Bài giảng môn học Hình học lớp 7 - Tiết 28: Trường hợp bằng nhau thứ ba của tam giác góc - Cạnh – góc (g.c.g)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 20 Ngµy d¹y: 16 /01 / 2009. C¥ N¡NG 1. Môc tiªu: a/ KiÕn thøc: - Tìm được ví dụ minh hoạ cho các khái niệm cơ năng, thế năng, động năng. - Thấy được một cách định tính thế năng hấp dẫn của vật phụ thuộc vào độ cao của vật so với mặt đất và động năng của vật phụ thuộc vào khối lượng và vận tốc của vật. Tìm được ví dụ minh ho¹. b/ Kü n¨ng: - Ph©n biÖt ®­îc c¸c d¹ng cña c¬ n¨ng. - Nhận biết được khi nào vật có thế năng, có động năng hoặc vừa có thế năng vừa có động n¨ng. c/ Thái độ: - Høng thó häc tËp bé m«n. - Có thói quen quan sát các hiện tượng trong thực tế vận dụng kiến thức đã học giải thích các hiện tượng đơn giản. 2. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS: * C¶ líp: - Tranh phãng to m« t¶ thÝ nghiÖm (h×nh 16.1a vµ 16.1b SGK) - Tranh phãng to h×nh 16.4 (SGK) - 2 quả cầu có khối lượng khác nhau. - 1 m¸ng nghiªng. - 1 miÕng gç. * Mçi nhãm: - Lò xo được làm bằng thép uốn thành vòng tròn. Lò xo đã được nén bởi một sợi dây len. - 1 miÕng gç nhá. - 1 bao diªm. 3. Phương pháp dạy học : - Phương pháp quan sát. - Phương pháp thực nghiệm . - Phương pháp nêu vấn đề.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 4. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y : Hoạt động dạy. Hoạt động học. 4.1 ổ n định tổ chức : 4.2 KiÓm tra bµi cò: 5’ GV gäi HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái sau: - ViÕt c«ng thøc tÝnh c«ng suÊt, gi¶i thích ký hiệu và ghi rõ đơn vị của từng đại lượng trong công thức. - Bµi tËp 15.1 vµ yªu cÇu gi¶i thÝch lÝ do chọn phương án. 4.3 Bµi míi : Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học 1’ tËp: - Nhí l¹i kiÕn thøc cò: Cho biÕt khi nµo cã c«ng c¬ häc ? - GV th«ng b¸o khi mét vËt cã kh¶ n¨ng thực hiện công cơ học, ta nói vật đó có cơ năng. Cơ năng là dạng năng lượng đơn giản nhất. Chúng ta sẽ đi tìm hiểu c¸c d¹ng c¬ n¨ng trong bµi häc h«m nay. - GV ghi đề bài mới lên bảng. Hoạt động 2: Hình thành khái niệm cơ 5’ n¨ng - Yêu cầu HS đọc phần thông báo của môc I. Tr¶ lêi l¹i c©u hái: + Khi nµo mét vËt cã c¬ n¨ng ? + §¬n vÞ ®o c¬ n¨ng.. - 1 HS lªn b¶ng tr¶ lêi c©u hái cña GV. - HS c¶ líp theo dâi, nhËn xÐt phÇn tr×nh bµy cña b¹n.. - HS nhí l¹i kiÕn thøc cò: Cã c«ng c¬ häc khi cã lùc t¸c dông vµo vËt vµ lµm vËt chuyÓn dêi.. - HS ghi đề bài vào vở. C¥ N¡NG I- C¬ n¨ng - §äc phÇn th«ng b¸o cña môc I. - Ghi vë: Khi mét vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng c¬ häc, ta nói vật đó có cơ năng. Cơ năng được đo bằng đơn vị jun.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động 3: Hình thành khái niệm thế năng 15’. II- ThÕ n¨ng. - GV treo tranh h×nh 16.1 phãng ta. 1- ThÕ n¨ng hÊp dÉn.. lªn b¶ng. Th«ng b¸o ë h×nh 16.1a,. - HS quan s¸t h×nh vÏ 16.1.. quả nặng A nằm trên mặt đất, không cã kh¶ n¨ng sinh c«ng.. - HS th¶o luËn nhãm, tr¶ lêi c©u hái C1. Yªu. - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 16.1b,. cÇu nªu ®­îc:. nªu c©u hái C1.. Nếu đưa quả nặng lên một độ cao nào đó như. - Hướng dẫn HS thảo luận câu hỏi. hình 16.1b, quả nặng A chuyển động xuống phía dưới làm căng sợi dây. Sức căng của sợi dây làm thỏi gỗ B chuyển động, tức là thực hiện công. Như vậy khi đưa quả nặng lên độ cao, nã cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng c¬ häc, do đó nó có cơ năng.. - GV th«ng b¸o c¬ n¨ng cña vËt trong trường hợp này gọi là thế n¨ng.. - HS nªu ®­îc: NÕu qu¶ nÆng A ®­îc ®­a lªn. - NÕu qu¶ nÆng A ®­îc ®­a lªn cµng. cµng cao th× c«ng cña lùc kÐo thái gç B cµng. cao th× c«ng sinh ra kÐo thái gç B. lín v× B chuyÓn dÞch qu·ng ®­ìng dµi h¬n.. chuyển động càng lớn hay nhỏ? Vì. - HS ghi nhí c¸c th«ng b¸o cña GV.. sao? - GV th«ng b¸o vËt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng cµng lín nghÜa lµ thÕ n¨ng cña nã cµng lín. Nh­ vËy vËt ë vÞ trÝ cµng cao th× thÕ n¨ng cña vËt cµng lín. - ThÕ n¨ng cña vËt A võa nãi tíi được xác định bởi vị trí của vật so với trái đất gọi là thế năng hấp dẫn. Khi vật nằm trên mặt đất thì thế n¨ng hÊp dÉn cña vËt b»ng 0. * Chó ý: ThÕ n¨ng hÊp dÉn phô. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> thuéc vµo: + Mốc tính độ cao. + Khối lượng của vật.. 2- Thế năng đàn hồi.. - GV gợi ý để HS có thể lấy ví dụ. - HS th¶o luËn nhãm, yªu cÇu nªu ®­îc:. thùc tÕ minh ho¹ cho chó ý.. + Lß xo cã c¬ n¨ng v× nã cã kh¶ n¨ng sinh c«ng c¬ häc.. - GV đưa ra lò xo tròn đã được nén. + C¸ch nhËn biÕt: §Æt miÕng gç lªn trªn lß xo. b»ng sîi len. Nªu c©u hái:. và dùng diêm đốt cháy sợi dây len (hoặc dùng. + Lóc nµy lß xo cã c¬ n¨ng kh«ng ?. kéo cắt đứt sợi dây). Khi sợi dây len đứt, lò xo ®Èy miÕng gç lªn cao tøc lµ thùc hiÖn c«ng. Lß. + Bằng cách nào để biết lò xo có cơ. xo cã c¬ n¨ng.. n¨ng ?. - HS c¸c nhãm lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra phương án để nhận thấy lực đàn hồi của lò xo cã kh¶ n¨ng sinh c«ng.. - GV th«ng b¸o c¬ n¨ng cña lß xo trong trường hợp này cũng gọi là thế n¨ng. Muèn thÕ n¨ng cña lß xo t¨ng ta lµm thÕ nµo ? V× sao ? - Nh­ vËy thÕ n¨ng nµy phô thuéc vào độ biến dạng đàn hồi của vật, nên được gọi là thế năng đàn hồi. - GV lÊy vÝ dô nhÊn m¹nh kh¸i niÖm thế năng đàn hồi: Khi ta ấn tay vào cục đất nặn, cục đất biến dạng. Cục đất nặn này có thế năng đàn hồi kh«ng ? V× sao ? - Qua phÇn II, c¸c em h·y cho biÕt c¸c d¹ng thÕ n¨ng. C¸c d¹ng thÕ năng đó phụ thuộc vào yếu tố nào ? - Yªu cÇu HS ghi vë kÕt luËn.. - Lß xo cµng bÞ nÐn nhiÒu th× c«ng do lß xo sinh ra cµng lín, nghÜa lµ thÕ n¨ng cña lß xo cµng lín. - Cục đất nặn không có thế năng đàn hồi vì nó không biến dạng đàn hồi, không có khả năng sinh c«ng.. - Qua phÇn II, HS nªu ®­îc: Cã hai d¹ng thÕ năng là thế năng hấp dẫn và thế năng đàn hồi. + ThÕ n¨ng hÊp dÉn phô thuéc vµo vÞ trÝ cña vËt so víi mèc tÝnh thÕ n¨ng vµ phô thuéc vµo khối lượng của vật. + Thế năng đàn hồi phụ thuộc vào độ biến dạng đàn hồi của vật. - HS ghi vë kÕt luËn trªn.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hoạt động 3: Hình thành khái niệm động năng 15’ - GV giíi thiÖu thiÕt bÞ thÝ nghiÖm vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ h×nh 16.3. - Gọi HS mô tả hiện tượng xảy ra ? - Yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái C4, C5. - Hướng dẫn HS thảo luận câu hỏi C4, C5. - GV th«ng b¸o: C¬ n¨ng cña vËt do chuyển động mà có được gọi là động năng. - Theo các em dự đoán động năng cña vËt phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? Làm thế nào để kiểm tra được điều đó. - Gäi HS nªu dù ®o¸n. GV ph©n tÝch tÝnh kh¶ thi cña c¸c c¸ch kiÓm tra dù ®o¸n. - Hướng HS tìm hiểu sự phụ thuộc động năng của vật vào các yếu tố như hướng dẫn SGK. Với mỗi yếu tố GV lµm thÝ nghiÖm kiÓm chøng t¹i líp. - Qua phÇn III, cho biÕt khi nµo mét vật có động năng. Động năng của vËt phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? - Yªu cÇu HS ghi vë kÕt luËn. 4.4 Vận dụng - Củng cố - Hướng dẫn về nhà - Yªu cÇu HS nªu c¸c d¹ng c¬ n¨ng võa häc. - Lấy ví dụ một vật có cả động năng vµ thÕ n¨ng. - GV thông báo cơ năng của vật lúc đó. III- §éng n¨ng 1- Khi nào vật có động năng? - HS quan s¸t GV lµm thÝ nghiÖm. Tr¶ lêi c©u hái C3, C4, C5. - HS tham gia thảo luận trên lớp câu C3 đến C5. Yªu cÇu nªu ®­îc: C3: Qu¶ cÇu A l¨n xuèng ®Ëp vµo miÕng gç B lµm miÕng gç B chuyển động một đoạn. C4: Qu¶ cÇu A t¸c dông vµo thái gç B mét lùc làm thỏi gỗ B chuyển động tức là quả cầu A đang chuyển động có khả năng thực hiện công. C5: Một vật chuyển động có khả năng thực hiÖn c«ng tøc lµ cã c¬ n¨ng. 2- §éng n¨ng cña vËt phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo ? - HS nªu dù ®o¸n cña m×nh vµ c¸ch kiÓm tra dù ®o¸n.. - Theo dâi GV tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm tra sự phụ thuộc của động năng vào vận tốc và khối lượng của vật. - HS nêu được: Cơ năng của vật do chuyển động mà có được gọi là động năng. Động năng của vật phụ thuộc vào khối lượng và vận tốc chuyển động của vật. - HS ghi kÕt luËn trªn vµo vë. - Hai dạng cơ năng: Thế năng và động năng. - HS lấy ví dụ vật có cả động năng và thế năng. C10: a- Chiếc cung đã được giương có thế năng.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> bằng tổng động năng và thế năng của nã. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C10.. b- Nước chảy từ trên cao xuống có động năng. c- Nước bị ngăn trên đập cao có thế năng.. 4.5 Hướng dẫn về nhà: - Häc thuéc phÇn ghi nhí cuèi bµi. - §äc môc : "Cã thÓ em ch­a biÕt". - Lµm bµi tËp 16 - C¬ n¨ng (SBT). - chuẩn bị trước bài “Sự chuyển hóa và bảo toàn cơ năng” + Khi nào vật có động năng. + khi nµo vËt cã thÕ n¨ng. 5. Rót kinh nghiÖm:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>