giáo án ngữ văn 7 tuần 11

Tuần 11 Ngày soạn:
Tiết 41 Ngày dạy:
BÀI CA NHÀ TRANH BỊ GIÓ THU PHÁ
(Mao ốc vị thu phong sở phá ca)
Đỗ Phủ
I/ MỨC ĐỘ CẦN DẠT
1/ Kiến thức
- Sơ giản về tác giả Đỗ Phủ
- Gía trị hiện thực: phản ánh chân thực cuộc sống của con người
- Gía trị nhân đạo: thể hiện hoài bão cao cả và sâu sắc của Đỗ Phủ nhà thơ của những người nghèo khổ, bất
hạnh.
- Vai trò và ý nghĩa cảu yếu tố miêu tả và tự sự trong thơ trữ tình; đặc điểm bút pháp hiện thực của nhà thơ
Đỗ Phủ trong bài thơ
2/ Kĩ năng:
- Đọc hiểu văn bản thơ nước ngoài qua bản dịch tho Tiếng Việt
- Rèn kĩ năng dọc hiểu, phân tích bài thơ qua bản dịch Tiếng Việt.
3/ Thái độ:
- Trân trọng những giá trị của thơ Đường
- Biết yêu thương con người, giúp đỡ và đồng cảm với những thân phận nghèo khổ, bất hạnh
II/ CHUẨN BỊ
- GV: SGK, SGV, giáo án, bảng phụ, tài liệu chuẩn KTBM…….
- HS: SGK, tập soạn, tập ghi…..
III/ TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HĐ DẠY & HỌC
NỘi DUNG HOẠT ĐỘNG HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
 Hoạt động 1:
 Ổn định lớp
 Kiểm tra bài cũ

 Giới thiệu bài mới
- Đọc thuộc bài thơ “Ngẫu
nhiên viết nhân buổi mới về

quê” của Hạ Tri Chương?
- Nêu ý nghĩa bài thơ và những
nét nổi bật về nghệ thuật của
bài thơ?
*Nếu như Lí Bạch …. lãng
mạn, tự do, hào phóng thì Đỗ
Phủ lại chính là một nhà thơ
hiện thực lớn nhất trong lịch sử
thơ ca cổ điển Trung Quốc.
Thơ ông được mệnh danh là thi
sử (sử bằng thơ). Cuộc đời
long đong, khốn khổ, chết vì
nghèo, bệnh, Đỗ Phủ đã để lại
cho đời gần 1500 bài thơ trầm
uất, đau buồn, nuốt tiếng khóc
nhưng lại sáng ngời lên tinh
thần nhân ái bao la. “Bài ca
nhà tranh bị gió thu phá”là một
- Hs lắng nghe, thực hiện
- HS lắng nghe để tiếp thu bài mới
Gv: Phạm Thị Yến
bài thơ như thế.
Hoạt động 2:
TÌM HIỂU CHUNG VỀ
BÀI THƠ
I/ Tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
- Đỗ Phủ (712- 770) nhà thơ
nổi tiếng đời Đường của
Trung Quốc.

Tự là Tử Mĩ, Hiệu Thiếu
Lăng, tỉnh Hà Nam.
2/ Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác dựa
trên sự việc có thật trong cuộc
sống đầy khó khăn của gia
đình Đỗ Phủ ở Thành Đô ( Tứ
Xuyên)
- Bài thơ là tác phẩm nổi tiếng
của Đỗ Phủ viết theo bút pháp
hiện thực thể hiện tinh thần
nhân đạo cao cả.
3/ Bố cục bài thơ: 4 phần
-Phần 1 : từ đầu đến vào
mương sa : tả cảnh gió thu
cuốn các mấy lớp tranh của
tác giả.
_ Phần 2 : “ trẻ con thôn
Nam ……….lòng ấm ức” : kể
việc trẻ con cắp tranh đi tuốt
vào lũy tre.
_ Phần 3 : “ giây lát
…….sao cho trót” : tả nỗi khổ
của gia đình Đỗ Phủ trong
đêm mưa.
_ Phần 4 : “Ước nhà
rộng………..chết rét cũng
được” : biểu hiện ước mơ cao
cả của nhà thơ.
? Bài thơ gồm phần?

? Hãy chỉ ra ranh giới giữa các
phần. Sự việc, cảnh vật được
kể và tả theo 1 trình tự chặt chẽ
ntn?
? Thống kê số câu mỗi phần ?
- Bài thơ gồm 4 phần
Hoạt động 3:
ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN
II/ PHÂN TÍCH
1/ Khồ 1: 5 câu đầu
-Miêu tả, kể
? Trong khổ thơ này nhà thơ
sử dụng phương thức biểu đạt
nào?
? Tác giả tả, kể chuyện gì?
-HS trả lời- hs khác nhận xét, bổ sung.
- Kể chuyện nhà ông bị trận cuồng
phong mùa thu làm tan nát
- HS tìm từ miêu tả
Gv: Phạm Thị Yến
-Từ ngữ : Thét, cuộn, bay, rải,
treo, tót , quay lộn sức gió
dữ dội
- Ngôi nhà tan nát bay mất
mái tranh.
 Sự bất lực, khiếp sợ, tiếc
nuối, đau khổ trước tai hoạ
bất ngờ và sự vô tình của
thiên nhiên
2/ Khổ 2:5 câu tiếp theo

- Tự sự kết hợp biểu cảm
- Trẻ con ăn cắp tranh: khinh
sức già, cướp giật trước mặt
đi tuốt  trơ tráo, ngang
nhiên.
- “Môi khô, miệng cháy,…
lòng ấm ức”  bất lực

Nỗi đau về nhân tình thế
thái( cuộc sống khổ cực đã
làm thay đổi tính cáhc trẻ thơ
- sự suy đồi đạo đức).

3/ Khổ 3: 8 câu tiếp theo
- Miêu tả kết hợp với biểu
cảm.
- Gió lặng, mây tối mực, đêm
đen đặc, mền lạnh, con quậy,
nhà dột, mưa chẳng dứt, ít ngủ
nghê, ướt át,…
Nỗi khổ dồn dập tập kích
nhà thơ
Tả thực, cụ thể tái hiện chân
thực nhất nỗi bất hạnh
-”Từ trải cơn loạn ít ngủ
nghê
Đêm dài ướt át sao cho
trót?”
Nỗi khổ được nhân lên gấp
? Tìm những từ tả cơn gió thu

mạnh làm tan nát nhà?
? Qua cách kể, tả đó em hình
dung căn nhà của Đổ Phủ sau
trận gió mạnh ntn?
? Tuy ko nói ra, nhưng qua lời
kể và tả em tưởng tượng được
thái độ của nhà thơ ntn?
? Trong khổ thơ này nhà thơ
sử dụng phương thức biểu đạt
nào?
? Đã khổ vì nhà bị tốc mái,
nhà thơ khổ thêm vì điều gì?
? Lũ trẻ có những thái độ và
hành động gì?
? Nhà thơ có làm gì được
trước cảnh tượng ấy ko? Câu
thơ nào bộc lộ trực tiếp thái độ
của tác giả?
? Kể chuyện nhà mình nhưng
Đổ Phủ đã phơi bày hiện thực
gì của xã hội?
? Phương thức biểu đạt chủ
yếu của khổ thơ này là gì?
? Ở khổ thơ này 1 tai hoạ nữa
lại ập đến với gia đình Đỗ Phủ
đó là tai hoạ gì?
? Qua hàng loạt các từ ngữ ấy,
em thấy nỗi khổ có ngưng nghĩ
chậm đến với nhà thơ ko?
? Em có nhận xét gì qua cách

tả về nổi khổ của nhà thơ?
? Câu thơ nào thể hiện sự xót
xa của nhà thơ về thời loạn lạc?

? Tác giả sử dụng phương
- Hs trả lời
- Hs tìm nhận xét thái dộ của nhà thơ.
- HS tìm phương thức biểu đạt.
- Trẻ con trong thôn ăn cắp tranh
- Không
- HS tìm câu thơ bộc lộ thái độ của
nhà thơ.
- HS tìm pương thức biểu đạt
-Nhà dột, con quậy, không ngủ
được.Trời mưa lạnh thâu đêm
- Không
- HS nhận xét
- ”Từ trải cơn loạn ít ngủ nghê
Đêm dài ướt át sao cho trót?”
- HS tìm phương thức biểu đạt
- Một ngôi nhà rộng. Không
Gv: Phạm Thị Yến
bội.
4/ Khổ 4: 5 câu thơ cuối
- Biểu cảm trực tiếp
- Mơ ước một ngôi nhà “ rộng
muôn ngàn gian” , “ vững
chắc”, “ để che khắp thiên
hạ”
 Tấm lòng cao cả, nhân ái

của 1 kẻ sĩ chân chính, thương
dân, lo cho đời
- Lời than: ước mơ mang tinh
thần vị tha đến mức xả thân vì
người khác. Ước mơ mãnh
liệt và tràn đầy niềm tin.
 Tấm lòng nhân ái bao la, lo
cho dân, thương người  Gía
trị nhân đạo
thức biểu đạt nào?
? Mơ ước của Đổ Phủ ở đây
là gì, có viễn vông ko?
? Em có nhận xét gì về mơ
ước của Đỗ Phủ?
? Lời than của nhà thơ ở 2 câu
cuối chứng tỏ điều gì?
? Bài thơ giúp em hiểu thêm
điều gì về tâm hồn Đỗ Phủ?
-HS nhận xét
- Hs khác có ý kiến khác.
-Thương dân, nhân ái, cao cả
- Quên nỗi đau riêng mình để nghĩ tới
hạnh phúc của thiên hạ.
- HS suy nghĩ trả lời
Hoạt động 4:
TỔNG KẾT
III/ TỔNG KẾT
1/ Nội dung:
Bài thơ thể hiện một cách sinh
động nỗi khổ của bản thân vì

căn nhà tranh bị gió thu phá
nát. Nhưng nhà thơ biết vượt
lên trên bất hạnh cá nhân để
bộc lộ một khát vọng cao cả là
ước có được 1 ngôi nhà rộng
muôn ngàn gian để che chở
cho tất cả mọi người trong
thiên hạ
2/ Nghệ thuật:
- Viết theo bút pháp hiện thực,
tái hiện lại những chi tiết, các
sự việc nối tiếp, từ đó khắc
hoạ bức tranh về cảnh ngộ
những người nghèo khổ.
- Sử dụng kết hợp các yếu tố
tự sự, miêu tả và biểu cảm.
3/ Ý nghĩa văn bản:
Lòng nhân ái vẫn tồn tại ngay
cả khi con người sống trong
hoàn cảnh nghèo khổ cùng
cực.
? Nêu những nét thành công
về nội dung và nghệ thuât của
bài thơ?
? Từ những gì đã phân tích em
hãy rút ra ý nghĩa của văn bản?
- Hs nêu nội dung và nghệ thuật của bài
thơ
- HS nêu ý nghĩa của văn bản
- HS khác nhận xét, bổ sung

Hoạt động 3:
 Củng cố:
* GV: 13 TK ®· tr«i qua "bµi ca
Gv: Phạm Thị Yến

Dn dũ:

nhà tranh bị gió thu phá, của Đỗ
Phủ vẫn để lại cho chúng ta nhìn
rung động và ám ảnh. ám ảnh về
những đau khổ và cay đắng của
nhà thơ lối lạc đời Đờng phải
nếm trải. Rung động về một ớc
mơ tuyệt đẹp nhng chẳng bao giờ
có đợc một trong xã hội loạn lạc,
bất công và thối nát.
? Ngời đời thờng ca ngợi, Đỗ Phủ
là"thi thánh" bởi ông làm thơ siêu
việt khác thờng nh tinh thần
thánh hay ông có tấm lòng của 1
vị thánh nhân?
- V nh hc thuc lũng bi th
- Xem phn luyn tp cui
bi
- Son bi Cnh khuya,
Rm thỏng giờng
- HS lng nghe, cm nhn
- HS tr li cỏ nhõn
- Hs lng nghe, tuõn th, thc hin
Rỳt kinh nghim

Tun 11 Ngy son:
Tit 42 Ngy dy:
Gv: Phm Th Yn