Giáo án Ngữ văn 7 - Tuần học 19

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án : Ngữ văn 7 Tuần :19 Ngày soạn: Tieát :73. HOÏC KÌ II. Ngaøy daïy:. TỤC NGỮ VỀ THIÊN NHIÊN VAØ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : - Hiểu sơ lược thế nào là tục ngữ. - Hiểu nội dung, một số hình thức nghệ thuật (kết cấu, nhịp điệu, cách lập luận) và ý nghĩa của những câu tục ngữ trong bài học. - Học thuộc lòng những câu tục ngữ trong văn bản.. B. Chuaån bò: * Thầy: Nghiên cứu tài liệu soạn giáo án, Bảng phụ * Trò: Đọc và tìm hiểu chú thích, soạn các câu hỏi tìm hiểu bài.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động GV * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh, vaø SGK * Giới thiệu bài: ** Tục ngữ là 1 thể loại VHDG. Nó được coi là kho báo của kinh nghieäm vaø trí tueä DG, laø tuùi khoân DG vô tận. Tục ngữ là thể loại triết lí nhưng cũng đồng thời là cây đời xanh tươi. Tục ngữ có nhiều chủ đề. Tiết học hôm nay giới thiệu 8 câu tục ngữ chủ đề thiên nhiên và lao động sản xuất. Qua 1 số câu nói các em bước đầu làm quen với kinh nghieäm vaø caùch nhìn nhaän các hiện tượng thiên nhiên và lao động sản xuất, đồng thời học cách diễn đạt ngắn gọn, hảm súc, uyển chuyeån cuûa nhaân daân.. Hoạt động HS * Lớp trưởng báo cáo.. - Học sinh đem tập bài soạn cho giaùo vieân kieåm tra. -Nghe và ghi tựa bài vào tập. Lop6.net. Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 * Cho HS đọc văn bản, đọc chú thích (*) (?) Dựa vào chú thích, em hãy cho biết tục ngữ có đặc điểm gì về hình thức, nội dung, về sử duïng?. (?) Có thể chia 8 câu tục ngữ làm maáy nhoùm? Moãi nhoùm goàm những câu nào? Đọc và gọi tên từng nhóm? (?) Hãy giải nghĩa từng câu tục ngữ và giá trị của những kinh nghieäm maø noù theå hieän? (?) Cơ sở thực tiễn của những kinh nghiệm nêu trong tục ngữ? (?) Nêu 1 số trường hợp có thể áp duïng kinh nghieäm neâu trong caâu tục ngữ?. HĐ 2 : Đọc hiểu văn baûn : * Caù nhaân: I/Tìm hieåu chung : +Hình thức: Câu nói rất ngắn gọn, Khái niệm về tục ngữ : kết cấu bền vững, có hình ảnh và Chú thích (*) nhịp điệu dễ nhớ. + Nội dung: Diễn đạt những kinh nghiệm về thiên nhiên, lao động sản xuất, con người, xã hội (nghĩa ñen, nghóa boùng) + Sử dụng: Mọi hoạt động trong đời sống để nhìn nhận, ứng xử, thực hành và để lời nói hay hơn, sinh động, sâu sắc. * Caù nhaân: Chia 2 nhoùm: II. Tìm hieåu vaên baûn: + Từ 1 4: Nói về thiên nhiên. 1) Nghóa cuûa caùc caâu + Từ 5 7: Nói về LĐSX. tục ngữ: Caâu 1: Ñeâm thaùng 5 (aâl) * Mỗi tổ 2 câu, bổ sung và tự ghi ngaén, ngaøy thaùng 10 cuõng baøi. ngaén. Câu 2: Đêm trước trời * Caù nhaân. nhieàu sao, hoâm sau seõ nắng; trời ít sao sẽ mưa. * Caù nhaân Câu 3: Khi trên trời xuất hieän raùng coù saéc vaøng màu mỡ gà tức trời sắp có baõo. Caâu 4: Kieán boø nhieàu vaøo thaùng 7 laø ñieàm baùo saép coù luït. Câu 5: Đất quý như vàng. Caâu 6: Trong caùc ngheà ở nông thoân, ngheà ñem laïi nhieàu lợi ích kinh tế nhất là nuôi cá, kế đến là làm vườn, rồi đến làm ruộng. Câu 7: Khẳng định thứ tự quan troïng cuûa caùc yeáu toá (nước, phân, công chăm soùc, gioáng) trong ngheà trồng lúa nước. * Đọc.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án : Ngữ văn 7. (?) Nhìn chung, tục ngữ có những đặc điểm gì về hình thức diễn đạt? Hãy minh hoạ những đặc điểm nghệ thuật đó và phân tích giá trị của chúng bằng những câu tục ngữ trong bài học. * Đánh giá, chốt: + Soá tieáng trong caâu raát ít: C 5, 8. + Vần lưng: năm- nằm; mườicười; nắng – vắng; bò – lo… + Các vế đối xứng nhau về hình thức, cả nội dung. + Hình ảnh trong câu tục ngữ cụ thể, sinh động cả cách nói quá (C1, 5). Hình aûnh laøm caùc caâu tuïc ngữ trở nên tươi mát, hàm súc và kinh nghiệm diễn đạt trong đó có sức thuyết phục hơn. * Cho HS đọc ghi nhớ, chốt lại. * Thaûo luaän nhoùm, trình baøy. * Nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung. (?) Tìm những câu tục ngữ phản aùnh kinh nghieäm quan saùt cuûa nhân dân về hiện tượng mưa, naéng, baõo, luït.. * Thi giữa các tổ:. * Tự ghi bài.. * Đọc ghi nhớ, tự ghi nhận. + Chuoàn chuoàn bay thaáp thì möa Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm + Trời đang nắng, cỏ gà trắng thì mưa + Thaùng 7 heo may, chuoàn chuoàn bay thì baõo +Kiến đen tha trứng lên cao Theá naøo cuõng coù möa raøo raát to. +Kiến cánh vở tổ bay ra, bão táp mưa sa gần tới.. * Cho HS đọc phần đọc thêm * Đọc phần đọc thêm. * Học thuộc lòng 8 câu tục ngữ và * Tự ghi nhận. ghi nhớ. * Giải thích nghĩa và nắm được hình thức diễn đạt. * Làm BT ở SBT trang 3,4. * Thực hiện theo nội dung và phöông phaùp tieát: Chöông trình ñòa phöông.. Lop6.net. Caâu 8: Khaúng ñònh taàm quan trọng của thời vụ và khaâu laøm daát trong troàng troït. 2) Ñaëc ñieåm veà hình thức diễn đạt: - Ngaén goïn. - Thường có vần (vần löng). - Các vế đối xứng. - Laäp luaän chaët cheõ, giaøu hình aûnh.. III/Tổng kết : Ghi nhớ SGK/Tr 5. HÑ3: Luyeän taäp : IV/Luyeän taäp :. HÑ4 : Cuûng coá – daën doø.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Tuaàn :19 Tieát : 74. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. CHÖÔNG TRÌNH ÑÒA PHÖÔNG PHAÀN VAÊN VAØ TAÄP LAØM VAÊN A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : - Biết cách sưu tầm ca dao, tục ngư õtheo chủ đề và bước đầu biết chọn lọc, sắp xếp, tìm hieåu yù nghóa cuûa chuùng. - Tăng thêm hiểu biết và tình cảm gắn bó với địa phương quê hương mình.. B. Chuaån bò: *Thầy: Tư liệu sưu tầm về ca dao, tục ngữ địa phương. * Trò: Tham khảo hướng dẫn, phân công sưu tầm, ghi chép, tổng hợp.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động GV * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh . * Giới thiệu bài: ** Söu taàm ca dao, daân ca, tuïc ngữ địa phương là 1 việc làm có nhiều ý nghĩa, là dịp để tìm hiểu về địa phương mình để có tri thức về địa phương: Tên đất, tên người, các phong tục, tập quán, các di tích lịch sử, Cách Mạng, … mới xác định được đâu là ca dao, dân ca về địa phương, vừa giúp ta rèn luyện đức tính kiên trì. Tiết học hôm nay, cô sẽ hướng dẫn caùc em söu taàm ca dao, daân ca, tục ngữ lưu hành ở địa phương mình. (?) Ca dao - dân ca, tục ngữ là gì? (?) Theá naøo laø 1 caâu ca dao? (?) Theá naøo laø “ Ca dao – daân ca, tục ngữ lưu hành ở địa phương”? VD?. Hoạt động HS -Lớp trưởng báo cáo.. Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :. -Đem tập bài soạn cho GV kiểm tra. -Nghe và ghi tựa bài.. * Caù nhaân * Caù nhaân: + Cần Thơ gạo trắng nước trong Ai đi đến đó lòng không muốn về. + Sông Cửu Long, con rồng 9 khúc. Lop6.net. HÑ2 Hình thaønh kieán thức : 1/Noäi dung : Söu taàm 10 caâu ca dao -daân ca, tục ngữ nói về địa.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 phöông. Tính con người lúc đục, lúc trong Thöông em thöông gaùi maù hoàng Thương người nề nếp thuỷ chung một Loøng ................................................................... 2) Nguoàn söu taàm:. * Gợi ý để HS thấy rõ các nguồn söu taàm: + Hỏi cha mẹ, người già cả ở địa phöông. + Luïc tìm trong baùo Vónh Long (saùch baùo noùi veà Vónh Long). + Các bộ sưu tập lớn về tục ngữ, ca dao noùi veà ñòa phöông mình …. * Nghe và tự ghi nhận.. * Gợi ý cách sưu tầm: + Cheùp vaøo soå tay. + Phân loại riêng phần ca dao với tục ngữ. + Sắp xếp theo thứ tự A, B, C (của chữ cái đầu câu). * Moãi caù nhaân söu taàm 5 caâu. * Tổ trưởng tổng hợp, loại bỏ những câu trùng và sắp xếp (thi đua giữa các tổ). * Soạn bài: Tìm hiểu chung văn nghị luận (Đọc và trả lời theo yeâu caàu caâu hoûi trang 7, 8, 9).. * Nghe và tự ghi nhận.. 3)Caùch söu taàm:. * Nghe và tự ghi nhận.. HÑ 3 : Daën doø :. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 Tuaàn :19 Tieát : 75,76. Ngày soạn:. Ngaøy daïy:. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN NGHÒ LUAÄN A . Mục tiêu cần đạt: Giuùp HS : Giúp HS hiểu được nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của văn bản nghị luận.. B. Chuaån bò: *Thầy: Nghiên cứu tài liệu, soạn giáo án.. * Trò: Đọc và soạn các câu hỏi trong bài.. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động: Hoạt động GV * OÅn ñònh : Kiểm diện, trật tự. * Kieåm tra : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh . * Giới thiệu bài: ** Văn nghị luận là 1 trong những kiểu văn bản quan trọng trong đời sống XH của con người, có vai trò rèn luyện tư duy, năng lực biểu đạt những quan niệm, tư tưởng sâu sắc. Do đó, muốn làm tốt văn nghò luaän, ta phaûi coù khaùi nieäm, quan ñieåm roõ raøng, bieát vaän duïng những thao tác phân tích, tổng hợp, diễn dịch … Nói chung là biết tư duy trừu tượng. Bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu những thao taùc chung nhaát veà nghò luaän phaûi coù luaän ñieåm, lí leõ, daãn chứng, có phương pháp lập luận để nối kết các luận điểm, luận cứ nhằm giải quyết 1 vấn đề nào đó. * Cho HS đọc mục a. (?) Trong đời sống, em có gặp các vấn đề và câu hỏi như thế không? Haõy ñaët theâm caùc caâu hoûi veà caùc vấn đề tương tự?. Hoạt động HS -Lớp trưởng báo cáo.. Nội dung hoạt động HĐ 1: Khởi động :. -Đem tập bài soạn cho GV kiểm tra. -Nghe và ghi tựa bài.. * Đọc. * Caù nhaân: + Vì sao con caùi phaûi hieáu thaûo với ông bà, cha mẹ?. Lop6.net. HÑ2 : Hình thaønh kieán thức : 1/ Nhu caàu nghò luaän :.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 (?) Nhaän xeùt xem baïn coù neâu được vấn đề đúng không? Đúng sai theá naøo?. + Vì sao phải giữ cho trái đất sạch và xanh? + Vì sao phaûi luoân tu boå vaø baûo veä ñeâ ñieàu? + Vì sao phaûi: “ Tieân hoïc leã, haäu hoïc vaên”? + Vì sao phaûi sieâng naêng, caàn maãn trong hoïc taäp?. (?) Gặp các vấn đề và câu hỏi loại đó, em có thể trả lời bằng các kiểu văn bản như đã học như keå chuyeän, mieâu taû, bieåu caûm hay khoâng? Haõy giaûi thích vì sao?. * Caù nhaân: Không! Vì các câu hỏi đó đòi hỏi phải trả lời bằng lí lẽ kèm theo những dẫn chứng xác đáng thì mới trả lời được thông suốt (tức là phaûi nghò luaän) – (VD SGV trang 13). * Caù nhaân: Caùc baøi xaõ luaän, bình luaän, caùc yù kieán trong cuoäc hoïp, baøi phaùt bieåu.. (?) Để trả lời những câu hỏi như theá, haèng ngaøy treân baùo chí, qua đài phát thanh, truyền hình, em thường gặp những kiểu văn bản naøo? Keå teân 1 vaøi kieåu vaên baûn maø em bieát. (?) Từ đó, em thấy nhu cầu nghị luaän trong cuoäc soáng nhö theá naøo? * Cho HS đọc văn bản: Chống naïn thaát hoïc. (?) Baùc Hoà vieát baøi naøy nhaèm muïc ñích gì? (?) Để thực hiện mục đích ấy, bài viết đã đưa ra những ý kiến nào?. - Vaên baûn nghò luaän toàn taïi khaép nôi trong cuoäc soáng. * Đọc. 2) Theá naøo laø vaên baûn * Caù nhaân: nghò luaän: - Kêu gọi toàn thể nhân dân VN cùng đi học để ai ai cũng biết đọc, biết viết chữ nước nhà. - Leân aùn chính saùch ngu daân cuûa Pháp trước đây. Nay đã có độc lập ta phải biết đọc biết viết để góp sức xây dựng nước nhà. Mọi người phải giúp nhau học tập. * Thaûo luaän, trình baøy: +“ Một công việc phải thực hiện cấp tốc lúc. (?) Những ý kiến ấy được diễn đạt thành những luận điểm nào? Tìm caâu vaên mang luaän ñieåm? này là nâng cao dân trí” và + “ Mọi người (luận điểm: mang quan điểm của VN … chữ Quốc Ngữ” + Tiêu đề: “ Chống nạn thất học”. taùc giaû) (?) Caâu coù luaän ñieåm coù ñaëc ñieåm * Thaûo luaän, trình baøy: Đó là câu khẳng định 1 ý kiến, gì? một tư tưởng. (?) Để ý kiến có sức thuyết phục, * Cá nhân: + Tình traïng thaát hoïc, laïc haäu bài viết đã nêu lên những lí lẽ trước CM tháng 8. naøo? Gợi ý: Vì sao dân ta ai cũng phải biết đọc, biết viết? Việc chống nạn mù chữ có thực hiện được. Trong đời sống, ta thường gặp văn nghị luận dưới dạng các ý kieán, baøi phaùt bieåu …. + Những điều kiện cần phải có để xây dựng nước nhà.. + Những khả năng trong thực tế. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án : Ngữ văn 7 khoâng? (?) Tác giả có thể thực hiện mục ñích cuûa mình baèng vaên keå chuyện, miêu tả, biểu cảm được khoâng? Vì sao?. (?) Em hieåu theá naøo laø vaên baûn nghò luaän? (?) Ñaëc ñieåm chung cuûa vaên baûn nghò luaän?. * Cho HS đọc ghi nhớ. * Cho HS đọc bài: Cần tạo ra thói quen tốt trong đời sống XH (?) Ñaây coù phaûi laø vaên baûn nghò luaän khoâng? Vì sao? (?) Tác giả đã đề xuất ý kiến gì?. (?) Những dòng, câu văn nào thể hiện ý kiến đó? (?) Để thuyết phục người đọc, tác giả đã nêu ra những lí lẽ và dẫn chứng nào?. trong vieäc choáng naïn thaát hoïc. - Không! Vì trong trường hợp này phải dùng lí lẽ để nêu bật vấn đề, để lời kêu gọi có sức thuyết phục cao làm cho mọi ngườiđều hiểu, đều thấy đúng, hay và cùng hăng hái thực hiện. * Caù nhaân. * Caù nhaân.. * Đọc. * Đọc, thảo luận, trả lời: + Ñaây laø vaên baûn nghò luaän. Vì tác giả đã nêu lên 1 ý kiến, 1 luận điểm về 1 vấn đề XH. + Caàn choáng thoùi quen xaáu vaø taïo ra những thói quen tốt: “ Nhan đề” + “ Cho nên mỗi người, mỗi GĐ hãy tự xem lại mình để tạo ra nếp sống đẹp, văn minh cho XH”. - Lí leõ:. Vaên nghò luaän nhaèm trình bày1 tư tưởng,1 quan điểm nào đó bằng luaän ñieåm roõ raøng, coù lí lẽ, dẫn chứng thuyết phuïc. Những tư tưởng, quan ñieåm trong baøi nghị luận phải hướng tơi1 vấn đề trong đời sống thì mới có ý nghĩa. HÑ 3 : Luyeän taäp : 3/ Luyeän taäp Baøi taäp 1 :. + Coù thoùi quen toát – xaáu. + Có người phân biệt tốt – xấu nhưng đã thành thói quen nên khó bỏ, khó sửa. + Tạo được thói quen tốt là rất khó nhưng nhieãm thoùi quen xaáu thì deã.. - Dẫn chứng: + Thoùi quen toát: … + Thoùi quen xaáu: …. (?) Baøi nghò luaän naøy coù nhaèm giải quyết vấn đề có trong thực tế hay khoâng? Em coù taùn thaønh yù kieán cuûa baøi vieát khoâng? Vì sao?. (?) Haõy tìm boá cuïc cuûa baøi vaên treân?.  Giải quyết 1 vấn đề XH: Ăn ở mất vệ sinh, không có ý thức thu gom raùc vaøo 1 choã laøm oâ ueá moâi trường sống  Đó là vấn đề đúng đắn. Mỗi người cần suy nghĩ để bỏ thói quen xaáu taïo neân thoùi quen toát. * Thảo luận, trả lời: MB: Nhan đề: Vấn đề nêu ra.. Lop6.net. Baøi taäp 2:.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án : Ngữ văn 7. *Gv hướng dẫn học sinh về sưu taàm. * Cho HS đọc bài văn: Hai biển hoà. (?) Đó là văn bản tự sự hay kể chuyeän?. * Học ghi nhớ. * Veà laøm BT3 trang 10. * Soạn bài: Tục ngữ về con người và xã hội. + Đọc văn bản, tìm hiểu nghĩa. + Trả lời 4 câu hỏi trang 12, 13 vào vở bài soạn.. TB: “ …nguy hieåm”: Baøn luaän vaø chứng minh các thói quen tốt – xaáu (chuû yeáu laø thoùi quen xaáu) trong XH. KB: “ Còn lại”: Kết luận vấn đề. -nghe để về nhà thực hiện .. Baøi taäp 3: Baøi taäp 4:. * Đọc. * Thảo luận, trả lời: Bài văn kể chuyện để nghị luận.(phần tự sự đầu là dẫn chứng được đưa ra trước). Hai cái hồ có ý nghĩa tượng trưng. Từ đó maø ñöa ra 2 caùch soáng cuûa con người: Con người phải biết chan hoà, chia sẻ với mọi người xung quanh mới thực sự có hạnh phúc. * Nghe và tự ghi nhớ.. Lop6.net. HÑ 4: Daën doø :.

<span class='text_page_counter'>(10)</span>