Giáo án Ngữ văn 7 tuần 16 - Trường THCS Hiệp Thạnh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. Tuaàn : 16 Tieát : 61. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Nguyeãn Quang Nghieäp Ngày soạn : 12/11/2010 Ngaøy daïy : 26/11/2010. Tieáng vieät. CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ. I . MUÏC TIEÂU - Hiểu được các yêu cầu trong việc sử dụng từ. - Có ý thức dùng đúng chuẩn mực từ. II. KIẾN THỨC CHUẨN 1. Kiến thức - Văn tự sự, miêu tả và các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm. - Caùch laäp daøn yù cho baøi vaên bieåu caûm. - Cách diễn đạt trong bài văn biểu cảm. 2. Kyõ naêng - Nhaän bieát, phaân tích caùc ñaëc ñieåm cuûa baøi vaên bieåu caûm. - Taïo laäp vaên baûn bieåu caûm. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG THẦY. HOẠT ĐỘNG TRÒ. NOÄI DUNG. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG OÅn ñònh - Lớp trưởng báo cáo. Kiểm diện, trật tự. Kieåm tra baøi cuõ (?) Luïc baùt laø theå thô theá naøo? Em haõy trình baøy - Hoïc sinh traû baøi. những hiểu biết của mình về luật thơ lục bát? (?) Đọc bài thơ lục bát mà em sáng tác rồi phân tích caùch gieo vaàn, luaät baèng traéc? Bài mới Giới thiệu: Trong khi noùi vaø vieát, do caùch phaùt aâm khoâng chính xác, cách sử dụng từ ngữ chưa đúng - Nghe và ghi tựa bài vào tập nghĩa, chưa đúng sắc thái biểu cảm, hoặc chưa đúng ngữ pháp hoặc lạm dụng từ địa phương, từ HV mà ta dễ gây ra tình trạng khó hiểu hoặc hiểu lầm. Vậy để giúp các em nói và viết đúng trong khi giao tiếp, chúng ta cùng nhau tìm hiểu qua bài: Chuẩn mực sử dụng từ.. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Nguyeãn Quang Nghieäp. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THAØNH KIẾN THỨC MỚI - Quan sát, Đọc. -Treo bảng phụ các VD, cho HD đọc. (?) Các từ in đậm: dùi đầu, tập tẹ, khoảng khaéc duøng sai aâm, sai chính taû nhö theá naøo ? Caùc - Duøng sai aâm, chính taû. em sửa lại cho đúng ? (?) Vậy nguyên nhân nào dẫn đến sai âm, sai - dùi đầu  vùi đầu. chính taû? - taäp teï  baäp beï. - khoảng khắc  khoảnh khắc - Phaùt aâm sai, nhieàu nguyeân nhân khác : do ảnh hưởng tieáng ñòa phöông khoâng phaân 1. Sử dụng từ đúng âm, đúng bieä t: n / l, x /s hoặc hỏi- ngã. - Giaùo vieân choát => chính taû. -Treo bảng phụ 2, HS đọc. (?) Các từ: sáng sủa, cao cả, biết dùng sai nghĩa nhö theá naøo ? Giaûi thích? (?) Em hãy dùng từ khác để sửa lại cho đúng nghĩa câu diễn đạt ?. - Quan sát, đọc.. - Sử dụng từ không đúng nghóa. - Sáng sủa  tươi đẹp. - Cao caû  saâu saéc. - Bieát  coù. ( vì saùng suûa noùi veà khuoân maët, maøu saéc. Cao caû: Vieäc làm, hành động tốt, mọi người toân troïng)  Không nắm vững khái (?) Nguyên nhân nào dẫn đến dùng từ sai nghĩa? niệm của từ ; Không phân biệt các từ đồng nghĩa và gần (?) Do đó, muốn dùng từ đúng nghĩa ta cần phải nghĩa.  Căn cứ vào câu cụ thể , căn cứ vào yếu tố nào? 2. Sử dụng từ đúng nghĩa vào ngữ cảnh để nhận xét lỗi - Giaùo vieân choát => và tìm từ ngữ thích đáng để sửa. - Quan sát, đọc, trả lời: -Treo bảng phụ 3, cho HD đọc. (?) Các từ in đậm: hào quang, ăn mặc, thảm hại, giả tạo phồn vinh dùng sai ngữ pháp như thế - Dùng sai ngữ pháp. naøo? (?) Em hãy tìm cách nói phù hợp để chữa lại. - hào quang  hào nhoáng Giaûi thích ? ( Danh từ không thể dùng như tính từ ). - ăn mặc  sự ăn mặc hoặc đổi kết cấu câu: Chò aên maëc thaät giaûn dò. ( Vì ăn mặc là động từ không theå dùng như danh từ). + Thaûm haïi  raát thaûm haïi ( bỏ với nhiều vì thảm hại là tính từ không thể dùng như Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. - Giaùo vieân choát =>. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Nguyeãn Quang Nghieäp. danh từ) + Giaû taïo phoàn vinh  phoàn vinh giaû taïo (vì giaû taïo laø tính từ, phồn vinh là danh từ mà tính từ làm định ngữ phải đứng 3. Sử dụng từ đúng tính chất sau) ngữ pháp của từ -Quan sát, đọc, trình bày:. * Treo bảng phụ 4, cho HS đọc. (?) Các từ in đậm: lãnh đạo, chú hổ sai về sắc thái biểu cảm và không phù hợp với tình huống giao tieáp nhö theá naøo ? + lãnh đạo  cầm đầu. (vì (?) Em hãy giải thích và tìm các từ thích hợp để lãnh đạo có sắc thái trang thay thế các từ đó? troïng duøng trong caâu treân laø sai nghĩa không phù hợp với quân giặc đi xâm lược) + chuù hoå  con hoå.( vì chuù hoå mang sắc thái đáng yêu không ** Đưa VD cho HS sửa: ổn đối với ngữ cảnh này). + Sau khi Lieãu Thaêng hi sinh vieän binh cuûa giaëc như rắn cụt đầu.  bò cheùm cheát. -Neâu yeâu caàu: (?) Trong trường hợp nào ta không nên dùng từ - Nói chuyện (giao tiếp) với ñòa phöông ? Vì sao? Cho VD. những người ở vùng khác vì sẽ * Tuy vaäy, trong taùc phaåm vaên hoïc cuõng coù luùc gaây khoù hieåu thaäm chí khoâng dùng một số từ địa phương vì mục đích nghệ thể hiểu được. Ta phải thay thuaät. bằng từ toàn dân. VD: Người miền Trung (Quaõ ng Bình- Quaõng Ngaõi) VD: Mô, tê răng, rứa, bây chừ… dùng đúng chỗ đậm đà ý vị. Qúa lạm dụng sẽ thô kệch, vụng về. đến miền Nam hay vùng khác sử dụng câu: “Bầy choa có chộ mô mồ” ( Bọn tao có thấy 4. Sử dụng từ đúng sắc thái - Giaùo vieân choát => (?) Sắc thái biểu cảm của từ Hán Việt tạo ra là đâu nào). biểu cảm, hợp phong cách. - Trang trong, tao nhaõ , lòch gì? (?) Tại sao không nên lạm dụng từ Hán Việt ? sự…. - Cây khó hiểu , thiếu tự Cho ví duï vaø giaûi thích ? nhiên, không hợp hoàn cảnh (?) So sánh hai cặp câu sau ( chú ý từ in đậm) ta giao tiếp. - Chọn từ Thuần Việt ( trẻ em) nên sử dụng từ naò ? Vì sao ? vì từ HV thiếu tự nhiên không a. Ngoài sân, trẻ em đang nô đùa. hợp hoàn cảnh giao tiếp. b. Ngoài sân, nhi đồng đang nô đùa. 5. Không lạm dụng từ địa - Giaùo vieân choát => phương, từ Hán Việt (?) Vậy, muốn sử dụng từ một cách chuẩn mực, ta HS thự c hieä n theo yeâ u caà u phaûi löu yù maáy ñieàu ? cuûa giaùo vieân. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP - Giáo viên: Đưa ra những VD những từ HS thường mắc phải: a) “ Laøm trai… leân ( neân) trai - HS thực hiện theo yêu cầu Phuù Xuaân cuõng traûi (traõi)…” Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. LUYEÄN TAÄP a) Neân b) Traõi c) Tre, giữ d) Chô Trang :.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. Nguyeãn Quang Nghieäp. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. cuûa giaùo vieân. b) Nên (lên) non mới biết… c) Cây che (tre), dữ (giữ) gìn. d) Trô (chô) vô. - Giáo viên: Đưa thêm ví dụ yêu cầu HS thay từ cho chính xaùc: a) Aên uống phải chừng mực . a) Điều độ. b) Nguyeãn Traõi bò tru di tam toäc. Caùi cheát cuûa oâng HS thự c hieä n theo yeâ u caà u thaät oanh lieät. cuûa giaùo vieân. b) Thaûm khoác c) Quốc Toản đem cam về cho mẫu thân. c) Bieáu. HOẠT ĐỘNG 4: CỦNG CỐ – DẶN DÒ HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Học bài ghi, tự kiểm tra các văn bản của mình để tự sửa các lỗi dùng từ sao cho chuẩn mực. (?) Kể tên các văn bản biểu cảm đã học. - Chuaån bò kó baøi : OÂn taäp vaên bieåu caûm + Đọc lại các văn bản: Hoa Hải Đường, về An - HS thực hiện theo yêu cầu Giang, Hoa hoïc troø, caây saáu Haø Noäi, Keïo cuûa giaùo vieân. Maàm… + Trả lời các câu hỏi trong bài: Chú ý làm hoàn chænh caâu 4.. Hieäp Thaïnh , ngaøy 19 thaùng 11 naêm 2010 DUYEÄT CUÛA TOÅ CHUYEÂN MOÂN …………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………….. Toå phoù. Traàn Coâng Sôn. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. Tuaàn :17 Tieát : 62. Nguyeãn Quang Nghieäp. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Ngày soạn : 12/11/2010 Ngaøy daïy : 29/11/2010. Taäp laøm vaên. OÂN TAÄP VAÊN BAÛN BIEÅU CAÛM. I . MUÏC TIEÂU - Hệ thống hóa toàn bộ kiến thức, kĩ năng đã học ở phần đọc hiểu văn bản trữ tình đã học ở học kỳ I. II. KIẾN THỨC CHUẨN 1. Kiến thức - Văn tự sự, miêu tả và các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm. - Caùch laäp daøn yù cho baøi vaên bieåu caûm. - Cách diễn đạt trong bài văn biểu cảm. 2. Kyõ naêng - Nhaän bieát, phaân tích caùc ñaëc ñieåm cuûa baøi vaên bieåu caûm. - Taïo laäp vaên baûn bieåu caûm. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG THẦY. HOẠT ĐỘNG TRÒ. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG OÅn ñònh Kiểm diện, trật tự. Kieåm tra baøi cuõ Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh. Bài mới Giới thiệu bài: Vừa qua, các em đã được thực hành hai bài tập làm văn viết về văn biểu cảm. Với tiết thực hành này, các em đã nắm vững sự khác nhau cũng như mối quan hệ giữa văn biểu cảm- tự sự- miêu tả. Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ hệ thống hoá lại những kiến thức đã học trên. Đặc biệt là văn biểu cảm. HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THAØNH KHÁI NIỆM (?) Nhaéc laïi ngaén goïn theá naøo laø vaên bieåu caûm? (?) Muốn bày tỏ thái độ, tình cảm và sự đánh giá của mình, trước hết cần có các yếu tố gì? Taïi sao ?. NOÄI DUNG. -Lớp trưởng báo cáo. - Học sinh đem tập bài soạn cho giaùo vieân kieåm tra.. -Nghe và ghi tựa bài vào tập. - HS thực hiện theo yêu cầu của giaùo vieân.. 1. Vaên bieåu caûm. - Tự sự, miêu tả  Hình thành và thể hiện cảm xúc , thái độ, - Boäc loä tình caûm, caûm xuùc * Chốt: Cảm xúc là yếu tố đầu tiên hết sức tình cảm của người viết. của người viết. quan trọng trong văn biểu cảm. Đó là sự xúc động của con người trước vẻ đẹp của thiên nhiên và cuộc sống. Chính sự xúc động ấy đã làm nảy sinh nhu cầu biểu cảm của con người. - Nhắc lại khái niệm văn tự sự và miêu tả: + Văn tự sự: Kể lại một sự việc, câu chuyện Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. có đầu, có đuôi, có nguyên nhân, diễn biến, kết quả nhằm tái hiện sự kiện hoặc kỉ niệm trong ký ức để người nghe, người đọc có thể - HS đọc. hiểu và kể lại được + Văn miêu tả: Tái hiện đối tượng nhằm dựng lại một chân dung đầy đủ, chi tiết, sinh động về đối tượng cho người đọc, người nghe có thể hình dung rõ ràng về đối tượng ấy. - Neâu caâu hoûi 1: (?) Đọc lại đoạn văn: Hoa Hải đường “ Bài 5”, Hoa hoïc troø “ Baøi 6” , Caây saáu Haø Noäi “ Bài 7” , Các đoạn văn biểu cảm “ Bài 9”, Caûm nghó veà moät baøi ca dao “ Baøi 12” vaø các văn bản trữ tình khác, hãy cho biết văn mieâu taû vaø vaên baûn bieåu caûm khaùc nhau nhö Văn biểu cảm: Mượn những đặc theá naøo ? ñieåm, phaåm chaát cuûa mieâu taû maø noùi leân suy nghó, caûm xuùc cuûa mình. Do ñaëc ñieåm naøy maø vaên biểu cảm thường sử dụng biện pháp tu từ : so sánh, ẩn dụ, nhân hoá. - Neâu caâu hoûi 2: (?) Đọc lại bài: Kẹo mầm (trang 188) (?) Hãy cho biết biểu cảm khác văn tự sự ở ñieåm naøo? (?) Tự sự, miêu tả trong biểu cảm đóng vai trò gì ? Chuùng phuïc tuøng nhieäm vuï bieåu caûm nhö Trong biểu cảm: Tự sự chỉ để theá naøo ? làm nền nói lên cảm xúc qua sự việc. Do đó trong biểu cảm tự sự thường nhớ lại những việc trong quá khứ, những việc gây ấn tượng sâu đậm chứ không đi vào nguyên nhaân, keát quaû.  Tự sự, miêu tả đóng vai trò giá đỡ làm cho tình cảm, cảm xúc được bộc lộ. Thiếu nó tình cảm mơ hồ, không cụ thể bởi tình cảm con người nảy sinh từ sự việc , - Giáo viên chốt: Tự sự, miêu tả đóng vai trò giá đỡ làm cho tình cảm, cảm xúc được bộc lộ. cảnh vật cụ thể. (?) Bài văn biểu cảm thường sử dụng những biện pháp tu từ nào ? Người ta nói: Ngôn ngữ biểu cảm gắn với ngôn ngữ thơ. Em có đồng ý khoâng? Vì sao?. Nguyeãn Quang Nghieäp. 2.. Phân biệt biểu cảm với tự sự vaø mieâu taû. 3.. Ñaëc tröng cuûa vaên bieåu caûm. - Ngôn ngữ văn biểu cảm gần với ngôn ngữ thơ vì văn biểu cảm còn gọi là văn trữ tình bao gồm nhiều thể loại: thơ, ca dao.. - Giaùo vieân choát: - So sánh, ẩn dụ, nhân hoá, điệp ngữ. - Ngôn ngữ trong văn biểu cảm gần với ngôn ngữ thơ.. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP -Đọc. - Cho HS đọc yêu cầu câu hỏi 4. (?) Cho đề văn “ Cảm nghĩ về mùa xuân” , em - Tìm hiểu đề, tìm ý, sắp xếp sẽ thực hiện bài làm qua những bước nào ? thành dàn ý, viết bài, đọc và sửa chữa bài. - HS thực hiện theo yêu cầu của (?) Phần tìm hiểu đề gồm những ý nào ? giaùo vieân. (?) Tìm yù ? - Yeâu caàu thaûo luaän 3 phuùt. (?) Haõy saép xeáp yù thaønh daøn baøi ? - Gọi đại diện trình bày.. - HS thaûo luaän. - Nhoùm trình baøy.. -Treo baûng phuï daøn yù tham khaûo. 1) Mở bài: Nêu cảm nghĩ đối với mùa xuân 2) Thaân baøi: a. Mùa xuân của con người: + Mùa xuân đem lại cho mỗi người 1 tuổi trong đời. + Đối với thiếu nhi, mùa xuân là mùa đánh dấu sự trưởng thành. + Mùa xuân là mùa mở đầu cho 1 năm, mở đầu cho 1 kế hoạch 1 dự định. b.Muøa xuaân cuûa thieân nhieân: + Laø muøa xuaân ñaâm choài naûy loäc + Là mùa sinh sôi của muôn loài (cây cỏ, chim muông, cảnh sắc,thời tiết…)  Mùa xuân mang đến cho em biết bao suy nghĩ về mình, về mọi người xung quanh… 3)Kết bài: Thích mùa xuân, mong đợi xuân veà. - Giáo viên chốt: Có bốn bước làm bài văn bieåu caûm, boá cuïc baøi vaên bieåu caûm goàm ba phần: Mở bài – Thân bài – Kết bài. Phải có kết hợp yếu tố tự sự, miêu tả vào bài văn biểu caûm. HOẠT ĐỘNG 4: CỦNG CỐ – DẶN DÒ (?) Nêu các bước làm bài văn biểu cảm ? HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Làm tiếp 2 bước còn lại: Viết hoàn chỉnh và đọc lại, sửa chữa. - Soạn bài: “Sài Gòn tôi yêu”, “Mùa xuân cuûa toâi”. + Taùc giaû. + Thể loại. + Đại ý. + Đọc văn bản, chú thích. + Trả lời câu hỏi tìm hiểu văn bản.. - HS ghi nhaän. Nguyeãn Quang Nghieäp. 3.. Tìm hieåu boá cuïc vaø laäp yù cho baøi vaên bieåu caûm Đề bài: Cảm nghĩ mùa xuân. I. Tìm hiểu đề: - Kieåu vaên baûn:Bieåu caûm. - Đề tài: Mùa xuân. - Yêu cầu: Bày tỏ thái độ, tình cảm đối với mùa xuân. II. Tìm yù, laäp daøn yù 1) Mở bài: Nêu cảm nghĩ đối với mùa xuân 2) Thaân baøi: a. Mùa xuân của con người: + Muøa xuaân ñem laïi cho moãi người 1 tuổi trong đời. + Đối với thiếu nhi, mùa xuân là mùa đánh dấu sự trưởng thành. + Mùa xuân là mùa mở đầu cho 1 năm, mở đầu cho 1 kế hoạch 1 dự định. b.Muøa xuaân cuûa thieân nhieân: + Laø muøa xuaân ñaâm choài naûy loäc + Laø muøa sinh soâi cuûa muoân loài (cây cỏ, chim muông, cảnh sắc,thời tiết…)  Mùa xuân mang đến cho em bieát bao suy nghó veà mình, về mọi người xung quanh… 3)Keát baøi: Thích muøa xuaân, mong đợi xuân về.. - HS thực hiện theo yêu cầu của giaùo vieân.. - HS thực hiện theo yêu cầu của giaùo vieân.. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. Tuaàn :17 Tieát : 63. Nguyeãn Quang Nghieäp. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Ngày soạn : 19/11/2010 Ngaøy daïy : 30/11/2010. Vaên hoïc. MUØA XUAÂN CUÛA TOÂI - Vuõ Baèng -. I . MUÏC TIEÂU - Cảm nhận được tình yêu quê hương của một người miền Bắc sống ở miền Nam qua lối viết tùy bút tài hoa, độc đáo. II. KIẾN THỨC CHUẨN 1. Kiến thức - Sô giaûn veà Vuõ Baèng. - Cảm xúc về những nét riêng của cảnh sắc thiên nhiên, không khí của mùa xuân Hà Nội, về miền Bắc qua nỗi “ sầu xứ” tâm sự day dứt của tác giả. - Sự kết hợp tài hoa giữa miêu tả và biểu cảm: Lời văn thắm đậm cảm xúc trữ tình, dạt dào chất thơ. 2. Kyõ naêng - Đọc – hiểu văn bản tùy bút . - Phân tích áng văn xuôi trữ tình giàu chất thơ, nhận biết và làm rõ vai trò của yếu tố miêu tả trong văn bieåu caûm. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG THẦY. HOẠT ĐỘNG TRÒ. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG OÅn ñònh Kiểm diện, trật tự. Kieåm tra baøi cuõ (?) Đọc thuộc lòng một đoạn ngắn nào đó trong bài: “ Một thứ quà của lúa non: Cốm” hoặc những câu thơ, ca dao nói về cốm (sưu tầm)? (?) Giới thiệu tác giả Thạch Lam và nêu giá trị noäi dung, ngheä thuaät cuûa baøi tuyø buùt naøy? Bài mới Giới thiệu: Ở tiết trước, các em đã được tìm hiểu về thành phố Sài Gòn và phong cách của con người sống ở đó. Hôm nay, chúng ta lại tiếp tục tìm hiểu về thủ đô Hà Nội qua tuỳ bút Mùa xuân của tôi của Vũ Bằng để thấy rõ vẻ đẹp riêng biệt, bản sắc văn hoá, tinh tế, độc đáo của một vùng đất nước và cũng là của dân toäc Vieät Nam. HOẠT ĐỘNG 2: ĐỌC – HIỂU VĂNN BẢN - yêu cầu : HS đọc chú thích. (?) Giới thiệu đôi nét về tác giả ?. NOÄI DUNG. * Lớp trưởng báo cáo.. - Hoïc sinh traû baøi.. -Nghe và ghi tựa bài vào taäp Bàn thờ Gia tiên ngày Tết. - HS thực hiện theo yêu caàu cuûa giaùo vieân.. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. I. TÌM HIEÅU CHUNG 1 . Taùc giaû : - Vũ Bằng ( 1913 – 1984 ) sinh ở Hà Nội. Sáng tác trước 1945 - Ông có sở trường truyện ngắn, tuỳ buùt, buùt kí. - Sau 1954 vừa viết văn, làm báo Trang :.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. (?) Cho biết đôi nét về tác phẩm và xuát xứ của - HS thực hiện theo yêu vaên baûn trích ? caàu cuûa giaùo vieân.. Nguyeãn Quang Nghieäp. hoạt động CM ở Sài Gòn, không nguôi nhớ về miền Bắc. 2 . Taùc phaåm : - Thương nhớ mười hai là tập tùy bút – bút ký viết trong hoàn cảnh đất nước bị chia cắt . a) Xuất xứ. * Hướng dẫn đọc: Chậm rãi, sâu lắng, mềm mại, hơi buồn se sắt. Chú ý giọng phù hợp các caâu caûm. - Giáo viên: Đọc đoạn đầu, hướng dẫn HS đọc - HS thực hiện theo yêu các đoạn còn lại. caàu cuûa giaùo vieân. (?) Nêu đại ý của văn bản ?. - Vaên baûn trích “ Muøa xuaân cuûa tôi” là đoạn đầu bài tuỳ bút “ Thaùng gieâng mô veà traêng non reùt ngoït” trong taäp tuøy buùt – buùt kyù “ thương nhớ mười hai” . 3 . Đại ý : - Caûnh saéc thieân nhieân, khoâng khí mùa xuân ở Hà Nội và miền Bắc được cảm nhận và tái hiện trong nỗi nhớ da diết của một người xa quê.. (?) Nêu và giải thích các từ khó hiểu trong bài ? - HS : Đọc chú thích từ khó (?) Bài văn có mấy đoạn ? Nội dung chính của SGK . - Bố cục: (3 đoạn) mỗi đoạn ? Sự liên kết giữa các đoạn ntn ? 1)“… meâ luyeán muøa xuaân”: Tình cảm của con người với mùa xuân là 1 quy luật tất yếu, tự nhiên. 2)“… lieân quan”: Caûnh saéc và không khí mùa xuân ở đất trời và lòng người. 3)“ Coøn laïi”: Caûnh saéc riêng của đất trời mùa xuân từ khoảng sau ngày rằm tháng giêng ở Miền Baéc II. PHAÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG 3: PHÂN TÍCH 1. Noäi dung - Mieàm Baéc (?) Quê của tác giả ở đâu ? (?) Khi viết tập tùy bút – bút ký lúc đó tác giả - Sống và hoạt động ở Sài sống và công tác ở nơn nào ? (?) Vì thế nỗi niềm chất chứa trong tác phẩm là Gòn - Nỗi nhớ quê da diết. noãi nieàm gì ? (?) Khi nhớ quê hương, tác giả nhớ nhất là mùa naøo trong naêm ? (?) Tình cảm của tác giả đối với mùa xuân ra sao ? (?) Tìm chi tieát trong vaên baûn noùi veà tình caûm của tác giả đối với mùa Xuân ? - Giáo viên chốt: Nỗi nhớ mùa xuân Hà Nội và tình cảm đối với mùa xuân rất tự nhiên. (?) Baøi vaên vieát veà caûnh saéc vaø khoâng khí muøa xuân ở đâu? (?) Hoàn cảnh tác giả lúc này ở đâu ? (?) Tâm trang thương nhớ của tác giả là nhớ đến mùa nào ở Hà Nội ?. - Nhớ mùa xuân. - Tình cảm rất tự nhiên. - “ Tự nhiên như thế….mê luyeán muøa xuaân”. - Taùi hieän caûnh saéc thieân nhieân vaø khoâng khí muøa. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. - Giaùo vieân choát => (?) Những nét riêng của thời tiết mùa xuân Hà Nội được miêu tả như thế nào ? (?) Coøn khí haäu Haø Noäi luùc xuaân veà thì sao ? - Giaùo vieân choát => (?) Những nét đẹp văn hóa rất riêng của miền Baéc khi xuaân veà laø gí ? (?) Tìm chi tiết nói lên điều đó ?. Nguyeãn Quang Nghieäp. xuân trong tháng giêng ở Hà Nội, qua nỗi niềm nhớ 1. Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí, đất trời thương da diết của 1 người và lòng người lúc mùa xuân sang. xa queâ. - Tình cảm tự nhiên đối với mùa - Muøa xuaân “ coù möa … xuaân Haø Noäi . - Gioù laønh laïnh… - Những nét riêng của thời tiết, khí haäu mieàn Baéc luùc muøa xueân veà. - Haùt cheøo , haùt giao duyeân, haùt daân ca…sum hoïp gia ñình.” Nhang traàm…lieân hoan” - Những nét riêng của ngày Tết miền Bắc – một nét đẹp văn hóa của người Việt, của không khí đoàn tuï, sum hoïp trong moãi gia ñình.. - Giaùo vieân choát => - Giảng: Ở miền Nam khi mùa xuân về cũng tổ chức các loại hình nghệ thuật đặc trưng như: Caûi löông…cuõng sum hoïp gia ñình trong ñeâm giao thừa…song cảnh sắc và không khí thì khoâng thô moäng nhö muøa xuaân Haø Noäi – muøa xuaân mieàn Baéc… (?) Qua sự miêu tả của tác giả, hãy cho biết - Say sưa, tràn đầy nhựa soáng. “ Người yeâu lòng người khi mùa xuân về ra sao ? cảnh…thương nửa” (?) Tìm chi tiết nói lên điều đó ? - Giaùo vieân choát => - Giảng: Mùa xuân đã đem lại và khơi dậy sức sống trong thiên nhiên và con người. Không khí mùa xuân ấm áp, nồng nàn đến những sinh hoạt của con người từ những âm thanh tiếng nhạn, tiếng trốn chèo, câu hát huê tình, từ khung cảnh đến bàn thờ, đèn nến, hương trầm, khong khí gia đình đoàn tụ tràn ngập yêu thöông. Tác giả không dừng lại miêu tả cảnh vật mà tập trung thể hiện nổi bật sức sống của mùa xuân thiên nhiên và trong lòng người bằng nhiều hình ảnh gợi cảm và so sánh cụ thể: “ Nhựa sống trong người căng lên như máu căng lên”. Bằng giọng điệu vừa sôi nổi, vừa tha thiết của tác giả tạo nên sức truyền cảm cho đoạn vaên. (?) Không khí và cảnh sắc thiên nhiên từ sau raèm thaùng gieâng coù neùt gì rieâng bieät ? - Thay đổi chuyển biến:. - Cảm nhận về lòng người lúc mùa xuaân sang.. 2. Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí, đất trời và lòng người sau rằm tháng giêng. (?) Nhaän xeùt veà caùch theå hieän cuûa taùc giaû trong đoạn văn này? (?) Tác giả đã chọn miêu tả những hình ảnh thiên nhiên nào để thể hiện vẻ đẹp riêng của caûnh saéc vaø khoâng khí muøa xuaân sau raèm thaùng - Đào hơi phai… cỏ, mưa gieâng ? - Cảm nhận tinh tế về sự thay đổi xuân, nền trời… - Giaùo vieân choát => của thời tiết, khí hậu mùa xuân ở (?) Em thaáy hình aûnh, chi tieát naøo hay, caâu vaên - Hình ảnh, chi tiết tiêu thời điểm sau rằm tháng Giêng. nào là đặc sắc trong doạn văn này ? Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Nguyeãn Quang Nghieäp. bieåu, ñaëc saéc  quan saùt, caûm nhaän tinh teá  Tình yêu quê hương đất nước sâu đậm, thái độ biết trân trọng sự sống và tận hưởng những vẻ đẹp của sự sống. (?) Sau Tết, cuộc sống của người dân ra sao, tìm chi tiết chứng minh ? - Giaùo vieân choát =>. - “ Aáy….thường nhật”.. (?) Biện pháp nghệ thuật đã được sử dụng có - So saùnh. hieäu quaû trong mieâu taû?. (?) Neâu giaù trò veà noäi dung, ngheä thuaät cuûa baøi vaên?. - Cảm nhận về cuộc sống êm đềm thường nhật trở lại sau Tết: Gợi nhớ nếp sống, sinh hoạt thường ngày. 2. Ngheä thuaät - Trình baøy noäi dung theo maïch caûm xuùc, loâi cuoán, say meâ. - Lựa chọn từ, câu văn linh hoạt, bieåu caûm, giaøu hình aûnh. - Có nhiều so sánh, liên tưởng phong phú, độc đáo, giàu chất thơ. 3. YÙ nghóa. a) Noäi dung - Vẻ đẹp của mùa xuân trên quê höông mieàn Baéc theå hieän trong noãi nhớ của người xa quê. - HS thực hiện theo yêu - Sự gắn bó máu thịt giữa con người với quê hương xứ sở – một biểu caàu cuûa giaùo vieân. hiện cụ thể của tinh yêu đất nước. a) Ngheä thuaät - Có nhiều so sánh, liên tưởng phong phú, độc đáo, giàu chất thơ. III. LUYEÄN TAÄP - HS đọc diễn cảm. HOẠT ĐỘNG 4: LUYỆN TẬP 1. Gọi HS đọc diễn cảm lại văn bản. - Giaùo vieân nhaän xeùt . 3. Viết một đoạn văn ngắn diễn tả cảm xúc của - HS thực hiện theo yêu em về một mùa xuân ở quê hương mình đang cầu của giáo viên. soáng. HOẠT ĐỘNG 5 CỦNG CỐ – DẶN DÒ (?) Neâu caûm nhaän saâu saéc nhaát cuûa em veà caûnh muøa xuaân, tình caûm cuûa taùc giaû vaø ngoøi buùt taøi - Taùc giaû phaùt hieän vaø hoa tinh teá cuûa taùc giaû? miêu tả sự thay đổi và chuyeån bieán cuûa maøu saéc và không khí, bầu trời, mặt đất, cỏ cây trong 1 khoảng thời gian ngắn ngủi từ đầu thaù ng qua raèm. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Hoïc baøi ghi - Sưu tầm và chép lại một số đoạn văn, câu thơ - HS thực hiện theo yêu caàu cuûa giaùo vieân. hay veà muøa xuaân. - Làm hoàn chỉnh lại BT 3 . - Đọc bài thơ: Xuân - Nguyễn Bính. - Soạn bài: Sài Gòn Tôi yêu Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. Nguyeãn Quang Nghieäp. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. Tuaàn :17 Tieát : 64. Ngày soạn : 19/11/2010 Ngaøy daïy : 30/11/2010. Vaên hoïc. SAØI GOØN TOÂI YEÂU HƯỚNG DẪN TỰ HỌC. - Minh Höông-. I . MUÏC TIEÂU - Thấy được vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên, con người và tình cảm đậm đà, sâu sắc của tác giả đối với Sài Goøn. - Nắm được nghệ thuật biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả. II. KIẾN THỨC CHUẨN 1. Kiến thức - Sô giaûn veà Minh Höông. - Những nét riêng của thành phố Sài Gòn: Thiên nhiên, khí hậu, cành quan và phong cách con người. - Ngheä thuaät bieåu caûm noàng nhieät, chaân thaønh cuûa taùc giaû. 2. Kyõ naêng - Đọc – hiểu văn bản tùy bút có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Biểu hiện tình cảm, cảm xúc về một sự việc qua những hiểu biết cụ thể. III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG THẦY. HOẠT ĐỘNG TRÒ. HOẠT ĐỘNG 1 KHỞI ĐỘNG OÅn ñònh Kiểm diện, trật tự. Kieåm tra baøi cuõ (?) Em hãy nêu lên những nét đặc sắc của của mùa xuân Hà Nội, mùa xuân Miền Bắc, trước và sau ngaøy raèm thaùng Gieâng ? (?) Qua baøi tuyø buùt “ Muøa xuaân cuûa toâi”, em hãy trình bày những hiểu biết của mình về nội dung vaø ngheä thuaät ? Bài mới Giới thiệu bài: Sài Gòn – “ Hòn ngọc Viễn Đông” nay đã trở thành thành phố mang tên Bác nhưng cái tên Sài Gòn vẫn còn in đậm trong trái tim những người dân thành phố. Đã có nhiều tác phẩm viết về Sài Gòn với bao tình cảm thân thương, Trong tiết học hôm nay, chúng ta những người dân thành phố hãy cùng với tác giả Minh Hương nói về thành phố cuûa mình qua vaên baûn: Saøi Goøn toâi yeâu.. NOÄI DUNG. - Lớp trưởng báo cáo.. - Hoïc sinh traû baøi.. -Nghe và ghi tựa bài vào taäp. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. HOẠT ĐỘNG 2 : ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN - yêu cầu : HS đọc chú thích. (?) Giới thiệu đôi nét về tác giả ?. - HS đọc chú thích - Minh Höông. - Tuøy buùt. (?) Cho biết đôi nét về tác phẩm và thể loại ? * Hướng dẫn đọc: Giọng hồ hởi, tự nhiên, vui tươi, hăm hở, sôi động. - Giáo viên: Đọc đoạn đầu, hướng dẫn HS đọc các đoạn còn lại. (?) Bài văn có mấy đoạn ? Nội dung chính của mỗi đoạn ? Sự liên kết giữa các đoạn như thế - Bố cục: 3 đoạn. 1/“… họ hàng” : Những ấn naøo ? tượng chung về Sài gòn và tình yêu của tác giả với thaønh phoá aáy. 2/“… 5 trieäu” : Caûm nhaän vaø bình luaän veà phong cách con người Sài Gòn. 3/“ Đoạn cuối”: Khẳng ñònh tình yeâu cuûa taùc giaû với thành phố ấy. (?) Nêu đại ý của văn bản ? (?) Nêu và giải thích các từ khó hiểu trong bài ?. -Đọc.. HOẠT ĐỘNG 3 : PHÂN TÍCH (?) Qua baøi vaên, taùc giaû caûm nhaän Saøi Goøn qua những phương diện nào? - Cho HS đọc lại văn bản. (?) Trong đoạn mở đầu, tác giả đã bày tỏ những tình cảm gì với Sài Gòn và có những cảm nhận ntn về thiên nhiên và cuộc sống ở nơi ấy ? (?) Tìm chi tiết chứng minh ? - Giaùo vieân choát => * Bình: Chính tình yêu thành phố mà tác giả đã cảm nhận được nhiều vẻ đẹp và nét riêng của thành phố. Thậm chí cả những điều không mấy dễ chịu như sự “ trái chứng”, sự thay đổi đột ngột của thời tiết, những cơn mưa nhiệt đới ào ạt, sự ồn ào đông đúc trong những giờ cao điểm với tác giả trở thành cái đáng yêu, đáng nhớ. (?) Trong đoạn 1, tác giả đã dùng những biện pháp ngôn ngữ nào để biểu hiện tình cảm của mình ? (?) Con người Sài Gòn có điểm gì đáng lưu ý ? (?) Cư dân Sài Gòn là người ở đâu ? (?) Qua sự trình bày của tác giả, em hãy cho biết nét nổi bật trong phong cách của người Sài Gòn là. Nguyeãn Quang Nghieäp. I. TÌM HIEÅU CHUNG - Minh Hương quê Quãng Nam (Đà Nẵng) vào Nam sống ở Sài Gòn treân 50 naêm. - Thể loại: Tuỳ bút.. - Đại ý: Bài văn thể hiện những tình cảm yêu mến và những ấn tượng bao quát của tác giả về Sài Goøn treân caùc phöông dieän chính: Thiên nhiên, khí hậu, thời tiết, cuộc sống, sinh hoạt của thành phoá, cö daân vaø phong caùch con người Sài Gòn. II. PHAÂN TÍCH - Cảm tưởng chung về Sài Gòn.. - HS Đọc. -HS thực hiện theo yêu cầu cuûa giaùo vieân.. - Đặc điểm thời tiết, khí hậu nhiệt đới ở Sài Gòn với nắng, mưa với gioù loäng.. + Nghệ thuật: Lời văn gợi cảm, sinh động. -HS thực hiện theo yêu cầu cuûa giaùo vieân.. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TRƯỜNG THCS HIỆP THẠNH. GIÁO ÁN : NGỮ VĂN 7. nhö theá naøo ? (?) Thái độ tình cảm đối với người Sài Gòn được bieåu hieän ra sao ? (?) Tìm chi tiết chứng minh ? - Giaùo vieân choát => Giảng: Cả đoạn văn thể hiện tình cảm sâu đậm và niềm trân trọng của tác giả dành cho con người Sài Gòn. Tình cảm ấy được duy trì và phát triển trong lòng mỗi người dân thành phố chúng ta. - Tình yeâu Saøi Goøn. (?) Ở cuối văn bản tác giả khặng định điều gì ? (?) Dựa vào tìm hiểu trên, em hãy trình bày những -HS thực hiện theo yêu cầu giaù trò noäi dung, ngheä thuaät cuûa baøi vaên ? cuûa giaùo vieân. - Giaùo vieân choát =>. HOẠT ĐỘNG 4 : LUYỆN TẬP (?) Hãy trình bày tình cảm của mình với vùng -HS thực hiện theo yêu cầu quê mà mình gắn bó bằng một đoạn văn ngắn. cuûa giaùo vieân. HOẠT ĐỘNG 5: CỦNG CỐ – DẶN DÒ - Đọc các bài sưu tầm những bài viết về vẻ đẹp và những đặc sắc của quê hương . HƯỚNG DẪN TỰ HỌC - Hoïc baøi. -Làm tiếp phần luyện tập 2 (viết đoạn văn ngắn trình bày tình cảm của mình với vùng quê mà mình gaén boù ) (?) Khi sử dụng từ ta cần chú ý điều gì ? - Soạn bài:Luyện tập sử dụng từ .. Nguyeãn Quang Nghieäp. - Đặc điểm con người: + Cö daân hoäi tuï caùc mieàn veà. + Phong cách người Sài Gòn. - Tình yeân Saøi Goøn beàn chaët.. - Tình yeâu tha thieát, beàn chaët cuûa tác giả đối với Sài Gòn. - Nghệ thuật: Điệp ngữ, điệp cấu truùc caâu. III. LUYEÄN TAÄP. -HS thực hiện theo yêu cầu cuûa giaùo vieân.. -HS thực hiện theo yêu cầu cuûa giaùo vieân.. Naêm hoïc : 2010 - 2011 Lop7.net. Trang :.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>