Giáo án Hình học 9 - GV: Nguyễn Tấn Thế Hoàng - Tiết 31: Vị trí tương đối của hai đường tròn (tiếp)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giaùo aùn Hình hoïc 9 Tuaàn: 16 Tieát: 31 Gv: Nguyễn Tấn Thế Hoàng Soạn: 18 - 12 - 2005. §8: VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA HAI ĐƯỜNG TRÒN (tiếp). A) MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh: ○ Nắm được hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính của hai đường tròn ứng với từng vị trí tương đối của hai đường tròn. Hiểu được khái niệm tiếp tuyến của hai đường tròn. ○ Biết vẽ hai đường tròn tiếp xúc ngoài, tíếp xúc trong, biết vẽ tiếp tuyến chung của hai đường tròn ○ Biết xác định vị trí tương của hai đường tròn dựa vào hệ thức giữa đoạn nối tâm và các bán kính. B) CHUAÅN BÒ CUÛA GV & HS: 1) Giáo viên: - Thước thẳng, phấn màu, bảng phụ: bảng tóm tắt . . ., hình vẽ các tiếp tuyến chung. 2) Học sinh: - Thước kẻ có chia khoảng, compa, ê ke C) CÁC HOẠT ĐỘNG: TG. HOẠT ĐỘNG CỦA GV HÑ1: Kieåm tra baøi cuõ  Chữa bài tập 34 trang 119 Sgk (Gv 8’ đưa hình vẽ sẵn hai trường hợp lên baûng phuï) HS1: Trường hợp I nằm giữa O và O’ HS2: Trường hợp O’ nằm giữa O và I HĐ2: Hệ thức giữa đoạn nối tâm và caùc baùn kính  Nhắc lại các vị trí tương đối của hai đường tròn mà ta biết ở tiết trước - Gv thoâng baùo: Trong muïc naøy ta xeùt 20’ hai đường tròn (O , R) và (O’, r) trong đó R  r’ - Ngoài yếu tố R, r thì còn có yếu tố nào có liên quan trực tiếp đến vị trí tương đối của 2 đường tròn ?  ñaët OO’ = d 1) Có nhận xét gì về quan hệ giữa d, R, r ?  Gợi ý: - Nhận biết d, R, r trong hình - d, R, r taïo thaønh hình gì? - Yêu cầu HS chứng minh hệ thức mà các em vừa nêu. 2) Gv giới thiệu các thuật ngữ tiếp xúc trong và tiếp xúc ngoài - Khi hai đường tròn tiếp xúc nhau thì tieáp ñieåm vaø hai taâm quan heä ntn ? - Trong trường hợp tiếp xúc ngoài thì caùc em coù nhaän xeùt gì veà quan heä giữa d, R, r ?. HOẠT ĐÔÏNG CỦA HS. GHI BAÛNG Tiết 31: VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA HAI ĐƯỜNG TRÒN (tiếp). - 2 HS leân baûng traû baøi  Cả lớp theo dõi và I) Hệ thức giữa đoạn nối tâm và nhaän xeùt caùc baùn kính : Ta xét hai đường tròn (O ; R) và (O’; r) trong đó R  r , đặt OO’ = d - 1 HS nhắc lại 3 vị trí 1) Hai đường tròn cắt nhau: tương đối của 2 đường A troøn R r O. - Khoảng cách giữa hai taâm OO’. O'. d. B. R–r<d<R+r 2) Hai đường tròn tiếp xúc nhau: a) (O) và (O’) tiếp xúc ngoài:. + R–r<d<R+r - Xeùt OAO’ ta coù: O’A< OO’< OA + O’A R-r<d<R+r. O. R. r. A. O'. d=R+r. - Tieáp ñieåm vaø hai taâm b) (O) vaø (O’) tieáp xuùc trong: nằm trên 1 đường thẳng - Neáu (O) vaø (O’) tieáp r d xúc ngoài thì A nằm A giữa O và O’suy ra: O O' R OO’ = OA + O’A hay d = R + r d=R-r - Neáu (O) vaø (O’) tieáp - Trong trường hợp tiếp xúc ngoài thì xúc trong thì O’ nằm 3) Hai đường tròn không giao Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> quan hệ giữa d, R, r như thế nào?  Gv chốt lại 2 trường hợp. giữa O và A suy ra: OO’ = OA - O’A hay d = R - r. 3) Gv giới thiệu các thuật ngữ ở ngoài - Ta coù: nhau và đựng nhau. - Trong trường hợp ở ngoài nhau thì OO’ = OA + O’B + AB caùc em coù nhaän xeùt gì veà quan heä = R + r + BA giữa d, R, r ?  d>R+r - Ta coù: - Trong trường hợp đựng nhau thì OO’ = OA - O’B - AB quan hệ giữa d, R, r như thế nào? = R – r – AB  d<R-r - Ta coù: OO’= 0 - Trong trường hợp đựng nhau nếu O  d=0  O’ thì đoạn nối tâm OO’ bằng bao nhiêu ?  trường hợp này ta nói 2 đường tròn đồng tâm - Gv cho bieát duøng phöông phaùp phaûn chứng ta dễ dàng chứng minh được các mệnh đề đảo của các mệnh đề 1 HS đọc to bảng tóm trên cũng đúng. Từ đó ta có bảng tóm tắt Sgk tắt các vị trí tương đối của hai đường troøn trang 121 Sgk (baûng phuï )  Khi xét vị trí tương đối của hai đường tròn ta cần phải tính trước tổng và hiệu của 2 bán kính để so sánh với khoảng cách d xem thử xảy ra trường hợp nào rồi kết luận vị trí tương đối. HÑ3: Tieáp tuyeán chung . . . - Gv ñöa hình 95, 96 Sgk leân baûng phuï giới thiệu trên hình 95 d1, d2 là các - Ở hình 96 có m1, m2 tieáp tuyeán chung cuûa (O) vaø (O’) 8’  Hoûi : treân hình 96 coù tieáp tuyeán cuõng laø tieáp tuyeán cuûa (O) vaø (O’) chung của hai đường tròn không ? - Các tiếp tuyến d1, d2 ở - Các tiếp tuyến chung ở hình 95, 96 hình 95 không cắt đoạn noái taâm, caùc tieáp tuyeán quan hệ với đoạn nối tâm OO’khác chung m1, m2 ở hình 96 nhau nhö theá naøo? - Gv giới thiệu tiếp tuyến chung ngoài cắt đoạn nối tâm OO’. - HS trả lời ?3 vaø tieáp tuyeán chung trong  Cuûng coá : Cho HS laøm ?3 - GV ñöa hình veõ leân baûng phuï 7’ HÑ4: Cuûng coá - HS lần lượt điền vào baûng  Laøm baøi taäp 35 trang 123 Sgk. nhau: a) Ở ngoài nhau:. O. R A. d>R+r r B. O'. b) Đựng nhau: R. d<R-r. A. O O' r B. */ Đặc biệt: 2 đường tròn đồng taâm. O  O'. d=0. 4) Baûng toùm taét: (Trang 121 Sgk) II) Tieáp tuyeán chung cuûa hai đường tròn: - Tiếp tuyến chung của hai đường tròn là đường thẳng tiếp xúc với cả hai đường tròn đó. d1. O. O' d2. - d1, d2 là tiếp tuyến chung ngoài m1. O. O' m2. - m1, m2 laø tieáp tuyeán chung trong III) Baøi taäp: Baøi 35: (Hoïc sinh ñieàn vaøo baûng phuï). HĐ5: HDVN - Học thuộc bảng tóm tắt các vị trí tương đối của hai đường tròn cùng các hệ thức, 2’ và tính chất của đường nối tâm. - Xem lại các bài tập đã giải - Laøm baøi taäp: 36, 37 trang 123 Sgk, baøi taäp: 74, 76 trang 139 SBT Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Đọc mục: “Có thể em chưa biết” trang 124, 125 Sgk.  Ruùt kinh nghieäm cho naêm hoïc sau:. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>