Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 13 - Năm học 2004-2005

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8 (HKI) Tuaàn 13 BAØI 13: Tiết 49: Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại. Tiết 50: Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Tiết 51: Đề bài và cách làm bài văn thuyết minh. Tieát 52 Chöông trình ñòa phöô ng (phaàn Vaên). MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:. Giúp học sinh nắm được:  Muïc ñích vaø noäi dung chính maø taùc giaû ñaët ra qua vaên baûn laø caàn phaûi haïn chế sự gia tăng dân số , đó là con đường “ tồn tại hay không tồn tại” của chính loài người.  Thấy được cách viết rất nhẹ nhàng, kết hợp kể chuyện với lập luận trong vieäc theå hieän noäi dung baøi vieát.  Hiểu rõ công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm: Biết sử dụng hai loại dấu này.  Nhận dạng được đề văn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh.  Hiểu rõ công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm.  Biết dùng dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm trong khi viết.  Giúp học sinh: hiểu đề văn và cách làm bài văn thuyết minh. Đặc biệt ở đây phaûi laøm cho hoïc sinh thaáy laøm baøi vaên thuyeát minh khoâng khoù, chæ caàn hoïc sinh biết quan sát, tích luỹ tri thức và trình bày có phương pháp là được. Tieát 49 – 50: Vaên Baûn: I.. BAØI TOÁN DÂN SỐ. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: II.TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY:. II. 1- Ổn định lớp. 2- Kieåm tra baøi cuõ? Caâu hoûi: Haõy neâu yù nghóa cuûa vaên baûn “Thuoác laù, oân dòch” ? Tại sao có thể nói đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa naïn oân dòch ? 3. Giới thiệu bài mới ( Giáo viên tự chọn cách phù hợp nhất). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của Thầy. Troø. HĐ1: Giới thiệu bài mới HĐ 2: Hướng dẫn đọc văn bản và tìm hieåu chuù thích -Đọc to rõ ràng , nhấn giọng các số lieäu trong baøi. - Giáo viên đọc mẫu. - Uốn nắn cách đọc cho trò HĐ 3: Hướng dẫn đọc-hiểu văn bản ? Em haõy xaùc ñònh vaên baûn thuoäc kieåu vaên baûn gì? - Được viết bằng phương thức biểu đạt chính nào (lập luận kết hợp với tự sự) ? Em haõy xaùc ñònh boá cuïc cuûa vaên baûn? Neâu noäi dung chính cuûa moãi phaàn? ? Trong phaàn thaân baøi coù maáy luaän ñieåm chính? * Thảo luận: (hướng dẫn học sinh) ? Vấn đề mà tác giả muốn đặt ra trong văn bản này là gì? Điều gì đã laøm taùc giaû “saùng maét ra”? (ghi nhớ) ? Caâu chuyeän keùn reå cuûa nhaø thoâng thaùi coù yù nghóa nhö theá naøo trong việc làm nổi bật vấn đề chính mà tác giả muốn nói tới? (vừa gây tò mò , hấp dẫn vừa mang lại một kết luận bất ngờ) ? Để làm sáng tỏ chủ đề chính tác giả đã lập luận theo lo-gíc nào? (Từ câu chuyện cổ kén rể đến quan niệm của Kinh Thánh. Tiếp đến là những con số về khả năng sinh con của phụ nữ để nhấn mạnh nội dung chính: Thế giới đang đứng trước nguy cô buøng noå vaø gia taêng daân soá quá nhanh cần phải báo động và ngaên chaën).. -Theo doõi -đọc văn bản. Ghi baûng I- Đọc - hiểu văn bản. 1. Xuất xứ: Theo Thái An, Baùo Giaùo Duïc vaø Thời đại chủ nhật số 28/95. - đọc chú thích 2.Boá cuïc: 3 phaàn - Trả lời a. Mở bài( từ đầu …..“saùng maét ra” - Bài toán dân số kế hoạch hoá gia đình dường như đã đặt ra từ thời cổ đại. b. Thaân baøi: (3 yù) - Bám sát văn bản - Tốc độ gia tăng dân trả lời số thế giới là hết sức nhanh choùng.. c. Kết luận: (đừng để…) - Keâu goïi khuyeán caùo - Học sinh thảo loài người cần hạn chế luaän 3 phuùt sự bùng nổ dân số - Đại diện nhóm trình baøy yù kieán - Trả lời -Nghe dieãn giaûngcheùp baøi 3. N oäi dung yù nghóa cuûa vaên baûn: - Caâu chuyeän keùn reå cuûa nhaø thoâng thaùi  so - Hs đưa các hình với sự bùng nổ gia tăng ảnh tư liệu-Trả lời dân số. - So saùnh  nhaán maïnh tốc độ gia tăng dân số là hết sức nhanh chóng. - Những nước nghèo. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của Thầy. Troø. ? Việc đưa ra những con số về tỷ lệ sinh con của phụ nữ một số nước nhaèm muïc ñích gì? ? Bằng những hiểu biết của em về châu Á và châu Phi, trước những con số tỷ lệ sinh con đã nêu , em có nhận xét gì về sự phát triển dân số cuûa hai chaâu luïc naøy ? Coù theå ruùt ra kết luận về mối quan hệ giữa dân số và sự phát triển xã hội? ? Vaên baûn naøy mang laïi cho Em những hiểu biết gì? HĐ 4: Hướng dẫn luyện tập . ? Hãy nêu các lý do để trả lời cho caâu hoûi: ? Con đường nào là tốt nhất để hạn chế sự gia tăng dân số ? Vì sao ? (Hướng dẫn học sinh thảo luận- 5 phuùt theo toå ) ? Hướng dẫn học sinh đọc bảng thống kê và dự báo dân số thế giới. ? Dựa vào bảng tính từ năm 2000 đến 9-2003 số dân số thế giới tămg bao nhieâu vaø gaáp bao nhieâu laàn daân soá cuûa Vieät Nam hieän nay. HÑ 5 : Cuûng coá baøi. ? Nhaän xeùt veà ngheä thuaät laäp luaän vaên baûn? ? Em biết Việt Nam đã tích cực cổ động cho việc sinh đẻ có kế hoạch bằng những biện pháp nào?. Ghi baûng. keùm phaùt trieån thì daân soá laïi gia taêng raát -Trả lời nhanh. -Học sinh đọc mục - Cần phải báo động để 1 phần đọc thêm ngăn chặn sự gia tăng dân số, đó làvấn đề -Thaûo luaän - Học sinh đọc sống còn của mỗi dân toäc. phaàn 2 -Hs tính soá lieäu 4. Toång keát (Ghi nhớ SGK/132) II. Luyeän taäp: - Đẩy mạnh giáo dục là con đường tốt nhất để - Nghe trả lời haïn cheá gia taêng daân soá.. 4. Cuûng coá : 5. Daën doø :. - Thuộc và hiểu ghi nhớ.. - Soạn bài tiếp theo… . Tieát:50. DẤU NGOẶC ĐƠN VAØ DẤU HAI CHẤM. I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: II.TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 1. Ổn định lớp 2. Kieåm tra baøi cuõ. 3. Giới thiệu bài mới Hoạt động của thầy Hoạt động 1 : Tìm hiểu công dụng của dấu ngoặc đơn. + Gv treo baûng phuï. a. Đùng một cái …tự do. b. Goïi laø keânh Ba Khía…raát ngon c. Lí Bạch…(Tứ Xuyên) H : Dấu ngoặc đơn trong đoạn trích trên được dùng để làm gì? H : Nếu bỏ phần trong dấu ngoặc đơn thì ý nghĩa cơ bản của những đoạn trích trên có thay đổi không ? H : Em hãy đặt câu có sử dụng dấu ngoặc đơn và cho biết công dụng của nó . H : Vậy công dụng dấu ngoặc đơn là gì ? * Gv cho hs đọc ghi nhớ / tr134 * Gv cần lưu ý thêm hs trường hợp dùng dấu ngoặc đơn với dấu chấm hỏi (?) (để tỏ ý hoài nghi) và dấu ngoặc đơn với dấu chấm than(!) (để tỏ ý mỉa mai) Hoạt động 2: Tìm hiểu công dụng của daáu hai chaám. * Gv treo baûng phuï. H : Dấu hai chấm trong những đoạn trích trên dùng để làm gì ? H : Vaäy em haõy cho bieát coâng duïng cuûa daáu hai chaám ? H : Hãy cho một ví dụ trong đó có sử duïng daáu hai chaám vaø cho bieát coâng duïng cuûa noù ? * Gv yêu cầu 1 hs đọc to phần ghi nhớ ? tr135 Hoạt động 2: tìm hiểu công dụng của dấu hai chaám. * Gv treo baûng phuï. H : Dấu hai chấm trong những đạn trích trên dùng để làm gì ? Hoạt động 3 : Hướng dẫn hs làm bài tập. Hoạt động của trò. Ghi baûng. - Đọc vd. I. Dấu ngoặc đơn. (a) giải thích để làm rõ “họ” ngụ ý chỉ ai (những người bản xứ) (b) thuyeát minh veà moät loài động vật mà tên của nó được dùng để gọi tên moät con keânh . © Boå sung theâm thoâng tin veà nhaø thô Lí Baïch.. Vd/ tr 134 * Ghi nhớ - Dấu ngoặc đơn : đánh dấu phần chuù thích.. - Trả lời. Vd / tr135. II. Daáu hai chaám. - Ñaët caâu - Trả lời - Đọc ghi nhớ Hs đọc Trả lời: (a) Lời đối thoại (b) Lời dẫn trực tiếp (c) Giaûi thích - Trả lời. - Đặt câu , trả lời -Hs đọc - Trả lời Laøm caù nhaân Thaûo luaän nhoùm Bt veà nhaø. Lop8.net. * Ghi nhớ Daáu hai chaám dùng để : - Đánh dấu phần giaûi thích , thuyeát minh cho phaàn trước đó - Đánh dấu lời dẫn trực tiếp , lời đối thoại. III. Luyeän taäp: Baøi 1 , 2, 3 Baøi 4 Baøi 5, 6.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> C. Cuûng coá: - Nhắc lại công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Cho ví dụ D. Daën doø: -Học ghi nhớ, -Laøm baøi taäp veà nhaø. . Tieát:51. ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VAØ CÁCH LAØM BAØI VAÊN THUYEÁT MINH I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: II.TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY:. 1. Ổn định lớp 2. Kieåm tra baøi cuû Vaên thuyeát minh laø gì ? 3. Giới thiệu bài mới. Hoạt động của thầy. Troø. -GV chiếu đèn các đề Đọc - Yêu cầu hs đọc các đề ? Vấn đề được nêu ở đề a là vấn đề gì ? Đối tượng thuyết minh ở Trả lời đề a ? Cho biết đối tượng thuyết minh của các đề còn lại ? Những đối tượng trong các đề thuộc loại nào ? Taïi sao em coù theå khaúng định được các đề trên thuộc Đọc vaên thuyeát minh. Lop8.net. Ghi baûng I. Đề văn thuyết minh -Đối tượng thuyết minh  gaàn guõi, quen thuoäc. II. Caùch laøm baøi vaên thuyeát minh A. Tìm hiểu đề -Đối tượng thuyết minh: xe.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động của thầy -Yêu cầu hs đọc văn bản: xe đạp - Xác định đối tượng thuyết minh ? Chia boá cuïc baøi vaên naøy goàm maáy phaàn ? Phần mở bài giới thiệu vấn đề gì ? Trong boä phaän caáu taïo chiếc xe đạp gồm có những boä phaän naøo ? Phaàn keát baøi neâu noäi dung gì -GV chiếu bộ phận xe đạp ? Hệ thống truyền động gồm những bộ phận nào? Tác duïng cuûa noù nhö theá naøo? ? Heä thoáng ñieàu khieån goàm những bộ phận nào. Tác duïng ? Hai bộ phận đó giúp ta ñieàu gì? ? Hệ thống chuyên chở như theá naøo? Duøng laøm gì ? ? Baøi vaên thuyeát minh vieát theo phöông phaùp gì ? So saùnh phöông phaùp mieâu tả chiếc xe đạp với phương phaùp thuyeát minh chieác xe đạp ? Khi thuyeát minh yeâu caàu tri thức của người thuyết minh nhö theá naøo? ? Phöông phaùp thuyeát minh mà bạn sử dụng trong bài có phù hợp không? Nhận xét về ngôn ngữ trong bài văn ? Muoán laøm baøi vaên thuyeát minh ta cần xác định vấn đề gì ? Boá cuïc vaên thuyeát minh goà. Troø. Trả lời Theo dõi trả lời. Ghi baûng đạp B. Boá cuïc 1. Mở bài: “có…. sức người” -Xe đạp là phương tiện giao thoâng. 2. Thân bài: “xe đạp…. thể thao” -Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của xe đạp - Lợi ích trong việc đi xe đạp 3. Keát baøi: -Vị trí xe đạp trong tương lai. C. Phöông phaùp thuyeát minh: Phöông phaùp phaân tích D. Ngôn ngữ :chính xác, dễ hieåuOÂ3. Hs so saùnh theo baûng. Đọc Nghe. Thaûo luaän Trình baøy. Lop8.net. * Ghi nhớ tr 140 III. Luyeän taäp Đề: Giới thiệu về chiếc nón laù Vieät Nam 1. Mở bài: -Chiếc nón lá là loại nón được làm bằng lá. - Toâ ñieåm neùt duyeân daùng cuûa người phụ nữ Việt Nam. 2. Thaân baøi: a. Hình daùng? Laøm baèng nguyeân lieäu gì? Caùch laøm noùn? b. Vuøng naøo noåi tieáng laøm ngheà noùn? c. Taùc duïng cuûa noùn? d. Hình tượng của nón trong ca dao, ñieäu muùa? e. Em có nghĩ rằng nón lá trở thành biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam?.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động của thầy. Troø. mấy phần? Nhiệm vụ từng phaàn -GV cho hs đọc ghi nhớ/140 * GV giới thiệu cách thức làm nón lá và chiếu đèn bố cuïc baøi vaên thuyeát minh veà chieác noùn - Phaân nhoùm thaûo luaän (2phuùt) - GV nhaän xeùt cho ñieåm. Ghi baûng 3. Keát baøi -Caûm nghó veà chieác noùn laù Vieät Nam. C. Cuûng coá, daën doø: - Viết bài hoàn chỉnh . Tieát 52:. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG ( Phaàn Vaên). I. MUÏC ÑÍCH YEÂU CAÀU: II.TIEÁN TRÌNH GIAÛNG DAÏY: 1. Oån định lớp 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Để làm bài văn thuyết minh được tốt ta phải làm những gì? - Trình baøy boá cuïc baøi vaên thuyeát minh. 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY. HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. Hoạt động 1: Trước tiết học 1, 2 tuần GV phải thường xuyên nhắc nhở, đôn đốc, kiểm tra sự chuẩn bị của HS. Hoạt động 2: GV chỉ định 3 HS trình bày bản danh sách các tác giả ở địa phương. - GV bổ sung thêm những tác giả có vị trí nhất định trong sự phát triển văn học của cả nước hoặc ở địa phương. Hoạt động 3: GV phân công mỗi nhóm đọc -. Lop8.net. HS tìm kiếm những tư liệu về nhà văn, nhà thơ ở quê mình. HS trình bày những tư liệu về tác giả theo phần đã chuẩn bị: tiểu sử, hoạt động văn hoïc, taùc phaåm chính… Các HS khác bổ sung hoặc phát hiện những chi tiết thiếu chính xác trong phần chuaån bò. Mỗi nhóm cử một đại diện lên đọc một.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY. HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ. moät baøi thô, baøi vaên vieát veà ñòa phöông maø HS thích (taùc giaû khoâng nhaát thieát phaûi laø người ở địa phương ). - GV bổ sung những tiêu chuẩn cơ bản khi tuyeån choïn vaên- thô theo moät yeâu caàu nào đó ( giá trị nội dung, nghệ thuật, bản sắc địa phương, sở thích cá nhân… của tác giả đó ) Hoạt động 4: GV tổng kết, rút ra những kinh nghieäm. - Tuyên dương hoặc cho điểm những nhoùm, caù nhaân chuaån bò toát.. -. baøi thô, baøi vaên vieát veà ñòa phöông mình. Các HS khác trao đổi ý kiến về những tác phẩm ấy ( Cúng có thể có những HS khoâng taùn thaønh choïn caùc taùc phaåm aáy mà đề xuất những tác phẩm khác).. 4. Cuûng coá 5. Daën doø: - Chuẩn bị bài Dấu ngoặc kép. . Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>