằng các từ đồng nghóa, traùi nghóa. Có mấy cách giải thích nghĩa of từ?. Ghi baûng I. Nghĩa của từ là gì:. Nghĩa of từ là ND (sự vật, tích chất, h động, quan hệ …) mà từ biểu thị. II. Cách giải thích nghĩa của từ: Có thể giải thích nghĩa of từ bằng 2 cách Cách 1: Trình bày kh/niệm mà từ biểu th Cách 2: Đưa ra nõ từ đồng nghĩa hoặc nghĩavới từ cần giải thích.. III. Luyeän taäp: 1. HS xem phần chú thích các truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng, Thầy bói xem voi, Đe nhạc cho mèo”. (GV HD HS – GV làm mẫu một vài từ) 2. Điền từ: a. Hoïc taäp b. Hoïc loõm c. Hoïc hoûi d. Hoïc haønh. 3. Điền từ: a. Trung bình b. Trung gian c. Trung nieân. 4. Giaûi thích: - Giếng: Hố đào thẳng đứng, sâu vào lòng đất để lấy nước. - Rung rinh: Chuyển động qua lại, nhẹ nhàng, liên tiếp.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Hèn nhát: Thiếu can đảm. 5. - Mất: Theo cách giải nghĩa của nhân vật “Nụ” là không đúng? - Mất: Theo cách hiểu thông thường là không còn được sở hữu, không có, không thuộc mình nữa. 4. Cuûng coá: Học sinh đọc ghi nhớ 1, 2 SGK Tr35 1. Từ trái nghĩa với từ “nao núng”: a. Lung lay b. Vững vàng d. Nghieâng ngaû 2. Từ đồng nghĩa với từ “động đậy”: a. Nhuùc nhích b. Im lìm d. Ngừng nghỉ. c. Dao động. c. Laëng yeân. 5. Hướng dẫn học bài: Chuẩn bị bài “ø Sự việc và nhân vật trong văn tự sự.” - Sự việc trong văn tự sự có đặc điểm như thế nào? - Nhân vật trong văn tự sự có đặc điểm gì?. Ngày soạn: 18/09/2006 Tieát 12. SỰ VIỆC VAØ NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ I. Muïc tieâu baøi hoïc: - Nắm được vai trò và ý nghĩa của các yếu tố sự việc và nhân vật trong văn tự sự. - Chỉ ra và vận dụng các yếu tố trên khi đọc hay kể một câu chuyện. II. Lên lớp: 1. Kieåm tra baøi cuõ: 1. Từ trái nghĩa với từ “nao núng”: a. Lung lay b. Vững vàng d. Nghieâng ngaû 2. Từ đồng nghĩa với từ “động đậy”: a. Nhuùc nhích b. Im lìm d. Ngừng nghỉ 2. Giới thiệu: (Trực tiếp). Lop6.net. c. Dao động. c. Laëng yeân.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 3. Tiến trình thực hiện các hoạt động: Hoạt động của Thầy + Trò Ghi baûng I. Tìm hieå u baø i : Gọi HS chú ý xem các sự việc trong truyện 1. Sự việc: Truyeän Sôn Tinh, Thuûy Tinh: Sôn Tinh, Thuûy Tinh. a. Vua Huøng keùn reã. b. Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn. c. Vua Huøng ra ñ/k choïn reã. d. Sơn Tinh đến trước, được vợ. đ. Thủy Tinh đến sau, tức giận, dâng nước đánh Sơn Tinh e. Hai bên giao chiến hàng tháng trời, cuối cu Thuûy Tinh ruùt veà. g. Hàng năm Thủy Tinh lại dâng nước đánh Sơn Tin nhưng đều thua.. Em hãy cho biết các sự việc trên có sự việc nào thừa k0? Các sự việc kết hợp nhau theo quan hệ nào? Có thể thay đổi trật tự sau trước của các sự việc ấy k0? Thử dẫn chứng. Trong chuỗi các sự việc đó, ST đã thắng TT maáy laàn?(nhieàu laàn) Ñieàu aáy noùi leân ñieàu gì? Em hãy tưởng tượng nếu TT thắng ST thì sẽ ra sao? Vậy truyện ST,TT có thể thay đổi chi tiết TT thắng ST được k0? Vì sao? (vì k0 đúng với ý nghĩa of người xưa …) Vậy em hãy cho biết sự việc trong câu chuyện có đặc điểm gì? (được chọn lọc, sắp xếp theo 1 trật tự có ý nghĩa) Trong thực tế có nõ việc xảy ra mà người xưa k0 biết ng/nhân như “trời mưa …” Vậy theo em, người kể đã làm như thế nào để có được các ng/nhân xảy ra sự tích cụ thể ấy? (tưởng tượng).  Không có sự việc thừa.  Các sự việc kết hợp nhau theo quan hệ thời gia khoâng gian cuï theå, coù nguyeân nhaân, dieãn bieán, k quả theo một trật tự thống nhất có ý nghĩa (ước m chieán thaéng luõ luït). Nhân vật trong văn tự sự là gì? (người được 2. Nhaân vaät trong truyeän Sôn Tinh, Thuûy Tinh: Sôn Tinh, Thuûy Tinh, Vua Huøng, Mò Nöông laøm thể hiện, được nói tới) sự vieä c. Haõy keå teân caùc nhaân vaät trong truyeän ST,TT và cho biết ai là người làm ra sự việc. Sơn Tinh, TT được nói đến nhiều nhất (n/v chính) Ai là người được nói đến nhiều nhất? N/v trong văn tự sự được thể hiện như thế - Lai lòch: + ST: ở vùng núi Tản Viên, có tài tạo ra cồn ba nào? (được gọi tên, đặt tên, giới thiệu lai lịch, tính tình, tài năng, được bổ việc làm, được núi đồi. mieâu taû) + TT: ở miền biển, gọi gió, hô mưa. - Tính tình: Mò Nöông: con gaùi Vua Huøng Vöông t N/v trong truyện ST,TT được kể như thế nào? (giới thiệu tính tình, tài năng, kể việc 18, đẹp như hoa, tính nết hiền diệu. - Vieäc laøm: TT: hoâ maây, goïi gioù laøm thaønh gioâng ba laøm). Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Kết luận: Vậy nhân vật trong tự sự có đặc dâng nước sông lên. ST: bốc từng quả đồi, dời từng dãy n ñieåm nhö theá naøo?. dưng thành lũy đất, ngăn chặn dòng nước lũ. - Mieâu taû: Ñôn giaûn theo tính caùch cuûa daân gian (thöô là từ hình  tính caùch). II. Ghi nhớ: (SGK Tr38). III. Luyeän taäp: 1. Các việc mà các nhân vật trong Sơn Tinh, Thủy Tinh đã làm: - Vua Hùng: kén rễ, mời các laic hầu vào bàn bạc, phán, bảo (điều kiện và sinh lễ) - Mò Nöông: Theo Sôn Tinh veà nuùi (Taûn Vieân) - Sơn Tinh: Đến cầu hôn, thi thố tài năng, tâu hỏi đem lễ vật đến rước Mị Nương về núi, dùn phép lạ bốc, dời, dựng, ngăn chặn nước lũ. - Thủy Tinh: Đến cầu hôn, thi thố tài năng, tâu hỏi, đến sau ST, đem quân đuổi theo đòi cươ MN, hô mây, gọi gió, dâng nước, rút quân về. a. Vua Huøng + Mò Nöông: Nhaân vaät phuï taïo tình huoáng cho truyeän. Sơn Tinh, Thủy Tinh: Nhân vật chính, hành động. b. Toùm taét truyeän Sôn Tinh, Thuûy Tinh. c. Tác phẩm được gọi là ST, TT vì ST, TT là 2 nhân vật chính. Họ cũng là người làm các vi chính và được nói tới nhiều nhất. Nếu đổi tên truyện như B1 –SGK trên thì chưa làm nổi bậc sự vi và nhân vật chính cũng như chưa phản ánh đúng với ý của người xưa muốn nói trong truyện. 4. Cuûng coá: 1. Học sinh đọc ghi nhớ SGK Tr38 2. Sự việc trong văn tự sự được kết hợp theo quan hệ nào? a. Thời gian b. Khoâng gian c. Nguyeân nhaân, dieãn bieán, keát quaû d. Tất cả đều đúng 5. Hướng dẫn học bài: - Học thuộc phần ghi nhớ. - Laøm baøi taäp 2, 3 SGK - Soạn bài “Sự tích Hồ Gươm” + Việc Đức Long Quân cho mượn gươm có ý nghĩa gì? + Hãy chỉ ra sức mạnh của gươm đối với nghĩa quân Lam Sơn.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>