Giáo án Vật lí Lớp 8 - Tiết 20, Bài 16: Cơ năng - Năm học 2009-2010

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần: 20 Tiết PPCT: 20. Ngày soạn: 02/01/2010 Ngày dạy: 05/01/2010. Bµi 16: CƠ NĂNG I. MUÏC TIEÂU: 1. Kiến thức: - Tìm được VD minh hoạ cho các khái niệm: Cơ năng, thế năng, động năng. - Thấy được một cách định tính thế năng hấp dẫn của vật phụ thuộc vào độ cao của vật so với mặt đất và động năng của vật phụ thuộc vào khối lượng và vận tốc của vật. 2. Kó naêng: Tìm VD minh hoạ cho các khái niệm, vận dụng các kiến thức về cơ năng để giải các bài tập đơn giản có liên quan. 3. Thái độ: Có thói quen quan sát các hiện tượng trong thực tế và vận dụng các kiến thức đã học để giải thích các hiện tượng đó. II. CHUAÅN BÒ: 1. Cả lớp: Tranh phóng to hình 16.1a,b và hình 16.4 1 hòn bi thép, 1 máng nghiêng, 1 miếng gỗ, đất nặn. 2. Moãi nhoùm HS: 1 loù xo laù troøn, 1 mieáng goã nhoû. III. PHệễNG PHAÙP: Trực quan, thực nghiệm, thuyết trình, vấn đáp. IV. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò Néi dung ghi b¶ng Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ (6 phút) - Công suất là gì? Công thức tính HS lên bảng trả lời. Ghi công công suất? Các đơn vị có trong thức tính công suất và các đơn vị công thức? cuûa chuùng. - Đổi: 253kW = ?W 253kW = 253000W 2684MW = ?W 2684MW = 2684000000W Hoạt động 2: Tổ chức tình huống học tập (1 phút) - Khi một vật có khả năng thực - Nhắc lại khi nào thì vật có công hiện công cơ học ta nói vật đó có cơ học. cô naêng. Cô naêng laø daïng naêng lượng đơn giản nhất. Chúng ta sẽ tìm hieåu caùc daïng cô naêng trong baøi hoïc hoâm nay. Hoạt động 2: Tìm hiểu khi nào vật có cơ năng (3 phút) - Yêu cầu HS đọc thông tin trong - Đọc thông tin. I. Cô naêng. SGK. Khi vaät coù khaû naêng sinh coâng, ta - Khi naøo vaät coù cô naêng? - Trả lời theo các thông tin ở nói vật có cơ năng. - Cô naêng coù ñôn vò laø gì? SGK và ghi vở. Ñôn vò cô naêng laø Jun. Hoạt động 3: Hình thành khái niệm thế năng (14 phút) - Treo tranh phoùng to hình 16.1a,b - Quan saùt tranh vaø chuù yù laéng II. Theá naêng. và thông báo ở hình 16.1a quả nghe. 1. Theá naêng haáp daãn. nặng a nằm trên mặt đất không có. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của Thầy Hoạt động của trò Néi dung ghi b¶ng khaû naêng sinh coâng. C1: Neáu ñöa quaû naëng A leân cao, - Yeâu caàu HS quan saùt hình 16.1b quả nặng A sẽ chuyển động xuống - Quan sát tranh và thảo luận dưới  miếng gỗ B chuyển động và trả lời C1. - Cơ năng của vật trong trường hợp theo bàn để trả lời C1.  A sinh coâng  A coù cô naêng. này gọi là thế năng hấp dẫn. Vậy - Trả lời cá nhân và ghi vở. Cô naêng cuûa vaät phuï thuoäc vaøo vò cô naêng nhö theá naøo thì goïi laø theá trí của vật so với mặt đất hoặc so naêng haáp daãn? với vị trí khác được chọn làm mốc - Laøm TN nhö hình 16.1b. để tính độ cao gọi là thế năng hấp - Nếu quả nặng A được đưa lên - Quan sát TN. daãn. càng cao thì công sinh ra để kéo - Công sinh ra càng lớn vì miếng miếng gỗ B sẽ như thế nào? Vì gỗ B dịch chuyển quãng đường Vật có khối lượng càng lớn và ở sao? daøi hôn. caøng cao thì theá naêng haáp daãn caøng - Vaäy theá naêng haáp daãn phuï thuoäc lớn. vào những yếu tố nào? - Trả lời cá nhân và ghi vở. - Đưa lò xo lá tròn đã được nén lại 2. Thế năng đàn hồi. bằng một sợi dây và hỏi lúc này lò - Lò xo có cơ năng vì có khả naêng sinh coâng. xo coù cô naêng khoâng? C2: Khi caét daây thì loø xo bung ra - Yeâu caàu HS neâu phöông aùn TN - Neâu phöông aùn TN vaø tieán haønh haát mieáng goã leân cao  sinh coâng. vaø tieán haønh TN theo nhoùm. TN theo nhóm sau đó trả lời C2. - Cơ năng trong trường hợp này - Lò xo càng bị nén nhiều thì cũng gọi là thế năng, muốn thế công do lò xo sinh ra càng lớn  thế năng của lò xo càng lớn. năng này lớn ta làm thế nào? - Giới thiệu thế năng đàn hồi. - Chú ý nghe và ghi vở. Cơ năng của vật phụ thuộc vào độ - Khi ta ấn tay vào đất nặn thì đất - Đất nặn không có thế năng đàn biến dạng của vật gọi là thế năng bị biến dạng. Cục đất nặn này có hồi vì nó không biến dạng đàn đàn hồi. thế năng đàn hồi không? Vì sao? hoài. Hoạt động 4: Hình thành khái niệm động năng (14 phút) III. Động năng. 1. Khi nào vật có động năng. - Giới thiệu các dụng cụ TN và tiến - Quan sát TN sau đó thảo luận C3: Quả cầu A lăn xuống đập vào haønh TN nhö hình 16.3. nhóm để trả lời C3 và C4. mieáng goã B laøm mieáng goã B - Hiện tượng TN xãy ra như thế - Đại diện các nhóm trình bày. chuyển động. naøo? C4: Quả cầu A tác dụng một lực - Hãy chứng minh rằng quả cầu A - Đại diện nhóm trình bày, các vào miếng gỗ B làm miếng gỗ B đang chuyển động có khả năng nhóm khác nhận xét bổ sung. chuyển động  Quả cầu A sinh thực hiện công. coâng. -Yêu cầu HS trả lời C5. - Laøm vieäc caù nhaân. C5: . . . sinh coâng . . . - Cơ năng của vật trong trường hợp - Trả lời theo SGK và ghi vở. Cơ năng của vật do chuyển động này gọi là động năng. Vậy động mà có gọi là động năng. naêng laø gì? 2. Động năng của vật phụ thuộc - Hãy dự đoán xem động năng của - Vài HS nêu dự đoán về sự phụ vào những yếu tố nào? vật phụ thuộc vào những yếu tố thuộc của động năng và cách C6: Vận tốc lớn hơn  công lớn nào? Làm thế nào để kiểm tra kiểm tra dự đoán. hơn  vận tốc càng lớn thì động được điều đó? năng càng lớn. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của Thầy - Phân tích tính khả thi của các dự đoán và cách kiểm tra dự đoán của HS. - Với mỗi dự đoán đúng GV làm TN kiểm chứng để HS quan sát. - Vậy động năng của vật phụ thuộc vào những yếu tố nào?. Hoạt động của trò - Chuù yù laéng nghe.. Néi dung ghi b¶ng C7: B chuyển động xa hơn  công lớn hơn  khối lượng càng lớn thì động năng càng lớn.. - Theo doõi GV tieán haønh TN kiểm tra sự phụ thuộc của động naêng. C8: Vật có khối lượng càng lớn và - Trả lời C8. chuyển động càng nhanh thì động năng càng lớn. - Giới thiệu chú ý ở SGK.  Chuù yù: (SGK). - Đọc chú ý. Hoạt động 5: Vận dụng, củng cố (6 phút) - Haõy neâu caùc daïng cuûa cô naêng. - Thế năng và động năng. IV. Vaän duïng. - Thế năng gồm những dạng nào? - Theá naêng haáp daãn phuï thuoäc vaøo - Theá naêng haáp daãân vaø theá naêng những yếu tố nào? đàn hồi. - Thế năng đàn hồi phụ thuộc vào - Độï cao và khối lượng của vật. những yếu tố nào? - Động năng phụ thuộc vào những - Đôï biến dạng đàn hồi của vật. yeáu toá naøo? C9: Vật đang chuyển động trong - Yeâu caàu HS laøm C9. - Vận tốc và khối lượng của vật. khoâng trung, . . . - Treo tranh phoùng to hình 16.4 vaø C10: a) Theá naêng. - 3-4 HS neâu VD cho C9. yêu cầu HS trả lời C10. b) Động năng. - Quan sát tranh và trả lời C10. c) Theá naêng. Hoạt động 6: Dặn dò (1 phút) - Hoïc baøi. Cả lớp chú ý lắng nghe và ghi - Làm BT 16.116.5 SBTtrang 13 nhận sự hướng dẫn của GV để về nhà thực hiện. - Đọc mục “có thể em chưa biết”.. Taân Tieán, ngaøy 04 thaùng 01 naêm 2010 KYÙ DUYEÄT. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>