Bài giảng Tâm lý học giáo dục - ThS. Nguyễn Thị Vân

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.89 MB, 30 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƯỜNG Đ I H C QU C GIA TP HCMẠ Ọ Ố

Đ I H C KHOA H C XÃ H I VÀ NHÂN VĂNẠ Ọ Ọ Ộ

KHOA TÂM LÝ H CỌ



Gi ng viên: Ths Nguy n Th Vân

ả

ễ

ị

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

TÀI LI U THAM KH OỆ Ả

1. Tâm lý h c l a tu i và tâm lý h c s ph m. Lê Văn H ng ọ ứ ổ ọ ư ạ ồ

Lê Ng c Lan Nguy n Văn Thàng. NXB ĐHQG Hà N i, ọ ễ ộ

2001.

2. Các lý thuy t phát tri n tâm lý ngế ể ười. Phan Tr ng Ng (ch ọ ọ ủ

biên), NXB ĐHSP

3. B câu h i ôn t p và đánh giá k t qu h c t p môn TLH l a ộ ỏ ậ ế ả ọ ậ ứ

tu i và TLH s ph m. Phan Tr ng Ng (ch biên). NXB ổ ư ạ ọ ọ ủ

ĐHSPHN, 2005.

4. TLH l a tu i và TLH s ph m (t p I, II). A.V.Petro Vski ứ ổ ư ạ ậ

(ch biên), Đ ng Xuân Hoài d ch. NXB Giáo d c 1982ủ ặ ị ụ

5. C s tâm lý h c ng d ng, GS Đ ng Phơ ở ọ ứ ụ ặ ương Ki t (ch ệ ủ

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

6. TS. Đ Th Châu, (2005),Tình hu ng tâm lý h c l a tu i ỗ ị ố ọ ứ ổ

và tâm lý h c s ph m, NXBGDọ ư ạ

7. B.Ph.LoMov, (2000), Nh ng v n đ v lý lu n và ữ ấ ề ề ậ

phương pháp lu n tâm lý h c, NXB ĐHQG Hà N i ậ ọ ộ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>



TÂM
LÝ
GD

Ph n I: M t s v n đ c b n c a tâm lý h c l a ầ ộ ố ấ ề ơ ả ủ ọ ứ

tu iổ

Chương 1: Nh p môn TLHLT và TLHSPậ

Chương 2: S phát tri n tâm lý và vi c d y h cự ể ệ ạ ọ

Chương 3: Nh ng đ c đi m tâm lý c a tu i vữ ặ ể ủ ổ ườn
tr và tu i m u giáoẻ ổ ẫ

Chương 4: TLH l a tu i h c sinh ti u h cứ ổ ọ ể ọ

Chương 5: TLH l a tu i thi u niênứ ổ ế

Chương 6: TLH l a tu i thanh xuânứ ổ

Ph n II: M t s v n đ c b n c a tâm lý h c s ầ ộ ố ấ ề ơ ả ủ ọ ư

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Chương 7: B n ch t c a vi c h c và nh ng c s tâm ả ấ ủ ệ ọ ữ ơ ở

lý c a vi c d y h củ ệ ạ ọ

Chương 8: Tâm lý h c v các ki u h c và d y h c c ọ ề ể ọ ạ ọ ơ

b nả

Chương 9: Tâm lý h c giáo d cọ ụ

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Ch

ươ

ng 1: Nh p môn tâm lý h c l a

ậ

ọ ứ

tu i và tâm lý h c s ph m

ổ

ọ ư

ạ

I. Khái quát v tâm lý h c l a tu i và tâm lý h c s ph mề ọ ứ ổ ọ ư ạ

II. Lý lu n v s phát tri n tâm lý tr emậ ề ự ể ẻ

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

1. Đ i tố ượng nghiên c u c a TLHLT và ứ ủ
TLHSP

TÂM LÝ H C L A TU IỌ Ứ Ổ

Nghiên c u ứ đ ng l cộ ự phát

tri n tâm lý theo ể l a tu iứ ổ , s ự

phát tri n ể cá thể c a các quá ủ

trình tâm lý trong nhân cách
con người đang được phát
tri nể

TÂM LÝ H C S PH MỌ Ư Ạ

Nghiên c u nh ng ứ ữ quy lu tậ
tâm lý c a vi c ủ ệ d y h cạ ọ và
giáo d cụ

I. Khái quát v TLHLT và ề

TLHSP

Cùng nghiên c u tâm lý ngứ ười
các giai đo n phát tri n

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Tìm hi u nh ng quy lu t chung c a s phát ể ữ ậ ủ ự

tri n nhân cách theo l a tu iể ứ ổ

N m b t đắ ắ ược nh ng quy lu t lĩnh h i tri th c, ữ ậ ộ ứ

kĩ năng, kĩ x o trong d y h c và giáo d cả ạ ọ ụ

Hi u để ược nh ng bi n đ i tâm lý c a h c sinh ữ ế ổ ủ ọ

do nh hả ưởng c a giáo d c và d y h củ ụ ạ ọ

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

3. Quan hệ giữa TLHLT và TLHSP

Tâm lý học
lứa tuổi

Tâm lý học
sư phạm

Chung khách thể nghiên cứu

Chặt chẽ, thống nhất,
biện chứng

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

II. Lý lu n v s phát tri n tâm lý

ậ

ề ự

ể

tr em

ẻ

1. Quan ni m v tr emệ ề ẻ

TLH duy v t t m thậ ầ ường: Tr em là “ngẻ ườ ới l n

thu nh ”, ch khác nhau v kích thỏ ỉ ề ước.

TLH duy v t bi n ch ng: Gi a tr em và ngậ ệ ứ ữ ẻ ười

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

1.2.1. Quan ni m duy tâmệ

S phát tri n tâm lý ự ể
tr em ch là s ẻ ỉ ự tăng
lên ho c ặ gi m điả v ề

s lố ượng các hi n ệ
tượng đang phát
tri n mà khơng có ể
s chuy n bi n v ự ể ế ề

ch t lấ ượng

S phát tri n tâm lý ự ể
tr em ch là s ẻ ỉ ự tăng
lên ho c ặ gi m điả v ề

s lố ượng các hi n ệ
tượng đang phát
tri n mà khơng có ể
s chuy n bi n v ự ể ế ề

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Phát tri n tâm lý là do các ể ti m năng sinh v tề ậ
gây ra. M i ọ đ c đi m tâm lýặ ể chung và cá th ể
đ u là ti n đ nh và đề ề ị ược quy t đ nhế ị b ng con ằ
đường di truy nề .

Chương I.Nhập môn TLHLT và TLHSP 12

1.1.1. Thuy t ti n

ế ề

đ nh

ị

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Phát tri n tâm lý ể
tr là do s tác ẻ ự
đ ng c a ộ ủ môi

trường. Môi

trường là y u t ế ố
quy t đ nh hoàn ế ị
toàn.

1.1.2. Thuy t duy

ế

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

S phát tri n c a tr ch u s tác đ ng c a 2 ự ể ủ ẻ ị ự ộ ủ
y u t mơi trế ố ường và di truy n, trong đó di ề
truy n gi vai trị quy t đ nh và môi trề ữ ế ị ường
là đi u ki n bi n nh ng đ c đi m tâm lý đã ề ệ ế ữ ặ ể
được đ nh s n thành hi n th c.ị ẵ ệ ự

Chương I.Nhập môn TLHLT và TLHSP 14

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

HẠN CHẾNh n xét: ậ T t c các thuy t trên đ u có ấ ả ế ề

nh ng sai l m gi ng nhau b i: ữ ầ ố ở

•Cho r ng đ c đi m con ng i là b t bi n, ằ ặ ể ườ ấ ế
ti n đ nh, ho c do ti m năng sinh v t di ề ị ặ ề ậ
truy n, hay do nh hề ả ưởng c a môi trủ ường là

b t bi nấ ế

• Phát tri n tâm lý tr tách r i nh ng đi u ể ẻ ờ ữ ề
ki n c th mà quá trình tâm lý t o raệ ụ ể ạ

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

S phát tri n tâm lý tr em là q trình tr em ự ể ẻ ẻ
lĩnh h iộ n n văn hố xã h i lồi ngề ộ ười thơng 
qua tính tích c c ự c a tr trong ủ ẻ ho t đ ngạ ộ và
giao ti pế (trong đó d y h c và giáo d c gi ạ ọ ụ ữ
vai trị ch đ o)ủ ạ

Chương I.Nhập mơn TLHLT và TLHSP 16

Quan đi m duy v t bi n ch ng ể ậ ệ ứ
v s phát tri n tâm lý tr emề ự ể ẻ

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

 S phát tri n tâm lý c a tr em khơng tn theo ự ể ủ ẻ

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Tính khơng đ ng đ uồ ề

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Nh ng ch c năng tâm lý khác nhau thì khơng phát ữ ứ

tri n m c đ nh nhau. Có nh ng th i kì t i u cho ể ở ứ ộ ư ữ ờ ố ư

s phát tri n 1 hành đ ng tâm lý nào đó.ự ể ộ

2.1. Quy lu t v tính khơng đ ng đ u ậ ề ồ ề

c a s phát tri n tâm lýủ ự ể

1 5 tu iổ

H c nói ọ

phát tri n ngơn ngể ữ

6 11 tu iổ

K x o v n đ ngỹ ả ậ ộ

15 20 tu iổ

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Cùng v i s phát tri n, tâm lý con ngớ ự ể ười
ngày càng có tính tr n v nọ ẹ , th ng nh tố ấ , b n ề
v ngữ . S phát tri n th hi n vi c chuy n ự ể ể ệ ở ệ ể
d n các ầ tr ng thái tâm lýạ thành các đ c đi m ặ ể
tâm lý cá nhân, thành các nét c a nhân cách.ủ

Chương I.Nhập môn TLHLT và TLHSP 20

2.2. Quy lu t tính tồn v n c a tâm lýậ ẹ ủ

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

H th n kinh c a tr có ệ ầ ủ ẻ tính m m d oề ẻ và có

tính bù trừ. Khi m t ch c năng tâm lý ho c ộ ứ ặ

sinh lý nào đó y uế ho c ặ thi uế thì nh ng ch c ữ ứ

năng tâm lý khác được tăng cường, phát tri nể

m nh h n đ ạ ơ ể bù đ pắ nh ng ch c năng ữ ứ y uế

ho c b ặ ị h ngỏ .

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Chương I.Nhập môn TLHLT và TLHSP 22

Các yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển tâm lý trẻ

3

Phát triển tâm lý trẻ

D
i 
tr
u
y
ề
n
D
i 
tr
u
y
ề

n vật cTiền đề

hất
Tập
 thể
Tập
 thể
Vai trị
to lớn
Mơi
 trườMơing
 trường

Vai trị
quan tr

ọng
Tự 
giáo
 dục
Tự 
giáo
 dục

Ý nghĩa 
đặc biệt

Giáo 
dục
Giáo

dục
Chủ
đạo
H
o
ạ
t
Đ
ộ
n
g
C
á
 n
h
â
n
H
o
ạ
t
Đ
ộ
n
g
C
á
 n
h
â

n
Quyế

t định
trực t

iếp
G
ia
o
tiế
p
G
ia
o
tiế
p

Vai trị
cơ bản

C
ơ
n
g N
g
h

ệ TT
C

ơ
n
g N
g
h

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Nh ng gì ngữ ườ ới l n làm hơm nay, tr con s l p l i vào ngày mai.ẻ ẽ ặ ạ

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24></div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

4.1. Quan ni m v giai đo n phát tri n tâm lýệ ề ạ ể

Quan ni m sinh h c: kh ng đ nh tính b t bi n, tính ệ ọ ẳ ị ấ ế

tuy t đ i c a giai đo n l a tu iệ ố ủ ạ ứ ổ

Quan ni m khác: ph nh n khái ni m l a tu i, s phát ệ ủ ậ ệ ứ ổ ự

tri n tâm lý ch là tích lu tri th c, kĩ năng, kĩ x oể ỉ ỹ ứ ả

Quan ni m duy v t bi n ch ng (V gôtxki):ệ ậ ệ ứ ư

L a tu i là m t th i kì phát tri n nh t đ nh đóng ứ ổ ộ ờ ể ấ ị

kín m t cách tộ ương đ i và ý nghĩa c a m i th i kì ố ủ ỗ ờ

được quy đ nh b i v trí c a nó trong c q trình ị ở ị ủ ả

phát tri nể

S phân chia giai đo n phát tri n tâm lýự ạ ể

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

4.2.1. Giai đo n trạ ước tu i h cổ ọ

Tu i ổ

vườn trẻ

1 3 năm Ho t đ ng ạ ộ
đ v tồ ậ

Tu i m u ổ ẫ

giáo

3 5 năm Ho t đ ng ạ ộ
vui ch i ơ

(s m vai)ắ

Chương I.Nhập môn TLHLT và TLHSP 26

Phân chia giai đo n phát tri n tâm lýạ ể

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Giai đo n l a tu i đi h c (tu i h c sinhạ ứ ổ ọ ổ ọ )

4.2.2

Nhi đ ngồ

(HS ti u h c)ể ọ

6 11, 12 tu iổ

Ho t đ ng ạ ộ

h c t pọ ậ

Thi u niênế

(HS THCS)
11,12
14,15 tu iổ

Giao ti p ế

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Giai đo n đ u thanh niên (16,17 tu i 22,23 tu i) v i ạ ầ ổ ổ ớ

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

T 24 tu i tr điừ ổ ở

Ho t đ ng lao đ ng và ho t đ ng xã h iạ ộ ộ ạ ộ ộ

Giai đo n trạ ưởng thành

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Ngh h u ỉ ư

(50 60 tu i tr đi)ổ ở

Chương I.Nhập môn TLHLT và TLHSP 30

Giai đo n ngạ ười già

</div>

Bài giảng Tâm lý học giáo dục - ThS. Nguyễn Thị Vân



<sub>Gi ng viên: Ths Nguy n Th Vân</sub>

<sub>ả</sub>

<sub>ễ</sub>

<sub>ị</sub>

Ch

ươ